Cholangioscopische behandeling van complexe galwegstenen
|
|
- Roel Smeets
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Onderzoek Cholangioscopische behandeling van complexe galwegstenen Laserlithotripsie bij 10 patiënten Robert C. Verdonk, Albertus J. de Ruiter en Rinse K. Weersma Doel Opzet Methode Resultaten Conclusie Het beschrijven van de effectiviteit en de veiligheid van laserlithotripsie tijdens perorale cholangioscopie voor de verwijdering van complexe galwegstenen. Prospectief, beschrijvend onderzoek. Prospectief werden gegevens verzameld van alle patiënten die gedurende een periode van 2 jaar werden verwezen voor peroraal cholangioscopisch geleide laserlithotripsie na falen van endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie (ERCP). Er werd gekeken naar de effectiviteit en veiligheid van de behandeling. 11 patiënten werden behandeld. Allen hadden eerder niet-succesvolle behandeling middels ERCP en mechanische lithotripsie ondergaan. Bij 1 patiënt werd geen lithotripsie toegepast omdat geen goede positie van de scoop werd verkregen. Deze patiënt werd geopereerd. Bij 10 patiënten werd laserlithotripsie toegepast. Bij 9 van de 10 patiënten leidde dit tot volledige steenextractie. Bij 1 patiënt was de steenextractie gedeeltelijk gelukt. Er deed zich 1 complicatie voor, in de vorm van een perforatie van de ductus choledochus, die door het plaatsen van een stent conservatief werd behandeld. Laserlithotripsie van galwegstenen middels perorale cholangioscopie lijkt een veilige en ef fec tieve behandeling bij patiënten waarbij de initieel toegepaste ERCP met mechanische lithotripsie faalt. Universitair Medisch Centrum, Groningen. Afd. Maag-, Darm- en Leverziekten: dr. R.C. Verdonk, arts in opleiding tot maag-darm-leverarts; dr. R.K. Weersma, maag-darm-leverarts. Afd. Urologie: drs. A. J. de Ruiter, uroloog. Contactpersoon: dr. R.K. Weersma (r.k.weersma@mdl.umcg.nl). Galsteenlijden komt in de westerse wereld veel voor. De prevalentie van asymptomatische cholelithiasis bij personen van jaar oud is 13%. 1 Galstenen kunnen symptomatisch worden. Dit gebeurt bij meer dan een derde van de vrouwelijke patiënten binnen 10 jaar na het ontdekken van de stenen. Symptomatische cholecystolithiasis is een indicatie voor een cholecystectomie. Cholecystolithiasis kan gecompliceerd worden door choledocholithiasis (galwegstenen). Dit komt voor bij 10-20% van de patiënten met symptomatisch galsteenlijden. 2 Hoewel het natuurlijk beloop van choledochusstenen niet bekend is, kunnen deze aanleiding geven tot belangrijke complicaties zoals koliekpijn, biliaire pancreatitis en cholangitis. De aanwezigheid van stenen in de galwegen vormt daarom een indicatie tot verwijderen ervan. 1,2 De gebruikelijke manier om choledochusstenen te verwijderen is middels een endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie (ERCP). Tijdens ERCP kunnen stenen met een ballon of basket verwijderd worden, meestal na het verrichten van een sfincterotomie ter plaatse van de papilla duodeni major (papil van Vater). Soms lukt het niet tijdens reguliere ERCP de choledochusstenen te verwijderen, in het bijzonder bij geïmpacteerde of zeer grote stenen. Dit is bij 5-10% van de patiënten met choledochusstenen het geval. 2 Bij falen van de initiële ERCP staan er 4 technieken ter NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2085 1
2 beschikking: operatieve galwegexploratie met galsteenextractie, extracorporale schokgolf-lithotripsie, geavanceerde endoscopische verwijdering middels elektrohydraulische lithotripsie of laserschokgolf-lithotripsie, en percutane behandeling. Recent hebben wij in het Universitair Medisch Centrum Groningen ervaring opgedaan met endoscopische laserlithotripsie van choledochusstenen, die niet door middel van ERCP met conventionele mechanische lithotripsie (met gebruik van een crusher ) te verwijderen waren. Deze behandeling wordt uitgevoerd onder endoscopisch zicht door middel van perorale cholangioscopie. Om de resultaten van laserlithotripsie bij galwegstenen te bepalen, startten wij een prospectief onderzoek. In dit artikel geven wij een overzicht van onze resultaten. Patiënten en methoden Patiënten Voor dit onderzoek werden prospectief de gegevens verzameld van alle patiënten die in maart 2008-februari 2010 voor choledochusstenen behandeld werden met laserlithotripsie. Om uniformiteit te bewaren werden uitsluitend patiënten geïncludeerd die volgens hetzelfde protocol behandeld werden. Eerdere ervaring met andere apparatuur wordt daarom niet beschreven. Behandeling De procedure werd bij alle patiënten steeds op dezelfde manier opgezet. Alle ingrepen werden door eenzelfde endoscopist verricht. Een uroloog met uitgebreide ervaring in de behandeling van urinewegstenen middels laserlithotripsie assisteerde tijdens de ingreep. Antibiotische profylaxe bestond uit ceftriaxon 2 g intraveneus. Onder bewuste sedatie met midazolam en pethidine werd onder doorlichting een reguliere ERCP verricht met een videoduodenoscoop (Olympus Nederland BV, Zoeterwoude). Vervolgens werd een occlusiecholangiogram gemaakt; hierbij wordt middels het plaatsen en opblazen van een ballon in de ductus choledochus occlusie van de galwegen verkregen, en vervolgens contrast geïnjecteerd. Aansluitend werd de cholangioscoop opgevoerd door het werkkanaal van de duodenosoop volgens de zogenaamde moeder-baby -techniek. Dit houdt in dat na het opvoeren van de cholangioscoop door het werkkanaal, deze als het ware geboren wordt uit de tip van de duodenoscoop. Uitsluitend patiënten behandeld met het SpyGlasscholangioscopiesysteem (Boston Scientific Nederland BV, Nieuwegein) worden in deze studie beschreven. Dit systeem bestaat uit een dunne scoop met een werkkanaal waardoorheen een laserfiberoptiek kan worden opgevoerd (figuur 1). a c b FIGUUR 1 Het SpyGlass-systeem voor cholangioscopie: (a) de cholangioscoop is te monteren op (b) de standaard duodenoscoop en wordt opgevoerd door het werkkanaal van de duodenoscoop; (c) de laserfiber kan vervolgens worden opgevoerd door het werkkanaal van de cholangioscoop. 2 NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2085
3 Bij cholangioscopische visualisatie van een concrement werd de laserfiberoptiek opgevoerd. Onder endoscopisch zicht werden de aanwezige concrementen vervolgens vergruisd. In alle gevallen werd gebruik gemaakt van de Holmium:Yttrium-Aluminium-granaat-laser (Ho:YAG verapulse power suite, Lumenis inc., Santa Clara, VS). Na verwijderen van de cholangioscoop werden vervolgens de aanwezige restconcrementen en gruis op reguliere wijze verwijderd door middel van ballonextractie. Indien nodig werd een nasobiliaire drain achtergelaten. Data en data-analyse Demografische gegevens werden geregistreerd. Alle data werden prospectief vastgelegd en werden verzameld over: de verwijsindicatie, aantal eerdere behandelingen, het verloop van de ingreep (mogelijkheid tot galwegintroductie, duur en complicaties), de benodigde sedatie, bevindingen bij ERCP en cholangioscopie en uiteindelijk succes van de behandeling. Gezien de beperkte omvang van de studiepopulatie werd alleen beschrijvende en geen toetsende statistiek toegepast. Resultaten Patiënten en procedures 11 patiënten werden geïncludeerd in deze studie. Van dezen waren 10 patiënten verwezen door perifere ziekenhuizen uit de regio Noordoost- Nederland en 1 patiënt was eerder behandeld in het UMC Groningen. Bij alle patiënten was eerder een papillotomie verricht en waren meerdere pogingen tot steenvergruizing met een mechanische lithotriptor gedaan, gevolgd door steenverwijdering met zowel met de basket- als met de ballonmethode. Het mediane aantal eerder verrichte ERCP s was 3. Bij alle patiënten was er sprake van 1 of meerdere concrementen die zo groot waren dat reguliere steenextractie middels ERCP niet lukte; bij 5 patiënten was het concrement tevens geïmpacteerd en derhalve niet te vangen met de basket. De kenmerken van de patiënten en de cholangioscopische procedure staan vermeld in de tabel. Bij alle patiënten werd tijdens de procedure toegang tot de galwegen verkregen. De introductie van de cholangioscoop verliep probleemloos bij 9 patiënten en moeizaam bij 2 patiënten. Het cholangioscopisch beeld werd bij 9 patiënten als goed bevonden, bij 1 patiënt als redelijk, en bij 1 patiënt als matig. Behandeling Bij 10 van de 11 patiënten werd begonnen met laserlithotripsie. Bij 1 patiënt bleek het niet mogelijk de cholangioscoop met laserfiber adequaat te positioneren. Deze patiënt onderging uiteindelijk een choledochotomie (incisie van de ductus choledochus). Bij 9 van de 10 behandelde patiënten (90%) was de behandeling volledig geslaagd, gedefinieerd als: geen concrementen meer zichtbaar op het cholangiogram. Figuur 2 toont een voorbeeld van een cholangiogram na een geslaagde laserlithotripsie. TABEL Kenmerken van 11 patiënten met choledochusstenen die werden geïncludeerd voor toepassing van cholangioscopische laserlithotripsie kenmerk Bij 1 patiënt lukte het niet alle concrementen te verwijderen en werd een endoprothese geplaatst. Hierna werd hij verwezen voor een choledochotomie, maar hiervan werd afgezien wegens een matige algehele conditie van de patiënt. Van de 9 succesvolle behandelingen was bij 7 patiënten 1 sessie voldoende en bij 2 patiënten was een 2e sessie op een later moment nodig. Wat betreft de sedatie kon bij 8 patiënten worden volstaan met toediening van midazolam en pethidine; 3 patiënten waren te onrustig tijdens de ingreep en werden uiteindelijk onder algehele anesthesie gescopieerd. Complicaties Bij 1 van de 10 behandelde patiënten ontstond als complicatie een perforatie van de ductus choledochus. Deze werd conservatief behandeld middels het tijdelijk plaatsen van een stent in de galwegen, waarna geen complicaties meer optraden. Beschouwing waarde (uitersten) aantal patiënten 11* : 4 : 7 leeftijd in jaren 66 (31-84) mediaan aantal eerdere ERCP s 3 (2-20) duur volledige procedure in min 75 (45-100) duur cholangioscopie in min 40 (15-60) aantal bewuste sedatie; algehele anesthesie 8; 3 dosering midazolam in mg 6,5 (2,5-10) dosering pethidine in mg 75 (25-100) ERCP = endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie. * Bij 1 patiënt werd de laserlithotripsie niet toegepast. Gemiddelde. Choledocholithiasis Gecompliceerd galsteenlijden komt in Nederland veel voor. Daarom zien huisartsen, internisten, maag-darm-leverartsen, radiologen en chirurgen regelmatig patiënten met choledocholithiasis. Bij het ruime merendeel van de patiënten (> 90-95%) is behandeling middels ERCP met papillotomie, ballonextractie of eventueel mechanische lithotripsie succesvol. Echter, er is een groep patiënten bij wie de stenen zeer groot zijn, en al dan niet geïmpacteerd zijn in de galwegen, waardoor reguliere steenextractie niet lukt. Voor deze groep patiënten is een open of laparoscopische galwegexploratie een goede en effectieve mogelijkheid van therapie. Echter, de ervaring met deze behandeling in Nederland is beperkt en neemt af. 1 Daarnaast is er een groep patiënten die vanwege comorbiditeit niet in aan- NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2085 3
4 galwegsteen ductus hepaticus communis a ductus cysticus endoscoop ductus choledochus b FIGUUR 2 Röntgenafbeelding van de galwegen tijdens endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie (ERCP): (a) in de ductus choledochus bevindt zich een grote galwegsteen, die niet op reguliere wijze middels ERCP te verwijderen is; (b) na behandeling middels cholangioscopisch geleide laserlithotripsie is er geen concrement meer zichtbaar in de ductus choledochus. merking komt voor galwegexploratie. Voor deze patiënten zijn er alternatieve behandelmogelijkheden. Extracorporale schokgolf-lithotripsie Schokgolflithotripsie toegediend van buitenaf is effectief bij 80-90% van de patiënten, mits aansluitend gevolgd door steenextractie door middel van ERCP. 3 Ook percutane behandeling is een mogelijkheid, waarbij de galwegen van buitenaf worden aangeprikt. Deze behandeling gaat echter gepaard met ernstig ongemak en morbiditeit en is daarom niet de therapie van eerste keus. 2 Perorale cholangioscopie Cholangioscopie via de mond is een techniek die al in de jaren 70 van de vorige eeuw is beschreven. 4 Sindsdien heeft deze techniek geen brede invoering gekend. Dit komt vooral door de technische moeilijkheidsgraad, de kwetsbaarheid van de apparatuur en het arbeidsintensieve karakter van de ingreep. De laatste jaren zijn de cholangioscopische mogelijkheden echter aanzienlijk verbeterd door nieuwe apparatuur. Met deze apparatuur kan 1 endoscopist zowel de duodenoscoop als de cholangioscoop bedienen (zie figuur 1). Hiermee kan men bij een groot deel van de patiënten een goed beeld van de galwegen verkrijgen en zo nodig kan men biopten afnemen of stenen verwijderen. Ook zijn er therapeutische toepassingen ontwikkeld zoals biopteurs, flexibele dunne baskets, elektrohydraulische probes en laserfibers. 5 Belangrijk voordeel van de cholangioscoop is de betrouwbaarheid voor het aantonen van galwegstenen: deze bedraagt 100%. 6 Met cholangioscopie kan men bij tot 28% van de scopieën stenen identificeren, die bij reguliere ERCP gemist worden. 10 Als een galwegsteen is vastgesteld, kan meteen therapeutisch worden ingegrepen. Cholangioscopische behandeling van galwegstenen met schokgolf-lithotripsie van binnenuit het lichaam is effectiever dan de extracorporale behandeling. Laserlithotripsie met de Ho:YAG-laser is bij stenen in de tractus urogenitalis effectief bij 90% van de patiënten, met een complicatiepercentage van < 1%. 7 Het succespercentage van galsteenbehandeling middels cholangioscopie is in de literatuur %. 8,9 Complicaties zijn zeldzaam. 10 Werkingsmechanisme Het werkingsmechanisme van de Ho:YAG-laser is als volgt: de laser-energie die in pulsen wordt afgegeven en die hoofdzakelijk door water wordt geabsorbeerd, vormt door snelle verhitting een met waterdamp gevulde, expanderende drukbel die op laserfiber galwegsteen FIGUUR 3 Cholangioscopisch beeld van een galwegsteen die een groot deel van het lumen inneemt; in de rechter onderhoek is de laserfiber te zien. 4 NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2085
5 het scheidingsvlak tussen vloeistof en steen een schokgolf opwekt, die de steen fragmenteert. Om het maximale effect te bereiken, dient de laserbundel loodrecht, en op millimeters afstand van het steenoppervlak te worden gericht (figuur 3). In deze studie rapporteren wij over de succesvolle behandeling met laserlithotripsie bij 9 van de 10 patiënten. Dit is vergelijkbaar met de gegevens uit de literatuur. In het merendeel van de patiënten is succesvolle behandeling mogelijk in 1 sessie met een laag risico op complicaties. Cholangioscopie met laserbehandeling duurt langer dan een reguliere ERCP; voor een succesvolle behandeling valt bij onrustige patiënten daarom algehele anesthesie te overwegen. Indicatie In het geval van choledocholithiasis zal cholangioscopie met laserlithotripsie meestal niet geïndiceerd zijn. Vanwege de brede ervaring, de lage kosten en de ruime beschikbaarheid gaat de voorkeur in eerste instantie uit naar steenverwijdering door middel van papillotomie met ballonextractie, of eventueel naar mechanische lithotripsie. Bij patiënten bij wie op deze manier steenverwijdering niet lukt, lijkt laserlithotripsie een effectieve en veilige aanvulling van de behandeling, zodat een choledochusexploratie kan worden voorkomen. Dit kan vooral van waarde zijn bij patiënten bij wie het risico van chirurgie als hoog wordt ingeschat. Beperkingen van deze studie Belangrijkste beperking is het geringe aantal patiënten in de studie. Conclusie Wij beschrijven onze ervaring met laserlithotripsie via perorale cholangioscopie bij galwegstenen bij patiënten bij wie een eerdere ERCP faalde. Cholangioscopie met laserlithotripsie is effectief en veilig bij de meeste patiënten, vaak in 1 of 2 sessies. De plaats van deze techniek bij de behandeling van galwegstenen moet nog worden vastgesteld. Bij patiënten die geen goede kandidaat zijn voor een chirurgische choledochusexploratie lijkt laserlithotripsie een goed alternatief. Mogelijk zal deze techniek op termijn het aantal indicaties voor choledochotomie verder verkleinen. Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. Aanvaard op 20 mei 2010 Citeer als: Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A2085 > Meer op Leerpunten Galwegstenen kunnen aanleiding geven tot complicaties zoals koliekpijn, cholangitis en biliaire pancreatitis. De standaardbehandeling van galwegstenen is endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie (ERCP) met conventionele mechanische lithotripsie. Bij een deel van de patiënten is ERCP niet succesvol en in dat geval wordt meestal besloten tot een chirurgische galwegexploratie met steenextractie. Als verwijderen van galwegstenen niet lukt middels ERCP en mechanische lithotripsie, is cholangioscopie en vervolgens laserlithotripsie technisch haalbaar en veilig. In deze studie leidde laserlithotripsie tot steenvrije galwegen bij 9 van de 10 patiënten met choledochusstenen bij wie deze behandeling werd toegepast. Cholangioscopie met laserlithothipsie kan bij geselecteerde patiënten chirurgische galwegexploratie voorkómen. Literatuur 1 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde NVvH. Evidence Based Richtlijn onderzoek en behandeling van galstenen. Utrecht: NVVH, Williams EJ, Green J, Beckingham I, Parks R, Martin D, Lombard M. Guidelines on the management of common bile duct stones (CBDS). Gut. 2008;57: Sackmann M, Holl J, Sauter GH, Pauletzki J, von Ritter C, Paumgartner G. Extracorporeal shock wave lithotripsy for clearance of bile duct stones resistant to endoscopic extraction. Gastrointest Endosc. 2001;53: Kawai K, Nakajima M, Akasaka Y, Shimamotu K, Murakami K. A new endoscopic method: the peroral choledocho-pancreatoscopy. Leber Magen Darm. 1976;6: Chen YK, Pleskow DK. SpyGlass single-operator peroral cholangiopancreatoscopy system for the diagnosis and therapy of bileduct disorders: a clinical feasibility study. Gastrointest Endosc. 2007;65: Tsuyuguchi T, Fukuda Y, Saisho H. Peroral cholangioscopy for the diagnosis and treatment of biliary diseases. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 2006;13: Teichman JM. Laser lithotripsy. Curr Opin Urol. 2002;12: Moon JH, Ko BM, Choi HJ, et al. Direct peroral cholangioscopy using an ultra-slim upper endoscope for the treatment of retained bile duct stones. Am J Gastroenterol. 2009;104: Cho YD, Cheon YK, Moon JH, et al. Clinical role of frequency-doubled double-pulsed yttrium aluminum garnet laser technology for removing difficult bile duct stones. Gastrointest Endosc. 2009;70: Piraka C, Shah RJ, Awadallah NS, Langer DA, Chen YK. Transpapillary cholangioscopy-directed lithotripsy in patients with difficult bile duct stones. Clin Gastroenterol Hepatol. 2007;5: NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2085 5
Infectierisico na ERCP. Marcel Groenen MDL-arts
Infectierisico na ERCP Marcel Groenen MDL-arts Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieERCP Endoscopisch onderzoek van de galwegen en pancreas
info voor patiënten ERCP Endoscopisch onderzoek van de galwegen en pancreas Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een ERCP?... 04 03 Welke voorbereiding is nodig?... 05 04 Hoe verloopt het onderzoek?...
Nadere informatieAPEC-trial. Case Record Form. Acute biliary Pancreatitis: early ERC plus sphincterotomy versus Conservative treatment
APEC-trial Case Record Form Acute biliary Pancreatitis: early ERC plus sphincterotomy versus Conservative treatment Groep A: ERC (met sphincterotomie) Patiëntensticker Bel s.v.p. op volgorde 1-4 1. Noortje
Nadere informatieInformatiebrochure ERCP Gastro-Enterologie. Patiënteninformatie
Informatiebrochure ERCP Gastro-Enterologie Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure ERCP, gastro-enterologie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 4 1.1. Wat is een ERCP?... 4 1.2. Voorbereiding...
Nadere informatiePTC drainage procedure
PTC drainage procedure Masterclass GE-oncologie 11 september 2015 Adriaan Moelker Hoofd Interventie Radiologie ErasmusMC Rotterdam Overzicht Interventie radiologie ErasmusMC 4 interventie radiologen 2
Nadere informatieERCP-onderzoek. Onderzoek galwegen en alvleesklier
ERCP-onderzoek Onderzoek galwegen en alvleesklier Binnenkort heeft u een afspraak voor een ERCP-onderzoek. In deze folder geven wij meer informatie over dit onderzoek, zodat u zich goed kunt voorbereiden.
Nadere informatieRisico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl):
Endoscopische verrichting Antegrade ballonenteroscopie Informed consent : Risico's overall: 1,2-1,6 % In diagnostische procedure: 0,8 % In therapeutische procedure 4,3 % Specifiek - pancreatitis: 0,3 %
Nadere informatieChirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Acute Pancreatitis 1 Acute Pancreatitis Acute ontsteking van de alvleesklier Ligging en functie van de alvleesklier De alvleesklier (het pancreas) is een orgaan dat dwars
Nadere informatieERCP. Onderzoek van galwegen en afvoergang van de alvleesklier
ERCP Onderzoek van galwegen en afvoergang van de alvleesklier Inhoudsopgave Wat is een ERCP... 1 Hoe verloopt dit onderzoek?... 1 Direct behandelen... 2 Voorbereiding... 2 Medicatie... 3 Risico s en mogelijke
Nadere informatieEndoscopiecentrum Onderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen met cholangioscopie
Endoscopiecentrum Onderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen met cholangioscopie (ERCP, Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie) met cholangioscopie Endoscopiecentrum Inleiding U bent
Nadere informatieERCP. Onderzoek van de galwegen. Endoscopiecentrum. 3727i END. 006/0812
ERCP Onderzoek van de galwegen Endoscopiecentrum Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen voor een ERCP. In deze folder staat een uitleg over het onderzoek. Ook wordt beschreven wat u voorafgaande aan het
Nadere informatieBij U is een ERCP voorgesteld als onderzoek en eventueel behandeling.
Infobrochure ERCP Geachte heer/mevrouw, Bij U is een ERCP voorgesteld als onderzoek en eventueel behandeling. Met deze brochure willen we u een beeld geven van de voorbereiding, het verloop en de risico
Nadere informatieAfdeling radiologie. E.R.C.P. onderzoek
Afdeling radiologie E.R.C.P. onderzoek Inleiding U bent doorverwezen naar de afdeling radiologie voor een onderzoek van de galwegen en / of alvleesklier. Dit onderzoek wordt verricht door een internist,
Nadere informatieERCP Onderzoek van galwegen en afvoergang van de alvleesklier
ERCP Onderzoek van galwegen en afvoergang van de alvleesklier Inhoudsopgave Wat is een ERCP... 1 Hoe verloopt dit onderzoek... 1 Direct behandelen... 2 Voorbereiding... 2 Medicatie... 3 Risico s en mogelijke
Nadere informatieENDOSCOPIE ERCP. Kijkonderzoek van uw galwegen en/of alvleesklier ONDERZOEK
ENDOSCOPIE ERCP Kijkonderzoek van uw galwegen en/of alvleesklier ONDERZOEK U wordt op dag om uur verwacht op de poli/afdeling. Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak
Nadere informatieRöntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier ERCP. Röntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier
Röntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier ERCP Röntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier ERCP Functieafdeling 2 Functieafdeling Locatie Veldhoven 2 Locatie Veldhoven Op... dag,... om... uur
Nadere informatieGalsteen & niersteenlijden
Galsteen & niersteenlijden Wij dragen ons steentje bij Milan Pijl Maatschap Radiologie & Nucleaire Geneeskunde Rijnstate Huisartsen nascholing 2 oktober 2012 Galstenen - Epidemiologie Zeer frequent bezit
Nadere informatieEINDTERMEN VOOR DE ENDOSCOPIST (januari 2006)
EINDTERMEN VOOR DE ENDOSCOPIST (januari 2006) De in dit stuk genoemde getallen gelden als minimum-eisen. Voor bijzondere endoscopische verrichtingen zoals stentplaatsing, alle vormen van dilatatie, PEG-plaatsing,
Nadere informatieERCP. Informatiebrochure
ERCP Informatiebrochure Inhoud 1 Wat is een ERCP? 3 2 Wanneer is een ERCP aangewezen? 3 3 Hoe verloopt dit onderzoek? 4 4 Direct behandelen 5 5 Voorbereiding 6 6 Medicatie 6 7 Wat zijn de mogelijke risico
Nadere informatieWat is een ERCP onderzoek. Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd
ERCP-onderzoek Wat is een ERCP onderzoek Een ERCP is een onderzoek waarbij de galblaas, galwegen en afvoergangen zichtbaar worden gemaakt. De letters ERCP staan voor endoscopisch retrograde cholangiopancreaticografie.
Nadere informatieGalblaasoperatie. Ligging en functie van de galblaas. Galstenen. Diagnose en onderzoeken. Figuur 1. Plaats van galblaas tussen de andere organen
Galblaasoperatie Deze folder geeft u informatie over de galblaasoperatie (cholecystectomie). Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging en functie
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands. Samenvatting
Samenvatting Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over magnetische resonantie (MR) enteroclyse en video capsule endoscopie (VCE). Deze twee minimaalinvasieve onderzoeksmethoden
Nadere informatie11.1 Chronische bovenbuikpijn
26-Chirurgie 11.1 01-06-2005 10:04 Pagina 203 203 11.1 Chronische bovenbuikpijn J.F. Lange Een 42-jarige patiënte bezoekt uw spreekuur omdat zij sinds twee maanden pijnklachten in de bovenbuik heeft. De
Nadere informatieP a n c r e a t i t i s
P a n c r e a t i t i s Deze folder geeft u informatie over een acute ontsteking van de alvleesklier (acute pancreatitis) en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk
Nadere informatieAcute ontsteking van de alvleesklier. Acute pancreatitis
Acute ontsteking van de alvleesklier Acute pancreatitis Uw behandelend arts heeft met u besproken dat een u een acute otsteking van de alvleesklier (pancreatitis) hebt. Deze folder geeft u informatie over
Nadere informatieOnderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen met cholangioscopie (ERCP, Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie) met cholangioscopie
Onderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen met cholangioscopie (ERCP, Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie) met cholangioscopie Endoscopiecentrum Inleiding Vooraf U bent naar het
Nadere informatieGalblaasoperatie (Cholecystectomie)
Galblaasoperatie (Cholecystectomie) In overleg met uw arts heeft u besloten uw galblaas te laten verwijderen. In deze folder treft u informatie over de behandeling en adviezen voor de periode na de operatie.
Nadere informatieGalblaasverwijdering (cholecystectomie)
Galblaasverwijdering (cholecystectomie) Binnenkort wordt u opgenomen in HMC Bronovo voor het verwijderen van uw galblaas. Met deze folder geven wij u informatie over de mogelijke oorzaak en de gang van
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Verwijderen van de galblaas Deze folder geeft een globaal overzicht van de klachten en de behandeling bij galsteenlijden. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie
Nadere informatieEndoscopie en anticoagulantia: een update.
Endoscopie en anticoagulantia: een update. Dr. Koen Van Dycke, Prof. Dr. Isabelle Colle, Prof. Dr. Martine De Vos. Dienst Gastro-enterologie UZ Gent. De Pintelaan 185 9000 Gent Abstract: Door de toenemende
Nadere informatieConverteren moet je leren
Klinische les Converteren moet je leren Galwegletsel na conversie naar open cholecystectomie Klaske A.C. Booij, Philip R. de Reuver, Otto M. van Delden, Dirk J. Gouma KLINISCHE PRAKTIJK Academisch Medisch
Nadere informatieInformatiebrochure Endoscopische retrograde cholangio pancreaticografie (ERCP)
Informatiebrochure Endoscopische retrograde cholangio pancreaticografie (ERCP) Hier komt titel van persbericht Toepassingsgebied Gastro-Enterologie 1. Doel van het onderzoek Het E.R.C.P.-onderzoek (endoscopische
Nadere informatie*** Jaar Metaanalyse
1. Alvleesklierontsteking (Post-ERCP Pancreatitis) Bij een alvleesklierontsteking ontstaat meestal (hevige) pijn boven in de buik die vaak recht doorstraalt naar de rug. Ziekenhuisopname is dan noodzakelijk.
Nadere informatieGalblaas verwijderen (cholecystectomie)
Galblaas verwijderen (cholecystectomie) Welkom Welkom in het St. Anna Ziekenhuis. U ontvangt deze folder omdat uw galblaas verwijderd wordt (ook wel cholecystectomie genaamd). Hier kunt u lezen hoe deze
Nadere informatieBehandeling van stenen in de urinewegen
Behandeling van stenen in de urinewegen U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VU medisch centrum is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid.
Nadere informatieToelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment. Versie 20120927
Toelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment Versie 20120927 Ingangsdatum 1 januari 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Doel en de functie... 3 1.2 Bijzonderheden in de toepassing... 3 1.2.1
Nadere informatieAPEC-trial. Case Record Form. Groep B: Conservatieve behandeling
APEC-trial Case Record Form Groep B: Conservatieve behandeling Acute biliary Pancreatitis: early ERC plus sphincterotomy versus Conservative treatment Studienummer patiënt: Plak hier Patiëntensticker Bel
Nadere informatieERCP onderzoek. Wat is de functie van de gal en de alvleesklier? Wat is een ERCP? Afspraak. Wat zijn de voordelen van dit onderzoek?
ERCP onderzoek Uw arts heeft voorgesteld om een ERCP onderzoek bij u te doen. Dit is een onderzoek, waarbij met een kijkinstrument, een endoscoop, de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier kan
Nadere informatieGalblaas verwijderen. (cholecystectomie)
Galblaas verwijderen (cholecystectomie) Welkom Welkom in het St. Anna Ziekenhuis. U ontvangt deze folder omdat uw galblaas verwijderd wordt (ook wel cholecystectomie genaamd). Hier kunt u lezen hoe deze
Nadere informatieWat u moet weten over een ERCP-onderzoek
1263/834/7 - GZA - mei 2017 Wat u moet weten over een ERCP-onderzoek patiënteninformatie campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat
Nadere informatieEndoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie (ERCP)
Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie (ERCP) ENDOSCOPISCHE RETROGRADE CHOLANGIO PANCREA- TICOGRAFIE (ERCP) Afdeling: Melden bij: administratie van de verpleegafdeling Datum:. Tijd:. Graag
Nadere informatieEndoscopische Retrograde Cholangia Pancreaticografie (ERCP)
Endoscopische Retrograde Cholangia Pancreaticografie (ERCP) 2 ENDOSCOPISCHE RETROGRADE CHOLANGIA PANCREATICOGRAFIE (ERCP) Afdeling: Route: Melden bij: administratie van de verpleegafdeling Datum:. Tijd:.
Nadere informatieToelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment. Versie
Toelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment Versie 20121122 Ingangsdatum 1 januari 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Doel en de functie... 3 1.2 Bijzonderheden in de toepassing... 3 1.2.1
Nadere informatieToelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment. Versie
Toelichting op de Ondersteunerhonoraria B- segment Versie 20131114 Ingangsdatum 1 januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Doel en de functie... 3 1.2 Bijzonderheden in de toepassing... 3 1.2.1
Nadere informatieStenen in de urinewegen
Stenen in de urinewegen De behandeling U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid. Zij doen
Nadere informatiePERCUTANE NIERSTEENOPERATIE FRANCISCUS VLIETLAND
PERCUTANE NIERSTEENOPERATIE FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw uroloog heeft bij u een niersteen vastgesteld. Tijdens het vooronderzoek is duidelijk geworden dat deze steen het best behandeld kan worden
Nadere informatieGalblaasoperatie. Ligging en functie van de galblaas. Galstenen. Diagnose en onderzoeken. Figuur 1. Plaats van galblaas tussen de andere organen
Galblaasoperatie In overleg met uw behandelend chirurg heeft u besloten een galblaasoperatie (cholecystectomie) te ondergaan in Gelre ziekenhuizen. Deze folder geeft u informatie over galblaasaandoeningen,
Nadere informatieToelichting op de Lijst Ondersteunerhonoraria B- segment. Versie
Toelichting op de Lijst Ondersteunerhonoraria B- segment Versie 20120329 1 mei 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Doel en de functie... 3 1.2 Bijzonderheden in de toepassing... 3 1.2.1 Volledigheid
Nadere informatieercp onderzoek galwegen en alvleesklierwegen
patiënteninformatie ercp onderzoek galwegen en alvleesklierwegen U heeft met uw arts besproken om uw galwegen en/of alvleesklierwegen te laten onderzoeken. Dit onderzoek heet een ERCP (endoscopische retrograde
Nadere informatieIndicatorenset Galblaasverwijdering
Indicatorenset Galblaasverwijdering Uitvraag ziekenhuizen/zbc s over verslagjaar 2018 Colofon Internet: OmniQ (portaal van DHD) voor aanlevering kwaliteitsgegevens (beschikbaar vanaf 1 februari voor leden
Nadere informatieLetselschadeclaims als gevolg van galwegletsel bij een (laparoscopische) cholecystectomie
oorspronkelijke stukken Letselschadeclaims als gevolg van galwegletsel bij een (laparoscopische) cholecystectomie P.R.de Reuver, E.A.J.Rauws, J.S.Laméris, M.A.G.Sprangers en D.J.Gouma Zie ook de artikelen
Nadere informatieOorspronkelijke stukken
Oorspronkelijke stukken Na endoscopische sfincterotomie voor choledochusstenen meer recidiefklachten bij afwachtend beleid dan bij geplande laparoscopische cholecystectomie; gerandomiseerde klinische trial*
Nadere informatieERCP Röntgenonderzoek van galwegen en/of alvleesklier
ERCP Röntgenonderzoek van galwegen en/of alvleesklier MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis Melden op:...(datum en tijd) www.mdlcentrum.nl Wat is een ERCP? Op verzoek van uw behandelend arts wordt bij u binnenkort
Nadere informatieKlinisch College Decentrale Selectie 2013. Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013. Buikpijn. Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts
Klinisch College Decentrale Selectie 2013 Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013 Buikpijn Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts Afdeling Maag-. Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum,
Nadere informatieERCP. Inwendig onderzoek van de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier
ERCP Inwendig onderzoek van de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier Inleiding Binnenkort hebt u een afspraak voor een ERCP. Dit is een inwendig onderzoek van de galwegen en/of afvoergang van
Nadere informatieOnderzoek / behandeling van de galwegen en de alvleesklier (ERCP)
Onderzoek / behandeling van de galwegen en de alvleesklier (ERCP) Afspraak Mw./ Dhr.... U wordt verwacht op..dag Datum.20 Om uur U meldt zich nuchter bij het Opnamebureau van het HagaZiekenhuis, locatie
Nadere informatieStudie naar de effectiviteit van een vroege inwendige echo en zo nodig een galwegonderzoek bij alvleesklierontsteking door galstenen.
Patiënteninformatie brief Studie naar de effectiviteit van een vroege inwendige echo en zo nodig een galwegonderzoek bij alvleesklierontsteking door galstenen. Geachte heer/ mevrouw, U bent opgenomen met
Nadere informatieInwendig onderzoek van de galwegen
Inwendig onderzoek van de galwegen ERCP Inleiding Binnenkort komt u naar het MCL voor een ERCP. Dit is een onderzoek van de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier. In medische termen heet dit
Nadere informatieERCP. Maag Lever Darm Stichting ( ) Medegebruik van dit tekstdocument werd toegestaan aan de Alvleeskliervereniging Pagina 1
ERCP ERCP is een afkorting voor Endoscopisch Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie. Dit betekent een kijkonderzoek van de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier. Een ERCP wordt over het algemeen
Nadere informatieERCP. Interne Geneeskunde
1/5 Interne Geneeskunde ERCP Inleiding Er is met u een afspraak gemaakt voor een onderzoek van de galwegen en/of de afvoergang van de alvleesklier. In medische termen heet dit onderzoek een endoscopische
Nadere informatieBijlage 4: Rapportage uitvalreductie RZ18a
Bijlage 4: Rapportage uitvalreductie RZ18a In deze bijlage vindt u de rapportage reductie. Hieronder lichten we eerst het overzicht kort toe, daarna vindt u de rapportage in tabelvorm. De Rapportage Uitvalreductie
Nadere informatieLever-, Pancreas- en Galwegen Pathologie
INTERUNIVERSITAIR POSTGRADUAAT ONDERWIJS HEELKUNDE VRIJDAG 1 februari 2019 Lever-, Pancreas- en Galwegen Pathologie Prof Dr D. Ysebaert Dienst Hepatobiliaire, Transplantatie & Endocriene Heelkunde Universiteit
Nadere informatiePatiëntinformatieformulier LOGICA-trial
Informatiebrief LOGICA trial: Laparoscopische versus Open Maag Operatie Datum: Onderwerp Telefoon E-mail 1 november 2015 LOGICA trial 088-005 6908 espillenaarbilgen@rijnstate.nl Geachte heer/mevrouw, U
Nadere informatieVreemde voorwerpen in slokdarm en/of maagdarmstelsel bij honden en katten
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Vreemde voorwerpen in slokdarm of maagdarmstelsel zijn niet eetbare en onverteerbare dingen die zich in de slokdarm, maag of
Nadere informatieCholecystectomie. Chirurgie. Galblaas verwijderen. Inleiding
Chirurgie Cholecystectomie Galblaas verwijderen Inleiding U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat uw galblaas wordt verwijderd. Dit wordt ook wel cholecystectomie genoemd. Uw arts heeft u al informatie
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie ERCP. Een kijkonderzoek van de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier. Slingeland Ziekenhuis
Maag-, Darm- en Leverziekten ERCP i Patiënteninformatie Een kijkonderzoek van de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier Slingeland Ziekenhuis Inleiding Uw behandelend arts heeft in overleg met u
Nadere informatieWerking galblaas. Chirurgie
Werking galblaas Chirurgie Inhoudsopgave De algemene werking van de galblaas 4 Wat doet de galvloeistof? 6 Galzouten 6 Bilirubine of galkleurstof 6 Cholesterol 6 Hoe ontstaan galstenen? 7 Wanneer geven
Nadere informatieERCP Kijkonderzoek van uw galwegen en/of alvleesklier
ERCP Kijkonderzoek van uw galwegen en/of alvleesklier Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw behandelend arts heeft met u ERCP (= Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie) afgesproken. In deze folder
Nadere informatieLaparoscopische verwijdering van de galblaas (Cholecystectomie)
Laparoscopische verwijdering van de galblaas (Cholecystectomie) 1 Binnenkort gaat u naar het ziekenhuis voor een operatie aan de galblaas. Dit informatieboekje geeft u een globaal overzicht van de gebruikelijke
Nadere informatieERCP onderzoek. Endoscopische Retrograde Cholangio-Pancreaticografie. Patiënteninformatie 1170895PR/1-2011 ERCP
ERCP onderzoek Endoscopische Retrograde Cholangio-Pancreaticografie Patiënteninformatie 1170895PR/1-2011 ERCP ERCP Bij een ERCP wordt een flexibele slang, de endoscoop, via de mond, slokdarm en de maag
Nadere informatieVERWIJDEREN VAN DE GALBLAAS FRANCISCUS VLIETLAND
VERWIJDEREN VAN DE GALBLAAS FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Deze folder geeft u informatie over de galblaasoperatie (cholecystectomie). Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting en Conclusie
Chapter 10 Samenvatting en Conclusie 91 SAMENVATTING EN CONCLUSIE De thesis behandelt de resultaten van chirurgie op de thoracale sympaticusketen en bestaat inhoudelijk uit twee delen en een scharnierartikel
Nadere informatieSteenverwijdering uit de urineleider
UROLOGIE Steenverwijdering uit de urineleider Via een ureteroscopie BEHANDELING Steenverwijdering uit de urineleider Onderzoek heeft aangetoond dat er een steen zit in uw urineleider (ureter). Door middel
Nadere informatieRadiofrequente ablatie van lokaal doorgegroeide alvleesklierkanker
Radiofrequente ablatie van lokaal doorgegroeide alvleesklierkanker lokale verbranding van de alvleeskliertumor Doel Het doel van de studie is te onderzoeken of radiofrequente ablatie (RFA) gevolgd door
Nadere informatieINFECTIES NA ERCP. Overzicht & Quickscan UMCG / UMCU 2013 PAUL J CAESAR DSMH, DSRD, DIP UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
INFECTIES NA ERCP Overzicht & Quickscan UMCG / UMCU 2013 PAUL J CAESAR DSMH, DSRD, DIP UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN SFERD - 17092014 Disclosure belangen PJ Caesar Potentiële Belangenverstrengeling
Nadere informatieStudie naar de effectiviteit van een vroeg galwegonderzoek bij alvleesklierontsteking door galstenen.
Patiënteninformatie brief Studie naar de effectiviteit van een vroeg galwegonderzoek bij alvleesklierontsteking door galstenen. Geachte heer/ mevrouw, U bent opgenomen met een acute alvleesklierontsteking
Nadere informatieEndoscopiecentrum Onderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen
Endoscopiecentrum Onderzoek van alvleesklier, galblaas en galwegen (ERCP, endoscopische retrograde cholangio pancreaticografie) Endoscopiecentrum Inleiding U bent naar het Endoscopiecentrum verwezen voor
Nadere informatieSymptomatisch galsteenlijden: een operatie-indicatie
klinische lessen Symptomatisch galsteenlijden: een operatie-indicatie A.H.W.Schiphorst, M.G.H.Besselink, N.G.Venneman en P.M.N.Y.H.Go Dames en Heren, Circa 10-15% van de volwassen Nederlanders heeft galstenen
Nadere informatieERCP. Ziekenhuis Gelderse Vallei
ERCP Ziekenhuis Gelderse Vallei Wat is een ERCP? De afkorting ERCP staat voor Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. Een ERCP wordt
Nadere informatieFactsheet Indicatoren Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) Registratie gestart: 2011
Factsheet en Slokdarm- en maagcarcinoom (DUCA) 2016 Registratie gestart: 2011 Nr. Type Uitvraag over Bron WV indicator (jaar) 1. Aantal nieuwe patiënten met een slokdarm- of maagcarcinoom. Structuur 2016*
Nadere informatie- ENTEROLOGIE / HEPATOLOGIE ENDOSCOPIE
- ONDERZOEK van het gal- en pancreaskanaal informatie voor patiënten en familie GASTRO - ENTEROLOGIE / HEPATOLOGIE ENDOSCOPIE Sint-Dimpna Ziekenhuis J.-B. Stessensstraat 2 2440 Geel T 014 57 70 14 1 www.ziekenhuisgeel.be
Nadere informatieERCP ONDERZOEK VAN DE ALVLEESKLIER EN DE GALWEGEN
ERCP ONDERZOEK VAN DE ALVLEESKLIER EN DE GALWEGEN FRANCISCUS VLIETLAND Uw afspraak Gegevens patiënt Dhr./mevr.:... Afspraak ERCP Afspraak datum:... Tijdstip melden balie centrale hal:... Tijdstip onderzoek:...
Nadere informatieLaparoscopic bile duct injury : consequences, quality of life and claims de Reuver, P.R.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Laparoscopic bile duct injury : consequences, quality of life and claims de Reuver, P.R. Link to publication Citation for published version (APA): de Reuver, P. R.
Nadere informatiehttps://www.isala.nl/patientenfolders/7280-acutealvleesklierontsteking-pid-h3-diagnose-en-onderzoeken/ Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Diagnose en onderzoeken Wanneer u klachten heeft die duiden
Nadere informatieRöntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier ERCP
Röntgenonderzoek van de lever en/of alvleesklier ERCP Endoscopie behandelcentrum Locatie Veldhoven Op... dag,... om...uur verwachten we bij het endoscopie behandelcentrum op route 174, locatie Veldhoven
Nadere informatieUrologie. Uretero(reno)scopie.
Urologie Uretero(reno)scopie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Omschrijving ziektebeeld... 3 Uretero(reno)scopie... 4 Pre-operatieve screening en anesthesie... 6 De opname... 6 De behandeling... 6 Nazorg...
Nadere informatiePatiënteninformatie ERCP
Patiënteninformatie ERCP Inhoud Inleiding... 3 Doel en omschrijving van het onderzoek... 3 Voorbereiding op het onderzoek... 3 Verloop van het onderzoek... 4 Na het onderzoek... 5 Verwikkelingen... 5 Was-
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas (cholecystectomie)
Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Deze folder geeft een globaal overzicht van de klachten en de behandeling bij galsteenlijden. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een
Nadere informatieAcute alvleesklierontsteking
Acute alvleesklierontsteking U bent opgenomen in het ziekenhuis in verband met een alvleesklierontsteking (Acute Pancreatitis). In deze folder vindt u informatie over de oorzaken en behandeling van een
Nadere informatieGalblaas en galwegen. De Nedelandse Leverpatiënten Vereniging informeert en ondersteunt
Galblaas en galwegen De Nedelandse Leverpatiënten Vereniging informeert en ondersteunt Inhoudsopgave Inleiding 3 Gal, galwegen en galblaas 4 Gal 4 Galwegen 4 Galblaas 5 Aandoeningen van de galblaas 6 Galstenen
Nadere informatieOnderzoek galwegen en alvleesklier ERCP
Onderzoek galwegen en alvleesklier ERCP Beste patiënt 1 Binnenkort moet u een onderzoek ondergaan van de galwegen de de afvoergang van de alvleesklier. Deze brochure vertelt u meer over de voorbereiding
Nadere informatieDe behandeling van galsteenlijden bij ouderen
Capita selecta De behandeling van galsteenlijden bij ouderen s.van assen, f.m.nagengast, h.van goor en b.m.cools Galsteenlijden is een veelvoorkomende aandoening bij ouderen (> 60 jaar). De prevalentie
Nadere informatieDe diagnostiek en behandeling van galsteenlijden
shows an extraordinary capacity to evade the immune response. Over the last decade understanding of the immune response has improved; moreover, a number of Plasmodium derived proteins are in the process
Nadere informatiePancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien
Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Erwin van Geenen, Maag-Darm-Lever-arts Marion van der Kolk, Chirurg Pancreas Centrum Oost Nederland Nijmegen Het
Nadere informatieONDERZOEK. na een ALVLEESKLIER. hernia-operatie (ERCP) ZorgSaam
ONDERZOEK GALWEGEN adviezen EN na een ALVLEESKLIER hernia-operatie (ERCP) ZorgSaam 1 2 ONDERZOEK GALWEGEN EN ALVLEESKLIER (ERCP) Op verzoek van uw behandelend arts wordt bij u een ERCP, een onderzoek van
Nadere informatieGeneeskunde Master: Stage wetenschap
Geneeskunde Master: Stage wetenschap Iatrogeen galwegletsel na cholecystectomie Naam student: Bas Noordermeer Studentnummer: 1736086 Studie: Geneeskunde Facultair begeleider: Prof. Dr. R.J. Porte Dagelijks
Nadere informatieERCP Röntgenonderzoek van galwegen en/of alvleesklier
ERCP Röntgenonderzoek van galwegen en/of alvleesklier Maatschap Gastro-Enterologie IJsselland Ziekenhuis Datum onderzoek:.....................tijd:...... Wat is een ERCP? Op verzoek van uw behandelend
Nadere informatiePatiënt informatie over de TREND studie Medisch wetenschappelijk onderzoek
Patiënt informatie over de TREND studie Medisch wetenschappelijk onderzoek TREND-studie Deelnemende ziekenhuizen in Nederland: Chirurgische of endoscopische behandeling van grote poliepen in de endeldarm?
Nadere informatieGalblaas verwijderen. Ligging en functie van de galblaas. Galstenen
Galblaas verwijderen Ligging en functie van de galblaas De galblaas is een klein peervormig orgaan dat aan de onderzijde van de lever ligt, rechts boven in de buik. De galblaas is door gangetjes verbonden
Nadere informatie