OPGELUCHT LEVEN MET SPIRIVA RESPIMAT

Transcriptie

1 OPGELUCHT LEVEN MET SPIRIVA RESPIMAT DE ROL VAN SPIRIVA RESPIMAT BIJ DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD Informatiefolder voor patiënten met de longaandoening astma of COPD die worden behandeld met Spiriva Respimat.

2 Inhoud Wat kan Spiriva Respimat voor u betekenen? 4 Wat is astma? 4 Wat is COPD? 5 De rol van Spiriva Respimat bij de behandeling van astma en COPD 7 Spiriva Respimat als dagelijkse routine 11 Tips bij gebruik van Spiriva Respimat 15 Adressen 16 3

3 Wat kan Spiriva Respimat voor u betekenen? Sinds kort gebruikt u Spiriva Respimat als behandeling van uw klachten door astma of COPD. Deze folder geeft u hier informatie over. Astma en COPD (chronisch obstructieve longziekte) zijn aandoeningen die uw leven aanzienlijk kunnen verstoren. In het dagelijks leven kunt u klachten ervaren als benauwdheid, hoesten of een piepende ademhaling. Toch is er met astma of COPD prima te leven. Een verantwoorde medicatiebehandeling speelt daarbij een belangrijke rol. En natuurlijk krijgt u van uw arts en apotheker deskundig advies. Daarnaast kunt u zelf ook veel doen om uw klachten de baas te blijven. Probeer zo gezond mogelijk te leven zoals: niet roken, regelmatig bewegen, gezond en afwisselend eten en voldoende slapen. Veel gebruikers van geneesmiddelen hebben behoefte aan betrouwbare informatie en goede instructies. Een juiste toepassing stimuleert het dagelijks gebruik en vergroot het effect van de behandeling. Informatief en betrouwbaar Betrouwbare informatie en goede instructies: dat is precies wat deze folder u biedt. Allereerst komen de verschillende ziekten astma en COPD, het ontstaan en de klachten aan bod. Daarna wordt uitgelegd wat de Spiriva Respimat is en hoe het gebruikt moet worden. Tenslotte vindt u tips die uw astma of COPDklachten kunnen verlichten. Wat is astma? Ondanks uw huidige medicatie heeft u last van uw astma. Daarom heeft uw arts u Spiriva Respimat voorgeschreven. Spiriva Respimat maakt de vernauwde luchtwegen weer wijder waardoor astmapatiënten meer lucht krijgen. Medisch gezien is astma een aanvalsgewijze kortademigheid met slijmvorming en hoesten door chronische bronchiale hyperreactiviteit. In gewoon Nederlands: de luchtwegen raken onnodig snel geïrriteerd door bepaalde stoffen of prikkels. Deze irritatie veroorzaakt zwelling, slijmvorming, die de doorgankelijkheid van de luchtwegen verkleinen. Dat merkt u als benauwdheid. De eerste klachten kunnen op iedere leeftijd ontstaan. Allergische en niet-allergische prikkels De klachten zijn vaak aanvalsgewijs en de reactie op prikkels kan per persoon verschillen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen allergische (zoals huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren of graspollen) en niet-allergische prikkels (zoals tabaksrook, bak- en braadlucht, mist of inspanning). Voor iedereen geldt dat je je eigen uitlokkende prikkels het beste kunt vermijden. Met het vermijden van deze prikkels en geneesmiddelen is astma goed te behandelen. En ervaren de meeste patiënten geen of nauwelijks klachten in het dagelijkse leven. Mag ik nog roken? Roken is slecht voor iedereen, maar voor mensen met luchtwegaandoeningen in het bijzonder. Als u rookt wordt u dringend geadviseerd om daarmee te stoppen. Rook prikkelt de slijmvliezen van de luchtwegen te veel, doet de benauwdheid toenemen en verergert daardoor klachten. Wat is COPD? U heeft regelmatig benauwdheidsklachten door COPD. Daarom heeft uw arts Spiriva Respimat voorgeschreven. Spiriva Respimat maakt de vernauwde luchtwegen weer wijder waardoor COPD-patiënten meer lucht krijgen. COPD is een afkorting van Chronic Obstructive Pulmonary Disease, oftewel chronische obstructieve longziekte. Dit is een ziekte waarbij de luchtwegen voortdurend vernauwd zijn. Onder COPD vallen chronische bronchitis en longemfyseem. Chronische bronchitis en longemfyseem kunnen afzonderlijk of tegelijkertijd aanwezig zijn en zorgen er onder meer voor dat de ingeademde lucht moeilijker kan worden uitgeademd. Dit kan tot benauwdheidsklachten leiden. Uw arts kan u vertellen wat de oorzaak is van uw klachten. Chronische bronchitis Bij chronische bronchitis zijn de luchtwegen constant ontstoken. Hierdoor trekken de luchtwegen samen en gaat de slijmvliesbekleding van de luchtwegen meer slijm maken. Het gevolg is dat steeds meer slijm opgehoest wordt, vooral 4 5

4 s ochtends. Na verloop van tijd gaan patiënten ook meer gedurende de dag hoesten en neemt de kortademigheid toe. Longemfyseem Longemfyseem ontstaat als de longblaasjes zijn beschadigd, waardoor de longen minder goed werken. Gezonde longen zijn elastisch en kunnen goed uitzetten en samentrekken. Deze elasticiteit neemt af als de longblaasjes beschadigd of uitgerekt zijn. Het gevolg is kortademigheid. Deze kortademigheid neemt in de loop der jaren toe. Longemfyseem komt vrijwel alleen voor bij volwassenen. Mannen hebben de ziekte vaker dan vrouwen, maar vrouwen maken een inhaalslag. Mensen die roken hebben een veel grotere kans op longemfyseem dan mensen die niet roken. Mag ik nog roken? Uit onderzoek is gebleken dat in meer dan 80% van de gevallen COPD is veroorzaakt door roken. COPD is vrijwel nooit erfelijk. Roken is slecht voor iedereen, maar voor mensen met luchtwegaandoeningen in het bijzonder. Als u rookt wordt u dringend geadviseerd om daarmee te stoppen. Rook prikkelt de slijmvliezen van de luchtwegen te veel, doet de benauwdheid toenemen en verergert daardoor klachten. Heb ik meer risico op longkanker? U heeft niet meer kans op longkanker als u COPD heeft en niet rookt. Rookt u wel, dan heeft u net als iedere andere roker meer kans op het krijgen van longkanker. De rol van Spiriva Respimat bij de behandeling van astma of COPD Spiriva Respimat is een onderhoudsbehandeling die u vanaf nu elke dag moet gebruiken. Een goed gebruik over een langere termijn zal uw klachten verlichten. Het is verstandig vóór gebruik dit hoofdstuk goed te lezen zodat u precies weet wat Spiriva Respimat voor u doet en wat de juiste wijze van gebruik is. Alleen zo kunt u het maximale effect van Spiriva Respimat ervaren. Wat is Spiriva Respimat en hoe werkt het? Spiriva Respimat bevat de werkzame stof tiotropium. Het is een luchtwegverwijder en is bedoeld als onderhoudsbehandeling. Het moet dus gedurende een lange periode dagelijks worden gebruikt. Spiriva Respimat zorgt ervoor dat de luchtwegen zich verwijden waardoor de kortademigheid afneemt. Waar moet ik op letten als ik Spiriva Respimat voor het eerst gebruik? Soms treden overgevoeligheidsreacties op. Als uw ademhaling verslechtert, of als u last krijgt van uitslag, zwelling of jeuk direct na het gebruik van uw inhalator, stop dan direct met het gebruik en raadpleeg onmiddellijk uw arts. Soms kan het inhaleren van geneesmiddelen hoestaanvallen uitlokken. Als die niet snel overgaan, moet u uw arts waarschuwen. Zorg dat er geen medicatie in uw ogen komt. Gebeurt dat wel, dan kunt u oogpijn krijgen of wazig gaan zien, of ook kringen rond lampen of gekleurde beelden zien en krijgt u rode ogen. De klachten aan uw ogen kunnen samengaan met hoofdpijn, misselijkheid en braken. Spoel dan uw ogen meteen met lauwwarm water, stop met het gebruik van Spiriva Respimat en raadpleeg direct uw arts. Een droge mond, wat kan optreden bij het gebruik van dit middel, kan op de lange termijn leiden tot tandbederf. Daarom is het beter uw gebit goed schoon te houden. Spiriva Respimat is bedoeld als onderhoudsbehandeling. Gebruik dit geneesmiddel niet bij een plotselinge aanval van kortademigheid of een piepende ademhaling. Als het goed is heeft uw arts u hiervoor een ander inhalatiemiddel gegeven ( rescue-medicatie ). Volg de instructies van uw arts op. Als u dit middel heeft gekregen voor uw astma, moet u daarnaast ook een ontstekingsremmer en een andere langwerkende luchtwegverwijder 6 7

5 (een langwerkende bèta-2-agonist) inhaleren. Blijf de ontstekingsremmer gebruiken zoals voorgeschreven door uw arts, ook als u zich beter voelt. Kan iedereen Spiriva Respimat gebruiken? Spiriva Respimat is alleen geschikt voor volwassenen. Kinderen mogen het middel dus niet gebruiken. Volwassenen met bepaalde aandoeningen moeten voorzichtiger zijn met Spiriva Respimat. Dit zijn mensen met: een verhoogde druk in de oogbol (nauwekamerhoek-glaucoom); een vergrootte prostaat en/of plasproblemen; een slechte nierfunctie; hartritmestoornissen; taaislijmziekte. Heeft u één van deze klachten en krijgt u Spiriva Respimat voorgeschreven, maak dan uw arts hierop attent. Werkt Spiriva Respimat als ik al erg benauwd ben? Spiriva Respimat dient als onderhoudsbehandeling voor astma of COPD gebruikt te worden. Het is niet geschikt voor het opheffen van acute benauwdheidsklachten. Hiervoor kunt u beter andere middelen gebruiken die sneller werken. Hoe moet ik Spiriva Respimat gebruiken? De Spiriva Respimat bevat een oplossing voor inhalatie. Met behulp van de Spiriva Respimat inhaleert u tiotropium 1x per dag met twee inhalaties. Met 1x per dag twee inhalaties heeft u de juiste dosering. Voor meer informatie over het gebruik van Spiriva Respimat, zie pagina 11 tot en met 14. Hoeveel Spiriva Respimat moet ik gebruiken en wanneer? Spiriva Respimat is een onderhoudsbehandeling en moet dus langdurig worden gebruikt. Omdat COPD en astma chronische ziektes zijn, moet u Spiriva Respimat iedere dag gebruiken, niet alleen wanneer u problemen heeft met ademhalen. Gebruik niet meer dan de aanbevolen dosis. Voor een optimale werking, kunt u dit geneesmiddel het beste dagelijks, bij voorkeur in de ochtend bij het opstaan, rond hetzelfde tijdstip inhaleren. Als u van het gebruik van Spiriva Respimat een gewoonte maakt, slaat u minder snel een dosis over. Is het erg als ik Spiriva Respimat een keer vergeet? Als u dit vrij snel ontdekt, kunt u alsnog de gebruikelijke twee inhalaties nemen. Is het echter bijna tijd voor uw volgende dosis, dan neemt u deze en laat u de vergeten dosis achterwege. Neem nooit twee doses op hetzelfde moment of op dezelfde dag. Het is niet nodig om de overgeslagen dosis in te halen door middel van een dubbele dosis. Is het erg als ik te veel van dit middel heb gebruikt? Als u meer dan twee inhalaties Spiriva Respimat per dag neemt moet u dit onmiddellijk met uw arts bespreken. Het kan zijn dat u een groter risico heeft op het optreden van bijwerkingen zoals een droge mond, verstopping (obstipatie), moeilijk kunnen plassen, een toegenomen hartslag of wazig zien. Beïnvloedt Spiriva Respimat mijn reactievermogen? Er zijn geen gegevens bekend over de invloed van Spiriva Respimat op het reactievermogen. Bij minder dan 1 op de 100 mensen kan duizeligheid voorkomen bij het gebruik van dit middel. Wazig zien kan voorkomen bij minder dan 1 op de 1000 mensen. Duizeligheid of wazig zien kan uw rijvaardigheid of uw vermogen om machines te bedienen beïnvloeden. Als u geen last heeft van duizeligheid of wazig zien, kunt u dus gewoon aan het verkeer deelnemen en/of machines besturen. Wat zijn de bijwerkingen? Mensen die Spiriva Respimat gebruiken, kunnen last hebben van een droge mond. Droge mond is een milde bijwerking en gaat meestal na verloop van tijd vanzelf weer over. Ook moeilijke stoelgang (obstipatie), een onregelmatige of snellere hartslag en hoofdpijn kunnen soms voorkomen. Tip: bij een droge mond kan het kauwen van suikervrije kauwgum of het drinken van een glas water helpen. Er kunnen ook andere bijwerkingen optreden. Meer informatie hierover kunt u vinden in de bijsluiter. Meld alle bijwerkingen aan uw arts of apotheker. Ook als u klachten krijgt die niet in de bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb ( Door bijwerkingen te melden, kunt u ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel. 8 9

6 Kan ik Spiriva Respimat gebruiken als ik zwanger ben of borstvoeding geef? Er is nog weinig bekend over de effecten van Spiriva Respimat op de ongeboren baby en de zuigeling. Daarom wordt het afgeraden om het te gebruiken als u zwanger wilt worden, tijdens de zwangerschap, en tijdens de borstvoedingsperiode. Alleen in uitzonderlijke gevallen mag het middel in deze perioden toch worden gebruikt. Dit kan alleen na zorgvuldig overleg met uw arts. Kan ik Spiriva Respimat gebruiken samen met andere behandelingen voor astmaof COPD-klachten? Bij astma zal naast Spiriva Respimat altijd ook een ontstekingsremmend medicijn en een andere langwerkende luchtwegverwijder (een langwerkende bèta-2- agonist) geïnhaleerd moeten worden. Bij COPD kan het gelijktijdig gebruik van Spiriva Respimat met andere luchtwegverwijders in sommige gevallen noodzakelijk zijn. Gelijktijdig gebruik met ipratropium (Atrovent ) wordt afgeraden. Breng uw arts of apotheker altijd op de hoogte van andere geneesmiddelen die u gebruikt. Dit geldt ook voor middelen die u zonder recept bij de drogist of apotheker kunt kopen. Zal ik een griepprik nemen? Een griepprik wordt aangeraden voor mensen met een verminderde weerstand, ouderen en jonge kinderen. Over het algemeen is het raadzaam dat mensen met astma of COPD een griepprik nemen. Dit geldt vooral voor ouderen. Overleg dit met uw huisarts. Hoe lang moet ik Spiriva Respimat gebruiken? Spiriva Respimat is een onderhoudsbehandeling. Het moet dus gedurende een lange periode dagelijks worden gebruikt. COPD is een chronische luchtwegaandoening, dus bij COPD zult u Spiriva Respimat in principe altijd blijven gebruiken. Bij astma kan dit, in overleg met uw arts anders zijn, omdat astmaklachten per periode of seizoen kunnen verschillen. Mocht u om wat voor reden dan ook de behandeling met Spiriva Respimat willen stoppen, doe dit dan altijd alleen in overleg met uw arts. Als u gestopt bent met Spiriva Respimat, kunnen de klachten terugkeren. Wat is de houdbaarheid van Spiriva Respimat? Spiriva Respimat kan het beste bij kamertemperatuur worden bewaard. Het is ongeopend houdbaar tot de datum die op de verpakking staat achter: niet te gebruiken na of expiry date. Nadat de verpakking is aangebroken en Spiriva Respimat al een keer is gebruikt, blijft dit geneesmiddel nog drie maanden goed. Daarna moet dit geneesmiddel worden weggegooid. Geneesmiddelen mogen niet in de prullenbak worden weggegooid. Breng oude medicijnen altijd terug naar de apotheek om ze daar te laten weggooien. Geef Spiriva Respimat nooit aan iemand anders met dezelfde klachten. Spiriva Respimat en de bijsluiter Lees de bijsluiter altijd goed door, ook als u Spiriva Respimat al enige tijd gebruikt. De laatste ontwikkelingen en nieuwste inzichten zullen altijd in de bijsluiter worden opgenomen. Door het lezen van de bijsluiter blijft u hiervan goed op de hoogte. Spiriva Respimat als dagelijkse routine Spiriva Respimat is eenvoudig te gebruiken. De Respimat is een Soft Mist inhalator. Door middel van een springveer wordt een afgepaste hoeveelheid oplossing door meer dan 1000 zeer kleine kanaaltjes geperst. Hierdoor ontstaat een soft mist die gedurende lange tijd en langzaam vrijkomt. Op deze manier kan de oplossing gemakkelijk geïnhaleerd worden en is er geen voorzetkamer nodig. Als u de instructies zo nauwkeurig mogelijk opvolgt, is de werkzaamheid van Spiriva Respimat het grootst

7 Gebruiksaanwijzing van de Spiriva Respimat 1. Houd de groene kap (A) gesloten, druk op de veiligheidsknop (E) en trek de doorzichtige houder (G) los. 4. Houd de Spiriva Respimat inhalator rechtop, met de groene kap (A) gesloten. Draai de houder (G) in de richting van de rode pijlen op het etiket totdat deze klikt (een halve draai) a 2. Neem de patroon (H) uit de verpakking. Duw het smalle uiteinde van de patroon in de inhalator tot deze op zijn plaats klikt (2a). De patroon moet voorzichtig tegen een hard oppervlak worden geduwd om er zeker van te zijn dat hij volledig op zijn plaats zit (2b). Verwijder de patroon niet meer als hij eenmaal in de inhalator is geplaatst Open de groene kap (A) tot deze helemaal openklapt. 6. Richt de Spiriva Respimat inhalator naar de grond. Druk op de ontspanner (D). Sluit de groene kap (A). Herhaal de stappen 4, 5 en 6 totdat er een wolk te zien is. 2b 3. Schuif de doorzichtige houder terug op zijn plaats (G). Verwijder deze houder niet meer. 6 Herhaal dan stappen 4, 5 en 6 nog driemaal, zodat er driemaal een wolk te zien is, om zeker te zijn dat de inhalator gereed is voor gebruik. Uw Spiriva Respimat inhalator is nu klaar voor gebruik. 3 Het aantal beschikbare doses wordt niet beïnvloed door deze handelingen. Na het gereedmaken zal uw Spiriva Respimat inhalator nog zeker 60 inhalaties (komt overeen met 30 doses) kunnen leveren

8 U dient deze inhalator SLECHTS EENMAAL PER DAG te gebruiken. Neem bij ieder gebruik TWEE INHALATIES. I II I Houd de Spiriva Respimat inhalator rechtop, met de groene kap (A) dicht, om te vermijden dat er per ongeluk een dosis vrijkomt. Draai de houder (G) in de richting van de rode pijlen op het etiket tot de klik (een halve draai). II Open de groene kap (A) tot deze helemaal openklapt. Adem langzaam en diep uit en sluit dan de lippen om het uiteinde van het mondstuk zonder de luchtgaten (C) af te dekken. Richt de Spiriva Respimat inhalator naar uw keelholte. Terwijl u langzaam en diep inademt door uw mond drukt u op de ontspanner (D) en blijft u zo lang als u kan langzaam inademen. Houd uw adem 10 seconden in of zo lang als voor u nog prettig is. III Herhaal de stappen I en II om ervoor te zorgen dat u een volledige dosis binnen krijgt. Tips bij gebruik van Spiriva Respimat Om het inhaleren van Spiriva Respimat tot een dagelijkse routine te maken zijn er verschillende tips. Zo vergroot u het effect van de medicatie en houdt u zoveel mogelijk bewegingsvrijheid. Leg de Spiriva Respimat naast uw bed en inhaleer bij voorkeur s morgens op de rand van uw bed. Als u na het gebruik van de Spiriva Respimat, direct uw tanden poetst, wordt inhaleren een vanzelfsprekend onderdeel van uw dagelijkse verzorging. Voor patiënten met veel nachtelijke kortademigheid: inhaleer Spiriva Respimat s avonds voor het slapen gaan. Als u last krijgt van een droge mond, kunt u suikervrije kauwgom nemen. Ook helpt water drinken tegen een droge mond (koffie en thee onttrekken juist vocht). Na het inhaleren is het goed uw mond te spoelen. Wel het water weer uitspugen. U kunt de inhalatie-instructies eventueel in kleur opschrijven. Zo vergeet u uw dagelijkse inhalatie niet. Het is beter als u eerst uw inhalatiemedicatie, zoals Spiriva Respimat, neemt en daarna uw eventuele andere medicatie. U dient deze inhalator SLECHTS EENMAAL PER DAG te gebruiken. Sluit de groene kap tot het volgende gebruik van de Spiriva Respimat inhalator. Scan de QR-code met uw smartphone om de instructiefilm te bekijken of ga naar uploads/r_p.swf Als de Spiriva Respimat inhalator langer dan 7 dagen niet is gebruikt, richt dan één inhalatie naar de grond. Als Spiriva Respimat langer dan 21 dagen niet is gebruikt, herhaal dan de stappen 4 tot en met 6 tot een wolk te zien is. Herhaal dan stap 4 tot en met 6 nog drie keer

9 Adressen Luchtpunt informatiepunt astma en COPD Antwoordnummer VC Alkmaar Longfonds Longfonds Advieslijn: ( 0,50 per gesprek, plus uw gebruikelijke belkosten) op werkdagen van 9.00 tot uur. advieslijn@longfonds.nl Aanvragen folder Artsen en apothekers kunnen meer exemplaren van deze folder aanvragen bij: Boehringer Ingelheim bv Postbus 8047, 1802 KA Alkmaar Tel.: De folder is voor artsen te downloaden op in de talen Nederlands, Arabisch, Turks en Engels. De folder Opgelucht leven met Spiriva Respimat is een uitgave van: Disclaimer Deze folder is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Wij raden u aan ook de bijsluiter die in de verpakking zit, goed te lezen. Aan deze folder kunnen geen rechten worden ontleend. NL/SPI