Wind maken. Contextgebied Energie Windenergie. Thema : Herfst -stormweer Uitgetest in de tweede kleuterklas Haalbaar voor kinderen tussen 4 en 6 jaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wind maken. Contextgebied Energie Windenergie. Thema : Herfst -stormweer Uitgetest in de tweede kleuterklas Haalbaar voor kinderen tussen 4 en 6 jaar"

Transcriptie

1 Wind maken Thema : Herfst -stormweer Probleem We willen spelen met de wind maar er is geen wind! Concrete doelen Wind en windkracht ervaren in de natuur. Zelf ontdekken hoe wind kan gemaakt worden met het eigen lichaam, met voorwerpen uit het concrete klassenmilieu en met toestellen van thuis. Zelfstandig en veilig kunnen omgaan met de haardroger. De ventilator onder begeleiding gebruiken om wind te maken. Ervaren dat energie nodig is om toestellen te doen werken. Ontwikkelingsdoelen en eindtermen OD 2.5 Tonen zich bereid om veilig om te gaan met materialen en van de klas. ET 2.2 Kunnen van voorwerpen uit hun omgeving aangeven welke de energiebron is die nodig is voor de waargenomen beweging. ET 2.8 Kunnen eigen werkwijzen vergelijken met andere werkwijzen en een oordeel geven daarover. ET 2.9 Brengen waardering op voor eenvoudige, inventieve technieken van technische constructies en voorwerpen. Leerplandoelen G.O OVSG VVKBaO

2 Wind maken (1/2) een mogelijke werkwijze 1. Ervaringen met wind Een klasgesprek als verwerking van de herfstwandeling. De kleuters hebben een boswandeling gemaakt. Het waaide erg hard die dag. Ze hebben ervaren dat de draagtasjes wegwaaiden in de wind, dat iemand zijn pet afwaaide, dat de open jas als een zeil veel wind nam, dat het achter de boomstam minder hevig waaide, dat de wind koud aanvoelde, Ze vragen zich af hoe dat komt. De kleuters willen meer weten over de wind. Ze trekken naar buiten met hun plastiekzak en willen spelen met de wind maar helaas er is nu onvoldoende. Dus zullen ze zelf wind moeten maken. 2. Probleem: zelf wind maken. De heeft droge herfstbladeren in de klas gebracht. Opdracht: doe de bladeren bewegen zonder er aan te komen. De kleuters suggereren oplossingen om wind te maken. Verschillende werkwijzen worden uitgetest door een individueel kind, een groepje kinderen, alle kinderen. Uitgangspunt : Ons lichaam is het eerste instrument - we blazen de blaadjes weg, (alleen, allemaal) - we bewegen met de handen, (alleen, een groepje kleuters) Ervaringsbesluit: de kinderen begrijpen dat de wind krachtiger wordt door samen te werken. Uitgangspunt: Hulpmiddelen uit de klas in het verlengde van eigen kunnen - we gebruiken voorwerpen uit de klas (bierviltje, een boekje, een dienbord,..) Ervaringsbesluiten: de kinderen ervaren dat grote oppervlaktes meer lucht verplaatsen en dus meer wind maken.. hoe meer inspanning je doet, hoe meer wind je kan maken maar dat is lastig.

3 Wind maken (2/2) een mogelijke werkwijze 3. Wind gebruiken in thuissituaties. Een klassengesprek richt de kleuters op situaties waarbij men thuis gebruik maakt van wind om dingen te doen. - op de verjaardagstaart worden de kaarsjes uitgeblazen. - de blaasbalg is soms nodig bij het haardvuur. - we drogen onze haren met een haardroger. - we zoeken afkoeling bij de ventilator. - de herfstbladeren worden weggeblazen op het terras - 4. Veilig omgaan met elektrische toestellen In de klas zijn diverse toestellen aanwezig: een haardroger een bladblazer een ventilator een blaasbalg een fietspomp De haardroger: Onder begeleiding mogen de kleuters omgaan met de haardroger. De juf leert ze de start- en de temperatuurschakelaar hanteren. De kinderen mogen de haardroger uittesten op de blaadjes nadat ze hun handen hebben drooggewreven aan een doek. De ventilator: De kleuters leren de werking en de besturing van een ventilator kennen. Ze ontdekken welke het resultaat is de bediening van de snelheidsknoppen. Ze stellen vast: meer of minder wind; horen een ander geluid; waarom draait de schroef in een kooitje? De kinderen mogen de ventilator bij de bladeren zetten en kijken (en genieten). De bladblazer De kinderen mogen de zandbak (buiten) of een deel van de speelplaats bladvrij maken met de bladblazer. Een bijkomend probleem wordt hier het verlengen van het snoer. Contextgebie d Energie

4 Spelen met de wind Haalbaar voor kinderen tussen 3 en 6 jaar WERKBLAD Niet nodig. Doen en erover praten is belangrijk.

5 Spelen met de wind Haalbaar voor kinderen tussen 3 en 6 jaar - een plastieken tas om vindmateriaal te verzamelen in het bos - een speelgoedbox vol met gedroogde bladeren - voorwerpen uit de klas die dienst kunnen doen als alternatieve windschoep: bierviltje, een vel karton, een boekje, een schenkbord, een vliegenmepper, een krant,. - Toestellen die meegebracht moeten worden: een fietspomp, een haardroger, een bladblazer, een ventilator. - Hulpmiddelen: klein en groot verlengsnoer

Noten kraken. Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Hefbomen

Noten kraken. Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Hefbomen Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Thema : Het bos - Herfst Probleem Ik wil die noot openmaken. Wat nu? Lesdoelen Verschillende werkwijzen aangeven om noten te kraken. De notenkraker als een efficiënt hulpmiddel

Nadere informatie

EEN PAPIEREN VLIEGTUIG

EEN PAPIEREN VLIEGTUIG TOBO ACCENT 2004-05 WEST-VLAANDEREN JONGSTE KLEUTERS OUDERE KLEUTERS EERSTE GRAAD TWEEDE GRAAD DERDE GRAAD EERSTE GRAAD So EEN PAPIEREN VLIEGTUIG CONTEXTGEBIED INTEGRATIEMOGELIJKHEDEN Transport Energie

Nadere informatie

Een eitje tikken. Contextgebied Voeding Meer doen met een ei

Een eitje tikken. Contextgebied Voeding Meer doen met een ei Een eitje tikken Uitgetest in de tweede kleuterklas Probleem Ik vond een eitje in het kippenhok. Ik heb er zin in. Hoe eet ik het op? Concrete doelen De gelijkenissen en de verschillen ontdekken tussen

Nadere informatie

Op onderzoek! Contextgebied Transport Drijven en zinken

Op onderzoek! Contextgebied Transport Drijven en zinken Thema : naar het zwembad, spelen met water Uitgetest in de derde kleuterklas Probleem Welke voorwerpen drijven op het water? Concrete doelen Ervaren, ontdekken, voorspellen en noteren welke voorwerpen

Nadere informatie

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Andere culturen Een dromenvanger

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Andere culturen Een dromenvanger Thema: Indianen _ gespreid over meerdere lessen Probleem Hoe maak ik een dromenvanger? Concrete doelen Informatie inwinnen op Internet door het bedienen van een zoekrobot. Zelf een dromenvanger ontwerpen;

Nadere informatie

Een bootje voor onze pop

Een bootje voor onze pop Thema : naar het zwembad, spelen met water Uitgetest in de derde kleuterklas Probleem Onze pop mag niet nat worden! Concrete doelen Op eigen niveau relaties leggen tussen het drijven en de vorm, grootte

Nadere informatie

Vaartuig bouwen Deel 1 & deel 2

Vaartuig bouwen Deel 1 & deel 2 Vaartuig bouwen Deel 1 & deel 2 Uitgetest in het derde leerjaar Probleem Hoe maak een eigen vaartuigje dat een opgelegde vracht kan vervoeren en dat de overkant van het zwembadje kan bereiken? Gebruik

Nadere informatie

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Werken met hout Een flipperkast

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Werken met hout Een flipperkast Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Een flipperkast Suggesties voor de Achtergrondinfor matie Probleem Hoe kan ik een flipperkast maken? Lesdoelen Zelf concrete problemen oplossen door het hanteren van technologische

Nadere informatie

Contextgebied Communicatie Communicatiemiddelen Geheime boodschappen

Contextgebied Communicatie Communicatiemiddelen Geheime boodschappen Contextgebied Communicatie Thema : Communicatie Uitgetest in de derde klas BLO Haalbaar voor kinderen tussen 8 en 10 jaar Probleem Hoe kunnen we een geheime boodschap overbrengen door gebruik te maken

Nadere informatie

Nieuwsbrief groep 1/2B

Nieuwsbrief groep 1/2B Nieuwsbrief groep 1/2B Beste ouders, Voor u ligt de nieuwsbrief van groep 1/2B voor de komende periode. Wij wensen u veel plezier met lezen. Met vriendelijke groet, Marlous en Wendy Juf Wendy Ik heb de

Nadere informatie

Hoek 10 Sector: Bouw

Hoek 10 Sector: Bouw Hoek 10 Sector: Bouw Stellingbouwer Brede bruggen, hoge gebouwen, stellingen,.. allemaal hebben ze meer nodig dan enkel sterke materialen. Ze moeten op de juiste manier gebouwd worden! Laat de kinderen

Nadere informatie

Timing: 50 min. Graad: 2-3. Leerplandoelen: VVKBaO

Timing: 50 min. Graad: 2-3. Leerplandoelen: VVKBaO Graad: 2-3 Timing: 50 min. Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.8 Kinderen zien in dat in hun omgeving verschillende informatieverwerkende toestellen voorkomen, waarvan ze er zelf enkele kunnen instellen en/of

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

LESMAP VINKENSLAG. opdracht: help de vogels op de speelplaats en maak voor hen een voederplaats.

LESMAP VINKENSLAG. opdracht: help de vogels op de speelplaats en maak voor hen een voederplaats. LESMAP VINKENSLAG Welkom op de voorstelling 'Vinkenslag'. Op de volgende bladzijden vind je, en en over de voorstelling om rechtstreeks in de klas te gebruiken. Paragrafen voorzien van een groen bolletje

Nadere informatie

Nieuwsbrief groep 1/2C

Nieuwsbrief groep 1/2C Nieuwsbrief groep 1/2C Beste ouders, Voor u ligt de nieuwsbrief van groep 1/2C voor de komende periode. Wij wensen u veel plezier met lezen. Met vriendelijke groet, Eline van Ee Simone Dreierink Wat gaan

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 3We

Steekkaart: nummer 3We Steekkaart: nummer 3We Onderwerp De groei van tuinkers vaststellen, verwoorden en vastleggen met behulp van het digitaal fototoestel Leeftijd/Doelgroep 3 e leerjaar Leergebied Wereldoriëntatie Tijdsduur

Nadere informatie

Thema 4: Mijn sport is top!

Thema 4: Mijn sport is top! Thema 4: Mijn sport is top! 3 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij de kleuren,

Nadere informatie

De leerlingen wandelen de vooraf uitgestippelde route op de wandelkaart. Ze observeren en leggen de knelpunten inzake de verkeersveiligheid vast.

De leerlingen wandelen de vooraf uitgestippelde route op de wandelkaart. Ze observeren en leggen de knelpunten inzake de verkeersveiligheid vast. Op leerwandeling y Eindtermen 6.12 De leerlingen kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren. ICT 5 De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm

Nadere informatie

4x soep! Maar ze smaakt steeds anders. Hoe krijg je dat voor elkaar?

4x soep! Maar ze smaakt steeds anders. Hoe krijg je dat voor elkaar? Lekkere groentesoep Uitgetest in de tweede kleuterklas Probleem 4x soep! Maar ze smaakt steeds anders. Hoe krijg je dat voor elkaar? Concrete doelen Verantwoord kunnen omgaan met een mes. Plezier beleven

Nadere informatie

Piramide 4: muzische vorming

Piramide 4: muzische vorming Piramide 4: muzische vorming Beeld 1. Welkom T-shirt sjabloneren Een terugkerende activiteit bij de uitwerking van elk thema - De kinderen kunnen een sjabloon ontwerpen. - De kinderen kunnen in groep uit

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 2W

Steekkaart: nummer 2W Steekkaart: nummer 2W Onderwerp Veranderingsverschijnselen bij stoffen vaststellen en vastleggen met het digitaal fototoestel Leeftijd/Doelgroep 2 e leerjaar Leergebied Wereldoriëntatie Tijdsduur 50 minuten

Nadere informatie

Schuilt er een onderzoeker in jou?

Schuilt er een onderzoeker in jou? Schuilt er een onderzoeker in jou? Bijlage: Lesdoelen en leerplandoelen INHOUD 1 Eerste kennismaking met Inagro en zijn activiteiten... 3 1.1 Lesdoelen... 3 1.2 Leerplandoelen... 3 1.2.1 Leerplan wereldoriëntatie

Nadere informatie

Logisch toch / Groen transport

Logisch toch / Groen transport Doelgroep De leerlingen hebben ervaring met het ontwerpend en onderzoekend leren. De lln hebben (bij voorkeur) het onderzoek groene energie gevoerd. Bij voorkeur kennen de lln het verschil tussen potentiële

Nadere informatie

Lesvoorbereiding: Grafische sector (beroep: drukker)

Lesvoorbereiding: Grafische sector (beroep: drukker) Lesvoorbereiding: Grafische sector (beroep: drukker) Klas: 3 de graad basisonderwijs Leervak: WO technologie maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssectoren en specifiek over de Grafische sector

Nadere informatie

Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten.

Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten. Naam activiteit: Woordzoekers. Groep: 4/5. Vakgebied: Nederlands. Tijdsduur: Niet van toepassing, wordt gebruik van gemaakt tijdens zelfstandig werken of op vrije momenten. Materialen: - werkblad woordzoeker

Nadere informatie

weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen

weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen Seizoenen GROEP 1-2 11 75 minuten 1, 43, 51, 54 en 55 De leerling: weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen kleding

Nadere informatie

AFSPRAKENBOEKJE. Het is geen saaie opsomming van wat verboden is, maar een reeks aandachtspunten.

AFSPRAKENBOEKJE. Het is geen saaie opsomming van wat verboden is, maar een reeks aandachtspunten. Afdeling KERKHOVE AFSPRAKENBOEKJE Op school zijn er afspraken nodig om ervoor te zorgen dat iedereen zich goed kan voelen en dat alles vlot verloopt. Daarom maken we elk jaar een lijstje met afspraken.

Nadere informatie

Natuur, Buiten Activiteit:

Natuur, Buiten Activiteit: Natuur, Buiten Activiteit: Doelgroep: middenbouw (groep 4, 5 en 6) Doel van de activiteit: - De kinderen worden bewust van de herfst en zijn veranderingen. - De kinderen leren over de onderdelen van bladeren

Nadere informatie

Nieuwsgierig? Ja graag! Foto Hollandse hoogte

Nieuwsgierig? Ja graag! Foto Hollandse hoogte Nieuwsgierig? Ja graag! Foto Hollandse hoogte of spontaan techniek Vrije opdracht: een garage Bouwen naar voorbeeld: gebouw Binnen thema: Koning Goudgeel (troon) een wc voor Koning Goudgeel Hij is echt

Nadere informatie

Leerplandoelen: VVKBaO. WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes

Leerplandoelen: VVKBaO. WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes Graad: 2-3 Timing: 50 75 min. Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes WO TE 6.6.2 Dat houdt in dat ze kunnen bij eenvoudige

Nadere informatie

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK 4 Met de helm 1 Veel mensen dragen een helm Kijk naar de foto s in het bronnenboek. Wie draagt de helm en waarom? Vul aan. Wie? Waarom? MET DE HELM 69 2 De proef met het ei Werk

Nadere informatie

Leerplan OVSG. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen

Leerplan OVSG. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen 2014 2015 Leerplan OVSG Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...

Nadere informatie

Thema 5: Lijken dieren op elkaar? webversie

Thema 5: Lijken dieren op elkaar? webversie Thema 5: Lijken dieren op elkaar? 2 2e leerjaar Doelen Eindtermen en leerplandoelen Leermiddelen De les in vogelvlucht (1 x 50 ) Voortaak thema 5 Lijken dieren op elkaar? 1 De kinderen kunnen verschillende

Nadere informatie

Christelijke basisschool De Meidoorn

Christelijke basisschool De Meidoorn Christelijke basisschool De Meidoorn Hoera! Als je 4 jaar bent, mag je naar school! Je komt dan in groep 1. Welkom bij ons in de klas. Als je binnen komt, zie je in de gang heel veel haakjes aan de kapstok.

Nadere informatie

Onderwerp. Voorkennis. VVKBaO WIS DO 8 In wiskundige situaties samenwerken en communiceren met anderen

Onderwerp. Voorkennis. VVKBaO WIS DO 8 In wiskundige situaties samenwerken en communiceren met anderen Onderwerp Voorkennis Leerlingen leren samenwerken om fouten in programma s op te sporen en om het programma bij te sturen. Ze leren kritisch kijken naar andere Scratch projecten. Leerlingen hebben een

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 1N

Steekkaart: nummer 1N Steekkaart: nummer 1N Onderwerp Kennis maken met en inoefenen van de voorzetsels die betrekking hebben tot de ruimtelijke begrippen, zoals: voor, achter, op, onder, naast, in, aan, tegen, tussen, Leeftijd/Doelgroep

Nadere informatie

Schematisch. Ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs. Eindtermen basisonderwijs

Schematisch. Ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs. Eindtermen basisonderwijs Technologie Ontwikkelingsdoelen en eindtermen Schematisch OD Ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs ET Eindtermen basisonderwijs 2.1 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 De kleuters: KERNCOMPONENTEN VAN TECHNIEK - kunnen

Nadere informatie

Naam: Kim Sanders, Michelle Hoogma en Fabiënne van Hoorn Klas: 1G Evenement: Herfstwandeling/Kabouterpad

Naam: Kim Sanders, Michelle Hoogma en Fabiënne van Hoorn Klas: 1G Evenement: Herfstwandeling/Kabouterpad Naam: Kim Sanders, Michelle Hoogma en Fabiënne van Hoorn Klas: 1G Evenement: Herfstwandeling/Kabouterpad Beginsituatie Doelgroep beschrijven: Doelgroep: Kleuters, groep 1 en 2 (4,5 en 6 jarige) Aantal

Nadere informatie

Basiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:..

Basiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2012 Basiscursus planten: Bladvormen Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2:. Basiscursus planten: Bomen verliezen hun bladeren en sparen zo hun energie om straks na de winter weer helemaal

Nadere informatie

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad 1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad Timing: 1 á 2 lestijden De les in het kort: De leerlingen

Nadere informatie

Inhoudsopgave. De Kolibrie Pagina 3. Hoe ziet een dag eruit in de Kolibrie Pagina 4. Dagprogramma Pagina 5. Klassenregels Pagina 6

Inhoudsopgave. De Kolibrie Pagina 3. Hoe ziet een dag eruit in de Kolibrie Pagina 4. Dagprogramma Pagina 5. Klassenregels Pagina 6 1 Inhoudsopgave. De Kolibrie Pagina 3 Hoe ziet een dag eruit in de Kolibrie Pagina 4 Dagprogramma Pagina 5 Klassenregels Pagina 6 Schooltijden Pagina 6 Met welke mensen krijg je te maken Pagina 6 Gedragsondersteuning

Nadere informatie

De Vreedzame School Blok 2 NUMMER 3 09-10-2015

De Vreedzame School Blok 2 NUMMER 3 09-10-2015 NUMMER 3 09-10-2015 Opening Kinderboekenweek De Kinderboekenweek is weer van start gegaan en we hebben hem gisteren feestelijk geopend met een leuke bijeenkomst in de aula. De hele school hangt vol met

Nadere informatie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË 2 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij

Nadere informatie

Lesfiche: klein fietsonderhoud

Lesfiche: klein fietsonderhoud Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Lesfiche: klein fietsonderhoud Fiets wassen en bandenspanning nakijken Doelgroep 2 de leerjaar lager onderwijs Eindtermen (ET) De les is bedoeld

Nadere informatie

6 Mens en techniek ICT 1ste graad

6 Mens en techniek ICT 1ste graad Materialen 6.1 Kinderen zien in dat courante producten gemaakt zijn uit welbepaalde materialen en/of grondstoffen. OD2.1 ET2.1 vervoeren van bananen link met tandwielen van de fiets maken van een ribbelmachine

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie

Les 5 : eigen familiegeschiedenis

Les 5 : eigen familiegeschiedenis LES 5 Les 5 : eigen familiegeschiedenis Achtergrondinformatie leerkracht: In deze les zoomen we in op de eigen familiegeschiedenis. Tijdens de eerste les kregen de leerlingen de opdracht zelf informatie

Nadere informatie

Welke supermens vliegt het verst?

Welke supermens vliegt het verst? Welke supermens vliegt het verst? In deze les laten we de leerlingen ervaringen opdoen met vliegen en windkracht. We maken een supermens (met een knipoog naar superman/superwoman) en onderzoeken hoe hij/zij

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

Politiecongres. 5 november 2013

Politiecongres. 5 november 2013 Politiecongres 5 november 2013 Vlaamse Stichting Verkeerskunde 1990, decreet Vlaams Parlement: vorming organiseren wetenschappelijk onderzoek stimuleren Vlaams Parlement en Vlaamse regering adviseren Opleidingscentrum

Nadere informatie

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Beste leerkracht, De missie van de Hoge Rielen is om ruimte te scheppen voor het opdoen van nieuwe ervaringen, te ontdekken, te activeren

Nadere informatie

All italiana. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied

All italiana. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 6.3 All italiana Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 6.3 Taal & Gebaren 5 9 j. Kringgesprek/ Klasgesprek Rollenspel 100 / Lichamelijke opvoeding Muzische vorming Nederlands Sociale vaardigheden

Nadere informatie

We gaan op berenjacht met de loopfiets

We gaan op berenjacht met de loopfiets Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS We gaan op berenjacht met de loopfiets Doelgroep Eerste en tweede kleuterklas. Eindtermen (ET) Mens en Maatschappij Ruimte 4.10, 4.11, 4.12 Lichamelijke

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING (NL)

GEBRUIKSAANWIJZING (NL) Gebruiksaanwijzing GEBRUIKSAANWIJZING (NL) Lees de handleiding goed door vóór gebruik en bewaar hem goed voor later gebruik Mill HT5512 Gebruiksaanwijzing Belangrijke veiligheidsinformatie Wanneer u elektrische

Nadere informatie

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl -

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl - Kabouterpad herfst www.jufanke.nl Uitleg van het kabouterpad Dit kabouterpad is gemaakt voor een herfstwandeling door het bos. De wandeling kan met kleine groepjes of de hele klas tegelijk gelopen worden.

Nadere informatie

Waar vind je tandwielen?

Waar vind je tandwielen? Waar vind je tandwielen? Tandwielen worden in heel wat gebruiksvoorwerpen gebruikt. Spoor de leerlingen aan om op zoek te gaan naar de functie van de tandwielen; onderzoek de werking van de toestellen.

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Maken in de klas als Begrijpend doen

Maken in de klas als Begrijpend doen Maken in de klas als Begrijpend doen MAKEN en DOEN is leuk. Leerlingen krijgen er een sprankeling van in hun ogen. In een goede MAAK-les kunnen ze opgaan in hun werk. Dat betekent niet dat we alleen met

Nadere informatie

ClimateBooster Convector Pro Handleiding

ClimateBooster Convector Pro Handleiding ClimateBooster Convector Pro Handleiding Meer comfort met minder energie. Inleiding Energie besparen Met de ClimateBooster convector Pro kunt u de aanvoertemperatuur van uw verwarmingsinstallatie verlagen

Nadere informatie

SAMEN. Korte omschrijving: Doelstellingen: Materiaal en ruimte:

SAMEN. Korte omschrijving: Doelstellingen: Materiaal en ruimte: SAMEN weinig normaal allemaal samen 25 minuten + oefening en herhaling Korte omschrijving: Een nieuw en toepasselijk lied om het jaar muzikaal in te zetten. Het is een kort lied met een eenvoudige tekst

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek. Kerndoel 46. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek. Kerndoel 46. Toelichting en verantwoording TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 46 162 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek Kerndoel 46 De leerlingen leren dat de positie van de aarde

Nadere informatie

Timing: 50 min. Graad: 2-3. Leerplandoelen: VVKBAO:

Timing: 50 min. Graad: 2-3. Leerplandoelen: VVKBAO: Graad: 2-3 Timing: 50 min Leerplandoelen: VVKBAO: WO TE 6.11 Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie en een constructie die ze zelf willen maken, moet voldoen. WO TE 6.11.1 Dat

Nadere informatie

Hoe gaat het in groep 1/2 b

Hoe gaat het in groep 1/2 b Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje

Nadere informatie

Christelijke Basisschool De Meidoorn

Christelijke Basisschool De Meidoorn Christelijke basisschool de Meidoorn Meidoornstraat 20 8091 JX Wezep 038 376 3535 www.meidoornschool.nl info@meidoornschool.nl Christelijke Basisschool De Meidoorn Hoe heet het allemaal? Als je 4 jaar

Nadere informatie

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum Derde graad LO A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 Lichamelijke opvoeding Motorische competenties 1.1 De motorische basisbewegingen

Nadere informatie

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK 1 monsters in het verkeer kijk. luister. 56 TUSSENDOOR kijk. luister. MONSTERS IN HET VERKEER 57 kijk. kleur. 58 TUSSENDOOR B Verkeer 2: Zien en gezien worden Wat willen we bereiken?

Nadere informatie

EEN GELDBEUGEL VOUWEN

EEN GELDBEUGEL VOUWEN TOBO ACCENT 2004-05 WEST-VLAANDEREN JONGSTE KLEUTERS OUDERE KLEUTERS EERSTE TWEEDE DERDE EERSTE So EEN GELDBEUGEL VOUWEN CONTEXTGEBIED Gebruiksvoorwerpen (Transport) INTEGRATIEMOGELIJKHEDEN TECHNOLOGISCH

Nadere informatie

Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden.

Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. Graad: 1 2-3 Timing: 75 min Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische realisaties uit verschillende

Nadere informatie

Weet wat een wiel is en waar die voor wordt gebruikt PILOT. Leert het verschil tussen schuiven, dragen/tillen en rollen

Weet wat een wiel is en waar die voor wordt gebruikt PILOT. Leert het verschil tussen schuiven, dragen/tillen en rollen werkblad Rijden op de maan groep 1-2 Tijdsduur 60 minuten Kerndoelen Lesdoelen De leerling: Weet wat een wiel is en waar die voor wordt gebruikt Leert het verschil tussen schuiven, dragen/tillen en rollen

Nadere informatie

Mijn boot vaart alleen R4

Mijn boot vaart alleen R4 R4 (bibliografie OVSG-toets 2004) Probleem Een aantal concrete probleemsituaties worden in een klas doorgenomen. Uit het gesprek blijken vele vormen van aandrijving te bestaan: werken met eigen lichaam

Nadere informatie

COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24. Duizendpoot in bed

COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24. Duizendpoot in bed COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24 Duizendpoot in bed COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 25 Twaalf groepen dieren COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 26 Instructieblad Jerom knutselen sok stokje prop papier

Nadere informatie

OUDERE KLEUTERS. Gebruiksvoorwerpen. WERO-thema: Spelen Schoolfeest, TV. Werkblad Stof tot nadenken Kopieerblad met pictogrammen (wasvoorschriften)

OUDERE KLEUTERS. Gebruiksvoorwerpen. WERO-thema: Spelen Schoolfeest, TV. Werkblad Stof tot nadenken Kopieerblad met pictogrammen (wasvoorschriften) TOBO ACCENT 2004-05 WEST-VLAANDEREN JONGSTE KLEUTERS OUDERE KLEUTERS EERSTE DERDE EERSTE So CONTEXTGEBIED Gebruiksvoorwerpen INTEGRATIEMOGELIJKHEDEN WERO-thema: Spelen Schoolfeest, TV TECHNOLOGISCH GEHALTE

Nadere informatie

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Beste leerkracht, De missie van de Hoge Rielen is om ruimte te scheppen voor het opdoen van nieuwe ervaringen, te ontdekken, te activeren

Nadere informatie

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE 1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE Thema: Constructies Onderwerp : De brug over Doelgroep: 1 e gr Timing: 2 lestijd(en) De les in het kort: De leerlingen leren aanvankelijk om houten stokjes

Nadere informatie

Aan de wand hangen woordkaarten met betrekking tot de herfst.

Aan de wand hangen woordkaarten met betrekking tot de herfst. Herfst Nog niet zolang geleden liepen we in korte broek, kon de jas thuis blijven en was de temperatuur zelfs hoog, te hoog voor dit seizoen. Maar nu waait het, het regent en vallen de blaadjes van de

Nadere informatie

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de Marlies Huijzer seizoenskleuren elk seizoen zijn kleur Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de bloemen, aan het weer, aan de kleren van de kinderen, én aan de kleuren

Nadere informatie

-Feest ½: De boot van Sinterklaas -Water ¾: De botenrace 3 Voorspelt en onderzoekt of voorwerpen blijven -Water ¾: De botenrace

-Feest ½: De boot van Sinterklaas -Water ¾: De botenrace 3 Voorspelt en onderzoekt of voorwerpen blijven -Water ¾: De botenrace In onderstaand schema staat met welke Tica-lessen u aan een doel uit de basisleerlijn Natuur en Techniek voor het SO u kunt werken. De Tica-lessen bevatten ook doelen op het gebied van taal (mondeling

Nadere informatie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 3e leerjaar Doelen Eindtermen en leerplandoelen Leermiddelen Thema in vogelvlucht Voortaak box 6 Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 1 De kinderen

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren blokjes slepen en plakken.

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren blokjes slepen en plakken. Onderwerp Kinderen leren blokjes slepen en plakken. ICT 1 Hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. ICT 2 Gebruiken ICT op een veilige,

Nadere informatie

1 DISK, Boom Amsterdam

1 DISK, Boom Amsterdam aan dit woord gebruik je om uit te drukken dat iets met iets anders verbonden is al al dit woord gebruik je om uit te drukken dat iets eerder gebeurt dan je dacht alles, allemaal bij in de buurt van iets

Nadere informatie

Verschillende voedselketens

Verschillende voedselketens W.o.-natuur 6e leerjaar Lesfiche Verschillende voedselketens Eindtermen 1.7 De leerlingen kunnen de wet van eten en gegeten worden illustreren aan de hand van minstens twee met elkaar verbonden voedselketens.

Nadere informatie

Fijne kost op het bord

Fijne kost op het bord Contextgebied Voeding Fijne kost op het bord Thema: Gezonde voeding Uitgetest in de vierde klas Haalbaar voor kinderen tussen 9 en 12 jaar Probleem Hoe snijden we de voedingswaren snel en gelijkmatig?

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 5W

Steekkaart: nummer 5W Steekkaart: nummer 5W Onderwerp Ruimtefiguren herkennen in voorwerpen in de klas en hun eigenschappen benoemen Leeftijd/Doelgroep 5 e leerjaar Leergebied Wiskunde Organisatie Tijdsduur 50 minuten Beschrijving

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 1Ne

Steekkaart: nummer 1Ne Steekkaart: nummer 1Ne Onderwerp Het herkennen en discrimineren van aangeleerde woorden met behulp van woordkaartjes en het digitaal fototoestel Leeftijd/Doelgroep 1 e leerjaar Leergebied Nederlands Organisatie

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Onderzoekend leren Een windmolen op school: waar moet hij staan?

Onderzoekend leren Een windmolen op school: waar moet hij staan? Onderzoekend leren Een windmolen op school: waar moet hij staan? Inhoudsopgave Inleiding 3 Context 3 Doelen van de les 3 Overzicht van de les 4 Lesbeschrijving Een windmolen op school 5 Stap 1. Introductie

Nadere informatie

TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: Elektriciteit Onderwerp : Stroomkring motor/zoemer Doelgroep: 3 e gr

TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: Elektriciteit Onderwerp : Stroomkring motor/zoemer Doelgroep: 3 e gr TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE Hoofdthema: Elektriciteit Onderwerp : Stroomkring motor/zoemer Doelgroep: 3 e gr Timing: 2 lestijd(en) De les in het kort: De leerlingen experimenteren met elektrische

Nadere informatie

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet Naam: Groep: LES 1 - WERKBLAD 1 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet 1. OP STAP Bekijk het clipje: Op stap. Mensen gaan naar hun werk, naar school of op bezoek bij familie. Ze gaan boodschappen doen, naar

Nadere informatie

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen In groep 1 en 2 hebben de leerlingen binnen dit thema geleerd dat er in de natuur verschillende kleuren, vormen en texturen te vinden zijn. De leerlingen in groep 3 en 4 richten zich in dit thema op bomen.

Nadere informatie

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 THEMA 9 blaadjes Dit materiaal is ontwikkeld in opdracht van IVN, in het kader van Gezonde Schoolpleinen. Tekst: Dieuwertje Smolenaars, NME Amsterdam-Noord. Vormgeving

Nadere informatie

A f s p r a k e n K l e u t e r s W E L K O M. Versie 4.0 Schoolreglement Kleuterschool 1

A f s p r a k e n K l e u t e r s W E L K O M. Versie 4.0 Schoolreglement Kleuterschool 1 A f s p r a k e n K l e u t e r s 2 0 17-2018 W E L K O M Versie 4.0 Schoolreglement Kleuterschool 1 Welkom: vanaf 8.30 uur Ik word met de auto, met de fiets of te voet naar school gebracht. Voor de veiligheid

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? 1 Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje.

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje. Sterke geuren Pluk een blaadje van een plantje. Wrijf erover met je vingers, en verkreukel het blaadje een beetje. Ruik nu eens. Laat elkaar je blaadje ruiken. Waar ruikt het naar? Aardegeuren Ga op de

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING (NL)

GEBRUIKSAANWIJZING (NL) Gebruiksaanwijzing GEBRUIKSAANWIJZING (NL) Lees de handleiding goed door vóór gebruik en bewaar hem goed voor later gebruik. Mill HT600 Gebruiksaanwijzing Belangrijke veiligheidsinformatie Wanneer u elektrische

Nadere informatie

De Tekenbot Een welgekomen hulp voor de kunstenaar!

De Tekenbot Een welgekomen hulp voor de kunstenaar! De Tekenbot Een welgekomen hulp voor de kunstenaar! Inhoud: Met eenvoudige principes van elektriciteit wordt een robot gemaakt Algemeen doel We vertrekken vanuit een betekenisvolle context om de leerlingen

Nadere informatie

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand VOEL! KLEUTERS Vlinderen kaart zon/wolk --> in zijvak hand De begeleider kiest een open plek met bloemen. De kinderen zijn vlinders die rondfladderen in het grasland. Vlinders hebben de warmte van de zon

Nadere informatie

Jaargang 27 nr Van directie. Beste ouders/verzorgers,

Jaargang 27 nr Van directie. Beste ouders/verzorgers, Jaargang 27 nr.3 21-10-2016 Van directie Beste ouders/verzorgers, De herfstvakantie staat voor de deur. Daarmee sluiten wij een periode af die vol stond met bruisende activiteiten. De kinderen en leerkrachten

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma.

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. Onderwerp Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. WO 2.13 een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren; ICT 1 Hebben een positieve

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen.

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen. Onderwerp Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen. ICT 1 Hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

Nadere informatie