Duurzaam inkopen betekent dat sociale en milieuaspecten door organisaties in aanmerking worden genomen in hun beleid ten aanzien van toeleveranciers.
|
|
- Karel Moens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 INLEIDING Duurzaam inkopen betekent dat sociale en milieuaspecten door organisaties in aanmerking worden genomen in hun beleid ten aanzien van toeleveranciers. Duurzaam inkopen is een actueel thema binnen de overheid. De rijksoverheid wil samen met de medeoverheden de markt voor duurzame producten stimuleren door het goede voorbeeld te geven en zelf duurzame producten te kopen. Jaarlijks besteden de gezamenlijke overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) meer dan 40 miljard euro aan de inkoop van goederen, werken en diensten. Door als overheden duurzaam in te kopen, krijgt de markt voor duurzame producten een stevige impuls. Duurzaam inkopen is daarmee één van de meest krachtige hefbomen om de samenleving een meer sociale en milieuverantwoorde richting op te sturen, niet alleen in Nederland, maar tot aan de wortels van de producten- en dienstenketens in het buitenland. Door duurzaam in te kopen kan de overheid de productie van duurzaam geproduceerde goederen en diensten stimuleren en daarmee een voorbeeldfunctie vervullen voor de private sector en burgers. Ook leveranciers die hun producten via BestDeal aan de overheid verkopen krijgen te maken met duurzaamheidseisen. Daarom wil Best Deal leveranciers die hun producten aanbieden via de online catalogus de mogelijkheid bieden zich te onderscheiden op duurzaamheid. Leveranciers krijgen de mogelijkheid hun artikelen te laten toetsen op het voldoen aan de criteria voor duurzaam inkopen zoals die zijn opgesteld door SenterNovem voor 83 productgroepen. Ieder artikel dat voldoet krijgt een herkenbaar icoontje waarmee de klant in één oogopslag ziet dat het een duurzaam artikel betreft. Uit onderzoek blijkt echter dat niet alle artikelen die via Best Deal vallen onder een van de 83 productgroepen van SenterNovem te scharen zijn. Ook voor deze artikelen heeft Best Deal een oplossing. Door deze artikelen te toetsen aan de hand van een eigen duurzaamheidskader kunnen ook artikelen die buiten de SenterNovem productgroepen vallen worden voorzien van een herkenbaar duurzaamheidsicoon. BECO, een adviesbureau op het gebied van duurzaam ondernemen dat onder andere gespecialiseerd is in duurzaam inkopen zal de toetsing uitvoeren. 2 TOETSING OP BASIS VAN SENTERNOVEM Om het SenterNovem duurzaamheidsicoon te verkrijgen dienen de producten die de leverancier wil laten opnemen te voldoen aan de criteria van SenterNovem. De leverancier levert aan BECO een lijst met artikelen die in aanmerking komen voor toetsing. BECO laat weten aan welke criteria deze artikelen moeten voldoen en wat voor bewijs moet worden geleverd. De leverancier levert de gevraagde bewijsmiddelen (of vraagt deze op bij toeleveranciers). BECO beoordeelt of dit klopt. BECO Groep 1
2 SenterNovem is op dit moment bezig de laatste hand te leggen aan de sociale criteria. Definitieve vaststelling van deze criteria wordt verwacht in mei Vooralsnog geldt voor het toepassen van deze sociale criteria de aanbestedingsnorm ( voor rijksopdrachten, voor overige overheden). Voor de toetsing van de artikelen uit de catalogus van Best Deal zullen we echter ook op de sociale aspecten toetsen zoals beschreven in paragraaf HET DUURZAAMHEIDSKADER Het duurzaamheidskader bestaat uit duurzaamheidsaspecten op milieu en sociaal gebied en is gebaseerd op internationaal erkende duurzaamheidsstandaarden, zoals de Fundamentele Principes en Rechten op het Werk van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) en andere ILOverdragen, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de Global Compact, de richtlijnen van het Global Reporting Initiative en de concept richtlijnen van ISO Bij het duurzaamheidskader hoort een vragenlijst die de leverancier dient in te vullen. Bovendien dient de leverancier een verklaring te ondertekenen dat het desbetreffende artikel voldoet aan de aspecten die zijn opgenomen in het duurzaamheidskader. BECO beoordeelt op basis van de antwoorden in de vragenlijst en de ondertekende verklaring of de artikelen voldoen. Bij onduidelijkheden neemt BECO telefonisch contact op met de leverancier voor nadere toelichting. 3.1 Milieu aspecten Bij milieuaspecten gaat het om het effect van het product of productieproces op het milieu, bijvoorbeeld door energie of materiaalgebruik. De milieuaspecten voor dit duurzaamheidskader zijn afgeleid van de milieuaspecten zoals beschreven in de concept ISO richtlijnen. De doelstelling van ISO Guidance on Social Responsibility is het ondersteunen van organisaties die MVO willen invoeren. Daarom geeft ISO praktische richtlijnen voor het opzetten en invoeren van MVO. Voor het duurzaamheidskader gaan we uit van de onderstaande milieuaspecten: Voorkomen van milieuvervuiling Duurzaam gebruik van (natuurlijke) materialen en grondstoffen Klimaatverandering Bescherming en herstel van de natuurlijke leefomgeving 2 BECO Groep
3 Voorkomen van milieuvervuiling Bij dit aspect kijken we naar hoe een organisatie vorm geeft aan het voorkomen van milieuvervuiling. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de uitstoot van vervuilende stoffen naar de lucht, watervervuiling, afval, gevaarlijke chemische stoffen of andere vormen van vervuiling die schadelijk zijn voor het milieu en/of de gezondheid. Duurzaam gebruik van (natuurlijke) materialen en grondstoffen Is het product gemaakt van hergebruikt grondstoffen? Is het product zelf herbruikbaar ('energetische recycling' is het absolute minimum)? Staat de levensduur van de verpakking in verhouding tot die van het product? Is de leverancier bezig met Cradle to Cradle? zijn vragen die relevant zijn bij dit aspect. Klimaatverandering Bij het aspect klimaatverandering kan het enerzijds gaan over het productieproces, wat wordt er bijvoorbeeld gedaan om CO2 uitstoot te beperken, wordt er gebruik gemaakt van alternatieve brandstoffen? Daarnaast kan ook het vervoer een belangrijk aspect zijn, wordt er actief voor gezorgd dat er zo weinig mogelijk transportbewegingen worden gemaakt in de keten? Tenslotte wordt gekeken naar de gebruiksfase. Is het product zuinig met energie in de gebruiksfase? Vooral van toepassing voor producten "met een stekker of een benzinetank". Hierbij kunnen energielabels bijvoorbeeld van toepassing zijn. Bescherming en herstel van de natuurlijke leefomgeving (Biodiversiteit) Biodiversiteit vormt een belangrijke voorwaarde voor het functioneren van ecosystemen en de levering van ecosysteemdiensten. Voedsel, hout, vezels of klimaatregulatie zijn allemaal voorbeelden van ecosysteemdiensten. Naast een ecologische waarde heeft biodiversiteit ook belangrijke economische en sociale waarden. Wanneer een product of het productieproces een negatieve invloed heeft op de biodiversiteit zal bijvoorbeeld gevraagd worden wat de leverancier doet om deze impact te minimaliseren of hoe wordt gezorgd voor herstel. 3.2 Sociale aspecten SenterNovem is op dit moment druk bezig de laatste hand te leggen aan de sociale criteria voor de 83 productgroepen. Het concept voor de invulling hiervoor is al beschikbaar 1. Dit concept document ligt aan de basis van de sociale aspecten voor het Best Deal toetsingskader. Best Deal probeert hiermee een gelijk speelveld te creëren voor leveranciers van producten die binnen de productgroepen van SenterNovem vallen en de leveranciers die artikelen leveren die buiten deze productgroepen vallen. 1 BECO Groep 3
4 De verwachting is dat het conceptdocument van SenterNovem een goed beeld geeft van het uiteindelijke document dat naar verwachting in mei 2009 ter vaststelling aan de ministerraad wordt aangeboden voor de zomer van 2009 definitief zal worden vastgesteld. Mochten er veranderingen plaatsvinden dan zal het duurzaamheidskader ook worden aangepast. We baseren de sociale criteria voor het duurzaamheidskader op de generieke sociale criteria die SenterNovem voor ogen heeft. We maken gebruik van de fundamentele arbeidsnormen van de International Labour Organisation (ILO) en de mensenrechten in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De arbeidsnormen bestaan uit: Afschaffing van dwangarbeid en slavernij Afschaffing van kinderarbeid Vrijwaring van discriminatie op het werk en in beroep Vrijheid van vakvereniging en recht op collectieve onderhandelingen Voor een toelichting van deze normen zie bijlage I. De mensenrechten zullen gerelateerd worden aan de arbeidsrelevante en bedrijfsrelevante aspecten van de Universele Verklaring van de rechten van de Mens. (Op dit moment is de precieze formulering nog niet duidelijk). De leverancier dient aan te tonen dat hij een redelijke inspanning verricht om de sociale criteria te implementeren in de productieketen. Van een bedrijf mag verwacht worden dat het de invloed die het heeft ook ruimhartig aanwendt om verantwoordelijkheid te nemen in de keten. 3.3 Praktische toepassing duurzaamheidskader De milieu en sociale aspecten zoals hiervoor beschreven vormen het uitgangspunt voor de vragenlijst en daarmee de toetsing. Natuurlijk kan het zo zijn dat voor sommige artikelen bepaalde aspecten niet relevant zijn. In samenspraak met de leverancier bepalen we welke aspecten relevant zijn en dus zullen worden getoetst. 4 BECO Groep
5 4 BIJLAGE 1: TOELICHTING ARBEIDSNORMEN Dwangarbeid Er zal geen gebruik gemaakt worden van dwangarbeid, waaronder gedwongen arbeid ter aflossing van een schuld of gevangenisarbeid (ILO Conventies 29 en 105). Toelichting: Dwangarbeid kent, behalve de fysieke dwang om arbeid te leveren, nog andere vormen zoals onderbetaling of zelfs niet-betaling als gevolg van vermeende schulden, en situaties waarin werknemers de facto worden gedwongen tot het overschrijden van de normen ten aanzien van werktijden, of waarin werknemers in onveilige en ongezonde werksituaties worden geplaatst. Ook situaties waarin sprake is van mensenhandel, zoals gedefinieerd in het Protocol bij het VN-Verdrag tegen Transnationale Georganiseerde Criminaliteit (UNTOC Protocol) uit 2000, worden begrepen als dwangarbeid. Discriminatie Bij het aannamebeleid, loonbeleid, de toegang tot opleidingen, het promotiebeleid, de beëindiging van de arbeidsrelatie, de pensionering en ieder ander aspect van de arbeidsrelatie zal sprake zijn van gelijke kansen en gelijke behandeling, ongeacht ras, huidskleur, sekse, godsdienst, politieke overtuiging, vakbondslidmaatschap, nationaliteit, maatschappelijke afkomst, gebreken of handicaps (ILO Conventies 100 en 111). Kinderarbeid Er wordt geen gebruik gemaakt van kinderarbeid. Er worden alleen werknemers in dienst genomen die niet langer leerplichtig zijn en in ieder geval 15 jaar of ouder zijn (ILO Conventie 138). Er is geen sprake van vormen van slavernij of vergelijkbare praktijken, zoals het verkopen en verhandelen van kinderen, gebondenheid door schuld en lijfeigenheid en gedwongen arbeid. [.] Kinderen [in de leeftijd van 15-18] mogen geen werk verrichten dat, door de aard van het werk of de omstandigheden waaronder het werk wordt uitgevoerd, vermoedelijk schadelijk is voor hun gezondheid, veiligheid of moraal (ILO Conventie 182). Vrijheid van vakvereniging en recht op collectief onderhandelen Het recht van alle werknemers om vakbonden op te richten, zich bij een vakbond aan te sluiten en om collectieve onderhandelingen te voeren zal erkend worden (ILO Conventies 87 en 98). In situaties waarin het recht op vrijheid van vakvereniging en collectief onderhandelen door de wet beperkt zijn, worden gelijksoortige oplossingen aangereikt voor onafhankelijke en vrije verenigingen en onderhandelingen voor alle werknemers. Werknemersvertegenwoordigers worden niet gediscrimineerd en krijgen toegang tot alle werkruimten die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van hun vertegenwoordigende taken (ILO Conventie 135 en Aanbeveling 143). BECO Groep 5
6 Verklarende woordenlijst 1 Cradle to Cradle: De kern van Cradle to Cradle ligt in het concept afval is voedsel. Alle gebruikte materialen zouden na hun leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Hierbij zou geen kwaliteitsverlies mogen zijn en alle restproducten moeten hergebruikt kunnen worden of milieuneutraal zijn. Deze kringloop is dan compleet en afval is voedsel. Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling waarbij de huidige generatie in haar noden voorziet, zonder de mogelijkheden daartoe voor de volgende generatie te beperken. De Cradle-to-Cradle (C2C) filosofie gaat verder en wil voorzien in onze eigen noden, maar ook de toekomstige generaties van meer mogelijkheden voorzien. Het motto daarbij is probeer goed te zijn in plaats van minder slecht! De drie basisregels van Cradle to Cradle zijn: Afval = voedsel Zon is de energiebron Respect voor Diversiteit 1 MJA: De meerjarenafspraken energie-efficiency (MJA's) zijn overeenkomsten tussen de overheid en bedrijven en instellingen over het effectiever en efficiënter inzetten van energie. 1 Biodiversiteit: De meest simpele definitie voor biodiversiteit is 'Al het leven op aarde'. Biodiversiteit is een samentrekking van de woorden biologische diversiteit. Het verwijst naar de variatie van al het leven op aarde en naar de verschillende levensgemeenschappen die ze vormen. Het BiodiversiteitsVerdrag geeft de volgende definitie die breed wordt gedragen: "biodiversiteit is de variatie in organismen uit de gehele wereld, waaronder terrestrische, mariene en ander aquatische ecosystemen en de ecologische verbanden waar ze deel van uitmaken; de diversiteit betreft de variatie binnen soorten, tussen soorten en tussen ecosystemen". Met het laatste wordt aangegeven dat biodiversiteit wordt onderscheiden op het genetisch, soorten en ecosysteem niveau 6 BECO Groep
ING ENVIRONMENTAL APPROACH
ING ENVIRONMENTAL APPROACH Mensenrechten op de werkplek 3 De uitgangspunten 4 Vrijheid van organisatie en het recht op collectieve onderhandeling 5 TABLE OF CONTENTS Dwangarbeid 6 Kinderarbeid 7 Discriminatie
Nadere informatieGEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 DOELSTELLING 1.2 STREKKING 1.3 NALEVING 1.4 ERKENNING 2 BEHANDELING VAN WERKNEMERS 2.1 ANTI-DISCRIMINATIE 2.2 VRIJHEID VAN VERENIGING EN COLLECTIEVE ONDERHANDELINGEN 2.3 DWANGARBEID
Nadere informatieVoor 2014 vragen we u bijgaande documenten, waarin u de uitgangspunten onderschrijft, ondertekend met uw offerte mee te sturen.
Rijksbrede beleidsregels Inkoop De overheid koopt per jaar voor bijna 60 miljard euro in en heeft daarmee een belangrijke invloed op het milieu en sociale aspecten binnen Nederland en in andere landen.
Nadere informatieDuurzaamheidsverklaring
DUURZAAMHEIDSVERKLARING Ondergetekende: [Naam Leverancier en rechtsvorm [ ], statutair gevestigd te [plaats], aan de [straat, nummer en postcode] (KvK ), hierna te noemen Leverancier, hierbij rechtsgeldig
Nadere informatieLeveranciersgedragscode
Leveranciersgedragscode 1. Achtergrond en uitgangspunten Het Ronald McDonald Kinderfonds vangt gezinnen op van ernstig zieke kinderen. In onze bedrijfsvoering streven wij naar optimaal en verantwoord rendement
Nadere informatieMilieuverantwoorde overheidsaankopen Schoonmaakmiddelen. Praktijkvoorbeeld Meeuwen-Gruitrode
Milieuverantwoorde overheidsaankopen Schoonmaakmiddelen Praktijkvoorbeeld Meeuwen-Gruitrode Wat? Milieuverantwoord Laagste milieu-impact meewerken aan een duurzame samenleving Waarom? SO 2008-2013 - Stimuleren
Nadere informatieVerklaring omtrent de sociale rechten en de industriële betrekkingen bij LEONI
Verklaring omtrent de sociale rechten en de industriële betrekkingen bij LEONI Preambule LEONI legt aan de hand van deze verklaring de principiële sociale rechten en beginselen vast. Deze vormen de basis
Nadere informatieTHE WORLD OF PLAYGROUNDS
THE WORLD OF PLAYGROUNDS Visie Het gehele proces Visie VAMOO Kwaliteit Kunststof Advies inrichtingen speeltuin Ontwerpen Valhoogte L x B x H Afmetingen Staal Staal HDPE Wat doet VAMOO Produceren Wij weten
Nadere informatieCode VINCI Leveranciers Global Performance Commitment
Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance
Nadere informatieILO-VERKLARING BETREFFENDE DE FUNDAMENTELE PRINCIPES EN RECHTEN OP HET WERK
Toelichting In het onderstaande zijn de afzonderlijke elementen van het normatieve kader integraal opgenomen en worden ze nader toegelicht en beschreven. Daarbij wordt aandacht besteed aan de volgende
Nadere informatieMVO gedragscode gavilar B.V.
PAGINA 1 MVO gedragscode B.V. Documentgegevens Bedrijf Adres Opgesteld Gecontroleerd Akkoord : B.V. : Kamerlingh Onnesweg 63, 3316 GK Dordrecht : R. ten Hove : QHSE-coördinator : P. Klijs : Operations
Nadere informatieTruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector
TruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector Introductie Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO), dat wil zeggen ondernemen met oog voor mens, dier en
Nadere informatiePEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S)
Nr. ISO 26000 Indicator MVO Kernthema II: Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk Stakeholder(s) Meten Uitvoering Voldoet Ja/Nee Doelstelling 2018 Paragraaf (Paragraaf 6.4) 1 6.4.1 Werkgelegenheid Safety
Nadere informatieWij streven naar doorlopende verbetering van duurzaamheid als kernpunt in alle activiteiten waarin wij betrokken zijn.
WERKPLEKREGELS VOOR DE LEVERANCIER VAN ELECTROLUX Let op: dit is een vertaling van de originele Engelstalige Werkplekregels voor de Leverancier. De vertaling dient uitsluitend voor informatieve doeleinden.
Nadere informatieAfdeling Inkoop Januari 2017
Maatschappelijk Verantwoord Inkopen MVI-beleid in de praktijk Afdeling Inkoop Januari 2017 MVI-beleid Doel Waarom MVI-beleid? Als netbeheerder willen wij in de transitie naar een duurzame samenleving onze
Nadere informatieINTERNATIONALE SOCIALE VOORWAARDEN IN ICT AANBESTEDINGEN
NEVI PIANOo congres TOEPASSING INTERNATIONALE SOCIALE VOORWAARDEN IN ICT AANBESTEDINGEN Harold Thijssen Ministerie van Binnenlandse Zaken Gisela ten Kate SOMO - De sociale normen, wat zijn die eigenlijk
Nadere informatieWij streven naar doorlopende verbetering van duurzaamheid als kernpunt in al onze activiteiten.
Werkplekbeleid van de Groep Let op: dit is een vertaling van het Engelstalige origineel Werkplekbeleid van de Groep. De vertaling dient uitsluitend voor informatieve doeleinden. Indien er een discrepantie
Nadere informatieFactsheet Normen. Vrijheid van vakvereniging en recht op collectief onderhandelen
Factsheet Normen De sociale voorwaarden hebben betrekking op het naleven van internationale sociale normen. In deze factsheet behandelen we de verschillende normen. Bij de sociale normen geven we aan wat
Nadere informatieVoor een beter milieu.
Voor een beter milieu. Milieubewust ondernemen, in uw voordeel De zorg voor een beter klimaat zit Berendsen in de genen. We willen onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk houden, en daarom leveren
Nadere informatieDoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten
DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, september 2017 DoubleDividend Management B.V. Herengracht
Nadere informatieFactsheet Normen. Generieke en aanvullende sociale voorwaarden
Factsheet Normen De sociale voorwaarden hebben betrekking op het naleven van internationale sociale normen. In deze factsheet geven we eerst een overzicht van alle in het beleid opgenomen normen en behandelen
Nadere informatieDoubleDividend Management B.V.
DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, oktober 2016 DoubleDividend Management B.V. Herengracht 320
Nadere informatieOp de aanbesteding/offerteaanvraag <naam aanbesteding> is/zijn van toepassing de met ja aangegeven artikelen.
Bijlage 1 Verklaring Maatschappelijk Verantwoord Inkopen De gemeente Beek heeft op het Manifest Professioneel Duurzaam Inkopen van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu ondertekend. De gemeente Beek
Nadere informatieGedragsregels van GEA AG
Gedragsregels van GEA AG Bochum 05.06.2003 Overeenkomst over de principes van sociale verantwoording / Gedragsregels van GEA AG Preambule GEA AG verklaart nadrukkelijk als wereldwijd actieve onderneming
Nadere informatieBijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info)
Bijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info) was wordt onderwerp tekstbron Versie juni Opmerking: Standaardteksten en Versie 2013 2010 hoofdstukindeling vertaald uit Guide 83 H 1 tm 4 Deel A Eisen Managementsysteem
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatiegedragscode voor leveranciers van Quintiles
gedragscode voor leveranciers van Quintiles 2 Quintiles maakt zich sterk voor duurzame zakelijke praktijken. Op basis van internationaal erkende normen, is deze gedragscode voor leveranciers ( Code ) gericht
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 oktober 2017 Betreft Beantwoording vragen
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V
Gedragscode MGG Netherlands B.V. MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 700 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het
Nadere informatieXylem Inc. Ombudsmanprogramma voor leveranciers.
Xylem Inc. Ombudsmanprogramma voor leveranciers. Het richtlijnprincipe bij Xylem Inc. is onze gedragscode (de Xylem gedragscode). De gedragscode geldt ook voor onze leveranciers bij hun zaken met Xylem
Nadere informatieHandreiking Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (Handreiking Manifest MVI)
Handreiking Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2016 2020 (Handreiking Manifest MVI) Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) betekent dat er bij de inkoop
Nadere informatieGedragscode Coöperatieve Zuivelfabriek Rouveen u.a.
Gedragscode Coöperatieve Zuivelfabriek Rouveen u.a. 2017 Inhoudsopgave Gedragscode Waarom een gedragscode? 3 Voor wie geldt de gedragscode? 3 Openbaarheid gedragscode 3 Onze mensen, klanten en planeet
Nadere informatieEthische Code van Compass Group
van Compass Group Versie 1.2 Compass Group & UN Global Compact Als wereldleider in onze branche moeten we de allerhoogste eisen stellen aan de kwaliteit van de diensten die we leveren en aan de professionele
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Inkopen. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen. Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep.
Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep April 2018 Roadmap naar MVI-beleid 2 Opbouw MVI-beleid 3 MVI-beleid
Nadere informatieSupplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst
Supplier Code of Conduct Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Bij Kramp gaan we voor zakelijk succes op de lange termijn. Daarbij voelen we een sterke verantwoordelijkheid
Nadere informatieMN Supplier Code of Conduct
MN Supplier Code of Conduct Visie Maatschappelijk Verantwoorde Bedrijfsvoering Een duurzame uitvoering van de pensioen- en sociale regelingen en verzekeringen van onze opdrachtgevers geven wij vorm door
Nadere informatieWijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieCodex voor leveranciers. Imperial Logistics International B.V. & Co. KG
Codex voor leveranciers Imperial Logistics International B.V. & Co. KG www.imperiallogistics.com 2 Als wereldwijd opererende onderneming dragen wij een bijzondere verantwoordelijkheid voor de naleving
Nadere informatieVattenfall Gedragscode voor leveranciers
Vattenfall Gedragscode voor leveranciers Introductie Vattenfall levert energie voor de maatschappij van vandaag en draagt bij aan het energiesysteem van morgen. Bij de uitvoering van onze bedrijfsactiviteiten
Nadere informatiehet betreft een vakvereniging van eigen keuze; er is geen inmenging van andere partijen zoals de Staat of het bedrijf zelf.
Factsheet Normen De sociale voorwaarden hebben betrekking op het naleven van internationale sociale normen. In deze factsheet geven we eerst een overzicht van alle in het beleid opgenomen normen en behandelen
Nadere informatie2012 MVO Jaarverslag
2012 MVO Jaarverslag MVO-beleid Tomingroep Als mensontwikkelbedrijf werkt Tomingroep aan duurzaamheid in de volle breedte. Wij willen op een maatschappelijk verantwoorde wijze zaken doen in samenwerking
Nadere informatieDuurzaam Inkopen in onderwijs. Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar
Duurzaam Inkopen in onderwijs Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar Duurzaam inkopen, inleiding Duurzaam inkopen in onderwijs Spelers in het veld en hun rol Suggesties voor aanpak Informatiebronnen
Nadere informatieInkopen en de sociale impact over de grens
Inkopen en de sociale impact over de grens Thea Smid-Verheul, gemeente Amersfoort Jaap Stokking en Shirley Justice Namens Programmadirectie DI, Ministerie VROM 27 sept 2010 Programma workshop Starring:
Nadere informatieMVO-beleid Human Rights Supplement
MVO-beleid Human Rights Supplement 2018 MVO-BELEID HUMAN RIGHTS SUPPLEMENT 1. INLEIDING De Nederlandse Waterschapsbank N.V. (NWB Bank) onderschrijft dat mensenrechten universele waarden zijn en heeft als
Nadere informatieGedragscode zakelijke partner
Gedragscode zakelijke partner Inhoud Inleiding 1.1 Achtergrond en reikwijdte van de code 1.2 Evaluatie en naleving van zakelijke partners 1.3 Vertrouwelijkheid 1.4. Onderaannemers De bedrijfsvoering van
Nadere informatieGedragscode voor Leveranciers
AUTEUR Corporate Compliance & Integrity Corporate Social Responsibility Corporate Procurement VERSIE 1.0 STATUS Definitief PAGINA 1 of 8 Gedragscode voor Leveranciers PAGINA 2 of 8 Index 1. Inleiding 3
Nadere informatiehet recht op vrijheid en gelijkheid voor iedereen
(artikel 1) vrijheid en gelijkheid voor iedereen (artikel 2) het recht niet gediscrimineerd te worden (artikel 3) leven, in veiligheid en vrijheid (artikel 4) geen slavernij of slavenhandel (artikel 5)
Nadere informatieMVI. Van MOGEN naar MOETEN verantwoord ondernemen
MVI Van MOGEN naar MOETEN verantwoord ondernemen Royan van Velse Gezond inkopen Covey Scope PPP Circulariteit Deeleconomie Social return on investment Fairtrade Rechten van de Mens art. 25 COP21 ISO 26000
Nadere informatieSILVER. Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop. www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be
SILVER Cradle to Cradle Duurzaamheid staat voorop www.armstrong.nl/plafonds www.armstrong-plafonds.be Cradle to Cradle - de ingeslagen weg Cradle to Cradle is een innovatief concept waarbij productieprocessen
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V.
MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 600 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het belangrijkste kenmerk waarmee
Nadere informatieAls u zaken doet met de overheid...
Als u zaken doet met de overheid... Het duurzame inkoopbeleid van de overheid Duurzaamheid staat hoog op de agenda van de overheid. Om de markt voor duurzame producten te stimuleren, geeft zij zelf het
Nadere informatieDuurzaamheidsanalyse bedrijven
De inspanningen van bedrijven op het vlak van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door KBC Asset Management beoordeeld volgens een evaluatiemodel dat werd opgesteld in samenwerking
Nadere informatieDUURZAAMHEIDSSCAN. Ja/altijd Meestal Soms Meestal niet Nee/nooit Niet van toepassing
DUURZAAMHEIDSSCAN Hoe duurzaam is uw bedrijfsvoering? Deze duurzaamheidsscan geeft een globaal beeld van uw niveau van duurzaamheid en laat zien hoe maatschappelijk verantwoord u onderneemt in vergelijking
Nadere informatieGedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV
Gedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV Versie 1.0 Inleiding Beter Bed 1 heeft als organisatie de verplichting op zich genomen om als verantwoordelijk lid van de maatschappij te handelen en in economisch,
Nadere informatieWERKERS IN BEWEGING IN DE CSME RECHTEN OP HET WERK EN VOORDELEN VOOR WERKNEMERS IN DE CARICOM INTERNE MARKT EN ECONOMIE
WERKERS IN BEWEGING IN DE CSME RECHTEN OP HET WERK EN VOORDELEN VOOR WERKNEMERS IN DE CARICOM INTERNE MARKT EN ECONOMIE De Internationale Arbeidsorganisatie De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) is
Nadere informatieNormalisatie: de wereld op één lijn. ISO 26000. Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Zet goede bedoelingen om in goede acties
Normalisatie: de wereld op één lijn. ISO 26000 Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Zet goede bedoelingen om in goede acties 2 Inhoudsopgave ISO 26000: een richtlijn voor iedereen
Nadere informatieDuurzaamheid en Responsible Care
Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema
Nadere informatieRelevantie, significantie en prioriteren van de MVO-kernthema s en onderwerpen
Relevantie, significantie en prioriteren van de MVO-kernthema s en onderwerpen Van der Meer B.V. heeft in 2011 een nulmeting laten uitvoeren door een externe adviseur. Deze actie is genomen om op een objectieve
Nadere informatieRSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid SURVEY
RSM - General Counsel - mensenrech Projects Contacts Library Help Survey Distributions Data & Analysis Reports RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid - 2017 SURVEY ENQÛETE - De rol van de GC in het
Nadere informatieInspreken Raadsplein
Inspreken Raadsplein Onderwerp : Beleidsnota inkoop en aanbesteding (GM2007.1103 ) Plaats : raadsronde 7, vergaderruimte 2.27 20.30-21.25 Datum : 29 oktober 2007 Geachte raadsleden, U zult het ongetwijfeld
Nadere informatieINVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG)
BIJLAGE 2 B.V. INVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG) DEZE BIJLAGE IS GEBASEERD OP ARTIKEL 10.2 VAN OVEREENKOMST BETREFFENDE FHBG. TENZIJ
Nadere informatieMVO-beleid (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen)
MVO-beleid (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) STRAXS Nederland BV draagt zorg voor het welzijn van haar medewerkers. Dit doet zij door het zeker stellen van de werkgelegenheid en het nakomen van
Nadere informatieGedragscode. Inhoudsopgave RESPECT VOOR COLLEGA'S, HANDELSPARTNERS EN DE GEMEENSCHAP... 4
Inhoudsopgave INLEIDING... 3 DOEL VAN DE MANUCHAR GEDRAGSCODE... 3 TOEPASSINGSGEBIED... 3 TOEZICHT OP DE NALEVING... 3 GEDRAGSCODE... 4 RESPECT VOOR COLLEGA'S, HANDELSPARTNERS EN DE GEMEENSCHAP... 4 NALEVING
Nadere informatieconform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % % 0 % niet van toepassing
Isolatieplaat van geëxpandeerd polystyreen hardschuim conform EN 13163 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)
Nadere informatieVERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER
VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen
Nadere informatieniet verzameld niet beoordeeld niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % 0 % 0 % niet van toepassing
Alkalibestendig wapeningsweefsel Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV 1.2) Productspecifieke
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is
Nadere informatieMVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring
MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring 1 Waarom MVO? Moeten: Horen: Lonen: gedrag af MVO handelen wordt afgedwongen MVO handelen o.b.v. vrijwilligheid (morele motivatie) De markt beloont MVO en straft
Nadere informatieBeleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers
7 juli 2017 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Visie op duurzaam beleggen...... 4 3. Beleid... 5 3.1 Reikwijdte beleid 5 3.2 Uitsluitingenbeleid 5 3.3 Stembeleid 7 3.4 Selectie externe vermogensbeheerders 8 3.5
Nadere informatieEthische bedrijfsprincipes
Ethische bedrijfsprincipes Vepo Cheese b.v. Beneluxweg 1 2411NG Bodegraven Nederland 1 Ethische bedrijfsprincipes Inhoudsopgave Blz. Gedragsregels 3 1. Algemene bedrijfsprincipes 3 2. Naleving 3 3. Melden
Nadere informatieb) de werknemersvertegenwoordigers de informatie te verstrekken die nodig is voor zinvolle onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden;
V. WERKGELEGENHEID EN ARBEIDSVERHOUDINGEN Ondernemingen behoren, binnen het kader van de van toepassing zijnde wet- en regelgeving, de heersende gebruiken op het gebied van arbeidsverhoudingen en tewerkstelling
Nadere informatieDuurzaam inkopen in de onderwijssector. Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar
Duurzaam inkopen in de onderwijssector Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar Duurzaam inkopen is Het toepassen van milieuaspecten en sociale aspecten in alle fasen van het inkoopproces zodat dit uiteindelijk
Nadere informatieVERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer
VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam verpakken Consumenten vinden dat bedrijven een belangrijke rol spelen als het gaat om maatschappelijke
Nadere informatieWeet u waar uw natuursteen vandaan komt?
Natuursteen Weet u waar uw natuursteen vandaan komt? Natuursteen. Een prachtig product. Een product met veel toepassingen. Voorbeelden? Vloeren, keukenbladen, grafmonumenten, bestratingen en gevelbekleding.
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord ondernemen
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wint aan terrein in het bedrijfsleven en in de samenleving als geheel. Het verwachtingspatroon
Nadere informatieDe leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
NOTITIE Van Aan CC Datum Betreft Sjoerd Hoogterp De leden van de beleggingscommissie 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding Het pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI)
Nadere informatie1. GEEN ARMOEDE 2. GEEN HONGER. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten
1. GEEN ARMOEDE Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal Ondanks de halvering van de extreme armoede in de wereld tijdens de afgelopen decennia, leeft nog steeds 1,3 miljard mensen in extreme armoede.
Nadere informatie7 november 2013 Platformdag Gehandicapten mbo Marije Graven
Workshop: 10 jaar WGBH/CZ 7 november 2013 Platformdag Gehandicapten mbo Marije Graven College voor de Rechten van de Mens (Sinds 1 oktober 2012, opvolger van de CGB) Missie is om mensenrechten te: Bewaken
Nadere informatieBijlage C: Prioriteringsmatrix. In het kader van de zelfverklaring ISO Presentatie Techniek Holland B.V. 2017
In het kader van de zelfverklaring ISO 26000 Presentatie Techniek Holland B.V. 2017 Criteria Voor het bepalen van relevantie hebben we gekeken naar: De eigen activiteiten en besluiten Activiteiten en besluiten
Nadere informatieAchtergrondinformatie rondetafelgesprek IMVO-convenanten 13 februari
9 februari 2017 Achtergrondinformatie rondetafelgesprek IMVO-convenanten 13 februari 1. Inleiding De globalisering heeft het mogelijk gemaakt dat de productie van onze spijkerbroeken en smartphones niet
Nadere informatieDuurzaamheidsinformatieblad. Sto-Speedlamelle Type II. Isolatieplaat van minerale wol conform EN 13162
Isolatieplaat van minerale wol conform EN 13162 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012) Kwaliteitsniveau (ENV
Nadere informatieRapportage. 25 September 2018
Rapportage 25 September 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Positionering advies 3 1.2 Algemeen 3 1.3 Leeswijzer 4 2. Nulsituatie en positiebepaling 4 2.1 Werkwijze 4 2.2 Nulsituatie 5 2.3 Ambitieniveau
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 oktober 2017 Betreft Beantwoording vragen
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam
Nadere informatieBest Case Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Ondernemen
Best Case Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Ondernemen Organisatie Vebego International B.V. Contactpersoon/ woordvoerder (ook voor media) Naam: Elroy van Duurling Functie: Directeur Inkoop
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid
Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid 8 januari 205 Inleiding In de Investment Policy Statement heeft SPT de volgende beleggingsovertuiging geformuleerd: Een pensioenfonds is een institutionele,
Nadere informatieAgenda. - De gemeente Enschede - AgentschapNL/gemeente Enschede - Hoe organiseren we duurzaam inkopen? - De praktijk
Agenda - De gemeente Enschede - AgentschapNL/gemeente Enschede - Hoe organiseren we duurzaam inkopen? - De praktijk Gemeente Enschede - 160.000 inwoners - 1600 FTE - 100 % duurzame inkoop vanaf 2010 -
Nadere informatieconform de EPD 40 jaar (conform BNB) niet beoordeeld niet van toepassing niet van toepassing not applicable 0 % niet van toepassing
Isolatieplaat van geëxpandeerd polystyreen hardschuim conform EN 13163 Productbeschrijving zie Technisch informatieblad (indien verkrijgbaar) Gegevens voor gebouwencertificaties conform DGNB (versie 2012)
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieIndorama Ventures Public Company Limited
Indorama Ventures Public Company Limited Mensenrechten Beleid (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.2/2013 op 22 februari 2013) Herziening 1 (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieStichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015
Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt
Nadere informatieVERKLARING VAN RENAULT INZAKE FUNDAMENTELE ARBEIDSRECHTEN
VERKLARING VAN RENAULT INZAKE FUNDAMENTELE ARBEIDSRECHTEN De groei- en concurrentiestrategie van RENAULT is gebaseerd op vakmanschap, kwaliteit en aantrekkelijkheid van producten, tevredenheid van klanten,
Nadere informatieFONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid
FONDS SLUYTERMAN VAN LOO September 2015 Verantwoord Beleggingsbeleid Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO V E R A N T W O O R D B E L E G G I N G S B E L E I D INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieALGEMEEN. Vestiging (plaats) Naam/namen geïnterviewde personen. Naam student(en)
ALGEMEEN Naam bedrijf/organisatie: Vestiging (plaats) Naam/namen geïnterviewde personen Naam student(en) 1 In wat voor sector is het bedrijf waar je stage loopt werkzaam? 2 Wat is het karakter van de hoofdactiviteit
Nadere informatieGEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS VAN ELIA
GEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS VAN ELIA Augustus 2018 Definitie: Leveranciers: potentiële en bestaande leveranciers, aannemers en hun aannemers. Inleiding Bij Elia helpen we de energietransitie realiseren,
Nadere informatieZakelijke gedragscode. The Binding Site Group Limited. Maart 2017
Zakelijke gedragscode The Binding Site Group Limited Maart 2017 Deze Zakelijke Gedragscode is van toepassing op iedereen bij The Binding Site Group Limited, met inbegrip van de wereldwijde dochterondernemingen
Nadere informatieONZE VERANTWOORDELIJKHEID
ONZE VERANTWOORDELIJKHEID CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I Inhoud Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen 4 Maatschappelijke betrokkenheid
Nadere informatieNederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016
Nederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016 MVO: dilemma s zijn overal: 2 De ondernemingsraad en MVO MVO
Nadere informatieinspireren en innoveren in MVO
inspireren en innoveren in MVO Inleiding Gert Van Eeckhout Beleidsondersteuner MVO - Departement WSE Wat is MVO? Waarom MVO? Beleidslijnen Vlaamse overheid MVO? een proces waarbij ondernemingen vrijwillig
Nadere informatie