Jaarverslag Vzw De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel. 057/

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Vzw De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel. 057/"

Transcriptie

1 Organisatie in de Jeugdzorg Vzw De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel. 057/ Jaarverslag 2019 Vzw De Walhoeve is een organisatie voor hulpverlening aan jongeren en hun ouders en biedt de volgende modules aan: verblijf, dagbegeleiding, laagintensieve en breedsporige contextbegeleiding, contextbegeleiding in functie van autonoom wonen, crisisverblijf en crisisbegeleiding. Daarnaast participeert vzw De Walhoeve in vzw Crisishulp aan Huis West- Vlaanderen. Verblijf Dagbegeleiding Dagbegeleiding De Walhoeve Eikhoekstraat 65 D Hondtstraat 64a Zwarte Nonnenstraat Westvleteren 8900 Ieper 8630 Veurne

2 Inhoudsopgave Voorwoord VOORSTELLING VAN DE ORGANISATIE Modules Verblijf Dagbegeleiding Contextbegeleiding Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering Crisishulp aan Huis Crisisverblijf en -begeleiding Organogram INTEGRALE KWALITEITSONTWIKKELING Inputgebieden Leiderschap Personeelsbeleid Personeelsformatie Samenwerkingsgesprekken Coachingsgesprekken, opvolgingsgesprekken en sturingsgesprekken Welzijn op het werk: preventie en bescherming Opleidingen Beleid en strategie Website Strategische kaart Positieve heroriëntering Middelen en partnerschappen ICT Bouwwerken en VIPA Fondsenwerving Walhoevefeesten STENT Crisisnetwerk Zorgboerderijen Vrijwilligerswerk Integrale jeugdhulp Overheid SOM Jongerenbegeleiding Overlegstructuren Sociale Dienst Jeugdrechtbank, Ondersteuningscentrum Jeugdzorg en Integrale Toegangspoort Artsen Psychiatrisch ziekenhuis Heilig Hart Scholen, Centra voor Leerlingenbegeleiding en werkgevers in kader van opleiding Andere voorzieningen en partners van de brede instap De Lo-groep Ambrajaze Aandachtsbegeleider Kernprocessen Axenroos Jaarlijkse kampen voor de jongeren Gezinskamp Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.2/92

3 Activiteiten Decreet rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp Seksualiteitsbeleid Drugbeleid Outputgebieden Gebruikersresultaten Evaluatie door de jongeren Evaluatie door de context Medewerkersresultaten Samenlevingsresultaten KWALITEITSVERSLAG Visie op kwaliteitsbeleid Visie Betrokkenheid Kerncijfers Bezetting Benutting Organisatie in cijfers Statistische gegevens over de module verblijf Opnames en uittreden in Verblijfplaats voor opname Aanmeldingsproblematiek Leeftijd en geslacht Schoolgegevens Verblijfplaats na uittrede Statistische gegevens over de module dagbegeleiding Opnames en uittreden voor de module dagbegeleiding Verblijfplaats voor opname in de module dagbegeleiding Aanmeldingsproblematiek Leeftijd en geslacht Schoolgegevens Verblijfplaats na uittrede Zelfevaluatie Duiding Sjabloon Beknopte motivering ProMES Light Kwaliteitsplanning Evaluatie kwaliteitsplanning Kwaliteitsplanning Kwaliteitsplanning tot Effect van de hulpverlening Situering Algemene visie op effect van hulpverlening Visie op vastgelegde set aan indicatoren Meten van effect van hulpverlening Slot Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.3/92

4 Voorwoord Beste lezer, De opmaak van een jaarverslag is voor ons als organisatie steeds een boeiende terugblik naar het voorbije jaar. Wat waren onze plannen? Wat hebben we wel of juist niet kunnen realiseren? Ging het zoals we voorzien en gepland hebben? Tegelijkertijd stellen we ons de vraag of we onze maatschappelijke opdracht gerealiseerd hebben in Hebben we dit jaar opnieuw een wezenlijk verschil kunnen maken voor de kinderen, jongeren en gezinnen die op ons rekenen? Als ik zie met welke goesting en engagement al onze medewerkers het voorbije jaar onze hulpverlening vorm gegeven hebben, welke processen we hierbij doorlopen hebben o.a. rond teamvorming en het zoeken naar onze identiteit, welke samenwerkingsverbanden we opgestart hebben met externe partners, hoe we de wereld voor onze kinderen en jongeren een stukje groter gemaakt hebben door o.a. in te zetten op een uitgebreid vrijetijdsaanbod, hoe ons preventiebeleid in 2019 verder uitgewerkt en verdiept werd met bijzondere focus op het psychosociaal welzijn van medewerkers, hoe we een vrijwilligerswerking uitgebouwd hebben die mee kracht geeft aan onze werking, dan kan ik alleen maar trots stellen dat we er in geslaagd zijn om ook in 2019 een warme en veilige plek te maken van vzw De Walhoeve. Uiteraard is ons werk niet af. Ons werk is nooit af. Maar de weg naar de realisatie van onze maatschappelijke opdracht is absoluut even boeiend en belangrijk als de opdracht zelf, om ons te vormen als voorziening, als steunpartner voor iedereen die onze steun nodig heeft. Ons relaas van onze tocht in 2019, kan u lezen in dit jaarverslag. Veel leesplezier! Wim Hove directeur vzw De Walhoeve Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.4/92

5 1. VOORSTELLING VAN DE ORGANISATIE Vzw De Walhoeve is een organisatie in de Jeugdzorg. De maatschappelijke zetel is gevestigd in de Eikhoekstraat 65 in Westvleteren. Vzw De Walhoeve beheerde tot eind 2012 drie voorzieningen in twee werkvormen: het residentieel begeleidingstehuis De Walhoeve in Westvleteren en het dagcentrum met een vestiging in Veurne en in Ieper. Van januari 2013 tot december 2014 was vzw De Walhoeve erkend binnen het experimenteel modulair kader met 12 modules verblijf, 15 modules dagbegeleiding, 1 module contextbegeleiding in functie van autonoom wonen en 27 modules contextbegeleiding. Sedert januari 2015 is vzw De Walhoeve erkend voor volgende modules: 12 modules verblijf 15 modules dagbegeleiding 27 modules laagintensieve contextbegeleiding 1 module contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 6 modules krachtgericht kortdurende contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering. In overleg met Jongerenwelzijn werd begin 2019 beslist om deze laatste modules stop te zetten tot eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding. De verblijfsfunctie is gevestigd in Westvleteren. De dagbegeleiding situeert zich op onze locaties in Ieper en Veurne. Er is een afzonderlijke contextbegeleider voor de modules verblijf en dagbegeleiding. Vzw De Walhoeve engageert zich ook voor een mogelijk crisisverblijf en/of begeleiding. Gezien de overbezetting was er in 2019 geen crisisverblijf of begeleiding. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.5/92

6 Aanmelding voor crisisverblijf en -begeleiding gebeurt via het crisismeldpunt, telefoon: 050/ Daarnaast participeert vzw De Walhoeve in vzw Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen en time-outproject Ambrajaze 1.1. Modules Verblijf In de residentiële setting kunnen twaalf jongeren van nul tot 25 jaar terecht. Deze jongeren vertonen gedragsproblemen en/of emotionele problemen en komen uit een verontrustende leefsituatie. Het kan ook gaan om jongeren die een jeugddelict hebben gepleegd. De jongeren leven samen met geëngageerde professionele begeleiders in één gemengde, verticale leefgroep. We opteren voor samenleven in een verticale groep, maar toch wordt de werking zo veel als mogelijk opgesplitst in twee groepen volgens leeftijd, niveau en eigen keuze. Er zijn eveneens vijf studio s die we kunnen inzetten voor kamertraining. Hier kunnen vijf jongeren zich voorbereiden op een zelfstandig leven. Drie van deze studio s kunnen ook als individuele kamer worden gebruikt. Eén studio is uitgerust voor een verblijf van een minder valide jongere. De verblijfsmodules zijn gekoppeld aan modules voor contextbegeleiding. Voor meer info verwijzen we graag naar onze website en naar ons pedagogisch profiel. De verblijfsmodules zijn niet rechtstreeks toegankelijk. Adres: De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel.:057/ info@dewalhoeve.be Website: De leefgroep verblijf kan rechtstreeks bereikt worden via verblijf@dewalhoeve.be Dagbegeleiding In Ieper en Veurne staan we in voor de dagbegeleiding van vijftien jongeren van drie tot achttien jaar met gedragsproblemen en/of emotionele problemen met een maximum van tien per centrum. Aan elke module dagbegeleiding is ook een module contextbegeleiding gekoppeld. Voor meer informatie verwijzen we graag naar onze website en naar ons pedagogisch profiel. Dagbegeleiding is rechtstreeks toegankelijk: iedereen (ouders, jongeren, diensten, ) kan de vraag naar dagbegeleiding stellen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.6/92

7 Adres: D Hondtstraat 64a Zwarte Nonnenstraat Ieper 8630 Veurne Tel.: 057/ Tel.:058/ dagbegeleidingieper@dewalhoeve.be Website: dagbegeleidingveurne@dewalhoeve.be Website: Contextbegeleiding Aan elke module verblijf en dagbegeleiding is een module laag intensieve contextbegeleiding gekoppeld. Aan zes modules dagbegeleiding is een breedsporige contextbegeleiding gekoppeld. Er zijn twee contextbegeleiders bij vzw De Walhoeve, één voor verblijf en één voor de dagbegeleiding Ieper en Veurne. Ook de begeleiders uit de dagbegeleidingen nemen een aantal contextbegeleidingen op. We kregen in 2018 een 6 daagse basisopleiding via JO-IN rond contextbegeleiding. Doorheen het jaar krijgen we nog diverse vormingen (zie verder). Wekelijks is er een intervisiemoment met de pedagogisch coördinator van vzw De Walhoeve. Het doel van de contextbegeleiding is ondersteuning geven aan het gezin. We bieden dit aan op maat van het gezin en volgens de vraag. Het varieert van gezin tot gezin, van laag intensief (één gesprek om de twee, drie weken) tot meerdere gesprekken per week. De duur van de begeleiding kan van enkele maanden tot jaren variëren. Er is een wisselwerking mogelijk tussen verblijf - dagbegeleiding en omgekeerd. Het is belangrijk voor de ouders om samen met de contextbegeleiders op zoek te gaan naar de krachten binnen de context en van daaruit samen een hulpverleningstraject op te starten. Regelmatig samen evalueren en bijsturen is noodzakelijk. Tijdens het werken met het gezin staat het belang van het kind centraal. De contextbegeleider beslist samen met de betrokkenen waar het gesprek doorgaat, afhankelijk van het doel van het gesprek. Bij de start van een begeleiding proberen we een vertrouwensband op te bouwen. Dit vormt de basis om een mandaat te verkrijgen en om aan de slag te kunnen gaan met het gezin. We hebben oog voor het netwerk van het gezin. Bijvoorbeeld overleg met school, artsen, familie, consulenten, enz.. We werken vanuit een systeemtheoretische invalshoek en/of het oplossingsgerichte denkkader om de relatie tussen ouders en kind te bespreken, te evalueren, te versterken en indien nodig te herstellen. We maken gebruik van verschillende methodieken zoals motiverende gespreksvoering, netwerkkaart, genogram psycho-educatie, aanleren van opvoedingsvaardigheden, de drie huizen, duplomethodiek,. Voor meer informatie verwijzen we graag naar ons pedagogisch profiel. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.7/92

8 Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen Via een geïndividualiseerde begeleiding bereiken we dat de jongere zelfstandig kan functioneren op de verschillende levensdomeinen. De jongere huurt een woonst (studio, appartement, ) en de begeleiding gaat minstens één tot meerdere keren per week langs. Deze module organiseren we tot uiterlijk de leeftijd van 21 jaar. Dit kan uitzonderlijk worden verlengd tot 25 jaar. Voor meer informatie verwijzen we graag naar ons pedagogisch profiel. Deze module is niet rechtstreeks toegankelijk Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering In dit proces zoeken we naar verbinding tussen alle betrokkenen en doen we blijvend beroep op hun betrokkenheid. Vijf redenen om aan te kloppen bij vzw De Walhoeve voor Positieve Heroriëntering: 1) We starten vanuit een specifieke verontrusting in een opvoedingscontext; 2) We werken met het hele gezin en al wie getroffen is door de situatie en we zoeken hoe we deze verontrusting kunnen wegnemen; 3) We zitten allemaal samen rond de gesprekstafel zodat communicatie opnieuw mogelijk is; 4) We zorgen voor verbinding door iedere betrokkene zijn gevoelens te laten uitspreken en te laten beluisteren door de anderen; 5) We werken aan een oplossing in een periode van vier maanden. Voor meer informatie verwijzen we naar ons pedagogisch profiel. De module Positieve Heroriëntering is rechtstreeks toegankelijk. Zoals eerder beschreven werd begin 2019 in overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn beslist om deze module stop te zetten tot eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding Crisishulp aan Huis Vzw Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen is ontstaan uit een samenwerkingsverband tussen drie organisaties binnen de Jeugdzorg die hulp aanbieden bij problematische opvoedings- en leefsituaties: vzw Binnenstad (Brugge), vzw Oranjehuis (Kortrijk) en vzw De Walhoeve (Westvleteren). Vzw Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen is een aparte vzw waarvan de stichtende organisaties lid zijn van de raad van bestuur. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.8/92

9 Crisishulp aan Huis richt zich tot gezinnen met kinderen van 0 tot 18 jaar die te maken hebben met een ernstige crisissituatie met impact op de opvoeding en/of het welzijn van de kinderen. Ook binnen gezinnen waar hulpverlening lopende is, kan naar aanleiding van een bepaalde gebeurtenis een noodsituatie ontstaan. Crisishulp aan Huis kan ook interveniëren in gezinnen waar na een periode van uithuisplaatsing het gezin de jongere opnieuw kan opnemen mits de nodige intensieve coaching en ondersteuning. Voor een meer gedetailleerd overzicht verwijzen we naar het jaarverslag van Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen van Dit kan worden aangevraagd bij CaH West-Vlaanderen (info@cahwestvlaanderen.be). Aanmelding voor crisisbegeleiding of crisisinterventie gebeurt via het crisismeldpunt, telefoon: 050/ Crisisverblijf en -begeleiding Vzw De Walhoeve engageert zich voor een mogelijk crisisverblijf en/of begeleiding. Aanmelding voor crisisverblijf en -begeleiding gebeurt via het crisismeldpunt, telefoon: 050/ Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.9/92

10 1.2. Organogram Opmerking: de voorgestelde lijnen zijn hiërarchische lijnen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.10/92

11 2. INTEGRALE KWALITEITSONTWIKKELING 2.1. Inputgebieden Leiderschap Drie coördinatoren sturen de organisatie aan: algemeen coördinator (directeur), pedagogisch coördinator en kwaliteitscoördinator. Zij worden met betrekking tot veiligheid en welzijn bijgestaan door de preventieadviseur. De coördinatoren werken vanuit de visie van het participatief leiderschap. De coördinatoren stimuleren en nodigen alle medewerkers in tal van domeinen uit om mee na te denken, mee te praten en soms ook mee te beslissen. Het team van coördinatoren probeert randvoorwaarden te creëren waarbinnen medewerkers maximaal kunnen ontplooien en stimuleert hen om zelf initiatieven te ontplooien binnen de organisatie. Ook de hoofdbegeleiders betrekken we actief bij dit proces. Op die manier beogen we om de kwaliteiten van medewerkers beter te benutten en de betrokkenheid van medewerkers bij de organisatie en hun welzijn te verhogen Personeelsbeleid Personeelsformatie Onderstaand overzicht geeft een beeld van de situatie van eind 2019: Directeur: Pedagogisch coördinator: Kwaliteitscoördinator: Preventie-adviseur: Hoofdbegeleider: Logistieke medewerkers: Logistiek verantwoordelijke: Technisch medewerker: Administratieve medewerker: 1 VTE 1 VTE 0,84 VTE 0,05 VTE 1,45 VTE 1,6 VTE 0,2 VTE 0,8 VTE 0,8 VTE Leefgroepbegeleiders: Contextbegeleiders: 9,3 VTE 1,8 VTE Totale personeelsformatie: 18,84 VTE Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.11/92

12 Samenwerkingsgesprekken In het samenwerkingsgesprek focussen we op de manier waarop het afgelopen jaar is samengewerkt om de persoonlijke resultaten te bereiken. Het gesprek is een 360 feedback waarbij onder andere wordt geantwoord op de vraag hoe de medewerker de samenwerking als persoon ervaart, wat de medewerker nog meer of op een andere manier wil gaan doen en hoe hij de toekomst ziet Coachingsgesprekken, opvolgingsgesprekken en sturingsgesprekken Naast de samenwerkingsgesprekken kunnen medewerkers ook coachingsgesprekken aanvragen. Deze kunnen bijvoorbeeld de vorm van een werkbegeleiding aannemen. Op die manier kan de medewerker over een specifiek item feedback krijgen evenals advies voor de verdere aanpak. In een opvolgingsgesprek overlopen we de afspraken die van tel zijn in de organisatie of die gemaakt werden tussen leidinggevende en medewerker. De voortgang hierin wordt overlopen. In een sturingsgesprek werken we rond zaken die we kunnen verbeteren. Men kan ook steeds terecht voor een gesprek over de psychosociale aspecten van het werk bij één van de vertrouwenspersonen, de interne of de externe preventieadviseur Welzijn op het werk: preventie en bescherming In 2019 werden onder andere de volgende maatregelen getroffen om de arbeidsveiligheid te verzekeren of te verbeteren: Optimaliseren brandveiligheid Actualisering dossierbeheer preventie en welzijn, actualisering werkpostfiches Aanstelling tweede vertrouwenspersoon + opleiding Verdere verfraaiing van de arbeidsplaats Uitwerken nieuw brandveiligheidsdossier Uitwerken risicoanalyse psychosociale risico s Bijscholen eerste hulpverlener In 2019 was er één werkongeval met enkel medische kost, zonder tijdelijke ongeschiktheid. Er waren geen incidenten van psychosociale aard die zich (bij herhaling) hebben voorgedaan ten aanzien van de externe preventiedienst. In 2019 was er vanuit Liantis een opvolggesprek naar aanleiding van de wijzigingen in de leiding van de organisatie. Op het actieplan voor 2020 staan volgende acties: Verder optimaliseren brandveiligheid Verdere verfraaiing van de arbeidsplaats Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.12/92

13 Afnemen vragenlijsten om psychosociale risico s in te schatten / welzijn bevragen werknemers. Uitwerken procedure gebruik register agressie door derden Opleidingen Interne opleidingen: Geweldloos verzet en de nieuwe autoriteit (14/01 en 15/01) Werken met de context vanuit de leefgroep (08/02 en 22/02) Terugkoppeling vanuit vorming met betrekking tot suïcide (03/10) Intervisie Reservoir (03/10) Eerste hulp bij kinderen (14/11) Externe opleidingen: Sociaal Emotionele Ontwikkeling (31/01 en 07/02) Snoeitechnieken door Miras (26/02 + vier lesdagen) Opleiding vertrouwenspersoon door Liantis (26/02 + vier lesdagen) Eerste hulp bij brand en ongevallen: vier workshops in één (14/02) (s)expert anno 2019, praten over seksualiteit en relaties in een digitale wereld (22/03) Verbindend leiderschap, gegeven door Ligand (28/ lesdagen) Opleiding met als onderwerp gezonde kost door het Vlaams Instituut Gezond Leven (25/04) Basisopleiding EHBO: Opleiding nijverheidshelper door Liantis (06/05+07/05) Educatieve spelen Vives Campus Brugge (16/05) Studiedag Escala: Aansprakelijkheid - Financieel beheer - Samenwerking - Nieuwe WVV - Versterk uw vzw (16/05) vorming omtrent suïcidepreventie (gegeven door cgg t Largo) CAH W-Vlaanderen (04/06) Bijscholing: preventieadviseur in de welzijnssector Liantis (14/06) De werking van Insisto (14/06) Kick Off Academische Werkplaats Leefklimaat (20/09) Autisme. Brein en adolescentie in transitie. Psychotherapie nodig? (10/10) Annelien Jonckheere over communicatie (10/10) Delphine Levrouw, Academische Werkplaats Leefklimaat (back to basics VOT) (21/ /12) Ik wil je, blijf bij me, hou van me. Over belang van relationele continuïteit en participatieve houding (08/11) Liever zo! Samen positief handelen, ook bij probleemgedrag (21/11) Gebruik van spellen bij het begeleiden van gezinnen (06/12) Intervisie vertrouwenspersoon (12/12) Mediawijs opvoeden in de Jeugdhulp (19/12) Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.13/92

14 Beleid en strategie Website We besteden veel zorg aan het actueel houden van onze website Onze site is gebouwd in Wordpress, een open source publicatieplatform. Ook onze digitale nieuwsbrief is gekoppeld aan deze site Strategische kaart Om ons doel te bereiken, werken wij rond de volgende 6 thema s. VAKMANSCHAP De Walhoeve investeert in vakmanschap en werkt klantgericht. Belangrijk is het onderkennen van de behoeften van zowel interne als externe klanten om er adequaat op te kunnen reageren. Talenten en competenties worden daarom optimaal ingezet en verder ontwikkeld binnen een cultuur van levenslang leren. Dit leren gebeurt zowel formeel als informeel: door bijscholing en door mensen te betrekken in nieuwe situaties, en door te leren uit eigen ervaringen en ervaringen van anderen. TEAMWERK De Walhoeve wordt gedragen door goed presterende teams. Binnen die teams bewaren we een evenwicht tussen eigenbelang en organisatiebelang. Ze zijn multidisciplinair dankzij de inzet van een verscheidenheid aan competenties en functies. Dit komt tot uiting zowel in de dagelijkse werking als in projectwerk. Bij projectwerk zijn werkgroepen, gedreven onder andere door leerprocessen, actief rond specifieke thema s. De Walhoeve zorgt voor coaching. Zo ondersteunt de organisatie het functioneren binnen het team om de persoonlijke effectiviteit binnen het team te vergroten. Goed samenwerken leidt immers tot duurzame relaties waar alle partijen baat bij hebben, waarin we elkaar versterken en van elkaar kunnen leren. ONDERNEMEN EN INNOVATIE De Walhoeve investeert in ondernemen en innovatie. We onderhouden onze accommodatie optimaal en breiden die uit rekening houdend met de behoeften van onze cliënten en medewerkers. We leggen nieuwe contacten en intensiveren de bestaande door het onderhouden en uitbouwen van netwerken. Op die manier vergroten we onze naambekendheid, wisselen we kennis en ervaring uit, en trachten we beslissingen positief te beïnvloeden. IT ondersteunt onze processen en communicatielijnen waardoor de efficiëntie van de werking verhoogt. We investeren in welzijn op het werk door aandacht te hebben voor veiligheid, bescherming van de gezondheid, psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, ergonomie, arbeidshygiëne en verfraaiing van de werkruimtes. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.14/92

15 De Walhoeve staat ook voor duurzaam ondernemen. Bij organisatiebeslissingen benutten we ook kansen voor een beter milieu en meer welzijn voor de medewerkers en de maatschappij. We zoeken een evenwicht tussen organisatieresultaten, sociale en ecologische belangen. Daarbij houden we steeds rekening met het beschikbare vermogen dat een noodzakelijke randvoorwaarde is. Het vermogen blijft op peil door het werven van middelen en een goed beheer van deze middelen. TAAKGERICHTHEID De Walhoeve werkt taakgericht vanuit transparante gemeenschappelijke doelstellingen. We gaan oplossingsgericht te werk. We stimuleren mensen in de richting van een constructieve oplossing, en moedigen hen aan om zelf in die richting verder te denken. We denken niet in problemen maar in oplossingen, en dat stimuleert het doen. We zien problemen als uitdagingen met nieuwe kansen. We werken ook resultaatgericht. We focussen op het resultaat en het verzamelen van de nodige competenties hiervoor. Door de kennis en ervaring die we onderweg naar het eindresultaat opdoen, kan het vooraf geformuleerde eindresultaat worden vervangen door een nog beter resultaat. PARTICIPATIE EN INSPRAAK Door participatie en inspraak betrekt De Walhoeve jongeren, ouders en medewerkers maximaal zowel in de werking van de organisatie als in de individuele hulpverlening. Op die manier neemt iedereen samen met anderen zijn verantwoordelijkheid op. Participatie en inspraak stimuleren de gelijkwaardigheid tussen hulpverlener en cliënt. PROFESSIONELE COMMUNICATIE Professionele communicatie zit als een rode draad verweven in alles wat De Walhoeve doet. We communiceren doelgericht en zijn helder over onze werkelijke bedoelingen. Bovenvermelde thema s worden komende jaren geëvalueerd en verder geactualiseerd of aangepast rekening houdend met het veranderende hulpverleningslandschap Positieve heroriëntering Vzw De Walhoeve blijft investeren in een gerichte contextbegeleiding. In 2015 namen we de beslissing om de contextbegeleiding breedsporig uit de dagbegeleiding om te bouwen naar zes modules krachtgericht kortdurende contextbegeleiding op basis van de methodiek van positieve heroriëntering. Van 1 april 2015 tot eind 2018 werden deze zes modules positieve heroriëntering ingezet. In overleg met Jongerenwelzijn werd begin 2019 beslist om deze module stop te zetten tot zeker eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.15/92

16 Middelen en partnerschappen ICT Eind 2015 vervingen we de oude server en maakten we van de gelegenheid gebruik om, in combinatie met de bouwwerken op onze locatie in Westvleteren, de topologie te hertekenen. Zoals voorzien werden onze verschillende servers, waaronder ook de sharepointserver, gevirtualiseerd wat heel wat voordelen biedt onder andere op vlak van back-up, energieverbruik en bedrijfszekerheid. Met deze grote investering maakte onze organisatie een inhaalbeweging en legden we een stevige basis om toekomstige uitdagingen op vlak van IT aan te gaan. We zorgen er elk jaar voor dat onze computersystemen up to date blijven. In 2018 en 2019 werd verder geïnvesteerd in onder andere een aantal nieuwe laptops en grotere beeldschermen voor de medewerkers. Voor contextbegeleiders en voor de verschillende leefgroepen werden gsm-toestellen aangekocht. In 2019 werden de voorbereidingen getroffen om een elektronisch cliëntendossier in gebruik te nemen. Verschillende externe aanbieders van dergelijke systemen werden uitgenodigd voor het geven van een demo. De demo s organiseerden we gezamenlijk samen met vzw Golfbreker, vzw Kompani en Vereniging Ons Tehuis. Op die manier ondersteunden de verschillende organisaties elkaar bij de vergelijking. Na grondige evaluatie beslisten we om binnen vzw De Walhoeve ecqare van het bedrijf LICQUID als systeem te gebruiken. Ook vzw Golfbreker en vzw Kompani beslisten om met ecqare aan de slag te gaan. In het najaar van 2019 werd een implementatietraject doorlopen waarbij de kwaliteitscoördinator en een begeleider fungeerden als SPOC (Single Point Of Contact). Zij werden door de mensen van LICQUID opgeleid en ondersteund om de applicatie ecqare op maat van onze organisatie vorm te geven. De SPOCs deden dit in nauw overleg met de directeur, de pedagogisch coördinator en een afvaardiging van de medewerkers. Eind 2019 stond alles op punt om dit verder na een korte testperiode begin 2020 tegen in de loop van februari 2020 in gebruik te nemen. De SPOCs voorzien hiervoor de nodige opleiding en ondersteuning voor de medewerkers van vzw De Walhoeve Bouwwerken en VIPA In 2017 legden onze eigen technische medewerkers de laatste loodjes aan de renovatiewerken van de bovenverdieping van het hoofdgebouw. Plamuren, schilderen, rolgordijnen, Elke jongere beschikt voortaan over een eigen kamer en een eigen sanitaire ruimte. Als laatste maakte Honoré D O voor onze organisatie een kunstwerk dat een speciale plaats kreeg in onze voorziening. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.16/92

17 De silhouetten van enkele jongeren werden genomen, en uitgewerkt in herbruikbare materialen. Deze werden door de kunstenaar zelf en onze technische medewerker verspreid opgehangen op de wanden van onze schuur te Vleteren. Concreet werd ons 60% aan investeringssubsidie toegekend van het totale bedrag van die verbouwingswerken. 10% van investeringssubsidie dienden we nog te ontvangen. Pas na realisatie van het kunstwerk, konden we in 2019 de laatste fasen indienen ter opname van het VIPA saldo. Er vond tevens een overlegmoment plaats met Jongerenwelzijn in het kader van VIPA. Een aantal einddocumenten werden dan ook opgemaakt: Een definitieve oplevering, een overzicht van de uitgevoerde werken, en tevens een eindstaat van elk perceel. In samenwerking met een EPB-verslaggever werden dan ook aan de laatste EPB eisen voldaan. Het EPB eindverslag diende tevens te worden ingediend bij VIPA. Onze administratief medewerker bezorgde aan VIPA de laatste einddocumenten, samen met alle facturen van de afwerking, maar ook de facturen van het kunstwerk, die het saldo verantwoorden. In oktober 2019 werd ons VIPA dossier voor deze bouwwerken afgerond met de opname van het saldo. De bouwwerken werden mee mogelijk gemaakt door de steun van: Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.17/92

18 Fondsenwerving De jaarlijkse Walhoevefeesten leveren financiële middelen voor de kampen en vrije tijdsbesteding van de jongeren die we begeleiden. Dit evenement wordt bovendien gesponsord door 12 lokale bedrijven. In de lente hielden we met succes een snoepverkoop ten voordele van onze werking. Met de opbrengst van de snoepverkoop organiseerden we een uitstap voor de hele voorziening. Kinderen en medewerkers bezochten samen het pretpark Bellewaerde. Met de steun van AG Insurance en Bart s Potatoes Company werd in 2019 een minibus Fiat Talento aangekocht. Kiwanis Ieper Dames de Vauban steunden de aankoop van potten en pannen voor het inductiefornuis. Kiwanis Ieper Young Professionals steunde de aankoop van een diepvries voor het dagcentrum in Ieper. Ronde Tafel De Panne steunde het jaarlijkse gezinskamp. Innerwheel Poperinge maakte het mogelijk om in dagcentrum Ieper speelhoeken te installeren en een geluidsinstallatie aan te schaffen. De opbrengst van Fin de Saison Sporthalle Poperinge werd geschonken aan de individuele jongerenkampen. Met deze opbrengst en met opbrengsten van de Walhoevefeesten konden een aantal jongeren op paardenkamp en zelfs op reis naar Italië. De voogdijraad van Ieper droeg bij aan de vakantiegelden van de jongeren. Financiële middelen werden verder ook geschonken door BV Lesage-Profel, Justitieel Welzijnswerk en diverse privépersonen. In het kader van de Warmste Week organiseerde KBC ten voordele van De Walhoeve een koekjesverkoop, VBS De oogappel uit Lo een speelgoedmarkt en werd er in Reninge een kerstmarkt gehouden. Naast financiële steun was er ook een enorme steun in natura. Zo konden we via BV Lesage-Profel op meerdere momenten en voor langere periodes gebruik maken van een springkasteel. CCV zorgde voor een laptop en 4 ipads. Via Soroptimisten Ieper kregen de jongeren mooie kerstcadeautjes. Rotary Club Poperinge zorgde voor keukenmateriaal waaronder een friteuse, een keukenrobot en een serveerwagen. Heel wat mensen bezorgden ons ook computermateriaal, kledij, schoolmateriaal, extra kaarten voor Bellewaerde, voetbalschoenen, speelgoed, Walhoevefeesten Op 18 en 20 oktober 2019 vonden de 23 ste Walhoevefeesten plaats. Voor het tweede jaar op rij vonden de feesten plaats in zaal De Sceure in Vleteren. Traditiegetrouw was er op vrijdag een seniorennamiddag waarbij Johnny Clarysse het beste van zichzelf kwam geven. Hij zorgde voor sfeer en ambiance en een volle dansvloer! De lekkere biscuittaart in de pauze werd goed gesmaakt. Het was dit jaar een topeditie met meer dan 200 aanwezigen! Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.18/92

19 Op zondag was er voor het eerst een aperitiefconcert met Dat Swingdt. Nadien kon men aanschuiven aan het buffet met kip aan t spit, groentjes en frietjes. Meer dan 300 familieleden, vrienden en sympathisanten smulden van deze lekkere maaltijd. Er was kinderanimatie voor onze allerjongsten: kindergrime, glittertattoos, reuzespelletjes en een springkasteel. Er kwam ook een clown langs die leuke ballonnen plooide. Er was ook een opendeurdag in de leefgroep in Westvleteren. Men kon daar via twee wandelroutes naar toe wandelen of men kon het treintje nemen dat reed tussen de Sceure en de leefgroep. De opendeurdag was een groot succes met veel bezoekers. De bezoekers genoten van de rondleiding door de begeleiding in alle ruimtes van de leefgroep. Nadien kon er nagekaart worden op de binnenkoer met warme chocomelk en verse wafels. Doorheen het hele weekend vond traditiegetrouw ook een tombola plaats STENT Waar STENT in oorsprong vooral de focus legde op de samenwerking tussen Bijzondere Jeugdzorg en geestelijke gezondheidszorg/psychiatrie, is dit vandaag een belangrijk provinciaal platform voor netwerking. STENT wil samenwerking tussen Jeugdzorg, Kinder en Jeugdpsychiatrie en ambulante geestelijke gezondheidszorg bevorderen en via dit netwerk verder bestendigen. Samenwerking is immers een groeiproces dat stimulansen moet blijven krijgen. In deze dynamische groep delen hulpverleners intersectoraal praktische ervaringen. Er gebeurt geen beleidsondersteunend werk. STENT verspreidt informatie over reeds bestaande projecten en stimuleert op deze manier de samenwerkingsinitiatieven die positief geëvalueerd werden door de praktijk en die een win-winsituatie opleveren voor de sectoren. Het is een interessant forum voor het uitwisselen van inspirerende voorbeelden. In 2019 hebben we niet actief geparticipeerd aan dit forum, maar we blijven het wel volgen Crisisnetwerk De Walhoeve biedt een mogelijk aanbod binnen het netwerk crisisjeugdhulpverlening van de Integrale Jeugdhulp. Jongeren in een crisissituatie, aangemeld vanuit het crisismeldpunt, kunnen voor zeven dagen opvang krijgen in het begeleidingstehuis. Deze periode is verlengbaar met maximum zeven dagen. Vanuit het verblijf in De Walhoeve is er hierbij de mogelijkheid voor crisisbegeleiding van de jongere en zijn context voor 28 dagen, op voorwaarde dat er een indicatiestelling is vanuit het crisismeldpunt en uiteraard dat de jongere in het begeleidingstehuis is opgenomen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.19/92

20 Vanuit de module dagbegeleiding is er tevens een mogelijk aanbod voor crisisbegeleiding van 28 dagen. De aanmelding hiervoor gebeurt eveneens via het crisismeldpunt. In 2019 jaar zijn deze werkvormen niet benut geweest omwille van het feit dat we steeds in overtal gewerkt hebben en geen ruimte hadden om deze eventuele begeleidingen kwaliteitsvol op te nemen. We blijven evenwel open staan om ons mogelijk aanbod in het crisisnetwerk ook daadwerkelijk te kunnen opnemen. Er is geregeld een telefonisch overleg met de medewerkers van het crisismeldpunt om af te stemmen wat er mogelijk is Zorgboerderijen We werken samen met zorgboerderijen die mee instaan voor de invulling van de dagbesteding van een aantal jongeren. Tijdens het schooljaar betreft het jongeren die van school gestuurd zijn. In de vakantieperiodes betreft het onder andere jongeren die nog niet rijp zijn voor een vakantiejob Vrijwilligerswerk Naast de vrijwilligers die doorheen de jaren al spontaan een handje kwamen helpen, werd er in het afgelopen jaar actief op zoek gegaan naar vrijwilligers. Naast de vrijwilligers die eenmalig komen helpen tijdens de Walhoevefeesten hebben we een aantal vrijwilligers die structureel onze werking ondersteunen: - Een vrijwilliger die ons ondersteunt als chauffeur: deze persoon brengt en haalt sommige van onze jongeren op voor en na hun vrijetijdsbesteding (atletiek, paardrijden, voetbal, ) - Een aantal vrijwilligers die ons ondersteunen tijdens de huiswerkbegeleiding. - Er zijn ook vrijwilligers die ons op structurele basis ondersteunen in het logistiek werk (strijken, helpen in de tuin, ) Daarnaast worden de begeleidersteams die op kamp gaan ook versterkt met vrijwilligers die meegaan op kamp Integrale jeugdhulp Op 1 maart 2014 trad het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp in werking. Centraal in dit decreet staat de jongere en zijn hulpvraag. Er wordt ingezet op een sterke samenwerking tussen de verschillende sectoren uit de jeugdhulpverlening: Algemeen Welzijnswerk, Centra voor Leerlingenbegeleiding, Jongerenwelzijn, het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, Kind en Gezin en de centra voor Geestelijke Gezondheidszorg. De rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp werd versterkt en de toegang tot de niet rechtstreeks toegankelijke hulpverlening verloopt nu via één intersectorale toegangspoort. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.20/92

21 Alle jeugdhulpverleners kunnen jongeren aanmelden bij de Intersectorale toegangspoort die dan via indicatiestelling een toegang kan geven tot de niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp. Op die manier kunnen kinderen en jongeren via de intersectorale toegangspoort toegang krijgen tot de door vzw De Walhoeve aangeboden hulpverlening. Bij onveilige of bedreigende situaties kunnen we terecht bij een gemandateerde voorziening: de Vertrouwenscentra Kindermishandeling en de Ondersteuningscentra Jeugdzorg. De gemandateerde voorzieningen bepalen of de hulpverlening al dan niet maatschappelijke noodzaak is. Als bemiddeling en vrijwillige hulpverlening niet tot een oplossing leiden, verwijzen zij door naar het parket en kan de jeugdrechter een gedwongen hulpverlening opleggen. De integrale jeugdhulp biedt garanties voor de inspraak aan alle betrokkenen in de jeugdhulp en verzekert de participatie van ouders en minderjarigen Overheid Vzw De Walhoeve is erkend door de Vlaamse Gemeenschap, Agentschap Jongerenwelzijn. Regelmatig wordt hiertoe deelgenomen aan bijeenkomsten of werkvergaderingen, georganiseerd door de overheid zoals bijvoorbeeld rond kwaliteit SOM Onze organisatie is lid van de werkgeversorganisatie SOM. Langs deze weg gebeurt de informatiedoorstroom naar de voorzieningen. Het is de bedoeling de belangen van de organisatie en van de sector te behartigen bij de overheid Jongerenbegeleiding Onze organisatie is ook lid van de koepelorganisatie Jongerenbegeleiding. Langs deze weg gebeurt eveneens informatiedoorstroom naar de voorzieningen. We nemen deel aan diverse werkgroepen waaronder de werkgroep Integrale kwaliteitszorg, overleg directies, informatieveiligheid, overleg contextbegeleiding en overleg pedagogisch coördinatoren Overlegstructuren Vzw De Walhoeve is actief binnen de volgende overlegstructuren: - Regionaal Overleg Bijzondere Jeugdzorg (LOBJ) - West-Vlaams Overleg Bijzondere Jeugdzorg (WOB) - Intersectoraal Regionaal Overleg Jeugdhulp (IROJ) - Werkgroep advisering IROJ Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.21/92

22 - Supervisie Kamertraining (SKT) - STENT - Federatie van Sociale Ondernemingen (SOM) - Intervisie Ambrajaze - Werkgroepen vanuit Jongerenbegeleiding - Westhoek Welzijnsoverleg - Stuurgroep zorggarantie voor het jonge kind (werf2) Sociale Dienst Jeugdrechtbank, Ondersteuningscentrum Jeugdzorg en Integrale Toegangspoort De jeugdrechter en de Sociale Dienst Jeugdrechtbank melden ook aan via de Integrale Toegangspoort. Er is met deze verwijzende instanties een voortdurende wederzijdse informatieoverdracht naast de formele overlegmomenten bij intake en opmaak van het handelingsplan en de evolutiebespreking Artsen Vzw De Walhoeve werkt samen met verschillende artsen: Huisarts Tandarts Gynaecoloog Orthodontist Twee kinder- en jeugdpsychiaters Neuropsychiater Uroloog We werken hoofzakelijk samen met huisartsenpraktijk De Mistel indien ouders hiermee akkoord zijn. Indien aangewezen, werken we samen met de nodige specialisten en met verschillende ziekenhuizen Psychiatrisch ziekenhuis Heilig Hart Met het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart te Ieper hebben we een samenwerkingsovereenkomst voor 24 uur crisishulp. Op casusniveau maken we gebruik van de nieuwe dienst Twoape. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.22/92

23 Scholen, Centra voor Leerlingenbegeleiding en werkgevers in kader van opleiding Onze jongeren volgen heel uiteenlopende niveaus en richtingen in verschillende onderwijsinstellingen. We hechten veel belang aan een goed contact met de school. We nemen in samenspraak met de ouders zo veel mogelijk deel aan de oudercontacten, er is een dagelijkse opvolging via de schoolagenda en het digitale platform Smartschool. Indien nodig houden we telefonisch contact of komen we samen voor overleg. Via het CLB van het vrij- of gemeenschapsonderwijs genieten de cliënten begeleiding op het domein van leren en studeren, onderwijs en loopbaan, preventieve gezondheidszorg en psychosociaal functioneren. Sedert 1 maart 2014 behoren de CLB s samen met Kind en Gezin en de Centra voor Algemeen Welzijnswerk tot de brede instap. Zij zoeken samen met kinderen, jongeren en ouders naar oplossingen. Als er specifieke ondersteuning nodig is, verwijzen zij door naar een gespecialiseerde dienst. Bij verontrusting kunnen zij beroep doen op het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg en het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Andere voorzieningen en partners van de brede instap ADI Ieper + De Sleutel Veurne: ambulante drugszorg. CGG Largo Ieper en Veurne: psychologische begeleiding. Binnenstad vzw (Brugge) en Oranjehuis vzw (Kortrijk): Crisishulp aan Huis CAW Ieper Veurne Zorgboerderijen Zonnewende (voorziening bijzondere jeugdzorg) Vzw Kompani (voorziening bijzondere jeugdzorg) Vzw Golfbreker De lettergreep (psycho-logo-kine) Kinesiste Logopediste t Spoor (thuisbegeleidingsdienst) Revalidatiecentra (Elora, De Klinker) t Schildpad (praktijk van zelfstandige psychologen) De Lo-groep De Lo-groep is opgericht in 2012 en staat voor een samenwerkingsverband tussen drie voorzieningen uit onze regio met name vzw Kompani, OVBJ Zonnewende en vzw De Walhoeve. Er wordt een samenwerking uitgebouwd in een context van gelijkheid met de bedoeling samen dingen te doen ten voordele van de jongeren, de gezinnen en de medewerkers in de meest ruime betekenis. Het kan hierbij gaan over opleiding, kwaliteit, strategie, Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.23/92

24 We willen dit doen op een constructieve manier, zonder al te veel bureaucratie. samenwerking moet ons voornamelijk energie geven. De Sedert 2015 voorzien we ook gemeenschappelijke vorming. In 2016 en 2017 werd onder andere gezamenlijk verder gewerkt aan het drugbeleid en bijhorende acties en was er een gezamenlijke vorming over het omgaan met agressie. Er was ook gezamenlijke intervisie over beleidsthema s. In 2018 werd de samenwerking binnen de Lo-groep verruimd naar andere voorzieningen. Zo werkten we in 2018 met de Lo-groep rond sommige thema s zoals GDPR en informatieveiligheid ook samen met vzw vzw Golfbreker, Vereniging Ons Tehuis en vzw De Loods. In 2019 werd vooral samengewerkt op vlak van GDPR, informatieveiligheid, sociale media en visiebepaling rond effect van hulpverlening en directie-overleg Ambrajaze (Uitleg over institutionele pedagogie is deels gebaseerd op een tekst van Laurent Thys van Rizsas.) Samen met OVBJ Zonnewende en vzw Arktos werd in 2017 het project Ambrajaze opgestart. Ambrajaze wil een ontmoetingsplaats zijn voor een diverse groep jongeren en volwassenen, waar ideeën en verlangens uitgedrukt worden en tot groei komen. In 2018 werd de werking operationeel uitgerold. Ambrajaze beoogt het aanbieden van een langdurige schoolvervangende dagbesteding voor jongeren die uit verschillende maatschappelijke systemen vallen. Het gaat onder andere om jongeren die niet meer te motiveren zijn voor school, ze kampen als het ware met een school-burn-out. Het kan hierbij gaan om jongeren met sterk verhoogde psychische kwetsbaarheid. We bieden deze jongeren de kans om vanuit zichzelf terug in beweging te komen en te ontdekken welke richting ze uit willen. Zo krijgen ze kansen om te schakelen naar school en/of werk. Begin 2017 werd door vzw De Walhoeve een dossier ingediend bij de Provincie West- Vlaanderen. Na de goedkeuring van het dossier werd een projectmedewerker aangesteld om Ambrajaze op te starten. In juni 2017 vervoegden De Brem/De Bolle, Profo vzw en Kompani zich als partners van Ambrajaze. De stad Veurne zette in juli 2017 het licht op groen voor het gebruik van jeugdhuis De Doze (intussen is hun naam gewijzigd in De Palette) in Veurne. In 2018 sprongen nog een aantal nieuwe partners op de kar, nl.: vzw Argos, vzw Golfbreker en VOT Ieper zodat de werking van Ambrajaze kon uitgebreid worden. Vanaf januari 2019 werd er ook een werking opgestart in Ieper Ambrajaze (voorlopig enkel nog op maandag). In samenspraak met de clb s stellen we ons nu ook open voor korte trajecten (bijv. tijdelijke Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.24/92

25 schorsingen). Kortom, de werking van Ambrajaze is nog steeds volop aan het groeien en evolueren. Zo werden in 2019 voorbereidingen getroffen voor de opstart van een werking in Oostende. De uitgangsvisie van Ambrajaze is gebaseerd op de institutionele pedagogie en het creëren van positieve ontmoetingen en ervaringen. De institutionele pedagogie vertrekt vanuit het gedachtengoed van Fernand Oury en Célestin Freinet. Uitgangsvisie De visie van Ambrajaze is gestoeld op de Institutionele Pedagogiek (=IP). Deze leer steunt op enkele uitgangspunten en basisprincipes, met name: het subject, het collectief, de institutie en de activiteit. Het subject doelt op het unieke van ieder mens, getekend door een welbepaald verlangen om vanuit zichzelf iets voor de wereld te betekenen en ook zo in de wereld te verschijnen. Ieder persoon, ongeacht zijn afkomst of achtergrond, gaat vanuit een bepaald verlangen opzoek naar een zinvol bestaan. Dit houdt in dat we ons engageren om te blijven zoeken naar hoe we de ander tot zijn recht kunnen laten komen. We baseren ons hier niet op een bepaalde methodiek maar op de grondhouding ethiek. Wij moeten en kunnen enkel de omstandigheden creëren zodat ieder subject aanwezig kan zijn. Het uitnodigen en wachten. Om de andere te kunnen ontmoeten, moet je de andere als gelijke benaderen. In het collectief herkennen we het ontmoeten. In een menswaardige interactie is er geen plaats voor boven-onder en ook niet voor het toepassen van methodieken of interventies gericht op het veranderen van een ander. Het veranderen zou namelijk inhouden dat een gecreëerde ongelijkheid via een interventie kan worden opgegeven. Dit houdt geen ontmoeten van gelijken in. Er zou gedacht kunnen worden dat men streeft naar een laissezfaire benadering, maar niets is minder waar. Er is nood aan autoriteit, maar niet aan de klassieke context die dit begrip met zich meedraagt. Binnen IP situeert autoriteit zich niet binnen een persoon, maar wel binnen een institutie die samen is gecreëerd en door iedereen wordt aanvaard. Institutioneel werken refereert naar de basisintentie om voor iedereen omstandigheden te creëren waarbinnen het individu kan verschijnen als subject. Dit houdt het maken van een context in waarbinnen iedere persoon zichzelf kan ontdekken en mogelijkheden kan verkennen. Binnen IP krijgt de belangrijkste institutie de vorm van de Raad. Hierbinnen krijgen afspraken en regels vorm en worden ze gewijzigd, verworpen, Tijdens de Raad wordt iedereen geïnformeerd over het dag gebeuren en over een terugkoppeling ervan. Binnen deze institutie draait alles rond dialogische communicatie. Iedereen heeft een evenwaardige stem en gelijke zeggingskracht. De vierde en laatste pijler binnen de Institutionele Pedagogiek is de activiteit of atelier (= het doen). Deze ateliers staan in het teken van het voortbrengen van duurzame en nuttige producten en worden door begeleiders, vrijwilligers of jongeren geïnitieerd. Doordat ze met toewijding vanuit een passie -worden uitgevoerd, kan men jongeren triggeren om mee deel te nemen. Daarnaast is er nog een geheel aan taken die iedere ochtend tijdens de Raad aan het collectief voorgesteld en vrijwillig verdeeld worden. Er is nooit een verplichting voor de jongere om deel te nemen aan een activiteit, atelier, We moeten de tijd nemen of laten Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.25/92

26 om de jongere toe te laten terug open en nieuwsgierig in de wereld te komen. Het is aan Ambrajaze om omstandigheden te creëren die dit mogelijk maken. IP in de praktijk van Ambrajaze Ontkoppelen en Ambrajaze gaan hand in hand. Ontkoppelen doe je vanaf minuut één bij Ambrajaze. Het moment dat je s morgens Ambrajaze binnenstapt is ontkoppelen het eerste wat je onbewust doet. Je gooit een nieuwe deur open en krijgt de ruimte en tijd om al hetgene dat achter je ligt te laten rusten. Je zoekt je eigen vast ochtendritueel op. De ene gaat koffie slurpen, de andere zakt achterover in de zetel, nog iemand anders gaat een sigaretje roken. Ondertussen komt er op een gezapige manier interactie. Er wordt gevraagd hoe het met je gaat. Er wordt niet gevraagd hoe het gisteren was, nee er wordt naar het hier en nu gepolst. Iedereen - begeleiders, vrijwilligers en jongeren - rolt op zijn of haar eigen manier Ambrajaze binnen. Ieder individu wordt gerespecteerd en wordt ruimte en tijd gegund. Op ieder moment van de dag moet iedereen zich kunnen tonen zoals hij op dit moment is, in zijn eigenheid en bijzonderheid. Het is aan de begeleiders van Ambrajaze om dit te creëren en te bewaken. Deze ruimte en tijd creëert een sfeer van ont-moeten. Vanuit je eigen interesse en verlangen kan je in gesprek treden met anderen. Al kan je je net evengoed afzonderen. Het verplichtende karakter dat in onze maatschappij zo hard verwikkeld zit, valt hier in grote mate weg. Binnen Ambrajaze trachten we het verplichtende karakter om te buigen door middel van dialoog. Er wordt wel van iedere deelnemer een minimum aan engagement verwacht dat zich ook wel uit in iets moeten, maar dit moeten wordt onmiddellijk gekoppeld aan iets mogen. Iedereen krijgt de kans om samen onze gemeenschap vorm te geven. Iedere ochtend, in de ochtendraad, wordt er gekeken wat we vandaag willen doen/bereiken en wat we hiervoor allemaal zullen ondernemen. Vanuit de eigen interesse wordt dit vorm gegeven. Ieders inbreng is evenwaardig en iedereen krijgt een gelijke kans om zijn mening te vormen. Een voorzitter, verkozen door de groep, orkestreert dit. Hij of zij waakt over de principes van de proactieve cirkels. Wat zich uit in vier beginselen: iedereen komt aan bod, je vraagt het woord, je neemt het niet, je wordt bedankt voor je inbreng en geen feedback op feedback. Deze principes zorgen voor een vertrouwd klimaat waarin iedereen zijn of haar inbreng kan geven. Tijdens deze ochtendraad worden alle rollen en taken, die door de groep noodzakelijk worden geacht, vrijwillig opgenomen en verdeeld. Vanuit de eigen interesse en gevoel van de dag kan er een engagement en daarbij horende verantwoordelijkheid opgenomen worden. Indien gewenst kan de rol of taak altijd ondersteund worden door een persoon die ervaring heeft met het opnemen van deze specifieke rol of taak. Tot slot stellen de begeleiders en vrijwilligers vanuit hun eigen interesse ateliers voor die de dag zelf zullen plaatsvinden in de voor- en namiddag. Jongeren kunnen vrij aansluiten of ervoor kiezen om niet deel te nemen aan de waaiers van ateliers. Tussen 12u en 13u vindt de middagpauze plaats, waarbij er samen wordt gegeten. Dit moment is enorm belangrijk voor het groepsgevoel. Tijdens de ochtend is iedereen zijn eigen weg gegaan en op het middaguur komt iedereen opnieuw samen. Bij het middagmoment hebben de meesten een taak of rol te vervullen. Enkelen staan in voor het koken, anderen Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.26/92

27 voor het dekken van de tafel of voor de afwas. Ieder persoon heeft de ruimte en tijd om tijdens de middagpauze zich te ontspannen en opnieuw klaar te stomen voor de middagateliers. Als afsluiter van de dag wordt de eindraad gehouden. De eindraad ligt in het verlengde van de ochtendraad en bouwt hier dus logischerwijs op verder. De voorzitter van de dag start met een rondje waarbij iedereen zijn dag en zijn gevoel beschrijft. Dit moment zorgt voor een individuele en groepsreflectie. Na het rondje worden de engagementen - die in de ochtend door de deelnemers werden opgenomen- besproken. De groepsleden geven hun mening over het opgenomen engagement gekoppeld aan de rollen en taken. Tijdens deze raad, net als in de ochtendraad, is er ook ruimte om ideeën en gedachten te formuleren betreffende de ruime werking. Deze kunnen meegenomen worden naar een ochtendraad en verder uitgewerkt worden. De voorzitter krijgt het laatste woord en sluit de dag af. Een volgende dag in Ambrajaze zal er hoogstwaarschijnlijk anders uitzien Aandachtsbegeleider Elke jongere heeft een aandachtsbegeleider. Deze begeleider probeert een goede relatie op te bouwen met de jongere, volgt de jongere integraal op in alle aspecten en komt extra op voor zijn/haar belang o.a. bij besprekingen. Hij biedt zo veel mogelijk ondersteuning, werkt samen met de jongere rond zijn/haar vragen, in samenspraak met de contextbegeleidster, context, collega s, enz. Concreet staat deze begeleider in voor de zorg en aankoop van kledij, financiële begeleiding, organisatie van de vrijetijdsbesteding, medische opvolging, schoolcontacten, enz. De aandachtsbegeleider zorgt er voor dat de jongere zijn recht op inspraak uitoefent bij de opmaak van documenten (handelingsplan, groeiplan, ondersteuningsplan, evolutieverslag, ) De aandachtsbegeleider is verantwoordelijk voor de opvolging van het handelingsplan (ondersteuningsplan/groeiplan). Dit wil niet zeggen dat hij alléén het handelingsplan dient uit te voeren of aan te vullen. Hij waakt er wel over dat het handelingsplan up to date is en staat tevens in voor de zesmaandelijkse evolutieverslagen. Samen met de jongeren is de aandachtsbegeleider als een soort buddy voor de jongere aanwezig bij besprekingen zoals bespreking van het handelingsplan en het evolutieverslag, ronde tafels enz Kernprocessen Bij dit item beschrijven we enkele zaken die in 2018 met betrekking tot kernprocessen naar voor kwamen. Voor een volledig overzicht verwijzen we graag naar ons pedagogisch profiel. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.27/92

28 Axenroos De axenroos is een uitermate geschikt instrument om sociale interacties, acties en reacties in communicatie, visueel voor te stellen en te benoemen en schept een gestructureerd kader om het relationeel gedrag van de jongere te omschrijven. De axenroos is met andere woorden een ordening van de interacties die zich tussen mensen kunnen afspelen. Elke relatie/interactie bestaat uit 3 elementen: 1. relatiewijze (de manier waarop de uitwisseling gebeurt: aanbieden, aannemen of vragen en geven, aanvechten, weerstaan, houden en lossen) 2. inzet (wat wordt er uitgewisseld? iets persoonlijks, bijzijn, goederen, diensten, informatie of richtlijnen) 3. relatiekanaal (via welke weg? door taal, via lichaamshouding, schriftelijk ) Die uitwisselingen kunnen benaderd worden vanuit deze drie invalshoeken: De axenroos biedt de begeleiders een houvast om het sociaal gedrag op een gedifferentieerde manier te benaderen. Ze geeft ordening en diepgang aan een gesprek met de jongeren en/of ouders en aan de handelingsplannen voor en evolutieverslagen over de jongere. De methodiek met de visuele voorstelling op basis van dieren is tevens zeer geschikt in het werken rond sociale vaardigheden met jonge kinderen. We gebruiken de axenroos voor de systematische opvolging van sociaal gedrag. De axenroos is niet alleen handig bij het observeren van sociaal gedrag, ze is ook een hulpmiddel voor vorming van sociale vaardigheden. Ze biedt een ruggensteun om op een systematische manier alle relatiewijzen aan bod te laten komen en om inzicht te verwerven in de bewegingen en de samenhang van de interacties tussen de axen. Het niet, overdreven of verkrampt gebruiken van een relatiewijze leidt vaak tot relationele problemen. Wie daarentegen alle relatiewijzen in zekere mate bezit, kan veel gemakkelijker met allerlei sociale situaties omgaan en hoeft zich niet te beperken tot die enkele relatiewijzen die hem liggen Jaarlijkse kampen voor de jongeren Jongerenkamp De eerste week van juli zijn we op jongerenkamp geweest. Dit samen met de jongeren uit verblijf en dagbegeleiding. Samen met twintig jongeren, drie vaste begeleiders en twee vrijwilligers hebben we er een fantastische week van gemaakt. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.28/92

29 We zijn met de auto s vetrokken richting Mont de l Enclus. Het huis noemt Liedericq-Le Petit Géant. Het is een 18e- eeuws landhuis in het klein Waals dorpje Russeignies in Henegouwen. Het ligt op de zuidflank van de Kluisberg, net over de taalgrens en niet ver van Ronse. Het weer was gunstig die week, we konden genieten van veel zon. Iedere dag was er een leuke activiteit voorzien. We zijn naar het Kluisbos en het Muziekbos geweest. We bezochten de wekelijkse markt in Ronse, waar de jongeren iets lekkers konden eten, De Gavers in Geraardsbergen met zandstrand, waterspeeltuin, en een boottochtje! De laatste dag was een topper: kajakken op De Gavers (dit keer in Harelbeke) en daarna in de hoogte op een touwenparcours. Er waren enkele avondactiviteiten voorzien en een nachtspel voor de +12 jarigen. Ze vonden dit fantastisch. De maaltijden waren dik in orde, iedereen smulde zijn buikje vol. De laatste dag voor we terug richting De Walhoeve vertrokken zijn we nog gestopt bij de Mac Donalds. Kortom, het was een super, leuke, fantastische kampweek! Met dank aan de jongeren en de begeleiding, alsook de vrijwilligers! Bedankt aan iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt! Kleuterkamp Dit jaar werd er voor de kleuters en kinderen van het eerste en tweede leerjaar verblijf een kleuterkamp georganiseerd. De kinderen werden ondergedompeld in de superheldenwereld. Op maandagmorgen vonden de begeleiders een brief in De Walhoeve, geschreven door de superhelden. Op de brief stond dat de superhelden in paniek waren, want Gehaktman had alle krachten van de superhelden gestolen! De kleuters moesten de superhelden helpen om gehaktman te verslaan! De eerste stap in de bevrijding van de superhelden was om zelf een superheld te worden. Dus maakten de kinderen een prachtige cape, want welke superheld heeft nu geen cape? Verder gingen ze naar zee om gehaktman te zoeken, speelden we op het speelplein in De Palingbeek om krachten te krijgen en speelden we in het waterparadijs omdat gehaktman niet houdt van water. Even uitrusten van al dit geweld gebeurde in de cinema. Al deze inspanningen van de mini- superhelden werden beloond, gehaktman werd verslaan! Tot grote vreugde van de kleuters! Als afsluit waren er barbecue worsten en werden er superhelden diploma s en medailles uitgedeeld. Om de Walhoeve tuin nog de laatste nacht te bewaken tegen de terugkomst van gehaktman sliepen de kleuters in tenten. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.29/92

30 De kinderen en jongeren krijgen uiteraard de kans om ook aan externe kampen deel te nemen, zowel tijdens de zomervakantie, als tijdens tussentijdse schoolvakanties. Hiervoor werken we samen met verschillende andere organisaties. Het gaat om volgende kampen en organisaties: - Paardenkampen - Chirokampen - Sportkampen (De Panne) - Spelewijs/Fantastiek (Poperinge en Ieper) - Factor 10 (Mutualiteit) - Reguliere speelpleinwerking - Kampen met mutualiteit - Taalkamp - Buitenlands kamp (Italië via mutualiteit) We zijn aangesloten bij de organisatie vakantieparticipatie. Vakantieparticipatie is een dienst van Toerisme Vlaanderen die een vakantieaanbod uitwerkt voor mensen met een laag inkomen. Zij ijveren voor een betaalbaar vakantieaanbod voor iedereen. Dit initiatief maakt het financieel beter mogelijk om alle kinderen een kans te geven op een gevarieerd en uitgebreid aanbod aan vakanties. Deze organisatie is veranderd van naam en noemt nu Iedereen verdient vakantie Gezinskamp De voorlaatste week van de grote vakantie zijn we naar Hechtel-Eksel geweest op gezinskamp. Het gezinskamp is iets waar alle gezinnen vanuit de dagbegeleiding en vanuit het verblijf kunnen aan deelnemen. Dit jaar waren we met 45 personen, waaronder vier begeleiders. Het was een grote groep, maar de sfeer zat heel goed. De gezinnen die wilden hadden de mogelijkheid om in tenten te slapen, de anderen hadden elk een kamer voor hun gezin in het kamphuis. Het kamp duurde vier dagen, de dagen vlogen voorbij. We hebben twee uitstappen gedaan. De ene dag zijn we naar Be-mine geweest. Een echte aanrader, voor elk wat wils met een grote avonturenberg. De andere dag zijn we naar een openluchtzwembad geweest. Met het stralende weer was dit een meer dan geslaagde activiteit. Elke avond werd er met de kinderen en de ouders apart een kringgesprek gehouden om de voorbije dag te bespreken. De laatste avond hebben we afgesloten met een barbecue en een kampvuur. Het was een heel geslaagd kamp. Er was een heel ontspannen sfeer, een echt vakantiegevoel. Op naar het volgende gezinskamp! Dit kamp was mogelijk mede door de steun van Ronde Tafel De Panne. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.30/92

31 Activiteiten Tijdens het schooljaar zijn er activiteiten voorzien voor de jongeren en kinderen die op dat moment geen bezoek of hobby hebben. In het weekend zijn er ook activiteiten en uitstappen. We streven naar een evenwichtig en gevarieerd aanbod. Tijdens schoolvakanties worden activiteiten voorzien in De Walhoeve. Daarnaast kunnen jongeren op kamp gaan (interne en externe kampen). Kinderen en jongeren mogen gebruik maken van het reguliere aanbod van speelpleinwerkingen, jeugdbewegingen in de buurt of doen een vakantiejob. We moedigen de kinderen en jongeren aan om hobby s uit te oefenen waarbij ze zichzelf kunnen ontplooien en hun sociaal netwerk vergroten. In 2019 werd er extra ingezet op het zoeken naar een hobby voor elk kind. Zo werden er kinderen en jongeren lid van: Turnkring Vlamertinge, Dansschool Body Fit, Kunstacademie Poperinge (woord en muziek), Voetbalclub Jv Lo-Reninge, atletiek FLAC Hoppeland, Chiro Pimpernel Westvleteren, Scouting Poperinge, Soft-en Baseballclub The Frontliners Poperinge, Day s Workout gym Ieper, Boxing Team X Poperinge en muziekschool De Vleterse Harmonie. Tijdens de vakanties deden de jongeren mee aan externe (dag)kampen en activiteiten van Popsjot Poperinge, Kiwanis sportkampen, Little Ball Village, t Schildpad, Ruiterkamp Stal Leon, Sail 4 Children, Chiro Pimpernel Westvleteren, Speelpleinwerking Fantastiek Poperinge, speelplein Krombeke, speelpleinwerking Piepauw Poperinge, Decreet rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp Sedert 1 juli 2006 zijn de bepalingen van het Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp (verder DRM) van kracht in alle betrokken sectoren van de Integrale Jeugdhulp. Het decreet voorziet in een eigen statuut en daaraan verbonden specifieke rechten voor de minderjarige in de jeugdhulp. Volgende thema s komen hierin aan bod: Bekwaamheid van de minderjarige; Belang van de minderjarige; Recht op instemming, informatie en duidelijke communicatie; Recht op inspraak en participatie; Het dossier; Recht op bijstand; Recht op privacy; Recht op een menswaardige behandeling. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.31/92

32 Seksualiteitsbeleid Vanuit onze algemene visie op hulpverlening stellen we het creëren van optimale ontwikkelingskansen voor elk kind centraal. Net als voor de motorische, de sociale en de emotionele aspecten, hebben wij ook oog voor het seksuele facet van de persoonlijkheidsontwikkeling. Onze visie op seksualiteit omvat enerzijds lichamelijkheid, lichaamsbesef, lichamelijke behoeften en de daaraan gekoppelde verlangens. Anderzijds omvat dit evenzeer het op een respectvolle manier leren omgaan met elkaar én met regels. Binnen het individuele begeleidingstraject, afgestemd op de sociale context én het ontwikkelingstempo van het kind, bieden wij op dit vlak de nodige begeleiding en ondersteuning. Op deze manier beogen wij een positief beeld rond seksualiteit te installeren. Vanuit onze visie stellen wij daartoe een aantal doelstellingen voorop, die vorm geven aan het pedagogisch beleid rond seksualiteit in de praktijk: Op vlak van kwaliteit We respecteren de persoonlijke en lichamelijke integriteit van het kind/de jongere. We bieden kinderen en jongeren kansen om specifieke stappen te zetten in hun ontwikkeling op vlak van seksualiteit. We zorgen voor voldoende competenties bij de medewerkers om deskundig en ondersteunend met de al dan niet adequate leeftijdsgebonden en ontwikkelingsspecifieke aspecten van seksualiteit van kinderen en jongeren om te gaan. We verschaffen kinderen en jongeren aangepaste en toegankelijke informatie en seksuele opvoeding op verschillende momenten in de ontwikkeling. We laten de kinderen en jongeren participeren aan het ontwikkelen van een seksualiteitsbeleid met betrekking tot hun eigen situatie. We waken over de privacy bij het wassen, verzorgen, slapen, wonen, seksueel gedrag en praten over seksualiteit. We bieden duidelijke richtlijnen over in welke contexten seksueel gedrag is toegelaten en in welke niet. We ontwikkelen een valide seksuele moraal bij de kinderen en de jongeren. We bieden de kinderen en jongeren voldoende ruimte en openheid om zich uit te spreken en eigen visies kenbaar te maken. We zetten in op het communiceren van emoties. We nemen initiatief om seksualiteit bij de kinderen en jongeren ter sprake te brengen en wachten niet tot kinderen of jongeren met vragen komen. We benoemen en bespreken het gedrag met de kinderen en de jongeren in kwestie. We hebben aandacht voor het perspectief van de ouders of andere opvoedingsverantwoordelijken. Op vlak van preventie We maken kinderen en jongeren overeenkomstig hun ontwikkelingsniveau bewust van de risico s rond seksuele gezondheid, welzijn en veiligheid. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.32/92

33 We stimuleren en helpen kinderen en jongeren om risicosituaties te voorkomen. We gaan zorgzaam om met de samenstelling van de groepen. We hebben een alerte houding voor het opvangen van seksuele risico-signalen (klachten, vragen, ) We tolereren geen seksistisch en/of racistisch gedrag. We geven het thema seksualiteit een blijvende plaats op de agenda. Op vlak van reactie We voorzien een duidelijk hulpverleningsplan voor kinderen en jongeren die het slachtoffer zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag. We voorzien een duidelijk hulpverleningsplan voor kinderen en jongeren die pleger zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag. We zijn alert en bieden correcte informatie. We differentiëren onze aanpak bij kinderen en jongeren. Ons pedagogisch klimaat berust grotendeels op de voorbeeldfunctie van elk lid van de voorziening, zo ook op vlak van seksualiteit. Wij verwachten van onze begeleiders dat zij oog hebben voor lichamelijkheid, affectie en intimiteit, en hier op een respectvolle manier mee omgaan. Vragen en eventuele problemen moeten voor kinderen bespreekbaar worden gemaakt. Dit alles binnen een open en eerlijke begeleiding op het niveau van het kind. Op deze manier hopen wij bij te dragen aan een positief zelfbeeld en een groeiende weerbaarheid op vlak van seksualiteit. Teneinde een kwalitatieve en correcte begeleiding te bieden in de persoonlijke ontdekkingstocht van het kind naar het eigen lichaam en de bijbehorende gevoelens, wordt van elke begeleider verwacht kennis te hebben genomen van de seksuele ontwikkeling van kind tot volwassene. In functie van optimale ontwikkelingskansen op seksueel vlak streven we naar een fysiek en psychologisch veilige omgeving waarbinnen elk kind de vrijheid heeft te exploreren en te experimenteren. Er wordt voorzien in aangepast educatief materiaal. Dit alles vindt plaats met oog voor de privacy en autonomie van elk kind. Op basis van deze pijlers willen wij de kinderen binnen onze voorziening leren omgaan met zichzelf en met elkaar, op een breed opgevat seksueel gebied. Om begeleiders de nodige info en handvaten aan te reiken, gebruiken we onder andere het vlaggensysteem en de normatieve lijst Drugbeleid In 2015 werd gestart met de opmaak van een drugbeleid. Dit werd eind 2016 afgerond. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.33/92

34 De opmaak van het drugbeleid gebeurde deels samen met de partners uit de Lo-groep: Zonnewende en Kompani. Het project werd begeleid door een projectmedewerker van het CGG. Het resultaat is een visietekst, een regel- en consequentiematrix en een driejarenplanning. Het belangrijkste onderdeel van onze driejarenplanning bestaat uit een behandeling van het thema op een focusgroep met de ouders en op een focusgroep met de jongeren. Met deze gemeenschappelijke visietekst wensen we op het niveau van de deelwerkingen Kompani, Zonnewende en De Walhoeve duidelijkheid te scheppen en richting te bieden aan onze medewerkers betreffende het drugthema. We voeren het beleid met een cyclus van drie jaar door, steunend op volgende pijlers: nodenbevraging, visiebepaling, doelstellingen, regels en procedures, begeleiding, structurele maatregelen. Doorheen de periode worden de vooropgestelde acties uit het bijhorende actieplan geïmplementeerd. Drugthematiek We kiezen bewust niet voor het ruimere begrip middelen. Met middelen bedoelen we alle (il)legale psycho-actieve stoffen die verdovende, stimulerende en/of hallucinerende effecten hebben. Daarbij denken we aan een hele reeks producten zoals alcohol, tabak, cocaïne, vluchtige snuifmiddelen, tripmiddelen en dergelijke meer. Bij uitbreiding denken we ook aan energydranken en bepaalde gedragingen zoals dwangmatig gokken en gamen/internetten. Er is steeds meer evidentie dat deze gedragingen veel gelijkenissen vertonen met de middelenthematiek. Hoewel wezenlijk in onze praktijk kiezen we er voor om in het drugbeleidsplan te focussen op illegale middelen, in het bijzonder op cannabis. In de praktijk stelt deze drug zich scherp: ongeveer ¾ van onze medewerkers (over de drie voorzieningen) komt in zijn/haar werkcontext in contact met cannabis gebruikende jongeren. Onder drugs begrijpen we hier in het algemeen alle illegale middelen, en in het bijzonder cannabis. Uiteraard kunnen bepaalde legale middelen, zoals slaap- en kalmeermiddelen, alcohol en tabak, in principe ook onder de noemer drugs vallen: ze beïnvloeden het denken, voelen en waarnemen. We willen benadrukken dat de wettelijke status van een middel niets zegt over de potentiële gezondheidsrisico s dat gebruik ervan kan meebrengen. Tezelfdertijd wensen we een duidelijke afbakening te maken in ons beleid. Het is mogelijk dat we in de toekomst het drugbeleid verruimen naar een middelenbeleid. Drugproblematiek Of en in welke mate door het druggebruik problemen ontstaan, hangt af van een complex samenspel van risico- en beschermende factoren. Risico s door gebruik hangen niet alleen af van het middel zelf, maar hebben ook te maken met de fysieke en sociale omgeving waarin Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.34/92

35 mensen (niet) gebruiken, hun persoonlijkheid, waarden en normen, (begin)leeftijd, genetische alsook maatschappelijke kwetsbaarheid en dergelijke meer. Vanuit dit gegeven kiezen we dan ook voor een bio-psycho-sociale kijk op druggebruik: het gaat om een interactie tussen de mens, het middel en het milieu. Gebruik van drugs kan leiden tot een mate van lichamelijke en/of geestelijke verslaving. Onder verslaving verstaan we dat iemand in de onmogelijkheid is te weerstaan aan gebruik en waardoor hij/zij niet meer functioneert binnen onze samenleving. Slechts een klein aantal mensen raakt verslaafd en aan verslaving gaat een gans proces vooraf. Probleemgebruik betreft niet enkel chronisch gebruik, ook situatiegebonden riskant gebruik (bv. comazuipen, zich onder invloed in het verkeer begeven, ) is een vorm van probleemgebruik. Ondertussen is het duidelijk dat vroegdetectie en -interventie erg nuttig zijn om aan verslavingspreventie te doen: hoe vroeger we ingrijpen in het proces, hoe groter de kans op het vermijden van gebruik of herstel. Jongeren zijn gevoeliger voor de effecten van middelen. Ze zijn sneller afhankelijk, sneller onder invloed en hebben een hoger risico op hersenbeschadiging. Bovendien schatten ze de nadelige effecten van gebruik minder goed in. Voor al deze redenen zien we onze jongeren als een risicogroep wat betreft middelengebruik en eigenen we ons de rol van begeleider toe. Onze functie kan verschillend zijn (informeren, ondersteunen, ), maar mag de gespecialiseerde zorg niet vervangen. In onze deelwerkingen worden we op verschillende wijzen geconfronteerd met druggebruik bij onze doelgroep en hun context. Het is niet altijd even evident uit te maken of druggebruik bij onze doelgroep eerder een oorzaak of een gevolg is van een groter probleem. Gebruik door onze kinderen/jongeren (en hun context) bemoeilijkt echter wel vaak onze maatschappelijke opdracht. Het is belangrijk dat druggebruik van zowel onze doelgroep als hun context als een onderdeel van de totale problematiek gedetecteerd wordt en dit een plaats krijgt in onze hulpverlening. Gebruik is een symptoom dat we respecteren, maar niet goedkeuren. Drugbeleid Ons drugbeleid wensen we zoveel als mogelijk participatief op te stellen: voor de jongeren en met inbreng van de medewerkers uit de deelwerkingen. Waar mogelijk en wenselijk worden de doelgroep en hun context meegenomen in het proces. Aan ons drugbeleid kennen we volgende voorwaarden toe: - haalbaar, gedragen en geloofwaardig zijn; - heldere kijk geven op de positie van gebruikende jongeren in onze organisatie; - uniformiteit in de aanpak van de begeleiders; - consequente toepassing van de vooropgestelde regels en procedures; - balans creëren tussen preventief, reactief en curatief werken. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.35/92

36 Regels en procedures Onze opvatting van een drugbeleid vertrekt vanuit de ambitie om te komen tot een regelarm kader met consequenties, maar waar maatschappelijke en organisatiegebonden normen en waarden een belangrijke rol spelen. In die zin wensen we vooral in te zetten op een kansenbeleid, zonder blind te zijn voor de kracht van consequenties bij regelovertreding. Grenzen stellen is een bruikbare methodiek om te reageren bij een vermoeden (verborgen) of vaststelling (openlijke) van overtreding van de regels in verband met alcohol en andere drugs. Het is belangrijk dat de regels gekend zijn, dat duidelijk is wie reageert en hoe er gereageerd wordt, zodat op een transparante en consequente manier tegen regelovertreding kan worden opgetreden. Met deze regels willen we duidelijkheid en transparantie scheppen voor onze teams alsook voor onze doelgroep. Tezelfdertijd wensen we niet te vervallen in een rigide systeem, waar er geen oog meer is voor de individuele cliënt en de individuele begeleider. Het formuleren van deze regels bekijken we in de eerste plaats vanuit het idee van preventie (kansen, persoonlijke groei, remediëring) alsook oplossingsgericht werken en in tweede instantie vanuit repressie (consequenties, beperking van de autonomie). Naast verborgen en openlijke regelovertreding zijn er ook situaties waar we als begeleider een verzoek moeten weigeren (bijvoorbeeld bij vraag naar medicatie). Ook dergelijke situaties vragen om heldere regels en procedurele stappen. Tot slot stellen we verschillende voorkeursstrategieën op om met regelovertreding om te gaan: confronteren, hulp halen, de-escaleren/kalmeren, humor, In sommige situaties kan ontwijken meer aangewezen zijn wanneer de veiligheid onvoldoende gegarandeerd is. Begeleiding We zijn ervan overtuigd dat we, vanuit onze opdracht en positie, zinvolle zaken kunnen doen in verband met druggebruik. Afhankelijk van het product, de omstandigheden en de persoonlijkheid van de jongere kunnen in de hulpverlening volgende doelstellingen nagestreefd worden: - Het aanmoedigen van niet-gebruik. - Het ontraden van experimenteergedrag. - Inzicht verwerven in de gevolgen van het gebruik voor zichzelf en de omgeving. - Verantwoord leren omgaan met gebruik van legale middelen. - Het stimuleren van schadebeperking en inzetten op gezondheidspromotie. - Terugval voorkomen door de jongere te leren omgaan met risico-situaties en weerstand te zien als nuttig en noodzakelijk voor gedragsverandering. - Verwijzen naar of inschakelen van gespecialiseerde zorg. Wat betreft het (dis)functioneren focussen we ons op probleemgedrag en niet zozeer op intoxicatie. We koppelen het gebruikte middel en het gedrag los van elkaar. Het functioneren (of net niet functioneren) van de jongere is onze leidraad, evenals de invloed van zijn gedrag op het functioneren en het gedrag van de anderen. Probleemgedrag, zoals Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.36/92

37 verbale of fysieke agressie, kan immers samengaan met het onder invloed zijn, maar dat hoeft niet. Twee aspecten waar we in de praktijk extra rekening mee moeten houden zijn: 1. ervaren overlast van de begeleider en de groep door het (dis)functioneren van de jongere; 2. ouderlijk gebruik (mate van bespreekbaarheid bij de ouder, de kijk van de ouder op zijn of haar gebruik, gezondheidsrisico s, ). Tot slot vinden we het belangrijk ook onze eigen voorbeeldfunctie niet te negeren noch deze te onderschatten Outputgebieden Gebruikersresultaten Zelfevaluatie stelt de organisatie in staat de eigen dienstverlening te optimaliseren. Onder andere via evaluaties door jongeren, ouders en consulenten kan vzw De Walhoeve knelpunten in de dienstverlening opsporen teneinde de organisatiedoelen zo goed mogelijk te bereiken Evaluatie door de jongeren Feedback verzameld via ProMES Light De metingen voor verschillende indicatoren uit ProMES Light worden gevoed met resultaten van specifieke bevragingen van de jongeren. In april 2019 namen de jongeren deel aan dergelijke bevraging. De resultaten voor de verschillende vragen werden gecombineerd in functie van de indicatoren. Onderstaande tabellen tonen het resultaat van een frequentieanalyse op de betreffende resultaten. Bevraging jongeren over warm en positief leefklimaat 17 respondenten Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord J1: Ik voel mij hier goed. 0,00 % 0,00 % 17,65 % 58,82 % 23,53 % J2: Ik kan hier mijzelf zijn. 0,00 % 0,00 % 35,29 % 35,29 % 29,41 % J3: Ik voel mij aanvaard door de mensen die in De Walhoeve werken. 0,00 % 0,00 % 11,76 % 64,71 % 23,53 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.37/92

38 J4: Ik voel mij hier welkom. 0,00 % 0,00 % 0,00 % 58,82 % 41,18 % J5: Ik voel mij hier veilig. 0,00 % 0,00 % 29,41 % 29,41 % 41,18 % J6: Ik kan hier altijd bij iemand terecht (begeleiders, jongeren, ) J7: Ik vind dat de leefgroep gezellig is ingericht. J8: Begeleiders en andere medewerkers zorgen goed voor mij. 0,00 % 11,76 % 11,76 % 23,53 % 52,94 % 0,00 % 5,88 % 11,76 % 35,29 % 47,06 % 0,00 % 0,00 % 11,76 % 47,06 % 41,18 % Op geen enkele vraag werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. De vragen J2 en J5 (zichzelf kunnen zijn en zich veilig voelen) hadden de hoogste neutrale score. De andere vragen werden heel positief gescoord. Resultaten van tevredenheidsmetingen bij jongeren na begeleiding Voor de tevredenheidsmeting die werd uitgevoerd bij de jongeren na het beëindigen van de begeleiding in 2019 waren er zes respondenten. Vragen Bespraken we met jou de bedoeling van je verblijf? Hoe dikwijls krijg je individuele aandacht van de begeleiding? Kreeg je vooraf informatie over De Walhoeve? Houden wij rekening met jouw mening? Kreeg je bij de opname uitleg over het huisreglement en de afspraken? Zijn er zaken veranderd gedurende jouw verblijf? Krijg je in De Walhoeve voldoende kansen? Antwoord / Score Dikwijls Regelmatig Zelden Nooit 33,3 % 66,7 % 0,0 % 0,0 % Veel Voldoende Te weinig Geen 33,3 % 66,7 % 0,0 % 0,0 % 33,3 % 66,7 % 0,0 % 0,0 % 66,7 % 33,3 % 0,0 % 0,0 % 33,3 % 66,7 % 0,0 % 0,0 % 40,0 % 60,0 % 0,0 % 0,0 % 83,3 % 16,7 % 0,0 % 0,0 % Volledig Voldoende Te weinig Niet Respecteren we jouw privacy? 100,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Altijd Vaak Zelden Nooit Kan je bij iemand terecht met je klachten? 83,3 % 16,7 % 0,0 % 0,0 % Hoe vind je de begeleiding op vlak van gezondheid/ medische zorgen? Heel goed Goed Minder goed Slecht 83,3 % 16,7 % 0,0 % 0,0 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.38/92

39 Hoe werd je opgevangen tijdens de eerste dagen in onze voorziening? Hoe vind je de begeleiding op vlak van studie en opleiding? Wat vind je van de inhoud van de activiteiten? Kan je bij iemand van de begeleiding terecht als je vragen of problemen hebt? 66,7 % 33,3 % 0,0 % 0,0 % 66,7 % 33,3 % 0,0 % 0,0 % 50,0 % 50,0 % 0,0 % 0,0 % Altijd Vaak Zelden Nooit 83,3 % 16,7 % 0,0 % 0,0 % Kreeg je al uitleg over de hulpverleningsmogelijkheden na je verblijf? Algemene werking: score op 10 Ja In grote mate Te weinig Neen 60,0 % 20,0 % 0,0 % 20,0 % Aantal keer dat de score voorkomt - Ligging van De Walhoeve De leefruimte Het sanitair De maaltijden De vrije uren Vakantieregeling Sanctioneringen Beloningen Sfeer Besluit: We interpreteren de kwantitatieve gegevens aan de hand van een vastgelegde norm van 20%. Is meer dan 20% van de resultaten op een vraag eerder negatief (2 rechtse kolommen), dan zullen we er zeker belang aan hechten en verbeteracties ontwikkelen. Overschrijdingen zijn aangeduid in vet en cursief. Voor geen enkele vraag wordt meer dan 20% negatief gescoord. We besteden in de toekomst verder aandacht om jongeren zo goed mogelijk te informeren over hun hulpverleningsmogelijkheden na uitstroom. Om hieraan tegemoet te komen werd in 2019 de procedure voor afsluit van de hulpverlening herzien met specifieke aandacht ook voor de nazorg. Dit is een expliciet item bij het opstellen van het ondersteuningsplan voor de bijna-meerderjarigen. De tevredenheidsmeting aan de hand van de vragenlijst is uiteraard slechts één indicator waarbij bepaalde problemen, wensen of ongenoegens aan het licht kunnen komen. Belangrijk is dat er aan die problemen kan gewerkt worden. Gezien het kleine aantal respondenten zijn de resultaten van verschillende jaren moeilijk met elkaar te vergelijken. Naast de tevredenheidsmeting zijn er ook de vragen, voorstellen en opmerkingen die aan bod komen in de bewonersvergadering, de voorstellen in de ideeënbus, de klachten,... Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.39/92

40 Evaluatie door de context Feedback verzameld via ProMES Light De metingen voor verschillende indicatoren uit ProMES Light worden gevoed met resultaten van specifieke bevragingen van de jongeren. In april 2019 namen de ouders van de jongeren die we begeleiden deel aan een dergelijke bevraging. De resultaten voor de verschillende vragen werden gecombineerd in functie van de indicatoren. Onderstaande tabellen tonen het resultaat van een frequentie-analyse op de betreffende resultaten. Bevraging ouders over warm en positief leefklimaat 15 respondenten Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord O1: Ik voel mij goed als ik in De Walhoeve ben. O2: Ik kan mijzelf zijn als ik in De Walhoeve ben ,00 % 0,00 % 33,33 % 33,33 % 33,33 % 0,00 % 6,67 % 6,67 % 40,00 % 46,67 % O3: Ik voel mij aanvaard door de mensen die 0,00 % 0,00 % 6,67 % 26,67 % 66,67 % in De Walhoeve werken. O4: Ik voel mij welkom in De Walhoeve. 0,00 % 0,00 % 0,00 % 40,00 % 60,00 % O5: Ik voel mij veilig in De Walhoeve. 0,00 % 6,67 % 6,67 % 40,00 % 46,67 % O6: Ik kan in De Walhoeve altijd bij iemand terecht. O7: Ik vind dat de leefgroep gezellig is ingericht. O8: Begeleiders en andere medewerkers ondersteunen mij goed. 0,00 % 6,67 % 0,00 % 46,67 % 46,67 % 0,00 % 13,33 % 40,00 % 20,00 % 26,67 % 0,00 % 0,00 % 0,00 % 53,33 % 46,67 % Op geen enkele vraag werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. De vragen O1 en O7 (zich goed voelen in De Walhoeve en een gezellige inrichting van de leefgroep) hadden de hoogste neutrale score. De andere vragen werden heel positief gescoord. Zo geven bijvoorbeeld alle bevraagde ouders aan zich welkom te voelen in De Walhoeve en geven ze aan dat begeleiders en andere medewerkers hen goed ondersteunen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.40/92

41 Bevraging ouders over gezinsbegeleiding Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord OU1: Ik heb een goed contact met mijn 0,00 % 0,00 % 0,00 % 42,86 % 57,14 % gezinsbegeleider. OU2: De gezinsbegeleider respecteert en 0,00 % 0,00 % 0,00 % 50,00 % 50,00 % waardeert mijn inbreng. OU3: Ik kan met mijn begeleidingsvragen / 0,00 % 0,00 % 0,00 % 42,86 % 57,14 % zorgen / problemen terecht bij de gezinsbegeleider. OU4: De gezinsbegeleider heeft ook oog voor 0,00 % 0,00 % 7,14 % 35,71 % 57,14 % positieve zaken. OU5: Ik ervaar de gedeelde zorg als positief. 0,00 % 0,00 % 21,43 % 28,57 % 50,00 % OU6: Ik ervaar ondersteuning in het volhouden van de aanpak. OU7: Ik heb het gevoel van de gezinsbegeleider ook te mogen mislukken. OU8: Ik krijg voldoende kansen om zaken aan te brengen waarover ik minder tevreden ben. OU9: Door de begeleidingsgesprekken met de gezinsbegeleider kom ik tot nieuwe inzichten. OU10: Ik kan de nieuwe inzichten toepassen in mijn gezin. OU11: De opdrachten vanuit de gezinsbegeleiding zijn haalbaar. OU12: De gezinsbegeleiding draagt bij tot het verbeteren van de situatie. OU13: De gezinsbegeleider ziet het kind in actie in de thuissituatie. OU14: De gezinsbegeleider probeert alle gezinsleden bij de begeleiding te betrekken. OU15: Alle gezinsleden werken mee aan de toepassing van de nieuwe inzichten. OU16: De gezinsbegeleider motiveert alle gezinsleden om mee te werken aan het toepassen van de nieuwe inzichten. OU17: Ik krijg een antwoord op de vragen die ik stel aan de gezinsbegeleider. 0,00 % 14,29 % 7,14 % 50,00 % 28,57 % 0,00 % 0,00 % 7,14 % 57,14 % 35,71 % 7,14 % 0,00 % 0,00 % 35,71 % 57,14 % 0,00 % 0,00 % 14,29 % 35,71 % 50,00 % 0,00 % 7,14 % 14,29 % 35,71 % 42,86 % 0,00 % 0,00 % 7,14 % 42,86 % 50,00 % 0,00 % 7,14 % 7,14 % 35,71 % 50,00 % 0,00 % 35,71 % 28,57 % 28,57 % 7,14 % 0,00 % 7,14 % 7,14 % 42,86 % 42,86 % 0,00 % 28,57 % 7,14 % 14,29 % 50,00 % 0,00 % 14,29 % 14,29 % 35,71 % 35,71 % 0,00 % 0,00 % 0,00 % 50,00 % 50,00 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.41/92

42 OU18: Ik weet wat er gebeurt tijdens de begeleiding van mijn kind in het dagcentrum/verblijf. OU19: De gezinsbegeleider wijst mij op zaken die voor verbetering vatbaar zijn. 0,00 % 7,14 % 21,43 % 50,00 % 21,43 % 0,00 % 0,00 % 0,00 % 57,14 % 42,86 % Bij twee vragen zien we een negatieve score (meer dan 20% negatief): OU13 (De gezinsbegeleider ziet het kind in actie in de thuissituatie) en OU15 (Alle gezinsleden werken mee aan de toepassing van de nieuwe inzichten). De andere scores zijn heel positief, met weinig tendens naar neutrale scores. Een lopende actie voor de contextbegeleiding in het kader van Promes Light is een zicht krijgen op de samenwerking met de consulenten. We kozen deze actie omdat het voor ons niet altijd duidelijk is wat men van ons verwacht. We denken dat dit onze samenwerking kan verbeteren zodat we duidelijk weten van elkaar wat de verwachtingen zijn met betrekking tot de begeleiding. Hierbij stelden we via mail aan de consulenten drie vragen namelijk: A. Het is voor mij duidelijk wat de taken zijn van de contextbegeleider B. De contextbegeleider informeert mij voldoende tussentijds C. Het is voor mij duidelijk met welke vragen ik bij de contextbegeleider terecht kan De consulenten mochten een antwoord invullen van 1.helemaal niet akkoord tem 5. helemaal akkoord. Op vraag A. heeft men 3 keer akkoord geantwoord. Op vraag B. hadden we 3 keer helemaal akkoord. Op vraag C. hebben ze 2 maal akkoord geantwoord en 1 keer helemaal akkoord. Het was opvallend dat we hierrond heel weinig respons hebben gekregen. 3 van de 12 bevraagden hebben geantwoord. Wel is de weinige respons heel positief. Een andere actie in Promes Light is een zicht krijgen op het ouderlijk gedrag en de opvoedingsbelasting van ouders via gestandaardiseerde en gevalideerde vragenlijsten. Het is de bedoeling dat deze vragenlijsten bij de opstart van een begeleiding worden afgenomen en vervolgens opnieuw na 6 maanden. Na verwerking koppelen we deze vragenlijsten terug naar de ouders. Deze terugkoppeling van de resultaten geeft telkens aanleiding tot een zinvol moment van reflectie over eigen opvoedingsstijl en over de impact van de kindproblematiek op de ouders. De vergelijking van de resultaten (bij begin en na zes maanden) kunnen een indicatie geven van het effect van onze hulpverlening. Dit is heel relatief en om tot een interpretatie te komen, is het schetsen van het kader van de context, nodig. Wij vinden het belangrijkst dat de vragenlijsten een werkinstrument zijn om bepaalde thema s in te brengen in de begeleiding en doelen te kunnen bepalen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.42/92

43 Resultaten bevraging na beëindigen begeleiding In 2019 werd de context bevraagd van de jongeren bij wie de begeleiding in 2019 ten einde liep. In totaal namen vier gezinnen deel aan de bevraging. Ook hier werd er gebruik gemaakt van zowel kwalitatieve als kwantitatieve vragen. Vragen Heel goed Goed Kon beter Slecht 1. Hoe hebt u het eerste contact met 50,0 % 50,0 % 0,0 % 0,0 % ons ervaren? 2. Hoe was het onthaal bij de opname? 50,0 % 50,0 % 0,0 % 0,0 % 3. Maakten we ons huisreglement en 50,0 % 50,0 % 0,0 % 0,0 % de afspraken duidelijk? 4. Hoe vindt u de algemene begeleiding 25,0 % 75,0 % 0,0 % 0,0 % van uw zoon/dochter? 5. Hoe vindt u de begeleiding op vlak 50,0 % 50,0 % 0,0 % 0,0 % van studie en opleiding? 6. Hoe vindt u de begeleiding op vlak 25,0 % 75,0 % 0,0 % 0,0 % van gezondheid en medische zorgen? Veel Voldoende Te weinig Geen 7. Kreeg u uitleg over onze werking? 50,0 % 25,0 % 25,0 % 0,0 % 8. Werd er tijd vrij gemaakt voor de 25,0 % 75,0 % 0,0 % 0,0 % opname? 9. Nam de begeleiding contact met u 25,0 % 75,0 % 0,0 % 0,0 % op? 11. Heeft het verblijf van uw zoon of 0,0 % 100,0 % 0,0 % 0,0 % dochter iets veranderd aan de probleemsituatie? Ja Soms Te weinig Nooit 12. Maakte de contextbegeleider 75,0 % 25,0 % 0,0 % 0,0 % samen met u het handelingsplan en het evolutieverslag? Altijd Vaak Te weinig Nooit 13. Houden wij rekening met uw 25,0 % 50,0 % 25,0 % 0,0 % mening? 14. Wordt u als ouder betrokken in de 0,0 % 100,0 % 0,0 % 0,0 % begeleiding van uw zoon/dochter? 15. Zijn er mogelijkheden tot contact 33,3 % 66,7 % 0,0 % 0,0 % met de begeleiders? 16. Hebben wij aandacht voor uw 25,0 % 50,0 % 25,0 % 0,0 % zorgen, vragen, wensen? 17. Kan u bij iemand terecht met uw 0,0 % 100,0 % 0,0 % 0,0 % klachten? Heel goed Goed Kon beter Slecht 18. Wat vindt u van de inhoud van de activiteiten? 75,0 % 25,0 % 0,0 % 0,0 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.43/92

44 Ja In grote mate Weinig Neen 19. Kan u al uw vragen stellen? 75,0 % 25,0 % 0,0 % 0,0 % 20. Vindt u dat er voldoende respect 100,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % was voor uw privacy? 21. Bent u op de hoogte over de 75,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % mogelijke hulpverlening na de begeleiding in De Walhoeve? Algemene werking: score op Aantal keer dat de score voorkomt Ligging van De Walhoeve De leefruimte Het sanitair De maaltijden De vrije uren Vakantieregeling Sanctioneringen Beloningen Sfeer Besluit: We interpreteren de kwantitatieve gegevens aan de hand van een vastgelegde norm van 20%. Is meer dan 20% van de resultaten op een vraag eerder negatief (2 rechtse kolommen), dan zullen we er zeker belang aan hechten en verbeteracties ontwikkelen. De overschrijdingen zijn aangeduid in vet en cursief. We zetten er verder op in om ouders nog beter te informeren over de werking, rekening te houden met hun mening en nog meer aandacht te hebben voor hun zorgen, vragen en wensen. De tevredenheidsmeting aan de hand van de vragenlijst is uiteraard slechts één indicator waarbij bepaalde problemen, wensen of ongenoegens aan het licht kunnen komen. Belangrijk is dat er aan die problemen kan gewerkt worden. Gezien het kleine aantal respondenten zijn de resultaten van verschillende jaren moeilijk met elkaar te vergelijken. Naast de tevredenheidsmeting zijn er ook de vragen, voorstellen en opmerkingen die aan bod komen bij diverse formele en informele contacten zoals bij brengen of afhalen van de kinderen, contextavond, ouderavond, Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.44/92

45 Medewerkersresultaten Feedback verzameld via ProMES Light De metingen voor verschillende indicatoren uit ProMES Light worden gevoed met resultaten van specifieke bevragingen van de medewerkers. In april 2019 namen de medewerkers van vzw De Walhoeve deel aan dergelijke bevraging. De resultaten voor de verschillende vragen werden gecombineerd in functie van de indicatoren. Onderstaande tabellen tonen het resultaat van een frequentie-analyse op de betreffende resultaten. Bevraging medewerkers over warm en positief leefklimaat 19 respondenten Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord M1: Ik voel mij hier goed. 0,00 % 0,00 % 15,79 % 68,42 % 15,79 % M2: Ik kan hier mijzelf zijn. 0,00 % 0,00 % 21,05 % 63,16 % 15,79 % M3: Ik voel mij aanvaard door mijn collega s. 0,00 % 0,00 % 21,05 % 47,37 % 31,58 % M4: Ik voel mij hier welkom. 0,00 % 0,00 % 15,79 % 57,89 % 26,32 % M5: Ik voel mij hier veilig. 0,00 % 0,00 % 21,05 % 73,68 % 5,26 % M6: Ik kan hier altijd bij iemand terecht. 0,00 % 10,53 % 15,79 % 47,37 % 26,32 % M7: Ik vind dat de leefgroep gezellig is 0,00 % 21,05 % 42,11 % 31,58 % 5,26 % ingericht. M8: Mijn collega s zorgen goed voor mij. 0,00 % 0,00 % 26,32 % 57,89 % 15,79 % Op vraag M7 (gezellige inrichting van de leefgroep) werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. We zetten dan ook bijkomend in op een vernieuwing van de inrichting van de leefgroep. Vraag M7 heeft ook de hoogste neutrale score. De andere vragen werden positief gescoord maar de resultaten geven aan dat er verdere groeimogelijkheden zijn. Deze doelstelling en gerelateerde acties zijn een belangrijk item binnen ProMES Light en de diverse werkgroepen. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.45/92

46 Bevraging medewerkers over open communicatie binnen de medewerkersgroep 18 respondenten Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord COM1: Ik durf feedback geven. 0,00 % 5,56 % 11,11 % 72,22 % 11,11 % COM2: Ik sta open om feedback te 0,00 % 0,00 % 0,00 % 77,78 % 22,22 % ontvangen. COM3: Ik durf mijn mening geven. 0,00 % 5,56 % 11,11 % 66,67 % 16,67 % COM4: Ik durf een afwijkende mening geven. 0,00 % 5,56 % 22,22 % 66,67 % 5,56 % COM5: Het is voldoende veilig om een 0,00 % 11,11 % 50,00 % 38,89 % 0,00 % afwijkende mening te geven. COM6: Ik word om mijn mening gevraagd. 5,56 % 5,56 % 22,22 % 61,11 % 5,56 % COM7: Ik vraag de mening van anderen. 5,56 % 0,00 % 11,11 % 77,78 % 5,56 % COM8: Ik beschik over de nodige informatie om mijn werk goed te kunnen uitvoeren. COM9: Ik beschik over de nodige informatie om mij betrokken te voelen bij de organisatie. COM10: Ik voel mij gerespecteerd door collega s als ik mijn mening geef. 0,00 % 11,11 % 0,00 % 83,33 % 5,56 % 0,00 % 5,56 % 33,33 % 50,00 % 11,11 % 0,00 % 0,00 % 27,78 % 61,11 % 11,11 % Op geen enkele vraag werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. De vragen COM5 en COM9 (voldoende veilig om een afwijkende mening te geven en beschikken over de nodige informatie om zich betrokken te voelen bij de organisatie) hadden de hoogste neutrale score. De andere vragen werden positief gescoord maar de resultaten geven aan dat er verdere groeimogelijkheden zijn. Deze doelstelling en gerelateerde acties zijn een belangrijk item binnen ProMES Light en de diverse werkgroepen. Bevraging medewerkers over leiderschap 16 respondenten Scores: 1: helemaal niet akkoord 2: niet akkoord Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.46/92

47 3: neutraal 4: akkoord 5: helemaal akkoord BL1: Mijn leidinggevenden geven mij voldoende autonomie in de uitoefening van mijn functie. BL2: Mijn leidinggevenden informeren mij voldoende over het beleid van de organisatie. BL3: Mijn leidinggevenden betrekken mij voldoende bij de opmaak en de uitwerking van het beleid (bepalen visie, missie, strategie, ) BL4: Mijn leidinggevenden ondersteunen mij voldoende in de uitoefening van mijn functie. BL5: Het is voor mij duidelijk welke beslissingen door welke leidinggevenden mogen worden genomen. BL6: Mijn leidinggevenden geven mij voldoende ruimte en mogelijkheden om bij te leren over het uitoefenen van mijn functie. BL7: Ik kan voldoende bij mijn leidinggevenden terecht met vragen, bedenkingen, opmerkingen, kritiek, BL8: Mijn leidinggevenden geven mij voldoende ruimte om dingen te proberen en bij te sturen in de uitoefening van mijn functie ,00 % 0,00 % 12,50 % 56,25 % 31,25 % 0,00 % 12,50 % 25,00 % 62,50 % 0,00 % 6,25 % 12,50 % 31,25 % 43,75 % 6,25 % 0,00 % 12,50 % 18,75 % 62,50 % 6,25 % 0,00 % 12,50 % 43,75 % 37,50 % 6,25 % 0,00 % 6,25 % 6,25 % 56,25 % 31,25 % 0,00 % 0,00 % 6,25 % 62,50 % 31,25 % 0,00 % 6,25 % 0,00 % 81,25 % 12,50 % Op geen enkele vraag werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. De hoogste neutrale scores vinden we bij BL5 (duidelijkheid welke beslissingen door welke leidinggevenden worden genomen) en BL3 (betrokkenheid bij opmaak en uitwerking van het beleid o.a. bepalen van missie, visie en strategie). Medewerkers geven aan voldoende autonomie te krijgen. De scores met betrekking tot de informatie van leidinggevenden over het beleid van de organisatie zijn hoog, maar hier is nog groeimarge. We voorzien dan ook volgend jaar verder in te zetten op open communicatie en op het herwerken van de missie en de visie samen met alle medewerkers. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.47/92

48 Samenlevingsresultaten Vzw De Walhoeve heeft bijzondere aandacht voor de studiebegeleiding en opvolging van het schoolgebeuren. Daarom wordt ook jaarlijks een tevredenheidsmeting uitgevoerd bij de scholen. Voor de module verblijf hebben in 2019 zes scholen een ingevulde vragenlijst bezorgd met betrekking tot twaalf leerlingen. Voor de module dagbegeleiding ontvingen we van zes scholen een ingevulde lijst met betrekking tot acht leerlingen. Niet alle rijen werden door elke school ingevuld. onderstaande tabellen tonen de frequentie van de gegeven scores: zeer goed goed voldoende kan beter slecht Opvolging schoolse taken Communicatie Tabel: resultaten tevredenheidsmeting scholen, module verblijf, schooljaar zeer goed goed voldoende kan beter Slecht Opvolging schoolse taken Communicatie Tabel: resultaten tevredenheidsmeting scholen, module dagbegeleiding, schooljaar Uit de resultaten blijkt voor de module verblijf een voldoende tot zeer goede tevredenheid over de schoolse opvolging. In de module verblijf schenken we bijkomende aandacht aan de opvolging van de schoolse taken. Voor de module dagbegeleiding blijkt een zeer goede tevredenheid over de schoolse opvolging. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.48/92

49 3. KWALITEITSVERSLAG 3.1.Visie op kwaliteitsbeleid Visie Definitie van kwaliteit (op basis van G. Cuyvers): Kwaliteit is de mate waarin processen en output, in relatie tot de geboden middelen bijdragen aan de realisatie van de visie en de doelstellingen van de organisatie die werden opgemaakt rekening houdend met de eisen, behoeften en verwachtingen van een breed spectrum van interne en externe belanghebbenden. Kwaliteit komt tot uiting in een objectieve beoordeling van en door een subjectieve beleving door die belanghebbenden. Onze visie op integrale kwaliteitszorg: Integrale kwaliteitsontwikkeling gaat uit van de stelling dat de zorg voor kwaliteit moet leiden tot een permanent streven naar kwaliteitsverbetering. Liefde voor de cliënt, de collega s, het werk en vooral niet te vergeten voor jezelf maakt het vanzelfsprekend om aan verbetering van kwaliteit te werken. We vertrekken van een onderhandelde norm met betrekking tot de verschillende dimensies van kwaliteit: leiderschap, medewerkers, beleid en strategie, partnerschappen en middelen, kernprocessen, gebruikersresultaten, medewerkersresultaten en samenlevingsresultaten. Van daaruit streven we naar een integrale kwaliteitsontwikkeling waarin elke medewerker ontvanger en drager is van kwaliteit. Elke medewerker is zowel een klant als een leverancier van een bepaalde output. Op basis van de gezamenlijke normen kunnen medewerkers eisen stellen aan collega s om de gezamenlijke kwaliteit te garanderen. Een permanente reflectie op het eigen handelen is noodzakelijk. De verbindingen tussen de verschillende dimensies vormen een eigen dimensie en worden vanuit een totale organisatiebrede aanpak gemanaged. Om tot echt leren te komen, is het nodig te meten en de resultaten terug te koppelen. We gebruiken de PDCA cirkel en ProMES Light als leerinstrument. We beschouwen innovatie als een katalysator voor het verbeteren van onze kernprocessen. We weten dat de meeste kernprocessen relationeel van aard zijn en daardoor op zich niet beheersbaar zijn. Daarom vinden we het belangrijk te investeren in reflectie met betrekking tot deze relaties. De kwaliteitszorg schept een kader om de relationele processen te laten gebeuren Betrokkenheid Het schema op volgende pagina toont een overzicht van de verschillende overlegstructuren en beslissingsbevoegdheden met betrekking tot de kwaliteitszorg. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.49/92

50 RAAD VAN BESTUUR Goedkeuren van het kwaliteitsbeleid met in het bijzonder de zelfevaluatie, de kwaliteitsplanning en de verbeteracties Geven van input BELEIDSVERGADERING Coördinatoren, hoofdbegeleiders, preventieadviseur (wekelijks) Voorzitter: beurtrol Beslissingsbevoegdheid voor alle kwaliteitsthema s uitgezonderd ivm doelen, indicatoren en effecten ProMES Light. Goedkeuren van zelfevaluatie en acties, protocollen, procedures, documenten, visieteksten, Goedkeuren doelstellingen en indicatoren van PrOMES Light werkgroep Evalueren van tevredenheidsmetingen, klachten, personeelskengetallen, Overleg met betrekking tot kwaliteitsthema s Nemen van acties Opvangen van signalen WERKGROEP KWALITEIT Coördinatoren aangevuld met medewerkers naargelang het thema. (min 5x per jaar) Voorzitter: kwaliteitscoördinator Beslissingsbevoegdheid voor doelen, indicatoren, effecten en operationele acties. Uitwerken van zelfevaluatie en acties, protocollen, procedures, documenten, visieteksten, Voorbereiding evaluatie van tevredenheidsmetingen, klachten, personeelskengetallen, Overleg met betrekking tot kwaliteitsthema s ProMES vergadering en voorstellen acties Designgroepen voor bepalen doelen, indicatoren en effecten Opmaak jaarverslag /kwaliteitsverslag Aanpassingen ProMES Navigator Opvangen van signalen PROMES Light VERGADERING ALGEMEEN TEAM Alle medewerkers (1x per jaar) Voorzitter: directeur Evalueren van resultaten en vorige acties Opvangen van signalen TEAMVERGADERING Pedagogisch coördinator, hoofdbegeleiders, begeleiders, logistiek (indien relevant) (wekelijks) Voorzitter: hoofdbegeleider Opvolgen acties ProMES Light Input geven mbt kwaliteitsthema s Informeren mbt kwaliteitsthema s Opvangen van signalen BEWONERSVERGADERING Begeleider en jongeren (wekelijks met +12 jarigen, maandelijks met -12 jarigen) Voorzitter: begeleider/jongere Input geven mbt kwaliteitsthema s Informeren mbt kwaliteitsthema s Opvangen van signalen FOCUSGROEPEN (Ouders / jongeren) Ouders,jongeren, gezinsbegeleider en coördinatoren aanngevuld met medewerkers naargelang het thema (min 1x per jaar) Voorzitter: directeur Input geven mbt kwaliteitsthema s Informeren mbt kwaliteitsthema s Opvangen van signalen Wisselt informatie uit Vraagt goedkeuring Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.50/92

51 3.2. Kerncijfers Bezetting Alle onder dit punt weergegeven cijfers zijn afkomstig uit BINC. Totale bezetting op erkenningsniveau en bezetting per typemodule op erkenningsniveau Module Contextbegeleiding breedsporig nvt Nvt nvt 30,0 % Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 45,4 % 0,0 % 5,5 % 94,5 % Contextbegeleiding in functie van positieve 74,0 % 81,6 % 2,6 % nvt heroriëntering Contextbegeleiding laag intensief 122,9 % 115,6 % 111,2 % 134,2 % Crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt) 0,4 % 0,5 % 0,0 % 0,0 % Dagbegeleiding in groep (RTJ) 106,3 % 103,3 % 103,4 % 105,8 % Verblijf 126,7 % 132,4 % 120,8 % 115,0 % Gewogen gemiddelde 113,7 % 110,9 % 98,8 % 110,2 % Zoals eerder beschreven werd begin 2019 in overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn beslist om de modules contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering stop te zetten tot eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding. Door een misverstand werden de gepresteerde contexturen voor de module contextbegeleiding breedsporig pas in het laatste kwartaal correct geregistreerd. Daarvoor gebeurde de registratie samen met de uren contextbegeleiding laagintensief. In werkelijkheid was de bezetting van de module contextbegeleiding breedsporig dus veel hoger dan de vermelde 30 %. Dit verklaart ook de hoge bezettingscijfers voor de modules contextbegeleiding laag intensief. Uit de cijfers blijkt dat de contextbegeleiding in functie van autonoom wonen na enkele jaren van lage bezetting weer een normale bezetting kent. De bezetting voor dagbegeleiding in groep bleef met een lichte overbezetting doorheen de afgelopen vier jaren constant. De modules verblijf bleven ook in 2019 duidelijk overbezet. De extreme overbezetting van voorgaande jaren proberen we bewust te vermijden om het werkbaar te houden voor de begeleiders en de kwaliteit van de zorg te garanderen. Vzw De Walhoeve heeft traditioneel een heel grote opnamebereidheid. We doen ons best om dit in de mate van het mogelijke te continueren maar tegelijkertijd de grenzen van de draagkracht niet te overschrijden. Omwille van de overbezetting in de modules verblijf (15%) werd in 2019 niet ingegaan op vragen voor crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt). Vergeleken met het Vlaams gemiddelde voor de bezetting in de organisaties voor bijzondere jeugdzorg (92% in 2018), is de bezetting in De Walhoeve vrij hoog. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.51/92

52 Bezetting per cluster Contextbegeleiding Deze cluster betreft in het geval van vzw De Walhoeve voor 2016, 2017 en 2018 een bundeling van contextbegeleiding laagintensief, contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering en contextbegeleiding in functie van autonoom wonen. Voor 2019 betreft het een bundeling van contextbegeleiding laagintensief, contextbegeleiding in functie van autonoom wonen en contextbegeleiding breedsporig. Module Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 45,4 % 0,0 % 5,5 % 94,5 % Contextbegeleiding in functie van positieve 74,0 % 81,6 % 2,6 % Nvt heroriëntering Contextbegeleiding laag intensief 122,9 % 115,6 % 111,2 % 134,2 % Contextbegeleiding breedsporig Nvt Nvt Nvt 30,0 % Gewogen gemiddelde 112,0 % 106,2 % 88,9 % 110,4 % Zoals eerder beschreven werd begin 2019 in overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn beslist om de modules contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering stop te zetten tot eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding. Door een misverstand werden de gepresteerde contexturen voor de module contextbegeleiding breedsporig pas in het laatste kwartaal correct geregistreerd. Daarvoor gebeurde de registratie samen met de uren contextbegeleiding laagintensief. In werkelijkheid was de bezetting van de module contextbegeleiding breedsporig dus veel hoger dan de vermelde 30 %. Dit verklaart ook de hoge bezettingscijfers voor de modules contextbegeleiding laag intensief. In functie van de hulpvraag/begeleidingsvraag kan de intensiteit van de begeleiding erg variëren. Uit de cijfers blijkt dat de contextbegeleiding in functie van autonoom wonen na enkele jaren van lage bezetting weer een normale bezetting kent. Dagbegeleiding in groep Zoals gevraagd in de toelichting van Jongerenwelzijn (schrijven van 21/12/2016 met referentie JWZ/VZB/kwaliteit) geven we hierna een overzicht van de bezetting voor de module dagbegeleiding in groep, de totale bezetting met dagbegeleiding in groep inbegrepen en de totale bezetting zonder dagbegeleiding in groep. Bezettingspercentages voor de module dagbegeleiding in groep Module Dagbegeleiding in groep (RTJ) 106,3 % 103,3 % 103,4 % 105,8 % Gewogen gemiddelde 106,3 % 103,3 % 103,4 % 105,8 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.52/92

53 De bezetting voor dagbegeleiding in groep bleef met een lichte overbezetting doorheen de afgelopen vier jaren constant. De bezetting ligt ook voor dagbegeleiding hoger dan het Vlaams gemiddelde (96 % in 2018). Bezettingspercentages met de module dagbegeleiding in groep Module Contextbegeleiding breedsporig nvt nvt nvt 30,0 % Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 45,4 % 0,0 % 5,5 % 94,5 % Contextbegeleiding in functie van positieve 74,0 % 81,6 % 2,6 % nvt heroriëntering Contextbegeleiding laag intensief 122,9 % 115,6 % 111,2 % 134,2 % Crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt) 0,4 % 0,5 % 0,0 % 0,0 % Dagbegeleiding in groep (RTJ) 106,3 % 103,3 % 103,4 % 105,8 % Verblijf 126,7 % 132,4 % 120,8 % 115,0 % Gewogen gemiddelde 113,7 % 110,9 % 98,8 % 110,2 % Bezettingspercentages zonder de module dagbegeleiding in groep Module Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 45,4 % 0,0 % 5,5 % 94,5 % Contextbegeleiding in functie van positieve 74,0 % 81,6 % 2,6 % Nvt heroriëntering Contextbegeleiding laag intensief 122,9 % 115,6 % 111,2 % 134,2 % Contextbegeleiding breedsporig Nvt Nvt Nvt 30,0 % Crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt) 0,4 % 0,5 % 0,0 % 0,0 % Verblijf 126,7 % 132,4 % 120,8 % 115,0 % Gewogen gemiddelde 116,1 % 113,3 % 97,2 % 111,8 % Benutting Alle onder dit punt weergegeven benuttingscijfers zijn afkomstig uit BINC. Een overzicht van de gegevens bevindt zich op volgende pagina. Totale benutting op erkenningsniveau Module Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen 23,1 % 0,0 % 9,6 % 135,6 % Contextbegeleiding in functie van positieve 88,7 % 86,6 % 3,8 % Nvt heroriëntering Contextbegeleiding laag intensief 107,3 % 113,0 % 122,4 % 184,7 % Contextbegeleiding breedsporig Nvt Nvt Nvt 20,1 % Crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt) 1,1 % 1,8 % - - Verblijf 99,1 % 96,8 % 87,9 % 81,4 % Crisisverblijf (op verwijzing crisismeldpunt) 0,7 % 0,6 % 0,0 % 0,0 % Kamertraining 8,8 % 10,9 % 7,0 % 1,5 % Kortdurend crisisverblijf 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Verblijf voor minderjarigen (hoge frequentie) 89,6 % 85,2 % 81,0 % 79,9 % Verblijf voor minderjarigen (lage frequentie) 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Dagbegeleiding in groep 84,2 % 69,1 % 68,0 % 72,2 % Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.53/92

54 Zoals hoger beschreven werd begin 2019 in overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn beslist om de modules contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering stop te zetten tot eind Deze modules werden toegevoegd aan de modules contextbegeleiding zodat we sedert 1 januari 2019 beschikken over 21 modules laagintensieve contextbegeleiding en 6 modules breedsporige contextbegeleiding. Door een misverstand werden de gepresteerde contexturen voor de module contextbegeleiding breedsporig pas in het laatste kwartaal correct geregistreerd. Daarvoor gebeurde de registratie samen met de uren contextbegeleiding laagintensief. In werkelijkheid was de benutting van de module contextbegeleiding breedsporig dus veel hoger dan de vermelde 20,1 %. Dit verklaart ook de extreem hoge (184,7 %) benuttingscijfers voor de modules contextbegeleiding laag intensief. Uit de cijfers blijkt dat de contextbegeleiding in functie van autonoom wonen na enkele jaren van lage benutting weer een meer dan normale benutting kent. De benutting voor dagbegeleiding in groep bleef afgelopen jaren constant rond de 70%. Dit ligt ruim boven het Vlaams gemiddelde (56,1 % in 2018). Hoewel de modules verblijf ook in 2019 overbezet bleven, realiseerden we een benutting van 81,4 %. Ook de benutting ligt daarmee ruim boven het Vlaams gemiddelde (51,8 % in 2018). Omwille van de overbezetting in de modules verblijf werd in 2019 niet ingegaan op vragen voor crisisbegeleiding (op verwijzing crisismeldpunt). Uitgaande van de benutting per typemodule werd rekening houdend met de verdeling in punten een gewogen benutting berekend van 95,85 % in benutting in % punten Verblijf 99, ,80 dagbegeleiding 84, ,00 PH 88, ,20 context laag intensief 107, ,64 context autonoom wonen 23,1 1 23, som 10735,72 gewogen gemiddelde 95,85464 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.54/92

55 Uitgaande van de benutting per typemodule werd rekening houdend met de verdeling in punten een gewogen benutting berekend van 91,88 % in benutting in % punten Verblijf 96, ,40 dagbegeleiding 69, ,00 PH 86, ,60 context laag intensief 113, ,00 context autonoom wonen 0,0 1 0, som 10290,00 gewogen gemiddelde 91,875 Uitgaande van de benutting per typemodule werd rekening houdend met de verdeling in punten een gewogen benutting berekend van 85,7 % in benutting in % punten Verblijf 87, ,20 dagbegeleiding 68, ,00 PH 3,8 6 22,80 context laag intensief 122, ,80 context autonoom wonen 9,6 1 9, som 9596,40 gewogen gemiddelde 85,68214 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.55/92

56 Uitgaande van de benutting per typemodule werd rekening houdend met de verdeling in punten een gewogen benutting berekend van 92,2 % in benutting in % punten Verblijf 81, ,20 dagbegeleiding 72, ,00 context breedsporig 20, ,20 context laag intensief 184, ,70 context autonoom wonen 135, , som 10328,70 gewogen gemiddelde 92,22054 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.56/92

57 Organisatie in cijfers Statistische gegevens over de module verblijf Opnames en uittreden in 2019 Tabel1: Opnames en uittreden verblijf + autonoom wonen 2019 IN UIT 3 2 Figuur 1: Overzicht opnames en uittreden Tabel 2: Overzicht opnames per verwijzende instantie, 2019 Verwijzende instantie Aantal opnames JRB Ieper 1 JRB Veurne 1 OCJ Ieper 1 Opmerking: de verwijzende instantie is niet steeds de aanmelder. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.57/92

58 Figuur 2: Verdeling opnames per verwijzende instantie Verblijfplaats voor opname Tabel 3: Verblijfplaats voor opname, verblijf en autonoom wonen 2019 Verblijfplaats Aantal Thuis 2 Residentieel Aanmeldingsproblematiek Tabel 4: Aanmeldingsproblematiek, verblijf en autonoom wonen 2019 Aanmeldingsproblematiek Aantal Gezinscontext 3 Gedragsproblemen 2 Meestal liggen meerdere problemen aan de basis van een opname. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.58/92

59 Leeftijd en geslacht Tabel 5: Leeftijd en geslacht, verblijf + autonoom wonen 2019 M V Min 12 jaar Plus 12 jaar Aantal op 31/ Aantal op 31/12 in % 40% 60% 60% 40% Figuur 3: Verdeling naar geslacht, verblijf + autonoom wonen, , toestand op 31/12 Figuur 4: Verdeling naar leeftijd, verblijf + autonoom wonen, , toestand op 31/ Schoolgegevens Tabel 6: Schoolgegevens, verblijf + autonoom wonen, toestand op 31/12/19 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.59/92

60 Niveau Aantal Kleuteronderwijs 5 Lager Onderwijs 3 Bijzonder Lager Onderwijs 1 Buitengewoon secundair onderwijs 0 Beroepssecundair onderwijs 0 A-stroom secundair onderwijs 2 B-stroom secundair onderwijs 3 Centrum deeltijds leren en werken Verblijfplaats na uittrede Tabel 7: Verblijfplaats na uittrede uit de module verblijf + autonoom wonen, 2019 Verblijfplaats Aantal Autonoom wonen 0 Verblijf 0 Thuis Statistische gegevens over de module dagbegeleiding Opnames en uittreden voor de module dagbegeleiding In 2019 waren er in dagbegeleiding 7 opnames en 6 uittreden. Figuur 5: Overzicht opnames en uittreden, dagbegeleiding Tabel 8: Opnames per verwijzende instantie, dagbegeleiding 2019 Aantal Verwijzende instantie opnames Rechtstreeks ouders 3 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.60/92

61 Rechtstreeks CLB Veurne 1 Rechtstreeks CLB Ieper 1 Rechtstreeks VAPH 1 JRB Ieper 1 Totaal 7 Figuur 6: Verdeling opnames per verwijzende instantie, dagbegeleiding Verblijfplaats voor opname in de module dagbegeleiding Tabel 9: Verblijfplaats voor opname, dagbegeleiding 2019 Verblijfplaats Aantal Thuis 6 Verblijf Aanmeldingsproblematiek Tabel 10: Aanmeldingsproblematiek, dagbegeleiding 2019 Aanmeldingsproblematiek Aantal Gezinscontext 7 Gedragsprobleem jongere 3 Dikwijls liggen meerdere problemen aan de basis van een opname. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.61/92

62 Leeftijd en geslacht Tabel 11: Leeftijd en geslacht, dagbegeleiding 2019 M V Min 12 jaar Plus 12 jaar Aantal op 31/ Aantal op 31/12 in % 56% 44% 75% 25% Figuur 7: Verdeling naar geslacht, dagbegeleiding, , toestand op 31/12 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.62/92

63 Figuur 8: Verdeling naar leeftijd, dagbegeleiding, , toestand op 31/ Schoolgegevens Tabel 12: Schoolgegevens, dagbegeleiding 2019, toestand op 31/12 Niveau Aantal Kleuteronderwijs 0 Lager Onderwijs 9 Bijzonder Lager Onderwijs 4 Buitengewoon secundair onderwijs 0 Beroepssecundair onderwijs 0 A-stroom secundair onderwijs 2 B-stroom secundair onderwijs 1 Centrum deeltijds leren en werken Verblijfplaats na uittrede Tabel 13: Verblijfplaats bij uittrede, dagbegeleiding 2019 Verblijfplaats Aantal Thuis 3 Thuis en schoolinternaat 2 Residentieel 1 Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.63/92

64 3.3. Zelfevaluatie Duiding De zelfevaluatie op basis van het format van Jongerenwelzijn gebeurt jaarlijks in oktober/november en wordt uitgevoerd door de directeur, de pedagogisch coördinator en de kwaliteitscoördinator. Het resultaat van de zelfevaluatie wordt voorgelegd in de beleidsvergadering zodat er nog aanvullingen of wijzigingen kunnen worden voorgesteld door de hoofdbegeleiders. De evaluatie gebeurt op het niveau van de organisatie. Niet alle subthema s worden elk jaar in detail geëvalueerd. We nemen dan de score over van het voorgaande jaar. Dit is het geval voor subthema s waarvoor geen verbeteracties werden vooropgesteld en waarvoor de situatie ten opzichte van het voorgaande jaar niet is gewijzigd. Dit is in de tabel onder aangegeven met (overname uit 2017). Acties die bijdragen aan de evolutie naar een hoger groeiniveau benoemen we als verbeteractie en duiden we in de kwaliteitsplanning aan met (VA) Sjabloon Zelfevaluatie Kwaliteitszorg Organisatie en visie Betrokkenheid Methodieken en instrumenten Verbetertraject Kernprocessen Onthaal van de gebruiker Doelstellingen en handelingsplan Afsluiting en nazorg Pedagogisch profiel Dossier-beheer Gebruikersresultaten Klachten-behandeling Gebruikers-tevredenheid Effect van de hulpverlening Medewerkersresultaten Personeels-tevredenheid Indicatoren en kengetallen Samenlevingsresultaten Waardering strategische partners Maatschappelijke opdrachten / tendensen Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.64/92

65 Beknopte motivering KWALITEITSZORG Organisatie en visie 2015: 4 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (evaluatie) 2018: 4 (evaluatie) 2019: 4 (evaluatie) Betrokkenheid 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (evaluatie) 2017: 3 (evaluatie) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Methodiek en instrumenten 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (overname uit 2015) 2017: 3 (overname uit 2016) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Kwaliteitswerkgroep komt minimaal 5 keer per jaar samen. Jaarlijkse ProMES Lightvergadering Kwaliteit als vast item op beleidsvergadering en teamvergadering Deelname aan externe intervisiegroepen Centrale aansturing op vlak van kwaliteit en werken vanuit één model Alle medewerkers zijn betrokken in de ProMES Light vergaderingen. Procedures en documenten uit het kwaliteitshandboek driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2016). Momenteel is dit een continu proces. In 2020 komt een volledige revisie. Teamnormen minimaal twee keer per jaar in de teamvergadering besproken Resultaten van bevragingen bij medewerkers, gebruikers en strategische partners worden jaarlijks samengelegd en vormen de basis voor verbetertrajecten. (VA) Revisie van alle procedures in functie van recente aanpassingen zoals elektronisch cliëntendossier, wijzigingen organogram, We vonden het opportuun om de driejaarlijkse revisies zoals hieronder vermeld 1 jaar uit te stellen. Alle medewerkers nemen deel aan minstens één ProMES Light werkgroep. Kwaliteitsbeleid goedgekeurd door de raad van bestuur Gerichte en systematische promes Light bevragingen bij jongeren, ouders en medewerkers Jongeren hebben via bewonersvergadering inspraak in bijvoorbeeld het huisreglement, sanctiebeleid, bepaalde kernprocessen, teamnormen, Frequente acties met externe partners Jaarlijkse tevredenheidsmeting voor de scholen Kwaliteitsbeleid wordt systematisch overlopen in de raad van bestuur. Sedert 2019 is er opnieuw een focusgroep met de ouders. (VA) Evalueren van de wijze waarop gebruikers worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig (VA) Evalueren van de wijze waarop externe partners worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig Up to date kwaliteitshandboek, gebruiksvriendelijk raadpleegbaar via sharepoint Kwaliteitszorg gebaseerd op EFQM model Hanteren van PDCA-cyclus bij zelfevaluatie Gerichte vorming voor medewerkers Zelfevaluatie onder andere aan de hand van ProMES Light Op basis van de resultaten zijn er verbeteracties waarvan de resultaten worden gemeten en geëvalueerd. Inhoud van het kwaliteitshandboek minimaal driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2016) Ervaringen met ProMES Light worden ook buiten De Walhoeve gedeeld. In werd de manier waarop we ProMES toepassen extern geëvalueerd. ProMES is een evidence based methodiek. Vanaf 2020 is er minimaal tweejaarlijks een bevraging rond psychosociaal welzijn op het werk. Hierin komen zowel leiderschap, personeelsbeleid, algemeen beleid en strategie aan bod. (VA) Vanaf 2020 is er minimaal tweejaarlijks een bevraging rond psychosociaal welzijn op het werk. Hierin komen zowel leiderschap, personeelsbeleid, algemeen beleid en strategie aan bod. (VA) Evaluatie door de medewerkers van de manier van het gebruik van ProMES Light + bijsturingen Verbetertrajecten 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (overname uit 2015) 2017: 3 (overname uit 2016) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Verbeteracties zijn SMART geformuleerd. Alle medewerkers nemen deel aan de ProMES Light werkgroepen en de jaarlijkse ProMES Light vergadering. Elke ProMES Light werkgroep evalueert op structurele wijze de stand van zaken met betrekking tot de uitgevoerde acties. Medewerkers worden via teamvergaderingen geïnformeerd over de verbetertrajecten. PDCA cyclus Opvolging van verschillende indicatoren binnen ProMES Light De medewerkers van elke ProMES werkgroep zijn verantwoordelijk voor de uitvoering en Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.65/92

66 voortgang per verbeterproject. De kwaliteitscoördinator ondersteunt dit. Stand van zaken van uitgevoerde acties besproken op ProMES Light vergadering Jaarlijks brede screening van de kwaliteitszorg Borging van resultaten van verbetertrajecten in het kwaliteitshandboek Communiceren van verbetertrajecten en resultaten via het jaarverslag/kwaliteitsverslag (VA) Vanaf 2020 toetsen we af welke verbetertrajecten uit ProMES Light relevant zijn om te borgen in het kwaliteitshandboek. KERNPROCESSEN Onthaal van de gebruiker 2015: 4 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (evaluatie) 2018: 4 (overname uit 2017) 2019: 4 (evaluatie) Procedure voor onthaal in kwaliteitshandboek, driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2018) Evaluatie aan de hand van tevredenheidsmeting In 2014 geëvalueerd in een focusgroep met de ouders In 2015 geëvalueerd met de jongeren aan de hand van een spel (VA) In 2020 evalueren we de onthaalprocedure met de jongeren. We richten ons hierbij vooral op jongeren die recent zijn ingestroomd. Doelstellingen en handelingsplan 2015: 4 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (overname uit 2016) 2018: 4 (overname uit 2017) 2019: 4 (overname uit 2018) Procedure voor opmaak doelstellingen en handelingsplan in kwaliteitshandboek, driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2016) Alle begeleiders waren in 2014 betrokken bij de aanpassing van het sjabloon. Eenvormig sjabloon Continue actualisatie van de handelingsplannen In 2014 werd de procedure geëvalueerd in een focusgroep met de ouders. In 2015 werd de procedure geëvalueerd in een focusgroep met de jongeren. Afsluiting en nazorg 2015: 3 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (overname uit 2016) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Pedagogisch profiel 2015: 3 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (overname uit 2016) 2018: 4 (overname uit 2017) 2019: 4 (evaluatie) Procedure voor afsluiting en nazorg opgenomen in kwaliteitshandboek, driejaarlijks geëvalueerd In 2019 is de procedure voor afsluit en nazorg volledig herwerkt. Checklist voor afsluiten van hulp- en dienstverlening Pedagogisch profiel is opgenomen in kwaliteitshandboek. Referentiekaders en handvatten voor de begeleiders zijn opgenomen in het pedagogisch profiel. Duidelijke visie met betrekking tot leefgroepsbegeleiding, gezinsbegeleiding, studiebegeleiding, individuele begeleiding en netwerkhantering Uit het logboek blijkt dat de afspraken en de visie worden toegepast. Gebruiker heeft inspraak en participeert op vlak van individuele begeleiding en op vlak van de organisatie. Samenwerkingsafspraken zijn vermeld in het handelingsplan. Uit logboek blijkt dat het directe sociaal netwerk van de gebruiker wordt betrokken in de hulpverlening. In 2019 werden missie en visie geëvalueerd met jongeren en ouders in functie van de opmaak van een nieuwe visie en missie. In 2019 is gestart met de herziening van de missie en de visie. Dit wordt in 2020 afgewerkt. De feedback die we kregen van gebruikers, medewerkers en externe partners nemen we mee in de bepaling van de visie en bijsturing van de hulpverlening die we aanbieden. (VA) Afwerken herziening missie en visie Gebruikersdossier 2015: 4 (evaluatie) 2016: 4 (overname uit 2015) 2017: 4 (overname uit 2016) 2018: 4 (overname uit 2017) 2019: 4 (evaluatie) Procedure voor samenstellen en gebruik van het dossier in kwaliteitshandboek, driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2016) Omwille van de verschillende aanpassingen in de werking en de nog geplande in 2020 (onder andere de ingebruikname van een elektronisch dossier) werd de systematische revisie één jaar uitgesteld. Dossiers en digitaal logboek zijn actueel en volledig. In 2014 werd de procedure met betrekking tot gebruikersdossier geëvalueerd in een Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.66/92

67 focusgroep met de ouders. In 2015 werd de procedure met betrekking tot gebruikersdossier geëvalueerd in een focusgroep met de jongeren. GEBRUIKERSRESULTATEN Klachtenbehandeling 2015: 3 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (overname uit 2016) 2018: 4 (overname uit 2017) 2019: 4 (evaluatie) Klachtenprocedure opgenomen in kwaliteitshandboek, driejaarlijks geëvalueerd (laatst in 2016) Klachtenprocedure gecommuniceerd via de infobrochures Klachtenregistraties in digitaal logboek Minimaal één maal per jaar worden de klachten gebundeld en besproken op de beleidsvergadering. In 2014 werd de klachtenprocedure geëvalueerd in een focusgroep met de ouders. (VA) Klachtenprocedure evalueren met jongeren, ouders en interne partners Gebruikerstevredenheid over hulpverleningsprocessen, hulpuitvoering, inspraak en participatie 2015: 3 (evaluatie) 2016: 4 (evaluatie) 2017: 4 (evaluatie) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Procedure voor meten van tevredenheid in kwaliteitshandboek Tevredenheidsmetingen op basis van vragenlijsten Een aantal vragenlijsten voor jongeren en ouders verwerkt in ProMES Light. Jaarlijkse bevraging van jongeren via ProMES Light Minimaal jaarlijkse bevraging van de ouders via ProMES Light Tevredenheidsmeting bij jongeren en ouders na beëindiging begeleiding Resultaten van tevredenheidsmeting minimaal jaarlijks besproken op beleidsvergadering. Vragenlijsten voor tevredenheidsmetingen werden in 2015 geëvalueerd met de jongeren en de ouders. In 2015 werden de ProMES Light vragenlijsten voor de ouders geëvalueerd met de ouders in een focusgroep. In 2017 werden de ProMES Light vragenlijsten met de jongeren geëvalueerd. In 2019 werden de ProMES Light vragenlijsten in de ProMES Light werkgroepen geëvalueerd en aangepast. Veel gegevens van tevredenheidsmetingen worden verwerkt in ProMES Light. Tijdens de ProMES Light werkgroepvergaderingen met alle medewerkers worden acties opgezet Omdat er wegens de herwerking van ProMES in 2018 geen bevragingen van ouders en jongeren gebeurden via ProMES vonden we het opportuun om voor dit thema te dalen in groeiniveau. Sedert 2019 zijn de bevragingen herstart. We wachten de verdere evaluatie in 2020 af. Effect van de hulpverlening 2015: 2 (evaluatie) 2016: 2 (overname van 2015) 2017: 2 (overname van 2016) 2018: 2 (evaluatie) 2019: 2 (evaluatie) Via ProMES Light maken we gebruik van de Verkorte Schaal Ouderlijk Gedrag (VSOG) en de Ouderschaps Belastings Vragenlijst (OBVL) Deelname aan studiedagen Vanaf 2019 vergelijken we de cijfers voor bezetting en benutting met de Vlaamse gemiddelden. In 2019 is gestart met de opmaak van een visie rond het meten van effect van de hulpverlening en mogelijke indicatoren. (VA) In 2020 werken we de visie op het meten van effect van de hulpverlening af. MEDEWERKERSSRESULTATEN Personeelstevredenheid 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (evaluatie) 2017: 3 (overname van 2016) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 4 (evaluatie) Vragenlijsten voor personeel in ProMES Light Jaarlijks samenwerkingsgesprek Driejaarlijkse risico-analyse Procedure voor het meten van personeelstevredenheid in kwaliteitshandboek, driejaarlijkse evaluatie (laatst in 2016) Coachingsgesprekken Onthaalbeleid voor nieuwe medewerkers is herzien in 2018 en update in Vertrouwenspersonen Preventie: ergonomie, psychosociale belasting Jaarlijkse ProMES Light vergadering Gesprekken tijdens eerste zes maanden na indiensttreding Signalen en input van medewerkers worden gebracht op de wekelijkse beleidsvergadering Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.67/92

68 Op basis van input van signalen werden in 2018 onder andere de volgende acties genomen: Functieprofiel begeleider werd uitgebreid Uitbreiding van het aantal uren voor begeleiding Grotere autonomie voor begeleiders Begeleiders hebben meer contact met de context Grotere betrokkenheid en verantwoordelijkheid in het omgaan met de budgetten Alle medewerkers worden betrokken bij de opmaak van de begroting Ter beschikking stellen van aanwezige middelen en infrastructuur om de functie zo goed mogelijk uit te voeren Grotere openheid naar externe partners Positieve feedback van verwijzers Uitbevraging ouders in ProMES Light blijkt dat ouders zich welkom voelen. Sedert 2019 evalueren we in coördinatorenoverleg en in de beleidsvergadering het beleid rond personeelstevredenheid. We hanteren participatief leiderschap waarbij we verantwoordelijkheden veel meer dan vroeger spreiden over de medewerkersgroep. Dit is een vast item op het samenwerkingsgesprek. Bij elke evaluatie van werking en activiteiten polsen we naar personeelstevredenheid. In 2019 werd een visie uitgewerkt met betrekking tot zwangerschapsbescherming en verlof. Medewerkersresultaten: indicatoren en kengetallen 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (overname uit 2015) 2017: 3 (overname uit 2016) 2018: 3 (overname uit 2017) 2019: 3 (evaluatie) Bijhouden leeftijd en anciënniteit Bijhouden scholingsgraad Bijhouden gegevens over deeltijds werk Bijhouden gegevens over loopbaanonderbreking Bijhouden gegevens over de verdeling M/V Bijhouden gegevens over personeelsverloop Verhouding van begeleidend personeel ten opzichte van ondersteunende diensten Enveloppe en de gegevens uit de jaarrekening worden in de raad van bestuur geëvalueerd. Personeelskengetallen worden jaarlijks besproken op de beleidsvergadering en stromen door naar alle teamvergaderingen. Onder andere vanuit de personeelskengetallen zetten we in op interne en externe vormingen. Door vanaf 2019 meer in te zetten op vlak van psychosociaal welzijn en preventie in het algemeen (takenpakket preventie-adviseur en extra vertrouwenspersoon waardoor nu zowel een man als vrouw vertrouwenspersoon zijn) verwachten we onder andere minder ziekteverzuim, minder personeelsverloop, (VA) Dit onderwerp is gepland om in 2021 ten gronde te bekijken. SAMENLEVINGSRESULTATEN Waardering strategische partners 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (evaluatie) 2017: 3 (evaluatie) 2018: 3 (evaluatie) 2019: 3 (evaluatie) Overlegmomenten met Jongerenwelzijn Feedbackvragen over het pedagogisch profiel bij koepelorganisaties en Steunpunt Jeugdhulp Feedbackprocedure met verwijzers is in opmaak. Tevredenheidsmeting scholen Formele bezoeken bij zorgboerderijen en werkgevers van de jongeren Overlegmomenten met sponsors Overlegmomenten met Jongerenwelzijn in kader van VIPA Actie uit Lo-groep om samen de expertise te vergroten Inspectieverslagen VIPA dossier In 2016 werden de consulenten bij een rondgang bevraagd over de waardering met betrekking tot onze modules positieve heroriëntering Analysen gecommuniceerd via het jaarverslag dat ook wordt verspreid via de website In 2017 liepen specifieke acties met betrekking tot de financiële aspecten met de jongeren, de communicatie met de consulenten, het empowerend werken en de dubbele rol directeur-contextbegeleider. Deze acties komen voort uit een feedbackmoment dat op vraag van de consulenten werd georganiseerd. In 2018 werden collega-voorzieningen uit de regio en de verwijzers waar we mee Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.68/92

69 Maatschappelijke betrokkenheid 2015: 3 (evaluatie) 2016: 3 (evaluatie) 2017: 3 (evaluatie) 2018: 3 (overname uit 2017) 2019:3 (evaluatie) samenwerken bevraagd in een samenwerkingsgesprek Informele overlegmomenten met verwijzers en collega-organisaties Verder inzetten op gezamenlijke vorming en projecten In 2019 is Jongerenwelzijn op bezoek geweest in de voorziening om te peilen naar de algemene werking, de tevredenheid bij de medewerkers, jongeren en ouders. Samenwerkingen met scholen, context, Ingaan op nieuwe tendensen en methodieken vb positieve heroriëntering Overleg met CLB s, CGGZ Deelname in externe overleggroepen zoals SOM, LOBJ, WOB, Netwerkgroep Westhoek en IROJ Overleg STK Overleg Jongerenbegeleiding Deelname aan intervisiegroep kwaliteit Time out project cannect Intervisiemomenten BINC en INSISTO Aanbod van Ambrajaze sedert Ambrajaze is een dagbestedingsproject op basis van institutionele pedagogie Bekendmaking bij scholen en diensten brede instap Positief leefklimaat Uitgebreide vrijwilligerswerking Het extern vrijetijdsaanbod werd in 2018 en 2019 toegankelijker gemaakt. Participatie in zorggarantie voor het jonge kind Herwerking missie en visie in 2019 en ProMES Light Voor het opmaken, communiceren en opvolgen van doelstellingen gebruiken we onder andere de ProMES methodiek. Het Productivity Measurement and Enhancement System is in 1990 ontwikkeld door Pritchard samen met de medewerkers van het psychologiedepartement van de Universiteit van Texas. ProMES is gebaseerd op de motivatietheorie van Pritchard. Volgens Pritchard (Pritchard et al., 2008) gaat motivatie over het aanwenden van energie om te voldoen aan behoeftes. Het motivatieproces kan worden opgedeeld in vijf componenten die met elkaar verbonden zijn: acties, resultaten, evaluaties, uitkomsten en het voldoen aan behoeftes. De actie is hetgeen je doet en waar je energie in stopt. Door energie te stoppen in acties ontstaan er resultaten. Door evaluatie van het resultaat wordt men zich bewust in welke mate het resultaat al dan niet voldoet aan de gestelde verwachting. De uitkomsten zijn de positieve en negatieve gevolgen die voortkomen uit de evaluatie van de acties. Als laatste stap is het belangrijk dat er wordt voldaan aan de behoeftes. Mensen zijn gemotiveerd als ze verwachten dat hun acties zullen leiden tot uitkomsten die bijdragen aan de voldoening van hun behoeften. Het is belangrijk dat er sterke verbanden zijn tussen de verschillende componenten. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.69/92

70 Energy Pool Motivation Process Needs Actions Results Evaluations Outcomes Need satisfaction Pritchard et al., 2008 Algemeen: Door een afvaardiging van de medewerkers, de zogenaamde designgroep, worden doelstellingen opgemaakt. Voor elke doelstelling worden vervolgens één of meerdere indicatoren opgesteld. Aan de hand van een ondersteunende software (ProMES Navigator) die door een Zweeds bedrijf is aangemaakt is het mogelijk om voor elke indicator een vragenlijst aan te maken waardoor het verzamelen, bijhouden en verwerken van de nodige gegevens weinig tijd in beslag neemt. Eén van de aspecten van de ProMES methodiek is het bepalen van het effect op de organisatie voor elke waarde van een specifieke indicator. De designgroep bepaalt hiervoor een effectencurve. Hierdoor is het mogelijk om resultaten voor verschillende indicatoren met elkaar te vergelijken en bijvoorbeeld resultaten van verschillende indicatoren op te tellen waardoor een globaal beeld ontstaat op doelstellingniveau en op het niveau van de volledige werking. Uiteraard blijft dit een subjectief gegeven al gaat het in dit geval wel over een gezamenlijke of gedeelde subjectiviteit gezien alles in dialoog wordt bepaald. Periodiek komen alle medewerkers samen om aan de hand van de resultaten specifieke acties uit te werken. Het is duidelijk dat de metingen en de software slechts een middel zijn om op efficiënte wijze de resultaten bij te houden en te evalueren. De grootste meerwaarde zit in het gezamenlijk opstellen van gerichte acties en de mogelijkheid om het resultaat van die acties zichtbaar te maken. Onderstaande figuur toont een beeld van de ProMES Navigator voor een bepaalde indicator. De grafiek aan de linkerzijde toont het verloop van de waarde voor de indicator in functie van de tijd. De waarde van de indicator is in dit geval het resultaat van een bevraging op een vijfpuntenschaal. De grafiek aan de rechterzijde toont het effect in functie van de waarde van de indicator. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.70/92

71 Literatuur: PRITCHARD R.D. & ASHWOOD E.L. (2008), Managing Motivation, A Manager s Guide to Diagnosing and Improving Motivation, Routledge Taylor and Francis Group, New York, 176 pp. Hoe we dit concreet toepassen in De Walhoeve De ProMES methodiek wordt door vzw De Walhoeve al sinds 2011 gebruikt. Gaandeweg werd de concrete invulling enkele keren aangepast, eerst in 2014 en laatst in 2018/2019. Waar vroeger de doelstellingen en indicatoren werden opgesteld door een designgroep bestaande uit een afvaardiging uit de verschillende medewerkersgroepen, werken we nu met verschillende designgroepen (verder ProMES Light werkgroepen genoemd) waarin effectief alle medewerkers betrokken zijn. Het aantal bijeenkomsten met alle medewerkers van de voorziening beperken we tot één maal per jaar. De verschillende ProMES Light werkgroepen komen naargelang de noodzaak frequenter bijeen. We merken dat de medewerkers op deze manier veel sterker betrokken zijn terwijl de tijdsbesteding relatief beperkt blijft. Vandaar dat we verder binnen onze organisatie spreken van ProMES Light. De kernleden van de kwaliteitswerkgroep van de organisatie (directeur, pedagogisch coördinator en kwaliteitscoördinator) zetelen in elke ProMES Light werkgroep. De kwaliteitscoördinator faciliteert de werkgroepen bij het doorlopen van de verschillende stappen van de ProMES methodiek. Concreet zijn binnen onze organisatie volgende ProMES Light werkgroepen specifieke doelstellingen en indicatoren opstelden. actief die - Organisatie: In deze groep is er een afvaardiging uit de verschillende locaties en van de verschillende functies. De designgroep organisatie bepaalt doelstellingen en indicatoren die voor de ganse organisatie van toepassing zijn. De acties worden uitgewerkt door de specifieke designgroepen zodat ze specifieke zijn voor de eigen locatie en werkomstandigheden. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.71/92

72 Doelstelling: warm en positief leefklimaat in de voorziening Indicator: Resultaat van bevraging jongeren over warm en positief leefklimaat Indicator: Resultaat van bevraging ouders over warm en positief leefklimaat Indicator: Resultaat van bevraging medewerkers over warm en positief leefklimaat Doelstelling: open communicatie binnen de medewerkersgroep Indicator: Resultaat van bevraging medewerkers over open communicatie - Begeleiding Verblijf Doelstelling verblijf: Teamleden staan open om feedback te geven en te krijgen Indicator: resultaat van vragenlijst feedback gegeven/gekregen Indicator: resultaat van vragenlijst rond feedback Doelstelling verblijf: Kinderen en jongeren ervaren de tafelmomenten als aangenaam en rustig Indicator: scoring van tafelmomenten door de jongeren Indicator: scoring van tafelmomenten door de begeleiders - Begeleiding Dagbegeleiding Veurne Doelstelling Veurne: Jongeren ontdekken en ontwikkelen hun talenten Indicator: Aantal verschillende activiteiten die georganiseerd worden voor het ontdekken en ontwikkelen van talenten Doelstelling Veurne: Medewerkers hebben aandacht voor elkaars welbevinden Indicator: Resultaat van bevraging medewerkers over aandacht voor elkaars welbevinden - Begeleiding Dagbegeleiding Ieper Doelstelling Ieper: Dagbegeleiding is een plek waar jongeren hun emoties durven uiten Indicator: Het aantal keer dat een thema rond emoties door de jongeren wordt aangebracht op teenmeeting Indicator: Percentage thema s waarover de jongeren niet durven spreken Doelstelling Ieper: Efficiënte informatiedoorstroom tussen de teamleden Indicator: Het aantal keer dat de informatie niet op een efficiënte manier doorstroomt. - Contextbegeleiding Doelstelling contextbegeleiding: Zicht krijgen op het effect van de contextbegeleiding Indicator: percentage gezinnen die een positieve evaluatie tonen in de VSOG Indicator: percentage gezinnen die een positieve evaluatie tonen in de OBVL Indicator: percentage gezinnen bij wie de VSOG en OBVL zijn ingevuld Indicator: resultaat van vragenlijst ouders Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.72/92

73 Doelstelling contextbegeleiding: Doelgericht en transparant communiceren met externen over de contextbegeleiding Indicator: resultaat van vragenlijst externen - Logistiek en administratie Doelstelling logistiek en administratie: duurzaam omgaan met afval Indicator: hoeveelheid restafval per kwartaal Doelstelling contextbegeleiding: faciliteren van duurzaam gebruik van water, gas en elektriciteit Indicator: verbruik aan elektriciteit per maand en per jaar Indicator: verbruik aan drinkwater per maand en per jaar Indicator: verbruik aan gas per maand en per jaar - Beleid Doelstelling beleid: Positief en coachend leiderschap Indicator: resultaat van vragenlijst medewerkers rond leiderschap Voorbeeld van een indicator: Voor de indicator Resultaat van bevraging jongeren over warm en positief leefklimaat werd door de betreffende designgroep een vragenlijst opgesteld met volgende stellingen die worden gescoord op een vijfpuntenschaal Helemaal niet akkoord (1) Niet akkoord (2) Neutraal (3) Akkoord (4) Helemaal akkoord (5) - Ik voel mij hier goed. - Ik kan hier mijzelf zijn. - Ik voel mij aanvaard door de mensen die in De Walhoeve werken - Ik voel mij hier welkom. - Ik voel mij hier veilig. - Ik kan hier altijd bij iemand terecht. - Ik vind dat de leefgroep gezellig is ingericht. - Begeleiders en andere medewerkers zorgen goed voor mij. Het gemiddelde van alle scores (een getal tussen 1 en 5) wordt via een effectcurve vertaald in een effect voor de organisatie. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.73/92

74 Daarnaast voeren we ook een frequentie-analyse uit op de antwoorden. Deze gegevens berekenen we eenvoudig met de ProMES Navigator software. Aan de hand van de frequentie-analyse wordt duidelijker op welke manier we gericht verbeteracties kunnen ondernemen. Deze vragenlijst wordt één maal per jaar afgenomen. Sommige andere bevragingen in functie van andere indicatoren gebeuren frequenter. Eén maal per jaar is er een ProMES Light vergadering waaraan alle medewerkers deelnemen en waarop de verschillende ProMES Light werkgroepen hun acties aan elkaar voorstellen. Ook de resultaten op niveau van de organisatie worden kort toegelicht. Dit moment wordt afgesloten met een barbecue voor alle medewerkers en aanwezige jongeren. De verschillende ProMES werkgroepen komen minstens in december terug bijeen om de resultaten op te volgen, nieuwe acties uit te werken en/of bestaande acties bij te sturen. In december kunnen de verschillende ProMES werkgroepen ook nieuwe doelstellingen en indicatoren uitwerken ter vervanging van één of meerdere vroegere doelstellingen en/of indicatoren. Referenties: PRITCHARD R.D. & ASHWOOD E.L. (2008), Managing Motivation, A Manager s Guide to Diagnosing and Improving Motivation, Routledge Taylor and Francis Group, New York, 176 pp. PRITCHARD R.D., HARRELL M. M., GRANADOS D. D. & GUZMAN M.J. (2007), The Productivity Measurement and Enhancement System: A Meta-Analysis, Journal of Applied Psychology. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.74/92

75 3.4. Kwaliteitsplanning Evaluatie kwaliteitsplanning 2019 Leiderschap: Visietekst leiderschap ontwikkelen aanvulling Bevraging medewerkers Positief leiderschap is het doel dat binnen ProMES Light werd opgenomen door de werkgroep beleid. In 2019 werden alle medewerkers bevraagd. De resultaten zijn opgenomen en toegelicht onder Op geen enkele vraag werd voor meer dan 20% negatief geantwoord. De hoogste neutrale scores vinden we bij BL5 (duidelijkheid welke beslissingen door welke leidinggevenden worden genomen) en BL3 (betrokkenheid bij opmaak en uitwerking van het beleid o.a. bepalen van missie, visie en strategie). Medewerkers geven aan voldoende autonomie te krijgen. De scores met betrekking tot de informatie van leidinggevenden over het beleid van de organisatie zijn hoog, maar hier is nog groeimarge. We voorzien dan ook volgend jaar verder in te zetten op open communicatie en op het herwerken van de missie en de visie samen met alle medewerkers. Leidinggevenden volgen vanaf 2019 een cursus coachend leiding geven. Binnen ProMES Light volgen we een pdca cirkel. Een volgende bevraging is voorzien in mei Personeelsbeleid: Herwerken procedure voor aanwerving van personeel Deze herwerking is uitgesteld naar Herwerken procedure voor evaluatie van personeel Deze herwerking is uitgesteld naar Bevraging medewerkers Binnen de werkgroep kwaliteit is in 2019 de vroegere vragenlijst die we gebruikten rond personeelsbeleid geëvalueerd. Er werd beslist om een nieuwe lijst op te maken omdat de huidige vragen te veel onduidelijkheden bevatten. De nieuwe vragenlijst maakt deel uit van de bevraging in het kader van de risico-analyse psychosociale aspecten die vanaf 2020 wordt afgenomen. Los van een vragenlijst kwam personeelsbeleid op diverse overlegmomenten aan bod. Beleid en strategie: Bevraging medewerkers Ook hiervoor wordt vanaf 2020 een nieuwe vragenlijst gehanteerd. Deze vragen zijn nu mee opgenomen in de risico-analyse psychosociale aspecten. We vinden het belangrijk om met een goede vragenlijst aan de slag te gaan. In 2019 werd hierrond heel wat opzoekingswerk verricht. We streven er naar om in de toekomst gebruik te Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.75/92

76 maken van een gevalideerde vragenlijst die toelaat om naast trends in de organisatie ook de resultaten te vergelijken met deze van andere organisaties. Eind 2019 werd na vergelijking van verschillende vragenlijsten duidelijk dat hiervoor de vragenlijst over positief werkklimaat, The living group work climate inventory (LGWCI) (Dekker, et al, 2015), het meest aan onze verwachtingen voldoet. Dit werd in het kader van een traject uitgebouwd door de academische werkplaats over het leefklimaat in residentiele jeugdzorg in Vlaanderen (AWL). Missie en visie herbekijken In 2019 is gestart met de herwerking van de missie en visie van onze organisatie. Hiervoor zaten alle medewerkers samen om te werken rond de waarden. De afwerking is voorzien in 2020.We nemen hiervoor de nodige tijd omdat er gelijktijdig aan verschillende doelen waaronder positief leefklimaat en open communicatie wordt gewerkt. De inzichten en ervaringen die we hierbij opdoen hebben een meerwaarde bij het opmaken van de nieuwe missie en visie. In 2019 werden ook focusgroepen met de jongeren en met de ouders georganiseerd om de nodige input te verzamelen. (VA) Evalueren van de wijze waarop gebruikers worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig Deze evaluatie is uitgesteld naar (VA) Evalueren van de wijze waarop externe partners worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig Deze evaluatie is uitgesteld naar Partnerschappen en middelen: Driejarenplan informatieveiligheid In 2019 werd vooral gewerkt aan het afwerken van het dataregister en de privacyverklaring in het kader van de GDPR. In dit kader neemt de kwaliteitcoördinator deel aan een intervisiegroep van JoIn ene worden verschillende zaken ook uitgewerkt in een werkgroep met vzw Kompani en vzw Golfbreker. Daarnaast werd in 2019 ook aandacht besteed aan het gebruik van sociale media. In dit kader werd deelgenomen aan een werkgroep initieel bestaande uit medewerkers van vzw Kompani en Zonnewende en in een verdere fase ook vzw O2, vzw De Loods en CaH West Vlaanderen. Fondsenwerving In 2019 werden heel wat middelen geworven en kregen we ook diverse schenkingen in natura. Dit is eerder besproken in We merken dat door het toegankelijker maken van de voorziening en het vergroten van het buurtnetwerk, er ook heel wat spontane aanbiedingen komen. Opstart VIPA dossier Veurne Het bestaande zorgstrategisch plan was niet meer geldig om nog beroep te kunnen doen op VIPA middelen voor de renovatie. Vanaf eind 2019 werden verschillende pistes met betrekking tot financiering van de renovatie verkend. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.76/92

77 Kernprocessen: Herwerken procedures voor afsluit en nazorg De procedure voor afsluit en nazorg is in 2019 herwerkt. Zo werd de opmaak van een nazorgfiche hierin opgenomen alsook een aantal vaste contactmomenten. ProMES Light In 2019 werden via ProMES Light doelen gesteld met betrekking tot een positief en warm leefklimaat. De acties die hierin werden genomen maken deel uit van onze kernprocessen: (uit de verslagen van de ProMES werkgroepen) - aandacht voor onthaal ouders bij informele momenten In dagbegeleiding Veurne heeft men de ervaring dat ouders steeds kunnen binnenspringen en hier ook graag gebruik van maken. Men let er op om ook effectief tijd te maken hiervoor. Dagbegeleiding Ieper geeft aan dat er naast de ouders ook jongeren binnenspringen die eerder in de dagebegeleiding werden begeleid. Het bieden van een kop koffie is een signaal dat men welkom is en er tijd gemaakt wordt voor hen. Ook in verblijf komen geregeld ouders over de vloer. Dit is soms minder evident om te combineren met het leefgroepswerk maar we doen ons best om hen zo goed mogelijk te ontvangen. Ouders komen ook vaak op geplande momenten zoals bijvoorbeeld op woensdagnamiddag. Ouders geven aan dat ze zich welkom voelen in De Walhoeve. Dit bleek ook uit de resultaten van de bevraging. - oudermoment met jongeren en ouders per locatie en gezamenlijk Dagbegleiding Ieper organiseert quasi elke vakantie een oudermoment met jongeren en ouders samen. Dit gebeurt bijvoorbeeld ook op het einde van het schooljaar en bij de tweedaagse in de herfstvakantie. De ouders zijn daar al wat op ingesteld. Het is steeds een gezellig gebeuren. We hebben er aandacht voor om geen verwachtingen te creëren door bijvoorbeeld niet steeds een volledige maaltijd of BBQ te voorzien. Soms beperken we dit bijvoorbeeld tot een dessert. Dagbegeleiding Veurne organiseert een oudermoment op het einde van het schooljaar. We organiseren ook diverse gezamenlijke momenten zoals het sintfeest, de paaseierenraap, gezinskampen, focusgroepen, contextavond op het einde van de grote vakantie, - vriendjesnamiddagen Dagbegeleiding Veurne houdt geen specifieke vriendjesnamiddag maar er komen geregeld vrienden van de jongeren mee. Dagbegeleiding Ieper organiseert vriendjesnamiddagen waarbij er in de voormiddag wordt gewerkt rond een thema en in de namiddag de vrienden komen spelen. In verblijf kunnen vrienden en vriendinnetjes op bezoek komen. We zetten hier expliciet op in. We ondersteunen ook momenten waarop jongeren kunnen afspreken met vrienden. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.77/92

78 - aanpassing Walhoevefeesten, meer gericht naar gezinnen en naar de buurt Opendeurdag was een succes. Op de maaltijd waren er echter niet meer gezinnen met kinderen uit de buurt. In Ieper waren de buren ook uitgenodigd op festiviteit naar aanleiding van pensioen begeleidster Christine. In Veurne neemt dagbegeleiding deel aan de buurtfeesten die in de straat worden georganiseerd. Ze helpen ook bij de organisatie van dergelijke activiteiten. Zo worden ze nog meer opgenomen in de lokale gemeenschap. Er wordt specifiek meer deelgenomen aan buurtmomenten. Bij maaltijd Chiro bijvoorbeeld gaat men ook met de groep eten. Per locatie wordt bekeken welke acties men precies op welke manier uitwerkt. In Vleteren wordt specifiek ingezet op lokale verankering in het verenigingsleven, sportclubs, Burgemeester en Schepen van Welzijn werden uitgenodigd en kwamen langs in Vleteren en Ieper Contacten met de diverse stakeholders gebeuren nu via verschillende medewerkers terwijl dit vroeger voornamelijk gecentraliseerd werd via de directie. Er worden verder nog acties gepland voor: 30 jaar dagbegeleiding Ieper Buurtfeesten Veurne Verder uitwerken oudergroep Binnen ProMES Light volgen we een pdca cirkel. Een volgende bevraging is voorzien in mei Evaluatie klachtenprocedure met jongeren en ouders Deze evaluatie is verplaatst naar Opstart evaluatie kernprocessen met jongeren, ouders en medewerkers Deze evaluatie is in 2019 beperkt tot de tevredenheidsmetingen die hoger zijn beschreven. Voorbereidingen omschakeling naar elektronisch cliëntendossier In 2019 werd na heel wat zoek- en vergelijkingswerk gekozen voor het elektronisch cliëntendossier ecqare van Licquid. Vooral in het najaar werd heel wat tijd besteed aan een voorbereidend implementatietraject waarbij de kwaliteitscoördinator samen met een begeleider werden opgeleid om de structuur op te zetten en het geheel vorm te geven aangepast aan onze organisatie. Tussentijds was er ook heel wat overleg met verschillende medewerkers. Tegen eind 2019 was het systeem dermate opgezet dat er kon worden getest om vervolgens in de loop van februari 2020 in gebruik te gaan. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.78/92

79 Gebruikersresultaten: ProMES Light In het kader van het volledig opnieuw uitgewerkte ProMES Light werden zowel jongeren als ouders bevraagd. Een aantal acties uit ProMES werkgroepen hadden ook direct betrekking op de jongeren. Zo werden er in 2019 in het kader van de doelstelling om jongeren hun talenten te laten ontdekken en ontwikkelen in dagbegeleiding Veurne verschillende ateliers georganiseerd: Paarden (organisatie door één van de ouders) EHBO voor de velo (door Pedro, technisch medewerker) Sterrenwacht (door Mario, kwaliteitscoördinator) Spinrag (organisatie rond kunst Binnen ProMES Light volgen we een pdca cyclus. Een volgende bevraging is voorzien in mei Medewerkersresultaten: ProMES Light In 2019 werden de medewerkers bevraagd met betrekking tot de doelen warm en positief leefklimaat alsook met betrekking tot open communicatie. Verschillende acties hadden aldus ook betrekking op de medewerkers: (uit de verslagen van de ProMES werkgroepen) - Fika (initiatief in Westvleteren) Dit informele momentje wordt heel positief ervaren en zorgt voor verbinding. Vooral in Vleteren is het een goed moment om de verschillende mensen samen te brengen. In de dagbegeleiding zijn er andere momenten waarop iedereen samen is. - Moment begeleid door externen om te werken rond vertrouwen Er is een opleiding op maat gepland op 3 maart Doel van de opleiding is het vergroten van het vertrouwen in elkaar. Dit zal deels gebaseerd zijn op de methodiek van het cirkelen. Na de eerste sessie op 3 maart zal dit worden geëvalueerd. Bij gunstige evaluatie wordt de reeks verder gezet. - Opleiding rond feedback geven aan collega s / communicatie Als er voldoende gewerkt is aan vertrouwen zal er verder opleiding worden voorzien in feedback geven en communicatie. Er wordt aangegeven dat vertrouwen in veel gevallen ook het resultaat is van een goede communicatie terwijl we er vorige keer vanuit gingen dat er best eerst aan het vertrouwen wordt gewerkt. - Tweede vertrouwenspersoon Intussen is al een tweede vertrouwenspersoon actief. - In de teamvergadering is er een cirkelmoment. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.79/92

80 - Voor wie er behoefte aan had, werd zoals voorzien door Liantis een moment ingericht in functie van het omgaan met frustraties als gevolg van de vroegere situatie met betrekking tot de manier van leiding geven. - In Vleteren is er op woensdagmiddag voor wie dit wenst een gezamenlijke warme maaltijd samen met de jongeren. Deze momenten worden als heel aangenaam ervaren. - De hoofdbegeleiders volgen samen met de verantwoordelijke logistiek die een opleiding coachend leiding geven. - In beleid was er een feedbackoefening waarbij wekelijks over iemand feedback werd gegeven aan de hand van vier vragen: wat bewonder je wat apprecieer je waar maak je je zorgen over welke suggesties zou je geven - In team verblijf is men gestart met een complimentenronde en het meegeven van bezorgdheden. - Teamdag wordt door drietal medewerkers georganiseerd. Elk jaar zijn het drie andere mensen. Binnen ProMES Light volgen we een pdca cirkel. Een volgende bevraging is voorzien in mei Herwerken procedure tevredenheid bij het personeel (+psychosociale risico s) De herwerking van de procedures is voorzien in Herwerken procedure voor inspraak van personeel (+psychosociale risico s) De herwerking van de procedures is voorzien in Samenlevingsresultaten: Tevredenheidsmeting scholen Is uitgevoerd, resultaten zijn eerder besproken Kwaliteit (overkoepelend) (VA) Evaluatie door de medewerkers van de manier waarop we ProMES Light gebruiken Deze evaluatie is voorzien in Dan hebben we een volledige cyclus doorlopen. (VA) Verdere contactname met Kenneth Malm voor update en kennisdeling De kwaliteitscoördinator nam in 2019 contact met Kenneth Malm enerzijds voor de volledige migratie van de ProMES Navigator naar onze eigen server. De Navigator werkt nu op een virtuele server. Daarnaast werd in functie van een colloqium ook een bijdrage geschreven over de herwerking van het ProMES systeem en de manier waarop onze organisatie ProMES Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.80/92

81 gebruikt. Vzw De Walhoeve werd ook uitgenodigd voor het ProMES colloqium dat in 2019 in Berlijn werd georganiseerd. Organisatorisch was het echter niet mogelijk om hieraan deel te nemen. (VA) Nagaan welke gegevens we uit Binc kunnen gebruiken om processen uit de hulpverlening in kaart te brengen en acties op te zetten rond inputgebieden en kernprocessen. Tweejaarlijkse bevraging van de jongeren De tweejaarlijkse bevraging met een vragenlijst zoals die vroeger doorging wordt niet meer georganiseerd. In plaats daarvan voorzien we thematisch gerichte focusgroepen met de jongeren. Zo werd in 2019 onder andere bij de jongeren bevraagd hoe zij de organisatorische veranderingen en veranderingen in het begeleiden ervaren alsook wat zij meest belangrijk vinden: Goed dat we inspraak hebben en dat de begeleiding onze mening respecteert. Dat we aangepaste activiteiten aangeboden krijgen. Respect voor onze privacy. Voldoende warmte Gezelligheid Dat er discreet kan worden omgegaan met info die we delen met jullie (beroepsgeheim) Met respect omgaan met materiaal Goed met elkaar omgaan Eerlijkheid Samen naar oplossingen zoeken Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.81/92

82 Kwaliteitsplanning 2020 De verbeteracties zijn aangeduid met (VA) Leiderschap: Bevraging medewerkers Opleidingen coachend leidinggeven voor hoofdbegeleiders en verantwoordelijke logistiek Personeelsbeleid: Herwerken procedure voor evaluatie van personeel Bevraging medewerkers via risico-analyse psychosociale aspecten Opmaak functieprofiel zorgcoördinator dagbegeleiding Beleid en strategie: Bevraging medewerkers via risico-analyse psychosociale aspecten Missie en visie herwerken (VA) Evalueren van de wijze waarop gebruikers worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig (VA) Evalueren van de wijze waarop externe partners worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig Partnerschappen en middelen: Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Opstart financiering dagbegeleidingr Veurne Kernprocessen: ProMES Light (VA) In 2020 evalueren we de onthaalprocedure met de jongeren. We richten ons hierbij vooral op jongeren die recent zijn ingestroomd. Evaluatie klachtenprocedure met jongeren en ouders Opstart evaluatie kernprocessen met jongeren, ouders en medewerkers Uitrol omschakeling naar elektronisch cliëntendossier Gebruikersresultaten: ProMES Light (VA) In 2020 werken we de visie op het meten van effect van de hulpverlening af. Medewerkersresultaten: ProMES Light Herwerken procedure tevredenheid bij het personeel (+psychosociale risico s) Herwerken procedure voor inspraak van personeel (+psychosociale risico s) Samenlevingsresultaten: Tevredenheidsmeting scholen Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.82/92

83 Opstellen klimaatvisieplan Kwaliteit (overkoepelend) (VA) Revisie van alle procedures in functie van recente aanpassingen zoals elektronisch cliëntendossier, wijzigingen organogram, We vonden het opportuun om de driejaarlijkse revisies zoals hieronder vermeld 1 jaar uit te stellen. (VA) Evalueren van de wijze waarop gebruikers worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig (VA) Evalueren van de wijze waarop externe partners worden betrokken bij het beleid + bijsturingen indien nodig (VA) Vanaf 2020 is er minimaal tweejaarlijks een bevraging rond psychosociaal welzijn op het werk. Hierin komen zowel leiderschap, personeelsbeleid, algemeen beleid en strategie aan bod. (VA) Evaluatie door de medewerkers van de manier van het gebruik van ProMES Light + bijsturingen (VA) Vanaf 2020 toetsen we af welke verbetertrajecten uit ProMES Light relevant zijn om te borgen in het kwaliteitshandboek. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.83/92

84 Kwaliteitsplanning tot Leiderschap Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Personeelsbeleid Bevraging medewerkers Herwerken functieprofiel administratie en logistiek Bevraging medewerkers Herwerken functieprofiel kwaliteitscoördinator Herwerken functieprofiel DPO en veiligheidsconsulent Evaluatie procedures met de medewerkers Beleid en strategie Uitwerken strategie op basis van vernieuwde missie en visie Bevraging medewerkers (risicoanalyse) Partnerschappen en middelen Benchmarking Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Update procedures KHB mbt partnerschappen en middelen Benchmarking Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Bevraging medewerkers (oa via risico-analyse) Kernprocessen ProMES Light Evaluatie drugbeleid met jongeren en ouders Evaluatie procedures met jongeren en ouders Gebruikersresultaten ProMES Light Update procedures KHB mbt gebruikersresultaten ProMES Light Evaluatie seksualiteitsbeleid met jongeren en ouders Medewerkersresultaten ProMES Light Personeelskengetallen ten gronde evalueren Herzien flyers en brochures Samenlevingsresultaten Tevredenheidsmeting scholen klimaatvisieplan Kwaliteit overkoepelend Evaluatie door de medewerkers van de manier waarop we ProMES Light gebruiken. ProMES Light Tevredenheidsmeting scholen ProMES Light Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.84/92

85 Leiderschap Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Personeelsbeleid Bevraging medewerkers Herwerken functieprofiel pedagogisch coördinator Bevraging medewerkers Beleid en strategie Update strategie Bevraging medewerkers (risicoanalyse) Partnerschappen en middelen Benchmarking met Lo-groep Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Bevraging medewerkers Benchmarking Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Bevraging medewerkers (oa via risico-analyse) Kernprocessen ProMES Light Evaluatie klachtenprocedure met jongeren en ouders Gebruikersresultaten ProMES Light Tevredenheidsmetingen Evaluatie procedures met jongeren en ouders ProMES Light Evaluatie onthaalbeleid met jongeren en ouders ProMES Light tevredenheidsmetingen Medewerkersresultaten ProMES Light ProMES Light Evaluatie procedures met medewerkers Samenlevingsresultaten Tevredenheidsmeting scholen Tevredenheidsmeting scholen Kwaliteit overkoepelend Evaluatie door de medewerkers van de manier waarop we ProMES Light gebruiken. ProMES Light ProMES Light Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.85/92

86 Leiderschap Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Acties op basis van bevraging Bevraging medewerkers Personeelsbeleid Bevraging medewerkers Bevraging medewerkers Herwerken functieprofiel Herwerken functieprofiel directeur contextbegeleider Beleid en strategie Update strategie Bevraging medewerkers (risicoanalyse) Partnerschappen en middelen Benchmarking met Lo-groep Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Bevraging medewerkers Benchmarking Bouwwerken dagbegeleidingveurne Driejarenplan informatieveiligheid Fondsenwerving Bevraging medewerkers (oa via risico-analyse) Kernprocessen ProMES Light Evaluatie nazorgbeleid met jongeren en ouders Gebruikersresultaten ProMES Light tevredenheidsmetingen ProMES Light Evaluatie klachtenprocedure met jongeren en ouders ProMES Light tevredenheidsmetingen Medewerkersresultaten ProMES Light ProMES Light Samenlevingsresultaten Tevredenheidsmeting scholen Evaluatie procedures met jongeren en ouders Tevredenheidsmeting scholen Kwaliteit overkoepelend Evaluatie door de medewerkers van de manier waarop we ProMES Light gebruiken. ProMES Light ProMES Light Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.86/92

87 3.5. Effect van de hulpverlening Situering In september 2019 werd een gezamenlijke werkgroep georganiseerd samen met vzw Kompani. De werkgroep kwam samen om een antwoord te bieden op de vragen die vermeld zijn in de rondzendbrief van 12 juni 2019 met betrekking tot effect van hulpverlening. Vanuit de bij Jongerenwelzijn ingediende zelfevaluatierapporten kwam de vaststelling dat organisaties zichzelf globaal een lage score toekennen voor het thema Effect van de hulpverlening. Daarom wil Jongerenwelzijn met de organisaties een traject aangaan om hierrond te werken en ondersteuning te bieden. Concreet wordt van ons verwacht dat we in 2019 aan de slag gaan met het kritisch onder de loep nemen van de manier waarop we omgaan met het thema effect. Het resultaat van deze denkoefening nemen we op in het jaarverslag van Volgende punten dienen te worden besproken: Algemene visie op effect van hulpverlening (is deze er al? Staat het op één of andere manier vermeld in de visie of missietekst? ) Visie op vastgelegde set van indicatoren (aangevuld met eventuele reeds aanwezige methodieken om deze in kaart te brengen). o Bereik en uitval o Cliënttevredenheid over het nut/effect van de geleverde hulpverlening o Doelrealisatie. Mogelijk bieden volgende elementen hierbij een houvast: - Zonder jeugdhulp verder kunnen; - Geen terugkeer in jeugdhulp; - Mate waarin gestelde doelen zijn gerealiseerd; - Afname problemen, toename zelfredzaamheid. Eventuele andere/aanvullende indicatoren, methodieken, praktijken om te werken inzake effect van hulpverlening Algemene visie op effect van hulpverlening Zowel in De Walhoeve als in Kompani is er nog geen uitgeschreven visie op effect van hulpverlening. Toch stellen we vast dat er in beide organisaties al verschillende effecten worden gemeten. Zo zijn er bijvoorbeeld: - casusgebonden handelingsplannen en evolutieverslagen waarin SMARTgeformuleerde doelen zijn vermeld alsook de manier waarop deze doelen al dan niet werden bereikt, - tevredenheidsmetingen bij jongeren en contextfiguren tijdens de begeleiding, bij het beëindigen van de hulpverlening en tijdens of na de nazorgperiode (Kompani). - specifieke ProMES vragenlijsten (De Walhoeve) voor jongeren en ouders en andere specifieke indicatoren op vlak van de hulpverlening. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.87/92

88 - de resultaten van de OBVL en VSOG vragenlijsten die worden opgevolgd in ProMES zijn concrete effectmetingen (De Walhoeve). - In Binc worden cijfers bijgehouden over uitval en bereik. In Kompani legt men de nadruk op geïndividualiseerd werken, hetgeen ervoor zorgt dat men uitgebreid stilstaat bij de vraag of de geboden hulpverlening werkt voor de jongere in kwestie (zorg op maat). De begeleiding wordt doorheen een hulpverleningstraject veelvuldig afgetoetst aan de hulpvraag van de jongere, de verwachtingen van de verwijzer en context, Dit houdt een eerste peiling in naar het effect van de gehanteerde (pedagogische) methodieken. Door de voorbeelden en bedenkingen wordt duidelijk dat effect een ruim begrip is dat in heel wat gevallen doet denken aan evoluties en cijfers. Als we vertrekken vanuit de betekenis van effect zoals deze is vermeld in het woordenboek blijkt het een synoniem te zijn voor een gevolg van iets. In die zin is het meten van effect van de hulpverlening in wezen het onderzoeken van de gevolgen van de hulpverlening. Algemeen beschouwen we het meten van effect als het peilen naar de gevolgen (zowel positief als negatief) van de hulpverlening. Concreet kunnen we ook nagaan in welke mate bepaalde effecten (gevolgen) al dan niet optreden. Dit benoemen we als effectiviteit(smeting). Het valt op dat de algemene benadering los staat van vooropgestelde doelen terwijl een meting van de effectiviteit altijd gekoppeld is aan een vooropgesteld doel. De algemene vaststelling is verder dat het louter uitdrukken van effect(iviteit) in cijfers op niveau van de eigen organisatie weinig zinvol is voor onze organisaties. Hiervoor zijn er te weinig respondenten en zijn de effecten sterk casusafhankelijk. De door ons geboden hulpverlening is relationeel van aard en hierdoor niet gemakkelijk te vatten in cijfers. Bovendien zouden deze cijfers op zich weinig bijdragen aan het verbeteren van de werking. Waar we toch tellen, verbinden we dit steeds aan het vertellen. Belangrijk is het verhaal achter de cijfers. Resultaten van kwantitatieve metingen kunnen een goed vertrekpunt zijn voor dialoog, focusgroep, diepte-interview, We vinden effectmeting slechts zinvol wanneer we van daaruit ook effectief iets kunnen verbeteren aan onze werking. Dit koppelt het meten van effect rechtstreeks aan het kwaliteitsbeleid. Door stil te staan bij de gevolgen van ons handelen in het algemeen en de hulpverlening in het bijzonder, kunnen we positieve werkzame zaken versterken en de remmende factoren wegwerken Visie op vastgelegde set aan indicatoren Bereik en uitval Vanuit het AJW wordt met bereik bedoeld of we de doelgroep (of een deel ervan) effectief bereiken. Gezien ons aanbod niet rechtstreeks toegankelijk is, maar steeds op doorverwijzing van de Afdeling Continuïteit en Toegang, lijkt het ons evident dat we de doelgroep bereiken waarvoor we bedoeld zijn. Onze instroom wordt bepaald door de toegangspoort en de verwijzende instanties. Profilering en advertising zijn bijgevolg niet aan de orde. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.88/92

89 Na contactname met Bram Antheunis blijkt het te gaan over het bereiken van de doelgroep of het bereiken van een deel van de doelgroep. Bram bezorgt hierover nog extra info en liet intussen weten dat er in het voorjaar van 2020 nog een extra studiedag komt over de vermelde indicatoren. Uitval wordt gedefinieerd als het vroegtijdig stopzetten van de hulpverlening, vaak op éénzijdige vraag. Gezien dit gevraagd wordt in BINC kunnen we deze cijfers daar raadplegen. In Kompani zullen in 2020 de denkoefening maken in welke mate er sprake geweest is van uitval de voorbije 5 jaar. Onze kleinschaligheid laat toe om alle uitstromers in die periode in kaart te brengen en na te gaan hoe vaak en waarom uitval zich manifesteerde. Cliënttevredenheid over het nut/effect van de geleverde hulpverlening Zowel in Kompani als in De Walhoeve bevragen we de tevredenheid aan de hand van verschillende thema s. Het gaat daarbij steeds rechtstreeks of onrechtstreeks over effecten van de hulpverlening (bv. positief leefklimaat, privacy, ). Er zijn ook vragen die rechtstreeks peilen naar de tevredenheid over het effect van de hulpverlening (bv. evolutievragen). Bv. in De Walhoeve Tweejaarlijkse meting bij jongeren in verblijf: - Er zijn zaken positief geëvolueerd tijdens mijn verblijf. Tevredenheidsmeting ouders na afsluit: - Heeft de begeleiding van uw zoon/dochter in het dagcentrum iets veranderd aan de probleemsituatie? - Heeft de gezinsbegeleiding u persoonlijk en/of uw gezin vooruit geholpen? Tevredenheidsmeting jongere na afsluit: - Zijn er zaken veranderd voor jouw tijdens jouw verblijf? Bv. in Kompani: - Ik ben als ouder/context al heel wat geëvolueerd door de begeleiding van Kompani (bv. persoonlijke leven). - Het verblijf van mijn kind/jongere in Kompani heeft een positieve invloed gehad op de onderlinge kind-ouder relatie. - Er zijn al heel wat zaken veranderd in mijn context en/of gezin door de begeleiding van Kompani. Bovenstaande vragen worden telkens gescoord op een vijfpuntsschaal. In een recente bevraging gaven zowel jongeren als contextfiguren in Kompani aan dat net de evolutievragen moeilijk te begrijpen en beantwoorden zijn. Evolutievragen vergen een zeker inzicht en intellectueel vermogen waarover sommige jongeren en contextfiguren struikelen. Ook in De Walhoeve heeft men deze ervaring. De vragen zijn voor veel respondenten te algemeen waardoor het antwoord eigenlijk weinig zeggend is. Doelrealisatie De elementen die het AJW aanreikt: Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.89/92

90 Zonder jeugdhulp verder kunnen; Geen terugkeer in jeugdhulp; Mate waarin gestelde doelen zijn gerealiseerd; Afname problemen, toename zelfredzaamheid. Uit de discussie in de werkgroep blijkt dat doelrealisatie vooral zijn nut heeft bij het beschouwen van individuele hulpverleningstrajecten, eerder dan de algemene werking van de organisatie. In onze ogen geeft doelrealisatie slechts een (te) beperkt zicht op effect/effectiviteit van de hulpverlening. Bij de voorgestelde elementen maken we de opmerking dat voorzichtigheid geboden is. Bv.: Een jongere die na afsluit van de begeleiding in de problemen komt kan, als gevolg van positieve ervaringen van eerdere hulpverlening zelf terug de stap zetten naar jeugdhulpverlening. Niettegenstaande zijn terugkeer naar de jeugdhulp heeft de vroegere hulpverlening duidelijk een positief effect gehad. In het andere geval had hij misschien geen stap gezet naar de hulpverlening Meten van effect van hulpverlening Kwalitatieve interviews aan de hand van storytelling (nagaan effect) Aan de hand een vaststaande set vragen zullen we individuele jongeren (ex-cliënten) alsook ouders bevragen betreffende de gekregen hulpverlening. We zijn er immers van overtuigd dat wanneer men terugblikt op een traject in de hulpverlening jongeren en ouders werkzame factoren zullen benoemen. We zullen de scope zo breed mogelijk houden (bv. eveneens jongeren bevragen die uitval kenden) opdat we een algemeen beeld zouden krijgen van onze hulpverlening. In eerste instantie willen we hen vragen stellen zoals bv. Wat herinner je je nog aan je traject in Kompani/De Walhoeve?. Zonder naar werkzame factoren of effecten te vragen, hopen we gemene delers terug te vinden in de verhalen van jongeren en ouders. In tweede instantie willen we de jongere/ouder vragen waar hij of zij momenteel staat in het leven en welke zaken uit de hulpverlening hiertoe bijgedragen hebben (positief of negatief). Het ultieme doel is te kijken welk effect (gevolg) de geboden hulpverlening had in het leven van de jongere/ouder en hoe hij of zij hier nadien op terugblikt. Concrete doelen bevragen (doelrealisatie) Per individuele jongere (of ouder) maken we een beperkte lijst vragen die verband houden met de concrete doelen waarrond werd gewerkt. In het gesprek met de jongere bevragen we in hoeverre voor de jongere dit doel is bereikt en peilen we naar welke aspecten van onze hulpverlening daartoe al dan niet hebben bijgedragen. We beginnen op het concrete niveau en gaan van daaruit naar het algemene niveau waarbij de jongere ook andere effecten kan benoemen die hierbij zijn opgetreden. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.90/92

91 Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat een vooropgesteld doel niet werd bereikt (bv. jongere is niet geslaagd op school), maar dat de geboden hulpverlening wel als gevolg heeft dat de jongere beter zicht kreeg op wat hij werkelijk wil doen, waar zijn interesses liggen en dat hij daardoor verandert van studierichting wat voor de rest van zijn leven een bijzonder gunstig effect kan hebben Ondanks het niet gerealiseerde doel is het effect van de hulpverlening hier heel groot. Dit voorbeeld maakt duidelijk dat het louter beschouwen van doelrealisatie een te beperkt beeld zou geven. De voorgestelde effectmeting kan gebeuren tijdens de begeleiding, kort na de begeleiding, tijdens en na afloop van de nazorg. Meting tijdens de begeleiding laat toe om kort op de bal te spelen en aanpassingen te doen die nog voor de lopende begeleiding een verbetering inhouden. Ook het meten van effect één jaar na afsluit kan bijzonder nuttig zijn omdat de jongere of ouder dan op een andere manier naar de begeleiding terugkijkt, minder emotioneel betrokken is bij de (vroegere) begeleiding en ook zijn huidige situatie kan linken of vergelijken met de vroegere periode waarin hij werd begeleid. ProMES In De Walhoeve gebruikt men het ProMES systeem waarin doelstellingen worden opgevolgd aan de hand van indicatoren die rechtstreeks gekoppeld zijn aan effectmetingen op basis van effectcurves die in overleg met de medewerkers werden bepaald. Dit werd recent grondig herwerkt. Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.91/92

92 Slot John C. Maxwell Jaarverslag 2019 De Walhoeve vzw Blz.92/92