Relatie en Scheiding aanbod in Woudenberg. De Kleine Schans juni 2020

Transcriptie

1 1

2 Inhoudsopgave Inleiding 3. Aanbod in Woudenberg, schema SzS - Fase 1: start van het ouderschap 5. - Fase 2: relatieproblemen 8. - Fase 3: uit elkaar 9. - Fase 4: rechtsgang Fase 5: na de scheiding 14. 2

3 Hulpverlening op het gebied van Relatie en Scheiding algemeen Het hulpaanbod aan inwoners met vragen rondom relatie scheiding houdt in: samenwerking tussen diverse organisaties met de focus op preventie van echtscheiding en voorkomen van complexe scheidingen. Gericht op het geven van advies, informatie en ondersteuning. Er wordt informatie verstrekt en er worden bijvoorbeeld voorlichtring georganiseerd. Het streven is dat men de juiste hulp en adviezen krijgt, al voordat er sprake is van een echtscheiding van complexe aard. Dit betekent voor inwoners dat zij op tijd de juist hulp weten te vinden. In dit verslag willen wij een weergave geven van het aanbod op elke fase m.b.t. relatie en scheiding. Inwoners kunnen er terecht met vragen, maar ook ondersteund worden bij relatieherstel of gefaciliteerd en begeleid worden gedurende het proces voor, tijdens en na de scheiding. Voor de inwoners betekent dit dat zij hun vraag kunnen stellen bij een centrale plek, de Kleine Schans, achter de voordeur is het een samenwerking van de organisaties die ieder hun aanbod etaleren rondom dit thema. Het aanbod op het gebied van relatie en scheiding is erop ingespeeld om vroegtijdig problemen bij inwoners te signaleren en om erger te voorkomen. Er zijn geen schotten tussen werk, zorg of opvoeding. Er wordt niet alleen aandacht gegeven aan de zakelijke kant van echtscheiding, de financiële gevolgen of de huisvesting, maar ook aan de gevolgen van scheiding voor kinderen of aan de verandering van partnerschap naar ouderschap. Inwoners blijven eigenaar van hun ondersteuningsvraag en organiseren de ondersteuning zoveel als mogelijk zelf. Hulpverlening op het gebied van Relatie en Scheiding per fase Dankzij de juiste informatie die verstrekt wordt via de Kleine Schans kunnen zij zelf het best inschatten welke ondersteuning aansluit bij hun specifieke situatie en wat realistisch is. Volgens het rapport Scheiden zonder Schade, kent de scheidingsproblematiek een langere aanloop dan alleen de scheiding die moeizaam verloopt. Het begin is er zodra er wordt gesproken over gezinsuitbreiding en het begin van de ouderschap. Het scheiden eindigt bij de fase na de scheiding. Fase 0: voor de relatie Fase 1: begin ouderschap Fase 2: relatieproblemen Fase 3: uit elkaar Fase 4: rechtsgang Fase 5: na de scheiding Elke fase heeft zo zijn aandachtgebieden en hulp welke daar in mogelijk is. Het gaat er om dat er breder gekeken wordt naar de (complexe scheiding), waar het begin punt vooruitgeschoven kan worden naar de manier hoe inwoners naar de relatie kijken en hoe ouderschap beleeft wordt. Het is niet direct een roze wolk waar je op zit en wat houdt dit in voor de relatie. Zo kent iedere fase een voorziening of een hulpaanbod welke kan inspelen op de problematiek. 3

4 Doelen van de hulpverlening op het gebied van Relatie en Scheiding Veilig leven Er is veilige omgeving voor zowel kinderen als echtparen om te groeien, ontwikkelen en vragen te kunnen stellen. Echtparen kunnen werken aan het verbeteren van hun relatie wat het veilig leven bevorderd. Gezond leven Problemen in de relationele sfeer kunnen leiden tot stress en hebben daarmee een negatieve invloed op gezondheid. We zetten in op het verlagen van stressfactoren. Opvoeden met vertrouwen Ouders weten hoe zij de scheidingsmelding aan hun kinderen moeten doen. Zij zijn zich bewust van de gevolgen van scheiding bij kinderen en hebben de opvoedvaardigheden die er nodig zijn in geval van scheiding. Voor jezelf zorgen Inwoners nemen hun verantwoordelijkheid voor hun (financiële) zelfstandigheid en de keuze die zij maken voor zichzelf en hun gezin. Naar anderen omkijken Inwoners die andere inwoners steunen weten waar zij terecht kunnen voor advies of ondersteuning. 4

5 Hulpverleningsaanbod in Woudenberg, verdeeld volgens schema SzS Fase 1: begin van het ouderschap GGD Woudenberg biedt prenatale voorlichting en kortdurende opvoedingsondersteuning. Bij het consultatiebureau kunt u terecht voor medische basiszorg en preventie van kinderen van 0 tot 18 jaar. Het consultatiebureau zorgt voor het vaccineren van baby's en peuters/kleuters en doet de algemene controle van bijvoorbeeld ogen (scheelzien), groei (lengte en gewicht) en ontwikkeling (kruipen, zitten, staan en lopen). Het thema geboorte kind en invloed op de relatie zou een grotere rol kunnen krijgen. Inloopspreekuur woensdag uur. Bezoekadres: Schans KJ Woudenberg Psycho educatie geven aan ouders en laagdrempelijke ondersteuning Iedere ouder is wel eens onzeker. In een situatie van onzekerheid is een steuntje in de rug vaak erg welkom. Veel ouders zullen deze steun in hun eigen netwerk van familie, vrienden en kennissen zoeken. Voor ouders die geen hulp in hun eigen netwerk kunnen vinden, kan een vraaggezin dit steuntje in de rug bieden. Sinds kort kunnen gezinnen in de gemeente Woudenberg waar het om wat voor reden even niet lekker loopt, een beroep doen op Buurtgezinnen.nl. De gemeente is hiervoor een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met Buurtgezinnen.nl. Dit is een onafhankelijke stichting die opvoedondersteuning biedt aan overbelaste gezinnen. Een vraaggezin wordt gekoppeld aan een gezin dat ondersteuning nodig willen. De gezinsmaatje is een getrainde vrijwilliger en heeft ervaring met het opgroeien en opvoeden van kinderen, kan goed luisteren en is ondernemend. Het kantooradres en postadres van Buurtgezinnen is: Hof CH Amerongen Home Start van Humanitas. Nu ook actief in Woudenberg. De vrijwilliger van Home-Start heeft ervaring met opvoeden en komt elke week bij je langs. Hij of zij luistert en geeft praktische tips. Home-Start is er voor gezinnen met in elk geval één kind dat 12 jaar of jonger is. Home-Start is een preventief programma. Het doel is kleine problemen klein te houden en niet uit te laten groeien tot zware problemen. De hulp van de vrijwilliger, die zelf ook opvoedervaring heeft, kan voorkomen dat gezinnen zwaardere en duurdere vormen van hulpverlening nodig hebben. Home-Start-vrijwilligers volgen scholing, zodat ze goed voorbereid zijn op hun werk. Ze hebben veel tijd en aandacht voor de ouders en kinderen. Op die manier wordt een vertrouwensrelatie opgebouwd, waardoor ouders en kinderen openstaan voor de suggesties van de vrijwilliger. Een professionele coördinator volgt en begeleidt de vrijwilliger en houdt contact met het gezin om te zien 5

6 of iedereen tevreden is over het contact. Home-Start is erkend als effectieve interventie en is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut. Home-start Humanitas Eemland Online informatie beginnend ouderschap, zoals Opvoeden met hart en hoofd ; (kerkelijk/christelijk aanbod) Kinderen tot volwassenheid brengen is een levenstaak. Ouders hebben over opvoeden zo hun vragen. Het is helpend als ouders deze vragen met elkaar delen en gezamenlijk naar oplossingen zoeken. De cursus Opvoeden met hart en hoofd is bedoeld voor echtparen en alleenstaande ouders met kinderen in de leeftijd van vier tot en met twaalf jaar oud. Die leeftijdsperiode is zeer belangrijk voor het vestigen van een goede gezags- en vertrouwensrelatie met uw kind. De cursus is ontwikkeld voor ouders die zich samen met andere ouders willen verdiepen in opvoeden vanuit Bijbels perspectief. Tijdens vier bijeenkomsten staan we stil bij belangrijke opvoedthema s zoals: omgaan met macht en gezag, samenwerking tussen ouders en verdieping van het contact met uw kind. Tijdens de bijeenkomsten krijgt u kennis aangereikt, worden er vaardigheden geoefend en is er gelegenheid om met andere ouders ervaringen uit te wisselen. Marriage Course ; Een christelijke aanbod. We willen leven en handelen zoals Jezus dat deed. En we willen een echte relatie met God hebben. En dat gunnen we iedereen! Is je relatie in een nieuwe fase door een verandering in carrière, de komst van een baby of andere life-events? Heb je onopgeloste issues die je graag uit de weg helpt? Ben je op zoek naar meer diepgang in je relatie? Gaat het gewoon fantastisch en wil je blijven investeren? Dan is de Marriage Course echt iets voor jou! De cursus bestaat uit 7 avonden die door Alpha Nederland onder de naam Marriage Course over heel de wereld wordt gegeven. Het zijn 7 avonden van herkenning, herstel en werken aan gezond gedrag binnen je relatie. Want, zoals een relatiedeskundige onlangs weer zei: Het gaat er niet om of je met de goede man/vrouw getrouwd bent, het gaat er om of jij de goede dingen doet in je huwelijk. Ouder & Kind Woudenberg Het voormalige Opvoedachtbaan (2015) / Mamacafé (2017) heet sinds begin 2019 'Ouder en Kind Woudenberg'. Ouders kunnen ervaringen met andere ouders uitwisselen. De gemeente Woudenberg financiert Ouder en Kind en coördinator Desiree van Adrichem van Humanitas Eemland zorgt voor de organisatie. Iedere eerste woensdag van de maand staan van 9.30 tot uur de koffie en limonade klaar voor bezoekers en zijn vrijwilligers. Nico Bergsteijnweg Woudenberg Telefoon Youke Ouders willen dat alles goed gaat met hun baby, peuter of kleuter. Soms gaat dat nog niet zo makkelijk en maken zij samen een moeilijke tijd door. Misschien huilt de baby veel of lijkt de peuter 6

7 boos en niet gehoorzaam. In dat geval ondersteunt Youké bij de opvoeding. Zij helpen bijvoorbeeld wanneer ouders moeilijk contact krijgen met het kind. Of misschien voelen zij zich onzeker en reageert het kind daarop. Ook kan de thuissituatie van invloed zijn. Bijvoorbeeld bij tienermoeders, als er thuis sprake is van relatieproblemen of als de ouder zelf psychiatrische problematiek heeft. Naast deze hulp thuis hebben ze ook trainingen voor ouders. Deze trainingen volgen de ouders op een locatie van Youké. Alleen als het écht nodig is, stellen ze een diagnose. Daarnaast bepalen ze samen met de ouder(s) wie er nog meer nodig zijn om de situatie beter te maken. Hulpaanbod :: Hulp thuis voor het jonge gezin - Baby Ouder programma (BOP Ambulant) Samen leren van andere ouders BOP Oudertraining Een positieve band met het kind VIPP/VIPP SD /VIPP FC Het kind leren begrijpen en beter met het kind omgaan Hechter Van diagnose naar oplossing 7

8 Fase 2: Relatie problemen Signaleren van eerste relatieproblemen mogelijk door huisarts, POH GGZ, consultatiebureau, school, maatschappelijk- en welzijnswerk, servicepunten, de Kleine Schans. Spreekuren van het Sociaal Team van de Kleine Schans op basisscholen. Op elke school is maandelijks een inloopspreekuur van het sociaal team. Ouders kunnen zonder afspraak binnen lopen en in gesprek gaan. Ook leerkrachten kunnen hier gebruik van maken, kennis en signalen naast elkaar leggen. Hiervoor is het nodig om de leerkrachten meer inzicht te geven wat het sociaal team voor hen kan betekenen. Ook al in de fase van relatieproblemen bij ouders. De contactpersonen van het sociaal team kunnen daartoe een teamoverleg bijwonen en uitleg geven inzake echtscheiding. Leerkrachten kunnen ouders in de fase van relatieproblemen of in de fase van scheiding naar het spreekuur verwijzen. Of als er een drempel voor ouders is: een gesprek aanvragen samen met hen bijvoorbeeld. Contactpersonen van het sociaal team kunnen het thema echtscheiding bespreken in een deel van de ouderavond. Ondersteuning door het Sociaal Team van de Kleine Schans. De gesprekken kunnen zowel individueel als met echtparen gevoerd worden. Denk aan relatiegesprekken voor relatieherstel, of herstel van ouderschap na een scheiding. Persoonlijke ondersteuning voor tijdens of na de scheiding is tevens mogelijk. Geen doorverwijzing nodig, geen eigen bijdrage. Inwoners kunnen zich aanmelden telefonisch , per en/of aan de balie langs te komen. Het Sociaal Team heeft elke dag m.u.v. dinsdag een spreekuur zonder afspraak (van uur) en dinsdag ( uur) Relatiegesprekken bij stichting Schuilplaats, kerkelijk maatschappelijk werk Stichting Schuilplaats heeft in 1999 een hulpverleningslocatie geopend in Woudenberg. DMW (Diaconaal Maatschappelijk Werk) Woudenberg wordt mede mogelijk gemaakt door een structurele bijdrage van verschillende kerken uit Woudenberg. De gesprekken vinden plaats in kerkelijk centrum Eben Haëzer. Hulpverlening door individuele begeleidingsgesprekken, relatietherapiegesprekken, digitale ondersteuning of groepscursussen. Voor meer informatie en/of hulpvragen is er elke werkdag van 8.30 tot uur telefonisch spreekuur telefoon Men kan dan rechtstreeks contact hebben met een hulpverlener, die aangeeft hoe het vervolgtraject eruit zou kunnen zien. Relatiegesprekken bij een therapeut e.d.: meerdere praktijken te vinden d.m.v. online zoektocht, in Woudenberg en omgeving. Psychologische zorg richt zich op het behandelen en voorkomen van psychische problemen, klachten en aandoeningen. Een ander woord hiervoor is Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ). Psychologische zorg wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Er gelden wel voorwaarden en beperkingen. Via de basis GGZ worden mensen met mildere, niet-complexe psychische klachten behandeld. Binnen de basis GGZ zijn verschillende behandeltrajecten, waarbij de patiënt wordt ondersteund / behandeld door een GZ-psycholoog, psychiater of psychotherapeut. 8

9 Er zijn dekkingsmogelijkheden vanuit de aanvullende zorgverzekering voor o.a. levensfase problemen, stress, burn-out en overspannenheid, seksuologische zorg, pedagogische hulp en hulp bij de opvoeding, psychosociale hulp (bepaalde sociaal-maatschappelijke interventies) Fase 3: Uit elkaar Werkwijze echtscheiding door het Sociaal Team van de Kleine Schans 1) Een relatie kan beëindigd worden, ouderschap niet. Ouderschap is onvoorwaardelijk. Na een (echt)scheiding dient het ouderschap opnieuw vorm gegeven te worden. Te allen tijde blijven ouders verantwoordelijk voor de veiligheid en ontwikkeling van het kind. Gezamenlijk dienen gescheiden ouders een veilig en stabiel kader te stellen waarbinnen ze deze verantwoordelijkheid kunnen dragen. Sommige ouders zijn geneigd vooral te benadrukken wat de andere ouder fout doet, waardoor positieve punten verloren gaan. 2) Het kind staat centraal. Bij een scheiding bestaat het risico dat er niet of nauwelijks over de kinderen wordt gesproken. Ouders zijn het vaak niet met elkaar eens en hierdoor kan ruzie ontstaan. Hierdoor reageren ouders soms vanuit (primaire) emoties, eigen belangen en/of behoeftes, kinderen worden soms vergeten. Vaak zijn er advocaten betrokken en spelen er juridische kwesties, te denken aan verdelen van inboedel, geldzaken en een omgangsregeling. Het is vaak lastig te achterhalen hoe het echt met een kind gaat, omdat kinderen ouders geen verdriet willen doen. Hierdoor laten kinderen sociaal wenselijk gedrag zien en zeggen tegen ouders wat ze denken dat ouders willen horen. Of ze praten negatief over papa, omdat ze denken dat mama dit wil horen (en andersom). Mensen denken dat het voor kinderen belastend is om over de scheiding te praten, maar kinderen zijn inmiddels al belast door de scheiding zelf. Door het kind een stem te geven, oog te hebben voor zijn/haar belevingen, ervaringen te delen en de belasting te erkennen, kan het kind een deel van de oplossing zijn. Dit werkt vaak minder belastend voor kinderen dan wanneer ze overal buiten gehouden worden. Onze werkwijze is dat we een gesprek voeren met het kind, zodat het kind kan vertellen hoe het gaat. 3) Zorgrechten en plichten dienen afgewogen te worden tegen de veiligheid, belangen en ontwikkeling van het kind. Als het over de zorgregeling gaat wordt er vaak gesproken over het belang en de behoeften van het kind. Het lastige hieraan is dat dit per situatie en per kind verschilt. Er zijn geen vaste regels waar vanuit gegaan kan worden, omdat alle kinderen uniek zijn. Afhankelijk van leeftijd, situatie ouders, opvoeding, normen en waarden zal er gekeken worden wat passend is. Flexibiliteit van ouders is daarom heel belangrijk. Ouders die uit elkaar zijn/gaan zijn verplicht een ouderschapsplan te maken, hierin worden afspraken rondom de omgang, financiën, feestdagen etc. gemaakt. Mochten ouders hier niet uit komen, kunnen ze dit samen met een advocaat of mediator doen. De focus in deze aanpak ligt niet op het oplossen van de strijd, maar om vanuit de behoeftes en emotionele veiligheid van kinderen te komen tot het vormgeven van gezamenlijk ouderschap en een snellere afronding van hulpverlening en betrokkenheid van organisaties. - Ouders gezamenlijk informatie te geven over wat een scheiding voor kinderen betekent; - Zich te positioneren op het belang en de rechten van het scheidingskind; - Ouders gezamenlijk aan te spreken op hun verantwoordelijkheid van samen opvoeder zijn; - Hulp te bieden aan het kind van ouders in een complexe scheidingssituatie; - Effectievere samenwerking tussen (hulpverlenende) partijen. 9

10 Spel en praatgroep Kinderen in Echtscheiding: De training Kinderen in een scheiding is een spel- en praatgroep waar kinderen kunnen leren omgaan met de lastige dingen die een scheiding met zich kan meebrengen. Tijdens de bijeenkomsten wordt met de groep gewerkt met verschillende werkvormen die afgestemd zijn op de behoeftes van de kinderen. In de groep leren de kinderen beter met hun eigen situatie en de gevolgen die zij ervaren van de scheiding om te gaan. Er wordt gewerkt aan het vinden van eigen haalbare oplossingen voor wat ze als moeilijke dingen ervaren. In de groep vinden de kinderen herkenning bij elkaar en delen ervaringen met elkaar. De scheiding van de ouders kan recent zijn maar ook al langer geleden zijn. De groep is geschikt voor kinderen van 8-12 jaar en wordt begeleid door gecertificeerde KIES-coaches van Mediation en advocatuur Een mediator kan ondersteuning bieden als onafhankelijke derde bij het oplossen van een geschil tussen partijen, of in het geval van echtscheiding, ondersteunen bij het maken van afspraken binnen het proces van scheiding. Partners gaan samen op zoek naar oplossingen en maken afspraken die voor hen beiden aanvaardbaar zijn. Een mediator ondersteunt bij het maken van zakelijke afspraken en houdt rekening met de gevoelens van beide personen. Bij mediation wordt er over het algemeen afgesproken op neutraal terrein, bijvoorbeeld bij de bemiddelaar. Internet. Ook informatie op de internetsite van de Kleine Schans. Het Juridisch Loket: Beantwoordt vragen over arbeidsconflicten, familiekwesties en echtscheiding, sociale zekerheid (uitkeringen), huur- en woonrecht, vreemdelingenzaken en problemen met producten of diensten die men koopt. Het Juridisch Loket is er ook voor andere juridische kwesties zoals strafzaken, burenkwesties, vergunningen, rijbewijzen en huursubsidie. Een gesprek met een medewerker van het Juridisch Loket is vertrouwelijk, geheimhouding van gegevens is verplicht. Aan de diensten zijn geen kosten verbonden. Spreekuur schuldhulpverlening van de Plangroep: Men kan bij het spreekuur terecht voor financieel advies als er bijvoorbeeld sprake is van sterk verminderde inkomsten. Dat kan het geval zijn bij echtscheiding. Het spreekuur is ook bedoeld als er betalingsachterstanden en/of schulden zijn. In alle situaties wordt gekeken wat de best passende oplossing is. Dat varieert van een eenvoudig financieel advies tot een uitgebreid schuldhulpverleningsaject. Het spreekuur schuldhulpverlening is vrij toegankelijk voor alle inwoners van Woudenberg, er hoeft geen afspraak gemaakt te worden. Het spreekuur is op maandagochtend van 9.00 tot uur bij de Kleine Schans. contactpersoon Berthine Bruinink 10

11 Fase 4: Rechtsgang UHA, uniform aanpak echtscheidingen Als het echtparen niet lukt om in onderling overleg of met behulp van een mediator tot afspraken omtrent de scheiding en het ouderschap te komen, kunnen zij de stap naar de advocatuur zetten. Om de scheiding in te dienen bij de rechtbank moet dit te allen tijde via een advocaat verlopen. Volgens de nieuwe werkwijze UHA, uniform hulpaanbod in scheidingsprocedure dat begin 2020 ook in Woudenberg van start is gegaan, neemt de rechter een grotere rol in de doorverwijzingen naar hulpverlening. Gescheiden ouders krijgen een advies voor hulpverlening in de beschikking en het streven is dat een hulpverleningstraject binnen 4 weken na uitspraak van start gaat. Als er sprake is van een complexe scheiding waarbij hulpverlening noodzakelijk en zinvol is, kan er versneld worden doorverwezen naar een hulpverleningstraject. Meteen tijdens de zitting wordt een formulier ingevuld. Dit formulier gaat naar de Raad voor de Kinderbescherming en als er geen (zwaarwegende) contra indicaties zijn wordt het formulier binnen twee weken doorgestuurd naar de juiste jeugdhulpverleningsinstantie. Contra-indicaties: verstandelijke beperking bij (éen van de) ouders (dit geldt niet voor de kinderen), lopende rechtszaken gedurende de behandeling, als ouders niet in dezelfde ruimte willen zitten, als de ouder zelf niet wil veranderen en/of ernstige trauma Jeugdhulpverlening Aan het Uniform Hulpaanbod doen verschillende trajecten in Woudenberg mee: Timon ** Kinderen uit de knel: Het doel van dit evidence based project is dat kinderen uit de knel komen doordat de strijd tussen hun ouders minder destructief wordt en dat nieuwe wegen worden gevonden om met de conflictgebieden om te gaan. Hierdoor kunnen de kinderen zich weer veilig kunnen voelen en zich goed ontwikkelen. Het welzijn van de kinderen staat continue centraal. Instroomcriteria - Ouders in (minimaal 1 jaar) complexe scheiding met kinderen (vanaf jaar) - Ouders hebben al een ander traject gevolgd (zoals mediation) wat onvoldoende heeft gewerkt. - Beide ouders vullen een aanmeldformulier in en melden zichzelf aan Youke: ** Ouderschap Blijft : Bij de interventie Ouderschap Blijft krijgen ouders hulp bij het op gang brengen van de omgangsregeling door middel van hulpverlening/bemiddeling van begeleide naar onbegeleide omgang volgens de door ouders overeengekomen afspraken. Er zijn twee trajecten die parallel lopen, enerzijds het op gang brengen van contactherstel en omgang tussen het kind en de uitwonende ouder en anderzijds het inzetten van de hulpverlening/bemiddeling. 11

12 Instroomcriteria: De omgangsregeling is gestopt door één van de ouders, of wordt nauwelijks tot niet uitgevoerd of gaat gepaard met heftige conflicten tussen de ouders (waarvan het kind getuige is); Vanuit Rechtbank, gezinsvoogd of advocaat van één van de ouders wordt een dringend dan wel dwingend advies gegeven aan de ouders om tot omgang te komen; Eerdere pogingen zowel op eigen initiatief van ouders als door inzet van al dan niet beschikte hulpverlening om de omgangsregeling uit te voeren en/of de conflicten tussen de ouders te verminderen hebben niet of nauwelijks effect gehad; De ouders of één van de ouders is/zijn beperkt gemotiveerd, om hulpverlening met betrekking tot de omgangsregeling te accepteren; Kinderen hoeven (nog) geen problemen te laten zien. Zij bevinden zich echter wel in een situatie waarin sprake is van gestagneerde omgang en strijd tussen de ouders en lopen in die zin een verhoogd risico op het ontwikkelen van zowel internaliserende als externaliserende problemen. ** Ouderschap Na Scheiding : Ouderschap Na Scheiding (ONS) is een vorm van omgangsbemiddeling voor gescheiden ouders van minderjarige kinderen die niet op eigen kracht met elkaar kunnen samenwerken bij de opvoedingen van hun kinderen. Met behulp van onder andere oplossingsgerichte gesprekstechnieken en motiverende gespreksvoering helpt de interventie ouders om constructiever te overleggen en samen te werken en helpt het kinderen om onbelast contact te kunnen hebben met beide ouders. Zo snel mogelijk na de aanmelding vindt er een intakegesprek plaats met beide ouders apart. In het intakegesprek wordt er uitleg gegeven over het traject en kunnen ouders de situatie uitleggen. Na de intake wordt, in ongeveer 15 gesprekken met een tussentijd van 2 weken, duidelijk wat ouders in de weg staat om samen te werken en worden ouders begeleid in het zoeken naar oplossingen zodat goed overleg mogelijk wordt. ** Parallel Ouderschap : Bij de interventie Parallel Ouderschap krijgt de ouder hulp bij het éénzijdig stoppen van de strijd tussen ouders. Het gaat hier om een individuele, kortdurende vorm van ouderbegeleiding waarin de hulp zich voornamelijk richt op hoe de individuele ouder uit de greep van het conflict kan blijven en zich kan richten op de orde van het ouderschap, de ouder-kind relatie. Dit aanbod kan enkel worden ingezet als de ouder hier echt voor kiest; dus ook als de andere ouder hier niet voor kiest. Instroomcriteria: De ouder heeft al eerder of meerdere vormen van scheidingshulp gehad. Het strijdkader van ouders is dermate overheersend dat voortgang van de interventie die ouders op dat moment volgen bij Youké niet langer helpend is. De ouder is bereid zich te richten op het eigen ouderschap. De ouder heeft de motivatie om eenzijdig te stoppen met strijd. Het lukt de ouder als individuele ouder het strijdkader op de achtergrond te houden, waarbij de ouder als solo-ouder de kinderen zo min mogelijk van de strijd laat merken en de kinderen begeleid 12

13 in het bewegen tussen hen als ouders. De interventie bestaat uit een aantal fases en duurt gemiddeld genomen vier maanden waarin tussen de drie en zes gesprekken plaatsvinden. Hierin bespreken ouder en hulpverlener onderwerpen die nodig zijn om de doelen te behalen, geeft de hulpverlener psycho-educatie en bespreekt hoe het netwerk de ouder kan ondersteunen. ** Ouderschapsbemiddeling (OSB) : Interventie Ouderschapsbemiddeling (OSB), is voor gescheiden ouders die verwikkeld zijn in een complexe scheidingsstrijd. Er zijn ernstige contact- en communicatie problemen en de complexe scheiding heeft geleid tot ontwikkelingsproblemen bij het kind. Deze interventie richt zich op het normaliseren van de relatie tussen ouders en het reorganiseren van het ouderschap. Instroomcriteria: Ouders van kinderen van 0 18 jaar die verwikkeld zijn in een complexe scheiding; Waarbij ouders in een hevige en aanhoudende strijd zijn om het kind / de kinderen; Waar ernstige contact- en communicatieproblemen spelen tussen ouders die een negatief effect hebben voor het kind / de kinderen; Waarbij de complexe scheiding leidt of heeft geleid tot ontwikkelingsproblemen van het kind / de kinderen. Qua omgangshuis is er op dit moment Tussenthuis. Tussenthuis heeft een zeer duidelijk contract, zodat ouders helder weten waar zij zich aan verbinden. SAVE (Bij OTS) biedt begeleide omgang. Humanitas biedt ook begeleid omgang (BOR). Humanitas BOR : Humanitas Begeleide omgangsregeling biedt kinderen een plek om na een scheiding contact te hebben met beide ouders. Er wordt onder begeleiding toegewerkt naar een nieuwe invulling van het ouderschap, waarbij het welzijn van de kinderen voorop staat. De ondersteuning is kosteloos. Vrijwillig maar niet vrijblijvend. Humanitas kiest nadrukkelijk geen partij, legt geen dossier aan en rapporteert niet. Om deel te kunnen nemen aan het traject bij BOR, is het belangrijk dat beide ouders bereid zijn tot het maken en nakomen van afspraken. Afhankelijk van de situatie wordt het meest geschikte traject gekozen. Alle trajecten zijn erop gericht dat ex partners in de toekomst als ouders kunnen samenwerken, zodat kinderen hierin niet worden belast. De trajecten vragen een enorme toewijding van de ouders. Bij sommige trajecten spelen ook de kinderen een actieve rol. Alle hulpverleningstrajecten duren zes tot zeven maanden en de Rechtbank wacht het resultaat van het traject af. Als het traject onverhoopt niet positief kan worden afgerond zal de Raad voor de Kinderbescherming alsnog een onderzoek gaan doen. Hiervoor hoeft de zaak niet opnieuw terug te komen bij de Rechtbank. Ook dat is een versnelling van de procedure. 13

14 Fase 5: Na de scheiding In deze fase kan gebruik worden van het hulpverleningsaanbod zoals omschreven in fase 4. Ook de werkmethode echtscheidingen van het Sociaal Team zoals omschreven in fase 3. Niet te vergeten de groes KIES die ook in fase 3 genoemd is. Begeleiding nieuw samengesteld gezin Een nieuw samengesteld gezin ontstaat vaak na een verlieservaring, oftewel een echtscheiding / relatiebreuk of overlijden van een van de ouders. Een op de vijf kinderen krijgt in zijn leven te maken met echtscheiding van de ouders. Dat wil zeggen dat deze kinderen een tijdje opgroeien in een eenoudergezin. Daarna zullen ze in een aantal gevallen aan een stiefgezin moeten wennen. Vijftig procent van de mannen en veertig procent van de vrouwen hertrouwt. Daarnaast is er een grote groep die gaat samenwonen met een nieuwe partner. Eén op de tien gezinnen in Nederland is een nieuw samengesteld gezin en het aantal is sterk stijgende. Deze nieuw samengestelde gezinnen gaan met positieve intentie aan de slag om de relatie te laten werken. De rol van ouder is echter significant anders dan die van stiefouder. Dit wordt soms onderschat en kan leiden tot grote problemen. De nieuwe relatie kan zelfs verbroken worden omdat de relatie tussen de ouder en zijn/ haar loyaliteit naar de eigen kinderen in de weg blijkt te staan. Maar liefst 60% van nieuw samengestelde gezinnen gaan binnen 3 jaar weer uit elkaar. Meestal is het de stiefouder die na verloop van tijd aangeeft dat de problemen met de kinderen, ex- partners of familie te zwaar worden. Stiefouder en ouder kampen met gevoelens van onmacht, eenzaamheid en radeloosheid en raken opgebrand. De kinderen uiten hun gevoelens in gedrag- en leerproblemen. Het woord zegt al: het is een nieuw ontstaan systeem waarin de gezinsleden verbindingen aangaan met andere, nieuwe gezinsleden. Ook al zou er op dit moment geen sprake zijn van problemen binnen uw nieuw samengestelde gezin, kunt u zich aanmelden bij ons voor tips en adviezen over de dynamiek van een stiefsysteem. Binnen het Sociaal Team van de Kleine Schans is deskundigheid op het gebied van het nieuw samengesteld gezin. Men kan zich zonder doorverwijzing aanmelden. Youke heeft specialisme op het gebied van nieuw samengesteld gezin. In een aantal gesprekken bespreekt men met de ouders en eventueel met de kinderen een aantal thema s waar een samengesteld gezin mee te maken heeft. Deze hulpvorm is voor ouders die al zijn aangemeld bij Youké waarbij tijdens de eerste gesprekken duidelijk wordt dat de dynamiek in het samengestelde gezin om meer aandacht vraagt. Begeleiding aan gescheiden echtparen o.a. door middel van de SCHIP methode Een echtscheiding is altijd een ingrijpende gebeurtenis. Niet alleen met betrekking tot de praktische aspecten van de echtscheiding, maar ook de emotionele aspecten. Er komen heel veel zaken bij kijken. Emoties gaan zo snel van de ene naar de andere kant dat het moeilijk is om bij te benen. 14

15 Bovendien is het geen proces van A naar B, maar het herhaalt zich meerdere keren. Het is ook niet een proces dat ineens bij de uitspraak over de echtscheiding afgerond is. Als er kinderen bij betrokken zijn, wordt het nog ingewikkelder. Gescheiden partners blijven als ouders met elkaar verbonden. Een relatie kan beëindigd worden, ouderschap niet. Het ouderschap stopt ook niet op het moment dat het kind 18 jaar wordt, het is levenslang. Soms gaat de omgang met elkaar jarenlang goed en ineens ontstaat ruzie bijvoorbeeld op het moment dat een van de twee, of allebei, een nieuwe relatie krijgt. Uit machteloosheid en het vaak niet meer met elkaar eens kunnen zijn, ontstaan conflicten. Beide ouders handelen uit eigen goede intenties, maar, als er sprake is van ruzies, zijn het vaak juist de kinderen die dupe worden zowel gedurende als ná de scheiding. Waar het vaak misgaat, is het feit dat beide partners het niet kunnen opbrengen om bij elkaar begrip en erkenning te vinden voor de pijn van het verlies. Het verlies van illusies, verwachtingen, veiligheid, saamhorigheid, etc. Of partners nu wel/geen kinderen hebben. Als blijkt dat praten met uw vrienden of familie niet voldoende helpt, dan kan het een goed idee zijn hulp in te schakelen. De medewerkers van het Sociaal Team van de Kleine Schans hebben ervaring met begeleiding aan ouders die uit elkaar zijn gegaan. Gedurende het traject wordt aandacht gegeven aan manier waarop gescheiden ouders uit strijd met elkaar kunnen blijven en constructieve afspraken kunnen maken over de kinderen. De hulpverlening kan steun bieden in de vorm van gesprekken en adviezen, eventueel doorverwijzing. Er kan gebruik gemaakt worden o.a. van de SCHIP-methode. 15

16 16