Copyright SBR, Rotterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Copyright SBR, Rotterdam"

Transcriptie

1

2

3 Buitenisolatiesystemen met gepleisterde afwerking

4

5 Buitenisolatiesystemen met gepleisterde afwerking 92 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V.-Den Haag

6 Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoor bereiding, de bouwtechniek en bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding van de resultaten daarvan, zowel ten behoeve van de opleiding als tot de vorming van kennis bij het bouwen. De Stichting verstrekt opdrachten aan researchinstituten; zij vormt stuurgroepen en studiecommissies voor onderwerpen die zij in opdracht geeft. De Stichting en degenen die aan deze publikatie hebben medegewerkt, hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het verwerken - volgens de huidige stand van wetenschap en techniek - van de in deze publikatie vervatte gegevens. Nochtans moet niet worden uitgesloten de mogelijkheid dat zich toch onjuistheden in deze publikatie zouden bevinden. Degene die van deze publikatie gebruik maakt, aanvaardt daarvoor het risico. De Stichting sluit, mede ten behoeve van al degenen die aan deze publikatie hebben medegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van deze gegevens. ISBN D/1982/0108/ Kluwer Technische Boeken B. V. - Deventer 1982 Ten Hagen B.V. - Den Haag Ie druk 1982 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.

7 Inhoud Woord vooraf Samenvatting Summary Inleiding 11 2 Inventarisatie Overzicht systemen en leveranciers Systeembeschrijving Plaatsystemen met daaraan hechtende pleisterlaag Isolerende pleisters Isolatiesystemen met een zelfdragende pleisterlaag 20 3 Kwaliteitscriteria Achtergrondbeschouwing Eigenschappen van buitenisolatiesystemen De ondergrond Eisen aan buitenisolatiesystemen Veiligheid Comfort Duurzaamheid 29 4 Laboratoriumonderzoek Stootproeven; de kogelvalproef Bepaling van de weerstand tegen doorponsen Bepaling van de hechtsterkte Conclusies uit de mechanische belastingsproeven Stootbelastingen (kogelvalproef) Doorponsbelastingen Hechting (trekproeven) Onderzoek naar de samenstelling en enige eigenschappen van de sierpleisters Bepaling van de E-modulus Bepaling van het percentage kunststoffen Bepaling van de korrelgradering 53 5

8 5 Praktijkervaringen; schade; inspecties. 5.1 Enkele soorten scheurvorming 5.2 Verwerkingsomstandigheden 5.3 Mechanische beschadigingen. 5.4 Vervuiling. 5.5 Beschrijving van een aantal toepassingen in de praktijk. 5.6 Onderzoek in het buitenland. 6 De veranderingen van het uiterlijk na na-isolatie. 7 Overzicht van diverse aansluitingsdetailleringen. Kozijnaansluitingen Dakranden Funderingen en onderzijden van gevels Diversen. Details voor isolerende pleisters. Begrippenlijst Eigenschappen van materialen Literatuur

9 Woord vooraf Warmte-isolatie! Het woord is uit het bouwen van vandaag niet meer weg te denken. Toch was het nog maar een jaar of vijftien geleden van hooguit theoretische betekenis. Er waren hier en daar wat dubbele ramen, er was zelfs dubbel glas, al kwam het zo weinig voor dat de merknaam tevens soortnaam was: Thermopane. De enige isolatie die consequent werd toegepast was die van de spouwmuur. De ontwikkelingen zijn bekend. Nieuwe produkten als geschuimde kunststoffen, minerale wol in geperste vorm, geschuimd glas en dergelijke maakten een verbeterde warmte-isolatie tegen relatief lage prijzen mogelijk. begon met 2 cm in de spouw. Snel daarna werd het 3 cm, vervolgens 4, enzovoort. Door de snel stijgende energiekosten staat het begrip energiebeperking bijna model voor over elkaar tuimelende ontwikkelingen, waarvan het eind nog lang niet in zicht is. Omdat er veel arbeidsplaatsen mee gemoeid zijn, is het proces verder versneld. In zo'n turbulente ontwikkelingsgang is het publiceren van een stuk onderzoek een riskante bezigheid. Men loopt immers een gerede kans dat de publikatie verouderd is als hij uitkomt. De commissie BIOheeft dat risico onderkend en zich bewust beperkt tot een momentopname, die een meer inventariserend karakter heeft. Een aantal facetten, die vooral voor de praktijk van belang zijn, werden verder onderzocht. Hoewel deze publikatie slechts een facet van het gehele warmtegebied behandelt, verwacht de commissie dat het met name ten aanzien van het denken over isolatie van de ruim één miljoen woningen in Nederland met massieve muren, in een behoefte zal voorzien. ir. A. van Hengel voorzitter 7

10 Bij het voltooien van deze publikatie had de Studiecommissie B 10 'Afwerking van muren en plafonds' de volgende samenstelling: ir. A. van Hengel, voorzitter 'ir. R. Poe Is, secretaris J. F. Geerken ing. N. den Hertog ing. A. de Jong prof. H. van Leeuwen ing. A. Noorlander drs. E. C. Opentij ing. W. van Laecke drs. H. Schinkel ir. P. K. v.d. Schuit ir. G. Wesseling, rapporteur ing. W. Bassie, rapporteur ir. R. P. J. van Hees, rapporteur Architect, bureau Groep 5 Rijswijk Raadgevend Ingenieur ONRI Leiderdorp Hoofd afd. Technisch Onderzoek Bedrijfschap Stukadoors-, Terrazzo- en Steengaasstellersbedrijf 's-gravenhage Dienst Volkshuisvesting Amsterdam Ambtenaar Dienst Volkshuisvesting Rotterdam, b.d. Landbouw Hogeschool Wageningen Directeur Stichting Research Centrum Kalkzandsteenindustrie Barneveld Tollens Coatings B.V. Rotterdam Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Brussel Verenigde Bedrijven Bredero B.V. Maarssen Sectie Materialen en technieken, Rijksdienst voor de Monumentenzorg Zeist IBBC-TNO Delft Bouwcentrum Rotterdam IBBC-TNO Delft Deze publikatie werd geschreven door ir. R. P. J. van Hees, onder wiens leiding ook het laboratoriumonderzoek werd verricht bij IBBC-TNO. Van diverse commissieleden werden belangrijke bijdragen in het rapport verwerkt. De in deze publikatie opgenomen foto's zijn beschikbaar gesteld door het Bedrijfschap Stukadoors-, Terrazzo- en Steengaasstellersbedrijf en door de auteur. 8

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteurs: ing. W. Bassie BouwcentrumfTechno ir. R. P. J. van Hees ing. L. A. J. van der Klugt IBBC-TNO Buitenisolatie-systemen met gepleisterde afwerking Kwaliteit en duurzaamheid 136 Rotterdam, 1986

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteurs: ir. Th. J. van den Boom ir. R. P. J. van Hees IBBC-TNO Binnenisolatie 156 Rotterdam, 1987 r:(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam : Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details 85 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam r I; : ERRATUM Ti;denj een vergadering van de studiecomml:r.rie B la 'Afwerking van muren en plafonds' is vastgesteld dat het toepajsingsgebied en met name de constructieve en decoratieve mogelijkheden

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het buitenspouwblad Het buitenspouwblad 84 Stichting Bouwresearch K1uwer Technische Boeken B.V. - Deventer - AntWerpen Ten Hagen B.V. - Den Háag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Wapenen of voorspannen zonder aanhechting (VZA)? Wapenen of' voorspannen zonder aanhechting (VZA)? 70 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Vervormingen in gevelconstructies Vermijden van schade Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Vervormingen in g'evelconstructies Vermijden van schade 68 Stichting Bouwresearch

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Zon en ramen Zon en ramen Regels voor de keuze van raamgrootte en zonwering voor gebouwen zonder mechanische koeling 74 I Stichting Bouwresearch / Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen

Nadere informatie

rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Copyright SBR, Rotterdam

rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Met cement gebonden dekvloeren op een thermisch isolerende laag. Kwaliteit en uitvoering geschikt voor utiliteitsbouw 116 Rotterdam, 1985 r(br Stichting Bouwresearch

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam ", Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Uitgevoerd in opdracht van de Stichting Structuuronderzoek

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam , '". Energiebesparing -.-.-.-. zonne-energie 96 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam ----------------------------------------------- Afdichten van voegen in gevels met banden en profielen Droge beglazing Afdichten van voegen in gevels met banden en profielen Droge beglazing 64 Stichting

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen rond bestekken. Leidraad voor de bestekschrijver. rs.br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Recente ontwikkelingen rond bestekken. Leidraad voor de bestekschrijver. rs.br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Recente ontwikkelingen rond bestekken Leidraad voor de bestekschrijver 133 rs.br Stichting Bouwresearch -------------------------------------------- rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V.

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam '. Binnenriolering Binnenriolering 77 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en

Nadere informatie

Het beleidsplan in de bouwonderneming

Het beleidsplan in de bouwonderneming 93 Het beleidsplan in de bouwonderneming Methode voor de opzet van een meerjarenplanning instructieboek :1 Het beleidsplan in de bouwonderneming Methode voor de opzet van een meerjarenplanning Instructieboek

Nadere informatie

Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek. rg(j3r Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek. rg(j3r Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 rg(j3r Stichting Bouwresearch rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V. Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 Rotterdam, 1986.

Nadere informatie

Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? 24 r(br Stichting Bouwresearch Aanbesteding, bouwteam of brochureplan Wat bepaalt de keuze? 24 Rotterdam, 985 r(br Stichting Bouwresearch Het

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam i rapporteurs: ir. T. H. J. Liem en ir. L. Nederlof Vakgroep Bouwfysica Afd. Civiele Techniek en Bouwkunde Technische Hogeschool Delft Detectie van onvolkomenheden in spouwmuurvullingen 109 Rotterdam,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ir. L. J. Visser raadgevend ingenieur Het programma van eisen bij nader inzien De functie van het programmeren in de bouwvoorbereiding Een systeembenadering 128 Rotterdam, 1985 I(br Stichting

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de yerbreiding

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ir. J. F. van Mierlo TNO-IBBC Wonen in de kou? 110 Rotterdam, 1985 r(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Handleiding voor de keuze van voegkitten Copyright SBR, Rotterdam -----------------------------. Handleiding voor de keuze van

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners

Copyright SBR, Rotterdam. Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners Handleiding voor het verstrekken van gebruiks- en onderhoudsgegevens aan kopers en huurders van woningen 98 Stichting

Nadere informatie

Bouwrijp maken van terreinen. Copyright SBR, Rotterdam

Bouwrijp maken van terreinen. Copyright SBR, Rotterdam Bouwrijp maken van terreinen Bouwrijp maken van terreinen prof. ir. W. A. Segeren ir. H. Hengeveld 99 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag

Nadere informatie

Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf

Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf Deel 11: Stappenplan voor de beleidsbepaling 148 rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Het materieel beleid in het

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding

Nadere informatie

Nieuwbouw en onderhoud. hand in hand. Copyright SBR, Rotterdam

Nieuwbouw en onderhoud. hand in hand. Copyright SBR, Rotterdam s tichting ouwr esearch Nieuwbouw en onderhoud hand in hand rapporteur: mr.ing. A. G. J. Mak Advocaten en procureurs stichting:bouwifboesearch Nieuwbouw.en onderhoud h.and in hand Rotterdam, 1990 De stichting

Nadere informatie

Handboek voor innovaties in de bouwonderneming. Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf. t(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Handboek voor innovaties in de bouwonderneming. Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf. t(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf 122 t(br Stichting Bouwresearch Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers

Copyright SBR, Rotterdam. Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers Handleiding voor het samenstellen van gegevens over oplevering, gebruik en technisch beheer van gebouwen 76 Stichting

Nadere informatie

Beperken van wind hinder om gebouwen deell

Beperken van wind hinder om gebouwen deell Beperken van wind hinder om gebouwen deell Beperken van windhinder om gebouwen deell 65 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van

Nadere informatie

Gevelbekledingssystemen met een afwerking van plaa ateriaal

Gevelbekledingssystemen met een afwerking van plaa ateriaal s tichting ouw esearch Gevelbekledingssystemen met een afwerking van plaa ateriaal rapporteur: ing. W. Bassie BC Technologie stichting :botjwif$pesearch. -. Gevelbekledingssystemen.. met een afwerking,van..

Nadere informatie

I(ostenbewust beheer. s tichting >ouw r esearch. syllabus. Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken

I(ostenbewust beheer. s tichting >ouw r esearch. syllabus. Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken s tichting >ouw r esearch syllabus I(ostenbewust beheer Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken rapporteurs: ing. K. H. Dekker KD/Consultants BV ir. P. Haberer

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam I Energieverbruik en energiebesparing in kantoorgebouwen Gebouwen met volledige winter- en zomerconditionering 97 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V.

Nadere informatie

;-.:. 'orch. s tlchting. ", b ouwr. " v :, ,,: Copyright SBR, Rotterdam

;-.:. 'orch. s tlchting. , b ouwr.  v :, ,,: Copyright SBR, Rotterdam ,. ;-.:... ".. s tlchting ", b ouwr 'orch " v :,.',,:. Rapporteurs: P. van Soomeren H. Stienstra Bureau Criminaliteitspreventie De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit

Nadere informatie

Bouwrijp maken met schuimbeton;

Bouwrijp maken met schuimbeton; s tichting b ouwr esearch Bouwrijp maken met schuimbeton; een technisch-economische visie rapporteurs: ir. A. Boogert TAUW Intra Consult BV ir. W. de Wijs TAUW Intra Consult BV IJ Bouwrijp maken met schuimbeton;

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding

Nadere informatie

s tichting ouw esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur Copyright SBR, Rotterdam

s tichting ouw esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur Copyright SBR, Rotterdam s tichting ouw esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur stichtingbouwi-esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur Rotterdam, 1988 De stichting stelt zich

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam ir. H. Hengeveld ing. J. J. Damen Adv.bur. TAUW Intra Consult,; Bouwrijp maken en bouwkosten 157 Rotterdam, 1987 r(br Stichting Bouwresearch De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit

Nadere informatie

I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid. r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid. r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid 158 r(br Stichting Bouwresearch rapporteurs: ir. M. G. M. Nelissen mw. J. Haverkamp Twijnstra Gudde NV Inventarisatie onderzoeksinstellingen

Nadere informatie

Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken

Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken -..:... tichting ouw esearch Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken Deze publikatie is tot stand gekomen in samenwerking met het Nederlands Verbond van Ondernemers

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteurs: ir. H. Hengeveld ir. W. de Wijs Tauw Infraconsult B.V. Snel bouwrijp maken Een zettingsvrije methode als alternatief voor integraal ophogen 119 Rotterdam, 1985 R(br Stichting Bouwresearch

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteurs: ir. A. T. de Borst mr. ing. G. J. Krèmers TAUW Infraconsult BV Bodemverontreiniging en bouwen 108 2, herziene druk Rotterdam, 1987 r5flr Stichting Bouwresearch De stichting stelt zich ten

Nadere informatie

rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Copyright SBR, Rotterdam

rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf Deel I: Basisinformatie 148 Rotterdam, 1986 rs.br Stichting Bouwresearch Het

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ing. F.J. van den Berg Adviesbureau voor Bouwconstructies Inventarisatie funderingsherstel 117 Rotterdam, 1985. r(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren

Nadere informatie

Automatisering in de bouw

Automatisering in de bouw s tichting ouwr esearch Automatisering in de bouw Gevolgen voor werknemers rapporteur: ir. J. J. Habets EGM Architekten co-rapporteurs: ir. D. Spekkink SAOB drs. J. A. M. Louman AVEO ir. D. B. Joseph lo-design

Nadere informatie

Lijmen in de bouw. deel 5. Copyright SBR, Rotterdam

Lijmen in de bouw. deel 5. Copyright SBR, Rotterdam Lijmen in de bouw deel 5 LJ Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk Deze publikatie kwam tot stand in samenwerking met Triam Kennismanagement, bureau voor advies, ontwerp en produktie te Papendrecht.

Nadere informatie

Het management voor de spiegel

Het management voor de spiegel s tichting ouw esearch Het management voor de spiegel Een handleiding voor zelfonderzoek rapporteur: ir. J. Benes stichting bouwresearch Het management voor de spiegel Een handleiding voor zelfonderzoek

Nadere informatie

Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs

Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs s tichting ouw esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs a rapporteurs: ing. K. H. Dekker ir. F. Pries KD / Consultants stichtingbouwi""esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch

Nadere informatie

Richtlijnen voor avegaarpalen

Richtlijnen voor avegaarpalen s tichting ouw esearch Richtlijnen voor avegaarpalen Ontwerp en uitvoering rapporteurs: ir. F. L. Beringen Fugro BV ir. W. J. Heijnen Grondmechanica Delft stichtingbouwiesearch Richtlijnen voor avegaarpàlen

Nadere informatie

UITSLUITEND TER INZAGE. Copyright SBR, Rotterdam

UITSLUITEND TER INZAGE. Copyright SBR, Rotterdam UITSLUITEND TER INZAGE Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid,

Nadere informatie

Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland

Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland s tichting ouwr esearch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland rapporteurs: mr. ing. G. J. Kremers mr. J. W. Takke TAUW Intra Consult BV stichting rch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland

Nadere informatie

.,. Lijmen in de bo. Copyright SBR, Rotterdam

.,. Lijmen in de bo. Copyright SBR, Rotterdam .,. Lijmen in de bo s tichting ouw esearch Auteurs ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk; ing. D. van Deventer, TNO Kunststoffen en Rubber Instituut, Delft; drs. J.c. van Broekhuizen, Chemiewinkel,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. Bouwen in houtskeletbouw

Copyright SBR, Rotterdam. Bouwen in houtskeletbouw Bouwen in houtskeletbouw T' Bouwen in houtskeletbouw Deze uitgave is mede tot stand gekomen met steun van: waarin opgenomen: - Houtvoorlichtingsinstituut (HVI) - Centrum voor Houtresearch (CHR) Stichting

Nadere informatie

stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen Copyright SBR, Rotterdam

stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen ", " Rapporteurs: A. van den Hout ing. J.M. Bruins BDA Buro Dakadvies b.v. stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen

Nadere informatie

Lijmen in de bouw. Wandbekle. s tichting b ouw r esearch. deel 4. Copyright SBR, Rotterdam

Lijmen in de bouw. Wandbekle. s tichting b ouw r esearch. deel 4. Copyright SBR, Rotterdam Lijmen in de bouw Wandbekle en s tichting b ouw r esearch deel 4 CJP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Boom, Th.J. van den Lijmen in de bouw / [auteur: Th.J. van den Boom].- Rotterdam: Stichting

Nadere informatie

Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering

Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 41 Juridische aspecten van ketensamenwerking Naar een multidisciplinaire

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Colofon Rapporteurs: ing. A.A.J. Damen en ir. H.C.M. van Egmond, Damen Consultants B.V. te Rotterdam Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. MeiTIema

Nadere informatie

rapporteur: ir. R. P. J. van Hees IBBC-TNO Copyright SBR, Rotterdam

rapporteur: ir. R. P. J. van Hees IBBC-TNO Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ir. R. P. J. van Hees IBBC-TNO Vochtproblemen in bestaande woningen 151 Rotterdam, 1986 r(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van

Nadere informatie

De hybride vraag van de opdrachtgever

De hybride vraag van de opdrachtgever De hybride vraag van de opdrachtgever Een onderzoek naar flexibele verdeling van ontwerptaken en -aansprakelijkheid in de relatie opdrachtgever-opdrachtnemer prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ing. W.A.I.

Nadere informatie

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007 Aan de slag in beroep en bedrijf februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel

Nadere informatie

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. d.ntiui" - search

Copyright SBR, Rotterdam. d.ntiui - search d.ntiui" - search Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk. Vormgeving en inhoudelijke bewerking: Triam bv, Produktieen adviesbureau voor opleidingen en documentatie te Papendrecht. Rotterdam

Nadere informatie

Ambitie.info. BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen

Ambitie.info. BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen Ambitie.info BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: M. Steenbergen Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie:

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. Maatbeheersing in de bouw

Copyright SBR, Rotterdam. Maatbeheersing in de bouw Maatbeheersing in de bouw Maatbeheersing in de bouw 86 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer;.. Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van de Stichting is het coördineren,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding

Nadere informatie

B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren

B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren J.W. Veerman N. van Erve M. Poiesz Praktikon BV Postbus 6906 6503 GK Nijmegen tel. 024-3615480 www.praktikon.nl praktikon@acsw.ru.nl 2010 Praktikon

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Colofon Auteur: prof. ir. E. Gerretsen, TNO-TPD Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft Copyright SBR, Rotterdam til stichting bouwresearch Geluidwering

Nadere informatie

De bouwsector en Europa 1992;

De bouwsector en Europa 1992; DE EUROPESE MARKT s tichting b ouwr esearch De bouwsector en Europa 1992; een marktoriëntatie voor België, Frankrijk, Groot-Brittannië en West-Duitsland België I 1 >'t rapporteurs: drs. D. Reitsma, rapporteur

Nadere informatie

Microbiologie ter kennismaking

Microbiologie ter kennismaking Microbiologie ter kennismaking Over het boek Microbiologie ter kennismaking is bedoeld voor studenten die kennis willen maken met het vak Algemene Microbiologie en voor anderen die belangstelling hebben

Nadere informatie

s tichting ouw esearch Bouwafval Instructieboek voor het bepalen van de Afval-Index Copyright SBR, Rotterdam

s tichting ouw esearch Bouwafval Instructieboek voor het bepalen van de Afval-Index Copyright SBR, Rotterdam s tichting ouw esearch Bouwafval Instructieboek voor het bepalen van de Afval-Index .. rapporteur: ir. D. Spekkink Stichting Arbeidstechnisch Onderzoek Bouwnijverheid stichting bouwi""esearch Bouwafval

Nadere informatie

AARDEWOORDEN. Methodiek Creatief schrijven WERKBLADEN. Mariet Lems

AARDEWOORDEN. Methodiek Creatief schrijven WERKBLADEN. Mariet Lems AARDEWOORDEN ENWAARDEWOO ZIJNWETENWAA NWAARZIJNWET WOORDENZIJNWE RDEWOORDENZI RDENZIJNWETEN AARDEWOORDEN ENWAARDEWOO WETENWAARDEW ZIJNWETENWAA DENZICNWETEN Methodiek Creatief schrijven WERKBLADEN OORDENZIJNWEO

Nadere informatie

Wijzigingen Unit4 Audition 15.1

Wijzigingen Unit4 Audition 15.1 Wijzigingen Unit4 Audition 15.1 Unit4 N.V. Telefoon +31 88 247 17 77 Papendorpseweg 100 Supportlijn +31 88 247 24 72 Postbus 500 Self Service https://my.unit4.com 3502 JA Utrecht Internet www.unit4.nl

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van het bouwtechnische en bedrijfstechnische speurwerk in de bouwnijverheid en de verbreiding van de resultaten, zowel ten behoeve

Nadere informatie

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 1 Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 2 Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 3 Arie Quik Hou

Nadere informatie

REKENEN Getallen en bewerkingen. voor 1F Deel 2 van 2

REKENEN Getallen en bewerkingen. voor 1F Deel 2 van 2 REKENEN Getallen en bewerkingen voor 1F Deel 2 van 2 Colofon Auteur: Lisanne Martens Eindredactie: Jiska van Hall Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: DTP-Studio Joke Wensing Illustraties: Edu Actief

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen

Nadere informatie

Dag...onderwijs. Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen. Ineke Lokman

Dag...onderwijs. Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen. Ineke Lokman Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen Ineke Lokman Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK,

Nadere informatie

Allround parketteur. niveau 3. Werkboek 1

Allround parketteur. niveau 3. Werkboek 1 Allround parketteur niveau 3 Werkboek 1 Colofon Allround parketteur niveau 3 werkboek 1 ISBN: 978 90 3720 119 2 NUR: 174 Trefwoord: Werkboek Parket Ontwikkeld in samenwerking met: Stichting Hout & Meubel

Nadere informatie

Seksuele vorming Ik Sova. Ik.indd 1 29/09/14 07:58

Seksuele vorming Ik Sova. Ik.indd 1 29/09/14 07:58 Seksuele vorming Colofon Auteur: Mandy Rooker, werkzaam bij On(der)wijs Goed! Eindredactie: Daphne Ariaens Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Crius group Illustraties: Edu Actief b.v. Titel: Seksuele

Nadere informatie

PrOmotie. Seksuele vorming. Werkboek 2 Veilig vrijen

PrOmotie. Seksuele vorming. Werkboek 2 Veilig vrijen PrOmotie Seksuele vorming Werkboek 2 Veilig vrijen Colofon Auteur: Onder redactie van: Tekstredactie: Vormgeving: Illustraties: Drukwerk: Aveline Dijkman (DAT) Aveline Dijkman (DAT), Edu Actief Edu Actief

Nadere informatie

Voorbereiden op de BPV

Voorbereiden op de BPV Voorbereiden op de BPV Colofon Edu Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel 0522-235235 service@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Eindredactie: Titel: Klaas Praat Edu Actief b.v. Voorbereiden op de

Nadere informatie

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt

Nadere informatie

Lodewijk het lieve beestje

Lodewijk het lieve beestje Lodewijk het lieve beestje Uitgeverij, training en diensten Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Vormgeving: Force digitale producties Illustraties:

Nadere informatie

Werken in een bouwmarkt

Werken in een bouwmarkt 16 Werken in een bouwmarkt Naam:... Klas:... Colofon Uitgeverij: Edu Actief bv Meppel Auteur: Arie Reijn Redactie: Edu Actief bv Meppel Inhoudelijke redactie: Arie Reijn Stramienontwerp: Herman ten Kate

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010

WIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010 WIJZIGINGSBLAD A2 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A2 Publicatiedatum :

Nadere informatie

SBR SBR 009. s tichting b ouwr esearch. ... t. E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J B 1J. Y1J 1J JJ!J ij. 11J 1J i B r J 1J J B IJ. Copyright SBR, Rotterdam

SBR SBR 009. s tichting b ouwr esearch. ... t. E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J B 1J. Y1J 1J JJ!J ij. 11J 1J i B r J 1J J B IJ. Copyright SBR, Rotterdam SBR SBR 009 s tichting b ouwr esearch... t E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J t Y1J 1J JJ!J ij B 1J 11J 1J i B r J 1J J B IJ Rapporteur: ir. O.CG. Adan TNO-Bouw tichting ouw esearch ""'..1,!:: J B J!j J 11 P B

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012

WIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012 WIJZIGINGSBLAD A2 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 Publicatiedatum : 1 april 2012 Ingangsdatum : 1 april 2012 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A2:2012/BMI 2002 Pagina 2/5 Dit wijzigingsblad

Nadere informatie

Richtlijnen voor funderingen op staal

Richtlijnen voor funderingen op staal s tichting b ouwr esearch Richtlijnen voor funderingen op staal Ontwerp en uitvoering ,I rapporteurs: ir. W. J. Heijnen Grondmechanica Delft ir. H. M. A. Pachen stichting Richtlijnen voor funderingen.

Nadere informatie

(art. 2 der statuten van de Sticht ing Bouwresearch) (art. 3 der statuten van de Stichting Bouwresearch) Copyright SBR, Rotterdam

(art. 2 der statuten van de Sticht ing Bouwresearch) (art. 3 der statuten van de Stichting Bouwresearch) Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van het bouwtechnische en bedrijfstechnische speurwerk in de bouwnijverheid en de verbreiding van de resultaten, zowel ten behoeve

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van het bouwtechnische en bedrijfstechnische speurwerk in de bouwnijverheid en de verbreiding van de resultaten, zowel ten behoeve

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)

Nadere informatie

Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013

Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 samengesteld door: prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ISBN 978-90-78066-82-8 NUR 822 2013, Stichting Instituut

Nadere informatie

Werken in het bank- en verzekeringswezen

Werken in het bank- en verzekeringswezen 15 Werken in het bank- en verzekeringswezen Naam:... Klas:... Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: Kees Faas Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie:

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Het doel van de 'Stichting Bouwresearch is het bevorderen, subsidiëren en coördineren van het wetenschappelijk onderzoek en de opleiding ten behoeve van de bouwnijverheid. (art. 2 van de statuten van de

Nadere informatie

University of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje

University of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje University of Groningen Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please

Nadere informatie

administratie afdeling calculatie

administratie afdeling calculatie administratie afdeling calculatie colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: A. Bosma, J. Bijlsma, P.F.C. Croese, M. van Esch, J.M. van der Steeg Redactie: Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke

Nadere informatie

PrOmotie. Rekenen en Wiskunde. Werkboek Meten 1

PrOmotie. Rekenen en Wiskunde. Werkboek Meten 1 PrOmotie Rekenen en Wiskunde Werkboek Meten 1 Colofon Auteurs : Martin Langeler, Harry Bruinsma Onder redactie van : Ad van der Hoeven Met dank aan : Ton Milatz Tekstredactie : Y-Publicaties Vormgeving

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam HET NIET-GEVENTILEERDE PLATTE DAK Het niet-geventileerde platte dak 41 STICHTING BOUWRESEARCH SAMSOM UITGEVERIJ ALPHEN AAN DEN RIJN/BRUSSEL 1974 ISBN 90 1402309 X Voorwoord Het platte dak blijkt in de

Nadere informatie

administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg

administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: A. Bosma, P.F.C. Croese, M. van Esch, H. Kamerbeek, J.M. van der Steeg Redactie:

Nadere informatie