INFO 159 MAART Onkruidbestrijding met Basagran. Basagran. Basagran. Omstandigheden

Transcriptie

1 159 MAART 2006 INFO Onkruidbestrijding met Basagran Basagran blijkt nog steeds een vaste waarde binnen het aanbod aan herbiciden in ons land. De brede toelating in vele, ook kleine teelten, blijkt van onschatbare waarde voor een groot aantal gebruikers. Niet alleen de toelating in kleinere teelten met slechts een beperkt aantal middelen die gebruikt mogen worden, maar ook het gebruik als aanvullende mengpartner zorgen voor een aanhoudende belangstelling voor het veelzijdig inzetbare contactherbicide Basagran. Basagran Basagran is een wateroplosbaar concentraat dat per liter 480 gram van de werkzame stof bentazon bevat. Basagran is een onkruidbestrijdingsmiddel met contactwerking waarmee een groot aantal soorten tweezaadlobbige onkruiden effectief bestreden kan worden. Omdat grasachtige onkruiden niet worden bestreden, is het middel zeer selectief toepasbaar in granen en grassen. Ook in verschillende andere gewassen is Basagran voldoende selectief om met succes te kunnen worden toegepast. Bentazon verstoort bij de onkruiden de fotosynthese en is vrijwel alleen werkzaam in de groene delen van de plant. Vastgesteld is dat bij peulvruchten (erwten, bonen) en vlas Basagran goed kan worden toegepast in een lagedoseringensysteem (LDS). Hiermee is het moge Echte kamille; Matricaria camomilla Basagran Basagran is effectief tegen tweezaadlobbige onkruiden Basagran is in veel gewassen toegelaten lijk om in een aantal gevallen zowel de onkruiddoding als de selectiviteit te verbeteren. Basagran niet toepassen na 1 oktober. Zwarte nachtschade; Solanum nigrum Omstandigheden Voor een optimale werking moet Basagran worden toegepast bij groeizaam en vrij zonnig weer. De onkruiden moeten klein zijn en het gewas droog. Regen binnen enkele uren na de toepassing is nadelig voor het bestrijdingsresultaat, en kan als het om grote hoeveelheden gaat door wortelopname zelfs schadelijk zijn voor het cultuurgewas in een zeer jong stadium. Wortelopname kan alleen maar schadelijk zijn in die gewassen waarbij de selectiviteit van Basagran berust op het vermijden van opname, bijvoorbeeld door de bladstand en of de dikte van de waslaag (bijvoorbeeld uien). Basagran moet bij voorkeur worden verspoten in minimaal 300 liter water per ha en met een middelgrove druppel.

2 In proeven bleek dat ook met lagere hoeveelheden water (± 100 liter) goede resultaten kunnen worden verkregen. Een vereiste is dan wel dat de onkruiden heel klein zijn (max. 2 blaadjes) en de luchtvochtigheid hoog. Zonnige omstandigheden na de toepassing verbetert de werking. Onderzoek in 2005 heeft wederom aangetoond dat het toevoegen van een hulpstof de werking van Basagran nog verder verbeterd. De toevoeging van Promotor verdient de voorkeur omdat deze niet alleen een goede verbetering van de werking van Basagran geeft, maar ook gewasveilig is. Pas echter wel op in gewassen waar de selectiviteit van Basagran berust op het niet raken van het gewas of het verschil in dikte van de waslaag t.o.v. het onkruid. In welke gewassen Basagran is toegelaten voor gebruik in de teelt van aardappelen (consumptie en fabrieksaardappel), granen, graszaad, snijmais, korrelmais, suikermais, vezelvlas, lijnzaad, landbouwerwten, doperwten, stamslabonen, landbouwstambonen, veldbonen, tuinbonen, blauwmaanzaad, uien, bieslook, graszoden, gazons, sportvelden, grasland, vingerhoedskruid en bloemenzaadteelt. In deze info wordt nader ingegaan op het gebruik van Basagran in de teelt van maïs, erwten, bonen, grasland, graszaad, vlas, aardappelen en uien. In een aantal gewassen is Basagran één van de weinige toegelaten middelen. Tankmixen met Basagran zijn dan vaak nodig om een breed werkingsspectrum te krijgen. Maïs Naast de toenemende belangstelling voor Laddok N, waar ook betazon in zit, zien we een toenemende interesse voor Basagran in de maïsteelt. Voor de maïsteelt is met name de werking tegen geraniumsoorten, onder andere ooievaarsbek, van belang. Met een dosering Basagran van 1,0 l/ha kan de vaak gebrekkige werking van andere contactherbiciden op ooievaars en reigersbek verbeterd worden tot een goed niveau. Erwten Landbouwerwten Onafhankelijk van het ontwikkelingsstadium van de erwtenplant kunnen zeer kleine onkruiden (kiemplanten) worden bestreden met 1 l/ha Basagran 300 ml/ha Promotor (uitvloeier & penetrator). Zodra er nieuwe kiemplanten van onkruiden verschijnen moet de bespuiting worden herhaald. Grotere onkruiden kunnen vanaf 5 cm gewaslengte en een afgehard gewas worden bestreden met 23 l/ha Basagran 300 ml/ha Promotor. Toevoeging van Stomp 400 SC in een LDSsysteem op klein onkruid verbetert bijvoorbeeld de werking op ereprijs, dovenetel en bingelkruid. De veiligheidstermijn voor de teelt van landbouwerwten is 21 dagen. Conservenerwten Voor conservenerwten geldt hetzelfde advies als voor landbouwerwten. Echter voor doperwten geldt een veiligheidstermijn van 42 dagen. In de praktijk blijkt dat er verschil in gevoeligheid voor Basagran is tussen de verschillende rassen. De meeste rassen geven geen problemen, er zijn echter enkele rassen die gevoeliger zijn voor Basagran. Indien u dit niet in beeld hebt, informeer dan bij uw contractgever of de kweker naar de gevoeligheid van het ras voor Basagran. Bonen Veldbonen Op zeer kleine onkruiden onafhankelijk van de ontwikkeling van het bonengewas 0,50,75 liter Basagran per ha. Op grotere onkruiden bij 510 cm gewaslengte, 1,5 l/ha Basagran. Toevoeging van Stomp 400 SC in een LDSsysteem op klein onkruid verbetert bijvoorbeeld de werking op ereprijs, dovenetel en bingelkruid. Perzikkruid; Polygonum persicaria Stamslabonen en landbouwstambonen Onafhankelijk van de ontwikkeling van het bonengewas op zeer kleine onkruiden 0,3 0,5 l/ha Basagran 150 ml/ha Promotor. 2 DIVISIE AGRO

3 Graszaadteelt Zomerzaai van Engels en Italiaans raaigras kan er vanaf ongeveer 10 dagen na opkomst van het gras worden gespoten met 3 l/ha Basagran. Kamille en muur zijn op deze wijze in een vroeg stadium te bestrijden. Voor een aantal onkruiden zal een mengpartner noodzakelijk zijn. Door het toevoegen van 0,5 0,75 l/ha Starane, als er grote kleefkruidplanten aanwezig zijn, kan de werking worden versterkt. Zwaluwtong; Polygonum convulvus Op grotere onkruiden, in het 1,5 tot 2,5 drietallig bladstadium van de bonenplant 1,5 l/ha Basagran. Vanaf het 2,5 drietallig bladstadium van de bonenplant met onderbladapparatuur 3 l/ha Basagran. Bij een late veronkruiding (tot 3 weken voor de oogst) met onderbladapparatuur 3 l/ha Basagran. N.B. Bonen zijn gevoeliger voor Basagran dan erwten. Bij een dagtemperatuur hoger dan 20 C tegen de avond spuiten. Gebruik minimaal 300 liter water per ha. In proeven is gebleken dat zeer kleine onkruiden ook zeer goed met geringe waterhoeveelheden (100 l/ha) zijn te bestrijden in een LDSsysteem. Minimaal een periode van 4 dagen aanhouden tussen bijv. een bespuiting tegen insecten en een bespuiting met Basagran. Voor stambonen geld een veiligheidstermijn van 21 dagen. Grasland Nieuw ingezaaid grasland Zodra het jonge gras een lengte heeft van ± 5 cm kan het worden gespoten met 1,5 l/ha Basagran, tegen zeer kleine onkruiden, o.a. muur en herderstasje. Zijn de onkruiden groter, dan moet de dosering Basagran worden verhoogd naar 2 l/ha. Basagran kan ook worden gebruikt in gras/klaver mengsels. Na dekvrucht of 2e jaars percelen Op percelen met veel jonge kamille wordt een bespuiting met 3 l/ha Basagran aanbevolen. Vlas Afhankelijk van de grootte van de onkruiden kan Basagran in vlas worden toegepast bij 2 tot 10 cm gewaslengte. Indien slechts één bespuiting met Basagran wordt uitgevoerd is het juiste stadium een gewaslengte van 6 tot 10 cm en bedraagt de dosering 3 l/ha. Bij een gesplitste toepassing van Basagran wordt de eerste bespuiting uitgevoerd zodra kleine onkruiden (max. 2 echte blaadjes) aanwezig zijn. De tweede bespuiting vindt meestal plaats bij een gewaslengte van 6 tot 10 cm. Bij de gesplitste bespuiting wordt 2 keer 1 1,5 l/ha Basagran per bespuiting gebruikt. Door toevoeging van 1 1,5 l/ha minerale olie wordt de werking op melganzenvoet en uitstaande melde sterk verbeterd. Om schade te voorkomen Basagran olie niet gemengd verspuiten met een insecticide en een interval van minimaal 4 dagen na de bespuiting met het insecticide in acht nemen. De indruk bestaat dat bij gebruik van Basagran olie de gevoeligheid voor nachtvorst wat groter wordt. Bestaand grasland Voor de bestrijding van onkruiden in bestaand grasland kan ook gebruik worden gemaakt van Basagran. De dosering kan dan verhoogd worden tot maximaal 3l/ha. In weiland geldt een veiligheidstermijn van 7dagen voor maaien of weiden. Muur; Stellaria media DIVISIE AGRO 3

4 Knopherik; Raphanus raphanistrum Kleefkruid; Galium aparine Aardappelen Na opkomst van de aardappelen kan bij een gewashoogte van 5 10 cm een bespuiting worden uitgevoerd tot 2 l/ha Basagran. Doseringen van 1,0 l/ha en hoger alleen toepassen als noodmaatregel. Onderzoek in 2004 en 2005 heeft uitgewezen dat een LDSsysteem van 2 keer een bespuiting met 0,5 Basagran 30 gr/ha Titus uitvloeier een zeer goed bestrijdingsresultaat geeft. Toevoegen van MCPA is een noodmaatregel die behalve optische effecten ook tot opbrengstderving kan leiden. In de consumptieteelt is het goed mogelijk om met een nog lagere dosering Basagran, 0,2 tot 0,25 l/ha, gemengd met Titus en/of metribuzin in een systeem met 2 tot 4 bespuitingen een goed resultaat te krijgen. Voordeel van een LDSsysteem is dat de schadekansen ook kleiner zijn. Voor een goed resultaat de bespuiting vroeg uitvoeren, de onkruiden zijn dan klein en er is nog geen sprake van parapluwerking door de aardappel. In tabel 1 is de gevoeligheid van verschillende rassen voor Basagran weergegeven. Op basis van metingen met een MLHDmeter is gebleken dat aardappelen slechts kort op de Basagran reageren, al kan die reactie wel heftig zijn. Tabel 1: Rasgevoeligheid van aardappelen, voor zover bekend (zeer) gevoelig Licht gevoelig Tolerant Agria Aveka Bintje Désirée Festien Fontane Innovator Katinka Lady Christl Lady Rosetta Marijke Mercator Nicola Ramos Starga Turbo Ukama Van Gogh Asterix Melody Seresta Valiant Accent Astarte Aurora Bildstar Doré Eigenheimer Felsina Frieslander Frisia Hansa Irene Jaerla Karakter Mentor Premiere Saturna Victoria Herderstasje; Capsella bursa pastoris Als noodmaatregel is een onderbladbespuiten met de kappenspuit gewasvriendelijker dan de volveldstoepassing. In de praktijk zijn bij (zetmeel) aardappelen gunstige ervaringen opgedaan bij de bestrijding van melganzenvoet met een combinatie van 1 liter Basagran 0,5 liter MCPA. Let op bij gebruik van MCPA; afhankelijk van de omstandigheden, bijvoorbeeld neerslag, kan zelfs na enkele weken nog gewasreactie optreden. DIVISIE AGRO 4

5 Tabel 2: Gevoeligheid dicotyle onkruiden voor Basagran Onkruiden Akkerdistel Akkerviooltje Bingelkruid Brandnetel (kleine) Doornappel Dovenetel (paarse) Duivenkervel Duizendknoop Ereprijssoorten Ganzenbloem (gele) Ganzenvoetsoorten Guichelheil Hennepnetel Herderstasje Herik Hoenderbeet Kamillesoorten Karwijopslag Kleefkruid Knolcyperus Knopherik Knopkruid (klein) Koolzaadopslag Krodde (witte) Kroontjeskruid Kruiskruid (klein) Meldesoorten Melkdistel Muur Ooievaarsbek (kleine) Paardenbloem Perzikkruid Spurrie Varkensgras Waterpeper Wikke Zuringsoorten Zwaluwtong Zwarte nachtschade 3 liter Basagran 4 () 4 k k k k 2 2 k k k k 4 2 = zeer goede bestrijding = goede bestrijding = matige bestrijding = ongevoelig k = kiemplanten gevoelig 2 = gevoelig tot tweebladstadium 4 = gevoelig tot vierbladstadium 5 DIVISIE AGRO

6 Uien In de teelt van uien kan Basagran op 2 manieren toegepast worden namelijk een LDSsysteem en als correctiemaatregel. Raadpleeg voor meer informatie BASF Info 155: Het onkruidbestrijdingsteam in uien: Stomp 400 SC en Pyramin DF. LDSsysteem Beginnen vanaf 34 cm eerste echte pijp en onkruiden in kiemplantstadium. Spuittechniek middelgrove druppel. Dosering 0,15 I/ha Basagran 0,15 I/ha ioxynil. Vanaf 4 cm pijplengte kan indien mogelijk en nodig de dosering opgevoerd worden tot 0,4 l/ha Basagran 0,4 I/ha ioxynil. Correctiemaatregel Vanaf 10 cm gewaslengte kan met 1,5 I/ha Basagran gespoten worden met een grove druppel. Voor beide systemen geldt: alleen op een droog en afgehard gewas spuiten; watergebruik 500 l/ha, met een grove druppel; geen olie of andere hulpstoffen toevoegen; enige gewasreactie is niet uitgesloten; niet toepassen in winteruien. Bestrijding knolcyperus In de teelten waarin Basagran is toegelaten is het ook mogelijk knolcyperus (Cyperus esculentus) te bestrijden met Basagran. Voor een geslaagde knolcyperusbestrijding is echter een dosering van 3 l/ha, in combinatie met minerale olie, nodig. Daarnaast mogen de jonge plantjes niet groter zijn dan 10 cm om een acceptabel resultaat te krijgen. Omdat knolcyperus zich ontwikkeld vanuit knolletjes is een herbehandeling vaak noodzakelijk. Als een gewas de aanbevolen dosering of de combinatie met minerale olie niet verdraagt, is het gebruik van afschermkappen of speciale onderbladspuitapparatuur aan te raden om gewasschade te voorkomen. Indien er voor de behandeling met Basagran een ander herbicide met een (neven)werking op knolcyperus is gebruikt, kan dit de werking van Basagran verbeteren. Basagran heeft voor zover nu bekend geen werking op Cyperus rotundus, een zusje van de knolcyperus. Basagran, Laddok N, Promotor, Pyramin DF en Stomp 400 SC zijn gedeponeerde handelsmerken van BASF Starane is een gedeponeerd handelsmerk van Dow Agrosciences Titus is een gedeponeerd handelsmerk van Dupont Crop Protection Products Lees voor het gebruik eerst het etiket BASF Nederland B.V. Divisie Agro Postbus MC Arnhem Telefoon (026)