De leraar en de gedragsproblemen. onderzoek. Workshop De Rebound Connectie. Kees van der Wolf

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De leraar en de gedragsproblemen. onderzoek. Workshop De Rebound Connectie. Kees van der Wolf"

Transcriptie

1 De leraar en de gedragsproblemen informatie over onderzoek Workshop De Rebound Connectie Kees van der Wolf

2 Ecologisch en transactioneel perspectief Gedragsprobleem niet alleen een probleem van de leerling Gedragsprobleem als mismatch tussen leerling en (school)omgeving

3 Complexiteit en dynamiek

4 Het handelen van de leraar centraal

5 Etiketten machine ADHD-ers Dyslectici Oppositionele laagbegaafden PDD-NOS/ers Beelddenkers Hoogbegaafde autisten Structopathen Ambivalent gehechten Zmolkers Hoog sensitieven. etc.

6 Gedragsproblemen Frequentie: hoe vaak? Duur: hoe lang? Omvang: hoe uitgebreid? Gevolg: hoeveel schade aan kind en omgeving (lijdensdruk)? Co-morbiditeit

7 Emotionele en gedragsproblemen Situatief Relationeel Relatief Fluctuerend

8 Dispositioneel en situatief It is the situation in which people find themselves, rather than their dispositions which lead them to act the way they do (Kurt Lewin, 1943)

9 Fluctueren

10 De kwalitatieve studie Doel: concretiseren probleemgedrag leerlingen, stressreacties en interventies Aantal leraren: 357 Scholen: Basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs

11 De manier waarop onderwijsprofessionals denken over leerlingen heeft invloed op de manier waarop zij met leerlingen omgaan

12 Waardestarheid als vergaller van arbeidsvreugde

13 Constructtheorie Kelly Ieder mens heeft constructen Door persoonlijke en professionele ervaringen Constructen kleuren wat u ziet, denkt en doet

14 1. Beschrijf het gedrag van de leerling die u het moeilijkste vindt 2. Waarom is het gedrag voor u het moeilijkst? 3. Hoe gaat u in het algemeen om met het moeilijke gedrag van deze leerling? 4. Welke tips heeft u voor collega s om met dit soort gedrag om te gaan?

15 Theoretische basis Stresstheorie: evenwicht tussen draagkracht en draaglast (Lazarus)

16 Stresstheorie stress appraisal coping reactie

17 Stresstheorie Ingrijpende gebeurtenissen stress appraisal coping reactie daily hassles

18 Stresstheorie stress appraisal coping reactie inschatting of er sprake is van een lastige situatie

19 Stresstheorie cognitieve emotionele stress appraisal coping reactie Strategieën om lastige situaties aan te pakken

20 Stresstheorie stress appraisal coping reactie spanning burn out

21 Kwalitatieve studie: leerlingtypen 1. Dwars, dwingend, onrustig, brutaal 2. Agressief, dominant, niet sociaal, niet eerlijk, regels schendend 3. Druk, ongeconcentreerd, overbeweeglijk, impulsief 4. Wisselende buien, onvoorspelbaar, explosief, angstig, snel beledigd 5. Weinig motivatie, slechte werkhouding, zwak presterend 6. Moeilijk contact, niet communicatief, eenzijdig gericht 7. Stil, gesloten, weinig aansluiting, angstig, passief, somber 8. Onzeker, weinig zelfvertrouwen, faalangstig, dwangmatig

22 Algemene strategieen 1. Verbeteren leeromgeving 2. Aanpassen onderwijsaanbod 3. Relatie met leerling tot stand brengen 4. Zelf goed rolmodel zijn 5. Herinneren aan gewenst gedrag 6. Grenzen stellen, consequent zijn

23 7. Adequaat feedback geven aan leerlingen 8. Aanmoedigen en belonen positief gedrag 9. Uitzoeken: wat is er aan de hand? 10. Bespreken problemen en sterke kanten van leerling 11. Idem, maar met accent op toekomst leerling

24 12. Gewenst gedrag gericht oefenen 13. Begeleiden bij krijgen inzicht in gedrag 14. Bespreken voor- en nadelen gedrag 15. Straffen als pedagogische maatregel 16. Veranderen sociale omgeving in klas 17. Reflecteren op eigen denken + handelen

25 Specifieke strategieen Voorbeelden: - Rustig, empathisch, geduldig blijven - Doelbewust negeren - Time-out aanpak - Schrijfstraffen - Rollenspel - Gedragscontracten - Samenwerken met ouders - Advies en steun vragen (intern en extern)

26 Probleemgedrag en aanpak Conclusie: soms kundige interventies, MAAR weinig variatie, flexibiliteit en planmatigheid

27 Acco, Leuven, 2009 ISBN:

28 De kunst van het gewone zakelijkheid en nuchterheid geen grote woorden geen hoge behandelingsdoelstellingen maar practische, goed doordachte, aan scholen gebonden initiatieven om te voorkomen dat jongeren in het sociale isolement gedreven worden

29 Dank U

Zinkend schip. Tacitus, 1900 jaar geleden. Vroeger was alles beter. Welbevinden kinderen

Zinkend schip. Tacitus, 1900 jaar geleden. Vroeger was alles beter. Welbevinden kinderen Zinkend schip Met een warm hart en een koel hoofd: over gedragsproblemen in de klas Vroeger was alles beter Tacitus, 1900 jaar geleden Welbevinden kinderen Welzijn van kinderen, van laag naar hoog 40 35

Nadere informatie

Zinkend schip. Vroeger was alles beter. Kees van der Wolf. www.deonderwijsadviseurs.nl 1

Zinkend schip. Vroeger was alles beter. Kees van der Wolf. www.deonderwijsadviseurs.nl 1 Gedragsproblemen in de klas: van theorie naar werken in het wild Marnix Onderwijscentrum, 30 september 2011 Zinkend schip Vroeger was alles beter www.deonderwijsadviseurs.nl 1 Tacitus, 1900 jaar geleden

Nadere informatie

Met een warm hart en een koel hoofd:

Met een warm hart en een koel hoofd: Met een warm hart en een koel hoofd: over de aanpak van gedragsproblemen Kees van der Wolf Middelburg, 20 februari 2012 Gedragsproblemen. Heel veel theorie, Maar niet zonder meer bruikbaar in de klas

Nadere informatie

Gedragsproblemen. Perspectieven op gedragsproblemen. van theorie naar werken in het wild. Heel veel theorie,

Gedragsproblemen. Perspectieven op gedragsproblemen. van theorie naar werken in het wild. Heel veel theorie, Gedragsproblemen. Perspectieven op gedragsproblemen van theorie naar werken in het wild Schoolpsychologencongres, 15 maart 2013 Heel veel theorie, maar niet zonder meer bruikbaar in de klas en in de school

Nadere informatie

Maar wie voedt nu wie op?

Maar wie voedt nu wie op? AVS-congres 2013 Maar wie voedt nu wie op? Machiel van de Laar Ouders van nu willen geen gehoorzaam kind Bron: Trouw/Iris Pronk 25/01/13, 07:58 De roep om een strengere opvoeding zwelt aan, maar toch streven

Nadere informatie

Aanvullingen voor jongeren met gedragsproblemen

Aanvullingen voor jongeren met gedragsproblemen Aanvullingen voor jongeren met gedragsproblemen Inleiding We stellen in de praktijk vaak vast dat het Gemotiveerd Verslag (GV) wordt opgesteld voor kinderen en jongeren met leerproblemen, aandachtsproblemen,

Nadere informatie

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO Maastricht e.o.

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO Maastricht e.o. Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO Maastricht e.o. Tussenvoorziening en arrangementen in 2014-2015 Tussenvoorziening t.b.v. schooljaar 2014-2015 Inleiding Passend Onderwijs veronderstelt dat scholen

Nadere informatie

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017 Lerend Netwerk Leidsche Rijn / Utrecht West 14 november 2017 Welkom Fijn dat jij er bent! Programma 09.00-10.25 Professionalisering thema gedrag 10.25-10.45 Pauze 10.45-12.00 Presentatie Buurtteam Filmpje

Nadere informatie

Passend onderwijs. Kees van der Wolf. 1. Passend Onderwijs als zorgdossier enkele pedagogische kanttekeningen

Passend onderwijs. Kees van der Wolf.  1. Passend Onderwijs als zorgdossier enkele pedagogische kanttekeningen Passend Onderwijs als zorgdossier enkele pedagogische kanttekeningen VBSP, 4 oktober 2011 Ontzorgen Ontwerpen Ontwikkelen Passend onderwijs Beleid zonder contouren Wanneer is het een succes? Wat zien we

Nadere informatie

De puzzel als metafoor. De Lezing Erik van Meersbergen. p puzzel als metafoor. 1 Puzzel met gedrag. Lezing Gedragsvraagstukken WIB /22/2014

De puzzel als metafoor. De Lezing Erik van Meersbergen. p puzzel als metafoor. 1 Puzzel met gedrag. Lezing Gedragsvraagstukken WIB /22/2014 De Lezing Erik van Meersbergen p puzzel als metafoor Gedragsvraagstukken: acht aanraders om de puzzel te leggen Gedrag en probleemgedrag kun je als puzzelstukken zien. De beoordeling van gedrag is als

Nadere informatie

Onderwijs- ondersteuning

Onderwijs- ondersteuning Onderwijs- ondersteuning de rungraaf De Rungraaf in Eindhoven helpt leerlingen bij het leren omgaan met anderen en het ontwikkelen van hun sociaal-emotionele vaardigheden. Wij bieden het reguliere basisschoolprogramma,

Nadere informatie

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Pedagoog, leraar, intern begeleider, zorgcoördinator, schoolleider en adviseur. Verwachtingen Training Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Inhoud van de workshop

Nadere informatie

Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO

Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO Marjan van de Goor Havo Notre Dame des Anges Mariëtte Haasen Fontys OSO 1. Heb duidelijke verwachtingen 1. Heb duidelijke verwachtingen 2. Leer verwachtingen aan Mentorlessen voor klas 1 t/m 5 o Algemeen

Nadere informatie

De Kanjertraining Wat moet je weten over de kanjertraining? Doelen Aanpak

De Kanjertraining Wat moet je weten over de kanjertraining? Doelen Aanpak De Kanjertraining Wat moet je weten over de kanjertraining? Kanjertraining is bedoeld voor kinderen en jongeren van 4 tot 16 jaar die problemen hebben in de omgang met anderen en voor hun klasgenoten en/of

Nadere informatie

Verzamellijst onderwijsbehoeften

Verzamellijst onderwijsbehoeften Pedagogische studiedag HGW 20 november 2013 Verzamellijst onderwijsbehoeften Een onderwijsbehoeften bestaat uit twee delen: 1. Welke doelen streef je samen met een kind na? 2. Wat heeft dit kind extra

Nadere informatie

Moet mijn kind nog luisteren?

Moet mijn kind nog luisteren? Moet mijn kind nog luisteren? Grenzen stellen in de opvoeding Mauri Met dank aan M. Wysmans Schoolreglement uit 1848 Kaartspelen in de klas Vloeken Alcohol drinken op school Liegen Meisjes spelen met jongens

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?

Nadere informatie

Inleiding Wat is orde en wat is ervoor nodig om die te bereiken? Tien tips om orde te houden 30 Samenvatting 47

Inleiding Wat is orde en wat is ervoor nodig om die te bereiken? Tien tips om orde te houden 30 Samenvatting 47 Inhoud Inleiding 11 Deel 1 Het gedrag in de klas Inleiding deel 1 17 1 Het gedrag tijdens de eerste lessen 21 Inleiding 21 1.1 Wat is orde en wat is ervoor nodig om die te bereiken? 22 1.2 Tien tips om

Nadere informatie

De leerling zit op deze school sinds klas:

De leerling zit op deze school sinds klas: Intakevragenlijst voor school Deze intakevragenlijst is voor de school van het kind/de jongere dat is aangemeld bij onze instelling. De ouders hebben een vergelijkbare vragenlijst speciaal voor ouders

Nadere informatie

Handtekening leraar: Handtekening intern begeleider: Handtekening ouders: Groepsverloop (bijvoorbeeld: of ):.. Toelichting:..

Handtekening leraar: Handtekening intern begeleider: Handtekening ouders: Groepsverloop (bijvoorbeeld: of ):.. Toelichting:.. Deel 1. Informatie over de leerling en de school Graag aankruisen wat van toepassing is. Indien een vraag niet van toepassing is, kunt u n.v.t. opschrijven. Wanneer u het antwoorden niet weet, kunt u er

Nadere informatie

Gedrag is een signaal Workshop

Gedrag is een signaal Workshop Gedrag is een signaal Workshop 15-05-2019 { Planning: 13.00 uur Welkom; wanneer is deze workshop voor jou geslaagd? 13.10 uur Mentimeter 13.15 uur Film 13.20 uur Gedragsprobleem of stoornis? 13.25 uur

Nadere informatie

Onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen in Rotterdam Een rapportage van Stichting Ouders010

Onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen in Rotterdam Een rapportage van Stichting Ouders010 Onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen in Rotterdam Een rapportage van Stichting Ouders010 Inleiding Het primair onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen heeft de laatste jaren steeds meer aandacht gekregen

Nadere informatie

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap Staat van het Nederlandse onderwijs WERKEN MET GROEPSPLAN GEDRAG Dr. Kees van Overveld @kvoverveld Beleid OCW Terug naar de kern: taal en rekenen Opbrengstgericht werken Excellentie Passend onderwijs (Pesten)

Nadere informatie

Groeidocument ondersteuningsplatform Maas en Waal

Groeidocument ondersteuningsplatform Maas en Waal Groeidocument ondersteuningsplatform Maas en Waal : Intern begeleider: Leerkracht: School: 1. Leerling-gegevens (ingevuld door leerkracht/ib) Naam Burgerservice nr. Geboortedatum emailadres Adres Telefoonnummer

Nadere informatie

De kracht in jezelf. Hulpprogramma voor leren leren en onderpresteren. Jan Kuipers

De kracht in jezelf. Hulpprogramma voor leren leren en onderpresteren. Jan Kuipers Hulpprogramma voor leren leren en onderpresteren Jan Kuipers Inhoud Voorwoord.................................................... 4 Voor welke kinderen is deze map bedoeld...............................

Nadere informatie

De bezieling van de dokter

De bezieling van de dokter De bezieling van de dokter Natlab Eindhoven, 15 mei 2019 Welkom Mia Sol Inleiding Koen Jordens Film The Children Act Gesprek en reflectie Laurien Schrijver Plenaire afsluiting Koen Jordens, Mia Sol Informele

Nadere informatie

Executieve functies. Problemen met executieve functies 11/01/17

Executieve functies. Problemen met executieve functies 11/01/17 11/01/17 GEDRAG IN GOEDE BANEN LEIDEN: DE ROL VAN DE EXECUTIEVE FUNCTIES BIJ HET SUCCES IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS Executieve functies DR. MARIETTE HUIZINGA is een paraplubegrip voor verschillende denkprocessen

Nadere informatie

visie, gedrag, overtuigingen, gevoelens, handelen, reflectie

visie, gedrag, overtuigingen, gevoelens, handelen, reflectie Boek : Auteur : Bespreker : Jo Dauwen Datum : juni 2010 Gedragsproblemen in scholen Het denken en handelen van leraren Kees van der Wolf en Tanja van Beukering, Acco ISBN: 9 789033 474989. In een notendop

Nadere informatie

Matty Hendriks.

Matty Hendriks. Matty Hendriks www.edusen.nl Passend Onderwijs voor Leerlingen met Gedragsproblemen: Over welke leerlingen praten we? Wat doet het met ons? Wat vraagt het van ons? Attitude Klassenmanagement Organisatie

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud

Nadere informatie

Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling

Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling LET OP EN STOP Er is maar één iemand nodig om kindermishandeling te stoppen Niet de aandacht en zorg krijgen die je nodig

Nadere informatie

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018 VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND Lenny Rodenburg, 18 april 2018 DE PRINCIPES VAN GEWELDLOOS VERZET VERTAALD NAAR: Lenny Rodenburg, 18 april 2018 Kinderen die

Nadere informatie

Samenvatting: eenduidig + flexibel

Samenvatting: eenduidig + flexibel Samenvatting: eenduidig + flexibel 1.Categorieën: geen wijzigingen in de loop van het schooljaar. 2.Lades: permanente aanvulling met geslaagde interventies. 3.Schoolregels: alle teamleden in hun gedrag

Nadere informatie

Carol Dweck Minka Dumont -

Carol Dweck Minka Dumont - Carol Dweck Voorlopige conclusie In aanleg aanwezig potentieel (50% erfelijk bepaald) Domeinspecifiek Interactief: wisselwerking omgeving Mindsets over Intelligentie Mensen met een Fixed Mind-set geloven:

Nadere informatie

Differentieer in elke les. Omgaan met verschillen in Human Dynamics

Differentieer in elke les. Omgaan met verschillen in Human Dynamics Differentieer in elke les Omgaan met verschillen in Human Dynamics Welkom Training: Differentieer in elke les Ortho Consult Mijn naam is Jac. Giesen Speelveld rol in proces meerwaarde leerling beloning

Nadere informatie

Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag

Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag Meebewegen als motto Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag Wat komt aan de orde in deze presentatie? Maatwerk in plaats van tips en tools! inspiratie - stof tot nadenken - bewustwording Wanneer

Nadere informatie

Hoe haal ik het beste uit mijn medewerkers? 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 1

Hoe haal ik het beste uit mijn medewerkers? 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 1 Hoe haal ik het beste uit mijn medewerkers? 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 1 Even voorstellen 2016 Christine Bender Coaching & Consulting 2 Ik geloof dat iedereen zijn eigen manier heeft om

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Herstel en Balans De rol van de psycholoog Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Kanker zet je leven op zijn kop 1 Kanker, gevolgen voor de patiënt Heftige emoties. Verlies van controle

Nadere informatie

14-7-2012. Carol Dweck. Wat is Intelligentie?

14-7-2012. Carol Dweck. Wat is Intelligentie? Carol Dweck Wat is Intelligentie? 1 Wat is Intelligentie? Wat is Intelligentie? Meervoudige Intelligentie - Gardner 2 Voorlopige conclusie In aanleg aanwezig potentieel (50% erfelijk bepaald) Domeinspecifiek

Nadere informatie

VVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test

VVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test Oefening: Multiple-choice test 1. Stress in de werksituatie ontstaat door De manier hoe we naar situaties van ons werk kijken want niet iedereen heeft last van stress in dezelfde situaties Veel draaglast

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Het gedrag in de klas. Over de website 14. Inleiding 15. Inleiding. 1 Het gedrag tijdens de eerste lessen 29

Inhoud. Deel 1 Het gedrag in de klas. Over de website 14. Inleiding 15. Inleiding. 1 Het gedrag tijdens de eerste lessen 29 Inhoud Over de website 14 Inleiding 15 Deel 1 Het gedrag in de klas Inleiding 22 1 Het gedrag tijdens de eerste lessen 29 Inleiding 29 1.1 Orde houden als noodzakelijke voorwaarde voor een goede werkrelatie

Nadere informatie

Drijfveren, motivatie & duurzame inzetbaarheid

Drijfveren, motivatie & duurzame inzetbaarheid Drijfveren, motivatie & duurzame inzetbaarheid Sonja Scholts VeReFi Zomermarkt 2019 1 Programma Doel van deze workshop Wat zijn persoonlijke drijfveren Verschillende typen drijfveren Voorbeeld drijfveerprofiel

Nadere informatie

VIB en Gehechtheid. Dorini Janssen De Rading Corinne Verheule SAV. Workshop AIT 30 mei 2016

VIB en Gehechtheid. Dorini Janssen De Rading Corinne Verheule SAV. Workshop AIT 30 mei 2016 VIB en Gehechtheid Dorini Janssen De Rading Corinne Verheule SAV Workshop AIT 30 mei 2016 Programma Wie zijn wij? VIB en Bouwstenen van hechting Hoe zie je gehechtheid in de praktijk? Wat is een hechtingsrepresentatie?

Nadere informatie

Wie de leerling liefheeft. Van niet aanspreekbaar Naar wel hanteerbaar

Wie de leerling liefheeft. Van niet aanspreekbaar Naar wel hanteerbaar Wie de leerling liefheeft Van niet aanspreekbaar Naar wel hanteerbaar Lesverstorend gedrag in de klas Wat gebeurt er bij opstandig pubergedrag in de klas? Wat zijn dan de huidige standaardacties? Waarom

Nadere informatie

. In een notendop. Positieve benadering Biedt handvaten en kader voor begeleiders Zeer duidelijk geschreven Voor leerkrachten en/of begeleiders

. In een notendop. Positieve benadering Biedt handvaten en kader voor begeleiders Zeer duidelijk geschreven Voor leerkrachten en/of begeleiders Boek : Waar is de grens omgaan met gedragsproblemen bij kinderen Auteur : Karl Baert, Frieda Goorix, Katrijn Van Acker, Lien Van Driessch 2009, Lannoo ISBN: 978-90-209-8306-7 Bespreker : Ellen Ribbens,

Nadere informatie

drs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING?

drs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING? drs. Leonard Coffi, MBA OPVOEDING HOEZO, HOEZO OPVOEDING? Introductie Definitie van opvoeding en opvoedingsstrategiën Doel van de opvoeding Het opvoedingsproces Opvoedingsstijlen drs. Leonard Coffi,MBA

Nadere informatie

De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics

De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics Hoe kunnen we gedragsproblemen in het onderwijs substantieel verminderen? Een integrale benadering voor op de werkvloer leidt tot minder ervaren

Nadere informatie

Leerlingen met ASS op school Het lijkt hier wel een jungle! Ellen Loykens Molendrift

Leerlingen met ASS op school Het lijkt hier wel een jungle! Ellen Loykens Molendrift Leerlingen met ASS op school Het lijkt hier wel een jungle! Ellen Loykens Molendrift 05-11-2011 Wat is autisme spectrum stoornis? autisme gemiddeld sociaal hoogbegaafd PDD-NOS Informatieverwerkingsstoornis

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1 Inleiding 15. Hoofdstuk 2 Theoretisch kader 23. Voorwoord 13

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1 Inleiding 15. Hoofdstuk 2 Theoretisch kader 23. Voorwoord 13 Inhoudsopgave 5 Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Inleiding 15 1.1 Aanleiding tot deze studie 15 1.2 Een fundamentele oorzaak? 17 1.3 Een wezenlijk alternatief? 18 1.4 Onderzoeksvragen 19 1.5 Opbouw van de studie

Nadere informatie

WERKEN MET ONTKENNING EN WEERSTAND AAN TOEKOMSTIGE VEILIGHEID. Judith Yntema

WERKEN MET ONTKENNING EN WEERSTAND AAN TOEKOMSTIGE VEILIGHEID. Judith Yntema WERKEN MET ONTKENNING EN WEERSTAND AAN TOEKOMSTIGE VEILIGHEID Judith Yntema Wat is waarheid? J. Yntema 30 september 2015 Wat is weerstand? Redenen voor ontkenning Angst voor verstoting/verlating Angst

Nadere informatie

Inhoud. thema communicatie 15

Inhoud. thema communicatie 15 Inhoud 1 thema communicatie 15 Non-verbale communicatie 17 1.1 Lichaamstaal 17 1.2 Lichaamshouding 18 1.3 Checklist leerkracht 19 1.4 Checklist leerling 20 Een goed gesprek 21 1.5 Randvoorwaarden voor

Nadere informatie

VSLW Themaprofielen. Thema s. Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid

VSLW Themaprofielen. Thema s. Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid VSLW Themaprofielen Thema s Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid pagina 2 van 45 Inleiding De expertgroep van het VSLW project heeft voor de vier thema s een themaprofiel

Nadere informatie

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen 1 e BAG conferentie Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen Voorkomen is beter dan genezen Een eenvoudige waarheid, maar in de praktijk niet vanzelfsprekend. Hebt u wel eens geprobeerd

Nadere informatie

2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21

2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21 Vooraf 11 1 Inleiding 15 Deel I Didactiek 19 2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21 3 De Voortgangsbespreking 27 3.1 Nieuwsgierig en gul met belonen 28 3.2 Nagaan hoe het werk zelfstandig gegaan is

Nadere informatie

Het schoolondersteuningsprofiel. BS De Wegwijzer Adres Galileistraat 1 Telefoon

Het schoolondersteuningsprofiel. BS De Wegwijzer Adres Galileistraat 1 Telefoon Het schoolondersteuningsprofiel School BS De Wegwijzer Adres Galileistraat 1 Telefoon 0493311213 Bevoegd Gezag Stichting Prodas Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 3008 Helmond-Peelland Inleiding In

Nadere informatie

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden LIEVERWIJS kindercoaching & training kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling Een rups kan altijd nog een vlinder worden Kindercoaching Van Rups naar Vlinder Voor kinderen in de

Nadere informatie

Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen. Walter Matthys

Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen. Walter Matthys Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen Walter Matthys Gedragsproblemen Opstandig gedrag Anderen ergeren Prikkelbaarheid, boosheid, woede, driftbui

Nadere informatie

Intakevragenlijst school

Intakevragenlijst school Intakevragenlijst school Dit formulier wordt ingevuld door de school van de leerling en bestaat uit totaal 10 pagina s. Vul de vragen op dit formulier, voor zover bekend en van toepassing, zo volledig

Nadere informatie

Gedragsproblemen: snel en overwogen omgaan met moeilijke situaties in de klas. Kees van der Wolf

Gedragsproblemen: snel en overwogen omgaan met moeilijke situaties in de klas. Kees van der Wolf Gedragsproblemen: snel en overwogen omgaan met moeilijke situaties in de klas Kees van der Wolf SWV Plein 013, 22 mei 2014 1 Velen vallen uit de boot: maar hoe goed is de boot? 5 Niet uitdagend onderwijs

Nadere informatie

Alles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar?

Alles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Workshop Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Liesbeth Niessen Psycholoog Arbeid en Gezondheid N.I.P. www.competencecoaching.nl

Nadere informatie

De Diamant maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 3008 Helmond- Peelland.

De Diamant maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 3008 Helmond- Peelland. Schoolondersteuningsprofiel School De Diamant Adres Avennelaan 17 Telefoon 0493 492001 Bevoegd Gezag Stichting Prodas Samenwerkingsverband passend onderwijs 3008 Helmond-Peelland Dit schoolondersteuningsprofiel

Nadere informatie

Begeleiden is kunnen bewegen in spanningsvelden. Spanningsvelden? Dilemma s of paradoxen. Zijn er in jouw school spanningsvelden?

Begeleiden is kunnen bewegen in spanningsvelden. Spanningsvelden? Dilemma s of paradoxen. Zijn er in jouw school spanningsvelden? Begeleiden is kunnen bewegen in spanningsvelden Jan Coupé, P&O Taborgroep voor studiedag Gedreven mensen, bevlogen scholen Spanningsvelden? Dilemma s of paradoxen Zijn er in jouw school spanningsvelden?

Nadere informatie

Hup AIOS Hup. Hoe bevorder je een actief leerproces?

Hup AIOS Hup. Hoe bevorder je een actief leerproces? Hup AIOS Hup Hoe bevorder je een actief leerproces? Voorstellen Lia Fluit Onderwijskundige Radboudumc Marijn Janssen Aios interne geneeskunde, Radboudumc 15 december 2015 Hup AIOS Hup 2 Disclosure belangen

Nadere informatie

C. WERKHOUDING (motivatie, doorzettingsvermogen, werktempo, concentratie, taakaanpak, zelfstandig werken e.d.)

C. WERKHOUDING (motivatie, doorzettingsvermogen, werktempo, concentratie, taakaanpak, zelfstandig werken e.d.) Ontwikkelingsperspectief Naam leerling: Nico van Soerland Geb.datum: 15-11- 1955 School: IB'er: Startdatum OPP Einddatum OPP OPP is gemaakt voor: Verwachte/geplande (voorlopige) uitstroombestemming V(S)O:

Nadere informatie

VOORLICHTINGSAVOND VOOR OUDERS

VOORLICHTINGSAVOND VOOR OUDERS VOORLICHTINGSAVOND VOOR OUDERS Van harte welkom op onze voorlichtingsavond met informatiemarkt 2 D.V. 5 februari 2019 Ontmoeten, informatie vergaren en vragen stellen Programma 3 19.30-20.15 uur opening

Nadere informatie

Gedragsprotocol RKBS De Flamingo

Gedragsprotocol RKBS De Flamingo Gedragsprotocol RKBS De Flamingo Inhoud: 1. Algemene inleiding gedragsprotocol. 2. Visie van de school 3. Doel van het protocol 4. Afspraken en regels 5. Aanpak van ongewenst gedrag 6. Wettelijke regelingen

Nadere informatie

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Dit doe je zelf tegen stress Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Pak stress op tijd aan 4 - Herken eerst wanneer stress ongezond wordt - Tips

Nadere informatie

Presentatie Klimaatschaal, SIGA en Sproetje

Presentatie Klimaatschaal, SIGA en Sproetje Presentatie Klimaatschaal, SIGA en Sproetje door Klimaatschaal, leerlingversie en leerkrachtversie SIGA Klimaatschaal ouderversie Ad Donkers 12 september 2017 Programma Welkom. Pedagogisch klimaat: Klimaatschaal

Nadere informatie

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Taakspel binnen PBS Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Voor de volgorde van onze presentatie.. wie werkt er met PBS? wie werkt er met Taakspel? wie is met name geïnteresseerd in de inhoud van Taakspel?

Nadere informatie

P.1 Creëren van een veilig en stimulerend leerklimaat

P.1 Creëren van een veilig en stimulerend leerklimaat Pedagogisch bekwaam P.1 Creëren van een veilig en stimulerend leerklimaat Resultaat De meeste leerlingen voelen zich veilig en worden gestimuleerd en uitgedaagd om te leren. Ze zijn actief en betrokken

Nadere informatie

Deel 1: informatie over de leerling en de school

Deel 1: informatie over de leerling en de school Intakevragenlijst Basisschool Dyslexie (leerlingdossier) Pagina 1/7 Deze intakevragenlijst is bedoeld voor de school. We verzoeken u (groepsleerkracht en/of interne begeleider) deze vragenlijst in te vullen.

Nadere informatie

Hoe om te gaan met gedragsproblematiek.

Hoe om te gaan met gedragsproblematiek. een goede school ben je niet maar moet je iedere dag opnieuw worden. Hoe om te gaan met gedragsproblematiek. Wat kan de leerkracht doen? Voor de aanpak van kinderen met gedragsproblemen is geen wetenschappelijk

Nadere informatie

Bijlage I: Hulpmiddelen HGW: formulieren

Bijlage I: Hulpmiddelen HGW: formulieren Bijlage I: Hulpmiddelen HGW: formulieren Uit het boek Handelingsgericht werken: een handreiking voor de interne begeleider. Samen met leraar, ouders en kind aan de slag van Noëlle Pameijer en Tanja van

Nadere informatie

Basisschool Voordeldonk maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 3008 Helmond-Peelland.

Basisschool Voordeldonk maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 3008 Helmond-Peelland. Schoolondersteuningsprofiel School BS Voordeldonk Adres Bergweg 60 Telefoon 0493 691751 Bevoegd Gezag Stichting Prodas Samenwerkingsverband passend onderwijs 3008 Helmond-Peelland Dit schoolondersteuningsprofiel

Nadere informatie

Niet alleen, wel eenzaam

Niet alleen, wel eenzaam De partner leren omgaan met de gevolgen van hersenletsel Voor Het NAH Netwerk Zuidoost Brabant Door Peter Vrancken, docent van AXON leertrajecten Niet alleen, wel eenzaam De partner leren omgaan met de

Nadere informatie

Ondersteuningscarrousel Lorentz Lyceum

Ondersteuningscarrousel Lorentz Lyceum Ondersteuningscarrousel Lorentz Lyceum Periode van oktober - november Aan wie Wat Wie Wanneer Aantal Executieve vaardigheden (vooral planning) Jan Menger (en collega) Maandag en/of donderdag 6 de uur 6

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Gedragsproblemen Psychosociale vaardigheden Emotionele vaardigheden Leervaardigheden De rol van het gezin Literatuur

Inhoud Inleiding Gedragsproblemen Psychosociale vaardigheden Emotionele vaardigheden Leervaardigheden De rol van het gezin Literatuur Inhoud 1 Inleiding.... 1 1.1 Gedragsproblemen... 3 1.2 Psychosociale vaardigheden.... 4 1.3 Emotionele vaardigheden.... 5 1.4 Leervaardigheden.... 5 1.5 De rol van het gezin.... 6 Literatuur.... 6 2 Gedragsproblemen....

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG.

De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG. De toegevoegde waarde van taakspel binnen BAG. Taakgericht met Taakspel Taakspel is een hulpmiddel (spel) bij het invoeren van klassenregels. Zomaar wat uitspraken Kinderen worden steeds moeilijker, psychosociale

Nadere informatie

Hoogbegaafd in de klas. Het meisje met de vleugels. Inhoud werkwinkel. Cognitieve luik. 1. het cognitieve aspect. 2.

Hoogbegaafd in de klas. Het meisje met de vleugels. Inhoud werkwinkel. Cognitieve luik. 1. het cognitieve aspect. 2. Hoogbegaafd in de klas Het meisje met de vleugels Dag van de zorgverbreding: OMGAAN MET DIVERSITEIT 5 januari 2010 Nele Ducatteeuw Inhoud werkwinkel 2. Hoogbegaafd vs. ontwikkelingsvoorsprong en hoogintelligent

Nadere informatie

SWOT-ANALYSE. 1 Interpersoonlijk competent. 1.1 Eisen. 1.2 Mijn ontwikkelpunten. 1.3 Mijn leerdoelen

SWOT-ANALYSE. 1 Interpersoonlijk competent. 1.1 Eisen. 1.2 Mijn ontwikkelpunten. 1.3 Mijn leerdoelen SWOT-ANALYSE Met een SWOT-analyse breng ik mijn sterke en zwakke punten in kaart. Deze punten heb ik vervolgens in verband gebracht met de competenties van en leraar en heb ik beschreven wat dit betekent

Nadere informatie

(H)erkenning van (hoog)begaafdheid. binnen passend onderwijs

(H)erkenning van (hoog)begaafdheid. binnen passend onderwijs (H)erkenning van (hoog)begaafdheid binnen SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Conferentie 8 september 2015 Een leven lang hoogbegaafdheid in ontwikkeling Desirée Houkema (H)erkenning van

Nadere informatie

INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG

INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG VANDAAG: PLANMATIG HANDELEN BUMPY MOMENTS GOED ONDERWIJS AAN JONGE KINDEREN COGNITIEVE BOUWSTENEN PLANMATIG HANDELEN ALS HET ANDERS GAAT (PREVENTIE, ESCALATIECURVE EN GFA)

Nadere informatie

03/07/15' ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Programma. Begripsbepaling: Agressie. Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD

03/07/15' ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Programma. Begripsbepaling: Agressie. Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Woensdag 29 oktober P. Deschamps Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD Begripsbepaling: Agressie Disruptive Behavior Disorders (DBD), Disruptieve Gedragsstoornissen

Nadere informatie

Tussenevaluatie n.a.v. klassenbezoeken Loeki Klarenbeek ( gedragsdeskundige Proloog)

Tussenevaluatie n.a.v. klassenbezoeken Loeki Klarenbeek ( gedragsdeskundige Proloog) een goede school ben je niet maar moet je iedere dag opnieuw worden. april 2017 Tussenevaluatie n.a.v. klassenbezoeken Loeki Klarenbeek ( gedragsdeskundige Proloog) In het jaarplan 2016-2017 zijn er doelen

Nadere informatie

IB bijeenkomst Gedrag. Voorjaar 2018

IB bijeenkomst Gedrag. Voorjaar 2018 IB bijeenkomst Gedrag Voorjaar 2018 Doel bijeenkomst Inzicht hebben op in verschillende niveaus van handelen op het gebied van gedrag Nagedacht over stand van zaken op eigen school Idee hebben over de

Nadere informatie

Hoe ga je om met stress?

Hoe ga je om met stress? Hoe ga je om met stress? Bij stress ontstaat er in ons lichaam een natuurlijke reactie die ons in staat stelt om snel en alert te reageren op gevaar: onze polsslag en ademhaling versnellen, de spieren

Nadere informatie

Week van de hoogbegaafdheid: Workshop voor ouders: Opvoeden van je hoogbegaafde kind

Week van de hoogbegaafdheid: Workshop voor ouders: Opvoeden van je hoogbegaafde kind Agenda Workshops Week van de hoogbegaafdheid: Workshop voor ouders: Opvoeden van je hoogbegaafde kind Woensdag 16 maart, 19.30 21.30 uur. Praktijk Karnemelksloot 55. Kosten: 15,00. Aanmelden: stuur een

Nadere informatie

coping en emotionele aanpassing na NAH

coping en emotionele aanpassing na NAH Het venijn zit in de staart 29 maart historic perspective: the 1980s decade of the severe TBIs introduction of the concept golden hour coping en emotionele aanpassing na NAH Dr. S.Z. Stapert Neuropsycholoog

Nadere informatie

Differentieer in elke les

Differentieer in elke les Differentieer in elke les Welkom Training: Differentieer in elke les Ortho Consult Mijn naam is Jac. Giesen Speelveld rol in proces meerwaarde leerling beloning motivatie C.A.R. wat? wanneer? schoolorganisatie

Nadere informatie

KEC Onderwijs. Personal coaching

KEC Onderwijs. Personal coaching KEC Onderwijs Personal coaching 1 Er wordt veel gevraagd van jou als leraar. De werkdruk is hoog, bij ziekte is vervanging lastig vanwege het lerarentekort, toenemende digitalisering, hogere eisen aan

Nadere informatie

Structuur bieden aan je kinderen (10 tips)

Structuur bieden aan je kinderen (10 tips) Structuur bieden aan je kinderen (10 tips) Door Suzanne van der Star Orthopedagoog www.educadora.nl www.educadora-webshop.nl Inleiding Uit onderzoek blijkt dat er een duidelijke samenhang is tussen de

Nadere informatie

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA Train-the-Trainer: agressiebeheersing D-na voor ICOBA Vandaag INHOUD? Verschillende lagen Het CLIA-competence-model (prof. Decorte) Men dient te beschikken over domeinspecifieke kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Studiesucces & Uitstelgedrag. Het Studiesuccescentrum

Studiesucces & Uitstelgedrag. Het Studiesuccescentrum Studiesucces & Uitstelgedrag Het Studiesuccescentrum Uitstelgedrag Ontdek wat voor type uitsteller jij bent en hoe je je uitstelgedrag kunt aanpakken. Kennismaken Naam Academie Ik herken of ik ben een

Nadere informatie

Rapport Duurzame Inzetbaarheid

Rapport Duurzame Inzetbaarheid Rapport Duurzame Inzetbaarheid Naam Adviseur Piet Pieterse Reinier van der Hel Datum 31-08-2015 Inleiding Duurzame inzetbaarheid is talenten optimaal benutten, gezond en met plezier werken, nu en in de

Nadere informatie

Agenda. De verschillen

Agenda. De verschillen Agenda Verschillen basisschool en voortgezet onderwijs Starten op de nieuwe school Introductiedagen Plan van opstart Puberteit; nieuwe ontwikkelingsfase Huiswerk Leerlingen die extra aandacht nodig hebben

Nadere informatie