DUURZAAMHEIDSMETER WIJKEN voor de (her)ontwikkeling van woongebieden in Vlaanderen versie 1.0 THEMA 9 INNOVATIE

Transcriptie

1 DUURZAAMHEIDSMETER WIJKEN voor de (her)ontwikkeling van woongebieden in Vlaanderen versie 1.0 THEMA 9 INNOVATIE

2 INN INNOVATIE a. Belang De idee van een duurzame wijk met een integraal duurzame benadering is een relatief recent concept in volle ontwikkeling. Een aantal concrete toepassingen rond duurzame wijken is zeer bekend en bestaat reeds lang. Denken we maar aan het integreren van het groenblauwe netwerk, de toepassing van warmtenetten of van het STOP-principe. Een aantal andere toepassingen is innovatief en komt voort uit nieuwe manieren van denken of organiseren, of uit technologische ontwikkelingen. Het aantal nieuwe inzichten om een duurzame wijk te creëren zal zeker toenemen naarmate men meer ervaring en expertise heeft opgedaan. Deze technieken zullen getest en goedgekeurd moeten worden alvorens ze te integreren in evaluatie-instrumenten zoals deze Duurzaamheidsmeter. Het doel van dit hoofdstuk is om deze nieuwe toepassingen te valoriseren vooraleer ze deel gaan uitmaken van onze gewoonten of zelfs als standaard worden beschouwd. Hiermee wil de Duurzaamheidsmeter de ontwikkeling van innovatieve manieren van denken voor de ontwikkeling van Vlaamse duurzame wijken bevorderen. b. Rubrieken van het thema / (niet van toepassing) c. Themagebonden rekentool Alle criteria van het thema worden geëvalueerd aan de hand van de in de handleiding beschreven evaluatiemethode, zonder gebruik te maken van een specifieke rekentool. d. Berekening van het performantieniveau De punten van dit hoofdstuk zullen worden toegekend als "extra" punten, die aan het einde van de evaluatie van de andere thema s worden toegevoegd aan de totaalscore. Op die manier kan men maximaal 5% extra thema-onafhankelijke punten verdienen, door middel van 5 innoverende maatregelen. INN 01 INNOVATIE INN VOORGESTELDE INNOVATIES /5 p Totale score voor de rubriek, uitgedrukt op 10 /5 w Relatief gewicht van de rubriek binnen het thema 5% Σ(w*p*100) Gewogen score voor de rubriek /5 Duurzaamheidsmeter Wijken 09 INN - v.1.0 blz 2 I 5

3 INN 01 INNOVATIE a. Indicatoren INN 01 INNOVATIE /12 INN VOORGESTELDE INNOVATIES 1 e voorgestelde innovatie 1 2 e voorgestelde innovatie 1 3 e voorgestelde innovatie 1 4 e voorgestelde innovatie 1 5 e voorgestelde innovatie 1 b. Doelstelling België, in het hart van de meest verstedelijkte zone van Europa, kent een zeer hoge bezettingsgraad van de bodem: dat blijkt uit zowel de afnemende beschikbaarheid van bouwkavels en uit hun respectieve prijzen, als uit de omvangrijke erfenis van verkavelingen van terreinen die aanvankelijk voor de landbouw waren bestemd. Dit uitdijen van de stad, de verspreiding van gebouwen op het platteland, en de ononderbroken maar weinig dichte randbebouwing, scheppen een weinig efficiënte context in termen van de benutting van de grond, van de stromen, van de (energetische, economische en sociale) netwerken en van de hulpbronnen. Deze context is kenmerkend voor de bebouwde omgeving van ons land. Het doel is om deze weinig efficiënte en kwalitatieve vorm van landgebruik te beperken. Dit door in te zetten op (her)ontwikkelen van gronden reeds gelegen in woongebieden of woonkorrels, brownfields of dergelijke met als doel de ontwikkeling van greenfields te beperken. Verder willen we de herontwikkeling en duurzame sanering van braakliggende en/of vervuilde stukken grond (brownfields) aanmoedigen c. Verband met andere thema s en rubrieken Dit thema is transversaal: alle acht thema's van de Duurzaamheidsmeter kunnen een innovatief voorstel presenteren. Deze innovaties kunnen ook van toepassing zijn voor verschillende thema's tegelijk. Sterker nog: de meest interessante innovaties ontstaan doorgaans op het raakvlak van verschillende thema s. Duurzaamheidsmeter Wijken 09 INN - v.1.0 blz 3 I 5

4 INN VOORGESTELDE INNOVATIES a. Indicator INN 01 INNOVATIE /12 INN b. Grenzen van de evaluatie Het projectgebied en zijn eventuele invloed op gebieden gelegen buiten het projectgebied. c. Evaluatie Voorgestelde innovatie Evaluatiemethode Een innovatie is hier gedefinieerd als een maatregel die de duurzaamheid van een wijk verhoogt, maar die nog niet is gestandaardiseerd, getest en/of door specialisten goedgekeurd en daardoor nog niet in bestaande regelgeving of in deze duurzaamheidsmeter is opgenomen. Het thema Innovatie zal dan ook evolueren in de tijd: maatregelen die nu als innovatief gezien worden, zullen enkele jaren later misschien geïncorporeerd zijn in regelgeving of in een bijgewerkte versie van deze duurzaamheidsmeter en daardoor niet meer als innovatief worden beschouwd. Een aantal voorbeelden van maatregelen die in de ontwikkeling van de duurzaamheidsmeter besproken zijn en niet zijn opgenomen omdat ze nog te innovatief leken, zijn onder meer: o Een technologie om zwart water te benutten en te integreren in het waterverhaal; o De ontwikkeling van innovatieve diepgaande participatieve processen van co-creatie van een buurt; o Een innovatieve methode van bodemsanering door middel van planten, met een visie op de evolutie van de site op de lange termijn; o Het (her)gebruiken van restwarmte en geproduceerde CO 2, bijvoorbeeld in serres. o Veranderingsgericht bouwen ifv materialen, constructiewijze en fasering van de wijkontwikkeling; o Omwille van het innovatief aspect, is deze lijst natuurlijk niet-limitatief en zal deze evolueren met de tijd. De voorgestelde innovatie mag niet slechts een detail zijn dat enkel en alleen bestaat om extra punten te oogsten, maar moet inherent zijn aan het project voor de wijk of deze zelfs structureren. Een nota over de technologie en/of de processen die geïmplementeerd worden, zal dit thema begeleiden en experts uit de betrokken sector(en) zullen deze innovatie moeten valideren. Deze nota mag gepaard gaan met een benchmark of met buitenlandse voorbeelden. Scoretoekenning VOORGESTELDE INNOVATIES 1 e voorgestelde innovatie 1 2 e voorgestelde innovatie 1 3 e voorgestelde innovatie 1 4 e voorgestelde innovatie 1 5 e voorgestelde innovatie 1 1 punt wordt toegekend voor elke innovatie, met een maximum van 5 voorstellen. Elk punt zal de totale score van de duurzame wijk met 1% verhogen. Duurzaamheidsmeter Wijken 09 INN - v.1.0 blz 4 I 5

5 Hoe aan te tonen o O-Ontwerpfase: Nota en/of de technische documentatie met de beschrijving van de innovatie en de verwachte effecten op de duurzaamheid van de wijk. Grensoverschrijdende innovatieve ervaringen mogen mee in rekening worden genomen; Het document dat getekend werd door (minstens 2) experts die bevestigen dat de voorstellen worden beschouwd als een innovatie. Duurzaamheidsmeter Wijken 09 INN - v.1.0 blz 5 I 5