Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp

Transcriptie

1 Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp Bureauonderzoek GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 1572 Concept ISSN Opdrachtgever: Sturm BV Grontmij Nederland B.V. Groningen, 7 juli 2015

2 Verantwoording Titel : Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp Subtitel : Bureauonderzoek GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 1572 Projectnummer : Referentienummer : Revisie : C1 Datum : 7 juli 2015 Auteur(s) : mevr. H. Boon, MA adres : hilde.boon@grontmij.nl Gecontroleerd door : dhr. drs. J. Bex Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : dhr. drs. J.P.J.J. Theeuwen Paraaf goedgekeurd : Contact : Grontmij Nederland B.V. Rozenburglaan DL Groningen Postbus JB Groningen T Pagina 2 van 17

3 Administratieve gegevens Datum opdracht : Juni 2015 concept : 7 juli 2015 definitief : Opdrachtgever : Sturm BV Uitvoerder : Grontmij Nederland B.V. H. Boon Beheer documentatie Grontmij Nederland B.V., Groningen Bevoegde overheid : Contactpersoon Locatie : gemeente : Alkmaar plaats : De Rijp toponiem : Oostdijkje RD-coördinaten : x: /y: (centrumcoordinaat) kaartblad 19D afm. plangebied : Ca. 100 m² AMK : monumentnr. : - Archis2 : CIS-code : Archeoregio NOaA 12 Hollands veen en kleigebied Pagina 3 van 17

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding Algemeen Ligging plangebied Onderzoeksdoel Leeswijzer Landschap Geologie Geomorfologie en bodem Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) Archeologie Bewoningsgeschiedenis Archeologische Monumenten Archeologische waarnemingen en onderzoeken Gemeentelijke archeologische beleidskaart Cultuurhistorische waarden Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) Atlas Leefomgeving Archeologische verwachting Evaluatie Samenvatting en conclusie Advies Bijlage 1: Locatie plangebied Bijlage 2: Archeologische Basiskaart Pagina 4 van 17

5 1 Inleiding 1.1 Algemeen In opdracht van Sturm BV heeft Grontmij Nederland B.V. een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de locatie voor een vissluis in de Eilandspolder aan het Oostdijkje bij De Rijp. Het onderzoek heeft bestaan uit een bureauonderzoek en de rapportage hierover. Op basis van de resultaten van het onderzoek wordt een nader advies gegeven met betrekking tot de noodzaak van eventueel archeologisch vervolgonderzoek en, indien dit het geval is, in welke vorm dit zou moeten worden uitgevoerd. Dit advies dient ter bekrachtiging te worden voorgelegd aan de bevoegde overheid. De betreffende werkzaamheden zijn conform de richtlijnen van het handboek Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA, versie 3.3) uitgevoerd. Grontmij beschikt over een eigen opgravingsvergunning afgegeven door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). 1.2 Ligging plangebied Het plangebied ligt ten noorden van het dorp De Rijp in de Eilandspolder. De totale oppervlakte van het te onderzoeken terrein bedraagt circa 100 m². De exacte locatie van het plangebied wordt weergegeven in Bijlage 1. Het maaiveld ter plaatse van het plangebied ligt gemiddeld op 0 m NAP. 1.3 Onderzoeksdoel Doel van het onderzoek is inzicht te krijgen in de archeologische potentie van het plangebied. Het onderzoek richt zich op de vraag of er in het plangebied archeologische waarden aangetroffen kunnen worden. Onderhavig onderzoek is uitgevoerd in het kader van de bestemmingsplanprocedure. De bodemingrepen die gepaard gaan met de geplande realisatie zullen eventueel aanwezige archeo- Pagina 5 van 17

6 Inleiding logische resten in de bodem mogelijk verstoren en/of vernietigen. Derhalve dienen voorafgaand aan die werkzaamheden de archeologische waarden binnen het plangebied in kaart te worden gebracht. 1.4 Leeswijzer Dit rapport betreft een standaardrapport zoals genoemd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA-specificatie VS05). Allereerst is in hoofdstuk 2 de genese van het landschap beschreven. In hoofdstuk 3 worden de bekende archeologische waarden behandeld. Op basis van deze beide hoofdstukken is in hoofdstuk 4 een specifiek verwachtingsmodel is opgesteld. In hoofdstuk 5 wordt een evaluatie gegeven van die resultaten en een advies voor eventueel vervolgonderzoek. Pagina 6 van 17

7 2 Landschap Om de landschapsgenese in beeld te brengen, is gebruik gemaakt van bodemkaarten en van geologische, topografische en historische kaarten. Met behulp hiervan wordt de bodem en het landschap beschreven. Onderdeel van deze studie vormt een analyse van het Actueel Hoogtebestand Nederland. 2.1 Geologie De afzettingen die in het plangebied aan de oppervlakte voorkomen, dateren uit het Holoceen (zie Tabel 2.1). De Holocene afzettingen binnen het plangebied bestaan uit veen op klei. Het thans zichtbare landschap is vanaf het Atlanticum gevormd onder invloed van de zee en getijden, maar ook als gevolg van een daaropvolgende stijgende grondwaterspiegel, waardoor lange tijd veen tot ontwikkeling kon komen op de eerdere zeeafzettingen (Hollandveen Laagpakket binnen de Formatie van Nieuwkoop). Nadien is het landschap en de grond vooral door menselijke activiteiten vorm gegeven. Tabel 2.1 Indeling van het Kwartair chronostratigrafie jaren geleden Kwartair Holoceen Subatlanticum heden Subboreaal Atlanticum Boreaal Preboreaal Pleistoceen Laat Weichselien (ijstijd) Eemien Midden Saalien (ijstijd) Elsterien (ijstijd) Vroeg Het plangebied is gelegen in het Hollands veenkleigebied. Tot circa 2100 voor Chr. speelde de zee in het onderzoeksgebied een hoofdrol in een landschap met wadden en kwelders. Rond 4100 voor Chr. was de kust ter hoogte van het huidige Bergen opengebroken door de zee. Vanuit het Zeegat van Bergen liep een omvangrijk krekensysteem tot diep in het achterland (zie ook afb. 2.1). Binnen de geulen en kreken werden zandige sedimenten afgezet. Verder van de actieve stromen vandaan konden in een rustiger milieu meer kleiige sedimenten worden afgezet, de zogenaamde Beemsterafzettingen (Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Wormer). Zo n jaar geleden sloot het Zeegat van Bergen zich waardoor het gebied niet meer periodiek onder liep. Vanwege het uitblijven van de periodieke zee-invloed op het gebied, trad een verzoeting van de ondergrond op. Vanaf ongeveer v.chr. ontwikkelde zich een veenpakket. Het veen waterde veelal via veenriviertjes af op het Almere, de voorloper van het IJsselmeer. Pagina 7 van 17

8 Landschap Afbeelding 2.1. Schematisch overzicht van het strandwallenlandschap en het achterland. Goed te zien is dat de Eilandspolder letterlijk een eiland vormt tussen de Schermer en Beemster. (Bron: Roep, Th.B. et al Strandwallen en zeegaten langs de Hollandse kust. In: Grondboor en hamer. Vol. 46, pp ) 2.2 Geomorfologie en bodem De Geomorfologische kaart 1 geeft de mate van reliëf aan en de vormen die in het landschap te onderscheiden zijn. Het plangebied ligt volgens deze kaart in een ontgonnen veenvlakte (eenheid 1M46). De bodem in het plangebied wordt op de Bodemkaart 2 getypeerd als veengrond (eenheid hvs) Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) Het AHN is een landsdekkend digitaal hoogtebestand in de vorm van een driedimensionaal grid met een nauwkeurigheid van 5 cm, waarmee het maaiveld van Nederland in kaart gebracht kan worden. 3 De droogmakerijen van de Beemster en Schermer zijn op het AHN duidelijk als laagten te zien ten opzichte van de Eilandspolder, die letterlijk als eiland tussen de droogmakerijen ligt (zie afb. 2.2). Met betrekking tot het plangebied is te zien dat het op een dijk gelegen is. Ten noorden van het plangebied is een subtiele verhoging in de dijk zichtbaar. Er kan niet geheel uitgesloten worden dat het om een boom, of moderne bebouwing gaat. 4 De lichtelijk rechthoekige vorm van de verhoging doet een gebouwde structuur vermoeden. 1 Geomorfologische kaart van Nederland. 1: Bodemkaart van Nederland 1: Geraadpleegd via 4 Er lijkt ter plekke ook een elektriciteitskastje te staan Pagina 8 van 17

9 Landschap Afbeelding 2.2. Relatieve hoogteligging van het plangebied ten opzichte van de wijdere omgeving (boven), waarbij duidelijk de droogmakerijen als laagten zichtbaar zijn en relatieve hoogteligging van de nabije omgeving van het plangebied (rechts), waar een subtiel hoogteverschil ten noorden van het plangebied zichtbaar is (bron: Pagina 9 van 17

10 3 Archeologie Om de reeds bekende archeologische waarden in beeld te krijgen, zijn diverse bronnen geraadpleegd, zoals de Archeologische Monumentenkaart, Archis2 en archeologische waardenen/of beleidskaarten van het betreffende gebied. Tevens wordt aandacht besteed aan de cultuurhistorische waarde van het gebied. Tabel 3.1 Overzicht van archeologische perioden 5 Periode Laat-Paleolithicum (Oude Steentijd) tot v.chr. Mesolithicum (Midden Steentijd) v.chr v.chr. Neolithicum (Nieuwe Steentijd) v.chr v.chr. Bronstijd v.chr v.chr. IJzertijd 800 v.chr v.chr. Romeinse Tijd 12 v.chr n.chr. Vroege Middeleeuwen n.chr. Late Middeleeuwen n.chr. Nieuwe Tijd heden Tijd 3.1 Bewoningsgeschiedenis De Rijp is in de vijftiende eeuw gesticht vanuit Graft ten behoeve van de visvangst. Deze vestigingsplaats lag aan het meer de Beemster, aan een open vaarverbinding met de Zuiderzee. In De Rijp werden havens aangelegd die onder andere benut werden voor de walvisvangst rond Groenland. De nederzetting was in de 16 e eeuw één van de belangrijkste redersdorpen van Noord-Holland. Men leefde voornamelijk van visvangst, kleine vrachtvaart en walvisvaart. Afbeelding 3.1 Het Schermereiland, omringd door water. Bron: 5 Voor de dateringen is gebruik gemaakt van: Lanting & Van der Plicht, 1996; 2000; Pagina 10 van 17

11 Archeologie De Eilandspolder is het voormalige Schermereiland, ontstaan in de dertiende eeuw en omringd door de meren/huidige droogmakerijen Schermer en Beemster. Vanaf het eind van de Vroege Middeleeuwen is men vanuit de nederzettingen in de duingebieden begonnen met de ontginning van het veen. Door de grootschalige en systematische ontwatering die noodzakelijk was, klonk het veen in en kwam het gebied onder de waterspiegel te liggen. Hiertoe werden in de Late Middeleeuwen dijken aangelegd. De polders werden bemalen door middel van molens. Het grootste deel van de vroegste nederzettingen in het gebied bestaat tegenwoordig niet meer. In de Late Middeleeuwen ontstonden nederzettingen in eerste instantie langs enkele noord-zuid assen die tijdens de bedijking ontstonden. De Rijp is iets later ontstaan, langs oost-west lopende verbindingsdijken. 6 Afbeelding 3.2. Ontginning en bedijking van het Schermereiland. Het plangebied ligt bij benadering bij het sterretje. Bron: Kroniek Graft-de Rijp en Schermer Op historische kaarten is te zien dat er verscheidene gebouwen op de dijk hebben gestaan. Enkele tientallen meters ten noorden van het plangebied is op de kadastrale minuut van een poldermolen te zien. Volgens de molendatabase en de site allemolenskaart.nl ligt de locatie van de molen echter wat zuidelijker, precies ter plekke van het huidige gemaal (zie afb. 3.3 en 3.4). Het bouwjaar van de molen is onbekend. Op kaarten uit het eind van de 19 e eeuw wordt bij het plangebied een stoomgemaal weergegeven (oudheidkundige vereniging Het Schermerland ); ; De Kroniek: Graft-de Rijp en Schermer 2008 via: 7 Geraadpleegd via Pagina 11 van 17

12 Archeologie Afbeelding 3.3. Locatie van de poldermolen ter plekke van of in de directe nabijheid van het plangebied. Bron: Afbeelding 3.4. Ligging van de verdwenen molens op de dijk. Bron: Pagina 12 van 17

13 Archeologie 3.2 Archeologische Monumenten De Archeologische Monumentenkaart (AMK) bevat een overzicht van belangrijke archeologische terreinen in Nederland. De terreinen zijn beoordeeld op verschillende criteria (kwaliteit, zeldzaamheid, representativiteit, ensemblewaarde en belevingswaarde). Op grond daarvan zijn de terreinen ingedeeld in categorieën met archeologische waarde, hoge archeologische waarde en zeer hoge archeologische waarde (o.a. de beschermde monumenten). De AMK is door de RCE in samenwerking met de betreffende provincie ontwikkeld. Tabel 3.1 Monumenten in het plangebied en in de directe omgeving van het plangebied. monumenr. complex waarde 4779 Terrein met een huisterp uit de Late Middeleeuwen op ontgonnen Terrein van archeologische waarde veenvlakte. Op grond van vondsten en landschappelijke ligging wordt verwacht dat zich hier een huisplaats bevindt. Deze is door middel van booronderzoek niet nader te duiden Terrein met een traankokerij uit de Nieuwe tijd op ontgonnen veenvlakte. Terrein van archeologische waarde Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht 4782 Terrein met een (vermoedelijke) huisterp uit de Late Middeleeuwen Terrein van archeologische waarde en resten van een traankokerij uit de Nieuwe tijd. Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht. Op grond van vondsten, kaartmateriaal en veldnaam (De Prut) wordt verwacht dat zich op dit terrein archeologische sporen zullen bevinden. Het perceel is in gebruik als baggerdepot. Waardering op grond van geringe gaafheid Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft hier een Terrein van archeologische waarde terrein waar waarschijnlijk een mosterdmolen heeft gestaan. De molen is in de 18de eeuw afgebroken. Daarnaast bevond zich een huisje. Verwacht wordt dat zich hier archeologische sporen zullen bevinden. Booronderzoek heeft niet plaatsgevonden Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft hier een Terrein van archeologische waarde terrein waar een zaagmolen en een zagerij hebben gestaan. Het is een klein rechthoekig perceel. Booronderzoek heeft niet plaatsgevonden Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft een halfronde Terrein van archeologische waarde uitstulping vanaf de dijk. Op grond van kaartmateriaal en terreinkenmerken wordt verwacht dat zich hier archeologische sporen zullen bevinden. Er heeft geen booronderzoek plaatsgevonden Terrein met resten van een traankokerij uit de Nieuwe tijd op een Terrein van archeologische waarde ontgonnen veenvlakte. Op grond van kaartmateriaal wordt verwacht dat zich hier archeologisch sporen zullen bevinden. Deze zijn door middel van booronderzoek niet nader te duiden. Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht Terrein met sporen van bewoning. Het betreft het dorp De Rijp. De Terrein van hoge archeologische waarde begrenzing van deze historische kern is bepaald op grond van de historische kaart uit , schaal 1: De archeologische waarde van historische kernen bestaat uit de reeds aangetroffen of te verwachten aanwezigheid, boven of onder de grond, van bouwhistorische resten en archeologische sporen en voorwerpen. Samen bevatten zij een veelheid aan historische informatie over ouderdom en ruimtelijke ontwikkeling van de kern Terrein met sporen van een dijk. In de zeer smalle percelering is het tracé van de dijk goed te herkennen. Bij Noordeinde is de dijk doorgraven. Het resulterende kleine perceeltje aan de uiterste westzijde is in gebruik als boomgaard. In de boringen zijn geen duidelijke aanwijzingen voor de opbouw van de dijk aangetroffen. Terrein van archeologische waarde Pagina 13 van 17

14 Archeologie In het plangebied zijn geen AMK-terreinen geregistreerd. In de directe omgeving van het plangebied zijn 9 AMK-terreinen geregistreerd (zie Tabel 3.1 en Bijlage 2). De terreinen hebben te maken met de ontginning van de Eilandspolder in de Late Middeleeuwen en met nijverheidsactiviteiten, zoals het koken van levertraan en houtzagerijen. 3.3 Archeologische waarnemingen en onderzoeken In Archeologisch Informatiesysteem (Archis) van de RCE staan alle bekende archeologische waarnemingen geregistreerd. In het plangebied zijn geen waarnemingen geregistreerd. In de directe omgeving, binnen een straal van 1 km, zijn 21 waarnemingen geregistreerd (zie Tabel 3.2 en Bijlage 2). Deze waarnemingen zijn allen ten westen van het plangebied geregistreerd, in de Eilandspolder. Tabel 3.2 Waarnemingen in het plangebied en in de directe omgeving van het plangebied. waarnemingsnummer aard datering Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Nieuwe Tijd Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen-Nieuwe Tijd A Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Aardewerk Late Middeleeuwen Het betreffen allen aardewerkvondsten die voornamelijk dateren in de Late Middeleeuwen, de periode van de ontginning van het gebied. Waarschijnlijk zijn de vondsten afkomstig van huisplaatsen of vroege (tijdelijke) nederzettingen. 3.4 Gemeentelijke archeologische beleidskaart Op de gemeentelijke archeologische advieskaart van de gemeente Alkmaar wordt aangegeven dat er voor plannen groter dan 50 m² en dieper dan 35 cm het archeologisch belang betrokken moet worden. Afbeelding 3.5. Het plangebied op de gemeentelijke archeologische kaart. Bron: te/stad/kaart%20archeologie%20graft-de%20rijp.pdf Pagina 14 van 17

15 Archeologie 3.5 Cultuurhistorische waarden Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) In aanvulling op de landelijke (verwachtings)kaarten hebben veel gemeenten en provincies eigen cultuurhistorische kaarten vervaardigd, waarin veel lokale gebiedskennis is opgenomen. Deze kaarten hebben over het algemeen een hoger detailniveau dan de landelijke kaarten. De Informatiekaart Landschap en Cultuurhistorie van de provincie Noord-Holland 8 geeft inzicht in de archeologische, historisch-stedenbouwkundige en de historisch-geografische waarden van de regio. Volgens de kaart is de Eilandspolder een oud, hooggelegen veenweidegebiedin het veenpolderlandschap, waarbij het oorspronkelijke veenlandschap nog aanwezig is Atlas Leefomgeving In de Atlas Leefomgeving zijn alle bekende archeologische en bouwkundige monumenten en historisch-geografische informatie samengebracht in een digitale kaart. 9 Via deze kaart zijn de bekende cultuurhistorische waarden per gebied te inventariseren. Het raadplegen van de Atlas Leefomgeving heeft voor het plangebied geen relevante aanvullende informatie opgeleverd. 8 Geraadpleegd via 9 Geraadpleegd via Pagina 15 van 17

16 4 Archeologische verwachting Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek is de kans op het aantreffen van archeologische indicatoren middelhoog. De geomorfologische en bodemkundige omstandigheden waren tot het eind van de Vroege Middeleeuwen ongunstig voor bewoning. Het lag in een uitgestrekt veengebied, waarbinnen het te nat was om permanente nederzettingen te stichten. Voorafgaand aan de veengroei lag het plangebied onder directe invloed van de zee en getijdestromen. Binnen het plangebied kunnen archeologische resten worden aangetroffen vanaf de ontginningen in de Late Middeleeuwen. Het is waarschijnlijker dat er archeologische resten kunnen worden aangetroffen behorende bij een poldermolen die in elk geval in de 19 e eeuw ter plekke van het plangebied kan hebben gestaan. De resten kunnen direct vanaf het maaiveld worden verwacht. Mogelijk zijn archeologische resten verstoord of vernietigd door de aanleg van de gemalen in het eind van de 19 e eeuw en/of de 20 e eeuw. In theorie kunnen archeologische resten worden verwacht vanaf de periode van de veenontginningen in de 10 e eeuw. Resten die hiermee verband houden kunnen bestaan uit ontginningsgreppels en slotenpatronen, maar ook vroege bewoningsresten, zoals Laatmiddeleeuwse huisterpen zouden in het gebied kunnen worden aangetroffen. Pagina 16 van 17

17 5 Evaluatie 5.1 Samenvatting en conclusie In opdracht van Sturm BV heeft Grontmij een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de locatie van een vissluis in het Oostdijkje in de Eilandspolder. Het onderzoek heeft bestaan uit een bureauonderzoek en de rapportage hierover. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied in een veengebied ligt dat vanaf de 10 e eeuw ontgonnen is. Restanten van ontginningen en eventuele Laatmiddeleeuwse bewoning kunnen in theorie worden aangetroffen binnen het plangebied. Vanaf halverwege de 19 e eeuw heeft er mogelijk een poldermolen gestaan. Indien er oudere bewoningsresten aanwezig waren, zullen deze waarschijnlijk grotendeels zijn opgeruimd bij te bouw van de molen en/of latere gemalen. Er bestaat een kans op het aantreffen van restanten van de poldermolen. De ouderdom van deze molen is onbekend. Op de kadastrale minuutplan uit komt de molen voor, op kaarten uit het einde van de 19 e eeuw lijkt de molen reeds vervangen te zijn door een stoomgemaal. 5.2 Advies Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek wordt voor het plangebied vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een archeologische begeleiding van de graafwerkzaamheden. De aard van de werkzaamheden is relatief beperkt en er bestaat een gerede kans dat ofwel de molen niet precies ter plekke van de vissluis heeft gestaan, dan wel dat restanten van de molen zijn opgeruimd tijdens de bouw van het gemaal. De archeologische resten worden direct onder het maaiveld verwacht, derhalve wordt aanbevolen om de bovenste lagen van de ontgraving (afhankelijk van de opbouw van de dijk ongeveer de bovenste meter) onder archeologische begeleiding te laten plaatsvinden. Er wordt geadviseerd met betrekking tot de resultaten van het onderzoek en deze aanbeveling contact op te nemen met de bevoegde overheid (gemeente Alkmaar). Pagina 17 van 17

18 Bijlage 1 Locatie plangebied

19 Meter Project Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder Onderdeel Locatie plangebied Opdrachtgever Projectnummer Datum Schaal Legenda onderzoeksgebied Sturm BV : GAR-nummer CIS-code Formaat Getekend A4 HB ± Document Path: C:\Users\p623323\Documents\eilandspolder\Archeologische Basis Kaart Eilandspolder.mxd Bron kaartbeeld: Jan-Willem van Aalst, OpenStreetmap, BAG, TOP10NL Grontm ij Nederland B.V.

20 Bijlage 2 Archeologische Basiskaart

21 Legenda Waarnemingen Onderzoeksmeldingen Meter Project Monumenten WAARDE Terrein van archeologische waarde Terrein van hoge archeologische waarde Terrein van zeer hoge archeologische waarde Terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder Onderdeel Archeologische Basiskaart Opdrachtgever Projectnummer Datum Schaal Sturm BV : GAR-nummer CIS-code Formaat Getekend A4 HB ± Document Path: C:\Users\p623323\Documents\eilandspolder\Archeologische Basis Kaart Eilandspolder.mxd Bron kaartbeeld: Jan-Willem van Aalst, OpenStreetmap, BAG, TOP10NL Grontm ij Nederland B.V.