Groene ruimte en -techniek

Transcriptie

1 INFORMEREN INSPIREREN Lesbrief 1 / Blad 1 INTERESSEREN Natuur past bij iedereen. Of je nu groene vingers hebt, graag evenementen organiseert of juist handig bent met computers. Binnen deze veelzijdige wereld ben je zowel bezig met het beheren van bos en natuur, alsook met de aanleg en het onderhoud daarvan. Daarnaast is het belangrijk dat de groene ruimte om ons heen, ook wel het milieu genoemd, schoon en veilig is. Daarvoor zijn regels opgesteld en die moeten worden nageleefd. Werken in De wereld van Om in De wereld van te werken, moet je oog hebben voor al het groen om je heen. Of het nu de natuur is in een bos of recreatiepark, de akkers vol maïs en graan of de groenstrook in jouw straat. Als bos- en natuurliefhebber is er genoeg te doen. Herken je veel soorten dieren en planten, dan kun je bijvoorbeeld het veld in om de natuur te beschermen. Weer anderen delen graag hun enthousiasme over de natuur door informatie te geven. Dat gebeurt bijvoorbeeld aan de voordeur van een natuurgebied: in bezoekerscentra. Maar ook op de websites en tijdschriften van de vele natuurorganisaties die Nederland rijk is. Je hoeft dus niet perse buiten te werken, op een tractor te rijden of zelf groene vingers te hebben. Het is maar net waar je voor kiest. Zo kun je ook werken in een groene energiecentrale. Om onze wereld schoon en mooi te houden wordt steeds meer gebruik gemaakt van milieubewuste energie, zoals zonne- en windenergie. Een andere groene energiebron is biomassa. Afvalresten van bomen, struiken, planten, bermmaaisel en riet worden in speciale energiecentrales verwerkt tot biomassa en dat wordt weer omgezet in energie. Daarmee slaan we eigenlijk twee vliegen in één klap: we wekken duurzame energie op én het groene afval wordt opgeruimd. In de toekomst zou het zo maar kunnen zijn dat je smartphone van biomassa wordt gemaakt! Wie wel graag buiten werkt en het leuk lijkt met machines in de weer te zijn, kan zich uitleven in de groen-, grond-, infratechniek (GGI). Als medewerker groen, grond, infra zorg je ervoor dat de groene ruimte in en rond steden, maar ook op het platteland aangelegd en onderhouden wordt. Je helpt dan mee om bijvoorbeeld sportvelden aan te leggen en mooi te houden, of sloten te graven of om de akkers voor boeren te verzorgen. Stoer werk, dat zeker! De groene ruimte om ons heen moet ook schoon blijven en vooral veilig. Niet alleen in een bos of natuurpark, maar ook in onze woonwijken. Dat is een hele serieuze zaak. Het vraagt om mensen die het belangrijk vinden om samen te werken aan een schoon en veilig milieu. Je brengt die boodschap over op bijvoorbeeld bedrijven, maar ook boeren. En als het moet durf je ook op te treden als de regels niet goed worden nageleefd. Misschien is dit ook jouw toekomst? Doe de opdrachten en ontdek nog veel meer over de beroepen en opleidingen die De wereld van te bieden heeft. Begrippen Bosbeheer, natuurbeheer, bos, hei, water, duinen, voorlichting en communicatie in en over natuur, educatie, ondernemer, tuinaanleg en -onderhoud, aanleg en onderhoud van groen, grond en infra, agrarisch loonwerk, grondverzet, milieu, duurzaam, groene energie, handhaving, milieucontrole, veiligheid, bodemonderzoek. PSO IDEEËNBOX GROEN 1

2 INFORMEREN INSPIREREN Lesbrief 1 / Blad 1 INTERESSEREN Natuur past bij iedereen. Of je nu groene vingers hebt, graag evenementen organiseert of juist handig bent met computers. Binnen deze veelzijdige wereld ben je zowel bezig met het beheren van bos en natuur, alsook met de aanleg en het onderhoud daarvan. Daarnaast is het belangrijk dat de groene ruimte om ons heen, ook wel het milieu genoemd, schoon en veilig is. Daarvoor zijn regels opgesteld en die moeten worden nageleefd. Werken in De wereld van Om in De wereld van te werken, moet je oog hebben voor al het groen om je heen. Of het nu de natuur is in een bos of recreatiepark, de akkers vol maïs en graan of de groenstrook in jouw straat. Als bos- en natuurliefhebber is er genoeg te doen. Herken je veel soorten dieren en planten, dan kun je bijvoorbeeld het veld in om de natuur te beschermen. Weer anderen delen graag hun enthousiasme over de natuur door informatie te geven. Dat gebeurt bijvoorbeeld aan de voordeur van een natuurgebied: in bezoekerscentra. Maar ook op de websites en tijdschriften van de vele natuurorganisaties die Nederland rijk is. Je hoeft dus niet perse buiten te werken, op een tractor te rijden of zelf groene vingers te hebben. Het is maar net waar je voor kiest. Zo kun je ook werken in een groene energiecentrale. Om onze wereld schoon en mooi te houden wordt steeds meer gebruik gemaakt van milieubewuste energie, zoals zonne- en windenergie. Een andere groene energiebron is biomassa. Afvalresten van bomen, struiken, planten, bermmaaisel en riet worden in speciale energiecentrales verwerkt tot biomassa en dat wordt weer omgezet in energie. Daarmee slaan we eigenlijk twee vliegen in één klap: we wekken duurzame energie op én het groene afval wordt opgeruimd. In de toekomst zou het zo maar kunnen zijn dat je smartphone van biomassa wordt gemaakt! Wie wel graag buiten werkt en het leuk lijkt met machines in de weer te zijn, kan zich uitleven in de groen-, grond-, infratechniek (GGI). Als medewerker groen, grond, infra zorg je ervoor dat de groene ruimte in en rond steden, maar ook op het platteland aangelegd en onderhouden wordt. Je helpt dan mee om bijvoorbeeld sportvelden aan te leggen en mooi te houden, of sloten te graven of om de akkers voor boeren te verzorgen. Stoer werk, dat zeker! De groene ruimte om ons heen moet ook schoon blijven en vooral veilig. Niet alleen in een bos of natuurpark, maar ook in onze woonwijken. Dat is een hele serieuze zaak. Het vraagt om mensen die het belangrijk vinden om samen te werken aan een schoon en veilig milieu. Je brengt die boodschap over op bijvoorbeeld bedrijven, maar ook boeren. En als het moet durf je ook op te treden als de regels niet goed worden nageleefd. Misschien is dit ook jouw toekomst? Doe de opdrachten en ontdek nog veel meer over de beroepen en opleidingen die De wereld van te bieden heeft. Begrippen Bosbeheer, natuurbeheer, bos, hei, water, duinen, voorlichting en communicatie in en over natuur, educatie, ondernemer, tuinaanleg en -onderhoud, aanleg en onderhoud van groen, grond en infra, agrarisch loonwerk, grondverzet, milieu, duurzaam, groene energie, handhaving, milieucontrole, veiligheid, bodemonderzoek. PSO IDEEËNBOX GROEN 1

3 Lesbrief 1 / Blad 2 Oriëntatie/Verkenning Lees de tekst op pagina 1 over groene ruimte en -techniek. Wat hoort hier allemaal bij volgens jou? Hoe ziet De wereld van Groene ruimte en -techniek er uit? Zoek ongeveer vijftien foto s en plaatjes die volgens jou bij deze wereld horen. Denk aan akkers en velden, water, stadsgroen, wegen, water- en natuurgebieden, maar ook fabrieken. Let ook op de mensen die in deze wereld werken. Hoe zien zij eruit? Welke apparaten en/of machines gebruiken ze? En welke communicatiemiddelen kunnen van pas komen? Plak alles op een vel papier of maak er een collage van in een Word-document, in Powerpoint of Prezi. NATUUR VOOR IEDEREEN De natuur is voor iedereen en past bij iedereen. In het werkveld van bos- en natuur ben je praktisch bezig, bijvoorbeeld als boswachter of bosaannemer. Maar je kunt ook informatie geven over bos- en natuur. Bijvoorbeeld aan mensen die een natuurpark bezoeken. Het is in ieder geval belangrijk dat je zorgt voor een goede balans tussen mens en natuur: de mens moet van de natuur kunnen genieten, maar de natuur mag daar geen last van hebben. Ga jij in je vrije tijd weleens naar een bos- of natuurgebied? Nederland is een klein en dichtbevolkt land. Toch hebben we honderden prachtige bos- en natuurgebieden. Hier krijgen dieren en planten alle ruimte om goed te kunnen leven. Mensen kunnen hier wandelen, bijvoorbeeld met hun hond, of fietsen. Zij genieten dan van al het moois wat de natuur te bieden heeft. Dat is ontspannend en goed voor de gezondheid. Bos- en natuurparken gebruiken we ook om juist actief bezig te zijn: te hiken, mountainbiken, hardlopen of te varen. Boswachters en terrein/beheermedewerkers van bos- en natuurorganisaties zorgen ervoor dat de natuur gezond blijft. Het is dan weleens nodig om bomen te kappen of riet te snijden. In het werkveld van bos- en natuur kun je ook aan de slag in een bezoekerscentrum. Dat is een gebouw bij een natuurgebied waar je informatie krijgt over alles wat daar leeft en hoe de natuur beschermd wordt. Medewerkers van bezoekerscentra zijn gastvrouw of gastheer van een natuurgebied. Zij zorgen ervoor dat iedereen precies weet wat er in het gebied kan en mag worden gedaan. Bijvoorbeeld door folders te maken en door vragen te beantwoorden aan de balie. Maar ook door de website goed bij te houden, of door activiteiten te organiseren. A B C 1. Een bos vol bomen Een boswachter weet natuurlijk veel van de natuur. Dat hoort bij zijn werk. Maar jij weet er vast ook wel iets van. a) Bedenk zoveel mogelijk boomsoorten die in Nederland groeien. Vul het rijtje aan. 1. Eik Weet jij er minstens vijf? Dan heb je aardig wat kennis van de natuur! Als je minder weet, valt er nog genoeg te ontdekken. D b) Bomen zijn te herkennen aan hun bladeren of naalden. Bekijk de foto s. Welk blad hoort bij welke boomsoort? A.... C.... E.... B.... D.... E PSO IDEEËNBOX GROEN 2

4 Lesbrief 1 / Blad 3 c) Gekapte bomen gaan niet de afvalbak in. Je kunt er juist mooie dingen van maken. Welke spullen bij jou thuis kunnen gemaakt zijn van hout uit het bos? Op pad met boswachter Janneke Bekijk het YouTube-filmpje Houtoogst in het Amerongse bos met boswachter Janneke op oncerstaande link, of scan de QR-code. Vul daarna de vragen in. a) In welk natuurgebied werkt Janneke en van welke natuurorganisatie is dat?... b) Janneke vertelt over de houtoogst. Ze legt uit waarom elk jaar bomen gekapt worden. Wat is het beste antwoord? Omcirkel de juiste letter. A. Dit bos is een productiebos, het is normaal om hout te oogsten. B. Alleen door het bos uit te dunnen blijft er ruimte voor de dieren om te leven. C. Staatsbosbeheer is een winstgevend houtbedrijf. c) Wat zijn voordelen van houtkap voor de natuur? Vink aan. Er komen open plekken waar weer nieuw, jong bos gaat groeien. Er ontstaat meer afwisseling en dat is goed voor de natuur. Er komt meer ruimte voor dassenburchten. Recreanten krijgen daardoor meer ruimte om te wandelen en fietsen. De zaden in de bodem krijgen zonlicht en kunnen ontkiemen. d) Sommige bomen krijgen een lintje om en anderen krijgen een geverfde stip. Waarom is dat? e) Een boswachter moet natuurlijk meer kunnen dan boomsoorten herkennen. Hieronder staan een aantal taken en vaardigheden. Welke horen bij de boswachter, denk jij? Vink aan. Goed met een kettingzaag overweg kunnen. Uitleg geven over het bosbeheer en natuurontwikkeling. De route uitleggen aan bezoekers van een natuurgebied. Bos controleren op planten- en diersoorten. In bomen klimmen om vogelnesten te zoeken. De gedragscodes voor goed bosbeheer kennen. Overleggen met de gemeente/burgemeester. 3. Help de natuur een handje De natuur in Nederland kan een heleboel zelf, maar gaat niet helemaal haar eigen gang. Natuurbeheerders doen er van alles aan om de natuur een handje te helpen. PSO IDEEËNBOX GROEN 3

5 Lesbrief 1 / Blad 4 a) Bekijk de foto s die hieronder staan afgebeeld. Weet jij om welke machine, welk apparaat of gereedschap het gaat? En waarvoor het gebruikt wordt? Vul in. Foto Naam gereedschap Handeling / werk Nodig voor 1 Bos uitdunnen, houtoogst 2 Bijhouden hoeveel hout er in het bos staat en waar welke planten en dieren zijn 3 Het omzagen van hele dikke bomen en het in stukken zagen van bomen 4 Gevaarlijke overhangende takken weghalen b) Welke vaardigheden zijn nodig om een goede boswachter te zijn, denk je? Vink aan. Handig zijn met computers Goed een vogelhuisje kunnen maken Kennis en kunde van planten en dieren Goed in een tractor rijden Houden van buiten werken Goed kunnen overleggen met andere mensen Anders, Waarom is natuur in Nederland belangrijk? Natuur in Nederland is veel meer dan bos alleen. Kies een natuurgebied uit waar jij weleens komt. Misschien is er vlakbij jouw woonplaats een natuurgebied, bijvoorbeeld een stadspark of een sloot of een plek met veel natuur, dat kan ook. a) Weet je hoe het gebied heet en wat voor soort natuurgebied het is? Vink aan. Naam gebied:... Bos Heide Duinen/strand Gras/weide Plassen/meren/rivieren 2 3 b) Natuurgebieden zijn om meerdere redenen belangrijk voor Nederland. Geef met ++ / + / - aan wat jij het belangrijkste vindt van natuurgebieden... Ruimte voor dieren, planten, vogels, insecten... Goed voor de mensen die bij natuurorganisaties werken... Ruimte voor mensen, om te recreëren en rust te hebben... Het is goed voor je gezondheid, je kunt er sporten en ontspannen... Ruimte voor kinderen om te spelen... Anders zou alles volgebouwd worden... Om de biodiversiteit in ons land te beschermen 4 c) Weet je nog wat je gedaan en gezien hebt in het natuurgebied van vraag 4a)? Gedaan: Gezien (soorten dieren, vogels en planten): PSO IDEEËNBOX GROEN 4

6 Lesbrief 1 / Blad 5 5. Te gast in de natuur Ben jij wel eens in een bezoekerscentrum geweest? Bijvoorbeeld van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer of Nationaal Park de Hoge Veluwe? a) Weet je wat medewerkers van het bezoekerscentrum allemaal doen? Vink aan. Afrekenen met een bezoeker die een natuurboek koopt. Een speurtocht begeleiden voor bijvoorbeeld een schoolreisje, leerlingen vertellen over de natuur. Uitleggen wat er in het gebied te zien is. Leuke spulletjes verkopen uit de winkel, bijvoorbeeld koffiemokken. Meewerken aan het opzetten van een nieuwe tentoonstelling. Foto s maken en stukjes schrijven voor de website. b) Wat daarvan lijkt jou het leukste om zelf te doen?..., omdat c) Ga naar de website van Nationaal Park De Alde Feanen: Klik op de button Bezoekerscentrum. Welk uitdagend onderzoeksmateriaal is er beschikbaar voor kinderen? Noem er drie d) Stel dat jij de gastheer of gastvrouw bent van dit bezoekerscentrum. Een vader vraagt wat hij met zijn kinderen kan doen. Welke route zou jij dan aanraden en waarom? e) Weet jij of Nationaal Park De Alde Feanen ook het sociale medianetwerk Twitter gebruikt? Geef eventueel een voorbeeld van een Twitter-bericht. 6. Groene energie met biomassa Lees in het intro van De wereld van (tabblad 1), nog eens wat we verstaan onder biomassa. Ga dan aan de slag met onderstaande vragen. Ga naar de website klik op de button energie en dan op biomassa. a) Welke soorten biomassa zijn er? b) Geef een paar voorbeelden waaruit droge en daarnaast natte biomassa kan bestaan. c) Bekijk de eerste 45 seconden van het YouTube-filmpje van de gemeente Breda op de volgende link, of scan de QR-code: De gemeente Breda gaat biomassa inzetten in een van haar woonwijken. De mevrouw in het filmpje heeft een tak in haar handen, die goud waard is. Waarom? PSO IDEEËNBOX GROEN 5

7 Lesbrief 1 / Blad 6 DOEN! Opdracht: Maak een presentatie van jouw natuur Werk in groepjes van 2 of 3 Natuur is overal. Ook naast de school. Ga naar buiten met je smartphone en maak een fotoreeks van alle natuur die je ziet. Insecten onder een tegel, een paddenstoel op een boom, een veer van een vogel, een plant die bloeit, koeien in de wei: alles mag! Probeer op school zoveel mogelijk namen van de dieren (dus ook insecten), veren, bomen en planten te achterhalen. Maak nu voor de klas een collage van foto s en beelden die je hebt gevonden. Dat kunnen beelden uit tijdschriften zijn, maar ook afbeeldingen die je op internet hebt gevonden. Je kunt de collage maken door de plaatjes op een vel papier te lijmen of maak een Powerpointof Prezi presentatie, waarin je zowel plaatjes gebruikt die je op internet hebt gevonden, alsook foto s die je met je smartphone hebt gemaakt of scan een afbeelding uit een tijdschrift of boek. TECHNIEK BIJ AANLEG EN ONDERHOUD VAN GROEN, GROND EN INFRA Of het nu gaat om sportvelden, bermen, het groen dat rond gebouwen is geplant of de gewassen bij de boer op het land. Voor al dat groen geldt dat het eerst aangelegd en daarna onderhouden wordt. Een hele klus inderdaad. Maar gelukkig staat er voor alle verschillende werkzaamheden wel een gave machine klaar. Groot of klein: tractoren met apparatuur om te egaliseren, zaaien, bemesten, maaien en oogsten. En machines en gereedschap om te graven, sleuven te trekken, groen te snoeien en bomen te kappen. In de groen-, grond- en infratechniek werken mensen aan de aanleg van wegen, straten en openbaar groen. En voor het bewerken van akkers en weilanden huren boeren graag specialisten in die dat werk kunnen doen. Ze hebben de modernste en zeer gespecialiseerde machines om te zaaien of de oogst binnen te halen. Als je van machines en buitenwerken houdt, is dit echt iets voor jou! 7. Groen- grond- en infratechniek: wat houdt dat in? Bekijk het YouTube-filmpje Dit is de cumelasector!, of scan de QR-code. a) Bedrijven die gespecialiseerd zijn in groen, grond en infra worden in het filmpje aangeduid als cumelabedrijven. Waar worden deze bedrijven ingezet als het gaat om de agrarische sector? b) Wat doet een medewerker groen, grond en infra nog meer? c) Wat vinden de jongens die zijn geïnterviewd leuk aan hun werk? d) Vind jij dit werk leuk, denk je? Wat lijkt je er leuk aan? Wat lijkt je er minder leuk aan? PSO IDEEËNBOX GROEN 6