Inhoud. Deel 1: Normale motorische ontwikkeling 25. Woord vooraf 13. Situering van het gebied en de uitgangspunten 15

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. Deel 1: Normale motorische ontwikkeling 25. Woord vooraf 13. Situering van het gebied en de uitgangspunten 15"

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf 13 Situering van het gebied en de uitgangspunten Inleiding Uitgangspunten Eenheid geest-lichaam Leer van het menselijke zich bewegen Interactie tussen het kind en de omgeving 20 Tot slot 23 Deel 1: Normale motorische ontwikkeling Term ontwikkeling Visies op ontwikkeling, theoretische en praktische implicaties Nativistische oriëntatie Empiristische oriëntatie Organismische oriëntatie 31 Tot slot Motorische ontwikkeling gedurende de eerste levensjaren Basismotorische vaardigheden Locomotorische vaardigheden Lopen Springen Objectcontrole Werpbeweging Vangen 49 Tot slot 50

2 6 6 I Inhoud Deel 2: Psychomotorische diagnostiek 53 Inleiding 53 Hoofdstuk 1: Psychomotorische diagnostiek bij kinderen Motorisch domein Motorische ontwikkeling Begripsomschrijving Meetinstrumenten 57 A. Ontwikkelingstests 57 Bayley Scales of Infant Development 57 Peabody Developmental Scales 59 B. Basismotorische tests 61 Clinical Observations of Motor and Postural Skills 61 Test of Gross Motor Development 63 C. Perceptueel motorische tests 65 Lincoln Oseretsky Test Kurzform Bruininks-Oseretsky test of Motor Proficiency 68 Movement Assessment Battery for Children 71 Motoriktest für vier- bis sechsjährige Kinder 74 Maastrichtse Motoriek Test 76 Checklist motorischer Verhaltensweisen 78 Developmental Coordination Disorder Questionnaire 79 Tot slot Coördinatie Begripsomschrijving Meetmethoden 84 Körper-Koordinationstest für Kinder 84 Hamm Marburger Körper-Koordinationstest für Kinder 86 Trampolin Körperkoordinationstest 87 Tot slot Lateralisatie Begripsomschrijving 89 A. Theorieën 89 B. Belang van een duidelijke lateralisatie Meetmethoden 91 A. Vragenlijsten 91 B. Demonstraties zonder concreet materiaal 92 C. Concrete opdrachten 92 Lateralisatieproef van Vallaey 92 Hand Dominanz Test 93 Tot slot 95

3 Inhoud I Handvaardigheid Begripsomschrijving 96 A. Indeling van Fleishman 96 B. Indeling van Guilford 100 C. Indeling van Baedke Meetmethoden 103 Epreuve de pointillage 103 Gibson Spiral Maze Test 104 Purdue Pegboard 106 Wide Range Assessment of Visual Motor Ability 107 Kent Visual Perceptual Test 108 Beery-Buktenica Developmental Test of Visual-Motor Integration 110 Tot slot Schrijven Begripsomschrijving Schrijfvoorwaarden Ontwikkeling van de schrijfmotoriek 113 A. Schrijfbewegingen 113 B. Pengreep 114 C. Schrijfhouding 115 D. Ontwikkelingsstadia van het schrijven Schrijfstoornissen Meetmethoden 117 A. Productevaluatie 118 Graphomotorische Testbatterie 118 Beknopte beoordelingsmethode voor kinderhandschriften 119 Test of Handwriting Skills 121 Detailed Assessment of Speed of Handwriting 123 B. Procesevaluatie 125 C. Evaluatie van de schrijfhouding 126 Beoordeling van de schrijfhouding en schrijfbeweging 126 Observatie van pengrepen 126 Tot slot Lichaamsschema Begripsomschrijving Meetmethoden 131 A. Lichaamsplan en lichaamsbesef 131 Vingergnosieproef 131 Test d imitations des gestes 133 Tonen en benoemen van lichaamsdelen 134 Test du Schéma corporel 135

4 8 8 I Inhoud B. Lichaamsidee 137 Physical Self Description Questionnaire 138 Tot slot Ruimtelijke oriëntatie Begripsomschrijving Meetmethoden 143 Test van Piaget-Head 143 Ayres Space Test 145 Tot slot Motorisch-cognitief domein Visuele perceptie Begripsomschrijving Meetmethoden 147 Spatial Orientation Memory Test 147 Test of Visual Perceptual Skills 148 Development Test of Visual Perception Auditieve perceptie 153 Ritmeproef van Stambak Het probleem oplossend vermogen 155 Thinking Creatively in Action and Movement Motorische leerstijl 157 Tot slot Sociaal-affectief domein Bilder Angst Test Zelfconcept Inleiding Meetmethoden 166 Zelfperceptieschalen van Harter 166 Self Perception Profile for Adolescents 167 Self Description Questionnaire I 169 Self Description Questionnaire II 174 Tot slot 178 Hoofdstuk 2: Psychomotorische diagnostiek bij volwassenen Kwantitatieve observaties Individuele tests 179 Minnesota Rate of Manipulation Test 179 Minnesota Spatial Relations Test 180 Purdue Pegboard 181 Wiener Determinationgerät 182 Tot slot 182

5 Inhoud I Lichaamsbeleving en zelfbelevingsvragenlijsten Inleiding Meetmethoden 184 Body-Cathexis en de Self-Cathexis schaal (BC en SC) 184 LichaamsAttitude Vragenlijst (LAV) 185 Frankfurter Körperkonzeptskalen (FKKS) 189 Self Description Questionnaire III 192 Physical Self Perception Profile 194 Tot slot Groepstests Observatiemethode van Van Roozendaal 198 Ontwikkeling 198 Structuur van de test 198 A. Huidig bewegen 198 B. Bewegingsniveau 200 C. Berekening van het niveau en de niveaulijn 202 Psychometrische kwaliteiten van de test 202 Diagnostische mogelijkheden van de test 203 Tot slot Leuvense Observatieschalen voor gebruik in de psychomotorische therapie (LOVIPT) 204 Ontwikkeling 204 Structuur van de test 206 Psychometrische kwaliteiten van de test 208 Diagnostische mogelijkheden van de test 209 Tot slot Kwalitatieve observaties Bewegingsuitdrukkingskenmerken bij psychisch gestoorde volwassenen 210 Tot slot 216 Deel 3: Therapeutische doelstellingen Situering van de problematiek Formuleringsproblematiek Inventarisatieproblematiek Classificatieproblematiek Doelstellingen bij kinderen Wenselijke doelstellingen Actueel geldende doelstellingen Feitelijke doelstellingen 230

6 10 I Inhoud 3. Doelstellingen bij volwassenen psychisch gestoorden Wenselijke doelstellingen Actueel geldende doelstellingen Feitelijke geldende doelstellingen 234 Tot slot 234 Deel 4: Psychomotorische opvoeding en psychomotorische therapie Technieken van PM-opvoeding en therapie Inleiding Algemene beschouwingen betreffende technieken in de psychomotorische opvoeding en therapie Een oneindig aantal variatiemogelijkheden Psychomotorische opvoeding Basiselementen van de psychomotorische opvoeding Psychomotorisch leren Denkstimulerende technieken 243 Zelfinstructiemethode van Meichenbaum 244 Instrumental Enrichment Program van Feuerstein 245 Cognet van Greenberg Technieken vanuit motorisch leren Didactiek van het leren schrijven Bewegingsgrammatica 250 Rotatierichting 251 Principes bij het trekken van lijnen 251 Regels bij het tekenen van geometrische figuren Cursief versus blokschrift 252 Continue en discontinue bewegingspatronen 252 Kenmerken van het cursief schrift 254 Kenmerken van het blokschrift 254 Evaluatie van het cursief- en blokschrift 254 Lettervormen op basis van inzichten in de psychomotoriek Bewegingsleerprocessen 256 Tracing versus copying 256 Oriënteringen van Pantina 256 Inzichten vanuit de psychomotoriek Bewegingspedagogiek volgens Sherborne 259 Tot slot 261

7 Inhoud I Psychomotorische therapie Functietraining Psychomotorische psychotherapie 266 Tot slot Houding van de therapeut Joining als invoeging Joining als conditio-sine-qua-non voor herstructurering Joining in zijn praktische toepassing 271 Tot slot Evidence based psychomotorische diagnostiek en therapie Inleiding Hoe informatie verzamelen? Evidence based : waarnaar op zoek? Reviews Meta-analyse 278 Tot slot Resultaten van wetenschappelijk onderzoek Bij kinderen en jeugdigen Evidence based -onderzoek in verband met onderzoeksinstrumenten Evidence based -onderzoek in verband met effecten van therapie Motoriek Motorisch cognitief Psychomotorische psychotherapie Bij volwassenen 288 Tot slot 290 Referentielijst 291 Register 315

1. BEGRIPSOMSCHRIJVING

1. BEGRIPSOMSCHRIJVING COÖRDINATIE 1. BEGRIPSOMSCHRIJVING DEFINITIE = harmonisch + economisch samenwerken van spieren, zenuwen en zintuigen stabiele bewegingsacties (willekeurige motoriek) snelle situatie-aangepaste reacties

Nadere informatie

Guy Bosmans, Patricia Bijttebier, Ilse Noens & Laurence Claes

Guy Bosmans, Patricia Bijttebier, Ilse Noens & Laurence Claes Inhoud Inleiding 11 Guy Bosmans, Patricia Bijttebier, Ilse Noens & Laurence Claes 1. De diagnostiek van intelligentie 13 Bea Maes, Stijn Smeets en Mark Schittekatte 1.1 Theorieën over het construct 13

Nadere informatie

De aanwezige metingen in FysioRoadmap

De aanwezige metingen in FysioRoadmap De aanwezige metingen in FysioRoadmap Inhoud Gesorteerd op Categorie...1 Gesorteerd op Omschrijving...5 Gesorteerd op ID...9 Gesorteerd op Categorie ID Categorie Omschrijving meting -191 Algemeen 2-kilometer

Nadere informatie

Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie

Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie INHOUD Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie...1 Beschikbare metingen, gesorteerd op naam...4 Beschikbare metingen, gesorteerd op ID...7 Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie CATEGORIE

Nadere informatie

Fijne motoriek functie gemeten bij kinderen met Developmental Coordination Disorder (DCD): een Systematische Review.

Fijne motoriek functie gemeten bij kinderen met Developmental Coordination Disorder (DCD): een Systematische Review. Nr.12 (augustus, 2017) Projectgroep DCD 1 e lijn I. v. Bommel, MPPT, I. v.d. Veer, MSc Bieber E, Smits-Engelsman BC, Sgandurra G, Cioni G, Feys H, Guzzetta A, Klingels K. Manual function outcome measures

Nadere informatie

Het Athletic Skills beweegparcours; motoriektest in het bewegingsonderwijs

Het Athletic Skills beweegparcours; motoriektest in het bewegingsonderwijs Het Athletic Skills beweegparcours; motoriektest in het bewegingsonderwijs Joris Hoeboer, Sanne de Vries, Michiel Krijger en Erik Stolk Inhoud van de training ALGEMEEN - Gymzaal van de Toekomst - Achtergrond

Nadere informatie

Kritische kanttekeningen bij het gebruik van psychomotorische ontwikkelingstesten in Vlaanderen

Kritische kanttekeningen bij het gebruik van psychomotorische ontwikkelingstesten in Vlaanderen 8 Kritische kanttekeningen bij het gebruik van psychomotorische ontwikkelingstesten in Vlaanderen Vanvuchelen Marleen, dra. lic. Kinesitherapie, Psychomotorische Therapie Provinciale Hogeschool Limburg,

Nadere informatie

Effectiveness of a self-regulated remedial program for handwriting difficulties

Effectiveness of a self-regulated remedial program for handwriting difficulties Effectiveness of a self-regulated remedial program for handwriting difficulties Van Waelvelde, De Roubaix A, Steppe L, et al. (2017) Effectiveness of a self-regulated remedial program for handwriting difficulties.

Nadere informatie

Symposium kindgericht bewegingsonderwijs en jeugdsport

Symposium kindgericht bewegingsonderwijs en jeugdsport Symposium kindgericht bewegingsonderwijs en jeugdsport 18 november 2014 Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Lector: Remo Mombarg Bewegingsonderwijs & jeugdsport Lector: Johan de Jong Healthy lifestyle,

Nadere informatie

KWP symposium 2014. Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs

KWP symposium 2014. Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs KWP symposium 2014 Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs Sport op Basisscholen Sport Fryslân en De Friesland Zorgverzekeraar Meer kinderen goed en voldoende te laten bewegen

Nadere informatie

Kinderoefentherapie. Speciale aandacht voor het bewegen van het kind

Kinderoefentherapie. Speciale aandacht voor het bewegen van het kind Kinderoefentherapie Speciale aandacht voor het bewegen van het kind Mignon Biesta, Kinderoefentherapeut en Orthopedagoog Rinie van den Bogaard, Kinderoefentherapeut Detti Steeman, Kinderoefentherapeut

Nadere informatie

Sport op Basisscholen & Ieder kind kent gymtalent; Kwaliteitsimpulsen in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg, Wouter de Groot, Ben Moolenaar en

Sport op Basisscholen & Ieder kind kent gymtalent; Kwaliteitsimpulsen in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg, Wouter de Groot, Ben Moolenaar en Sport op Basisscholen & Ieder kind kent gymtalent; Kwaliteitsimpulsen in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg, Wouter de Groot, Ben Moolenaar en Ingrid van Aart VVBN symposium 28 maart 2014 1. Bewegende

Nadere informatie

Handschrift ontwikkeling Marjolein van Buuren

Handschrift ontwikkeling Marjolein van Buuren 2.4.1 Handschrift ontwikkeling Marjolein van Buuren Hoorcollege 1 2.4.1 taal en zaakvakken Samenhang: In werkcollege 2 wordt het win-winmodel ingezet om belangrijke begrippen uit het handschriftonderwijs

Nadere informatie

Kinderoefentherapie. Speciale aandacht voor het bewegen van het kind

Kinderoefentherapie. Speciale aandacht voor het bewegen van het kind Kinderoefentherapie Speciale aandacht voor het bewegen van het kind Mignon Biesta, Kinderoefentherapeut en Orthopedagoog Rinie van den Bogaard, Kinderoefentherapeut Detti Steeman, Kinderoefentherapeut

Nadere informatie

hoofdstuk Hoofdstuk 1 Psychomotoriek, de verkenning van een ontwikkelingsdomein 0

hoofdstuk Hoofdstuk 1 Psychomotoriek, de verkenning van een ontwikkelingsdomein 0 hoofdstuk INHOUD 5 Inleiding 0 1. Samen werken en samenwerken 0 2. Remedial teaching en psychomotoriek 0 3. De psychomotorisch begeleider 0 4. Wat dit boek jou kan bieden 0 5. Voor wie is dit boek bedoeld?

Nadere informatie

volgens het taalniveau van de kinderen voor wiskunde is het mogelijk dat de leerling in een andere klas de lessen volgt

volgens het taalniveau van de kinderen voor wiskunde is het mogelijk dat de leerling in een andere klas de lessen volgt Welke kinderen komen naar het I-niveau? kinderen die de basiskennis en basisvaardigheden leren en inoefenen kinderen uit het eerste of tweede leerjaar kinderen die een kleuterklas dubbelden kinderen uit

Nadere informatie

Veronica Sherborne bewegingspedagogiek

Veronica Sherborne bewegingspedagogiek Veronica Sherborne bewegingspedagogiek BASISCURSUS Wouter Carton Opwarming: ervaren van Sherborne Wat is SDM? Theorie: basispijlers Koffiepauze Praktijk: LB & RB Lunchpauze DVD Praktijk: Relaties Koffiepauze

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Dit proefschrift heeft als doel de zorg voor prematuur geboren kinderen te verbeteren. Het gaat in dit proefschrift om kinderen die geboren zijn na een zwangerschapsduur van minder

Nadere informatie

Niet geplaatst. 3. General Apitude test Battery ( GATB) veelheid aan functies om success te voorspellen. 4. Raven Progressive Matrices Niet-verbaal

Niet geplaatst. 3. General Apitude test Battery ( GATB) veelheid aan functies om success te voorspellen. 4. Raven Progressive Matrices Niet-verbaal Niet geplaatst 1. Binet-Simon Eerste versie in 1908 Herwerkt t.e.m. Standfor-Binet 1986 2. French Kit Factoranalyse - Vloeiende intelligentie - Gekristalliseerde intelligentie - Visuele intelligentie -

Nadere informatie

Big data in het bewegingsonderwijs

Big data in het bewegingsonderwijs Big data in het bewegingsonderwijs Sanne de Vries Lector Gezonde Leefs3jl in een S3mulerende Omgeving (GLSO) Joris Hoeboer Docent onderzoeker, kenniskringlid GLSO Luilekkerland Gevolgen Te weinig fruit,

Nadere informatie

(Psycho)motorische begeleiding bij kinderen

(Psycho)motorische begeleiding bij kinderen Griet Dewitte, Kaat Dewitte en Wouter Carton (Psycho)motorische begeleiding bij kinderen Een praktische gids bij de proces- en taakgerichte interventie (PSYCHO)MOTORISCHE BEGELEIDING BIJ KINDEREN EEN PRAKTISCHE

Nadere informatie

Meten van lichaamsbeleving

Meten van lichaamsbeleving Meten van lichaamsbeleving ALV NVPMT 31 maart 2016 Mia Scheffers wjscheffers@gmail.com 1 Twee delen Deel 1 Waarom belangrijk; resultaten tot nu toe Deel 2 Obstakels en valkuilen, aandachtspunten 2 Waarom?

Nadere informatie

Ouders de regie? Verwachtingen en ervaringen van ouders met de GODIVA videomethode. Marike Boonzaaijer, MSc. 23 januari 2016

Ouders de regie? Verwachtingen en ervaringen van ouders met de GODIVA videomethode. Marike Boonzaaijer, MSc. 23 januari 2016 Ouders de regie? Verwachtingen en ervaringen van ouders met de GODIVA videomethode Marike Boonzaaijer, MSc. 23 januari 2016 Aanleiding videomethode Start met vraag KFT 2 e lijn Past in de digitale tijdperk,

Nadere informatie

SCHRIJVEN. Doel workshop. Definitie van schrijven. Soorten schrijfproblemen. Handvatten om het schrijven te verbeteren

SCHRIJVEN. Doel workshop. Definitie van schrijven. Soorten schrijfproblemen. Handvatten om het schrijven te verbeteren SCHRIJVEN Doel workshop Soorten schrijfproblemen Handvatten om het schrijven te verbeteren Definitie van schrijven Schrijven is het op papier zetten van een boodschap Motorische vaardigheid Communicatiemiddel

Nadere informatie

Kerncompetenties psychotherapeut

Kerncompetenties psychotherapeut Kerncompetenties psychotherapeut 5 oktober 2006 Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie Overname is toegestaan, mits ongewijzigd en met gebruik van bronvermelding. Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie,

Nadere informatie

Als het op school niet gaat zoals ze willen

Als het op school niet gaat zoals ze willen Als het op school niet gaat zoals ze willen Een occupation based en cliëntgerichte aanpak van de ergotherapeut bij kinderen met Developmental Coordination Disorder Eva Prenger Begeleider: Wil de Vries-Kempes

Nadere informatie

Zorgplan Motoriek. Zorgplan Motoriek Wordt het aanbod en het leerklimaat van (brede) scholen kwalitatief breder en beter?

Zorgplan Motoriek. Zorgplan Motoriek Wordt het aanbod en het leerklimaat van (brede) scholen kwalitatief breder en beter? Zorgplan Motoriek Wordt het aanbod en het leerklimaat van (brede) scholen kwalitatief breder en beter? Programma Introductie Ontstaan Zorgplan Motoriek Protocol Zorgplan Motoriek Onderzoek naar effect

Nadere informatie

Ergotherapie en ontwikkelingsproblemen

Ergotherapie en ontwikkelingsproblemen Ergotherapie en ontwikkelingsproblemen Basisboek voor kwaliteitsvolle hulpverlening Anne-Marie Denolf en Jo Daems Acco Leuven / Den Haag Lijst van figuren en tabellen 17 Woord vooraf 19 Inleiding 21 1.

Nadere informatie

Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency, second edition. Kathy Blanchaert COS Gent Potloot Gentbrugge- Lochristi Dinamo Lochristi BOT-2

Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency, second edition. Kathy Blanchaert COS Gent Potloot Gentbrugge- Lochristi Dinamo Lochristi BOT-2 Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency, second edition Kathy Blanchaert COS Gent Potloot Gentbrugge- Lochristi Dinamo Lochristi BOT-2 Inleiding BOTMP gepubliceerd in 1978 Meet grove en fijne motorische

Nadere informatie

MH ID. Richtlijnen en principes. 29 maart Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking

MH ID. Richtlijnen en principes. 29 maart Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking Richtlijnen en principes MH ID Over diagnostiek en behandeling van gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking 29 maart 2011 Barbara Pot, orthopedagoge/gz psychologe Meest voorkomende

Nadere informatie

Cursus psychomotorisch onderzoek en therapie bij kinderen

Cursus psychomotorisch onderzoek en therapie bij kinderen E plore Cursus psychomotorisch onderzoek en therapie bij kinderen Vanaf januari 2010 start de nieuwe cursusreeks "Psychomotorisch Onderzoek en Therapie bij Kinderen". Cursusopzet Deze cursus bestaat uit

Nadere informatie

Psychomotorische ontwikkelingstests

Psychomotorische ontwikkelingstests 4 Psychomotorische ontwikkelingstests Vanvuchelen Marleen, dra. lic. Kinesitherapie, Psychomotorische Therapie Provinciale Hogeschool Limburg, departement Gezondheidszorg, opleiding Kinesitherapie, Pediatrische

Nadere informatie

Academiejaar

Academiejaar Academiejaar 2012-2013 Onderzoek naar de bruikbaarheid van een zelfontworpen vragenlijst voor ouders van 5-jarige kleuters, die peilt naar de psychomotore ontwikkeling van hun kind. Ine Strybol Promotor:

Nadere informatie

Veerle Smans - 3 de licentie Orthopedagogiek 1

Veerle Smans - 3 de licentie Orthopedagogiek 1 MOTORIEK: DIAGNOSTIEK Naar schatting drie vierde van de personen met ernstige meervoudige beperkingen heeft naast een ernstige verstandelijke handicap tevens ernstige motorische (functie)beperkingen. Vaak

Nadere informatie

Schrijven. cognitief. neurologisch. Onderwijskundig

Schrijven. cognitief. neurologisch. Onderwijskundig Schrijven cognitief neurologisch Onderwijskundig Ontwikkeling van het handschrift wordt door zowel cognitieve- als motorische factoren beïnvloed en uiteraard de manier waarop het handschrift (op school)

Nadere informatie

WPPSI-III-nl analyse Versie: 1.0.0

WPPSI-III-nl analyse Versie: 1.0.0 Persoonsgegevens Naam Geslacht Man Nationaliteit Nederlandse Voorkeurshand Rechtshandig School/Instituut Basisonderwijs Groep/Leerjaar 2 Onderzoeker Paul Vraagstelling (1) ADHD jjjj mm dd Onderzoeks datum

Nadere informatie

INFOBROCHURE BASISAANBOD ONDERBOUW. Schooljaar Geldenaaksebaan Heverlee tel: 016/

INFOBROCHURE BASISAANBOD ONDERBOUW. Schooljaar Geldenaaksebaan Heverlee tel: 016/ BASISAANBOD ONDERBOUW INFOBROCHURE Schooljaar 2018-2019 Geldenaaksebaan 18 3001 Heverlee tel: 016/23.58.93 email: parkschool@leuven.be website: www.parkschoolleuven.be WAT BIEDT BASISAANBOD ONDERBOUW?

Nadere informatie

Kinderen in Perspectief; onze partners in beeldvorming van emoties en gedrag bij kinderen

Kinderen in Perspectief; onze partners in beeldvorming van emoties en gedrag bij kinderen Kinderen in ; onze partners in beeldvorming van emoties en gedrag bij kinderen 1. Wat is? -praktijk van zelfstandige therapeuten -disciplines: 2 pedagogen, 1 psychologe, multidisciplinaire samenwerking

Nadere informatie

Dag van het Sportonderzoek 2013 Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg en Eralt Broers Wouter de Groot en

Dag van het Sportonderzoek 2013 Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg en Eralt Broers Wouter de Groot en Dag van het Sportonderzoek 2013 Sport op Basisscholen een kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs Remo Mombarg en Eralt Broers Wouter de Groot en Ben Moolenaar; w.de.groot@pl.hanze.nl Sport op Basisscholen

Nadere informatie

HET VISUEEL PROFIEL. Een onderzoek naar visuele perceptie, visuele activiteiten, participatie, probleemgedrag en opvoedingskenmerken

HET VISUEEL PROFIEL. Een onderzoek naar visuele perceptie, visuele activiteiten, participatie, probleemgedrag en opvoedingskenmerken HET VISUEEL PROFIEL Een onderzoek naar visuele perceptie, visuele activiteiten, participatie, probleemgedrag en opvoedingskenmerken bij kinderen en jongeren met oculaire slechtziendheid Deel 1 Over visueel

Nadere informatie

RK Christoffelschool Gendringen

RK Christoffelschool Gendringen Minorcontract 2012-2013. Persoonlijke gegevens Naam Klas Iselinge Hogeschool Stageschool (naam en plaats) Mariska Grievink VR4A RK Christoffelschool Gendringen 2. Minorgegevens Naam van de minor Begeleidend

Nadere informatie

Werkten mee aan de realisatie van deze bundel : Onder supervisie van Dejonghe Frank

Werkten mee aan de realisatie van deze bundel : Onder supervisie van Dejonghe Frank Inleiding Binnen module 10, partim psychomotorische assessment en interventies, krijgen de studenten 2 ba Ergotherapie, de volgende opdracht : maak een syllabus omtrent de deelfacetten van de cursus. Dit

Nadere informatie

18/09/2012. Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica

18/09/2012. Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Lieven Lagae, Kinderneurologie, UZ Leuven Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica Probleem : - genotype fenotype correlatie

Nadere informatie

Sherborne en gehechtheid

Sherborne en gehechtheid Kerngroep Sherborne Nederland organiseert Studiedag: Sherborne en gehechtheid Sherborne bewegingspedagogiek met kinderen bij wie sprake is van basisonveiligheid 25 juni 2010 Locatie: Opleidingscentrum

Nadere informatie

De methode van Veronica Sherborne bevordert: - een sterk vertrouwen in het eigen lichaam

De methode van Veronica Sherborne bevordert: - een sterk vertrouwen in het eigen lichaam DE VERONICA SHERBORNE BEWEGINGSPEDAGOGIEK Through my experience of teaching and observing human movement, and of learning through trial and error, I have come to the conclusion that all children have two

Nadere informatie

ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest Christel Van Vreckem VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017

ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest Christel Van Vreckem VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017 ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017 PWO-onderzoek, gesubsidieerd door OED, ODC Leer+ SITUERING Voorwaarden voor goede

Nadere informatie

Je kunt er niet om heen!

Je kunt er niet om heen! Parental beliefs in de kinderfysiotherapeutische praktijk Je kunt er niet om heen! Marike Boonzaaijer Eline Bolster Workshop 3 november 2017 Introductie Doel workshop - Parental Beliefs: wat zijn dat eigenlijk?

Nadere informatie

HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE

HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1 NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2 WAAROM

Nadere informatie

Lichaamsbewustzijn bij kinderen met psychiatrische problematiek

Lichaamsbewustzijn bij kinderen met psychiatrische problematiek Lichaamsbewustzijn bij kinderen met psychiatrische problematiek Workshop GNOON n.a.v. Onderzoek Master Daphne Uphof & Maloe Hofland Introductie Maloe Hofland Kind en Jeugd ambulant Master PMT Daphne Uphof

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde Foeke van der Zee Inhoudsopgave 1. Onderzoek, wat is dat eigenlijk... 1 1.1 Hoe is onderzoek te omschrijven... 1 1.2 Is de onderzoeker een probleemoplosser

Nadere informatie

Uit de boot vallen. Developmental Coördination Disorder en Passend Onderwijs. Miriam Verstegen

Uit de boot vallen. Developmental Coördination Disorder en Passend Onderwijs. Miriam Verstegen Uit de boot vallen Developmental Coördination Disorder en Passend Onderwijs Miriam Verstegen Wie ben ik? Opleiding revalidatiegeneeskunde mei 2011 afgerond (RMC Groot Klimmendaal, Rijnstate) Juni 2011

Nadere informatie

Do Fathers Matter? The Relative Influence of Fathers versus Mothers on the Development of Infant and Child Anxiety E.L. Möller

Do Fathers Matter? The Relative Influence of Fathers versus Mothers on the Development of Infant and Child Anxiety E.L. Möller Do Fathers Matter? The Relative Influence of Fathers versus Mothers on the Development of Infant and Child Anxiety E.L. Möller Samenvatting 207 Samenvatting Zijn vaders belangrijk? De relatieve invloed

Nadere informatie

Prikkelverwerking en epilepsie. Jacqueline Goudswaard, NVAVG-SEIN symposium13 april 2018

Prikkelverwerking en epilepsie. Jacqueline Goudswaard, NVAVG-SEIN symposium13 april 2018 Prikkelverwerking en epilepsie Jacqueline Goudswaard, NVAVG-SEIN symposium13 april 2018 There was nothing in the intellect that was not first in the senses ( Aristoteles) Zintuigen liggen aan de basis

Nadere informatie

Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers

Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers Wat is DCD? DCD is de Engelse afkorting van Developmental Coordination Disorder; vrij vertaald in het Nederlands een motorische

Nadere informatie

Schrift 3290 SCHRIFT 1

Schrift 3290 SCHRIFT 1 Schrift Kinderen een leesbaar en verzorgd handschrift helpen verwerven behoort tot de opdrachten van de basisschool. Deze opdracht is echter niet eenvoudig. We merken dat de ontwikkeling tot een vloeiend

Nadere informatie

Passen in de klas. voor het onderwijs

Passen in de klas. voor het onderwijs Passen in de klas voor het onderwijs Passen in de klas! Revalidatie Friesland is er ook voor kinderen waarvan men nog niet goed weet wat er aan de hand is, die bijvoorbeeld onhandig zijn en daardoor problemen

Nadere informatie

Bayley III-NL Motoriekschaal

Bayley III-NL Motoriekschaal White paper Bayley III-NL Motoriekschaal Algemene introductie op de Bayley-III-NL Motoriekschaal, vergelijking met de vorige versie, de BSID-II-NL Motorische Schaal White paper 1 www.pearsonclinical.nl

Nadere informatie

Developmental Coordination Disorder. Miriam Verstegen Kinderrevalidatiearts

Developmental Coordination Disorder. Miriam Verstegen Kinderrevalidatiearts Developmental Coordination Disorder Miriam Verstegen Kinderrevalidatiearts 11-06-2015 Inhoud Developmental Coordination Disorder Criteria Kenmerken Comorbiditeiten Pathofysiologie Behandeling Prognose

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening Foeke van der Zee Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt,

Nadere informatie

Kobe* (10 jaar) heeft ernstige dyslexie

Kobe* (10 jaar) heeft ernstige dyslexie Kobe* (10 jaar) heeft ernstige dyslexie En daarmee is de kous af? Nee, natuurlijk niet! Dyslexie is een symptoom van één of meerdere obstakels in de ontwikkeling. Het is dus geen vaststaand feit waarmee

Nadere informatie

HET METEN VAN WAARGENOMEN MOTORISCHE COMPETENTIE: EEN VERGELIJKING TUSSEN VERSCHILLENDE MEETINSTRUMENTEN

HET METEN VAN WAARGENOMEN MOTORISCHE COMPETENTIE: EEN VERGELIJKING TUSSEN VERSCHILLENDE MEETINSTRUMENTEN Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Opleiding Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen Academiejaar 2016 2017 HET METEN VAN WAARGENOMEN MOTORISCHE COMPETENTIE: EEN VERGELIJKING TUSSEN

Nadere informatie

Developmental Coordination Disorder DCD & CP. Cerebral Palsy Congres

Developmental Coordination Disorder DCD & CP. Cerebral Palsy Congres Developmental Coordination Disorder DCD & CP Cerebral Palsy Congres Congres 28 mei 2019 Op een stoel zitten. Aan- en uitkleden. Veters strikken. Fietsen. Uit je woorden komen. Een bal gooien. Tekenen.

Nadere informatie

optimale meetinstrument?

optimale meetinstrument? 1 Klachten in het hoofdhalsgebied: hoe kies ik het optimale meetinstrument? Raymond Swinkels Samenvatting» Klachten in het hoofd-halsgebied hebben in veel gevallen een multidimensionaal karakter waarbij

Nadere informatie

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog diagnostiek en indicatiestelling (volwassenen en ouderen)

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog diagnostiek en indicatiestelling (volwassenen en ouderen) Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog diagnostiek en indicatiestelling (volwassenen en ouderen) Doelstelling De volgende twee Kerncompetenties en vaardigheden in de Regeling periodieke

Nadere informatie

De therapeutische relatie

De therapeutische relatie De therapeutische relatie Klik om tekst toe te voegen In bewegingstherapie bij ouderen met een psychische problematiek Raepsaet Julie, Psychomotorische therapeut, Divisie ouderen OPZ Geel 1 Inhoud 1. Inleiding

Nadere informatie

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor.

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor. Zoekstrategieën JGZ-richtlijn Taalontwikkeling oekstrategie Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken tot beantwoordbare vragen zijn deze eerst omgewerkt tot PICO uitgangsvragen.

Nadere informatie

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut UMC St Radboud Hogeschool van Arnhem en Nijmegen NVLF 1 ORIËNTATIE op LOGOPEDIE NVLF Visie 2000-2005 NVLF

Nadere informatie

Voorwoord... iii Verantwoording... v

Voorwoord... iii Verantwoording... v Inhoudsopgave Voorwoord... iii Verantwoording... v INTRODUCTIE... 1 1. Wat is onderzoek... 2 1.1 Een definitie van onderzoek... 2 1.2 De onderzoeker als probleemoplosser of de onderzoeker als adviseur...

Nadere informatie

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Even voorstellen Arq Psychotrauma Expert Groep is een groep

Nadere informatie

Motorische ontwikkeling bij kinderen. Erika Velders Kinderfysiotherapeut 1 e lijn Docent Opleiding kinderfysiotherapie

Motorische ontwikkeling bij kinderen. Erika Velders Kinderfysiotherapeut 1 e lijn Docent Opleiding kinderfysiotherapie Motorische ontwikkeling bij kinderen Erika Velders Kinderfysiotherapeut 1 e lijn Docent Opleiding kinderfysiotherapie Motorische ontwikkeling bij kinderen? Mijlpalen Motometrisch Kwantiteit Gebaseerd op

Nadere informatie

Developmental Coördination Disorder (DCD)

Developmental Coördination Disorder (DCD) Informatie voor kind en ouders Developmental Coördination Disorder (DCD) Laat zien wat je kunt Wat is DCD Waardoor is mijn kind zo onhandig? Heeft u zich dit als ouder al vaak afgevraagd en onvoldoende

Nadere informatie

Samenvatting. Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese. Een 3-jarige follow-up studie

Samenvatting. Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese. Een 3-jarige follow-up studie * Samenvatting Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese Een 3-jarige follow-up studie Samenvatting Tijdens de periode van groei en ontwikkeling tussen kindertijd en volwassenheid

Nadere informatie

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review Zoekstrategie JGZ-richtlijn Taalontwikkeling Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken zijn deze eerst omgevormd tot PICO uitgangsvragen. Hierbij wordt achtereenvolgens het volgende

Nadere informatie

Behandeling van executieve stoornissen bij mensen met hersenletsel. Danielle Boelen St. Maartenskliniek Nijmegen UMC St.

Behandeling van executieve stoornissen bij mensen met hersenletsel. Danielle Boelen St. Maartenskliniek Nijmegen UMC St. Behandeling van executieve stoornissen bij mensen met hersenletsel Danielle Boelen St. Maartenskliniek Nijmegen UMC St. Radboud Nijmegen Agenda Definitie executieve functies Behandeling van executieve

Nadere informatie

Helpt het hulpmiddel?

Helpt het hulpmiddel? Helpt het hulpmiddel? Het belang van meten Zuyd, Lectoraat Autonomie en Participatie Faculteit Gezondheidszorg Dr. Ruth Dalemans, Prof. Sandra Beurskens 08-10-13 Doelstellingen van deze presentatie Inzicht

Nadere informatie

Bewegen: de toekomst! Leuk, gezond en noodzakelijk.

Bewegen: de toekomst! Leuk, gezond en noodzakelijk. Bewegen: de toekomst! Leuk, gezond en noodzakelijk. Inhoud 1. Baby s en peuters 2. Theorieën over motorische ontwikkeling 3. Kleuters 4. Aanleren van specifieke sporten 5. Schoolrijpheid ( overgang 3 de

Nadere informatie

Open onderwijsdag 6/02/2014

Open onderwijsdag 6/02/2014 Open onderwijsdag 6/02/2014 Het onderwijsteam Gerardine Deblauwe: kleuteronderwijs Lut Debonnet: lager onderwijs Marjolein Libbrecht: secundair onderwijs Sabine Capiau: logopedie Viviane Capiau: psychomotorische

Nadere informatie

Open onderwijsdag 20/04/2016

Open onderwijsdag 20/04/2016 Open onderwijsdag 20/04/2016 Het onderwijsteam Gerardine Deblauwe: kleuteronderwijs Lut Debonnet: lager onderwijs Marjolein Libbrecht: secundair onderwijs Sabine Capiau: logopedie Viviane Capiau: psychomotorische

Nadere informatie

Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi

Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi Inhoudsopgave Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi INTRODUCTIE... 1 1. Wat is onderzoek... 2 1.1 Een definitie van onderzoek... 2 1.2 De onderzoeker

Nadere informatie

hoofdstuk 3 hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5

hoofdstuk 3 hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 Samenvatting Een vroeggeboorte heeft een grote impact op het kind en zijn ouders, zelfs na de opname op de neonatologieafdeling. Te vroeg geboren kinderen laten meer gedragsproblemen zien dan op tijd geboren

Nadere informatie

Het meten van motoriek bij kinderen: prognose en evaluatie

Het meten van motoriek bij kinderen: prognose en evaluatie Het meten van motoriek bij kinderen: prognose en evaluatie Samenvatting Samenvatting Hoe een kind zich op lange termijn gaat ontwikkelen is altijd een boeiende zaak, maar met name als het kind geboren

Nadere informatie

Een update van onderzoeksinstrumenten voor de fijne en grove motoriek

Een update van onderzoeksinstrumenten voor de fijne en grove motoriek Een update van onderzoeksinstrumenten voor de fijne en grove motoriek Johan Simons Faculteit Bewegings- en Revalidatie Wetenschappen, KULeuven, Tervuursevest 101, 3001 Heverlee UPC, KULeuven, Campus Gasthuisberg,

Nadere informatie

Beeldende. kinderen /adolescenten met gedrags- en emotionele problemen De resultaten van een beschrijvende literatuur studie

Beeldende. kinderen /adolescenten met gedrags- en emotionele problemen De resultaten van een beschrijvende literatuur studie Beeldende therapie voor LVB kinderen /adolescenten met gedrags- en emotionele problemen De resultaten van een beschrijvende literatuur studie Liesbeth Bosgraaf MAth Dr. Kim Pattiselanno Dr. Marinus Spreen

Nadere informatie

Schrijfprotocol. Obs de Wezeboom. Oosteinde. Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie; 01-08-2015 1

Schrijfprotocol. Obs de Wezeboom. Oosteinde. Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie; 01-08-2015 1 Schrijfprotocol Obs de Wezeboom Oosteinde Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie; 01-08-2015 1 Inleiding Voor u ligt het schrijfprotocol van obs de Wezeboom. In dit protocol worden de volgende onderdelen

Nadere informatie

jongeren. het beste in verdieping en

jongeren. het beste in verdieping en Aanbod Permanente vorming Academiejaar 2014 2015 Studiedomein: Psychologie en pedagogische wetenschappen Getuigschrift counseling in existentieel welzijn Getuigschrift gedragstherapie bij kinderen en jongeren

Nadere informatie

25 jaar whiplash in Nederland

25 jaar whiplash in Nederland 25 jaar whiplash in Nederland Vanuit een fysiotherapeutisch perspectief Maarten Schmitt M.Sc 1 2 Fysiotherapeut & manueeltherapeut Hoofd van de Divisie Onderwijs Stichting Opleidingen Musculoskeletale

Nadere informatie

Zijn zithouding heeft de volgende kenmerken: - te dicht op papier - schouders/ hoofd scheef - rechterelleboog niet op tafel - zit onderuitgezakt

Zijn zithouding heeft de volgende kenmerken: - te dicht op papier - schouders/ hoofd scheef - rechterelleboog niet op tafel - zit onderuitgezakt Samenvatting Aangezien het niveau van de motorische - en schrijfvaardigheden van de kinderen in mijn stagegroep laag ligt, wil ik de kwaliteit van het handschrift verbeteren. In dit onderzoek geef ik antwoord

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY

NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY Introductie De ziekte van Parkinson werd als eerste beschreven door James Parkinson in 1817. Inmiddels is er veel onderzoek gedaan naar de ziekte van Parkinson, maar

Nadere informatie

OVERDRACHTSKUNDE. Stichting Kwaliteitscentrum Schoonheidsverzorging Utrecht

OVERDRACHTSKUNDE. Stichting Kwaliteitscentrum Schoonheidsverzorging Utrecht OVERDRACHTSKUNDE EXAMENEISEN THEORIE SCHOONHEIDSVERZORGING B VERSIE JULI 2010 STICHTING KWALITEITSCENTRUM SCHOONHEIDSVERZORGING Exameneisen STRUCTUUR THEORIE-EXAMEN: OVERDRACHTSKUNDE Examen Overdrachtskunde

Nadere informatie

CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar

CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar Naam: Onderzoeksdatum: School: Geboortedatum: Klas: CL: CL in maanden: CL*: START met plaatjes concepten

Nadere informatie

Caroline Bastiaenen, PhD

Caroline Bastiaenen, PhD Caroline Bastiaenen, PhD Department of Epidemiology, CAPHRI Research School, Maastricht University Onderzoeksopzet Kwalitatieve studie (exploratief, hypothese ontwikkeling) Onderdeel van een validatie

Nadere informatie

Leeropdracht Perception and action problems

Leeropdracht Perception and action problems Bijeenkomst VMT/LZK 3 Delden, 6 februari 2009 Behavioural Science Institute Leeropdracht Perception and action problems Bert Steenbergen Inhoud Even voorstellen (achtergrond) Onderzoeksthema s (Prof. Jan

Nadere informatie

INFOBROCHURE BASISAANBOD MIDDENBOUW. Schooljaar Geldenaaksebaan Heverlee tel: 016/

INFOBROCHURE BASISAANBOD MIDDENBOUW. Schooljaar Geldenaaksebaan Heverlee tel: 016/ BASISAANBOD MIDDENBOUW INFOBROCHURE Schooljaar 2018-2019 Geldenaaksebaan 18 3001 Heverlee tel: 016/23.58.93 email: parkschool@leuven.be website: www.parkschoolleuven.be WAT BIEDT BASISAANBOD MIDDENBOUW?

Nadere informatie

Videogaming. In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet. januari- juni 2011

Videogaming. In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet. januari- juni 2011 Videogaming In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet januari- juni 2011 EXSO regeling ICT toepassing wordt ingezet om een bepaald doel te bereiken regeling om onderzoek hiernaar te doen aantrekkelijker onderwijs...

Nadere informatie

Vroegbehandeling stichting Omega juni 2016

Vroegbehandeling stichting Omega juni 2016 Vroegbehandeling stichting Omega juni 2016 1 Inhoudsopgave Inleiding pagina 3 Doelgroep vroegbehandeling pagina 4 Doelstelling vroegbehandeling pagina 5 Werkwijze vroegbehandeling pagina 6 Vervolg vroegbehandeling

Nadere informatie

SI bij SMs ontwikkeling

SI bij SMs ontwikkeling SI bij SMs ontwikkeling De zintuigen. 1) Ruiken, olfactorisch 2) Zien, visuele systeem 3) Horen, auditieve systeem 4) Proeven, gustatorisch 5) Voelen, tactiele systeem 6) Evenwichtorgaan, vestibulaire

Nadere informatie

Hopeloos moederschap, een verloskundig paradigma.

Hopeloos moederschap, een verloskundig paradigma. Hopeloos moederschap, een verloskundig paradigma. Dienst voor Perinatale Zorg Hôpital du Vésinet Frankrijk 1 ? Verloskunde? wanneer de medische zorg verzwaart door : dan. een belangrijke co morbiditeit

Nadere informatie

Chapter 9. Samenvatting

Chapter 9. Samenvatting Samenvatting In dit proefschrift wordt beschreven hoe kinderen met Astma of met Developmental Coordination Disorder (DCD), hun kwaliteit van leven (KVL) ervaren vergeleken met gezonde kinderen. Bij schoolgaande

Nadere informatie

Developmental Coördination Disorder (DCD)

Developmental Coördination Disorder (DCD) Developmental Coördination Disorder (DCD) informatie voor kind ouders Wat is DCD Waardoor is mijn kind zo onhandig? Heeft u zich dit als ouder al vaak afgevraagd en onvoldoende antwoord gekregen, dan kunt

Nadere informatie

Opvolging van een nieuwe stomapatïent in het ziekenhuis

Opvolging van een nieuwe stomapatïent in het ziekenhuis Opvolging van een nieuwe stomapatïent in het ziekenhuis Het gebruik van een checklist Lize Tilkens Ellen Vanhoef 20 mei 2014 Overzicht 1 Probleemstelling 2.1 Patiëntenvoorlichting 2.2 Belang van voorlichting

Nadere informatie