6Jaargang 15. Texart RT-640. Amsterdam Light Festival Mimaki UV Fair Ricoh opent Customer Experience Centre in Telford Roland

Transcriptie

1 2014 6Jaargang 15 Voor professionals, door professionals Amsterdam Light Festival Mimaki UV Fair Ricoh opent Customer Experience Centre in Telford Roland Texart RT-640

2 Laat uw prints spreken met Blackback Op Blackback komen uw prints nóg beter uit. Krachtige prints op een ondoorschijnende ondergrond dankzij de nieuwste printtechnieken. Door de zwarte achterzijde ondoorschijnend. Witte printzijde is helder en mat, vergelijkbaar met Dekostof. Optimaal printresultaat door sublimatie met hoge resolutie.???? 2 < SignPro Benelux december Fortuinweg PE Dokkum, NL

3 Stretchframes in een nieuw jasje Onze aluminium Stretchframes zijn nu ook in zwart leverbaar! Én met een Stretchframe wisselt u doeken in een handomdraai. Eenvoudige montage. Doeken zijn snel wisselbaar. Verkrijgbaar met LED-verlichting. Leverbaar in zwart of standaard aluminium. info@probo.nl +31 (0) SignPro Benelux december 2014 > 3????

4 colofon inhoud In beeld Amsterdam Light Festival 6 Voor professionals, door professionals Abonnementen: tel: (0,10 euro p/m) SignPro Benelux is hét vakblad voor de professionele signmaker en zeefdrukker in de Benelux en verschijnt 6x per jaar. Jaargang 15, nummer 6 December 2014 SignPro Benelux is een uitgave van: Journaal 9 Project Scheuren naar het einde van de wereld 46 Digital print Spandoekencentrale investeert in Lynx 320-PQ 30 Markt Mimaki UV Fair, blik op de toekomst 16 Torenallee 45 unit BA Eindhoven, Nederland Telefoon: +31 (40) , Fax: +31 (40) info@signpro.nl Uitgever: John ter Meer SignPro Benelux op het internet: / Redactie en medewerkers: Herman Hartman (Hoofdredacteur) Loet van Bergen Koen Goderis Yvonne Keijzers Ton Rombout Henk Rougoor (fotografie) redactie@signpro.nl Bladmanager: Paul Dekkers Advertenties en abonnementen: Telefoon: +31(0) (0) adverteren@signpro.nl Vormgeving: jime@perumal.nl Druk: Webdots BV, Valkenswaard Lid van de European Digital Press Association Sihl kiest voor mens en milieu 21 Ricoh opent Customer Experience Centre in Telford 24 Imaba nu zelfstandig onderdeel Faber Group 26 Meer respect voor personeel 34 Nieuw kantoor 3M 39 Service geeft doorslag 43 Projectbegeleiding met meerwaarde 49 Reputatie door service en kwaliteit 51 Gastronomie van de kunststof 52 Snelle helmen 55 Light your fire 58 Slechte klanten 69 Test Printer met twee gezichten 36 Software Slimme mix van automatiseren en produceren 28 MIS pakket onmisbaar middelpunt 67 SignPro Benelux is aangesloten bij: 2014 Digital signage Led2Lease pakt uit 32 Publimore Media B.V Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie, opname, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, in welke vorm dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Publimore Media B.V. zijn van toepassing de voorwaarden die zijn gedeponeerd ter Kamer van Koophandel in Eindhoven. Lichtreclame Meerwaarde communiceren 61 Colunm Jaarvergadering Vakgroep Lichtreclame geslaagd 64 Directory 70 inhoud 4 < SignPro Benelux december 2014

5 Voorwoord Verandering Voor veel ondernemers in de signbranche en de daaraan verwante vakgebieden als lichtreclame, standbouw, winkelinrichting en bewegwijzering was 2014 een behoorlijk turbulent jaar. Vaak in de goede zin van het woord omdat die turbulentie veroorzaakt werd door groei in opdrachten. Maar de turbulentie heeft meer oorzaken, één daarvan is dat de samenstelling van het orderpakket constant aandacht behoeft. De vraag verschuift en bij sommige productgroepen zien we zelfs een afname. Omdat er meer ledschermen komen te hangen op plaatsen waar eerst grote doeken en reclamezuilen werden gemonteerd heeft dit gevolgen voor de vraag naar doeken en de montage ervan. Op andere gebieden zien we echter juist toename van de vraag. Decoratie wordt belangrijker. We zien steeds vaker winkelformules waarbij de presentatie belangrijker is dan de producten zelf, ofwel er is veel ruimte voor hoogwaardige print. Een verandering die al langer speelt is dat er meer scheiding ontstaat tussen bedrijven die als onderaannemer en toeleverancier werken en bedrijven die de eindklant bedienen. Er komen specialisten bij die hun producten leveren aan signmakers, die die producten vervolgens bij hun klanten op locatie leveren. De capaciteit die nodig is om snel grotere volumes te leveren gaat de individuele bedrijven te boven. Om die reden wordt er vaker ingekocht, of het nu gaat om lichtreclame, prints of vlaggen. Bovendien vergroot het individuele bedrijf zijn kansen bij de eindklant als hij voor elk product de optimale aanpak/kwaliteit kan kiezen. Als signmaker wordt het steeds belangrijker je breed te oriënteren. Als pur sang productiebedrijf is het vernieuwen van het productaanbod naast het efficiënt produceren een constante. Wie een hele jaargang van SignPro doorbladert ziet dat bedrijven bezig zijn met die veranderingen en daarvoor soms strategische keuzes maken. Of het nu gaat om het soort machine dat wordt aangeschaft, het type klant waarop men zich voortaan richt, of de eventuele overname die speelt. Die trend waarbij keuzes onvermijdelijk zijn zet zich in 2015 voort. Zo aan het eind van het jaar is er niet alleen tijd om terug te blikken, maar ook om vooruit te kijken en om te zorgen dat je als onderneming klaar bent voor de marktveranderingen die ook in het nieuwe jaar gewoon doorgaan. Het complete team van SignPro staat er klaar voor om daarover in het nieuwe jaar weer te berichten. Ik wens u namens de hele uitgeverij prettige feestdagen en op naar 2015! Herman Hartman Hoofdredacteur SignPro Benelux december 2014 > 5 inhoud

6 In beeld Amsterdam Light Festival Fotografie: Henk Rougoor Tekst: Herman Hartman Fotograaf Henk Rougoor ging voor dit nummer in zijn home town op pad. Daar startte eind november de derde editie van het Amsterdam Light Festival. Dit lichtfestival speelt zich af over een langere periode waarbij er in de komende weken nog meer lichtobjecten verschijnen. In het eerste weekend was het vooral de Water Colors vaarroute die de aandacht trok. in beeld 6 < SignPro Benelux december 2014

7 In de stad zijn verschillende sculpturen, projecties en installaties te zien van hedendaagse (internationale) kunstenaars. De vaarroute Water Colors duurt van 27 november t/m 18 januari en neemt bezoekers mee mee langs de Amsterdamse grachten en de Amstel, die verlicht worden door kunstwerken. De wandelroute (Illuminade) loopt door de Amsterdamse binnenstad en is t/m 4 januari te lopen. Ook de rest van de stad staat in het teken van licht: er zijn tal van musea die meedoen met het festival en allerlei activiteiten voeren de bezoeker mee in de innovatie van lichtkunst. Voor de rederijen die rondvaartboten exploiteren moet het Amsterdam Light Festival een waar feest want in de donkere wintermaanden zorgt dit voor extra passagiers. Die worden op hun wenken bediend met sterk uiteenlopende objecten op en langs het water, verdeeld over de hele vaarroute. Als je deze kunstwerken op een andere manier wilt bekijken dan vanaf de boot, dan wordt het wat lastig omdat de objecten wel erg ver uit elkaar staan. De wandelroute heeft dat nadeel niet. Op de website amsterdamlightfestival.com staan alle kunstwerken op de route beschreven met een soms wel erg diepgravende uitleg over wat het kunstwerk verbeeldt. Eentje willen we u niet onthouden: In de Herengracht verrijst een spectaculair, futuristisch aandoend landschap. Arborescence is opgebouwd uit wat lijkt op een kruising tussen geavanceerde straatlantaarns en de poreuze stammen van een mystiek mangrovebos, krioelend van de vuurvliegjes en glimwormen. De elementen drijven op het water op pontons en worden van onderaf beschenen door een ingenieus systeem van ledlichtjes, die middels sensoren reageren op de beweging van het water. Mag u zelf uitzoeken op welke van de op deze pagina getoonde lichtobjecten dit van toepassing is. Maar u kunt natuurlijk ook zelf een avondje uittrekken om de lichtobjecten met eigen ogen te gaan zien want innovatief zijn sommige van deze objecten zeker. De organisatoren weten ook nog een verband te leggen met duurzaamheid door het vele gebruik van led lichttechniek. Daar staat dan een neonobject tegenover in al zijn eenvoud my light is your light... dat verhaalt van de onzekerheid van het bestaan. Het zijn vluchtelingen, de zes levensgrote figuren van gekromde neonbuizen. THIS IS IT, BE HERE NOW is een ander neonobject, maar hier wordt de kijker op het verkeerde been gezet. SignPro Benelux oktober 2014 > 7???? in beeld

8 AIRTEX magic FR greyback Creëer Fullcolour wandbekleding met de kenmerkende AIRTEX textiel structuur. Foto s SColor BV, Amsterdam Door de ruime keuze in rollengtes en breedtes kunnen grote wanden snel en naadloos worden verlijmd. De lichtgrijze achterkant zorgt ervoor dat de te behangen wand niet eerst hoeft te worden gewit, dit betekent een snellere installatietijd en bespaart kosten. Het materiaal kan op praktisch alle soorten ondergrond worden verlijmd. AIRTEX heeft een duurzame, kras- en stootvaste coating. Geproduceerd in Duitsland door Mehler Texnologies GmbH volgens REACH & Eco-care concept. Geschikt voor o.a. wallcovers & roll-ups. Eigenschappen: Unieke AIRTEX textiele doek structuur Witte voorkant met lichtgrijze achterkant Door opaak functie sneller te installeren Diverse breedtes tot 500 cm Gewicht 330 gr/m ² Matte finish Vlamvertragend Contact: Tel. NL: Tel. DE: h.schoute@mehler-texnologies.com thinking solutions???? 8 < SignPro Benelux december 2014

9 [Productnieuws] Roze, groen en geel, dat zijn de fluorescerende transfer sublimatie inkten die Kiian Digital introduceert. De groene kleur is nu nog alleen beschikbaar in de Digistar HD-One inkt range. De inkten zijn onder meer geschikt voor sportkleding en andere textieltoepassingen. Volgens Kiian drogen de inkten snel en hebben ze een groot kleurbereik. De inkten zijn geschikt voor verschillende kleurkoppen. De Digistar PES HD-One inktrange is ontwikkeld voor de eerste generatie Epson piezo-printkoppen. Digistar Hi-Pro inkt werd ontworpen voor de laatste DX7 generatie printkoppen. Deze inkt kan ook worden gebruikt voor eerdere versies en is geschikt voor licht gecoat papier. Digistar K-One transfer sublimation inkten zijn geschikt voor gebruik met printkoppen van Kyocera. Journaal Fluorescerende inkten voor textiel i-cut Productie Console voor Kongsberg Esko ontwikkelde de i-cut Productie Console, een front-end operating systeem dat het nieuwe platform wordt voor alle Kongsberg afwerksystemen. Het combineert de XL-Guide met de i-cut Vision Pro. Deze stuurt alle functionaliteit van de Kongsberg tafels aan, zoals cameracontrole, setup van de machine, herkenning van de tools, calibratie en aanpassingen. Met het systeem kunnen operators onder andere een run pauzeren, een urgente taak uitvoeren en weer terugkeren naar de eerste batch. AGENDA SI BON kick-off meeting, Agora Theater, Lelystad 8 jan, uur Heimtextil, Messe Frankfurt 14 t/m 17 jan Interactive Experience Days, Best 20 t/m 22 jan Sign & Print Scandinavia, Kistamässan, Stockholm, Zweden 3 t/m 5 feb Interior Innovations, Jaarbeurs Utrecht 9 t/m 13 feb Grafische Vakbeurs & Vakbeurs Sign 2015 Evenementenhal Gorinchem 10 t/m 12 mrt ISA International Sign Expo 2015 Mandalay Bay Convention Centre, Las Vegas, USA 9 t/m 11 apr Label & Print 2015, s-hertogenbosch 15 t/m 16 apr Fespa 2015, Keulen, Duitsland 18 t/m 22 mei Sign Istanbul 2015 Tüyap Fair Convention and Congress Center 10 t/m 13 sep 3D-printer en kennisplatform HP stapt in 3D-print met de introductie van het Blended Reality ecosysteem. Dit bestaat uit de HP Multi Jet Fusion en Sprout by HP. Door een samenwerkingstraject met partners en klanten te starten, wil HP flexibeler reageren op vragen naar materialen en printers in de markt. De HP Multi Jet Fusion is een thermal inkjet printer die volgens HP 10 keer sneller is dan gangbare 3D systemen. Het systeem wordt volgens HP continu aangepast en verbeterd in samenspraak met klanten. Dit gebeurt via het zogenaamde Open Customer Engagement Program, dat ook een basis zal bieden voor certificatie van partners. In 2016 zal het 3D printsysteem breed in de markt worden gezet. Volgens HP wordt de kennis van het bedrijf over kleur en de mogelijkheden van full color ingezet bij de ontwikkeling van nieuwe systemen. Het platform Sprout is het eerste product dat vanuit het Ecosysteem op de markt komt. Volgens HP moet het platform nieuwe mogelijkheden geven om 3D objecten te ontwerpen. Sprout combineert een scanner, dieptesensor, hoge resolutiecamera en projector en wordt op die manier een digitale werkplaats, aldus HP. Gebruikers kunnen tegelijkertijd aan een object samenwerken. Op de Sprout marketplace kunnen gebruikers volgens HP steeds meer apps vinden die het werken aan 3D-print gemakkelijker moeten maken. CarSignPro 2015, Beursgebouw Eindhoven Evenement over (bedrijfs)autobelettering & carwrapping 16 t/m 17 sep uur Viscom Paris 2015, Porte de Versailles 29 sep t/m 1 okt Viscom Italia 2015, Rho Milaan 15 t/ 17 okt Viscom Düsseldorf 4 t/m 6 nov Drupa, Düsseldorf 31 mei t/m 10 jun SignPro Benelux juni 2014 > 9 kort nieuws

10 BIO & ECO-solvent inkten Uitzonderlijke printkwaliteit Waterbestendig Hoge krasvastheid UV bestendig tot 3 jaar Uitermate hoog kleurbereik spandoeken stickers OnE Way VIsIOn airtex aluminium frames full-color VlaggEn spansystemen presentatie systemen rvs muursystemen sign systemen In- & OUtdOOrBannErs aluminium frames ledsystemen koppelstukken BUIzEnframEs VErlICHtIngssystEmEn info@spandoekencentrale.nl

11 Journaal Acrylaat Greencast Vink kunststoffen introduceert Acrylaat Greencast. Dit is een 100% gerecyclede acrylaat plaat met dezelfde optische, mechanische, thermische en fysische eigenschappen als de standaard gegoten plaatkwaliteit. Greencast acrylaat wordt volledig geproduceerd uit gerecycled PMMA, afkomstig uit de EU, en kan steeds weer hergebruikt worden. Deze volledig gesloten kringloop biedt unieke mogelijkheden voor duurzaam ontwerpen. Vink haalt ook PMMA restmateriaal op voor hergebruik. Het plaatmateriaal is onder andere geschikt voor winkelinterieurs, displays, printmedia, bewegwijzering en stand- en decorbouw. Samenwerking in doosletterprofielen Proga Plastics uit Barneveld & Meldon starten een samenwerkingsverband om te werken aan de groeiende vraag voor doosletterprofielen. De Lettco doosletter profielen (Profiel 5) voor verlichte en onverlichte toepassingen zijn voorzien van een 50 micron aluminium strip. Daarnaast zorgt de grondstof Cellulose Acetaat Butyraat (CAB) volgens Proga voor een constante, hoge kwaliteit. Het assortiment Lettco profielen bestaat op dit moment uit 18 kleuren die standaard op voorraad zijn. Meldon zorgt voor de product- en procesoptimalisatie van het Lettco profiel, terwijl Proga Plastics de distributie voor haar rekening neemt. Probo wint FD Gouden Gazelle Award De FD Gouden Gazelle Award voor middelgrote bedrijven in Friesland is gewonnen door Probo uit Dokkum. Directeur Erwin Postma kreeg de award uitgereikt tijdens een feestelijke bijeenkomst in Hoogeveen. De FD Gazellen Awards worden door het Financieele Dagblad jaarlijks toegekend aan de snelst groeiende bedrijven in Nederland. Om voor een FD Gazelle Award in aanmerking te komen moet de bedrijfsomzet de afgelopen drie jaren jaarlijks met minimaal 20% zijn gegroeid. Probo behoort tot de 330 snelst groeiende bedrijven van Nederland. Genomineerd worden was al een hele eer; de award winnen is éxtra speciaal! [Inzake] Nieuwe website SignPro! Onlangs is onze website signpro.nl in zijn geheel vernieuwd en voldoet het aan de actuele eisen die moderne websites vragen. Naast de vernieuwde homepage, waarop het nieuws prominent centraal staat, is het registratiesysteem voor bezoekers verbeterd en kan iedereen gemakkelijk een eigen account aanmaken en beheren. Het vraag- en aanbod gedeelte is gemoderniseerd en overzichtelijker geworden. Het voordeel voor de adverteerders is tevens dat de adverenties ook worden doorgeplaatst in onze nieuwsbrieven en op Twitter via onze Dat levert een extra bereik op van meer dan 3000 lezers. Ook de foto- en videosectie zijn onder handen genomen en direct te benaderen via de homepage. Daarnaast is de site nu aangepast voor smartphones én tablets en kunt u een gratis abonnement nemen op een zogenaamde RSS nieuwsfeed, bij voorbeeld via de Newsify App, geschikt voor Apple producten. Zo heeft u SignPro altijd bij de hand; naar keuze via de website, de elektronische nieuwsbrief, de telefoon, de ipad, LinkedIn, Twitter en dit magazine! Een door Armand geplaatste ledlijn.

12

13 Journaal PaperlinX distributeur swissqprint Om de Nederlandse markt beter te kunnen bedienen zocht swissqprint een nieuwe distributiepartner in Nederland. De keuze viel daarbij op PaperlinX Visual technology Solutions. Het gamma van swissqprint bestaat inmiddels uit 4 machines. Met de Oryx, Impala, Nyala en Nyala2 heeft de Zwitserse fabrikant een sterke reputatie opgebouwd. Het lage inktverbruik maakt volgens PaperlinX van de swissqprint vlakbed UV printer een zuinige printer. De modulaire opbouw laat toe om de printer met de behoefte van de signmaker mee te laten groeien, door bijvoorbeeld een tweede koppenrij of een roll to roll optie te plaatsen. Grafityp wint Innovation Award 2014 Tanco Sign&Print Per 1 januari 2015 gaan Tanco Reklame en Van Geest Reclame samen verder onder de naam Tanco Sign&Print. De werkzaamheden van beide bedrijven worden samengevoegd en de bedrijfsvoering zal worden verricht uit het huidige bedrijfspand van Tanco Reklame aan de Gildestraat 219 in Naaldwijk. De samenwerking is ontstaan uit een bestaande relatie tussen beide bedrijven. Waar Tanco Reklame op zoek was naar een gedreven commerciële manager die het bedrijf verder de toekomst in kon helpen, was Van Geest Reclame toe aan verdere groei. Na oriënterende gesprekken over en weer bleek een samenwerking tussen beide bedrijven een logische keuze. Tanco Sign&Print staat onder leiding van Niels van Geest (commercieel directeur) en Tom de Rijke (technisch/creatief directeur), waar Cees de Rijke de taak van adviseur op zich neemt. Grafityp ontving uit handen van gouverneur Herman Reynders de zevende VOKA Innovation award. VOKA, de Vlaamse divisie van de Belgische Kamer van Koophandel, organiseert elk jaar een Dag van Groei en Innovatie. Alle kandidaten van de Belgische provincie Limburg worden voor aanvang van dit evenement gescreend. Uiteindelijk worden drie ondernemingen genomineerd voor de award van de Meest Innovatieve Onderneming. Dit jaar werd de prijs toegekend aan Grafityp Selfadhesive Products vanwege de enorme inspanning die het levert in de ontwikkeling en lancering van een PVC-vrije beletteringsfilm. Gouverneur Herman Reynders motiveerde de keuze als volgt: De jury koos Grafityp als de uiteindelijke winnaar omdat innovatie in hun genen zit, van vader op zoon, van leidinggevende tot arbeider. Viscom Best of 2014 Award Roland DG won de Viscom Best of 2014 Award in de categorie Software voor het DisplayStudio, het softwarepakket voor digital signage. Deze prijs werd uitgereikt tijdens Viscom in Frankfurt waar Roland DisplayStudio ook werd gelanceerd. Het is een compleet pakket voor digital signage in winkels, horecagelegenheden, hotellobby s en op evenementen. Het omvat volgens Roland een gebruiksvriendelijke software, krachtige digitale mediaspeler en een speciaal voor digital signage ontwikkeld LED-scherm. In de software worden foto s, teksten, logo s en video s met enkele muisklikken in presentaties gegoten. Afspeellijsten bepalen welke boodschap op welk moment wordt getoond. Sign+ Award TS Visuals uit Oudkarspel is met haar project Markthal Rotterdam uitgeroepen tot overall winnaar van de Sign+ Award Elf genomineerde projecten dongen mee naar deze vakprijs. De award, een initiatief van het vakblad Sign+ Magazine, werd vrijdag 31 oktober uitgereikt tijdens een feestelijk evenement in Media Plaza Utrecht. Thijs Sepers van TS Visuals nam de glazen Sign+ Award en een reischeque naar Las Vegas voor een bezoek aan de internationale vakbeurs Sign Expo in 2015 in ontvangst. Dit project werd bovendien uitgeroepen tot publieksfavoriet. TS Visuals was niet de enige winnaar. Van de elf genomineerde projecten werden vijf projecten uitgeroepen tot winnaar in hun categorie. Deze categoriewinnaars dongen mee naar de overall prijs van de Sign+ Award Naast TS Visuals, overall winnaar én winnaar in de categorie Architectural Signage, zijn de andere vier categoriewinnaars: Categorie Outdoor Signage: Orion onderwijsgebouw van Ritzen-Design-Consult (Spaubeek). Categorie Indoor Signage: Signing E-Sites Breda van Dr. Sticker (Roosendaal). Categorie Voertuigbelettering: Alphabet Art Car 2013 van Vermeulen en Vermeulen reclame (Drunen). Categorie Tentoonstellingsbouw: RUG 400 jaar van City Outdoor Media (Alblasserdam). SignPro Benelux oktober 2014 > 13 kort nieuws

14 Het evenement voor carwrapping & autobelettering. Voor carwrappers, signmakers, windowtinters en de automotive branche Beursgebouw Eindhoven 16 & 17 sept uur Het CarSignPro Event is dé beurs voor signbedrijven en vertegenwoordigers uit de automotive industrie om inspiratie op te doen over alle mogelijkheden op het gebied van autobelettering en carwrapping, voor zowel personenauto s als bedrijfswagens. Wegens het succes van de afgelopen beurs vindt de tweede editie van het CarSignPro Event in Eindhoven plaats op 16 & 17 september 2015! Op de Gallery Lane showen de beste wrappers hun mooiste creaties aan de bezoekers. Er komt een tweede Gallery Lane bij, speciaal voor bedrijfsauto s. Ook voor deze categorie wordt een Award uitgereikt! Bent u als carwrapper een topper in uw vak? Laat dat zien! Een vakjury kiest de mooist gewrapte auto uit en de winnaar ontvangt de CarSignPro Wrap Award én de nodige publiciteit. Wordt u de beste carwrapper van 2015? Neem contact op met de organisatie en doe mee. carsignpro.nl Wilt u een stand reserveren of meer informatie over beursdeelname, bezoek de website of neem contact op met de organisatie Exposanten Carwrappers, sign- en montage bedrijven, windowtinters, foliefabrikanten, distributeurs, printbedrijven en printerfabrikanten. Bezoekers Carwrappers, signmakers, windowtinters, autoimporteurs en - dealers, eigenaren van bedrijfsauto s, fleet owners, wagenparkbeheerders en autoliefhebbers. Productgroepen carwrap folies print- en snijfolies car protection folies contourmarkering window films Uitvoerend organisator CarSignPro, Leeuwarden Apolloweg 2 Tel: +31(0) Media partner en mede-organisator SignPro Benelux magazine Tel: +31(0)

15 Nieuwe datum CarSignPro 2015 Na een succesvolle eerste editie is er ook in 2015 weer een CarSignPro, op 16 en 17 september. De reden om van datum te wisselen (het event stond aanvankelijk gepland in april) heeft te maken met de AutoRAI die, na aanvankelijk te zijn uitgesteld, nu één week na de oorspronkelijke CarSign- Pro datum gehouden wordt. En het streven van de CarSignPro organisatie is juist om, naast de vakhandel, meer bezoekers uit de automotive sector aan te trekken en veel aandacht te geven aan huisstijlen en reclame op bedrijfsvoertuigen, naast carwraps op luxe auto s. CarSignPro zal ook deelnemen (samen met o.a. SI BON en enkele andere partners/exposanten) aan de AutoRAI om meer geïnteresseerden uit de automotive uit te nodigen voor haar event. Om het bezoek aan de beurs voor verschillende doelgroepen uit de automotive en signmarkt aantrekkelijker te maken wordt er een programma met kortdurende seminars opgezet, samen met de standhouders. Een deel van die seminars richt zich op vragen die specifiek leven bij fleetowners en leasemaatschappijen. Ook voor dealerorganisaties en autoverkopers zullen specifieke presentaties worden samengeteld en ook signmakers en carwrappers worden niet vergeten. Kern blijft de beursvloer waar zowel leveranciers als specialisten op het gebied van autobelettering, carprotectie, carwraps en window tinting zich presenteren aan de bezoekers. De Gallery Lane, die in de eerste editie veel aandacht kreeg van de bezoekers, wordt uitgebreid met een tweede lane die specifiek voorbehouden is aan bedrijfsvoertuigen, uitgevoerd in een huisstijl en/of voorzien van reclame. In 2015 zal er een extra Award worden uitgereikt voor de technisch beste uitvoering van een bedrijfsvoertuig. Kijk voor het laatste nieuws of registratie voor gratis toegang ook op Trotec JobControl Vision Van 7 t/m 10 november vond het Trotec Open Huis plaats. Bezoekers konden kennismaken met de nieuwste lasersoftware JobControl Vision en de nieuwste grootformaat lasercutter SP500. De dagen stonden in het teken van informatie, demonstraties, aanbiedingen, creatieve ideeën, zelf laseren én Vision. De SP500 is een CO2 laser cutter en laser-graveermachine voor het lasersnijden en -graveren van materialen met een groot oppervlak. De Vision module gebruikt registratiepunten om de positie en rotatie van het materiaal op het werkgebied van de laser te bepalen. Daarnaast wordt elke afwijking (lineair of niet-lineair) van de gedrukte afbeelding herkend met de intelligente JobControl Vision camera. Door het toepassen van geavanceerde algoritmen compenseert het systeem de gedetecteerde afwijkingen in de print en past direct het snijpad aan, onafhankelijk van het soort materiaal. Kick-off meeting SI BON SI BON organiseert op donderdag 8 januari weer een kick-off meeting, dit keer in het Agora Theater te Lelystad. De organisatie koos voor deze locatie vanwege de bijzondere vormen, zowel buiten als binnen. Steeds meer wordt er op creatieve wijze signing toegepast binnen de muren in plaats van buiten de muren. Vandaar het thema: interieur. Tijdens de minibeurs tonen leveranciers producten en toepassingen waarmee het signbedrijf op veel verschillende manieren het interieur van een kantoor of openbare ruimte kan decoreren of voorzien van reclame. Spreker Bart Strijker geeft bedrijven praktische tips en voorbeelden hoe zij klanten online kunnen binnenhalen. Daarnaast is er een buffet en ruimte om te netwerken. Programma: uur Ontvangst uur Rondleiding Agora Theater uur Welkomstwoord uur Spreker Bart Strijker Gebruik lokaas om klanten binnen te hengelen uur Minibeurs SIGNinterieur uur Dinerbuffet uur Einde Gilais wint Grafityp design competitie. De Fransman Philippe Gilais heeft de jaarlijkse internationale design competitie, georganiseerd door Grafityp Selfadhesive Products, gewonnen. De deelnemers krijgen de nodige templates om hun idee van de door GrafiWrap gesponsorde Audt R8 team WRT op papier te zetten. Een jury, bestaande uit Grafityp, Audi en WRT team selecteren elk een winnend design. Dit jaar waren er 121 geregistreerde deelnames, voornamelijk uit België, Frankrijk, Portugal en Duitsland, maar zelfs ook één uit Mauritius. De Belg Wouter Vanderhoydonk werd tweede, de Portugees José Antonio Soares derde. Het winnend design van Gilais werd geprint op Grafiprint S38P en gelamineerd met matte LAMX45. De echte racewagen werd in de scholingsruimte van Grafityp gewrapt. Philippe Gilais, winnaar van de wedstrijd, was met 4 personen op het circuit in Zolder aanwezig. Het was leuk om mee te dingen in deze wedstrijd. Het geeft je een onbeschrijfelijk gevoel om je eigen creatie in het echt op de startgrid te zien. Wij hebben een fantastisch weekend beleefd! Zeker als de wagen op pole positie staat en de wedstrijd wint. Volgend jaar doe ik zeker weer mee. De volledige top 15 is op Youtube te zien: Winnaar Philippe Gilais (l) ontvangt de eerste prijs uit handen van Grafityp CEO Herman Bosman jr. SignPro Benelux december 2014 > 15 kort nieuws

16 Mimaki UV Fair, blik op de toekomst Door: Ton Rombout De welbekende Japanse fabrikant van onder meer inkjet printers, experimenteerde al met LED UV droging sinds de ontwikkeling ervan tien jaar terug. Mike Horsten, Marketing Manager Mimaki Europe EMEA, verklaarde tijdens de Mimaki UV Fair op 9 december jl. de achtergrond en het potentieel van de UV-LED technologie. Oorspronkelijk gebruikten de printers metaal-halide (MH) lampen om de UV inkten te drogen cq uit te harden. Deze lampen hebben echter meerdere problemen. Ze verbruiken meer energie, hebben een kortere levenscyclus en er is weinig controle op het verbruik mogelijk. Rond 2003 kwam Mimaki met het idee om UV-LED te gebruiken voor droging. In 2006 startte Mimaki de productontwikkeling voor een inkjet printer waarin light emitting diodes (LEDs) die UV licht afgeven worden gebruikt om de inkt te drogen. Deze UV-LEDs zijn relatief goedkoop en hebben een lange levensduur in vergelijking met MH-lampen. Ze hebben eveneens minder energie nodig en ze kunnen bijna onmiddellijk aan of uit worden gezet. Ze werken op een lagere temperatuur dan MH-lampen, waardoor het mogelijk is op een veel bredere reeks aan warmtegevoelige materialen af te drukken zonder dat deze beschadigd raken. Tijdens de drupa van 2008 kondigde Mimaki de UJV-160 aan, de eerste LED drogende grootformaat inkjet printer in zijn soort in de wereld. In 2009 introduceerde het bedrijf een grote vlakbed LED-UV inkjet printer, de JFX Daarnaast startte Mimaki in 2010 de productie van de UJF-3042, een betaalbare, zeer compacte A3 formaat vlakbedprinter. Vanwege de UV-LED droging is deze printer zowel zuinig in energieverbruik als in staat om op een brede reeks materialen af te drukken, zoals plastic delen van instrumentpanelen en signs op hout tot driedimensionale objecten zoals pennen De sprekers tijdens de geanimeerde Vraag- en Antwoordsessie: vlnr Johan Spies, Sandra Peek, Bas Buser en moderator Mike Horsten. Geïnteresseerd publiek tijdens Open UV Fair Mamaki. De eerste inkjet printers die UV drogende inkten gebruikten dateren al van Het proces was snel geaccepteerd door de sign en display sector omdat het op een zeer brede reeks materialen kan worden toegepast, snel droogt, weinig geur afgeeft en minder problemen oplevert voor gezondheid en milieu dan op solvent gebaseerde inkten. Van MH naar LED en golfballen. Inmiddels bestaat het assortiment UV uit een brede reeks printers, zoals de JFX , de UJV , de JFX , de UJF-6042 en de UJF Na een uitgebreide uitleg van de UV print markt in het algemeen door Mike Horsten was het tijd om vast te stellen waar de UV-print naar toe gaat. 5 cruciale voordelen van UV inkjet printers Johan Spies, Product Manager Mimaki EMEA, somde voor het publiek de voornaamste redenen voor de populariteit van UV inkjet printers op: 1. Uitstekende compatibiliteit met materialen UV inkjet printers kunnen direct op meerdere materialen afdrukken zoals kunststof, metaal of glas, meestal zonder speciale coatings te gebruiken voor de optimale hechting. Dit is vooral belangrijk voor toepassingen in industrieel printen, maar ook in de signwereld. 2. Functionele scheiding van inkt vóór en ná het spuiten Totdat de inkt is uitgehard door het ultra violette licht is de inkt een UV monomeer. Dit houdt in dat het een vloeistof markt 16 < SignPro Benelux december 2014

17 blijft met lage viscositeit. Het is een stabiele vloeistof in de printkop, met weinig risico voor blokkades. Nadat deze inkt op het substraat is gespoten, wordt deze onmiddellijk vast door de UV foto-irradiatie (de belichting). Het UV licht begint direct de niet verbonden monomere moleculen in een polymeer om te zetten waarin de moleculen verbonden zijn en de viscositeit sterk wordt verhoogd. De inkt wordt dan niet meer op het substraat verspreid en het beeld loopt niet meer dicht op het materiaal. Daarbij droogt de inkt compleet op tot een bijna vaste laag. Het praktische resultaat is dat de printer direct en helder kan printen op een brede reeks materialen zonder dat er speciale coating moet worden aangebracht. De UJF-6042 voor kleinere objecten. 3. Snellere droging dan met watergebaseerde en solvent inkten Voor watergebaseerde inkt of solvent inkt wordt normaliter een hars met een relatief klein moleculair gewicht als bindmiddel gebruikt. De fixatie van deze inktsoorten wordt gewoonlijk uitgevoerd door een droogproces dat geen specifieke polymere reacties veronderstelt. Het drogen kost daardoor tijd, geeft het risico dat de inktdruppels zich verspreiden en het beeld gaat dichtlopen voordat de inkt geheel droog is. 4. Printen in lagen Als een inkt met UV is gedroogd, is er geen risico meer voor dichtlopen of loslaten, zelfs wanneer er extra inkt bovenop wordt gespoten. Dit betekent dat het mogelijk is meerdere inktlagen aan te brengen, bijvoorbeeld om meerdere hoogtes in het beeld of patrooneffecten aan te brengen, of voor het afdrukken van braille-tekens. Het geeft ook de mogelijkheid om een witte laag bovenop of onder de gekleurde inkt aan te brengen die dient als een onderkleur van donkere oppervlakken of een diffusielaag op transparante materialen voor backlit beelden. Op soortgelijke manier kan een transparante UV drogende inkt op een kleurenlaag worden aangebracht, zowel als beschermende laag of om effecten te veroorzaken zoals gloss of mat op het hele vlak of op delen. 5. Gebruiks- en milieuvriendelijk Omdat de inkt geen vluchtige solvents bevat, elimineert dit de milieuproblemen van vluchtige organische componenten (VOCs), die steeds meer onderhevig zijn aan wettelijke beperkingen, met inbegrip van bescherming van operators tegen de gevaren van het inhaleren van solvent dampen. Sommige solvent inkten geven nog een zware geur af na het drogen, die niet gevaarlijk is, maar verre van prettig. Dit beperkt het gebruik van deze prints binnenshuis zoals voor POS-materiaal. Het gebruik van UV inkten heeft echter ook soms wat aandacht nodig, want er kan een kleine hoeveelheid geuren ontsnappen tijdens het droogproces; daarom wordt een afzuigsysteem en/of een actief carbonfilter geadviseerd. van plasmabehandeling op allerlei terreinen. Plasma is een hoger stadium van moleculaire samenstelling dan vaste stof, vloeibare stof en gas. Gebaseerd op nanotechnologie, produceert PlasmaTreat zogeheten, gepatenteerd OpenAir plasma dat wordt toegepast als voorbehandeling op allerlei materialen om er beter op te kunnen printen, op te kunnen verlijmen of een foamlaag op aan te kunnen brengen. Het proces kan onder meer een oppervlak fysiek schoonmaken, egaliseren en vuil en stof effectief verwijderen. In de industrie wordt deze technologie al ruimschoots ingezet, ook om te printen. In de signwereld is het in de pioniersfase. Global Vacuum Presses Sandra Peek vertegenwoordigt het Spaanse bedrijf Global Vacuum Presses. Dit bedrijf in Valencia ontwikkelt prehaeting ovens voor thermoforming het (ver)vormen van harde materialen op basis van hitte en vacuümpersen voor het proces van sublimatie, waarbij het beeld via transferpapier in de vacuümpers wordt omgezet in het harde materiaal. Het beeld ligt dus niet in een geprinte laag op het materiaal, maar wordt er daadwerkelijk in opgenomen. Een veel duurzamer proces. Peek vertelde dat sublimatie in wezen een ander proces is dan UV-inkjet printen en vanwege de sublimatie meer de richting opgaat van textielprinters. Thermoforming kan echter onder bepaalde condities wel een aanvulling zijn op UV-printen. GravoTech Eelco Hoogendoorn van het Franse GravoGraph, dat GravoTech vertegenwoordigt in de Benelux, liet op de demovloer zien hoe je met hun apparatuur gebruiksvriendelijke en innovatieve oplossingen voor permanente markering, graveren, laseren en 3D design kunt realiseren. Doeleinden zoals informatie, identificatie, traceerbaarheid, personalisatie, oriëntatie en veiligheid kwamen aan de orde. Achter het UV/ printproces kunnen er in de afwerking nog allerlei bewerkingen plaatsvinden die het product vervolmaken. Een door Global gesublimeerde keuken. Plasmatreat Een van de sprekers was Bas Buser van Plasmatreat, een Duits, wereldwijd opererend bedrijf dat zich toelegt op het gebruik Kortom, een uiterst informatieve, enthousiaste dag met veel aandacht voor nieuwe technologie waar de signmaker en grootformaat printer zijn voordeel mee kan doen. Een door een GravoTech-machine geproduceerde koffiedisplay. SignPro Benelux december 2014 > 17 markt

18 Nieuwigheden had ook Sandra Peek van Global Vacuum Presses te melden: machines waarmee je beelden met sublimatie kunt overzetten op hard materiaal zoals solid surface of een ander hard materiaal, maar ook dat je het materiaal eerst kunt verhitten en daarna in een gewenste vorm kunt brengen (thermoforming). De presentatie over Plasmatreat was boeiend: een nieuwe manier voor het reinigen en activeren van oppervlakken waar op geprint gaat worden. Deze technologie die al veelvuldig in de industriële druk- en printwereld wordt toegepast is misschien ook iets voor de on-demand grootformaat printers. Zeker als zoiets in de toekomst misschien in de printer kan worden ingebouwd? We vroeger aan de heer Kooistra, directeur van Pyrasied, wat hem ertoe had gebracht van Leeuwarden af te reizen naar Diemen. Bij nieuwe ontwikkelingen kun je altijd op mijn belangstelling rekenen, was zijn antwoord. Later zagen we hem in druk gesprek met Bas Buser van Plasmatreat. Voorbehandelen om beter te kunnen printen op acrylaat heeft zijn volle aandacht. Ook de UV- en dye sublimationprinters van Mimaki hadden volop bekijks. Na de opening van de goed bezochte UV Fair door de heer S. Nagane, managing-director van MimakiEurope B.V. in Diemen, nam Marketing Manager EMEA Mike Horsten het woord. Zijn uiteenzetting over de ontwikkeling van UV-printers door Mimaki staat hierna uitvoerig beschreven, evenals de voor- en nadelen en de toepasbaarheid van deze technologie die door Product Manager Johan Spies uit de doeken werden gedaan. De compacte print&cutmachine, ontwikkeld in samenwerking met Mimaki, die het Beneluxkantoor van het Franse Gravograph, vertegenwoordiger van Gravotech, had meegebracht, trok eveneens serieuze belangstelling. Allard Mullens, directeur van Mullens ReproGraphiX in Den Haag, kwam naar de Mimaki-dag uit pure belangstelling voor nieuwtjes op UV-gebied, maar ook een beetje om oud-collega Mike Horsten te begroeten. Samen waren ze ooit eigenaar van Coso in Lelystad, later verkocht aan een andere partij in de markt. Noud Horsten van Noud Horsten Reclame vond het allemaal interessant. Hij werkte onder meer bij Van Strien en Altrif Label, en begon twee jaar geleden met signletters en ontwerp zijn eigen bedrijfje in Roosendaal. Nu heeft hij een Roland plotter/snijder en hij oriënteert zich op het grotere materiaal. Nog even wachten, zegt hij bescheiden. Dat wel. Er viel ook wat te lachen, te praten en te eten, want het was een geanimeerde bijeenkomst. Meer informatie Op de andere twee pagina s over deze dag staat een redelijk diepgaand overzicht van wat deze Mimaki Open UV Fair in Diemen te bieden had. Wie nog eens uitvoerig het beschikbare achtergrondmateriaal wil doorlezen, kan dat downloaden op markt 18 < SignPro Benelux december 2014

19 Wij wensen u fijne kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar Wij zijn gesloten van 25 december tot en met 2 januari JANUARI VOORDEEL 12,5% KORTING NIET IN COMBINATIE MET ANDERE ACTIES. U KUNT ALLEEN GEBRUIK MAKEN VAN DEZE ACTIE BIJ TELEFONISCHE BESTELLINGEN. SLECHTS BIJ 1 ORDER PER KLANT JANUARI VOORDEEL BANNER ZOOMTAPE 5 ROLLEN 40 MM BREED X 25 METER LANG 45,- JANUARI VOORDEEL ROLLBANNER CYDRS X2000 MM PER 12 STUKS 7, 50 JANUARI VOORDEEL JANUARI VOORDEEL JANUARI VOORDEEL SNIJLINIAAL 200 CM NORMALE PRIJS 47,83 27,- 180 DUXOLED LED S KLEUR WIT NU MET INTRODUCTIEKORTING NORMALE PRIJS 225,- 199,- 15% KORTING OP LICHTRECLAMES KORTING OP LICHTRECLAMES ZOALS AFGEBEELD OP PAG. 52 T/M 57 VAN ONZE CATALOGUS NR Actie geldig tot 31 januari Zetfouten en wijzigingen voorbehouden. Niet in combinatie met andere acties.

20 De Jeti Titan HS UV vlakbedprinter. Jeti Titan S/HS: duik in de toekomst De Jeti Titan S (speed) en HS (high speed) vormen de nieuwste generatie in grootformaat UV printers. Deze echte vlakbedprinters, koppelen een uitzonderlijke afdrukkwaliteit en hoge productiviteit aan de beste prijs uit de sector. Met zijn ultraprecieze vaste tafel, de nieuwste Ricoh Gen 5 printkoppen, 6 kleuren + wit standaard (primer of spotvernis in optie) én een optionele rolmodule is geen uitdaging hem teveel. Plaatwerk tot 2x3m, rollen tot 3.2m, de Titan zorgt op elk materiaal voor een verbluffend resultaat. De Jeti Titan S en HS worden geleverd met de revolutionaire Asanti workflow. Deze grootformaat workflow oplossing van Agfa Graphics automatiseert de productie van grootformaatdrukwerk en stelt zelfs de meest veeleisende sign- en displaybedrijven in staat om hun efficiëntie te verhogen en keer op keer topkwaliteit leveren. markt 20 < SignPro Benelux oktober 2014

21 Efficiency en ecologie gaan samen Directeur Heiner Kayser pleit voor Europees denken. Sihl kiest voor mens en milieu Door: Herman Hartman In de tweede week van november organiseerde Sihl Belux een excursie naar haar fabriekslocatie in het Duitse Düren waaraan zo n 50 klanten deelnamen, verdeeld over twee dagen. De deelnemers kregen een presentatie over de (milieu)ontwikkelingen bij Sihl en een rondleiding in de fabriek waar verschillende coatingstraten staan opgesteld. We worden in Düren ontvangen door Heiner Kayser, die als directeur leiding geeft aan zowel de fabriek als aan de verkooporganisaties van Sihl Direct in Duitsland en de Benelux. De bezoekers krijgen presentaties te zien waarin zowel het heden als het verleden van het bedrijf aan de orde komt. Een voorloper van de firma Renkers vestigde al meer dan 100 jaar terug een papierfabriek in Düren. De focus werd naar verloop van tijd verplaatst naar het coaten van papier en via een aantal tussenstappen via overnames en fusies is daar Sihl uit voorgekomen. Sihl GmbH Düren is nu één van de zes productiebedrijven van de Diatec Groep en biedt werk aan circa 300 medewerkers. Grote productie In Düren heeft het bedrijf tien verschillende coatinglijnen die met elkaar goed zijn voor een jaarlijkse productie van 190 miljoen m2 aan media. Op de coatinglijnen worden zowel papier als films gecoat. Het grootste deel van de productie (69%) betreft digital imaging. Papier voor de textielindustrie maakt zo n 13% uit van de productie. Registratie en identificatie is de derde poot. De productie varieert van concertkaarten tot bagagelabels. New Business Fields is maar een klein deel (2%) maar wellicht de meest aansprekende. Een van de voorbeelden is speciaal papier dat in lithium accu s als scheiding tussen de cellen wordt gebruikt. De productie van inkjet media wordt niet alleen onder eigen label aangeboden. Sihl bedient verschillende printfabrikanten die watergedragen inkjetmedia onder hun eigen label leveren en is daarmee, als het om (foto)papier voor watergedragen inkjet gaat, één van de grootse spelers in de markt. Het pakket bevat ook media voor andere inkttypen dan watergedragen inkten en naast papier wordt er onder andere backlitfilm gecoat. Binnen de Diatec Groep heeft elk van de productiesites zijn eigen specialiteiten en sommige materialen worden op meerdere locaties geproduceerd. Europees Er hangt een kostenplaatje aan het produceren binnen Europa. Strenge regels voor gebruik van grondstoffen, veel aandacht voor arbeidsomstandigheden, relatief dure energieprijzen, etc. maar dat is niet het hele verhaal. Kayser: Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat veel producten in Azië onder andere milieu- en arbeidsomstandigheden worden vervaardigd. De consequentie is volgens Kayser dat men meer Europees moet gaan denken en handelen, dus meer in Europa gemaakte producten kopen. En wat die soms zware eisen betreft, dat zouden ze in Düren ook niet anders willen. Lees verder -->> Watergedragen coatings vragen om hele lange droogtunnels. Het gezelschap wordt rondgeleid langs de verschillende coatingmachines. SignPro Benelux december 2014 > 21 markt

22 Het bieden van een veilige werkomgeving in een schone fabriek zit het bedrijf in de genen. Al voor dat de Europese gemeenschap met REACH op de proppen kwam legde het bedrijf lijsten aan met stoffen die het uit het productieproces wilde uitbannen vanwege de gezondheidsrisico s voor de werknemers. Sihl heeft een beheersysteem voor gezondheid en arbeidsveiligheid geïmplementeerd, dat is gecertificeerd volgens de internationaal erkende specificatie OHSAS (Occupational Health and Safety Management System) Het feit dat er in de afgelopen drie jaar geen serieuze ongevallen hoefden te worden geregistreerd onderstreept hoeveel aandacht uit gaat naar veiligheid op de werkvloer. Het bedrijf beschikt over verschillende certificaten met betrekking tot zowel de milieuprestaties als de algehele veiligheid en de nauwkeurigheid van de administratieve processen. De milieu- en veiligheidscertificaten waren er echter eerder dan het ISO 9001 certificaat. Efficiency en ecologie Plant Manager Rein Bolz gaat nog wat verder in op dit aspect. Dan blijkt ook hoe die verschillende certificaten in elkaar grijpen. Al die inspanningen zorgen er ook voor dat de productie zo efficiënt mogelijk is ingericht. Het ISO Certificaat gaat over de reductie van afval en de omgang met restanten. Minder afval betekent ook minder afvoerkosten. Slim scheiden maakt het mogelijk restmaterialen waaronder restantrollen papier te verkopen. In het afgelopen jaar werd het bedrijf ook gecertificeerd voor de ISO-norm 50001, een energiebeheersysteem. Daarmee kunnen de energiestromen in de onderneming worden geregistreerd en de energieefficiëntie van de systemen en arbeidsprocessen worden geanalyseerd. Voorafgaand daarin investeerde het bedrijf zo n 2 miljoen euro in een eigen warmte krachtcentrale waarmee zowel stroom (maximaal 2000kW) als warmte voor de productie wordt opgewekt. Het rendement van de gasgestookte turbine ligt behoorlijk hoog. In totaal kan de gebruikte energie in de warmtekrachtkoppelingscentrale voor circa 80 procent worden benut. Ter vergelijking: een normale kolencentrale heeft slechts een rendement van maximaal 40 procent. Eerder al installeerde het bedrijf zonnecellen op een deel van de fabriek met een piekvermogen van 307 kw. Met dit systeem wordt jaarlijks ongeveer kwh opgewekt. De kosten per kw liggen door deze aanpak lager dan voorheen toen het bedrijf nog volledig afhankelijk was van het stroomnet. Ze zijn nu zelfs netto leverancier aan het stroomnet. Daar blijft het niet bij. In de productie wordt de restwarmte gebruikt wordt om de coating te drogen in lange droogovens waarna een afkoelingsproces volgt en worden warmtewisselaars gebruikt om ook deze warmte te regenereren. De grondstoffen voor de verschillende coatings worden centraal opgeslagen en gemengd en vervolgens naar de coatinglijn gepompt. Terugdringen van solventen Niet alles is even gemakkelijk als het gaat om het behalen van duurzaamheidsdoelstellingen of kostenreductie. Er zitten ook tegenstellingen in de manier waarom de verschillende duurzaamheidsdoelstellingen moeten worden waargemaakt. Bolz: We hebben een belangrijke stap gezet in het terugdringen van solventen bij de samenstelling van onze coatings. Een aantal jaren geleden werd bij zo n 70 procent van productie solventen gebruikt. Nu is de verhouding watergedragen- en solvent coating Er is maar weinig energie nodig om solvent te laten verdampen. Voor het verdampen van water heb je veel meer energie nodig. Bovendien neemt een productielijn waar met watergedragen coatings wordt gewerkt veel meer plaats in. Toch kiest het bedrijf hier bewust voor verder terugdringen van het aandeel aan solventen in de komende jaren, omdat dat beter is voor zowel de medewerkers als het milieu. Of het gebruik van solventen in het productieproces tot nul procent te reduceren is weet ook Bolz niet. Dat hangt tenslotte ook af van voor welke afzetmarkten er nieuwe producten worden ontwikkeld en wat daar de vereisten zijn. Ze hoeven in Düren niet het braafste jongetje van de klas te zijn, maar ze zijn wel heel open over dit soort aspecten, zodat de afnemers dat kunnen meenemen in hun keuze. In de snelle rondleiding over de verschillende afdelingen zien we dat hergebruik ook betrekking heeft op de machines. Sommige coaters zijn al 50 jaar geleden gebouwd en zijn door refits steeds weer aangepast. Ook op dit moment vindt er zo n refit plaats waarbij een van de grootste coatinglijnen wordt aangepast voor de nieuwste technieken. De fabriek levert niet alleen rollen maar ook vellen fotopapier op kleinere formaten. De eigen warmtekrachtcentrale. markt 22 < SignPro Benelux december 2014

23 Niets houdt u tegen! Meer toepassingen. Aflevering op dezelfde dag. Houd de kosten laag. HP Latex-afdrukken leveren een hogere opbrengst op dan eco-solvent. Met alle voordelen van de bewezen HP Latex-technologie, grotere veelzijdigheid aan toepassingen voor een enkele printer, en afdrukken die volledig droog uit de printer rollen, waardoor u nog dezelfde dag kunt afleveren. U kunt eenvoudig inkopen tegen een betaalbare prijs en op deze manier uw productiekosten laag houden. De nieuwe printers uit de HP Latex 300-reeks betekenen onstuitbare ontwikkeling voor u. Ga voor meer informatie naar: hp.com/go/latex HP Latex 310-printer HP Latex 330-printer 2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. HP Latex 360-printer SignPro Benelux december 2014 > 23 textiel