Regionaal Platform 3 september 2014

Transcriptie

1 Regionaal Platform 3 september 2014

2 Programma Tijd Programma uur Welkom en inleiding uur Metropoolvorming door Otto Raspe, Planbureau voor de Leefomgeving uur Presentatie stand van zaken Regionale Agenda uur Pauze uur Deelsessies Regionale Agenda - Visie op de toekomst - Regionale opgaven - Realisatie uur Terugkoppeling uur Breedband Regio Eindhoven uur Afsluiting uur Borrel Door Staf Depla, wethouder gemeente Eindhoven

3 Metropoolvorming Otto Raspe, PBL

4 Metropoolvorming en de Regionale Agenda in de regio Eindhoven Eindhoven, Metropoolregio Eindhoven Woensdag 3 september 2014 Dr. Otto

5 Metropolitan area : welk beeld roept dit op? 5 "Urban sprawl as seen from Tokyo tower towards West". Licensed under Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 via Wikimedia Commons - "Eiffel Tower from the Tour Montparnasse, 1 May 2012 N1" by Getfunky - Flickr: Paris. Licensed under Creative Commons Attribution 2.0 via Wikimedia Commons -

6 Metropolitan area, is a region consisting of a densely populated urban core and its less-populated surrounding territories, sharing industry, infrastructure, and housing. [1] A metropolitan area usually comprises multiple jurisdictions and municipalities: neighborhoods, townships, cities, exurbs, counties, districts, and even states. As social, economic and political institutions have changed, metropolitan areas have become key economic and political regions. [2] Metropolitan areas include one or more urban areas, as well as satellite cities, towns and intervening rural areas that are socio-economically tied to the urban core, typically measured by commuting 6 patterns. [3]

7 Urbanization will be one of this century s biggest drivers of global economic growth Maximaal 10 tekstregels! Urban world McKinsey / Urban age LSE / Metropolitan revolution Brookings April 24th Dr. Otto Raspe 7

8 Steden zijn: Motoren van groei Hotspots van Innovation Broedplaatsen van nieuwe bedrijven Interactiemilieus van local buzz Magneten voor buitenlands talent Landingsplaatsen van foreign direct investments Focuspunten in mondiale netwerken En ze maken ons groener, gezonder en blijer April 24th Dr. Otto Raspe 8

9 Drie typen Agglomeratievoordelen 1. Urbanisation economies (alle bedrijven) 2. Localisation economies (specialisaties / clusters) 3. Varieteit (ongerelateerd of gerelateerd Mechanismen: 1. Labour market pooling 2. Input sharing 3. Knowledge spillovers April 24th Dr. Otto Raspe 9

10 Agglomeratievoordelen Kern is nabijheid (interactie): Formeel en informeel Bedoeld en onbedoeld Gepland en toevallig Face-to-face contact Persoonlijke en complexe kennisuitwisseling Vertrouwen Continue en accurate beoordeling van potentieel aan veranderende relaties Van elkaar leren Je kunnen vergelijken met anderen (peers) April 24th Dr. Otto Raspe 10

11 Driving forces: Globalisering Tech ontwikkeling Migratie The effect of these changes is very different for different groups of workers and especially for different cities Niet elke regio is een winnaar 11

12 Concentratie van banen (gemiddeld ) April 24th Dr. Otto Raspe 12

13 Groei van banen (absoluut ) April 24th Dr. Otto Raspe 13

14 Concentratie van sectoren (hightech industrie) April 24th Dr. Otto Raspe 14

15 Concentratie van sectoren (creatieve diensten) April 24th Dr. Otto Raspe 15

16 16 De metropoolregio Eindhoven betekent vooral samen werken aan een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en mensen

17 17 Is het regionale vestigingsklimaat op orde om internationaal te kunnen concurreren?

18 Benchmarks: achterliggende vragen 1. Wie zijn de belangrijkste concurrenten van de bedrijven in deze regio? 2. Welke factoren zijn belangrijk voor een goede concurrentiepositie? 3. Hoe verhoudt het Brabantse vestigingsklimaat zich op deze factoren tot haar belangrijkste concurrenten? 4. Op welke factoren is het in te lopen 'gat' met de concurrenten groot en welke factoren zijn goed op orde? 18

19 19 Voorbeeld Hightech in Noord-Brabant

20 20

21 21

22 22

23 23

24 Nadere verdiepingen mogelijk obv benchmarks 24

25 Noord-Brabant mist agglomeratie- en clusterkracht en internationale connectiviteit Een strategie op metropoolvorming zou gericht moeten zijn van het versterken van: local buzz & global pipelines 25

26 Agglomeratiekracht & Borrowed size strategie Topsectoren logisch aanknopingspunt, maar juist agglomeratievoordelen benutten, dus op spillovers tussen sectoren Stad zou dat moeten/kunnen faciliteren: Face-to-face interactie voor kennisuitwisseling Kwaliteit van de arbeidsmarkt Specialistische toeleveranciers Crossovers en innovaties Nabijgelegen steden/agglomeraties kunnen elkaar versterken. Cruciaal: leen de kracht van je buren (=borrowed size); Verbindingen tussen regio s zijn daarvoor cruciaal 26

27 27 Wat willen (buitenlandse) kenniswerkers?

28 Buitenlandse kenniswerkers in Nederland Werken Wonen Stadsgewest Aandeel Cumulatief Amsterdam 22% 22% Rotterdam 9% 31% Den Haag 8% 38% Utrecht 5% 43% Eindhoven 4% 47% Stadsgewest Aandeel Cumulatief Amsterdam 35% 35% Rotterdam 7% 42% Den Haag 17% 59% Utrecht 3% 62% April 24th Dr. Otto Raspe 28 Eindhoven 5% 67%

29 Werken Buitenlandse kenniswerkers: Amsterdam-effect Wonen Kans buitenlandse kenniswerker in een vestiging (gecontroleerd voor bl bedrijven, intn. en sectoren) Groningen -11,0 Leeuwarden -30,0 Zwolle -40,1 Enschede 14,6 Apeldoorn -37,0 Arnhem 32,3 Nijmegen 20,7 Amersfoort 60,6 Utrecht 80,6 Amsterdam 296,9 Haarlem 52,4 Leiden 84,6 's-gravenhage 222,1 Rotterdam 141,7 Dordrecht 35,2 Breda 13,0 Tilburg -11,8 's-hertogenbosch 2,0 Eindhoven 32,9 Geleen/Sittard 30,5 Heerlen -17,2 Maastricht 39,4 April 24th Dr. Otto Raspe 29

30 Sterk stedelijke woonvoorkeuren Werken Wonen April 24th Dr. Otto Raspe 30

31 31 Kijk naar sectoraal profiel

32 Woonvoorkeuren van buitenlandse kenniswerkers Regio-specifiek invullen Totaal Creatieve beroepsgroep Technische beroepsgroep Eerste voorkeur: stedelijk milieu Liever groot huis in de suburbs dan klein appartement in de stad 41% 67% 34.5% 44% 23% 51% n Internationale kenniswerkers in de Metropoolregio Eindhoven hebben een minder stedelijke woonvoorkeur dan hun Amsterdamse collega s 32 (bron: survey Universiteit van Amsterdam)

33 Woonlocatie Buitenlandse kenniswerkers in Nederland: pendel Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Eindhoven Werklocatie Percentage buitenlandse kenniswerkers Percentage Nederlandse kenniswerkers Amsterdam 10,3 21,4 34,8 10,5 5,2 8,5 14,2 1,6 Rotterdam 5,0 23,8 7,3 2,1 4,0 22,7 6,9 1,3 Den Haag 12,7 34,1 8,4 4,9 4,5 14,5 4,1 0,6 Utrecht 15,2 6,5 7,2 5,1 15,6 7,8 9,7 3,4 Eindhoven 2,6 1,5 0,7 2,5 Rest Nederland 1,0 1,4 0,7 2,1 64,5 47,5 46,9 46,9 77,4 74,9 71,2 58,4 72,6 93,2 April 24th Dr. Otto Raspe 33

34 34 Wat is er belangrijk voor een vitale en concurrenrende regio?

35 Local buzz & global pipelines 1. Agglomeratiekracht als uitgangspunt (principes van urbanisatie- en clustervoordelen) 2. Niet alleen massa & dichtheid, heb oog voor Quality of Living 3. Ook dan is stedelijkheid cruciaal (stedelijke woonmilieus, voorzieningen: leisure / cultuur + groen) 4. Complete metropool: meer dan de som der delen 5. Positie MRE bovenregionaal: borrowed size 35

36 Governance cities with fragmented governance structures tend to have lower levels of productivity. for a given population size, a metropolitan area with twice the number of municipalities is associated with around six percent lower productivity; an effect that is mitigated by almost half by the existence of a governance body at the metropolitan level. 36

37 De Regionale Agenda: Internationale allure en regionale eigenheid 1. Niet alleen fysiek ruimtelijk: het gaat ook om voorzieningen en woonmilieus, en kennisinfrastructuur; 2. Stijg boven administratieve grenzen uit: regionaal én bovenregionaal 3. Keuze: niets doen / faciliteren / investeren / uitwerken metropolitane visie 4. Vul eigen investeringen meer in door te kijken naar (enkele) belangrijke concurrenten 37

38 Dank u voor uw aandacht!

39 Regionale Agenda

40 Stand van zaken Regionale Agenda Gewijzigde gemeenschappelijke regeling (structuur) en nieuwe Regionale Agenda (inhoud) Na 22 september gelijktijdig aanbieden aan gemeenteraden In zomer werkdocument Regionale Agenda opgesteld Werkdocument moet nog concreter op onderdelen Input van projectgroep Regionale Agenda, ambtelijk strategen, Regionaal Platform en Raadsledenbijeenkomst, experts van buitenaf

41 Krachtige economie met internationale allure en regionale eigenheid Regionale Agenda: nieuwe koers Metropoolregio Eindhoven Niet over oud SRE en RHCe Uitgangspunt is krachtige economische Brainportregio met internationale allure én regionale eigenheid

42 Inhoud werkdocument Regionale Agenda 1. Visie, missie en ambitie 2. Het DNA van de Metropoolregio Eindhoven 3. Metropoolvorming als hoofdopgave 4. Bestuurlijke samenwerking in de Metropoolregio 5. Financiering

43 1. Visie, missie en ambitie Visie Onze regio is hoog technologisch en innovatief en genereert blijvend welvaart en welzijn voor zijn inwoners. Missie Wij staan voor de ontwikkeling van welvaart en welzijn van onze burgers. Daarvoor werken wij samen aan kansen en zorgen voor een hoge dichtheid en interactie van netwerken, zodat wij sneller slimmere en betere antwoorden hebben op onze maatschappelijke en technologische uitdagingen. Ambitie Wij willen een economische wereldspeler zijn die internationale allure koppelt aan regionale eigenheid.

44 2. Het DNA van de Metropoolregio Eindhoven Een krachtige economische regio Brainport regio Eindhoven Open innovatie Samenwerking overheid, bedrijfsleven en kennis- /onderzoeksinstellingen die bijdraagt aan welvaart en welzijn Doorontwikkeling noodzakelijk Een traditie van samenwerking Succes is direct gevolg eigenheid, aard en karakter regio Voortbouwen op en uitbouwen van samenwerking Een regio met unieke ruimtelijke kwaliteiten Basis is goed: het DNA versterken

45 3. Metropoolvorming als hoofdopgave Metropoolvorming belangrijk in verdere ontwikkeling regio - functionele, culturele en bestuurlijke samenhang dorpen en steden - samen een kritische massa organiseren - functies die we niet in de regio hebben lenen van de buren Opgave: uitbouwen kracht en verbinding buiten en binnen regio Versterken regionale vestigingsklimaat Vergroten connectiviteit en agglomeratiekracht Bestuurlijke netwerkontwikkeling

46 3. Wat gaan we doen als Metropoolregio Eindhoven?

47 4. Bestuurlijke samenwerking in de Metropoolregio Eindhoven Een nieuwe manier van werken: focus op regionale thema s; flexibel netwerk; triple helix. Gemeenschappelijke regeling met Algemeen Bestuur (Regioraad) en Dagelijks Bestuur. Nieuw: Regionaal Platform, werkplaatsen en gesprekstafels. Ondersteund door kleine ambtelijke organisatie.

48 5. Financiering Inwonerbijdrage voor: - Procesondersteuning ambtelijke organisatie en programmakosten Metropoolregio Eindhoven ( 4,30); - Brainport Development ( 2,01); - SRE Stimuleringsfonds ( 3,55). Conform begroting 2015.

49 Het vervolgproces Vandaag mogelijkheid voor colleges en raadsleden voor mondelinge inbreng. Tot en met 10 september de tijd om schriftelijk te reageren. Stuurgroep past werkdocument op basis van reacties aan. Na 22 september wordt de Regionale Agenda samen met de gemeenschappelijke regeling aangeboden aan gemeenteraden.

50 Toelichting en indeling deelsessies Discussietafel en -leider Zaal 1a: Robert Visser Eindhoven 4/5 1b: Paul van Liempd Eindhoven 4/5 1c: Frans Stienen Eindhoven 4/5 2a: Jos van Bree Eindhoven 3 2b: Theo Maas Eindhoven 3 2c: Jannet Wiggers Eindhoven 3 3a: Jean-Paul Kroese Eindhoven 2 3b: Yvonne van Mierlo Eindhoven 2 3c: Staf Depla Eindhoven 2

51 Deelsessies

52 Regionaal Breedband Initiatief

53 Wat willen we bereiken? Impuls aan de digitale infrastructuur van Zuidoost-Brabant door: 1. Realisatie van een open breedbandsnelweg door de regio met opritten voor lokale breedbandinitiatieven 2. Ondersteuning aan lokale breedbandinitiatieven om hier optimaal gebruik van te maken En daarmee versterken van de business case van lokale breedbandinitiatieven met als doel: Stimuleren economische bedrijvigheid / aantrekkelijk vestigingsklimaat voor burgers en bedrijven(terreinen) -> goede digitale bereikbaarheid Innovatieve diensten voor inwoners en bedrijven -> grotere markt door meer aansluitingen

54 Wat willen we bereiken? En daarnaast: Aantrekkelijke landingsplaats voor (teruglopende) investeringen van marktpartijen in de telecomindustrie Voorkomen van digitale tweedeling tussen stedelijk en landelijk gebied / kernen en buitengebied Voorkomen dat middelen provinciaal Breedbandfonds onbenut blijven in onze regio Speerpunt in (concept-)regionale Agenda

55 Hoe gaan we het doen? Gezamenlijke en projectmatige aanpak cf nieuwe werkwijze Metropoolregio Bestuurlijke stuurgroep: Staf Depla, Anja Thijs, Jos van Bree, Robert Visser Ambtelijke werkgroep olv Harrie Timmermans en Robert Elbrink Overall projectontwikkeling in de werkplaats Economische Strategie (toepassingen bv in werkplaats werklocaties voor bedrijventerreinen) OPROEP: Meld lokale initiatieven (woningen en bedrijventerreinen) en contactpersoon aan bij werkgroep tbv eerste planvorming op Regionaal Platform 15 oktober

56