Natuurontwikkeling en kwaliteitsinvestering landschap

Transcriptie

1 Natuurontwikkeling en kwaliteitsinvestering landschap ONTWIKKELING NATUURZONE SPORTPARK ELSKENS OOSTERHOUT DATUM: augustus 2014, Landschapsplan en kwaliteitsinvestering Landschap kenmerk: ontwerp-bestemmingsplan `Dommelbergen, herziening 1 (Elskensweg 9)

2 Colofon Natuurontwikkeling en kwaliteitsinvestering landschap datum: 29 augustus 2014 redactie: Buitenplaats Tessloo Zwarte Wegje AN Oisterwijk tel: info@berthuls.com 2

3 INHOUD TOELICHTING INRICHTINGSPLAN... 5 INLEIDING... 5 HET PLAN... 5 BEOOGDE ECOLOGISCHE ONTWIKKELING... 7 VEGETATIE... 7 VOGELS... 7 AMFIBIEEN... 7 INSECTEN... 7 TOETS KWALITEITSVERBETERING & VERANTWOORDING LANDSCHAPSINVESTERING... 8 KOSTEN AANLEG EN BEHEER... 8 GROTE POEL... 8 KLEINE POEL... 9 BINNENBERM sportveldkant... 9 aanbeveling BUITENBERM tussen sloot en fietspad... 9 aanbeveling BESTAANDE SLOOT... 9 aanbeveling BOSAANSLUITING

4 Figuur 1. Inrichtingsplan, bron; Ontwerpburo Bert Huls 4

5 TOELICHTING INRICHTINGSPLAN INLEIDING In het noord westelijke deel van sportpark De Elskens, aan de Elskenseweg, wordt een ijs- en skeelerbaan aangelegd. Bij deze baan wordt ook een ondersteunende accommodatie gebouwd. Omdat het plangebied binnen de Groenblauwe mantel ligt (GBM) moet er ook een kwaliteitsverbetering van het landschap plaats vinden. De plantoelichting hoort bij het ontwerp Landschapsverbetering sportpark De Elskens. Naast een toelichting met onderbouwing is in deze toelichting ook de berekening met verantwoording voor deze landschapsinvestering opgenomen. Er wordt in dat kader ook specifiek ingegaan op het plan van aanleg en het plan voor beheer. HET PLAN In de bestaande situatie ligt aan deze noord -west kant van het sportpark een brede sloot die een natte verbinding vormt tussen de waterpartijen in de wijk Dommelbergen noord en het Kromgat, een voormalige kreek, aan de oostkant van het sportcomplex. Deze sloot vormt de ruggengraat van het nieuwe inrichtingsplan. De ontwikkeling van een natte zone biedt de beste potentie en kansen om aan te sluiten op het open landschap en het Kromgat met zijn open water en weelderige oevers. In het inrichtingsplan is er voor gekozen om tegen de bestaande sloot in de oksels van het plangebied twee grotere waterplekken te situeren. In zowel de grote poel als de kleine poel worden relatief flauwe oevers en een waterdiepte van ca meter gerealiseerd. Die water diepte garandeert voldoende open water, vrij van oever- en moerasplanten, centraal in deze waterzone. De zuidoever van de grote poel krijgt in één talud een helling van 1 : 7. De andere taluds van dit waterdeel hebben een hellingen van 1 : 5. Rondom de kleine poel is de ruimte beperkter. Ook daar is gekozen voor een waterdiepte van ca meter om in ieder geval het centrale deel als open water te behouden. De taluds van de oevers in deze waterpartij hebben een hellingshoek van 1 : 3. Beide waterpartijen sluiten in beeld maar niet fysiek aan op het profiel van de bestaande sloten. Door het water op deze manier vorm te geven ontstaat een biotoop met verschillende gradiënt zones waarin verschillende typen planten zich spontaan zullen gaan ontwikkelen. De bestaande sloten zijn nu volledig dichtgegroeid met riet maar de biotoop ontwikkeling van beide waterpartijen is gericht op open water i.c.m. moeras, ruigte en struweel. De hoeveelheid rietland zal door goed beheer in beide waterpartijen beperkt blijven zodat er voldoende ruimte blijft voor de ontwikkeling van planten soorten zoals koninginnenkruid, wilgenroosje en kattenstaart al dan niet in combinatie met struweelachtige soorten zoals wilg bijvoorbeeld. In de onderwateroevers die verschillen in talud kunnen onderwatersoorten zoals krabbenscheer, kikkerbeet, glazig fonteinkruid en watergentiaan zich ontwikkelen. Daarmee ontstaat er een voedsel- en broedbiotoop voor typische rietvogelsoorten zoals de bosrietzanger en kleine karekiet bijvoorbeeld. Maar ook voor verschillende amfibieën zoals groene- en bruine kikker, de gewone pad en de kleine watersalamander. Voor insectensoorten zoals platbuiklibel, lantaarntje en paardenbijter. Belangrijk is dat realisatie van dit plan ook aansluit op de bestaande bermen en ruigtes. In dit plan wordt dus niets aangeplant. De ruimtelijk voorwaarden die gecreëerd worden staan garant voor spontane vegetatie ontwikkeling die een aanmerkelijke bijdrage kan leveren aan de vergroting van de biodiversiteit ter plaatse. In de toekomst zou zelfs de verbinding met de bestaande sloot gemaakt kunnen worden zodat ook fysiek één watersysteem ontstaat. 5

6 Figuur 2. Doorsneden, bron; Ontwerpburo Bert Huls 6

7 BEOOGDE ECOLOGISCHE ONTWIKKELING > plas-dras voedsel- & broedbiotoop met als doelsoorten VEGETATIE - koninginnenkruid - wilgenroosje - kattenstaart - fluitenkruid - moerasspirea - gele lis - watermunt - valeriaan - krabbenscheer - kikkerbeet - glazig fonteinkruid - watergentiaan VOGELS - bosrietzanger - rietgors - kleine karekiet - rietzanger - baardman - blauwborst - waterral - waterhoen AMFIBIEEN - groene kikker - bruine kikker - gewone pad - kleine watersalamander INSECTEN - platbuiklibel - gewone oeverlibel - lantaarntje - paardenbijter - grote keizerlibel - azuurwaterjuffer Figuur 3. Doelsoorten, bron; google 7

8 TOETS KWALITEITSVERBETERING & VERANTWOORDING LANDSCHAPSINVESTERING KOSTEN AANLEG EN BEHEER GROTE POEL (zie doorsnede) UITVOERING - wateroppervlak ca. 345 m² - waarvan open (diep) water ca. 95 m² (ca. 30%) - talud noordkant > 1 : 5 tot 1 : 7 - talud zuidkant > 1 : 3 - vloeiende aansluiting op slootberm - vloeiende aansluiting op skeeler- en ijsbaan AANLEG & KOSTEN - grondwerk en grond afvoeren - aanlegkosten 900,00 - BEHEER & KOSTEN - verlanding tegengaan door jaarlijks maaibeheer - jaarlijks in september maaien - maaisel afvoeren - beheerkosten 78,00 per jaar 78,00 - beheerkosten over 10 jaar 780,00 8

9 KLEINE POEL (zie doorsnede) UITVOERING - wateroppervlak ca. 130 m² - waarvan open (diep) water ca. 15 m² (ca. 25 %) - talud noordkant > 1 : 3 - talud zuidkant > 1 : 3 - vloeiende aansluiting op slootberm - vloeiende aansluiting op skeeler- en ijsbaan AANLEG & KOSTEN - grondwerk en grond afvoeren - aanlegkosten 700,00 - BEHEER & KOSTEN - verlanding tegengaan door jaarlijks maaibeheer - jaarlijks in september maaien - maaisel afvoeren - beheerkosten 78,00 per jaar 78,00 - beheerkosten over 10 jaar 780,00 BINNENBERM sportveldkant (zie doorsnede) - droge gras berm - grasbermen lopen vloeiend over in plasbermen - aanlegkosten en beheerkosten (lopen mee in sportveld) n.v.t. aanbeveling BUITENBERM tussen sloot en fietspad (zie doorsnede) - natte berm met ruigte - profiel zie doorsnede - 1 x per jaar maaien - maaien in juni - maaisel laten liggen (drogen) - later afvoeren ter verschraling - aanlegkosten en beheerkosten n.v.t. (lopen mee in onderhoud fietspad) aanbeveling BESTAANDE SLOOT (zie doorsnede) - profiel handhaven - 1 x per drie jaar maaien - maaien in februari - indien mogelijk onderdeel maken van beide waterpartijen - aanlegkosten en beheerkosten n.v.t. (lopen mee in onderhoud fietspad) 9

10 aanbeveling BOSAANSLUITING - bestaand bosstruweel op kop van het sportveld - verjongingscyclus van drie jaar - jaarlijks één derde deel van de opslag dunnen - aanlegkosten en beheerkosten n.v.t. (lopen mee in sportveld) TOTALE KOSTEN INVESTERING LANDSCHAP 3.160,00 kosten aanleg en beheer, excl. btw, over een periode van 10 jaar Figuur 4. Sfeerbeelden, bron; google 10

11 SALDO BEREKING LANDSCHAPSINVESTERING WAARDEVERMEERDERING DOOR BEBOUWING > facilitair gebouw skeeler- en ijsbaan - van 125 m² sportveld à 20,00 per m² - naar 125 m² bouwgrond à 100,00 per m² - waardevermeerdering per m² 80,00 > 125 m² à 80, ,00 WAARDEVERMINDERING DOOR AANLEG NATUUR > grote poel - van 345 m² sportveld à 20,00 per m² - naar 345 m² natuur à 1,00 per m² - waardevermeerdering per m² 19,00 > kleine poel - van 130 m² sportveld à 20,00 per m² - naar 130 m² natuur à 1,00 per m² - waardevermeerdering per m² 19,00 > totaal 475 m² à 19, ,00 TOTAAL WAARDEVERMEERDERING 1.475,00 INVESTERING LANDSCHAP > kosten investering landschap - 20% van 1.475,00-295,00 > investering aanleg en beheer 3.160,00 TOTAAL INVESTERING ,00 11

12 Buitenplaats Tessloo Zwarte Wegje AN Oisterwijk tel: info@berthuls.com 12