Transcriptie

1 41 Er zijn k een aantal grengebieden gepland bij Zwaanshek, Vijfhuizen en Park Zwanenburg. Deze zullen een parkachtige structuur krijgen en zijn bedeld als recreatiegebied vr mensen uit de directe mgeving. De Grene Carré West is evenals de Grene Carré Zuid een smal langwerpige grene verbindingszne welke hier bestaat uit een fietspad met aan beide zijden bermen die nder een hilandbeheer vallen en waar in de vrjaar de kruidenrijke graslandvegetatie blemrijk van karakter is. Bij de Driemerenweg zijn k eclgische everznes aangelegd. Lkaal kmt hier de rietrchis vr (Vis, 2009). Tt zver de bestaande en recente plannen vr nieuwe parken in de Haarlemmermeer. Hier zal het niet bij blijven. Er kunnen ng meer grene gebieden wrden ntwikkeld. Hierna de natuurvisies van de stadeclg van Hfddrp (H. Nijenhuis) en de beheerder van de Heimanshf (F. van der Laan). Het F-mdel als eclgische structuur in de Haarlemmermeer Visie van pldereclg H. Nijenhuis Water en meras Een netwerk van verbindingen? De Haarlemmermeer wrdt mringd dr belangrijke en kansrijke natte natuur: het recreatiegebied Spaarnwude, de Nieuwe meer en mgeving, de Westeinderplas en mringende rietlanden en De Kagerplassen. Deze gebieden herbergen veel srten van water en meras, maar ze zijn eigenlijk niet grt geneg vr een levensgemeenschap p het hgste niveau, cmpleet met bevers, tters enzvrt. k zijn niet al deze gebieden afdende aan natte natuurgebieden elders gekppeld: De Nieuwe Meer ligt geïsleerd dr de bebuwing van Amsterdam en Amstelveen, het recreatiegebied Spaarnwude ligt slecht aangeslten aan het gebied bven het IJ dr het Nrdzeekanaal, en de Westeinderplas is wel gekppeld met de Kager plassen, maar die verbindingen zijn niet van hge kwaliteit en kwantiteit. Prvinciale psitinering De verbinding via de Haarlemmermeer vrmt de enige binnendijkse natte verbinding tussen Nrd- Hlland bven het IJ en het Hllands-Utrechtse Plassengebied! De enige andere verbinding lpt vanaf het Naardermeer via het pen water van het Markermeer naar waterland, maar deze verbinding kent zwakke plekken en is vanwege het grte pen water lang niet vr alle srten geschikt! De Ringvaart vrmt weliswaar een verbinding tussen al de mringende natte gebieden, maar die heeft als eclgische verbinding een aantal zwaktes: - Er varen vrij veel grte schepen drheen, die zware glfslag verrzaken. - Er greit geen rietgrdel langs, die nderdak kan bieden aan allerlei planten en dieren en de glfslag kan dempen. - De evers zijn grtendeels verhard en aan de kant van de Haarlemmermeer verticaal en nbeklimbaar. - Er ligt een weg vlak langs, samen met een intensief gemaaide berm. Dit maakt dat de Ringvaart als eclgische verbinding alleen dienst det vr grtere nderwaterdieren. Ok gezien de waterkwaliteit en het vrtdurend pwelen van bdemslib blijven er dan alleen srten ver als de meerval en karperachtigen als brasem en andere grndelende srten. Daarnaast kan hij fungeren als ferageergebied aan niet te hge eisen stellende vleermuizen die bven water jagen: laatvlieger en watervleermuis. Hiernder de kaart met het F-mdel (Brn: vr Structuurvisie Haarlemmermeer, auteur Henk Nijenhuis).

2 42 Kans Dr de bvengenemde gebieden via een stevige eclgische verbinding aan elkaar te kppelen kan hier natuur vr water en meras p het hgste niveau wrden gerealiseerd: vr bever en tter! En alle andere srten liften mee, zals nrdse welmuis en waterspitsmuis, libellen, zwaluwen, vleermuizen, vlinders enzvrt. De bidiversiteit wrdt dr deze kppeling maximaal gestimuleerd en meteen wrdt de recreatieve waarde sterk vergrt. Juist de meest cmplete ecsystemen ndersteunen k de grtere aaibare en beleefbare diersrten. Van belang is uiteraard een vldende rbuuste verbinding aan te leggen m recreatief medegebruik mgelijk te maken znder dat de natuurgebruikswaarde van de verbinding daardr afneemt. Dr een aangename variatie aan te brengen in breedte van de verbinding, gecmpleteerd met grtere stapstenen, kan een recreatieve zne wrden gemaakt met een heel eigen identiteit, die bezekers p allerlei plekken vr leuke verrassingen kan stellen. Enkele vrbeelden; - In het pen zuidelijk deel, zeker als de waterstand wrdt verhgd waardr het maaiveld 's winters veel vchtiger is, kunnen ievaars wnen en eten. - Overal p de verbindingsrutes kunnen bevers burchten buwen en bmen rien. - Mgelijk kunnen in grtere stapstenen tters verblijven, zeker in cmbinatie met vldende pen water van een behrlijke helderheid ( tters jagen p het zicht). - Veel merasvgels kunnen zich thuis velen in de brede rietstrken en grtere rietvelden: blauwbrst, karekiet, rietzangers, baardmannetjes, rallen en reigersrten als rerdmp, wudaapje en kwak. Misschien kmen hier k de lepelaars vedsel zeken en nestelen ( die zeken nu sms al de plder p m p stekelbaarsjes te vissen. 's zmers zullen er hele cncerten te beluisteren zijn. - Oeverzwaluwen en ijsvgels, die nu al p diverse plekken binnen de Haarlemmermeer nestelen, zullen explsief tenemen. - Het hele gebied kan een eldrad zijn vr amfibieën en ringslangen, en daarmee belangrijke impulsen geven aan de zieltgende klnies van de ringslang bij Amstelveen en mgelijk de Kager plassen. - Gezien de ervaringen met de bdem in de Haarlemmermeer kunnen met een ged beheer ware blemenzeeën ntstaan, met veel bijzndere srten als rchideeën maar k zmerklkje en mgelijk kievitsblemen. - Rugstreeppadden, een zwaar beschermde srt, kmen zwel in het westen van de Haarlemmermeer als in het sten, bij Burgerveen, vr. Via een gede inrichting kan deze ppulatie hier behuden blijven. Mgelijk in samenwerking met de buwers van tekmstige kassen, die baat hebben bij deze bilgische ngediertebestrijding. He meer gebieden aan elkaar geknpt kunnen wrden, he stabieler en rbuuster het ecsysteem wrdt, en p die manier wrden de kansen vr mie, interessante en bijzndere natuur steeds beter. He? Langs de hele Westrand van de gemeente wrdt binnendijks een in breedte variabele rute aangewezen/ntwikkeld, cmpleet met stapstenen van vldende frmaat. Als nderdeel van het plan vr de Westflank, maar k ten sten en nrden van Vijfhuizen tt en met De Liede. Dit is de hfdas! Een tweetal zijtakken: - een verbinding vanaf Zwanenburg nder langs Badhevedrp naar de Nieuwe Meer (en dat gebied is/wrdt weer gekppeld aan de Pel in Amstelveen en verder). Deze verbinding biedt met name kansen vr de ringslang. - Een verbinding vanaf Zwaanshek via Park 21 en Primaviera naar de Westeinder plas ( en daarachter naar het Utrechts plassengebied). Deze verbinding is zwel vr vissen ( meerval, bittervrn, rivierprik, rivierdnderpad, kleine mdderkruiper) als vr water- en merasvgels van grt belang. In ttaal ntstaat dan een zgeheten F-mdel. Daarnaast fungeren allerlei smallere waterverbindingen als ndersteuning, al zullen die dr een beperkter aantal diersrten wrden gebruikt. Veel is afhankelijk van de manier waarp de wateren en evers zijn ingericht en wrden beheerd.

3 43 2. Bssen en bmenrijen Een netwerk van verbindingen? Van udsher kent de Haarlemmermeer geen echte bssen, maar alleen rijen wegbegeleidende bmen. De enige udere verzamelingen bmen naast de begeleidende bmenrijen ( Geniedijk, ude wegenpatrn) vinden we in de zgeheten wandelbssen in Badhevedrp, Hfddrp en Nieuw-Vennep, en als bswal rndm het SEIN-gebied bij Cruquius. Reden m daar zuinig p te zijn. Maar allemaal kleine bspercelen van minder dan 5 hectare. De bmenrijen hebben eclgisch gezien daarm altijd de grtste rl gespeeld, vaak in cmbinatie met weg en water. Het zijn de trekwegen vr veel srten die gekppeld zijn aan bssen elders, zals vleermuizen en een aantal bsvgels. Daarnaast hebben ze altijd een rl gespeeld als uitkijkpsten vr rfvgels ver het mringende pen land. Op grnd daarvan met eclgisch gezien de verbindingsfunctie zveel mgelijk wrden ndersteund en verbeterd. De huidige bekende trekrichtingen zijn vrnamelijk west-st/st-west, en de nrdzuidverbindingen wrden minder gebruikt. Dat heeft zijn redenen: - Schiphl nderbreekt al heel lang de nrd-zuid rutes aan de stkant, - Hfddrp nderbreekt de rute langs de Hfdvaart - Tt de kmst van de vijfde baan waren de westelijke nrd-zuidrutes ng intact, maar nu dus k niet meer. Bij de nu in gang gezette veranderingen van grte gebieden van de Haarlemmermeer wrden ten beheve van recreatie k veel grtere bssen aangeplant. Maar vrdat deze een rijpheid zullen hebben bereikt waarin ze vlwaardig gaan meeden als kerngebieden vr bsplanten en bsdieren duurt afhankelijk van de grndsrt en bmen minimaal 50 tt 100 jaar. De verbindingen zijn nadrukkelijk k bedeld m deze greiende bssen in de tekmst te vrzien van de daar thuishrende planten en dieren. Prvinciale psitinering De bssen in de duinen en ude bssen aan de binnenduinrand vrmen de thuislcatie van veel srten: allerlei zgdieren (eekhrns, bmmarters, dassen, rsse welmuizen, vleermuizen) en bsvgels ( grte bnte specht, grene specht, wielewaal, allerlei kleine zangvgels, uilen enzvrt) en veel aan bs gebnden insecten. De gebieden ten nrden, zuiden en sten van de Haarlemmermeer daarentegen zijn vrnamelijk ude veenweidegebieden f stedelijk gebied. Vaak heel waterrijk, maar in de buitengebieden met weinig ude pstanden van bmen en bssen. Binnen de bebuwde kmmen zijn vaak wel ude bmen aanwezig, p begraafplaatsen, langs ude wegen, p ude erven enzvrt. niet zzeer bssen als wel veel ude bmen. Uitzndering is het Amsterdamse Bs. Dat maakt de bmenrijen en bssen binnen de Haarlemmermeer vral verbindingsbanen vr srten die fwel vanaf de duinbssen naar het pen weidelandschap vliegen (vleermuizen die jagen bven de slten van het pen weidegebied maar verdag in bssen schuilen), fwel vanaf de duinbssen naar het Amsterdamse Bs vliegen (echte bsvgels als appelvink en wielewaal, mgelijk eekhrns en bmmarters, maar k vlinders als eikenpage en misschien weerschijnvlinder) fwel srten die vanuit de duinbssen zich verspreiden ver bmen en bssen elders, maar alleen als vlwassen dieren ( veel srten bsvgels). En ze kunnen natuurlijk weer terug k! Kans Dr de bmenrijen ptimaal aaneengeslten te maken, en aan te vullen met kleinere en grtere bssen als stapstenen en kerngebieden wrden de kansen vr bvengenemde srten sterk vergrt. Ok kan, als het bs uder wrdt, er een verschuiving plaatsvinden, waarbij bijvrbeeld vleermuizen hier 's nachts blijven in plaats van helemaal terug te vliegen naar de duinen. Het te verwachten landschap met verbindingsbanen en stapstenen biedt k uitstekende kansen vr bijvrbeeld dassen. De gebruiksmgelijkheden nemen te, en nherrepelijk dus k de bidiversiteit. He? De van west naar st lpende bmenrijen langs Schiphlweg, Geniedijk, Bennebreker weg en Lisser weg meten zveel mgelijk wrden hersteld en aangevuld tt aaneengeslten rutes. liefst met al wat grtere bmen met veel eclgische ptenties. Z veden lindebmen veel meer insecten dan ppulieren, waardr er meer veding is vr langstrekkende vgels en vleermuizen. Daarbij kunnen grtere bssen wrden ntwikkeld, bijvrbeeld in de Westflank en in Park 21. Het Venneperhut zal k z'n stapsteen wrden. Grte gevarieerde bssen met pen plekken geven het meeste eclgische ptentieel.

4 44 Visie p Natuurntwikkeling en burgerbetrkkenheid dr F. van der Laan, beheerder Heimanshf Uitgangspunten: In de Haarlemmermeer zijn de afgelpen 30 jaar veel nieuwe grengebieden aangelegd ten beheve van de eigen burgers maar k vr die van mliggende gemeentes. En het einde van dat prces in ng niet in zicht. Naast de bestaande ca 900 ha gaan er wellicht ng 2000 ha nieuwe grenvrzieningen kmen. De meeste van deze jnge grengebieden kenmerken zich dr een zekere mate van eenvrmigheid en een beperkte eclgische variatie. Dit wrdt in de hand gewerkt dr het sturen p vral financiële indicatren bij aanleg en beheer. : Het verheersende idee bij inwners en prfessinele betrkkenen, binnen en buiten de plder is dat er een lage verwachting en een geringe kennis is van de natuurwaarden in de plder. In de samenleving is er steeds minder kennis ver en betrkkenheid met de leefmgeving. Dit uit zich.a. in aut- en cmputergebruik, cnsumentengedrag maar k in tuininrichting. Dit leidt tt allerlei nwenselijke gevlgen, waarvan afnemende burgerbetrkkenheid, tenemende zwaarlijvigheid en een klimaatcrisis er enkele zijn. Wat gebeurt er al? De Heimanshf wrdt nu 35 jaar beheerd als vrbeeld he mi en gevarieerd Haarlemmermeers gren kan zijn; een wekelijkse clumn in de plaatselijke krant sinds 2006 m de eclgische pareltjes in de hele plder te belichten; de aanleg van inmiddels 5-6 educatieve wandelpaden m burgers te attenderen p bezienswaardigheden; een natuurntwikkelingsprgramma met jaarlijks verdubbelende ppervlaktes en deelnemende vrijwilligers sinds In 2009 is dat inmiddels 12.5 ha gewrden met 1000 deelnemers. Behalve natuurwaarden ntdekken vrijwilligers gaandeweg k dat ze meer kunnen dan eerst gedacht. Deze aanpak is nlangs gewaardeerd met een prijs van het Ministerie van LNV als natinaal vrbeeldprject in het prgramma vr Landschap en burgerbetrkkenheid. Mgelijkheden vr een meer structurele aanpak: 1 Studie 1: Gemeentelijke Eclgische Hfdstructuur. Er ntbreekt ng een ttaalbeeld van: De eclgische variatie die in de plder aanwezig en haalbaar is; Heeft zijn vrijwilligersmdel (geprfessinaliseerd) de ptentie m inrichtings- en beheerksten te reduceren en tegelijkertijd de recreatief/eclgische kwaliteit te verhgen?. Welke recreatieve delgrepen er zijn in de plder en in welke mate die wrden bediend f zuden kunnen wrden bediend en welke cnsequenties dat zu meten hebben vr de bestaande en nieuwe recreatiegebieden; Wat zijn de eclgische barrières vr de belangrijkste delsrten en wat is de beste manier waarp deze kunnen wrden pgeheven in de bestaande greninfrastructuur en kunnen wrden vrkmen bij de aanleg van de nieuw aan te leggen grene infrastructuur. Een studie naar deze lacunes is gewenst. Kernwrden daarin zijn bewnersparticipatie, natuureducatie en eclgische hfdstructuur. 2 Beleidsmatig: inbedding van een prgramma vr: de aanleg en bekendmaking van een netwerk van thematische educatieve wandelpaden bij alle wnkernen (citymarketing naar binnen te) prfessinalisering van jaarlijkse natuurntwikkeling en beheer met inzet van vrijwilligers. Van de bestaande gebieden is de eclgische en recreatieve waarde laag (kwantitatief in tegenstelling tt kwalitatief gren) p enkele bijzndere plekken na. Verder wrden er slechts een beperkt aantal delgrepen bediend (zie studie 1) en het gebruik in aantal mensen/ha/week is erg laag. Met de natuurwerkprjecten wil dhr. van der Laan laten zien he de betrkkenheid van de burger vergrt kan wrden en tegelijkertijd de eclgische en recreatieve kwaliteit van de bestaande grengebieden verhgd kan wrden; Instellen van een grenkepel waarin grene rganisaties structureel meedenken in plannings- en beheer prcessen van penbaar gren en grengebieden ten beheve van burgerbetrkkenheid en gebruiksptimalisatie;

5 45 Zaad inharken met de vrijwilligers 3 Studie 2: Duurzame Streekprducten, berderij educatie en intensieve plattelandsrecreatie: Om het spectrum aan recreatieve mgelijkheden uit te breiden en m daarnaast k een aantal maatschappelijke nevendelen te bereiken, wrdt vrgesteld m van de nieuw aan te leggen grengebieden een significante ppervlakte te reserveren vr een stadsberderij. De achtergrnd daarvan is de tenemende spanning in de relatie tussen stad en platteland(resp. vedsel prductie en cnsumptie). Er is zwel greiende belangstelling als een maatschappelijk ndzaak m vedsel duurzamer te prduceren(verkrten en sluiten van lkale prductie- en cnsumptieketens). Maar de bestaande bestaande infrastructuur m dit cntact te leggen schiet echter schrmelijk te krt. De gedachte is m een f meer stukken tekmstig recreatiegebied p een heel andere, veel intensievere manier in te richten, bijvrbeeld als een stadsberderij. Deze aanpak (a la de Geitenberderij in het Amsterdamse Bs met bezekers per jaar) zu in een ambitieuze typisch Haarlemmermeerse pzet wellicht wel een miljen bezekers per jaar meten kunnen krijgen. Daarm graag een nderzek p welke manier: Een cmbinatie van een dergelijk uitgebreide vrm van een geitenberderij gecmbineerd met educatieve prgramma s en prductie van streekprducten t.b.v. streekprductie p supermarktniveau realiseerbaar is nder de randvrwaarde, dat deze stadsberderij mede functineert als aanjager en als lgistiek centrum van de prducten van andere lkale prducenten) He een dergelijke pzet bij kan dragen aan de duurzaamheid en aan het vergrten van de Haarlemmermeerse betrkkenheid en eigen identiteit.

6 46 delstellingen Zals blijkt uit vrgaande visies liggen er gede kansen vr nieuwe natuur in de Haarlemmermeer als aanvulling p de reeds geplande grengebieden als Grene Weelde, Bseilanden, het ng aan te leggen Park Zwanenburg en andere. Een delstelling vr de Haarlemmermeer is de realisatie van een eclgische hfdstructuur (F-mdel) met een gevarieerde natuur zwel in de vrm van lfbssen als merasznes. Zie de kaart p deze bladzijde. In deze grengebieden ruimte vr penluchtrecreatie zals wandel- en fietsrutes. Deze recreatievrmen gaan ged samen met natuurbeleving en natuurntwikkeling. Ok het idee van een grte stadsberderij met ruimte vr natuureducatie, het kweken van streekeigen prducten en schltuinen ingebed in meer kleinschalige natuur als hutwallen, amfibieënpelen is een aantrekkelijke ptie binnen deze Haarlemmermeerse eclgische hfdstructuur. In de grengebieden, inclusief de reeds aangelegde gebieden, ruimte vr het ntwikkelen van gevarieerde natuurlijke milieus. Dat betekent k de realisatie van eclgische randmilieus zals vergangen tussen grasland en bs en die tussen land en water. Deltypen zijn hier mantelvegetaties in de vrm van geleidelijke vegetatievergangen tussen grasland en bs en natuurvriendelijke evers. Het ntwikkelen van hiland- en ruigtevegetaties in de pen delen die niet direct bedeld zijn als speel- f ligweide. In de bspercelen het ntwikkelen van een rijke bsstructuur p basis van eclgisch bsbeheer met.a. grepsgewijze dunningen, extensieve bsbegrazing en, inclusief mantelvegetaties bestaande uit struiken en ruigtes. De Grene Weelde kan deel gaan uitmaken van de natte eclgische verbindingszne dr Spaarnwude via aantakking p de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Daarnaast geldt als delstelling de eclgische ntwikkeling van deze ringvaart met name het gedeelte tussen de Grene Weelde en de Veerplder maar k de everznes meer stwaarts richting de Tuinen van West.. Vr de Bseilanden geldt als aanvullende delstellingen de ntwikkeling van bredplaatsen vr bijzndere vgels als ijsvgel, visdief en everzwaluw. De mgelijkheden vr de ntwikkeling van natuurvriendelijke evers zijn hier ruim aanwezig. Ter vergrting van het draagvlak nder de bevlking is het aan te bevelen m bij het beheer van deze grengebieden de huidige aanpak met grepen vrijwilligers nder auspiciën van de beheerder van de Heimanshf vrt te zetten. beheer tt nu te Bermen en graslanden wrden in de regel gemaaid en het maaisel blijft liggen. Hutige gewassen langs wegen en paden wrden gesneid ten dienste van het verkeer. In bsstrken geldt veelal een beheer van nietsden. Onder leiding van de bilg F. van der Laan is een tenemend aantal vrijwilligers actief betrkken bij het eclgisch beheer in de nieuwe recreatiegebieden in de Haarlemmermeer. Dit werpt nu al zijn vruchten af zals blijkt uit de zich ntwikkelende vegetaties met grte aantallen rchideeën. cnclusies en aanbevelingen In het westelijke deel van de Haarlemmermeer zijn recent diverse nieuwe recreatiegebieden aangelegd f staan in de planning. Ze zijn bedeld als pvanggebieden vr wandelaars en fietsers. Er liggen ng meer mgelijkheden vr grengebieden in de Haarlemmermeer. Deze kunnen de ruggengraat vrmen vr een eclgische hfdstructuur in de vrm van den F. Deze hfdstructuur bestaat uit park- en bsgebieden en kent k een netwerk aan merasznes. In het deelgebied Grene Weelde is al enkele jaren een hge recreatieve druk. Dit gebied is het verst ntwikkeld en herbergt.a. dr een gede waterkwaliteit interessante milieus die de natuurlijke ptenties van de Haarlemmermeer ged weerspiegelen met btanische kwaliteiten en een interessante libellenfauna. Veel hangt daarbij af van het type inrichting en het geverde beheer. De Grene Weelde kan deel gaan uitmaken van de natte eclgische verbindingszne dr Spaarnwude via aantakking p de ringvaart van de Haarlemmermeer. Daarnaast geldt als delstelling de eclgische ntwikkeling van deze ringvaart met name het gedeelte tussen de Grene Weelde en de Veerplder. In het ng jnge deelgebied Bseilanden liggen vlp kansen vr interessante vergangsmilieus tussen grasland en bs en land en water. Ok zijn er kansen vr het realiseren van bredgelegenheden vr bijzndere vgelsrten. Natuurlijke ntwikkelingen kunnen k

7 47 plaatsvinden via extensief maaibeheer waardr hilanden en ruigtes kunnen ntstaan en via eclgisch bsbeheer. Het is raadzaam de natuur van eclgisch ingerichte en f beheerde znes via mnitring in de tijd te vlgen. De delstellingen van de nieuwe recreatiegebieden in Haarlemmermeer-West sluiten ged aan p de delstellingen die in 2000 zijn gefrmuleerd in de natuurvisie vr Spaarnwude (Kruijsen, 2000). Zie verder hfdstuk Natuurvisie Het beheer van graslanden kan daar waar geen speel- f ligweide is gepland een stuk extensiever dr een éénjaarlijkse maaibeurt in september en afver van het maaisel. Op veel plaatsen langs bsen struweelranden kan een strk één maal per 3 jaar wrden gemaaid waardr ruigtevegetaties langs de randen ntstaan znder dat hier het struweel f bs gelegenheid krijgt zich uit te breiden.. Vrts het tepassen van eclgisch bsbeheer via grepsgewijze dunningen in percelen waar de stammen dicht p elkaar staan ( stakenbs ). In bspercelen met hgpgaande ppulieren zals in het nrdelijke deel van de Grene Weelde kunnen gefaseerd ppulieren wrden gedund waarbij het hut zveel mgelijk in het bs blijft. Ok kan hier eclgisch bsrandbeheer wrden tegepast dr hgere bmen in de randznes van gemiddeld 10 f meer meter breed te kappen en in de randzne te laten liggen. Gericht p de realisatie van natuurvriendelijke evers kan herinrichting van bestaande steile evers plaatsvinden via de aanleg van taluds nder hellingshek van 1:7-10 f via de aanleg van terrassen. Daar waar pslag van elzen en wilgen langs wateren de verhand beginnen te krijgen is het verwijderen van deze pslag ndzakelijk. Het p smmige plaatsen laten ntwikkelen van wilgenstruweel is gunstig vr de natuurlijke variatie in het betreffende deelgebied. Grtere rietkragen en rietvelden kunnen wrden beheerd via een gedifferentieerd rietbeheer waarbij steeds 1/3 e deel wrdt gemaaid zdat na 3 jaren de betreffende rietvegetatie nder handen is genmen en er steeds drie stadia van rietgrei aanwezig zijn. Het schelpeneiland vr de visdiefjes dienen jaarlijks kaal gemaakt te wrden in de winterperide.

8 48 Het nieuwe recreatiegebied Tuinen van West beschrijving De Tuinen van West, in dit hfdstuk het recreatiegebied genemd, is een 316 hectare grt nieuw recreatiegebied in Amsterdam en ligt binnen de stadsdelen Geuzenveld en Osdrp. Het is een recreatiegebied nieuwe stijl : een verzameling van gebieden die verbnden zijn dr rutes, waarbij elk gebied na aanleg andere recreatiemgelijkheden biedt (Dienst Landelijk Gebied, 2009). Het recreatiegebied is een pen gebied tussen de westelijke tuinsteden van Amsterdam en de ringvaart van de Haarlemmermeer. Er zijn vier kleine plders met diverse functies als agrarische graslanden, akkers, vlkstuinenparken, sprtparken en een begraafplaats. De Osdrperweg betekent een verdichting van het pen landschap via een bebuwingslint met wnhuizen, bedrijven en kassen. Vanaf 2010 zal dr het gebied de Westrandweg wrden aangelegd, een autsnelweg die Schiphl met het Amsterdamse havengebied zal gaan verbinden (Gemeenteraad Amsterdam, 2008). In de Osdrper Binnenplder Nrd bevinden zich vlkstuincmplexen en akkers. Het gebied heeft betekenis vr bredvgels als zangvgels, de ransuil en de grene specht en jagende vleermuizen. Bij de IJsvgelplas bredt de ijsvgel. De Osdrper Binnenplder Zuid is een veenweidegebied met belangrijke weidevgelppulaties. De aanwezige plas dras lcaties zijn van betekenis vr pleisterende steltlpers tijdens de vgeltrekperides, vr amfibieën waarnder de rugstreeppad en vr zgdieren. De Osdrper Bvenplder ligt wat hger dan laatstgenemde plder maar is desndanks van betekenis vr weidevgels met.a. de rde lijstsrten zmertaling, patrijs, veldleeuwerik en graspieper. De Lutkemeerplder herbergt een begraafplaats, graslanden, akkers en enkele bedrijventerreinen. De begraafplaats is belangrijk vr bredende vgels, is leefgebied van zgdieren en jachtgebied van vleermuizen. Tussen ringvaart en fietspad ligt een meraszne, het leefgebied van merasvgels en jachtgebied van vleermuizen. In de Tuinen van West kmen ann rde lijstsrten vr. De Grene As De Grene AS verbindt grte en kleine natuurgebieden tussen Amstelland en Spaarnwude met elkaar. Hierdr ntstaat een eclgische verbindingszne, maar k een aantrekkelijk landschap dat nder meer geschikt is vr recreatie en leefgebied vr dieren. De Grene AS met een belangrijke schakel in de eclgische hfdstructuur van Nrd-Hlland wrden. In 1995 werd het ntwikkelingsplan 'De Grene AS' vastgesteld. Initiatiefnemers waren het ministerie van Landbuw, Natuur en Vedselkwaliteit, de prvincie Nrd-Hlland, de gemeentes Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam en Haarlemmermeer. En k het waterschap Grt-Haarlemmermeer en Hgheemraadschap Rijnland deden mee in dit grtscheepse prject. Het del is m de Grene AS in twintig jaar te realiseren. Het merendeel van de grene prjecten zijn in vlle gang en vrderen gestaag. In 2016 is de Grene AS z ged als af. Dan kan de natuur haar gang gaan. Brn: delstellingen In de Natuurvisie Tuinen van West wrdt een duidelijke kppeling gemaakt met de delen gefrmuleerd in het prject de Grene As (Weyer, 2009). Binnen dit prject fungeert het recreatiegebied als nderdeel vr de Grene As waarbij vr de natte natuur kerngebieden en eclgische verbindingsznes zijn gefrmuleerd (zie linker kaart vlgende bladzijde). Als verbindingszne is de ringvaart van de Haarlemmermeer de ruggengraat van de Grene As en daarmee de belangrijkste verbinding. De verbindingsznes in het recreatiegebied zijn minimaal 50 meter breed. De kerngebieden zijn de tekmstige leefgebieden vr de zgenaamde gidssrten. Dit zijn srten die gevelig zijn vr versnippering van hun leefgebieden en als meest kritische ambassadeurs van de Grene As fungeren. Het zijn de ringslang, waterspitsmuis, meervleermuis en nrdse welmuis en zijn alle vier srten gebnden aan pen water en merassen. Deze srten zijn recent niet in de Tuinen van West vastgesteld; vr het laatst zijn meervleermuis en ringslang zeven jaar geleden waargenmen. Naast de gidssrten zijn ruim 80 srten als delsrten in de natuurvisie van het recreatiegebied pgenmen (Weyer, 2009). Hiernder bevinden zich veel srten gebnden aan natte milieus, zals amfibieën, merasvgels en kleine zgdieren, vleermuizen die het gebied als jachtterrein gebruiken, een aantal bsvgels en libellen en dagvlinders van blemrijke graslanden. Gekppeld aan de delsrten zijn er natuurdeltypen gefrmuleerd: blemrijk- en natschraal grasland, agrarisch/ kassen, rietland en ruigte, inheemse/ uitheemse bscultuur, meras

9 49 brekbs, grasland, drge ruigte en struweel. Bij de ntwikkeling van de recreatieve infrastructuur en verbindingsznes vr de fauna zijn een aantal knelpunten gesignaleerd. Zie nderstaande kaarten met kerngebieden verbindingsznes en de ligging van de tekmstige natuurdeltypen (Brn: Weyer, 2009). het tekmstige beheer Het tekmstige beheer zal wrden vastgesteld in een ng p te stellen beheerplan. De natuurvisie Tuinen van West (Weyer, 2009) zal daarbij een belangrijke infrmatiebrn zijn. prjecten Het Prject Tuinen van West is gestart en zal de kmende jaren verder gestalte krijgen. ntwikkelingen Het recreatiegebied is in aanleg. In de Lutkemeerplder zijn al merasgebieden aangelegd. Aandachtspunten zijn hier de waterhuishuding en de zich snel uitbreidende wilgenstruwelen. In 2010 wrdt gestart met de aanleg van de Westrandweg. cnclusies en aanbevelingen De Tuinen van West is een nieuw recreatiegebied in ntwikkeling ten westen van Amsterdam. Het gebied vr een stadsrandgebied al interessante natuurwaarden waarnder een belangrijke weidevgelppulatie, jagende vleermuizen, leefgebied vr de rugstreeppad, een interessante bsvgelbevlking en heeft gede ptenties vr natuurntwikkeling. Het recreatiegebied maakt nderdeel uit van de rbuuste prvinciale verbindingszne de Grene As die Amstelland met Spaarnwude eclgisch met gaan verbinden en dat deels al det. Aanhakend p de delstellingen van de Grene As zijn er vr het recreatiegebieden natuurdelen vastgesteld. Deze sluiten ged aan p de delstellingen die reeds in 2000 zijn gefrmuleerd in de natuurvisie vr Spaarnwude (Kruijsen, 2000).

10 50 Natuurvisie 2010 Ann 2010 bestaat het recreatiegebied Spaarnwude uit een cmplex van deelgebieden gelegen tussen de steden Haarlem, Amsterdam en Hfddrp. Ingedeeld naar hfdtypen van milieus nderscheiden we parkachtige landschappen, agrarische graslanden, merassen, akkers en bssen. Open systemen veren de bventn. Bijgaande kaart geeft de verspreiding van deze milieutypen.