Kunst- en cultuurbeleid van de gemeente Oirschot 2014 tot en met 2017

Transcriptie

1 Kunst- en cultuurbeleid van de gemeente Oirschot 2014 tot en met 2017 Vastgesteld door de gemeenteraad op 25 februari 2014

2 Inhoudsopgave Pagina Leeswijzer 3 Hoofdstuk I: Beknopte samenvatting 4 Hoofdstuk II: Inleiding 8 - Proces Hoofdstuk III: Visie, uitgangspunten, doel, sectoren 10 III.A. Toekomstvisie gemeente Oirschot in relatie tot kunst en cultuur III.B. Visie op kunst en cultuur III.C. Uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur III.D. Doel van een Kunst- en Cultuurbeleid III E. Sectoren kunst- en culturele veld Hoofdstuk IV: Plan van Aanpak 15 IV.A. Fasegewijze aanpak Hoofdstuk V: Het beleid 16 V.A. (Cultureel) erfgoed 16 V.B. Podiumkunsten 25 V.C. Beeldende Kunst 33 V.D. Cultuureducatie 40 Hoofdstuk VI: Accommodaties en voorzieningen 43 Hoofdstuk VII: Financieel kader 44 Hoofdstuk VIII: Evaluatie 45 Bijlagen Bijlage 1: Uitvoeringsplanning 2014 tot en met Bijlage 2: Procedure/tijdpad Kunst- en cultuurbeleid 53 Bijlage 3: Overzicht aanbod Kunst en cultureel en subsidies 54 Bijlage 4: Leden klankbordgroepen 58 Bijlage 5: Overzicht binnengekomen reacties op het concept Kunst- en cultuurbeleid en de reacties daarop van de gemeente 59 2

3 Leeswijzer Dit Kunst- en cultuurbeleid is gedeeltelijk een inventarisatie van de instellingen en verenigingen die in de gemeente Oirschot actief zijn op het gebied van kunst en cultuur, maar het geeft zeker ook weer, per culturele sector, wat de gemeente Oirschot wil bereiken en wat zij daarvoor, vaak samen met partners, gaat of blijft doen. Hoofdstuk I beschrijft de aanleiding en het proces van de totstandkoming van het Kunst- en cultuurbeleid 2014 tot en met Hoofdstuk II bevat een beknopte samenvatting. Hoofdstuk III beschrijft de visie, uitgangspunten, doel en sectoren. Hierin wordt ten eerste beschreven wat er in de Toekomstvisie 2030 beschreven is op het gebied van kunst en cultuur. Ten tweede geeft dit hoofdstuk de visie op kunst en cultuur van de gemeente Oirschot. Ook wordt hierin de subvisie toegelicht: kunst en cultuur moeten, in relatie tot het Wmo-beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jeugdigen en jongeren; aan maatschappelijke participatie; aan maatschappelijke inzet; en aan sociale samenhang en leefbaarheid. Ten derde geeft dit hoofdstuk de uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur, en ten vierde het doel van het Kunst- en cultuurbeleid. Ten slotte geeft hoofdstuk III de sectoren waarin we het kunst- en culturele veld hebben onderverdeeld (omwille van de leesbaarheid). Hoofdstuk IV beschrijft het plan van aanpak. Hoofdstuk V geeft het beleid weer, per (culturele) sector. Bij elke sector wordt ten eerste beschreven welke culturele instellingen en verenigingen in de gemeente Oirschot actief zijn, wat hun doel is en welke activiteiten ze uitvoeren. Daarna wordt per sector beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken. Vervolgens geeft het beleid aan wat de gemeente Oirschot, vaak samen met relevante partners, wil doen. Hoofdstuk VI gaat over accommodaties en voorzieningen. Hoofdstuk VII beschrijft het financiële kader. Tenslotte gaat hoofdstuk VIII in op de evaluatie van het Kunst- en cultuurbeleid. In de bijlagen treft de lezer verder o.a. aan: de uitvoeringsplanning, het overzicht van instellingen en verenigingen op het gebied van kunst en cultuur in de gemeente Oirschot; de subsidies op het gebied van kunst en cultuur die de gemeente Oirschot verleent; en de leden van de klankbordgroep uit het veld en van de raadsklankbordgroep. 3

4 I. Beknopte samenvatting Inleiding In 2012 heeft de gemeenteraad van Oirschot aan burgemeester en wethouders opdracht gegeven om in 2013 een Kunst- en cultuurbeleid op te stellen voor de periode 2014 tot en met Als eerste stap hebben burgemeester en wethouders op 12 februari 2013 een visie op en uitgangspunten voor een Kunst- en cultuurbeleid en een plan van aanpak vastgesteld. Proces Deze nota is tot stand gekomen met inbreng van een representatieve klankbordgroep met vertegenwoordigers van verenigingen en instellingen uit het kunst- en cultureel veld en een klankbordgroep uit de gemeenteraad. Ook hebben tijdens een informatie/discussieavond inwoners uit de gemeente een bijdrage geleverd. De nota heeft ook 4 weken ter inzage gelegen. De ingekomen reacties en de reacties daarop van de gemeente zijn opgenomen in bijlage 5. Inhoud Nota Kunst- en Cultuurbeleid A. Visie: - Kunst en Cultuur hebben een sociale waarde binnen de gemeenschappen van Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers en dragen bij aan gezondheid, onderwijs, leefbaarheid, veiligheid en economie. - Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang. - Oirschot is een decor dat uitnodigt, prikkelt, stimuleert en faciliteert en daarom uitnodigt te komen tot een kunst- en cultuurbeleid. Subvisie: Kunst en Cultuur moeten, in relatie met het WMO beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan: 1. De ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren; 2. Maatschappelijke participatie; 3. Maatschappelijke inzet; 4. Sociale samenhang en leefbaarheid. B. Uitgangspunten De culturele voorzieningen moeten passen bij de schaal en de mogelijkheden van deze gemeente. 4

5 Particulieren/inwoners dragen primair de verantwoordelijkheid voor kunst en cultuur (zelfredzaamheid), de gemeente faciliteert. Dit laatste past bij de terugtredende overheid. De gemeente faciliteert door middel van subsidies en ondersteunt en werkt mee daar waar het gaat om het particulier initiatief De kwaliteit van het aanbod van kunst en cultuur is belangrijker dan de kwantiteit ervan. Het te vormen beleid richt zich primair op de ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 jaar en daar waar het gaat om subsidies per jeugdlid tot 23 jaar) en secundair op de overige inwoners. Ook richt het beleid zich op economische aspecten van kunst en cultuur. Voor de continuïteit van kunst en cultuur wil de gemeente de samenhang tussen het aanbod binnen de scholen, de amateurorganisaties (verenigingen) en de professionele instellingen (zoals Pulz centrum voor kunsteducatie) versterken. Gesubsidieerde activiteiten moeten open staan voor alle inwoners en daar waar aan de orde ook voor bezoekers van deze gemeente, en zij moeten inspelen op de lokale vraag. Het subsidiebudget voor kunst en cultuur blijft in de periode 2014 t/m 2017 in beginsel gelijk aan dat voor 2013, maar de gemeente sluit verhoging van dat budget in de loop van genoemde periode niet uit. C. Doel van het kunst- en cultuurbeleid - een goed inzicht te hebben in het aanbod van voorzieningen en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur; - komen tot een betere afstemming tussen het aanbod van kunst- en cultuuruitingen en activiteiten om o.a. overlappingen van aanbod en activiteiten te voorkomen - het opstellen van een op de nabije toekomst gerichte activiteitenplanning; - het profileren en promoten van Oirschot als kunst- en cultuurdorp. - het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot. D. Indeling in Sectoren Het kunst- en culturele veld zijn door de gemeente, op basis van de indeling zoals het Ministerie van Onderwijs en Cultuur die hanteert in haar rapport Cultuur in beeld, in de volgende sectoren ingedeeld: 1. (Cultureel) erfgoed 2. Podiumkunsten 3. Beeldende kunst 4. Cultuureducatie Per sector zijn in de nota alle verenigingen, stichtingen en organisaties op het terrein van kunst en cultuur beschreven en per sector hebben we aangegeven: - wat we als gemeente willen bereiken, en 5

6 - wat we als gemeente doen en blijven doen De voornaamste items over wat we gaan en/of blijven doen, benoemd per sector, zijn: Cultureel erfgoed - De gemeente stimuleert en steunt de ontwikkeling van een koepelorganisatie op het terrein van (cultureel) erfgoed die meer samenhang en samenwerking tot stand brengt en steunt daarbij het initiatief van het Kapittel om tot die koepelorganisatie te komen. - De gemeente wil een impuls geven aan de ontwikkeling van cultureel management door voor een periode van maximaal 2 jaren een nog te bepalen bedrag beschikbaar te stellen in de kosten van een cultureel manager (voor maximaal 12 uren per week) die breed ingezet wordt voor kunst en cultuur in de gemeente. - De gemeente spreekt af met de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis dat zij minimaal één keer per jaar een voor jeugdigen en jongeren aantrekkelijk project of een wisseltentoonstelling van 3 tot 4 weken aanbieden en dat zij dat doen in samenspraak met de basisscholen, het Kempenhorstcollege en het jongerenwerk in Oirschot. - De gemeente vraagt de Heemkundekringen en het Kapittel met geïnteresseerde ouders en jongeren een plan te maken om jeugdigen en jongeren meer te betrekken bij de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot; - De gemeente spreekt af met de basisscholen dat de leerlingen tijdens hun basisschoolperiode minimaal drie keer een museum of theater in Oirschot of elders bezocht hebben (zie verder H. V D Cultuureducatie). Podiumkunsten - De gemeente wil vanaf augustus 2014 alleen nog cultuureducatie (o.a. muziekonderwijs en dans) voor jeugdigen/jongeren tot 18 jaar subsidiëren. De gemeente wil daarbij samen met de scholen met nadruk inzetten op muzieklessen binnen de basisscholen. In principe is Pulz daarvoor in beeld. - Vóór augustus 2014 onderzoeken burgemeester en wethouders of een systeem met subsidiëring van muziekonderwijs met zogenaamde rugzakjes haalbaar en werkbaar is. Dit houdt in dat cursisten een nader te bepalen maximum bedrag per cursusjaar (het zogenaamde rugzakjesmodel ) ontvangen om bij een gekwalificeerde docent lessen te volgen. Van een muziekschool is dan geen sprake meer maar van ZZP ers die muzieklessen geven. De optie om met rugzakjes te werken is niet nieuw. Meerdere gemeenten in de omtrek werken ermee. De gemeente zet de voor- en nadelen goed op een rij. Burgemeester en wethouders leggen de onderzoeksresultaten voor aan de gemeenteraad in het kader van de besluitvorming. - De gemeente geeft in samenwerking met de brandweer aan verenigingen die grote evenementen willen organiseren een handreiking en advies over de aanpak betreffende veiligheidsaspecten en eisen. 6

7 - De gemeente vraagt partners (waaronder het centrummanagement) te onderzoeken of één keer per twee jaar een Totaal Theater Festival op de Markt kan plaatsvinden waarbij de nadruk moet liggen op de organisatie van een kwalitatief uniek en hoogwaardig festival dat in de directe omgeving niet bestaat. Daarbij inventariseert de organisatie welke evenementen in omliggende gemeenten al plaatsvinden en op welke momenten in het jaar (een soort van evenementenagenda). Beeldende kunst - Samen met professionele kunstenaars, de musea, het bedrijfsleven/centrummanagement en horecaondernemers wil de gemeente een haalbaar plan ontwikkelen om Oirschot te profileren en op de kaart te kunnen zetten als kunst- en cultuurdorp. - De gemeente wil in samenwerking met de sectoren toerisme en recreatie, centrummanagement, plattelandsontwikkeling een integraal communicatie/promotieplan opstellen. Hierbij wordt ook meegenomen hoe we andere partners betrekken en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van sociale media, Eindhoven Airport e.d. - De gemeente wil een relatie leggen met de Groene Corridor, Groenewoud, landgoed Baest, landgoed Groot Bijstervelt, Straten, het historisch centrum en landschap en natuurbeleving. Zij wil dat doen door verbindingen te leggen tussen de toeristische poorten in Oirschot en activiteiten in het kader van kunst en cultuur. Dit kan bv. met wandel- en fietsroutes en combinaties in eenzelfde periode van tentoonstellingen. - De gemeente stelt een bedrag beschikbaar van ,- voor activiteiten in het kader van de profilering en de promotie van Oirschot als kunst- en cultuurdorp en het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot. Dit bedrag is niet bedoeld voor het verlenen van projectsubsidies want daarvoor is een ander budget beschikbaar. - De gemeente wil de kunstwerken (van de BKR) die al jaren zijn opgeslagen proberen te verkopen, in bruikleen te geven en/of te schenken aan een van de lokale musea. De middelen die uit verkoop verkregen worden stort de gemeente in het Fonds Aankoop Beeldende Kunst. - Als initiatieven uit de gemeenschap komen voor de aankoop van beeldende kunst in de openbare ruimte of als er momenten zijn dat het gepast is om als gemeente kunst aan te kopen is de gemeente bereid daar positief op in te steken. Per situatie neemt de gemeenteraad daarover dan een besluit. Cultuureducatie - Als de scholen aangeven belang te hechten aan cultuureducatie moeten we daar als gemeente financiële middelen voor beschikbaar willen stellen, maar extra middelen komen er niet. Als door herverdeling van het beschikbaar subsidiebudget voor muziekonderwijs middelen vrijkomen zet de gemeente die in voor cultuureducatie op voorwaarde dat de scholen daarvoor in samenspraak met aanbieders en verenigingen meerjarenplannen maken. - De gemeente spreekt met het jongerenwerk af dat het jaarlijks (ook) culturele workshops voor 7

8 jongeren aanbiedt. E. Evaluatie De gemeente evalueert op basis van de uitvoeringsplanning na elk jaar, in mei, de geplande acties. Bij die evaluatie kijkt de gemeente wat er is uitgevoerd of wat de bereikte resultaten zijn. Als basis voor die evaluatie maakt de gemeente in de eerste helft van 2014 een evaluatieplan. II. Inleiding In 2012 heeft de gemeenteraad van Oirschot aan burgemeester en wethouders opdracht gegeven om in 2013 een Kunst- en cultuurbeleid op te stellen voor de periode 2014 tot en met Als eerste stap hebben burgemeester en wethouders op 12 februari 2013 een visie op en uitgangspunten voor een Kunst- en cultuurbeleid en een plan van aanpak vastgesteld. Die visie, uitgangspunten, doelen en het plan van aanpak zijn integraal opgenomen in dit beleidsplan in de hoofdstukken III en IV. Minister Bussemaker heeft een nieuwe positieve toon gezet in haar cultuurbrief (van 10 juni 2013 OCW): Cultuur beweegt: de betekenis van cultuur in een veranderende samenleving. Daarin zet zij een nieuwe positieve toon en benadrukt zij de waarde van cultuur. In de brief staat o.a. het volgende: Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang. Deze visie is voor de gemeente Oirschot herkenbaar en daardoor opgenomen onder de visie van deze gemeente. Het Kunst- en cultuurbeleid richt zich op twee groepen: de eigen inwoners, waarvan een aanzienlijk deel actief of passief deelneemt aan kunst en cultuur; en de toeristen, die Oirschot bezoeken, omdat Oirschot voor hen een beleving op het gebied van kunst en cultuur biedt. Het is voor de gemeente duidelijk dat kunst en cultuur het profiel van Oirschot versterkt en de lokale en regionale economie stimuleert. Het gemeentebestuur realiseert zich dat we in een tijd zitten van economische crisis en dat de gemeente inmiddels fors heeft bezuinigd in de subsidiesfeer waaronder op de subsidies voor de professionele culturele instellingen en culturele verenigingen. Dit beleidsplan gaat dan ook uit van de financiële middelen die de gemeente nu beschikbaar stelt of die beschikbaar zijn na nog te effectueren aangekondigde bezuinigingen (zoals op de subsidie voor bibliotheekwerk vanaf 2014). In dit beleidsplan is o.a. de visie op kunst- en cultuurbeleid opgenomen maar de gemeente legt daarbij een relatie met het WMO beleid van de gemeente waarbij het gaat om: het stimuleren van de sociale cohesie, participatie en de persoonlijke en sociale ontwikkeling en zelfredzaamheid. 8

9 Dit Kunst- en cultuurbeleid 2014 tot en met 2017 heeft een dynamisch en geen statisch karakter. We werken voortdurend aan de doelstellingen die we willen bereiken en geven daarvoor uitvoering aan diverse acties en activiteiten. Indien bijvoorbeeld door evaluatie blijkt dat acties of activiteiten niet bijdragen aan het behalen van de doelen die we willen bereiken, moeten we de betreffende acties bijstellen. Proces Dit beleidsplan is samen met een klankbordgroep met betrokkenen uit het kunst- en culturele veld en een klankbordgroep gevormd vanuit de gemeenteraad met (burger)raadsleden tot stand gekomen. De klankbordgroep met betrokkenen uit het kunst- en culturele veld is representatief voor dat veld en samengesteld met personen die de verschillende sectoren van kunst en cultuur vertegenwoordigen, zijnde: muziek, toneel, beeldende kunst, heemkunde, gilden, musea, bibliotheek, basisonderwijs, kunstenaars, ondernemers. De klankbordgroepen zijn twee keer bijeen geweest. In de periode van 21 augustus tot en met 18 september 2013 heeft de concept-nota ter inzage gelegen in het kader van burgerparticipatie. De ingekomen reacties en de reacties daarop van de gemeente zijn opgenomen in bijlage 5. Op 9 oktober 2013 heeft een informatie (meedenk)avond plaats gevonden voor verenigingen en organisaties uit het kunst- en culturele veld en inwoners. Hun inbreng is meegenomen in de definitieve beleidsnota. In het Procedure/tijdpad (zie bijlage 2) zijn de stappen opgenomen die de gemeente heeft genomen om eind 2013, begin 2014 een door de gemeenteraad vastgesteld Kunst- en cultuurbeleid voor deze gemeente te hebben. 9

10 III. Visie, uitgangspunten, doel en sectoren In dit hoofdstuk is een visie op kunst en cultuur opgenomen, maar burgemeester en wethouders hebben eerst gekeken naar wat er betreffende kunst en cultuur is opgenomen in de Toekomstvisie van de gemeente Oirschot. III A. Toekomstvisie (tot 2030) gemeente Oirschot in relatie tot kunst en cultuur In de vastgestelde Toekomstvisie tot het jaar 2030 van deze gemeente is niet specifiek een onderdeel opgenomen over kunst en cultuur, maar er is wel aandacht besteed aan voorzieningen (onder: Kwalitatieve, groene gemeente) en aan de rolinvulling van de gemeente als het gaat om een zelfredzame samenleving. Een kwalitatieve, groene gemeente: De aard van de voorzieningen sluit in Oirschot aan bij de behoefte van de bevolking. Zowel voor jongere gezinnen als voor ouderen zijn kwalitatief goede voorzieningen aanwezig zoals onderwijs, kinderopvang, sport en cultuur) en die voorzieningen zijn bereikbaar. Kwaliteit van voorzieningen gaat boven kwantiteit ervan. Oirschot is een ideale woon- en leefgemeente voor kenniswerkers uit de regio en aantrekkelijk voor de eigen jeugd. Toerisme en recreatie, Brainport 2020 en Zorg zijn in 2030 de belangrijkste economische pijlers. Een zelfredzame samenleving: De kracht van een gemeenschap komt uit de mensen zelf. De overheid stimuleert actief verbindingen tussen maatschappelijke instellingen, bedrijfsleven, burgers en overheid. Uit de samenleving zijn in het kader van de toekomstvisie de volgende onderwerpen genoemd op sociaal-cultureel gebied: - behoud sociale cohesie; - (basis)voorzieningen in de kernen, maar niet tegen elke prijs; - centralisatie van voorzieningen, mits er aandacht is voor bereikbaarheid; - behoud voorzieningen die bijdragen aan leefbaarheid; - zie Kunst en cultuur als onderscheidend vermogen. De gemeenteraad en wij hebben daarover gezegd dat in de gemeente Oirschot: - voldoende voorzieningen moeten zijn op het gebied van sport, ontmoeting, cultuur en recreatie; - de cultuurhistorische waarden van deze gemeente behouden moeten blijven. 10

11 III B. Visie op Kunst en Cultuur In de loop der jaren is in de gemeente Oirschot de aanwezigheid van een groot aantal culturele activiteiten en kunstenaars gestaag gegroeid en lijkt de aanwezigheid daarvan vanzelfsprekend en onlosmakelijk verbonden met de gemeenschap. De inwoners van de gemeente, het groot aantal verenigingen en stichtingen dat werkzaam is op het terrein van kunst en cultuur en de gemeente zijn trots op alles wat in vele decennia in de gemeente op genoemd gebied georganiseerd is en/of tot stand is gebracht. Vele inwoners zijn lid van culturele verenigingen of zijn dat geweest, maar daarnaast zijn vele inwoners actief bezig binnen diverse kunst- en cultuuruitingen. Wat moeten we dan nog als gemeente als het kunst- culturele leven blijkbaar al staat als een huis? Los van de vraag of dat werkelijk zo is, vinden wij een gemeentelijke visie op kunst en cultuur van belang. Zeker ook om naar de gemeenschap duidelijk te zijn over de rol van de gemeente op dit terrein en wat de gemeente kan betekenen. Met het bepalen van een visie hebben burgemeester en wethouders rekening gehouden met wat hiervoor is opgenomen over de Toekomstvisie. A. Visie: Kunst en Cultuur hebben een sociale waarde binnen de gemeenschappen van Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers en dragen bij aan gezondheid, onderwijs, leefbaarheid, veiligheid en economie. Cultuur is noodzakelijk voor de vorming van onze identiteit, de ontplooiing van mensen en de ontwikkeling van creativiteit. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De cultuursector heeft bovendien een duidelijk economisch belang. Oirschot is een decor dat uitnodigt, prikkelt, stimuleert en faciliteert en daarom uitnodigt te komen tot een kunst- en cultuurbeleid. B. Subvisie: Kunst en Cultuur moeten, in relatie met het WMO beleid van de gemeente Oirschot, een bijdrage leveren aan: 1. De ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 of tot 23 jaar) Jeugdigen en jongeren moeten, voor hun ontwikkeling en ontplooiing toegang hebben tot (diverse vormen van) cultuur. Een goede ontwikkeling en ontplooiing van jongeren zorgt ervoor dat zij later zelfredzaam zijn. Zelfredzaamheid is weer een voorwaarde om mee te doen in de maatschappij en 11

12 je in te zetten voor anderen. Door participatie en inzet ontstaat sociale samenhang en leefbaarheid. De klankbordgroep die gevormd is uit het culturele veld heeft het gemeentebestuur geadviseerd geen verdere bezuinigingen door te voeren op de subsidies voor cultuur voor jeugdigen. Het gemeentebestuur heeft dat advies overgenomen, zeker ook omdat het niet zou passen om in de visie ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen te gaan snijden op de subsidies voor die categorie inwoners. Waarom een splitsing in categorieën: tot 18 en tot 23 jaar? In het geldende Subsidiebeleid en in de Algemene Subsidieverordening zijn doelgroepensubsidies opgenomen en die gelden voor o.a. leden tot 23 jaar (het subsidiebedrag is 25, - per jeugdlid) voor jeugd- en sportverenigingen en culturele verenigingen. Met de instellingen Pulz en Bibliotheek de Kempen hebben we tot op heden subsidieafspraken gemaakt op basis van prestaties en niet op basis van doelgroepensubsidies. Als er afspraken gemaakt worden voor de periode 2014 tot en met 2017 met instellingen als de bibliotheek en Pulz, dan zullen deze wederom zijn op basis van prestaties. De volwassen inwoners (vanaf 18 of vanaf 23 jaar) in de gemeente Oirschot moeten zelf verantwoordelijkheid dragen voor hun participatie aan Kunst en Cultuur en dat ook zelf bekostigen. 2. Maatschappelijke participatie Kunst en Cultuur vormen een middel om deel te nemen aan de maatschappij. 3. Maatschappelijke inzet Vrijwillige inzet door inwoners van de gemeente Oirschot binnen de culturele sector is van waarde voor de lokale gemeenschap maar ook voor de vrijwilliger zelf. 4. Sociale samenhang en leefbaarheid Kunst en cultuur in de gehele gemeenschap zijn inherent aan een prettig leefklimaat. Zij bevorderen saamhorigheid, creativiteit, plezier en veiligheid. 12

13 III C. Uitgangspunten op basis van Toekomstvisie en de Visie op Kunst en Cultuur Op basis van genoemde visies hebben burgemeester en wethouders de volgende uitgangspunten geformuleerd: De gemeente Oirschot heeft vele kunst- en cultuurvoorzieningen en aanbod in huis, maar als kleine gemeente met in de nabijheid grootstedelijke voorzieningen, moeten de culturele voorzieningen passen bij de schaal en de mogelijkheden van deze gemeente. Particulieren/inwoners dragen primair de verantwoordelijkheid voor kunst en cultuur (zelfredzaamheid), de gemeente faciliteert. Dit laatste past bij de terugtredende overheid. De gemeente faciliteert door middel van subsidies en ondersteunt en werkt mee daar waar het gaat om het particulier initiatief. De kwaliteit van het aanbod van kunst en cultuur is belangrijker dan de kwantiteit ervan. De gemeente wil dat er voldoende kunst- en culturele voorzieningen zijn en voor zover mogelijk verspreid over de kernen Oirschot, Spoordonk en Oost-, West- en Middelbeers, maar een keuze voor minder maar kwalitatief even goede voorzieningen in minder kernen is zeker een optie. Het te vormen beleid richt zich primair op de ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en jongeren (tot 18 jaar en daar waar het gaat om subsidies per jeugdlid tot 23 jaar) en secundair op de overige inwoners. Ook richt het beleid zich op economische aspecten van kunst en cultuur. Voor de continuïteit van kunst en cultuur wil de gemeente de samenhang tussen het aanbod binnen de scholen, de amateurorganisaties (verenigingen) en de professionele instellingen (zoals Pulz centrum voor kunsteducatie) versterken. Gesubsidieerde activiteiten moeten open staan voor alle inwoners en daar waar aan de orde ook voor bezoekers van deze gemeente, en zij moeten inspelen op de lokale vraag. Het subsidiebudget voor kunst en cultuur blijft in de periode 2014 t/m 2017 in beginsel gelijk aan dat voor Dit behoudens de inmiddels doorgevoerde bezuiniging op de subsidie voor bibliotheekwerk per 2014 en de door de gemeenteraad jaarlijks te bepalen indexeringen op de subsidies van de professionele instellingen. De gemeente sluit verhoging van het subsidiebudget in de loop van genoemde periode niet uit. III D. Doel van een Kunst- en Cultuurbeleid Het doel van een kunst- en cultuurbeleid in de gemeente Oirschot is: - een goed inzicht te hebben in het aanbod van voorzieningen en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur; - komen tot een betere afstemming tussen het aanbod van kunst- en cultuuruitingen en activiteiten om o.a. overlappingen van aanbod en activiteiten te voorkomen; 13

14 - het opstellen van een op de nabije toekomst gerichte activiteitenplanning; - het profileren en promoten van Oirschot als kunst- en cultuurdorp ; - het leveren van een bijdrage aan de netwerkversterking /activering van cultuur binnen de gemeente Oirschot. III E. Sectoren kunst- en cultureel veld Het kunst- en culturele veld zijn door de gemeente, op basis van de indeling zoals het Ministerie van Onderwijs en Cultuur die hanteert in haar rapport Cultuur in beeld, in de volgende sectoren ingedeeld: 1. (Cultureel) erfgoed: - Musea - Heemkundeverenigingen - Gilden - Openbare activiteiten rondom carnaval, Konings- en Bevrijdingsdag, dodenherdenking en Sinterklaas - Monumentenzorg en archeologie (deze onderdelen laten we buiten beschouwing in het te vormen kunst- en cultuurbeleid) - Archieven - Overige organisaties op het gebied van cultureel erfgoed 2. Podiumkunsten: - Theater (o.a. Keskenoate en SPOT) - Dans (o.a. via de muziekschool) - Muziek (o.a. muziekgezelschappen, koren, muziekschool, concerten) 3. Beeldende kunst: o.a. openbare kunst van de gemeente (binnen en buiten), professionele kunstenaars, galeries, fotografie, lokale omroep en evenementen 4. Cultuureducatie: o.a. cultuureducatie op scholen, muziekschool, bibliotheekwerk 14

15 IV. Plan van Aanpak IV A. Fasegewijze aanpak van het kunst- en cultuurbeleid Dit beleidsstuk is in twee fasen tot stand gekomen: 1. De inventarisatiefase. Deze heeft tot doel gehad zo nauwkeurig mogelijk alle aanbod van kunst en cultuur in deze gemeente te verzamelen en te rangschikken onder een van de hieronder genoemde sectoren. We hebben dit gedaan in samenspraak met de klankbordgroep uit het veld. De inventarisatie is als bijlage 3 gevoegd bij deze nota. Verder hebben we de subsidies en het subsidiebeleid met betrekking tot kunst en cultuur in beeld gebracht (is onderdeel van bijlage 3). 2. De beleidsbepalende fase. In deze fase hebben de klankbordgroepen en de gemeente zich gebogen over de vraag: op welke activiteiten of voorzieningen de gemeente specifiek beleid wil (blijven) voeren en/of ontwikkelen en/of stimuleren. De gegevens uit de inventarisatiefase zijn daarvoor gebruikt evenals de visies zoals die zijn verwoord in hoofdstuk III. 15

16 V. Het beleid In dit hoofdstuk geven we vorm aan het beleid per sector (zoals genoemd in hoofdstuk II E). V.A. (Cultureel) erfgoed. Hieronder rangschikken we: 1. Musea 2. Heemkundekringen 3. Gilden 4. Openbare activiteiten rondom Sinterklaas, carnaval, Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag 5. Archieven 6. Overige organisaties voor cultureel erfgoed Waar gaat het over? Hieronder zijn omschrijvingen gegeven van de instellingen die vallen binnen de sector (cultureel) erfgoed. 1. Musea De Vier Quartieren De Vier Quartieren is een museum voor volkscultuur (het Brabantse volks en boerenleven) en richt zich op de doelgroepen jong en oud. In het museum zijn gebruiksvoorwerpen geëxposeerd op het gebied van volkscultuur, religiebeleving, landbouw, ambachten, voorwerpen uit de vroegere kinder- en schooltijd, textiel, kleding, mutsen e.d. Voor de jeugd heeft het museum in 2011 het project Kont in de boter, met name bedoeld voor basisschoolleerlingen ontwikkeld. Kinderen van de groepen 6 van de scholen in de gemeente zijn daarbij mee teruggenomen in de tijd. Zij hebben o.a. ervaren hoe het was om te werken op een boerderij. Enkele scholen uit Best en Son en Breugel hebben ook deelgenomen. Het project was een groot succes. Voor de basisschoolleerlingen uit groep 5 heeft het museum ook het project Jet en Jan. Daarin maken de kinderen kennis met de leefwijze van gezinnen rond Ook doet het museum mee aan het landelijke project Museumschatjes. Het project Levend verleden is in ontwikkeling; dit project is bedoeld voor onderbouw leerlingen van het Heerbeeckcollege uit Best. Bezoekersaantal museum in 2012: 5284 In december 2013 heeft het bestuur van Stichting De Vier Quartieren bij de gemeente aandacht gevraagd voor de behoefte die er is aan een cultureel manager, voor in beginsel 12 uren per week. Die manager krijgt als taken: het coachen van vrijwilligers, het adviseren van de besturen van de musea, moderne tentoonstellingen te initiëren en een actieve bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van het kunst- en cultuurklimaat in de gemeente Oirschot. Aan de gemeente is gevraagd voor 2 jaren een deel van de kosten te vergoeden. Stichting De Vier Quartieren betaalt een deel van de kosten. 16

17 Museum Kruysenhuis Het Kruysenhuis organiseert exposities van kunstwerken van de leden van de familie Kruysen en van hedendaagse kunstenaars. Het museum richt zich op jong en oud. Het Kruysenmuseum is al twee keer (laatst in 2013) het podium geweest voor exposities van de Stichting Kinderen en Kunst, waarbij kinderen in opdracht van bedrijven onder begeleiding van professionele kunstenaars kunstwerken hebben gemaakt. Aan deze stichting is door de gemeente een jaarlijkse subsidie toegekend. Die loopt door tot en met Voor de jaren daarna ligt nog geen besluit en het is nu niet het moment daar al een besluit over te nemen. Bezoekersaantal museum in 2012: 3569 Beide genoemde musea zijn ook jaarlijks de locaties voor de Expositie Amateurkunst. Ontwikkeling Museumkwartier De besturen van genoemde musea hebben enkele jaren geleden het plan opgepakt om te komen tot een Museumkwartier dat vorm moest krijgen in en rondom het huidige Museum De Vier Quartieren aan de St. Odulphusstraat. Voor dat doel is een Stichting Museumkwartier Oirschot opgericht. Doel was genoemde musea en de collecties van de gilden en genoemde congregaties op een centrale plaats onder te brengen. De gemeente is actief betrokken bij de ontwikkeling van het museumkwartier. Het gewenste centraal gelegen Museumkwartier is vooralsnog financieel niet haalbaar gebleken. Vanuit de culturele sector (musea, Heemkundekring en VVV) zijn bestemmingen onderzocht voor het pand Dekanijstraat 4 (het aan het museum de Vier Quartieren grenzende pand). Dit met name omdat het pand Dekanijstraat 10 (naast Dekanijstraat 4) dat sinds begin 2012 eigendom is van Stichting De Raven primair bestemd is voor culturele doeleinden en het welkom zou zijn tot een cultureel hart te komen. Het pand Dekanijstraat 4 is eigendom van de gemeente en het pand is destijds aangekocht om mogelijkheden te creëren voor het beoogde museumkwartier. Het onderzoek voor de bestemming van het pand Dekanijstraat 4 heeft niet geleid tot een haalbaar plan. Het college van burgemeester en wethouders had bij het opstellen van dit beleidsplan nog geen standpunt ingenomen over de toekomst van het pand. Museumbrouwerij Oirschots Bier De Museumbrouwerij Oirschots Bier richt zich op alle aspecten rondom het brouwen van bier. De Museumbrouwerij is nog in ontwikkeling. In juni 2013 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan, waarin de Museumbrouwerij is opgenomen, vastgesteld. De bezwaar/beroepstermijn heeft niet geleid tot aanpassingen ten nadele van het museum. De eigenaren kunnen nu een volwaardig museum openen en/of de voorbereidingen daartoe treffen. 17

18 Kloostermuseum Karmelietessen In het klooster aan de Nieuwstraat in Oirschot hebben de zusters Karmelietessen een bescheiden museumruimte ingericht, die enkel op aanvraag bezocht kan worden. De relikwieën van de Heilige Non staan centraal in het museum. Museale collectie congregatie Franciscanessen De zusters Franciscanessen in Oirschot hebben een eigen collectie devotionalia. Bezoek is op afspraak mogelijk. Regimentsverzameling Brigade en Garde Prinses Irene Op de legerplaats Oirschot is een verzameling van voorwerpen van de Brigade en Garde Prinses Irene. Deze verzameling is op woensdag te bezichtigen, en tevens op afspraak. 2. Heemkundekringen In de gemeente Oirschot zijn twee Heemkundekringen actief te weten: Heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot en Heemkundekring Den Beerschen Aard. De belangrijkste doelstellingen van de heemkundekringen zijn: 1. Het praktisch en theoretisch onderzoeken en bestuderen van ieder terrein, dat onder het begrip Heemkunde valt, in het bijzonder in het gebied van Oirschot, Oost- West- en Middelbeers en omgeving; 2. Het in brede kring belangstelling wekken voor eigen streek, volk en dialect; 3. Het bevorderen van de kennis van, en het aankweken van de liefde voor waardevolle en belangrijke overblijfselen uit vroeger tijden; 4. Het bewaren en eventueel restaureren of laten restaureren van heemkundig waardevolle voorwerpen; 5. Het (doen) publiceren van resultaten van onderzoekingen, eventuele studies en inventarisaties. 3. Gilden Oorspronkelijk hadden de gilden tot taak de burgerij te beschermen (te beschutten). Broederschap onder elkaar, dienstbaarheid aan de Oirschotse gemeenschap en sportiviteit in de onderlinge wedstrijden zijn nu nog steeds belangrijke waarden waarop de traditie van de gilden zijn gebaseerd. Er zijn acht gilden in de gemeente Oirschot. Zij houden, in bijpassende kostuums, de eeuwenoude tradities van vendelzwaaien en kruisboogschieten in stand, houden wedstrijden onderling (maar ook met gilden soms ver buiten de gemeente) en beheren het gildezilver en hun archief. Bij bijzondere gelegenheden, zoals de nationale dodenherdenking, is een aantal van hen aanwezig. Ook lopen zij mee in processies en nemen deel aan andere kerkelijke feesten. 18

19 4. Openbare activiteiten rondom Sinterklaas, Carnaval, Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Sinterklaas De Stichting St. Nicolaas Oirschot, het Aktie Komitee Oost- West- en Middelbeers en Jeugdzorg Spoordonk organiseren jaarlijks de openbare intocht van Sinterklaas in de drie kernen. Carnaval Stichting Skon Orre Gat, carnavalsverenigingen De Tuutefluiters/Beerse Bokken en carnavalsvereniging De Olliedonkers organiseren jaarlijks de openbare carnavalsoptochten in respectievelijk Oirschot, Oost- West- en Middelbeers en Spoordonk. Koningsdag Deze wordt jaarlijks georganiseerd door het Oranjecomité en enkele gilden in Oirschot en door het Aktie Komitee in Oost- West- en Middelbeers. Dodenherdenking Bij de jaarlijkse dodenherdenking bij Kapel De Heilige Eik zijn velen betrokken: de gemeente, defensie, gilden, jeugdigen (van de jeugdgemeenteraad) en vele inwoners. Bevrijdingsdag Jaarlijks wordt de bevrijding van Nederland van de Duitse bezetting gevierd. In de gemeente Oirschot gebeurt dat niet met officiële activiteiten. 5. Archieven Veel verenigingen en stichtingen in de gemeente hebben van oudsher (cultuur-historische) archieven. Denk aan gilden, harmonieën en heemkundekringen. Dat kan gaan om foto s, (jaar)verslagen, maar ook correspondentie en beleidsstukken. De gemeente heeft geen zicht op hoe zorgvuldig met deze archieven wordt omgegaan. We kunnen niet uitsluiten dat bepaalde (belangrijke) stukken verloren zijn gegaan. Bij de gemeente is bekend dat bijvoorbeeld Heemkundeverenigingen vaak (archief)stukken van mensen thuis (aangeboden) krijgt om te bewaren. Indien relevant dragen heemkundeverenigingen ook archiefstukken over aan het Regionaal Historisch Centrum. 6. Overige organisaties voor Cultureel Erfgoed Stichting t Oude Kerkje Beheert en exploiteert het oude kerkje in Middelbeers en stelt het kerkje beschikbaar voor exposities en lezingen. Spoordonkse Watermolen Deze is particulier eigendom. De eigenaar beheert de eeuwenoude watermolen. Er zijn rondleidingen mogelijk (op afspraak); ook zijn er af en toe exposities of andere kleinschalige evenementen. 19

20 Stichting Cultuurgoed Oud Straten De Stichting is opgericht in 2005 om een paraplu te zijn voor alle mogelijke evenementen op het gebied van cultuur in het buurtschap Straten. Op dit moment organiseert zij jaarlijks Straten-kermis, een evenement voor kinderen met hun ouders en grootouders. Hier kunnen kinderen meedoen aan of genieten van bijvoorbeeld zang, dans, muziek, oude kermisattracties, poppentheater en volksspelen. Stichting Behoud Erfgoed Oirschot Deze stichting houdt zich bezig met: - bewust maken en draagkracht verwerven bij bewoners en politiek voor de waarde van ons Erfgoed door het organiseren van bijeenkomsten en tentoonstellingen; - inventarisaties van waardevolle cultuurhistorische projecten, panden en het landschap. De stichting heeft onder andere gezorgd voor het behoud van 30-er jaren panden in de Rijkesluisstraat, het park Groot Bijstervelt en open en bolle akkers rondom de dorpskernen. Ook heeft de stichting een boekje met fietsroutes langs boerderijen uitgegeven en het rapport Van militair kampement tot gen. Maj. De Ruijter van Steveninckkazerne Oirschot. SBEO wil graag een constructieve bijdrage leveren aan het bevorderen van cultuur in de gemeente Oirschot in het algemeen, en behoud van het erfgoed in het bijzonder. Stichting Behoud Montfortkapel Doel van deze Stichting is: Het in stand houden beheren en exploiteren van de kapel gelegen op het (voormalig) kloosterterrein van de Congregatie van de Montfortanen in Oirschot. De kapel blijft beschikbaar voor liturgisch gebruik. Niet voor weekendvieringen meer, maar wel voor bijzondere vieringen (o.a. huwelijks- en jubileumvieringen). In de kapel kunnen concerten (er is een pijporgel) en tentoonstellingen (eventueel ook in andere beschikbare ruimtes) georganiseerd worden. De Stichting wil dat zelf doen, maar ook anderen kunnen gebruik maken van de faciliteiten voor concert en tentoonstelling, die de Stichting ter beschikking heeft. Het bestuur van de Stichting staat open voor suggesties en initiatieven vanuit de samenleving. In de kapel bevinden zich waardevolle wandschilderingen van Jaap Min. Die bestaan uit een kruisweg en taferelen uit het leven van Louis Marie Grignion de Montfort, de stichter van de congregatie van de Montfortanen. Stichting dekapellekes Stichting dekapellekes is een stichting die de belangstelling voor kunst en cultuur wil bevorderen. Ze is opgericht in 2003 en is actief in de Brabantse kempen maar vooral in Oirschot en Best. Dit doel wil zij bereiken door het opzetten, uitvoeren en ondersteunen van projecten die betrekking hebben op kunst en cultuur in de Kempen tot in Vlaams Brabant. Vooral hoogwaardige projecten die anders niet gemakkelijk van de grond zouden komen. Tot nu toe is aandacht besteed aan beeldende kunst, 20

21 fotografie, cultuurhistorie en muziek, maar geen enkele cultuuruiting of kunstvorm wordt uitgesloten. Zij wil samenwerking aangaan met andere organisaties of instellingen indien nuttig en nodig. Werkgroep Sporen uit Spoordonk In nauwe samenwerking met Heemkundekring "de Heerlijkheid Oirschot" is de werkgroep "Sporen uit Spoordonk" in 2010 gestart met het opdiepen van de geschiedenis van Spoordonk. Het is de bedoeling deze geschiedenis op een voor iedereen toegankelijke wijze inzichtelijk te maken. Als eerste project is er in 2011 een boek uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van de Heilige Bernadettekerk. Van dit boek zijn inmiddels meer dan 1000 exemplaren verkocht. Een volgende activiteit van de werkgroep zal een fotoboek zijn over de rijke geschiedenis van basisschool Sint Jozef. Het motto van de werkgroep luidt; "We doen 't soame". Stichting De Vijf Wachters Heemkundekring de Heerlijkheid Oirschot en Heemkundekring Den Beerschen Aard hebben op 4 april 2012 de Stichting De Vijf Wachters opgericht. Daarmee is een samenwerkingsverband geformaliseerd om de publicatie van heemkundige studies en onderzoeken voor particulieren mogelijk te maken. Particulieren die een heemkundige studie of onderzoek willen publiceren kunnen een beroep doen op de stichting. Deze kan adviseren op het gebied van financiering van de betreffende publicatie en de verspreiding daarvan. Kapittel van Oirschot Het Kapittel van Oirschot heeft zich ten doel gesteld om objecten die van belang zijn voor de Oirschotse culturele geschiedenis, veilig te stellen voor het nageslacht. Het is een kapittelprincipe om de objecten die zij verkregen of verworven heeft en de kennis publiekstoegankelijk te maken. Daartoe heeft het kapittel een vitrine ingericht in het gemeentehuis en een website met informatie en foto s ingevuld. Het Kapittel heeft het initiatief genomen om te komen tot integrale samenwerking als het gaat om de organisaties die actief zijn op het terrein van (cultureel) erfgoed. Het Kapittel wil komen tot een overkoepelende stichting. De gemeente steunt dat initiatief. Stichting de Raven De Stichting de Raven is opgericht door Toon van Esch en beheert sinds begin 2012 zijn nalatenschap alsmede de nalatenschappen van zijn broer en zussen. De stichting heeft als doel meegekregen het in stand houden en beheren van het pand Dekanijstraat 10 te Oirschot met de daarbij behorende tuin, en wel met name ten behoeve van cultuur-historische doeleinden. Verder kan het pand worden gebruikt voor het waarborgen van algemeen maatschappelijke en ideële belangen. In het pand woonde de familie Van Esch. Het is de bedoeling dat de begane grond van het pand in 2013 geschikt wordt gemaakt voor gebruik door enkele Oirschotse verenigingen, waaronder de heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot en het gilde Sint Sebastiaan. Over het verdere gebruik van het pand en de tuin denkt het stichtingsbestuur nog na. 21

22 Stichting De Grote Stoel Stichting De Grote Stoel is in ca opgericht. De stichting heeft twee doelen: het behoud van de historie van de Oirschotse stoelindustrie en beheer en onderhoud van de Grote Stoel. Een website over de stoelindustrie is in ontwikkeling. Ook verzamelt de stichting Oirschotse stoelen. Comité Open Monumentendag Oirschot Dit comité organiseert jaarlijks de Open Monumentendag in Oirschot in samenwerking met o.a. de musea, de parochie, de gemeente en vele vrijwilligers. Oldtimerclub Oirschot (OTO) In 1997 heeft een aantal liefhebbers uit Oirschot van historische automobielen een officiële vereniging van oldtimers opgericht. Iedereen die in Oirschot of in een aangrenzende gemeente woont en een auto bezit die twintig jaar of ouder is, kan lid worden. OTO organiseert jaarlijks vier avondbijeenkomsten. Daarnaast organiseert OTO ieder jaar drie gezelligheidsritten. Er zijn momenteel ongeveer 100 leden aangesloten bij de club met in hun bezit circa 170 oldtimers. 7. Algemene opmerking Alle verenigingen en instellingen die opereren binnen deze sector hebben moeite met het interesseren en werven van jongeren voor hun activiteiten. Dat is overigens niet typisch voor de gemeente Oirschot. Wat wil de gemeente Oirschot bereiken en wat gaat of blijft de gemeente doen op het gebied van (cultureel) erfgoed? Hieronder is beschreven wat de gemeente Oirschot wil bereiken als het gaat om (cultureel) erfgoed. Dat gebeurt op basis van de subvisie zoals die is genoemd in hoofdstuk II B. Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen en hun maatschappelijke participatie en - inzet en sociale samenhang en leefbaarheid. Wat wil de gemeente Oirschot bereiken? De gemeente wil dat: - museum De Vier Quartieren, museum Kruysenhuis en de museumbrouwerij Oirschots Bier door integrale samenwerking komen tot een virtueel maar onlosmakelijk aan elkaar verbonden museumkwartier. De musea hebben een belangrijke betekenis voor de gemeenschap als verzamelaars, conservators en toners van waardevolle kunstwerken of cultureel historische voorwerpen, maar zij hebben zeker ook een aantrekkingskracht als het gaat om toerisme en recreatie. - de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis hun aantrekkingskracht vergroten. Voor museum de Vier Quartieren kan dat door minder strak thema s te belichten die een relatie 22

23 hebben met volkskunst. Als het museum jeugd en jongeren wil trekken, lijkt het nodig om thema s die jeugd en jongeren bezig houden in een expositie om te zetten en in het museum ten toon te stellen. Het jongerenwerk in Oirschot kan daarin misschien iets betekenen. Een moderne gedurfde aanpak beveelt de gemeente in het bijzonder aan om te voorkomen dat binnen afzienbare tijd het bezoekersaantal zodanig terugloopt dat het bestaansrecht in gevaar komt. - de musea in Oirschot de mogelijkheden onderzoeken (en indien mogelijk ook uitvoeren) van het uitwisselen en/of lenen van kunstwerken met andere musea buiten Oirschot. Op die manier versterken de musea hun aantrekkingskracht. - het initiatief van Stichting De Vier Quartieren om te komen tot een cultureel management (voor in beginsel 12 uren per week) in 2014 van de grond komt. - het Kruysenmuseum de openingstijden uitbreidt. De beperkte openingstijden van het Kruysenhuis (alleen zaterdag- en zondagmiddagen) beperken de aantrekkingskracht van dit museum. De gemeente beveelt aan de openingsmiddagen met 2 uit te breiden (donderdag en vrijdagmiddag). Het is ook voor dit museum van belang na te denken over de toekomst, zeker omdat de gemeentelijke exploitatiesubsidie na het jaar 2015 eindigt. Het is belangrijk dat het stichtingsbestuur daar in 2013 al een plan voor opstelt. - één van de 3 genoemde musea visueel aandacht besteedt aan de (cultuur)historie van de gemeente Oirschot. Daarbij kunnen het Kapittel van Oirschot en de Heemkundekringen zeker een belangrijke rol spelen. - jeugdigen en jongeren kennismaken met (cultureel) erfgoed tijdens hun schooltijd binnen het basis- en voortgezet onderwijs. - er meer samenhang en samenwerking ontstaat tussen de verschillende organisaties die zich bezighouden met (cultureel) erfgoed om overlappingen e.d. te voorkomen. De Heemkundekringen werken al samen, via de Stichting De Vijf Wachters. Ook werken zij samen met de Werkgroep Sporen, maar het kan nog sterker door te komen tot een overkoepelende organisatie. Het Kapittel heeft daartoe het initiatief genomen en de gemeente steunt dat initiatief. Die organisatie probeert de diverse organisaties bijeen te brengen en draagvlak te krijgen. - jeugdigen en jongeren in de gemeente Oirschot door de musea, de Heemkundekringen de scholen en anderen geactiveerd worden deel te nemen aan activiteiten op het gebied van (cultureel) erfgoed. - jeugdigen en jongeren daadwerkelijk actief deelnemen aan (de organisatie of uitvoering van) activiteiten op het terrein van (cultureel) erfgoed. - er voldoende aanbod is voor jeugdigen en jongeren om zich (buiten schooltijd) te ontwikkelen op het gebied van (cultureel) erfgoed. - er een centrale plek komt waar cultuurhistorisch (archief)materiaal op een verantwoorde manier verzameld, bewaard en ontsloten wordt. 23

24 Wat gaat of blijft de gemeente doen? - De gemeente spreekt af met de musea De Vier Quartieren en Kruysenhuis dat zij minimaal één keer per jaar een voor jeugdigen en jongeren aantrekkelijk project of een wisseltentoonstelling van 3 tot 4 weken aanbieden en dat zij dat doen in samenspraak met de basisscholen, het Kempenhorstcollege en het jongerenwerk in Oirschot; - De gemeente stimuleert en steunt de ontwikkeling van een koepelorganisatie op het terrein van (cultureel) erfgoed die meer samenhang en samenwerking tot stand brengt en steunt daarbij het initiatief van het Kapittel om tot die koepelorganisatie te komen. - De gemeente wil een impuls geven aan de ontwikkeling van cultureel management die breed ingezet wordt voor kunst en cultuur in de gemeente, als daarvoor een concreet verzoek ingediend wordt door Stichting Museumkwartier Oirschot. De gemeente wil dan voor een periode van maximaal 2 jaren een nog te bepalen bedrag beschikbaar stellen in de kosten van een cultureel manager (voor maximaal 12 uren per week), uitgaande van co-financiering. Die uitgave doet de gemeente dan ten laste van het bedrag van ,-- dat o.a. bedoeld is voor de profilering en promotie van Oirschot. - De gemeente wil dat de cultureel manager en de centrummanager met elkaar verbonden worden om zo integraal mogelijk zaken te initiëren en vorm te geven. - De gemeente vraagt de musea (Vier Quartieren en Kruysenmuseum) de mogelijkheden van het uitwisselen en/of lenen van kunstwerken van musea buiten de gemeente Oirschot te onderzoeken en zo mogelijk te bewerkstelligen; - De gemeente vraagt de musea te zoeken naar manieren om de aantrekkingskracht van de musea te vergroten; - De gemeente vraagt de Heemkundekringen en het Kapittel met geïnteresseerde ouders en jongeren een plan te maken om jeugdigen en jongeren meer te betrekken bij de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot; - De gemeente vraagt de basisscholen vast te leggen dat de leerlingen tijdens hun basisschoolperiode minimaal drie keer een museum of theatervoorstelling in Oirschot of elders bezocht hebben (zie verder H. 5 D Cultuureducatie); - De gemeente wil het museum dat visueel aandacht wil besteden aan de cultuur en de cultuurhistorie van de gemeente Oirschot graag van dienst zijn met advies en met een eenmalige projectsubsidie (max , -). - De gemeente wil met de heemkundeverenigingen onderzoeken of het mogelijk is te komen tot een centraal archief voor cultuurhistorisch materiaal. - De gemeente blijft jeugdigen en jongeren betrekken bij de dodenherdenking. 24