BRAINPORT 2020 MONITOR 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BRAINPORT 2020 MONITOR 2014"

Transcriptie

1 BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 In opdracht van de Brainport 2020 Commissie 18 februari 2015 KENMERK

2 Inhoud 1. Inleiding Brainport Opbouw van de monitor Brainport 2020 in People 6 Ontwikkelingen in Conclusies 7 Aanbevelingen Technology 8 Ontwikkelingen in Conclusies 9 Aanbevelingen Business 10 Ontwikkelingen in Conclusies 11 Aanbevelingen Basics 12 Ontwikkelingen in Conclusies 13 Aanbevelingen Governance 14 Ontwikkelingen in Conclusies 14 Aanbevelingen Aanbevelingen algemeen 15 Monitor 2014 Brainport People Excellent onderwijs op alle niveaus passend bij de behoefte van de clusters Vraag gestuurd beroepsonderwijs van topkwaliteit met doorlopende leerlijnen17 2. Internationaal toonaangevend multidiciplinair onderwijs door Maastricht University, TU/e en UvT Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent Aantrekken van kenniswerkers Incentive programma voor aantrekken van excellente wetenschappers Flexibel werkende arbeidsmarkt Duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking (leven lang leren) Technology Waarborgen van het open innovatie ecosysteem Versterk de internationale concurrentiekracht van de innovatiecampussen van nationaal belang: High Tech Campus Eindhoven en Chemelot Campus in Geleen Verhoog de attractiviteit van innovatiecampussen van potentieel nationaal belang: TU/e Science Park, Maastricht Health Campus, High Tech Automotive 31 Campus en AgriFood Campus Versterk R&D-instituten binnen de topsectoren door rolling commitments' Creëren van massa in publieke R&D-infrastructuur Realisatie van researchinstituten in TTR ELAt binnen de clusters Betere verbinding van publieke en private R&D-capaciteit Optimale benutting van de vooraanstaande kennis- en technologiepositie van TTR ELAt binnen de Europese kennisinfrastructuur Deelname aan European Innovation Partnerships Vergroot de impact van Nederlandse co-locaties van het European Institute of Innovation and Technology Business Meer startende en sneller groeiende innovatieve bedrijven Sluitende kapitaalstructuur voor startende en (snel) groeiende innovatieve bedrijven Groeiversneller Brainport Meer innovatie, ondernemerschap en samenwerking in het MKB en in supply chains Brainport Industries netwerk Versterkte rol van de publieke sector als aanjager van innovatie 47 Pagina 1

3 14. Grootschalige technologische proeftuinen gericht op slim rijden, elektronische zorg en duurzame (decentrale) energieopwekking Investeringsbevordering: gericht en proactief export- en acquisitiebeleid Economische missies Proactieve acquisitie Brainport gericht op hightechsystems, smart mobility, chemie en agrofood Basics Excellente (inter)nationale bereikbaarheid Groeiruimte voor Eindhoven Airport Doorrijden van intercitytreinen naar ICE-stations Duitsland en België Ontsluiting economische toplocaties met hoogwaardig openbaar vervoer Toplocaties voor de kenniseconomie Een attractieve woon- en leefomgeving voor (internationale) kenniswerkers Versnelde uitrol Next generation access (NGA) breedbandnetwerken Brainport: trots in de regio, herkenbaar in de wereld Holland Branding ondersteunt internationale promotie Brainport Governance Brainport 2020 samenwerking van Rijk en regio Regie op uitvoering Brainport Samenwerking bedrijfsleven, en overheid (triple helix) Clusterorganisaties Gerichte samenwerking en afstemmingen tussen TU/e, MU en UvT Samenwerking internationaal TTR ELAt bestuur en uitvoeringsbureau Big Ten: Internationaal netwerk voor clusters Bijlagen Bronnenlijst Verwijderde acties Update Brainport 2020 indicatoren en doelstellingen 2014 (v1) 78 Pagina 2

4 1. Inleiding 1.1. Brainport 2020 Om Zuidoost-Nederland door te ontwikkelen tot een technologische en economische topregio van wereldformaat is het strategische visie- en uitvoeringsprogramma Brainport 2020 tot stand gekomen. Dit programma geeft koers en benoemt en belegt concrete acties om tot de top 3 van Europa en de top 10 van de wereld te behoren. Hiervoor is het van belang de huidige topclusters te versterken, met elkaar te verbinden en samen te werken met een grensoverschrijdende aanpak. Hiertoe heeft Brainport 2020 maatregelen beschreven op People (arbeidsmarkt), Technology (research & development/design), Business (bedrijvigheid) en Basics (omgevingskwaliteit en infrastructuur). Bovendien is het uitgangspunt om volop de kracht van de zes triple helix regio s in Zuidoost-Nederland te benutten en de bovenregionale actielijnen te coördineren op nationaal en Europees niveau. In september 2011 is gestart met de uitvoering van de agenda van Brainport 2020, waarvan voor de periode tot en met 2015 het urgentieprogramma is opgesteld. Het urgentieprogramma bevat acties binnen de domeinen People, Technology, Business, Basics en Governance die met voorrang opgepakt moeten worden en waarbij een gelijktijdige inspanning van rijk en regio wordt gevergd. Voor de goede orde; de Brainport 2020 Commissie en -secretariaat zijn natuurlijk bij lang niet alle acties en projecten in het urgentieprogramma betrokken. Het urgentieprogramma bestaat uit een optelsom aan acties en actielijnen die worden uitgevoerd door bedrijven, en (semi)overheidsinstellingen. De triple helix samenwerkingsorganisaties kunnen betrokkenheid hebben bij acties en projecten op regionaal, interregionaal en bovenregionaal niveau. Eind 2013 heeft KplusV, in opdracht van de Brainport 2020-commissie, via de gedelegeerd bestuurder, de Midterm Review van het Brainport urgentieprogramma uitgevoerd (over de periode ). Onderdeel van deze Midterm Review was een monitor van alle projecten binnen het Brainport 2020 urgentieprogramma. Mede naar aanleiding van de Midterm Review is explicieter onderscheid gemaakt tussen acties en projecten op regionaal, interregionaal en bovenregionaal niveau. De Brainport 2020 Commissie is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de acties op bovenregionaal niveau, te weten Arbeidsmarktaanpak, Europese programma's (EU aanpak) en de Kapitaalmarkt. Desgewenst kunnen regio's ondersteuning vragen aan Brainport 2020 voor de aanpak op interregionale acties. Verder is Brainport2020 verantwoordelijk voor de monitoring van de Brainport 2020 agenda (inclusief het urgentieprogramma ) In navolging van de uitgebreide Review ligt nu de Brainport 2020 Monitor 2014 voor. De Monitor 2014 brengt de voortgang van de projecten, acties en actielijnen binnen de domeinen van het Brainport 2020 urgentieprogramma in kaart en staaft deze met de doelen uit het urgentieprogramma (het toetsingskader) Opbouw van de monitor 2014 De Monitor 2014 bouwt voort op de monitor die voor de Brainport 2020 Midterm Review is opgesteld. Deze monitor is gebaseerd op de Brainport 2020 uitvoeringsagenda. Dit betekent dat alle acties en projecten direct corresponderen met de projecten in de uitvoeringsagenda. Hierbij moet opgemerkt worden dat gebruik is gemaakt van de huidige naamgeving van de projecten. De monitor 2014 geeft inzicht in de uitvoering van het Brainport 2020 urgentieprogramma Dit wil zeggen dat er een uitspraak wordt gedaan of de geplande activiteiten per domein, actielijn, actie en per project zijn of worden uitgevoerd en welke investeringen daarmee gemoeid zijn. De effecten van deze activiteiten worden niet gemeten. Daarnaast zijn in het Brainport 2020 urgentieprogramma, per domein en actielijn, ambities en doelstellingen op indicatoren benoemd. Een analyse van deze indicatoren valt buiten de scope van deze monitor. Bij de aanbevelingen is wel rekening gehouden met de meest recente monitor op de indicatoren, die voor Brainport 2020 door Brainport Development wordt opgesteld. In de bijlagen is de meest recente versie van die monitor te vinden. Pagina 3

5 Alle data zijn verzameld middels interviews met de directeuren uit de zes Brainport 2020 regio's, de algemeen directeur van de provincie Limburg, de directeur economie en mobiliteit van de provincie Noord-Brabant, de regio-ambassadeur en middels telefonische interviews met projectleiders, beleidsmedewerkers en andere stakeholders. Aanvullend op deze interviews is een deskresearch uitgevoerd om additionele informatie te verzamelen. Om de voortgang van het Brainport 2020 urgentieprogramma in beeld te brengen, wordt gebruikt gemaakt van een aantal graadmeters die hieronder zijn beschreven. Status De algemene voortgang wordt in de kolom status weergegeven middels een stoplichtmodel, waarbij de kleuren staan voor: groen: actief en/of op schema; oranje: in ontwikkeling (o) of vertraagd (v); rood: geen ontwikkeling of zwaar vertraagd. Voor elk van de domeinen, actielijnen, acties en projecten wordt de status bepaald door deze te vergelijken met de geplande activiteiten uit het urgentieprogramma. Dit kan ook betekenen dat alle projecten onder een actie op groen staan, terwijl de actie zelf op rood staat, wanneer er bijvoorbeeld (veel) meer projecten ontwikkeld hadden moeten worden onder de betreffende actie. Investering Alle zekere investeringen en exploitatiekosten (i.e. uitgegeven of begroot) worden weergeven (in ), dit resulteert in de minimaal gecommitteerde middelen. Wanneer de investeringen en exploitatiekosten zeer waarschijnlijk gecommitteerd worden, maar nog niet definitief zijn, zijn deze cursief weergegeven. De som van de minimaal gecommitteerde middelen en de niet definitieve middelen, resulteert in de maximaal gecommitteerde middelen. Op domeinniveau is ook de realisatie tot en met 2014 weergegeven. De hoogte van de realisatie is ingeschat door alle middelen die voor langere periode gecommitteerd zijn, pro rata mee te rekenen (e.g. wanneer er 3 miljoen beschikbaar is voor de periode , is 1 miljoen meegenomen in de realisatie). In het toetsingskader zijn de totale begrootte initiële investeringen en exploitatiekosten ( ) opgenomen zoals deze zijn beschreven in het urgentieprogramma. De posten die daarin als 'pm' staan weergegeven zijn zodoende niet meegerekend in het totaal. Niet alle investeringen zijn volledig te achterhalen of beschikbaar (vanwege vertrouwelijkheid), waardoor deze rapportage de minimale investeringen weergeeft. De rapportage is bottom-up opgebouwd. Dit betekent dat de bedragen per domein zoals gerapporteerd in de Brainport 2020 Monitor 2014 bestaan uit een optelsom van alle projecten per actie en actielijn. Hierdoor is het niet waarschijnlijk dat er investeringsbedragen dubbel worden geteld. In deze rapportage is ervoor gekozen om alle gecommitteerde bedragen weer te geven, gelijk aan de Midterm Review en niet de daadwerkelijke realisatie tot en met Deze keuze is gemaakt omdat de gecommitteerde bedragen ons inziens een significanter inzicht geven in de voortgang van het urgentieprogramma. In de bijlage is een overzicht te vinden van de realisatie. Rijk/EU, regio en bedrijfsleven en Tevens is in de tabel de financiering opgenomen; de verdeling over Rijk/EU, regio (provincies en gemeenten) en bedrijfsleven en. Per project is de huidige trekker van het project opgenomen. Wanneer geen trekker staat vermeld is het onduidelijk wie de trekker van het project is. en Er is gekozen om ook nieuwe relevante projecten toe te voegen aan de rapportage om een beter beeld te geven van de huidige status van de actie(lijn). De keuze welke projecten relevant genoeg zijn om toe te voegen wordt gemaakt door de directeuren van de zes triple helix regio's, de algemeen directeur van de provincie Limburg, de directeur economie en mobiliteit van de provincie Noord-Brabant en de regioambassadeur (of door hen gemachtigde personen). Als een project is toegevoegd, wordt dit aangegeven in de kolom "en" met de symbolen ǀ of ǁ, die respectievelijk verwijzen naar een toevoeging tijdens de Midterm Review (ǀ) dan wel tijdens de Monitor 2014(ǁ). Pagina 4

6 Verder wordt in deze kolom inzichtelijk gemaakt of er significante wijzigingen hebben voorgedaan in de status van de actielijn of een project. Een significantie wijziging is gedefinieerd als zijnde een dermate verandering dat de status is aangepast (bijvoorbeeld van 'oranje' naar 'groen'). Middels de symbolen en wordt respectievelijk aangegeven of er sprake is van een positieve statusverandering of een negatieve statusverandering. Projecten en acties die niet langer relevant zijn voor het urgentieprogramma zijn in overleg met het Brainport 2020 secretariaat naar de bijlagen verplaatst. Pagina 5

7 2. Brainport 2020 in 2014 BRAINPORT Indicator Bruto nationaal product ( mld) ZON monitor ZON monitor 2014 ambitie score peiljaar score peiljaar People Ontwikkelingen in 2014 De bovenregionale samenwerking in het domein People is in 2014 voortgezet. De Commissie Arbeidsmarktaanpak Zuidoost-Nederland is verantwoordelijk voor de bovenregionale afstemming/coördinatie op dit domein en bestaat uit vertegenwoordigers vanuit de zes Brainport 2020 regio's en de twee Brainport 2020 provincies. De aanpak in Zuidoost-Nederland is een voorbeeld voor andere landsdelen. In 2014 zijn drie aanvragen toegekend door het landelijke Regionaal Investeringsfonds MBO en zijn er diverse aanvragen voorbereid voor de nieuwe tranche in Op landelijke schaal zijn wetswijzigingen aangenomen en doorgevoerd die belangrijke impact kunnen hebben op dit domein; aanpassingen in de Wet Werk en Zekerheid (op het gebied van flexwerkers en ontslagrecht) en de reeks wetswijzigingen die het sociaal leenstelsel voor studenten hebben mogelijk gemaakt. In Limburg is het 'Techniekplan Limburg, opmaat naar uitvoering' gepresenteerd, een programma dat verdere invulling geeft aan het gestelde doel om voldoende en goed gekwalificeerd personeel ten behoeve van de Limburgse kenniseconomie in de periode De acties en projecten die in uitvoering of in ontwikkeling waren, zijn opgenomen in dit programma zodat er een integraal geheel is ontstaan. De Provincie Noord-Brabant heeft in 2014 naast structurele activiteiten op bètatechniek extra middelen geïnvesteerd in werkgelegenheidsimpuls en arbeidsmarktvernieuwing. PEOPLE 1 Indicator Verwacht jaarlijks tekort kenniswerkers en vakmensen (vervangingsvraag + banengroei): - MBO 2.300( ) - HBO 450 ( ) - WO 650 ( ) Instroom bèta techniek: - MBO 1) - HBO - WO: bachelor - WO: master Schoolverlaters zonder startkwalificatie voortgezet onderwijs Aantal internationale kenniswerkers 2) Flexibel arbeidsmarktinstrument arium: ranking NL op arbeidsmarktefficiëntie in Global Competitiveness Index ZON ZON monitor 2014 ambitie 2015 monitor 2010 score peiljaar score peiljaar geen nieuwe data geen nieuwe data geen nieuwe data e e 2013 Top 15 Leven lang leren 15,8% ,4% % 1 Brainport 2020 indicatoren 2014, Brainport Development, 2014 (overige voetnoten staan in de bijlage) Pagina 6

8 Conclusies STATUS DOMEIN EN ACTIELIJNEN PEOPLE DOMEIN PEOPLE Excellent onderwijs op alle niveaus passend bij de behoefte van de clusters Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent Flexibel werkende arbeidsmarkt Duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking (leven lang leren) INVESTERINGEN EN EXPLOITATIE PEOPLE Groen Groen Groen Oranje Rood De uitvoering van de actielijnen binnen het domein People verloopt grotendeels voorspoedig, ondanks het feit dat niet op alle actielijnen zoveel wordt geïnvesteerd als begroot.. Afspraken uit het Techniekpact en de bovenregionale samenwerking worden geïmplementeerd. Het merendeel van de projecten en acties binnen de actielijnen 'Excellent onderwijs op alle niveaus passend bij de behoefte van de clusters' en 'Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent' ligt op schema of is in ontwikkeling. De uitvoering van de actielijnen 'Flexibel werkende arbeidsmarkt' en 'Duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking (leven lang leren)' verloopt minder voorspoedig. De benoemde wetswijzigingen zullen impact hebben op deze actielijnen, maar de precieze uitwerking hiervan zal in een later stadium onderzocht moeten worden. Aanbevelingen De uitdagingen in het domein People blijven naar verwachting groot (gelet op ontgroening, vergrijzing, aantrekkende economie en hogere eisen die aan personeel worden gesteld). Om die reden is het voor Brainport 2020 van groot belang om voldoende aandacht te blijven behouden voor de acties binnen dit domein. Ook zal er bekeken moeten worden of er aanvullende acties uitgevoerd moeten worden om de doelstellingen te behalen. Aanbevelingen: Focus op bovenregionale aanpak vanuit de Commissie Arbeidsmarktaanpak Zuidoost-Nederland vasthouden. Meer acties op Leven Lang Leren. Meer acties ten behoeve van het bevorderen van een Flexibel werkende arbeidsmarkt. Ook is het van belang de effecten van de landelijke stelselwijzigingen scherp te monitoren. Pagina 7

9 2.2. Technology Ontwikkelingen in 2014 Binnen het domein Technology heeft in 2014 de bovenregionale samenwerking in het kader van Brainport 2020 in het teken gestaan van de voorbereiding op Europese programma's, zoals Horizon2020, INTERREG V en EFRO (OP Zuid). Hierbij is tevens resultaat geboekt in de samenwerking en matching van regionale middelen met het Rijk (topsectoren MIT regeling). De diverse campussen in Zuidoost-Nederland hebben zich in 2014 doorontwikkeld. Een aantal reeds begrote investeringen zijn op de campussen geeffectueerd (bijvoorbeeld Solliance). Er is in 2014 (nog) geen (structurele) oplossing gevonden voor de basisfinanciering van de topinstituten. Zodoende zoeken de instituten naar mogelijkheden om de voortzetting van hun (onderzoeks)programma's ook in de toekomst te kunnen garanderen. ESI en CTMM hebben hun toekomst (deels) veilig gesteld door samen te gaan met respectievelijk TNO en TI Pharma. Hiervoor heeft het Rijk transitiegelden beschikbaar gemaakt. TECHNOLOGY 1 Indicator ZON ZON monitor 2014 ambitie 2015 monitor 2010 score peiljaar Score peiljaar Publieke R&D ( mld) 0, geen nieuwe data 0,9 Researchinstituten Private R&D uitgaven ( mld) 4) 3,3 geen nieuwe data 3,5 Deelname aan Europese kaderprogramma s gemiddeld per jaar ( mln) 3) Krachtige internationale kennispositie van universiteiten, instituten en bedrijven: - citatie impact 1, , geen nieuwe data 1,28 - patenten per mln inwoners % innovatieve MKB-bedrijven dat samenwerkt met bedrijven en 4) % Innovatieve bedrijven dat internationaal samenwerkt bij innovatie 4) 37% 2006 geen nieuwe data 40% 20% 2006 geen nieuwe data 30% Pagina 8

10 Conclusies STATUS DOMEIN EN ACTIELIJNEN TECHNOLOGY DOMEIN TECHNOLOGY Waarborgen van het open innovatie ecosysteem Realisatie van researchinstituten in TTR ELAt binnen de cluster Betere verbinding van publieke en private R&D-capaciteiten Optimale benutting van de vooraanstaande kennis- en technologiepositie van TTR ELAt binnen de Europese kennisinfrastructuur INVESTERINGEN EN EXPLOITATIE TECHNOLOGY Groen Groen Groen Oranje Oranje Binnen het domein Technology worden de gecommitteerde substantiële (publiekprivate) middelen voor R&D investeringen steeds meer geeffectueerd en zichtbaar (bijvoorbeeld Aachen Maastricht Institute for Biobased Materials). Een deel van deze investeringen zijn vertrouwelijk en zodoende niet opgenomen in deze monitor. Dit is terug te zien in de hoogte van de investeringen ten op zichte van begroot. Op diverse campussen in Zuidoost-Nederland zijn publieke/private investeringen gedaan en gerealiseerd. Dit betekent dat de meeste activiteiten binnen de actielijn 'Waarborgen van het open innovatie ecosysteem' goed verlopen. Op de 'structurele financiering' van de topinstituten is nog weinig voortgang geboekt. Binnen de actielijn "Realisatie van researchinstituten in TTR ELAt binnen de cluster' zijn diverse instituten geopend of in ontwikkeling. De ontwikkeling van deze actielijn loopt volgens planning. Het Rijksbeleid binnen de actielijn 'Betere verbinding van publieke en private R&D capaciteiten' wordt vormgegeven via topsectorenbeleid en fiscale stimulansen. Dit Rijksbeleid sluit niet aan op de gestelde doelen in het urgentieprogramma, maar duidelijk is wel dat Zuidoost-Nederland goed gebruik maakt van de generieke middelen die jaarlijks door het Rijk vrij worden gemaakt (onder andere RDA, WBSO). De actielijn 'Optimale benutting van de vooraanstaande kennis- en technologiepositie van TTR ELAt binnen de Europese kennisinfrastructuur' heeft in het teken gestaan van de voorbereiding op Europese calls. Aanbevelingen Binnen het domein Technology blijft de 'structurele financiering' voor de topinstituten een belangrijk aandachtspunt, omdat de huidige herstructurering van een aantal instituten nog geen garantie geeft voor continuering van alle onderzoekslijnen op de langere termijn. Verder is het binnen dit domein van belang om alle voorbereidingen voor de Europese calls in de komende periode te kapitaliseren. Pagina 9

11 Aanbevelingen: Zoeken naar oplossingen voor de basisfinanciering van de topinstituten. Goed benutten van Europese programma's. Bovenregionale aanpak op EU in het kader van Brainport2020 moet dit maximaal faciliteren Business Ontwikkelingen in 2014 Bovenregionale samenwerking in Brainport 2020 binnen het domein Business heeft in 2014 in het teken gestaan van samenwerking op het onderwerp kapitaalmarkt. Er zijn in samenwerking met banken pilots opgestart met financieringstafels. Verder is in 2014 het totaal aan beschikbaar publiek kapitaal voor (innovatief) ondernemerschap binnen de regio toegenomen, doordat eerder aangekondigde fondsen open zijn gegaan (o.a. BOM, LIOF). Daarnaast dragen ook landelijke regelingen bij aan de ontwikkeling van de alternatieve financieringsmarkt (vanuit het MKB Innovatiefonds, Innovatiekrediet, ophoging Qredits, Dutch Venture Initiative). Verder heeft NextOEM een goede doorstart gemaakt in 2014 en zijn er diverse initiatieven gestart om ondernemerschap te stimuleren. Binnen de acties met betrekking tot Greenport en proeftuinen is ook een goede ontwikkeling te zien. BUSINESS 1 Indicator % van omzet door MKB uit innovatie 4) Jaarlijkse groei van het aantal hightech vestigingen Snelle groeiers (bedrijven met meer dan 50 fte die in 3 jaar 60% groeien) Nieuwe OEM ers (meer dan 100 mln omzet) Buitenlandse ZON ZON monitor 2014 ambitie 2015 monitor 2010 score peiljaar score peiljaar 11% 2006 geen nieuwe data 14% bedrijven Grootschalige open innovatie proeftuinen - 3 % van inkoopbudget van overheden voor innovatiebevorderend inkopen Op basis van nulmeting Export ( mld) ntb Pagina 10

12 Conclusies STATUS DOMEIN EN ACTIELIJNEN BUSINESS DOMEIN BUSINESS Meer startende en sneller groeiende innovatieve bedrijven Meer innovatie, ondernemerschap en samenwerking in het MKB en in supply chains Versterkte rol van de publieke sector als aanjager van innovatie Investeringsbevordering: gericht en proactief export- en acquisitiebeleid INVESTERINGEN EN EXPLOITATIE BUSINESS 2 Groen Groen Oranje Oranje Oranje en samenwerking in het MKB en in supply chains' bevindt zich nog in een ontwikkelstadium, maar er is wel voortgang zichtbaar ten opzichte van de Midterm Review. Op de ontwikkeling van proeftuinen en innovatiegericht inkopen door overheden kan nog altijd meer resultaat geboekt, zodoende blijft de actielijn 'Versterkte rol van de publieke sector als aanjager van innovatie' een aandachtspunt. Ook de actielijn 'Investeringsbevordering: gericht en proactief export- en acquisitiebeleid' is een aandachtspunt. Aanbevelingen Binnen het domein Business moet de verhouding tussen de actielijnen Sluitende kapitaalstructuur enerzijds en meer startende en groeiende bedrijven anderzijds blijvend worden gemonitord. Zo moet er bekeken worden wat het effect van het beschikbare kapitaal is (aanbod), of er voldoende (kansrijke) business cases worden gecreëerd (vraag / investment readiness) en of vraag en aanbod elkaar voldoende kunnen vinden (transparantie kapitaalmarkt). Aandachtspunten binnen dit domein blijven het aantal groeiondernemers / ondernemers met groeiambitie en het mobiliseren van het mkb. Ook op de ontwikkeling van de (grootschalige) proeftuinen en innovatiegericht inkopen door overheden kan nog altijd meer resultaat geboekt. Op het gebied van (internationale) investeringsbevorderingen dient blijvend aan samenwerking en focus worden gewerkt. Aanbevelingen: Focus van de bovenregionale aanpak vanuit Brainport 2020 op het onderwerp kapitaalmarkt vasthouden en aanscherpen op basis van leerervaringen. Monitoren van de verhouding tussen de actielijnen Sluitende kapitaalstructuur (aanbod kapitaal) en meer startende en groeiende bedrijven (vraag kapitaal). Meer acties op groeiondernemers. Meer acties op mobiliseren / innoveren van het mkb. Aandacht is nodig voor de proeftuinen en het innovatiegericht inkopen door overheden. De activiteiten binnen de actielijn 'Meer startende en sneller groeiende innovatieve bedrijven' ontwikkelen zich goed. Veel van de aangekondigde fondsen zijn nu open en beschikbaar voor ondernemers. De actielijn 'Meer innovatie, ondernemerschap 2 Binnen dit domein staan veel posten in de begroting op pm, hierdoor lijken de investeringen groter dan gepland, dit is niet het geval. Pagina 11

13 2.4. Basics Ontwikkelingen in 2014 In 2014 heeft de provincie Limburg besloten te investeren in de ontwikkeling van Maastricht Airport, in navolging van de eerdere investeringen om het vliegveld voor faillissement te behoeden. Op het gebied van het openbaar vervoer zijn de acties rondom de internationale treinverbindingen verder geconcretiseerd, nu de NS acties heeft aangekondigd om de verbindingen te verbeteren. Lokaal zijn veel OV projecten in ontwikkeling. Deze zullen in de komende jaren worden gerealiseerd. De plannen voor de bereikbaarheid van het autoverkeer zijn in 2014 flink veranderd. Dit komt mede doordat de voltooiing van de wegenruit Eindhoven/Helmond niet plaats zal vinden. Mogelijk ontstaat hiermee ruimte om andere projecten te ontwikkelen, maar hierover is nog geen besluit gevallen. Een aantal thematische bedrijvenparken hebben zich in 2014 voorspoedig ontwikkeld, ten opzichte van de Midterm Review. Op het gebied van branding is in 2014 het merk Brightlands in de markt gezet, met de Brightlands Chemelot Campus en de Brightlands Maastricht Healthcampus als uithangborden. BASICS 1 Indicator Dekkingsgraad glasvezel huishoudens: NGA netwerken met Mb symmetrisch ZON ZON monitor 2014 ambitie 2015 monitor 2010 score peiljaar score peiljaar 15% dekking NGA Obv nulmeting Reistijd binnen regio met OV (overstappen) Chemelot-HTCE 1.54 (2) 2014 Tilburg University-Maastricht University Lifesciences park, Oss - TU/e Sciencepark Eindhoven airport - high tech automotive campus Innovatoren, Venlo - Groene Campus, Helmond Reistijd binnen regio met auto Obv nulmeting 1.56 (2) (1) (1) (1) % ntb ntb Chemelot-HTCE Tilburg University-Maastricht University Lifesciences park, Oss - TU/e Sciencepark Eindhoven airport - HT Automotive Campus, Helmond Innovatoren, Venlo - Groene Campus, Helmond Reistijd buiten regio met OV (overstappen) EHV-Amsterdam: -1.20(0) 1.18 (0) (0) EHV-Aken: (1) 1.45 (1) (0) EHV-Düsseldorf: (1) 2.05 (1) (0) EHV-Luik: (1) 2.07 (2) (0) EHV-Brussel: (2) (1) (1 of 2) Reistijd buiten regio met auto Obv nulmeting -EHV-Amsterdam (zuidas): h -EHV-Aken (RWTH Campus): h -EHV-Leuven (Imec): h -EHV-Luik (Univ): h -EHV-Brussel (Europees parlement): -EHV-Düsseldorf (Flughaven): Vertrekpunt is oprit High Tech Campus Vliegverbindingen met andere Europese kennis- en besliscentra Internationaal concurrerend voorzieningenniveau op onderwijs, cultuur, sport, ontspanning en huisvesting Trots en ambassadeurschap van inwoners van Zuidoost-Nederland In de regio gevestigde bedrijven dragen Brainport actief uit Nationale en internationale bekendheid en imago bij burgers, bedrijven en kenniswerkers h h Op basis van nulmeting Op basis van nulmeting Op basis van nulmeting Op basis van nulmeting ntb ntb ntb ntb Pagina 12

14 Conclusies STATUS DOMEIN EN ACTIELIJNEN BASICS Domein Basics Excellente (inter)nationale bereikbaarheid Toplocaties voor de kenniseconomie Een attractieve woon- en leefomgeving voor (internationale) kenniswerkers Brainport trots in de regio, herkenbaar in de wereld INVESTERINGEN EN EXPLOITATIE BASICS Oranje Oranje Oranje Rood Oranje Daarnaast is er door bezuinigingen weinig voortgang op de acties en projecten binnen de actielijn 'Een attractieve woon- en leefomgeving voor (internationale) kenniswerkers'. Ook binnen de actielijn 'Brainport trots in de regio, herkenbaar in de wereld' is nog voortgang te boeken. Aanbevelingen Binnen het domein Basics dient voldoende aandacht geschonken te worden aan de vrijgevallen budgeten door de annulering van de wegenruit rondom Eindhoven. Momenteel is nog niet volledig duidelijk hoe deze budgeten ingezet zullen worden. Ondanks de voortgang binnen de actielijn 'Toplocaties voor de kenniseconomie' is het van belang voldoende aandacht te houden voor de uitontwikkeling van deze projecten. Verder behoeven de projecten ter bevordering van de woon- en leefomgeving aandacht, om ook in de toekomst een aantrekkelijke regio te blijven. Aanbevelingen: Mogelijkheden verkennen voor een bovenregionale agenda met prioritaire investeringen. Aandacht voor vrijgevallen budgeten door annulering van de wegenruit rondom Eindhoven. Aandacht voor de ontwikkeling van toplocaties voor de kennisindustrie en met name een attractieve woon- en leefomgeving. De vertragingen in de investeringen binnen het domein Basics, die zijn opgelopen door de marktomstandigheden en bezuinigingen bij overheden en marktpartijen, blijven zichtbaar. De investeringen zoals begroot tijdens het opstellen van het urgentieprogramma worden voor sommige projecten ruim voorbij 2020 verschoven en/of afgesteld. De actielijn 'Excellente (inter)nationale bereikbaarheid' krijgt steeds meer vorm dankzij vorderingen in de openbaar vervoer projecten. De actielijn 'Toplocaties voor de kenniseconomie' is verbeterd ten opzichte van de status ten tijde van de Midterm Review, maar deze is nog niet uitontwikkeld. Pagina 13

15 2.5. Governance Ontwikkelingen in 2014 In 2014 is de governance van Brainport 2020 aangepast. De Brainport commissie richt zich nu meer op het bovenregionale deel van het programma Brainport 2020, door dit te coördineren en te monitoren. Er zijn drie thema's geïdentificeerd waar de Brainport 2020-commissie zich op in zal zetten, te weten de EU, de arbeidsmark en de kapitaalmarkt. Hiervoor zijn de Kerngroep en Taskforce EU opgericht en de Commissie Arbeidsmarktaanpak Zuidoost- Nederland. Drie maal per jaar organiseert de Brainport 2020-commissie een overleg met de zes triple helix regio's. Eén van deze drie bijeenkomsten is het Kastelenoverleg. Verder rapporteert de Brainport 2020 commissie aan het rijk en de provincies over de voortgang van het programma. Op deze manier zorgt de Brainport commissie voor een optimale verbinding tussen Zuidoost-Nederland enerzijds en het rijk en Europa anderzijds. Voorafgaand aan elke Brainport 2020-commissie bijeenkomst vindt er een directeurenoverleg plaats. De directeuren uit de zes regio's, de directeur economie en mobiliteit van de provincie Noord-Brabant, de algemeen directeur van de provincie Limburg en de regioambassadeur van het ministerie van Economische Zaken nemen deel aan dit overleg. Het overleg is beleidsvoorbereidend en richt zich daarnaast op de uitvoering van de overeengekomen acties. Conclusies STATUS DOMEIN EN ACTIELIJNEN GOVERNANCE Governance Brainport 2020 samenwerking rijk en regio Samenwerking bedrijfsleven, en overheid (triple helix) Samenwerking internationaal INVESTERINGEN EN EXPLOITATIE GOVERNANCE Oranje Oranje Groen Oranje Pagina 14

16 Binnen de actielijn 'Brainport 2020 samenwerking van regio en Rijk' is naar aanleiding van de Brainport 2020 Midterm Review is een proces gestart om de governance van Brainport 2020 aan te passen. Dit traject is succesvol afgerond, waardoor er meer duidelijkheid is over de rol van Brainport 2020 en de focusgebieden. De actielijn 'Samenwerking bedrijfsleven, en overheid (triple helix)' is goed in ontwikkeling, mede doordat de triple helix structuur binnen de regio's steeds meer vorm krijgt. Op het terrein van internationale samenwerking binnen de actielijn 'Samenwerking internationaal' valt winst te behalen. Aanbevelingen Binnen het domein Governance is het nu van belang om aan de slag te gaan met de aangepaste governance-structuur en aangebrachte focus. De effecten van deze aanpassingen moeten (over langere termijn) gemonitord worden Aanbevelingen algemeen Ten opzichte van de Midterm Review is de status op domeinniveau niet substantieel gewijzigd. Per domein zijn aandachtspunten te benoemen, zie daartoe bovenstaande conclusies en aanbevelingen. Er is meer focus aangebracht op de bovenregionale samenwerking in Brainport 2020 verband; arbeidsmarktaanpak, EU en kapitaalmarkt. Het is van belang om deze focus vast te houden. Na de Midterm Review is de governance structuur van Brainport 2020 aangepast. Het is nu van belang om aan de slag te gaan op basis van de gewijzigde governance en aangebrachte focus. De effecten van deze aanpassingen moeten (over langere termijn) gemonitord worden Het huidige Brainport 2020 urgentieprogramma loopt nog tot Na 2015 kan nogmaals een monitor worden uitgevoerd om de eindresultaten van het Brainport 2020 urgentieprogramma in kaart te brengen. Het vervolgprogramma in het kader van de Brainport 2020 agenda zou moeten worden voorbereid en uitgewerkt; herijken van de doelstellingen en indicatoren uit de Brainport 2020 agenda voor , mede naar aanleiding van de gewijzigde context (onder andere economische omstandigheden, gewijzigde beleidscontext, RIS samenwerking et cetera) focus van het vervolgprogramma leggen op de bovenregionale samenwerkingsonderwerpen en eventuele andere gezamenlijke (bovenregionale) prioriteiten binnen de domeinen People, Technology, Business, Basics en Governance. (inter)regionale doelen en acties (in principe) niet opnemen in het vervolgprogramma van Brainport Deze doelen en acties kunnen worden opgenomen in de jaarplannen en verantwoording van één of meerdere van de zes Triple Helix organisaties, provincies en /of rijksoverheid. Pagina 15

17 MONITOR 2014 BRAINPORT 2020 Pagina 16

18 1. People 1.1. Excellent onderwijs op alle niveaus passend bij de behoefte van de clusters Actielijn Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 Sterke afname in onderwijsuitval Aantal scholieren in Zuidoost-Nederland dat het voortgezet onderwijs vroegtijdig verlaat (aanvalopschooluitval.nl) Vraag gestuurd beroepsonderwijs van topkwaliteit met doorlopende leerlijnen Deze actie verloopt voorspoedig. In Zuidoost-Nederland zijn inmiddels meer dan 35 Centra voor Innovatief Vakmanschap, Centers of Expertise, of vraaggestuurde opleidingen (MBO en HBO) opgestart of in verschillende fases van ontwikkeling. De in Zuidoost-Nederland slagen er goed in gebruik te maken van het landelijke Regionaal Investeringsfonds MBO. In Noord-Brabant is rondom Automotive een doorlopende leerlijn gecreëerd. De doorlopende leerlijn in High Tech Systems is ook tot stand gekomen. In Zuid-Limburg zijn doorlopende leerlijnen gecreëerd in de Chemie (circa studenten) en in de Zorg (technologie). Totaal Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Actie Groen mln 32 mln 9.1 mln 68.5 mln Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Teclab (HTS) Groen 5.25 mln 1.9 mln 350 k 3 mln Summa, Brainport Industries (1) Rotary Wing Training Centre Groen 4 mln 2 mln 2 mln Midpoint Brabant (2) CHILL CIV (Chemie) Groen 20.7 mln 3 2 mln 500 k 18.2 mln Hogeschool Zuyd, Chemelot (3) Pagina 17

19 CHILL CoE (Chemie) Groen mln 4 5 mln 1.25 mln 12 mln Hogeschool Zuyd, Chemelot (4) M.A.C (Automotive) Groen 4.4 mln 5 2 mln 700 k 1.7 mln ROC ter AA (5) ACE (Automotive) Groen mln 6 5 mln 600 k 5.78 mln Fontys Hogeschool (i.s.m. HAN) (6) CoE Innovatieve zorg en technologie (EIZT) Groen mln 7 1 mln 75 k 1.5 mln Fontys Hogeschool/ Zuyd Hogeschool (7) CIV Zorgtechniek Groen 4.7 mln mln 2.8 mln 3 ROC's en Zuyd Hogeschool (8) CIV Creative Oranje (o) 1.2 mln k 800 k St. Lucas (9) Vraaggerichte MBO opleidingen logistiek Groen Leeuwenborgh Opleidingen ǀ (10) License to Operate Groen Stuurgroep (o.a. gemeenten, provincie Limburg, Zuyd Hogeschool) ǀ (11) CIV Biobased Economy Passie voor Biobased Groen mln 2 mln mln 10 ROC West-Brabant, HAS Hogeschool ǀ (12) CoE Food Groen mln mln mln mln HAS hogeschool ǀ (13) CoE Kennis DC Logistiek Groen Fontys ILEC, Kennis DC Limburg, Kennis DC Brabant ǀ (14) , van de 1.5 mln bestaat 1 mln uit subsidieopbrengsten Q42015-Q Hiervan is een deel subsidie via hoge scholen. Pagina 18

20 Centrum voor logistiek vakmanschap CoE High Tech Systems & Materials Groen 110 k k 61 k Gilde opleidingen ǀ (15) (16) (17) Groen Fontys Hogeschool ǀ (18) Brainport Industries College Groen Fontys, Summa, Brainport Industries, Spomm ǀ (19) Opleidingscentrum hightech land- en tuinbouw CoE Persoonlijk meesterschap (CEPM) Oranje (o) AgriFood Capital ǀ (20) Groen Hogeschool de Kempel ǀ (21) PPS Aerospace Groen 6 mln 2 mln 4 mln ROC Tilburg, bedrijfsleven Midden-Brabant, Midpoint ǀ (22) CoE Greenports (CoEG) Groen 8.8 mln mln mln HAS Den Bosch, InHolland ǀ (23) CoE Nieuwe Energie, Built Environment en Renewables (NEBER) Opleiding Maintenance Limburg Groen 3.1 mln 1.1 mln 2.0 mln Zuyd Hogeschool ǀ (24) Groen 1.6 mln 100 k 1.5 mln ǀ (25) CIV Agri & Food Groen AOC Citaverde ǀ (26) 12 CIV Tuinbouw en uitgangsmaterialen Groen AOC Citaverde ǀ (26) 12 CIV Bouw en Infracentrum Mierlo Oranje (o) 2.7 mln 830k 1.9 mln ROC Ter AA, Civilion, BouwInframensen Mierlo ǀ Midpoint Center for Social Innovation Groen ROC Tilburg ǀ (22) Technologiecentrum Installatietechniek Limburg Groen 2.9 mln IWZO, Arcus, Gilde opleidingen, Leeuwenborgh, UNETO- VNI ǀ (27) (28) 11 Opstartkosten. 12 Landelijk samenwerkingsverband, de investeringen zijn niet uit te spitsen naar regio en zodoende niet opgenomen. Pagina 19

21 Opleiding System Integrator (technologie in de zorg) Centrum voor Restauratietechniek Groen 1.2 mln 400k 100k 700k Summa College ǀ Groen Sint Lucas ǁ Topcentrum Autoschade herstel Oranje (o) 1.5 mln 500k 1 mln Summa, KWIC, VOC, OOC ǁ CIV Bouw niveau 4 Oranje (o) ROC Tilburg, Summa, Avans, Fontys, bedrijfsleven ǁ Brainport Industries College Groen Brainport Industries Coöperatie ǁ Food Processors Oranje (o) ROC de Leijgraaf, KW1C, Stichting Food&Feed ǁ (27) Projecten regeling werkgelegenheidsimpuls en arbeidsmarktvernieuwing Groen 2 mln 2 mln Provincie Noord-Brabant ǁ 2. Internationaal toonaangevend multidiciplinair onderwijs door Maastricht University, TU/e en UvT Op bestuurlijk niveau vindt er afstemming plaats tussen de TU/e, MU, UvT en OU (colleges van bestuur). Het aanbod multidisciplinair onderwijs neemt toe, bijvoorbeeld in de vorm van het University College Venlo, het TU/e Bachelor college, Data Science en Entrepreneurship van TU/e en UvT in 's-hertogenbosch (in ontwikkeling) en de Science Bachelor aan de MU. Daarnaast starten er steeds meer opleidingen die direct aansluiten op de speerpunten in Zuidoost-Nederland. Een belangrijkste landelijke ontwikkeling is de invoering van het leenstelsel vanaf september Deze regeling kan een (grote) impact hebben op de instroom van zowel Bachelor als Masterstudenten. Pagina 20

22 Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Actie Groen 8.4 mln 1.9 mln 1 mln 5.4 mln Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen TU/e Bachelor College Groen 5 mln 5 mln TU/e (28) University College Venlo Automotive major (Bachelor) en Automotive Systems Designs Sustainable Innovation major (bachelor) Master Science & Technology of Nuclear Fusion Ontwerpersopleiding Smart Energy buildings Ontwerpersopleiding Healthcare Systems Design Groen MU (29) Groen 1.3 mln 13 1 mln k TU/e, HTAC, Fontys (28) Groen TU/e (28) Groen TU/e (28) Groen 1.3 mln 1.3 mln TU/e (28) Groen 600 k 600 k TU/e, EIT KIC ICT (28) Doorontwikkeling Chemelot Campus: Chemelot Institute for Science and Technology Groen Chemelot, DSM, UM (30) Master System Biology Oranje (o) UM (31) (32), verwachte start 09/ Voor Automotive Systems Designs. 14 Een deel van deze bijdrage komt uit Sectorplan Technologie, het exacte bedrag is niet gespecificeerd. Pagina 21

23 Master Biobased Materials Verkenning voor 5 relevante multidisciplinaire onderzoeks- en studentenprogramma's Industrial Docterate Programma Biobased materials Maastricht Science Programma (BSc) Oranje (o) UM (31) (32) start 09/2015 verwacht Oranje (v) TU/e, UvT, UM (28) Oranje (v) 150 k 75 k 75 k UM (32) verwachte start medio 2017 Groen UM (32) Master Science Oranje (o) UM (32) Data Science & Entrepreneurship - ICT Oranje (o) TU/e, UvT, gemeente 's-hertogenbosch ǁ (22) Kwaliteit van het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs De projecten binnen deze actie worden mede vormgegeven rondom de afspraken uit het Techniekpact. In Limburg worden de activiteiten vormgegeven zodat deze aansluiten op de Kennis-As Limburg. De vakmanschapsroute zal vanaf augustus 2015 breed worden uitgezet in Limburg, in navolging van diverse kleine projecten. De Technologieroute zal in 2015 met diverse kleine projecten starten. Totaal Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Actie Groen 8.1 mln 1.8 mln 2.45 mln 3.88 mln Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Doorlopende leerlijn: Focus en Passie Doorlopende leerlijn: Noordoost-Brabant Groen 3 mln k 2.36 mln Summa, vmbo, bedrijven (33) Groen 1.6 mln k 970 k KWIC (34) Vakmanschaproute Groen 1.35 mln 550 k 350 k 550 k DaCapo college (35) Technologieroute Oranje (o) pm 15 pm pm pm DaCapo college (35) 15 De Provincie Limburg kan bijdragen wanneer er behoefte is, maar de hoogte is van de bijdrage is dus pm. Pagina 22

24 Procestechniek Limburg Groen 2.1 mln 2.1 mln PTL ǁ (25) (36) Kick off Tilburg Institute for Social Innovation (TISI) Social Innovation is het speerpunt van Midpoint Brabant. Het Tilburg Social Innovation Lab is in 2011 opgericht en ondersteunt het Center for Social Innovation op wetenschappelijk gebied. Kennisinstellingen Tilburg Social Innovation Lab (TiSIL) Groen 510 k k UvT (37) (40) 1.2. Hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 Grotere toestroom studenten voor de beroepsopleidingen gericht op de clusters, in het bijzonder bèta techniek Toestroom starters techniekopleidingen - MBO (CBS statline) - HBO (HBO-Raad) - WO (TU/e)bachelor - WO (TU/e) master , 382 ntb , 700 Hoge instroom internationale kenniswerkers Aantal aangetrokken internationale kenniswerkers (IND) Op basis van nulmeting ntb ntb 3. Aantrekken van kenniswerkers Er zijn diverse platforms en samenwerkingen opgezet, waaronder het Brainport Talent Centre waar Brabantse en Limburgse bedrijven zijn aangesloten. Binnen Brainport Talent Centre worden activiteiten ontwikkeld en uitgevoerd voor aantrekken en benutten van kenniswerkers, onder andere voor high tech bedrijven uit Noord-Brabant en Limburg. Verder is de samenwerking tussen de Brainport 2020 regio's ook zichtbaar in de Regionale Tool Arbeidsinformatie (voormalig Topbanen Zuid), waar in de periode tot stageplaatsen en vacatures op mbo-, hbo- en wo-niveau gepresenteerd zullen worden op één bovenregionale grensoverschrijdende vacaturesite en een netwerk van minimaal vijftig bestaande niche websites. TalentBOX zal hierin ook een plaats krijgen. Om de activiteiten rondom Regionale Tool Arbeidsinformatie vorm te geven is een kwartiermaker aangesteld. In Limburg is Limburg Magnet opgezet om talent te behouden. 16 T/m 2014 Pagina 23

25 Kennisinstellingen Groen mln mln mln mln Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Brainport Talent Centre Groen 3.67 mln k mln BIC ǀ (38) Limburg Magnet Groen k 58.8 k 73 k 40 LWV, Keyport, LED ǀ (39) EPIC/Banenrijk Groen 700 k k Regio branding Zuid- Limburg ǀ (40) (24) Regionale Tool Arbeidsinformatie Groen Midpoint, Brainport Development, AgriFoodCapital, Greenport, Keyport, LED ǁ (42) (27) ITEM Groen 20.6 mln mln 16.8 mln 2.7 mln UM, bedrijven, provincie Limburg ǁ (42) 4. Incentive programma voor aantrekken van excellente wetenschappers Zie bijlage 6.2. Verwijderde actie. Beurzenprogramma voor topstudenten In 2014 heeft een werkgroep van de VSNU, onder leiding van MU collegevoorzitter de heer Paul, aan minister Bussemaker een visie overhandigd waarin gepleit wordt voor een nationaal beurzenprogramma om meer internationale studenten naar Nederland te krijgen. In juli 2014 heeft de minister aangekondigd jaarlijks beurzen beschikbaar te stellen (landelijk). Verder zal in 2015 het leenstelsel worden ingevoerd, ter vervanging van de basisbeurs voor studenten. Consequenties hiervan op de doelen van Brainport 2020 zijn nog niet bekend Pagina 24

26 Kennisinstellingen Oranje (v) Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen 200 grote en kleine beurzen per jaar Afstemmen en inrichten careercenters voor behoud studenten Oranje (o) Oranje (v) Techniekpact TU/e, UvT, UM Make it in The Netherlands Groen Landelijk programma ǀ (43) Talent Centraal RWTH, Euregionaal beurzenprogramma Internationaal beurzenprogramma Groen RWTH ǀ (24) Groen Ministerie van OCW ǁ (44) Topsectorbeurzen (o.a. ASML) Groen Techniekpact ǁ (45) Living in Brainport programma Het Holland Expat Centre heeft in 2014 de internationale servicedesk/expatdesk verder ontwikkeld. Het Holland Expat Centre is tot stand gekomen uit de Expat Centres van Limburg en Noord-Brabant en wordt mede gefinancierd door Brainport Development, Midpoint Brabant en LED. Het Holland Expat Centre South heeft tot doel internationale kenniswerkers een soepele transitie te bieden naar hun leven in Zuidoost Nederland. Het Expat Centre werkt vanuit het hoofdkantoor in Eindhoven en heeft servicedesks in Tilburg en Maastricht. Verder is ook de gemeente Venlo aangesloten bij de activiteiten van het Expat Centre. Totaal Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Actie Oranje (v) Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Holland Expat Centre South Groen 650k 600 k 50 k 19 Holland Expat Centre South, Brainport, Midpoint, LED (46) (24) 19 Schatting, circa 10% van de totale inkomsten komen uit de bijdrage van het bedrijfsleven (partners). Pagina 25

27 Offensieve inzet op techniek en ondernemerschap in het basis- en voortgezet onderwijs De projecten binnen deze actie worden meer en meer programmatisch ingevuld. Hierin worden ook de afspraken die in het Techniekpact zijn gemaakt over het implementeren van techniek in het basisonderwijs meegenomen, zoals Lichting Zuid (techniek voor groep 8).Ook wordt extra aandacht gegeven aan techniek binnen de PABO's, bijvoorbeeld via Stem2/kindante (e.g 35 scholen Stem 2 ZL). Op het niveau van het voortgezet onderwijs zijn er technasia ontwikkeld. Verder zijn de platformen Jet -Net en TechNet actief. In Noord-Brabant is het 'platform Brabant voor Techniek' actief, waar jaarlijks 80 projecten worden uitgevoerd met en voor leerlingen, scholieren, studenten en leraren. Een deel van deze projecten is ook te vinden op het online platform Techfinder. Op dit platform staan inmiddels meer dan 600 projecten en materialen voor de stimulering van Wetenschap en Techniek voor kinderen en jongeren. In het kader van de "Slimste Regio" is vanuit Brainport Regio Eindhoven ook ingezet op deze actielijn. Continium Discovery Centre in Kerkrade is gerealiseerd en wordt uitgebreid tot Continium, Creative City. Ithaka Science Centre in Venlo is gerealiseerd en heeft in 2013 faillissement aangevraagd, er is nog geen oplossing voor het ontstane hiaat. De Ontdekfabriek in Eindhoven is gerealiseerd. Totaal Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Actie Oranje (o) mln 2.4 mln 29.0 mln 9.1 mln Projecten Status Investering / Exploitatie Rijk/EU Regio Bedrijfsleven en Kennisinstellingen Continium Discovery Centre Groen 21 mln mln 6 mln Provincie Limburg (47) Ithaka Science Centre Rood 3.27 mln 2.37 mln 900 k Gemeente Venlo (29) Ontdekfabriek Groen 450 k 300 k 150 k Gemeente Eindhoven (48) Spark Techlab Keyport 2020 Groen 900 k 100 k 800 k Gemeente Weert ǀ (49) Chemelot experience Oranje(o) 98 k 9 k 89 k Chemelot, LED ǁ (24) Stem2 Groen 1.35 mln 100 k 1.25 mln 40 LED ǁ (24) Het talent centraal Groen 785 k 100 k 685 k 40 Kiestechnieklimburg, LED ǁ (24) Lichting Zuid Groen 450 k 50 k 400 k 40 LED ǁ (24) Brabant voor Techniek Groen 12.6 mln 12.6 mln k Provincie Noord-Brabant ǁ (51) 20 Onderdeel van bijdrage aan Creative City, 6 miljoen is privaat opgehaald. Pagina 26

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 In opdracht van de Brainport 2020 Commissie 18 februari 2015 KENMERK 1014261-006 1. Inleiding 1.1. Brainport 2020 Om Zuidoost-Nederland door te ontwikkelen tot een technologische

Nadere informatie

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 PEOPLE KplusV maart 2014 Pagina 1 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Nadere informatie

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Brainport Development ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl Bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid Strategie-ontwikkeling-uitvoering

Nadere informatie

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 TECHNOLOGY KplusV maart 2014 Pagina 1 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Zuidoost. 3 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 38 scholen en 13

Infrastructuur landsdeel Zuidoost. 3 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 38 scholen en 13 Facts & Figures 24 Deel II LANDSDEEL zuidoost De Human Capital Agenda Brainport 2 vormt de basis voor het regionaal Techniekpact van het landsdeel Zuidoost, bestaande uit de provincies Noord-Brabant en

Nadere informatie

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 In opdracht van de Brainport 2020 Commissie 18 februari 2015 KENMERK 1014261-006 1. Inleiding 1.1. Brainport 2020 Om Zuidoost-Nederland door te ontwikkelen tot een technologische

Nadere informatie

URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015

URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015 Visie en Strategie X. URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015 Brainport 2020 urgentieprogramma 2011-2015 High tech keten De focus zal liggen op de nu al sterke sectoren High Tech Systems & Materials en Chemie, met

Nadere informatie

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Versie 28 november 2012 In opdracht van de Brainport 2020-commissie Samenvatting Brainport 2020 heeft de ambitie om Zuidoost-Nederland

Nadere informatie

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 BASICS KplusV maart 2014 Pagina 1 Pagina 2 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport

Nadere informatie

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO TOP ECONOMY, SMART SOCIETY 2- Zuidoost-Nederland: dé Europese open innovatieregio AIRPORT AIRPORT SEAPORT BRAINPORT NETWORK -3 4 - OVER BRAINPORT NETWORK

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014

BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 BRAINPORT 2020 MONITOR 2014 In opdracht van de Brainport 2020 Commissie 18 februari 2015 KENMERK 1014261-006 1. Inleiding 1.1. Brainport 2020 Om Zuidoost-Nederland door te ontwikkelen tot een technologische

Nadere informatie

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland BIObased logistiek maintenance hightech systems agrofood overheden RIS3 innovatiebevordering duurzaamheid schone energie welzijn samenwerking gezondheid

Nadere informatie

Trends en ontwikkelingen

Trends en ontwikkelingen Ons wereldbeeld ???!!! Intussen in Trends en ontwikkelingen >9 mld mensen!!!!! Wat betekent dit? Kernvraag Hoe zorgen we voor een blijvend goed leefklimaat voor onze burgers? Wonen, werken, welzijn

Nadere informatie

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDOOST PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDOOST PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDOOST & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top! Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

zuidwest Infrastructuur landsdeel Zuidwest 6 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 53 scholen en 17

zuidwest Infrastructuur landsdeel Zuidwest 6 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 53 scholen en 17 LANDSDEEL zuidwest De regio West-Brabant is samen met de provincies Zeeland en Zuid-Holland verenigd in het landsdeel Zuidwest. In de Techniekpact-samenwerking op landsdeelniveau verbinden de zes subregio

Nadere informatie

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED factsheet: : 16.614 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2014 2020 63% 63% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering Berry Roelofs Principal Consultant Utrecht, 17 december 2015 Goede uitgangssituatie, maar Nederland doet het goed 16 e economie van

Nadere informatie

Voerendaal 77% 77% 36% Zuid-Limburg: inw. Voerendaal: inw. factsheet: Oprichting LED

Voerendaal 77% 77% 36% Zuid-Limburg: inw. Voerendaal: inw. factsheet: Oprichting LED factsheet: Voerendaal Voerendaal: 12.939 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Oprichting LED 2012 2020 77% 77% 36% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA

Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA AIRPORT SEAPORT BRAINPORT 2020 2 - Brainport 2020 Samenvatting Brainport 2020 BRAINPORT 2020: TOP ECONOMY, SMART

Nadere informatie

Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg

Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg Ambitie programma Toegevoegde waarde/bijdrage aan BNP: 40 miljard euro op ZON niveau 8,5 miljard op het niveau van Zuid- Limburg Complete werkgelegenheid:

Nadere informatie

Brainport Monitor 2010 Samenvatting. Van crisis naar kracht

Brainport Monitor 2010 Samenvatting. Van crisis naar kracht Brainport Monitor 2010 Samenvatting Van crisis naar kracht People De effecten van de crisis laten zien dat de arbeidsmarkt in Brainport conjunctuurgevoelig is. Technology Brainport blijft goed presteren

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: 16.614 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: 16.614 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED factsheet: Valkenburg Valkenburg: 16.614 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Valkenburg Oprichting LED 2012 2014 2020 63% 63% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen

Nadere informatie

Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV

Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV Opdrachtbrief Kabinet (Ministerie van Economische Zaken, 2009) Ontwikkel, analoog aan de luchtvaartnota en de havenvisie,

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap

Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap G32 BESTUURLIJKE NETWERKDAG 2 Ecosysteem voor ondernemerschap 3 Onderzoeksvraag Hoofdvraag: Wat is de rol van het openbaar bestuur in regionale

Nadere informatie

Brainport 2020. top economy, smart society. Samenvatting. Visie, strategie en urgentieprogramma

Brainport 2020. top economy, smart society. Samenvatting. Visie, strategie en urgentieprogramma Brainport 2020 top economy, smart society Samenvatting Visie, strategie en urgentieprogramma AIRPORT SEAPORT BRAINPORT 2020 2 - Brainport 2020 Samenvatting Brainport 2020 Brainport 2020: Top Economy, Smart

Nadere informatie

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM 14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM Topteam HTSM: advies Toename private èn publieke R&D investeringen in HTSM Herkenbaar en attractief technisch vakonderwijs Overheid als innovatieve

Nadere informatie

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven Plaats voor een heading Jean Paul Kroese 26 april 2012 Opbouw presentatie 1. Kenmerken Regio Eindhoven 2. Regionale ambitie en inhoudelijke opgave 3. Governance

Nadere informatie

Landgraaf. Landgraaf: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Landgraaf. Oprichting LED

Landgraaf. Landgraaf: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Landgraaf. Oprichting LED factsheet: : 37.450 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2015 2020 71% 70% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Simpelveld 77% 77% 40% Zuid-Limburg: inw. Simpelveld: inw. factsheet: Oprichting LED

Simpelveld 77% 77% 40% Zuid-Limburg: inw. Simpelveld: inw. factsheet: Oprichting LED factsheet: Simpelveld Simpelveld: 10.847 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Oprichting LED 2012 2020 77% 77% 40% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Brainport 2020 wordt Brainport Network

Brainport 2020 wordt Brainport Network Een soepel draaiende arbeidsmarkt waar overheden, bedrijfsleven, werknemers en onderwijs moeiteloos hun weg kunnen vinden en constant beschikken over de meest actuele informatie, om de afstand tussen vraag

Nadere informatie

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDWEST PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDWEST PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL ZUIDWEST & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Noordvleugel. 5 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 31 scholen en 15

Infrastructuur landsdeel Noordvleugel. 5 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 31 scholen en 15 Facts & Figures 2 Deel II LANDSDEEL NOORDvleugel In het Techniekpact Noordvleugel hebben de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht hun bestaande techniek-, human capital- en economische agenda

Nadere informatie

Tinder 2.0 voor studenten en (MKB)-bedrijven

Tinder 2.0 voor studenten en (MKB)-bedrijven pagina 1 van 5 Subscribe Past Issues Tra Keynote #119 Online bekijken Tinder 2.0 voor studenten en (MKB)-bedrijven Project MKB 100 boekt resultaat We hebben 100 MKB bedrijven uit de Keyport regio in beeld

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen Presentatie EDB 27-9-2017 Nicole Ottenheim Gemeente Venlo Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen Hans Aarts Fontys Hogescholen Bedrijfsleven: personeelspiramide wordt personeelsruit Outsourcing HO MBO

Nadere informatie

RIF. 7 Zuidwest. 2 Noordvleugel. Regionaal investeringsfonds mbo Factsheet toekenningen Heel Nederland. Noord. Oost.

RIF. 7 Zuidwest. 2 Noordvleugel. Regionaal investeringsfonds mbo Factsheet toekenningen Heel Nederland. Noord. Oost. RIF Regionaal investeringsfonds mbo Factsheet toekenningen 2015 Aanvragers hebben aangegeven voor welk landsdeel hun aanvraag geldt. Totaal: 29 Heel Nederland 2 3 Noord 2 Noordvleugel Oost 7 7 Zuidwest

Nadere informatie

Nota inzake Economic Development Board

Nota inzake Economic Development Board Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze

Nadere informatie

Gulpen-Wittem 66% 66% 38% Gulpen-Wittem: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Gulpen-Wittem.

Gulpen-Wittem 66% 66% 38% Gulpen-Wittem: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Gulpen-Wittem. factsheet: : 14.496 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2014 2020 66% 66% 38% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie

PROJECT PRESENTATIE TIM-15. Project-B: Verbinden

PROJECT PRESENTATIE TIM-15. Project-B: Verbinden PROJECT PRESENTATIE TIM-15 Project-B: Verbinden 1 INTRODUCTIE Team: Louis Derks zelfstandig consultant Toon Kleinhout Koninklijke Landmacht Hans Slotema DSM Resolve René Verhoeven KvK Limburg Opdracht:

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen; Regionale visie als succesfactor

Doorlopende leerlijnen; Regionale visie als succesfactor 1 Doorlopende leerlijnen; Regionale visie als succesfactor Fatima Tahtahi Post Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Directie voortgezet onderwijs Eva van Cooten Platform Bèta Techniek Toptechniek

Nadere informatie

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020 SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Noordelijke specialisatie in beeld Samengestelde behoeften Samengestelde oplossingen Achtertuin als proeftuin/

Nadere informatie

Kerkrade. Kerkrade: 46.533 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Kerkrade. Oprichting LED

Kerkrade. Kerkrade: 46.533 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Kerkrade. Oprichting LED factsheet: : 46.533 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2015 2020 59% 60% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Valkenswaard is Brainport!

Valkenswaard is Brainport! 1 Valkenswaard is Brainport! 17 september 2015 Imke Carsouw-Huizing Algemeen directeur Brainport Development Directeur Stichting Brainport 2 3 BRAINPORT REGIO EINDHOVEN Hightech regio van wereldklasse

Nadere informatie

Kansrijke doorgroeiers maximaal de ruimte bieden

Kansrijke doorgroeiers maximaal de ruimte bieden pagina 1 van 5 Klik hier als u deze nieuwsbrief niet goed ziet. MEI 2017 Kansrijke doorgroeiers maximaal de ruimte bieden Waar moet je zijn, er zijn zoveel loketten. En hoe pak je dat aan? Dat zijn vragen

Nadere informatie

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT MONITOR 2016 - SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT NEXT GENERATION Meedoen MEER MENSEN DIE MEE DOEN Concurreren DIE SAMEN MEER CREËREN Verdienen EN SAMEN MEER VERDIENEN!

Nadere informatie

1. Ambitie, doelstellingen, acties

1. Ambitie, doelstellingen, acties 1. Ambitie, doelstellingen, acties Van Nederlandse distributie naar Nederlandse ketenregie Uitvoering van het Nationaal Innovatieprogramma Logistiek en Supply Chain Management 1 Agri-Food Chemie Hightech

Nadere informatie

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020 Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Overzicht succesvolle waterprojecten Vanaf 2000 wordt in Fryslân gewerkt aan de ontwikkeling van het watertechnologiecluster

Nadere informatie

Brunssum. Brunssum: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Brunssum. Oprichting LED

Brunssum. Brunssum: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Brunssum. Oprichting LED factsheet: : 28.662 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2014 2020 72% 70% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Vijf overtuigende vestigingsfactoren

Vijf overtuigende vestigingsfactoren SCHIJF van VIJF Vijf overtuigende vestigingsfactoren Binnen Nederland biedt bedrijvenpark Laarakker een uitstekende locatie voor bedrijven in de agrifoodindustrie Een gezonde keuze om uw bedrijf hier

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK

MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK In deze monitor wordt een overzicht gegeven van de economische groei van de zes triple helix regio s in Zuidoost- Nederland. Op de thema s arbeidsmarkt en kapitaal en EU

Nadere informatie

Eijsden-Margraten. Eijsden-Margraten: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Eijsden-Margraten.

Eijsden-Margraten. Eijsden-Margraten: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Eijsden-Margraten. factsheet: : 24.967 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2014 2020 68% 70% 38% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Landgraaf. Landgraaf: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Landgraaf. Oprichting LED

Landgraaf. Landgraaf: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Landgraaf. Oprichting LED factsheet: Landgraaf Landgraaf: 37.450 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Landgraaf Oprichting LED 2012 2015 2020 71% 70% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Schinnen. Schinnen: 12.995 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Oprichting LED. banen ingevuld door werknemers van buiten eigen gemeente

Schinnen. Schinnen: 12.995 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Oprichting LED. banen ingevuld door werknemers van buiten eigen gemeente factsheet: Schinnen Schinnen: 12.995 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Oprichting LED 2012 2020 67% 65% 73% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Gulpen-Wittem 66% 66% 38% Gulpen-Wittem: 14.496 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Gulpen-Wittem.

Gulpen-Wittem 66% 66% 38% Gulpen-Wittem: 14.496 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Gulpen-Wittem. factsheet: Gulpen-Wittem Gulpen-Wittem: 14.496 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Gulpen-Wittem Oprichting LED 2012 2014 2020 66% 66% 38% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad *P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Noord. 4 Centres of expertise (penvoerders)

Infrastructuur landsdeel Noord. 4 Centres of expertise (penvoerders) LANDSDEEL NOORD Het landsdeel Noord, bestaande uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, heeft het Techniekpact regionaal vertaald in de Techniekagenda Noord Nederland. In de noordelijke provincies

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

dit* doorpakken in topsectoren

dit* doorpakken in topsectoren dit* doorpakken in topsectoren dit*doorpakken in topsectoren dit* is een prioriteitenprogramma. dit* zijn de maatregelen die nodig zijn om de groei van de Brabants-Zeeuwse economie te stimuleren, als voortrekker

Nadere informatie

Inspirerende sessie Brainport Network Kapitaal tijdens High Tech Capital

Inspirerende sessie Brainport Network Kapitaal tijdens High Tech Capital A.van Beerendonk Van: Brainport Network Verzonden: woensdag 1 juni 2016 15:08 Aan: M Wolfs Onderwerp: Nieuwsbrief Brainport Network Mei Klik hier als u deze nieuwsbrief niet

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Hoe ontwikkel je een regionale economy?

Hoe ontwikkel je een regionale economy? 1 Hoe ontwikkel je een regionale economy? Model van 5 elementen Excellent Science World leading and accessible positions in sciences People make the difference Attracting world class scientists and talented

Nadere informatie

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Toekomst Europese programma s Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Inhoud - Operationeel Programma Zuid (doelstelling 2, EFRO) - Stand van zaken andere Europese programma s: - Doelstelling 3, grensoverschrijdende

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Stein 72% 72% 57% Stein: 25.131 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Stein. Oprichting LED

Stein 72% 72% 57% Stein: 25.131 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Stein. Oprichting LED factsheet: Stein Stein: 25.131 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Stein Oprichting LED 2012 2014 2020 72% 72% 57% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen

Nadere informatie

Techniek College Rotterdam

Techniek College Rotterdam Samenwerking Albeda / Zadkine Op weg naar: Techniek College Rotterdam Kwartaallezing 26 november 2015 1 overview: Waarom Techniek College Rotterdam? en de weg tot nu toe. Beleid Focus op Vakmanschap van

Nadere informatie

Doel Doel van het programma VvW:

Doel Doel van het programma VvW: Doel Doel van het programma VvW: Een strategie en bijbehorende actielijnen opleveren en (laten) uitvoeren ten behoeve van de gewenste economische structuurversterking van de Vierkant voor Werk regio. Dit

Nadere informatie

Inleiding RIS3 en OPZuid

Inleiding RIS3 en OPZuid Inleiding RIS3 en OPZuid Inhoud RIS3 OPZuid 2014-2020 Toekomst structuurfondsen Call Systeemversterking Human Capital (1B3) Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie (RIS3) OPZuid 2014-2020

Nadere informatie

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

Bijlage 2. Human Capital Agenda s Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte

Nadere informatie

Big Science for Business Erik Prins

Big Science for Business Erik Prins Big Science for Business 2012 Erik Prins Even voorstellen Ambitie om iets te veranderen Krediet & Banken crisis Leiderschap crisis Schulden crisis Welvaart ongelijkheid We need a more sustainable economy

Nadere informatie

Economisch Manifest. Noord-Limburg

Economisch Manifest. Noord-Limburg Noord-Limburg Inleiding In de vorm van een Plan van aanpak programma Greenport Venlo heeft de Provincie najaar 2014 haar visie gegeven op de koers die men voor Noord-Limburg van belang acht: het komen

Nadere informatie

LANDSDEEL NOORDWEST. 1. Inleiding

LANDSDEEL NOORDWEST. 1. Inleiding LANDSDEEL NOORDWEST 1. Inleiding Om mee te kunnen bewegen met de dynamiek in de maatschappij als gevolg van de technologische ontwikkelingen, is het Techniekpact drie jaar na de ondertekening geactualiseerd.

Nadere informatie

Nuth. Nuth: 15.478 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Nuth. Oprichting LED. beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente

Nuth. Nuth: 15.478 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Nuth. Oprichting LED. beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente factsheet: Nuth Nuth: 15.478 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Nuth Oprichting LED 2012 2014 2020 67% 65% 73% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen

Nadere informatie

Cofinanciering Innovatiesprong Twente (ISP)

Cofinanciering Innovatiesprong Twente (ISP) Cofinanciering Innovatiesprong Twente (ISP) De Agenda van Twente is een tienjarig investeringsprogramma van de veertien Twentse gemeenten. Hoofddoel is het versterken van de Twentse economie. Hiervoor

Nadere informatie

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Vincent Ketelaars ERAC B.V. Binnenlands Bestuur Europa-debat Houten, 21 november 2013 Inhoud van presentatie Indeling 1 Uw ervaringen in eerdere projecten?

Nadere informatie

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland Presentatie 8 februari 2017 Provincie Gelderland Provinciale Staten Commissie Economie, Energie en Milieu Linze Rijswijk,

Nadere informatie

Universitaire Campus Venlo

Universitaire Campus Venlo Universitaire Campus Venlo Kennis/As Limburg Noordelijkste campus in de kennis/as plannen Ook de kleinste Universitaire campus binnen brede Greenport campus Universitaire Campus Venlo Doel bij te dragen

Nadere informatie

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE ir. drs. Jan Wouters VGN 14-10- 16 CONTENT Automotive Industry Dynamisch Speelveld Hoe spelen we daarop in? Focus onderwijs / triple helix 1 AUTOMOTIVE INDUSTRIE Themagebieden

Nadere informatie

Brainport 2020 Universities Martin Paul voorzitter CvB Maastricht University

Brainport 2020 Universities Martin Paul voorzitter CvB Maastricht University Brainport 2020 Universities Martin Paul voorzitter CvB Maastricht University De kennis-instellingen en hun rol binnen BP2020 MBO; oa. Arcus, De Rooi Pannen, KW1C, Leeuwenborgh, ROC Tilburg HBO; oa. Avans,

Nadere informatie

Heerlen 49% 49% 60% Heerlen: 87.492 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Heerlen. Oprichting LED

Heerlen 49% 49% 60% Heerlen: 87.492 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. factsheet: Participatie. Heerlen. Oprichting LED factsheet: : 87.492 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2020 49% 49% 60% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners die

Nadere informatie

Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013

Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013 Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013 Jean van Zeeland Senior beleidsadviseur Programmamanager j.vanzeeland@sre.nl 0652065753 Naar een gemeenschappelijk ruimtelijk beeld

Nadere informatie

TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017

TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017 TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017 AANDEEL LEERLINGEN VMBO 3E LEERJAAR 2006-2007 2013-2014 2016-2017 VMBO-BB 31% 24% 24% VMBO-KB 27% 22% 21% Het betreft hier het aandeel leerlingen binnen het totaal

Nadere informatie

Voor vakmensen voor de toekomst

Voor vakmensen voor de toekomst Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal

Nadere informatie

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria Jeff Gielen, 28 oktober 2014 www.biofacilities.nl Inhoud 1. Kadans Biofacilities 2. Expertise en support + services 3. Lessons

Nadere informatie