Workshop ileostoma en pouch. Dr. Lydi M.J.W. van Driel MDL-arts io

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop ileostoma en pouch. Dr. Lydi M.J.W. van Driel MDL-arts io 12-03-2016"

Transcriptie

1 Workshop ileostoma en pouch Dr. Lydi M.J.W. van Driel MDL-arts io

2 Inhoud Hoe werkt de darm? Verschillende soorten ileostoma / pouch Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Voeding Tips&Trics

3 Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum) Spijsvertering

4 Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum) Lever / galblaas Pancreas Spijsvertering

5 Hoe werkt de darm? Mond Slokdarm Maag Twaalfvingerige darm (duodenum) Nuchtere darm (jejunum) Kronkeldarm (ileum) Dikke darm (colon) Coecum + appendix Ascendens Transversum Descendens Sigmoid Rectum Spijsvertering

6 Hoe werkt de darm? Functie en vertering Mond: Slokdarm: Maag: speeksel/malen transport * maagzuur * verteringssappen * kneden 2-6 uur * 2 kringspieren

7 Hoe werkt de darm? Functie en vertering Twaalfvingerige darm * gal papil v * alvleeskliersappen Vater Waterdunne brij 25 cm lang Opname van meeste voedingsstoffen

8 Hoe werkt de darm? Functie en vertering Nuchtere darm (jejunum) Kronkeldarm (ileum) * Lengte: 5 meter * Oppervlakte: m2

9 Hoe werkt de darm?

10 Hoe werkt de darm? Dikke darm (colon) water en zoutopname darmflora vezels 1-1,5 meter Endeldarm Kringspier (anus)

11 Verschillende soorten ileostoma Dubbelloops ileostoma Vaak tijdelijk Ontlasting en slijmopening Eindstandig ileostoma Meestal definitief Slijm via slijmfistel of anus

12 Verschillende soorten pouch Ileo-anale pouch aansluiting dunne darm op anus goedwerkende kringspier geen ziekte van dunnedarm Continent ileostoma dunnedarmreservoir met klep legen met katheter geen ziekte van dunnedarm

13 Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Dikkedarm functie verdwijnt vochtopname zoutopname vitamine B12

14 Wat verandert er met een ileostoma/pouch? Dikkedarm functie verdwijnt vochtopname zoutopname vitamine B12

15 Voeding Wat is een gezond dieet? Vak 1: Groente en fruit (vitamines, mineralen en vezels) Vak 2: Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, deegwaren (pasta) en peulvruchten (zetmeel, eiwit, voedingsvezels, B-vitamines en mineralen) Vak 3: Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers (eiwitten, B-vitamines, visvetzuren en mineralen zoals kalk en ijzer) Vak 4: Vetten en oliën (vitamine A, D en E en benodigde vetzuren) Vak 5: Dranken (water).

16 Voeding Extra belangrijk bij ileostoma/pouch Uitdroging Verlies van zouten Vitamine B12 tekort

17 Tips en trics Uitdroging Tips Verschijnselen Vermoeidheid Dorst Hoofdpijn Sufheid Verminderde eetlust Drink 2,5-3 liter per dag kopjes al het vocht telt Verspreid de inname over de dag Let op helderheid urine

18 Tips en trics Zout tekort Verschijnselen Vermoeidheid Duizeligheid Prikkelbaarheid Slaapstoornissen Concentratiestoornissen Spierkrampen Snel gewichtsverlies

19 Tips en trics Zout tekort Tips Verschijnselen Vermoeidheid Duizeligheid Prikkelbaarheid Slaapstoornissen Concentratiestoornissen Spierkrampen Snel gewichtsverlies Vermijd slechte - bacon - cervelaatworst - salami - ontbijtspek (smeer)kaas - rookworst - chips en zoutjes haring Vervang door goede - keukenzout - aromat - ketjap, zout en zoet - maggi - bouillon, heldere soep - tomatensap / groentesap - rookvlees en 30+ (smeer)kaas

20 Tips en trics Zout en vocht tekort Let op bij: Sporten Reizen Diarree / braken

21 Tips en trics Zout en vocht tekort Tips Neem indikkende voeding vb zetmeel (brood) ORS Vermijd laxerende voeding vb sorbitol (kauwgom) Loperamide Vezelpreparaten

22 Tips en trics Vitamine B12 tekort Verschijnselen Bleek zien Vermoeidheid Gewichtsverlies Branderige tong lopen op watten Haaruitval Tintelingen

23 Tips en trics Vitamine B12 tekort Tips Verschijnselen Bleek zien Vermoeidheid Gewichtsverlies Branderige tong lopen op watten Haaruitval Tintelingen Let op voeding rijk aan vitamine B12 Bij klachten: laat het controleren Bij tekort: vitamine suppletie tabletten injecties

24 Tips en trics Verstopping - asperges - Bleekselderij * Goed kauwen / snijden - champignons - mais (ook popcorn) - Zuurkool - harde rauwkost * Sommige voedingsmiddelen vermijden - noten en pinda s - taai en draderig vlees - Citrusvrucht - verse ananas - gedroogde vruchten (dadels, vijgen en pruimen) - Kokosproducten - amandelspijs

25 Tips en trics Gasvorming Gasvorming Koolsoorten en spruiten Uien Knoflook en prei Peulvruchten Paprika koolzuurhoudende dranken en bier Kauwgom (sorbitol) snel praten snel eten praten onder het eten kauwen van kauwgom Roken drinken door een rietje snurken met open mond, verkoudheid, Zenuwachtigheid slecht passend gebit

26 Tips en trics Geurvorming Lang gekookte koolsoorten Uien Knoflook en prei Peulvruchten Vis Eieren Vitamine B-tabletten

27 Tips en trics High output stoma Opname in ziekenhuis Medicijnen Oorzaken * voeding * bacteriele overgroei * (virus)-infectie * pouchitis

28 Workshop ileostoma en pouch Vragen?

Voedingsadviezen. Voor mensen met een ileostoma

Voedingsadviezen. Voor mensen met een ileostoma Voedingsadviezen Voor mensen met een ileostoma Inhoudsopgave Inleiding... 1 Klachten door een zout- en vochttekort... 1 Klachten bij zouttekort... 1 Klachten bij een vochttekort... 1 Zoutbehoefte en ongewenste

Nadere informatie

VOEDINGSADVIES BIJ EEN ILEOSTOMA

VOEDINGSADVIES BIJ EEN ILEOSTOMA VOEDINGSADVIES BIJ EEN ILEOSTOMA 927 Inleiding Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm is weggenomen of niet wordt gebruikt. In de dikke darm vindt

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke

Nadere informatie

Ileostoma en Pouch. Nienke Ipenburg Verpleegkundig specialist IBD

Ileostoma en Pouch. Nienke Ipenburg Verpleegkundig specialist IBD Ileostoma en Pouch Nienke Ipenburg Verpleegkundig specialist IBD Agenda - Anatomy en fysiologie - Verteringstelsel - Ileostoma en pouch 2 Fabels - een goede stoelgang, betekent dat je iedere dag ontlasting

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Wat is een ileostoma? Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm niet gebruikt wordt. In de dikke darm vindt indikking

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Wat is een ileostoma? Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm niet gebruikt wordt. In de dikke darm vindt indikking

Nadere informatie

Dieetadviezen. voor mensen met een. ileostoma

Dieetadviezen. voor mensen met een. ileostoma 892 Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Inleiding In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd

Nadere informatie

Voedingsadvies ileostoma

Voedingsadvies ileostoma Voedingsadvies ileostoma Diëtetiek Bezoekadres Ziekenhuis Enschede Koningsplein 1 7512 KZ Enschede Telefoon (053) 4 87 29 20 Inleiding Er zijn twee soorten darmstoma s: een ileostoma en een colostoma.

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2013 pavo 1098 Inleiding U heeft een ileostoma gekregen. Een ileostoma is een stoma aangesloten op de dunne darm. De dikke darm zorgt

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een ileostoma

Voedingsadviezen bij een ileostoma 1/5 Diëtetiek Voedingsadviezen bij een ileostoma Inleiding Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm is verwijderd of (tijdelijk) niet wordt gebruikt.

Nadere informatie

Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma

Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma K. van Galen Telefoonnummer: 0344 674285 D. Jansen A. Kalisvaart R. van Nuland I.Oosterhof R. Weterings Inleiding In deze brochure vindt u

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke

Nadere informatie

Voedingsadviezen na plaatsing van een ileostoma

Voedingsadviezen na plaatsing van een ileostoma Patiënteninformatie Voedingsadviezen na plaatsing van een ileostoma 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Vocht- en zoutbehoefte 4 Producten met veel zout en weinig calorieën 5 Producten

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma

Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke

Nadere informatie

Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma

Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Inleiding Afdeling diëtetiek Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma Telefoonnummer: 0344 6742 85 In deze brochure vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Dit is een kunstmatige uitgang

Nadere informatie

Dieetadvies voor patiënten met een ileostoma

Dieetadvies voor patiënten met een ileostoma VOEDING & DIEET Dieetadvies voor patiënten met een ileostoma ADVIES Dieetadvies voor patiënten met een ileostoma Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Advies bestemd voor:.. Datum:.. Heeft u vragen over deze folder of het dieetvoorschrift, neem dan gerust

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Advies bestemd voor:.. Datum:.. Heeft u vragen over deze folder of het dieetvoorschrift, neem dan gerust

Nadere informatie

Dieetadviezen bij een ileostoma

Dieetadviezen bij een ileostoma Dieetadviezen bij een ileostoma Overzicht gegevens Naam Geboortedatum Datum Diëtist Behandelend arts Telefonisch spreekuur 0492 59 55 60 maandag tot en met vrijdag van 08.15 10.00 uur Inleiding In deze

Nadere informatie

Dieetadviezen voor patiënten met een ileostoma

Dieetadviezen voor patiënten met een ileostoma Dieetadviezen voor patiënten met een ileostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor patiënten met een ileostoma

Voedingsadviezen voor patiënten met een ileostoma Voedingsadviezen voor patiënten met een ileostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm op de buik. Deze is aangelegd

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma

Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma Diëtetiek Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma Inleiding In deze brochure vindt u adviezen over voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm op de buik.

Nadere informatie

Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid

Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid Hoeveelheden per dag volwassenen 19-50 jaar 5 opscheplepels groente (250 gram) 2 porties fruit (200 gram) vrouw: 4-5 snee bruin- of volkoren brood

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een ileostoma

Voedingsadvies bij een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma Inleiding In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma

Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma Voedingsadviezen voor mensen met een ileostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm op de buik. Deze is aangelegd

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor mensen met een pouch

Voedingsadviezen voor mensen met een pouch Voedingsadviezen voor mensen met een pouch In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een pouch (ileo-anale anastomose met reservoir). Bij een pouch is de dikke darm weggenomen en is een verbinding

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een kunstmatige uitgang op de dunne darm (ileostoma)

Voedingsadviezen bij een kunstmatige uitgang op de dunne darm (ileostoma) Voedingsadviezen bij een kunstmatige uitgang op de dunne darm (ileostoma) U bent niet zo lang geleden geopereerd. Daarbij heeft u een kunstmatige uitgang op de dunne darm gekregen, een zogenoemd ileostoma.

Nadere informatie

Voedingsadviezen. voor patiënten met een ileostoma. Dietetiek

Voedingsadviezen. voor patiënten met een ileostoma. Dietetiek Dietetiek Voedingsadviezen voor patiënten met een ileostoma Inleiding In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een ileostoma. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. De arts

Nadere informatie

Voeding bij een high-output (ileo)stoma

Voeding bij een high-output (ileo)stoma Voeding bij een high-output (ileo)stoma Inleiding Er is bij u een stoma op uw dunne darm geplaatst. We spreken van een verhoogde stomaproductie indien u het zakje meer dan 7 keer per dag moet legen. Gebeurt

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een colostoma

Voedingsadvies bij een colostoma Voedingsadvies bij een colostoma Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2013 pavo 1099 Inleiding U heeft een colostoma gekregen. U hoeft hiervoor geen speciaal dieet te gebruiken. Wel kan de voeding die

Nadere informatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een ileostoma. Inleiding

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een ileostoma. Inleiding Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij een ileostoma Inleiding U heeft een ileostoma. Dit is een kunstmatige uitgang op de dunne darm. Bij een ileostoma is de dikke darm of dit deel wordt tijdelijk

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma

Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een colostoma. Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm op de buik. Deze is aangelegd

Nadere informatie

Voedingsadvies bij. een ileostoma

Voedingsadvies bij. een ileostoma Voedingsadvies bij een ileostoma 1 2 Inleiding Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm. Deze is aangelegd omdat de dikke darm is verwijderd of (tijdelijk) niet wordt gebruikt. In de

Nadere informatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een ileostoma

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een ileostoma Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij een ileostoma Inleiding U heeft een ileostoma. Dit is een stoma op de dunne darm. Omdat de functie van de dikke darm ontbreekt kan het zijn dat u te veel zout

Nadere informatie

Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma

Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma Voedingsadviezen voor patiënten met een colostoma In deze folder vindt u adviezen over de voeding bij een colostoma. Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm op de buik. Deze is aangelegd

Nadere informatie

ILEOSTOMA. Patricia Asselman: Dieetafdeling UZBrussel

ILEOSTOMA. Patricia Asselman: Dieetafdeling UZBrussel ILEOSTOMA Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Patricia Asselman: 02 476 34 96 Dieetafdeling

Nadere informatie

COLOSTOMA. Patricia Asselman: Dieetafdeling UZBrussel

COLOSTOMA. Patricia Asselman: Dieetafdeling UZBrussel COLOSTOMA Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Patricia Asselman: 02 476 34 96 Dieetafdeling

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een colostoma

Voedingsadviezen bij een colostoma Voedingsadviezen bij een colostoma Inleiding Een colostoma is een kunstmatige uitgang op de dikke darm. Na het aanleggen van een colostoma is het volgen van een speciaal dieet niet nodig. Wel kan de voeding

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een colostoma. Diëtetiek

Voedingsadvies bij een colostoma. Diëtetiek Voedingsadvies bij een colostoma Diëtetiek 1 2 Inleiding Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm (colon). Na het aanleggen van een colostoma is het volgen van een speciaal dieet niet

Nadere informatie

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding U heeft van uw arts vernomen dat u de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa heeft. Deze ziekten kenmerken

Nadere informatie

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding U heeft van uw arts vernomen dat u de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa heeft. Deze ziekten kenmerken

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

Voeding en een stoma. Vergeet niet dat eten een genot moet zijn!

Voeding en een stoma. Vergeet niet dat eten een genot moet zijn! Voeding en een stoma Vergeet niet dat eten een genot moet zijn! Inleiding U leest nu de brochure voeding en een stoma van Dansac. Het doel van deze brochure is om u te informeren en te adviseren over voeding

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een maagresectie

Voedingsadviezen na een maagresectie Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze

Nadere informatie

Praktische tips voor mensen met een ileostoma

Praktische tips voor mensen met een ileostoma Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Praktische tips voor mensen met een ileostoma z 1 U hebt een ileostoma. In deze brochure krijgt u adviezen voor de verzorging

Nadere informatie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie Uw darmen zijn erg gevoelig voor straling en ze raken gemakkelijk geïrriteerd. Daardoor kunt u last krijgen

Nadere informatie

Voeding bij een. stoma. Nederlandse Stomavereniging

Voeding bij een. stoma. Nederlandse Stomavereniging Voeding bij een stoma Nederlandse Stomavereniging Colofon Zesde druk: februari 2013 Oplage: 4500 Tekst: Rietje Krijnen, Utrecht Illustraties: Schwandt Infographics, Houten Schijf van Vijf: Voedingscentrum,

Nadere informatie

Darmreiniging. 2 onderzoeken op 1 dag

Darmreiniging. 2 onderzoeken op 1 dag Darmreiniging 2 onderzoeken op 1 dag 2 U krijgt dit advies omdat het van belang is dat uw darmen schoon zijn. Alleen dan kan de arts het onderzoek goed uitvoeren. Vezelbeperkt dieet Drie dagen voor het

Nadere informatie

Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm

Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm Beste patiënt Een vernauwing of dreigende afsluiting of obstructie in de darm kan de doorgang van voedselresten belemmeren. Voornamelijk grote stukken

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij colostoma

Voedingsadviezen bij colostoma Voedingsadviezen bij colostoma afdeling diëtetiek U bent geopereerd en er is een colostoma (kunstmatige darmuitgang) aangelegd. Door deze ingreep is er in uw spijsverteringskanaal het een en ander veranderd.

Nadere informatie

Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen.

Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen. Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen www.nwz.nl Inhoud Dieetadviezen 3 Wat kunt u wél gewoon eten en drinken? 6 Uw vragen 6 2 Bij dikke darmkanker kan een vernauwing in de dikke darm

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een stoma

Voedingsadvies bij een stoma Voedingsadvies bij een stoma Diëtetiek Beter voor elkaar Voedingsadvies bij een stoma Voor alle mensen met een stoma geldt dat normale gezonde voeding gebruikt kan worden maar er zijn wel een aantal aandachtspunten.

Nadere informatie

Hoe houdt u uw vocht- en zoutopname op peil?

Hoe houdt u uw vocht- en zoutopname op peil? Hoe houdt u uw vocht- en zoutopname op peil? Waarom dit onderzoek? Zelfzorggeneesmiddelen, zoals ORS, diarreeremmers, vitaminen en zout vallen niet (of onder voorwaarden) onder verzekerde zorg. Dit terwijl

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een stoma

Voedingsadvies bij een stoma Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Voor alle mensen met een stoma geldt dat normale gezonde voeding gebruikt kan worden maar er zijn wel een aantal aandachtspunten. In deze brochure vindt u informatie over

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Inleiding Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Diabetes mellitus. Victoza en voeding Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

dasfwefsdfwefwef Darmreiniging

dasfwefsdfwefwef Darmreiniging Darmreiniging 2 Inleiding In deze folder treft u informatie aan over de voorbereidingen op uw darmonderzoek (coloscopie). Om de dikke darm van binnen goed te kunnen bekijken dient uw darm helemaal schoon

Nadere informatie

Vocht- en zoutadvies bij darmfalen

Vocht- en zoutadvies bij darmfalen Vocht- en zoutadvies bij darmfalen Deze folder is bedoeld voor mensen die via de ontlasting veel vocht en/of zout verliezen als gevolg van darmfalen. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan bij een korte darm syndroom

Nadere informatie

Voorbereiding met Klean-Prep (Ochtend)

Voorbereiding met Klean-Prep (Ochtend) Voorbereiding met Klean-Prep (Ochtend) Uw behandelend arts heeft voorgesteld om bij u een darmonderzoek te laten doen. Dit onderzoek vindt in de OCHTEND plaats. Om de darm goed te kunnen beoordelen moet

Nadere informatie

H. 278374.0115. Ademtest

H. 278374.0115. Ademtest H. 278374.0115 Ademtest Inleiding U bent bij uw arts geweest met maag- en/of darmklachten. Het kan zijn dat deze klachten veroorzaakt worden door een moeizame vertering van bepaalde suikers in uw darmen.

Nadere informatie

Adviezen bij een te hoge stoma productie

Adviezen bij een te hoge stoma productie Adviezen bij een te hoge stoma productie U heeft een stoma op uw dunne darm. Indien u het stomazakje meer dan 7 keer per dag moet legen, is de productie te hoog. Indien dit één keer voorkomt, is dit niet

Nadere informatie

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op?

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op? Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op? Jolande van Teeffelen, diëtist Van de mensen met OSAS heeft 90% overgewicht Vetafzetting door overgewicht kan obstructie van de luchtweg veroorzaken. Maar de apneu

Nadere informatie

Bisacodyl Dit zijn tabletjes die de stoelgang bevorderen. Als bijwerking kunnen darmkrampen ontstaan.

Bisacodyl Dit zijn tabletjes die de stoelgang bevorderen. Als bijwerking kunnen darmkrampen ontstaan. Sigmoidoscopie-Coloscopie met Picoprep De voorbereiding met Picoprep en Bisacodyl Inleiding U krijgt binnenkort een coloscopie of een sigmoïdoscopie. Voor dit onderzoek is het belangrijk dat de darm goed

Nadere informatie

Galstenen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Galstenen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Galstenen U bent bij Rijnstate onder behandeling voor galstenen. In deze folder vindt u meer informatie over galstenen en de voedingsadviezen die hierbij gelden. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en

Nadere informatie

Ileostoma. Ileostoma

Ileostoma. Ileostoma Ileostoma Ileostoma Afdeling Afdeling algemene algemene chirurgie chirurgie Binnenkort wordt bij u (een gedeelte van) de dikke darm weggenomen. Dit kan het gevolg zijn van een chronische aandoening, een

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Een stoma of pouch bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Een stoma of pouch bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Een stoma of pouch bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 4 EDITIE 2018 Eerlijk, betrouwbaar en onafhankelijk 1 Colofon Geen enkel onderdeel van deze brochure, noch de gehele uitgave mag op welke

Nadere informatie

Voedingstips bij stoma of pouch

Voedingstips bij stoma of pouch Voedingstips bij stoma of pouch Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen www.stomavereniging.nl Colofon Eertse druk: december 2018 Oplage: 2500 Eindredactie Christel van Batenburg en Barbara Davidson,

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want het geeft

Nadere informatie

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014 Leefregels voor Gezond blijven KBO Bernadette Helmond 23 april 2014 1 Senioren leven ongezonder dan 10 jaar geleden - Drinken meer - Roken (vrouwen) - Bewegen minder - Overgewicht - Eenzijdig eten 2 Leefregels

Nadere informatie

Adviezen bij een te hoge stoma productie

Adviezen bij een te hoge stoma productie Adviezen bij een te hoge stoma productie U heeft een stoma op uw dunne darm. Indien u het stomazakje meer dan 7 keer per dag moet legen, is de productie te hoog. Indien dit één keer voorkomt, is dit niet

Nadere informatie

H2-ademtest. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

H2-ademtest. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl H2-ademtest Informatie voor patiënten F0793-3105 juni 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet

Voedingsvezelverrijkt dieet Voedingsvezelverrijkt dieet Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Waarom deze brochure?...3 Wat zijn

Nadere informatie

Adviezen bij een te hoge stomaproductie

Adviezen bij een te hoge stomaproductie Adviezen bij een te hoge stomaproductie U heeft een stoma op uw dunne darm. Regelmatig moet u het stomazakje leegmaken. Als dat vaker dan zeven keer per dag nodig is, is er sprake van een te hoge productie.

Nadere informatie

Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen

Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen Kindergeneeskunde Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Drink- en voedingsadviezen... 3 Vezels... 3 Vocht... 4 Gasvorming... 5 Tips... 6 Wat heeft uw kind dagelijks

Nadere informatie

Inhoud 1 - INLEIDING... 2 2 - ANATOMIE VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL... 2 3 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN STOMA S... 2 4 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN

Inhoud 1 - INLEIDING... 2 2 - ANATOMIE VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL... 2 3 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN STOMA S... 2 4 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN Inhoud 1 - INLEIDING... 2 2 - ANATOMIE VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL... 2 3 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN STOMA S... 2 4 - DE VERSCHILLENDE SOORTEN OPVANGMATERIAAL... 3 5 - WAAR KOPEN WE HET OPVANGMATERIAAL?...

Nadere informatie

WATERSTOF- na een hernia-operatie. bacteriele overgroei. ZorgSaam

WATERSTOF- na een hernia-operatie. bacteriele overgroei. ZorgSaam WATERSTOF- ADEMTEST adviezen na een hernia-operatie bacteriele overgroei ZorgSaam 1 2 Waterstof-ademtest bacteriele overgroei Het vermoeden bestaat dat de oorzaak van uw klachten te wijten is aan een overgroei

Nadere informatie

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat Zwangerschapsbraken Zwangerschapsbraken wordt ook wel hyperemesis gravidarum genoemd. Het is een term die wordt gebruikt voor overmatig braken tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Veel vrouwen

Nadere informatie

CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND

CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U heeft een afspraak gemaakt voor een CT-colonografie. CT is de afkorting van computertomograaf. Dit is een apparaat dat met

Nadere informatie

Om dagelijks een goede darmwerking en een gezonde ontlasting te hebben, neemt u best volgende punten in acht:

Om dagelijks een goede darmwerking en een gezonde ontlasting te hebben, neemt u best volgende punten in acht: Inhoud 1. Gebruik voeding rijk aan vezels... 2 2. Vermijd levensmiddelen die een stoppende werking hebben... 2 3. Voldoende drinken... 3 4. Voldoende lichaamsbeweging... 3 5. Neem nooit laxeer- of purgeermiddelen...

Nadere informatie

Voeding bij een. stoma. Nederlandse Stomavereniging

Voeding bij een. stoma. Nederlandse Stomavereniging Voeding bij een stoma Nederlandse Stomavereniging 1 Colofon Zevende druk: maart 2014 Oplage: 4.500 Tekst: Rietje Krijnen, Utrecht Illustraties: Schwandt Infographics, Houten Schijf van Vijf: Voedingscentrum,

Nadere informatie

Voedingsadvies bij short bowel

Voedingsadvies bij short bowel Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek De dunne darm is een belangrijk onderdeel van de spijsvertering. Na een maaltijd komt het voedsel via mond, slokdarm en maag in de dunne darm terecht. In de dunne darm wordt

Nadere informatie

Vocht- en zoutadvies bij darmfalen

Vocht- en zoutadvies bij darmfalen Vocht- en zoutadvies bij darmfalen Deze informatie is bedoeld voor mensen die via de ontlasting veel vocht en/of zout verliezen als gevolg van darmfalen. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan bij een korte darm

Nadere informatie

Hoe werkt mijn darm. Stomavereniging 5 november 2011 Ivar Harkema, MDL arts

Hoe werkt mijn darm. Stomavereniging 5 november 2011 Ivar Harkema, MDL arts Hoe werkt mijn darm Stomavereniging 5 november 2011 Ivar Harkema, MDL arts Inleiding Hoe ziet een darm eruit Hoe werken de darmen (wat doen ze) Waarom een operatie? Soorten stoma Blijft de werking gelijk

Nadere informatie

Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie

Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie 2 Inleiding U wordt binnenkort geopereerd aan uw darmen. Het is beter als uw darm voor de operatie niet vol harde ontlasting zit. Ook kan er sprake zijn van

Nadere informatie

VOEDING BIJ CHRONISCHE DARMONTSTEKINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

VOEDING BIJ CHRONISCHE DARMONTSTEKINGEN FRANCISCUS GASTHUIS VOEDING BIJ CHRONISCHE DARMONTSTEKINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze informatie is bestemd voor patiënten die bekend zijn met chronische darmontstekingen. De meest bekende zijn: de ziekte van Crohn

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een stoma

Voedingsadvies bij een stoma Voedingsadvies bij een stoma Diëtetiek Beter voor elkaar Voedingsadvies bij een stoma Voor alle mensen met een stoma geldt dat normale gezonde voeding gebruikt kan worden maar er zijn wel een aantal aandachtspunten.

Nadere informatie

Infobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Laxerende voeding Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341 mensen zorgen voor mensen Contactgegevens dieetafdeling: Sarah Timmers: 011 826 043 Evelien Truijen: 011 826 057 2 Titel Laxerende voeding:

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Ginette van Lienen, diëtist

Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Ginette van Lienen, diëtist Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Ginette van Lienen, diëtist De diagnose en dan? Nog niet wetenschappelijk aangetoond dat voeding een rol speelt bij ontstaan IBD Er is géén specifiek

Nadere informatie

Door het vrijkomen van waterstof kunnen klachten ontstaan zoals diarree, een opgeblazen gevoel, winderigheid en krampen.

Door het vrijkomen van waterstof kunnen klachten ontstaan zoals diarree, een opgeblazen gevoel, winderigheid en krampen. Waterstofademtest In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten een waterstofademtest (H2-ademtest) te laten doen. Dit onderzoek vindt plaats op de polikliniek Bloedafname. Aan de hand van deze waterstofademtest

Nadere informatie

VOORBEREIDING DIKKE DARMONDERZOEK MET MOVIPREP

VOORBEREIDING DIKKE DARMONDERZOEK MET MOVIPREP VOORBEREIDING DIKKE DARMONDERZOEK MET MOVIPREP Inleiding U ondergaat binnenkort een dikke darm Voor het onderzoek is het belangrijk dat uw darmen schoon en leeg zijn. Ter voorbereiding volgt u een dieet

Nadere informatie

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding Diëtetiek 1 Voeding en vochtinname Voldoende vocht en een vezelrijke voeding is belangrijk voor een goede spijsvertering en werking van nieren en blaas.

Nadere informatie

Cardiologie / Diëtetiek. Vocht- en zoutgebruik bij hartfalen

Cardiologie / Diëtetiek. Vocht- en zoutgebruik bij hartfalen Afdeling: Onderwerp: Cardiologie / Diëtetiek Vocht- en zoutgebruik bij hartfalen Inleiding Voor u ligt een brochure, bedoeld voor patiënten met hartfalen, over vocht- en zoutgebruik. In deze brochure wordt

Nadere informatie

Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen

Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen inhoud Waarom deze brochure? 4 Hoe komt u aan vloeibaar voedsel? 4 Algemene richtlijnen 5 Samenstelling van de maaltijden 6 Praktische tips 8 Uw vragen 10

Nadere informatie

Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN?

Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN? Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN? Inhoud Klachten Beïnvloeding van Darmen Leefadviezen Voedingsadviezen, vezels, vocht Feiten en fabels Gasvorming Vezels: 30-40

Nadere informatie