Maatwerk in het MBO. De kosten en baten van zorg in het MBO. Yasmine Hamdan, RebelGroup Advisory

Transcriptie

1 Maatwerk in het MBO De kosten en baten van zorg in het MBO Yasmine Hamdan, RebelGroup Advisory Ask yourself : If I had only sixty seconds on the stage, what would I absolutely have to say to get my message across" Jeff Dewar 1

2 Wat is een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse? Een MKBA brengt de effecten van projecten in kaart en voorziet deze zoveel mogelijk van een financiële waardering Een MKBA geeft inzicht in: kosten opbrengsten risico s verdelingsaspecten (over actoren en in de tijd) Een MKBA vergelijkt projectalternatieven met een nulalternatief Ook niet-monetariseerbare effecten worden inzichtelijk gemaakt

3 Hoe bereken je het rendement van een project? Financieel-economische analyse in vier stappen: Wat zijn de basisaannames (hoeveel schoolverlaters zijn er? Hoe is schoolverlaten gerelateerd aan criminaliteit, werkloosheid, etc?) Wat zijn de kosten van een project en wat zijn de effecten? Wanneer maak je deze kosten en wanneer ontvang je de baten? Wat is de netto contante waarde van je kosten en baten?

4 Voorbeeld: uitbreiden zorgvoorzieningen de kosten Kosten uitbreiding van zorgvoorzieningen per leerling: Schoolmaatschappelijk werk Mentoraat Trajectbegeleiding Gedragshulpverlening Rebound-voorzieningen Budget per leerling voor ondersteunende trainingen, om kleinere psychosociale problemen vroegtijdig en effectief aan te pakken Vermenigvuldigd met het aantal leerlingen in de doelgroep (alle uitvallers in MBO 1 en 2, plus 10%)

5 Voorbeeld: uitbreiden zorgvoorzieningen de baten We kunnen de volgende baten identificeren: Leerlingen met een startkwalificatie ontvangen nu, maar ook later hogere inkomsten uit loon Leerlingen met een startkwalificatie komen naar verwachting minder snel in aanraking met justitie minder kosten gerelateerd aan criminaliteit Leerlingen spijbelen veel minder lagere kosten voor naleven leerplichtwet Leerlingen met een startkwalificatie worden nu, maar ook later minder snel werkloos minder kosten gerelateerd aan werkloosheid Maar ook: minder ziekteverzuim docenten, sociaal vaardiger leerlingen

6 Hoe gaan we om met onzekerheden? Gevoeligheidsanalyses geven de resultaten meer context Welk effect hebben de volgende aannames op de resultaten? In hoeverre ben je in staat om de juiste leerlingen te bereiken? Je maakt voor alle deelnemers kosten, maar je kan nooit precies vaststellen welke leerlingen je moet laten deelnemen, omdat ze anders zouden uitvallen. Hoe veranderen de resultaten als het beleid toch minder effectief blijkt te zijn dan verwacht? Wat is de minimaal benodigde effectiviteit waarbij de baten groter zijn dan de kosten?

7 Wat kun je met een MKBA? Een MKBA kan helpen bij het concretiseren van beleid omdat het een antwoord afdwingt op vragen als: wat wil je precies bereiken (welke baten?) en wat is daar voor nodig (welke kosten?) Een MKBA kan helpen bij het prioriteren van investeringen Een MKBA kan dienen als toetsingskader om gevoerd beleid te evalueren Een MKBA geeft inzicht in kosten, opbrengsten, risico s en de verdeling hiervan over actoren en in de tijd. Welke partij profiteert en wanneer? Houd echter rekening met de betrouwbaarheid van de resultaten! De uitkomst levert kennis voor beleid, maar blijft een best guess

8 Wat deed men daadwerkelijk met een MKBA? We kregen extra geld vanuit OCW, Jeugd en Gezin en de gemeente Met extra geld konden we ons programma optimaliseren De MKBA was een onderbouwing van onze inspanningen Ketenpartners en gemeente erkennen ons project nog meer dan voorheen Het laat zien wat het een jongere oplevert als hij werkt aan zijn toekomst Wij weten nu welke impact we hebben op voortijdig schoolverlaten Ik gebruik de MKBA nog regelmatig in mijn eigen presentaties

9 En wat deden specifieke projecten met hun MKBA? Almeerkans Wat is het doel van Almeerkans? Wat was het resultaat van de MKBA? Wat deed het project hiermee? Het doel is om jongeren die dreigen uit te vallen op de middelbare school op te vangen en te begeleiden naar werk en school om zo de kans op een startkwalificatie te vergroten. Uit het model blijkt het project een rendement van 40-50% op te leveren. In absolute termen is het saldo van baten en lasten per deelnemer (Netto Contante Waarde prijspeil 2008). Met behulp van de resultaten van de MKBA: heeft het project extra financiering gekregen, waardoor de inhoud van het programma is uitgebreid heeft het project meer erkenning gekregen bij ketenpartners en gemeente wordt het project mogelijk ook elders in het land uitgerold

10 En wat deden specifieke projecten met hun MKBA? Peer Support Wat is het doel van Peer Support? Wat was het resultaat van de MKBA? Wat deed het project hiermee? Peer Support in het onderwijs wil zeggen dat leerlingen en studenten leren om elkaar te steunen en te helpen en daardoor om actief bij hun onderwijsleerproces betrokken te zijn. Peer support is een systeem voor ondersteuning van leerlingen door andere leerlingen. de MKBA leverde geen hard rendementscijfer op. Wel concludeerden we het volgende: Doordat de kosten van het inzetten van peer leaders relatief heel laag zijn, is de minimaal benodigde effectiviteit ook erg laag: zo n 0,2%. In aantallen: er hoeft op een hele groep van 75 jongeren slechts 0,2 jongere (gemiddeld dus op 5 groepen van 75 jongeren 1 jongere) minder uit te vallen dan normaal en dan nog is het inzetten van peer leaders rendabel. De MKBA heeft geholpen om inzicht te krijgen in de causale relatie tussen Peer Support en de positieve effecten ervan op risicoleerlingen. Er bestaat nu een beter inzicht in de reden waarom Peer Support leidt tot minder uitval.

11 En wat deden specifieke projecten met hun MKBA? Kamers met Kansen Wat is het doel van KmK? Wat was het resultaat van de MKBA? Wat deed het project hiermee? Het doel van KmK is gemotiveerde jongeren een (nieuwe) kans op participatie in de samenleving te bieden. Enige tientallen jongeren van 18 tot 25 jaar bewonen samen één gebouw. De aanpak is persoonsgericht en bevordert de zelfstandigheid. De bewoners werken aan hun eigen wensen, die (mede) gericht zijn op werk, cursussen en opleiding. Het projectrendement ligt tussen de 20% en de 30%, met een netto contante waarde van het project van circa De baten bestaan er uit dat jongeren een hoger inkomen hebben, minder crimineel zijn, minder uitkeringen hebben en minder aanspraak maken op hulpverlenende instanties. De MKBA wordt nog regelmatig gebruikt om te communiceren over de mogelijke maatschappelijke baten van het project en faciliteert daarmee discussies met beleidsmakers.

12 En wat deden specifieke projecten met hun MKBA? School 23 Wat is het doel van School 23? Wat was het resultaat van de MKBA? Wat deed het project hiermee? School 23 is een aparte school binnen het ROC Eindhoven, speciaal gericht op risicojongeren. Binnen de twee trajecten AKA en Stap Op werkt School 23 aan onderwijs en sociale vorming bij jongeren die nog geen startkwalificatie hebben en die vaak een combinatie hebben van leer- en gedragsproblemen. Uit het model blijkt dat AKA een maatschappelijk rendement van 37-42% oplevert. Het Stap Op traject levert een rendement van 30-35%. De MKBA leverde op: Mun itie om belang project aan te tonen extra geld vanuit de plusvoorziening (OCW, Jeugd en Gezin) en vanuit de gemeente Het programma zelf is geoptimaliseerd met de extra gelden nog meer rendement Erkenning Verspreiding kennis naar andere ROC's met vergelijkbare opleidingen. Deze ROC s zijn met de resultaten zelf ook weer op pad gegaan.

13 En wat deden specifieke projecten met hun MKBA? Route 27 Wat is het doel van Route 27? Wat was het resultaat van de MKBA? Wat deed het project hiermee? Het voorkomen van schooluitval en bestrijden van jeugdwerkloosheid. Met ketensamenwerking worden expertise en middelen gebundeld en worden complete, op maat gemaakte begeleidingstrajecten aangeboden om jongeren uit te laten stromen naar een passend traject. Zodra voor meer dan één op twaalf succesvol uitstromende jongeren de ketensamenwerking in Route 27 het verschil tussen falen en slagen betekend heeft, worden de kosten van de ketensamenwerking terugverdiend. De MKBA leverde op: onderbouwing van de inspanningen een serieus antwoord op vragen wat ketensamenwerking oplevert voor de jongere én de organisaties het maakt inzichtelijk welke investeringen gedaan worden voor de jongere door de organisaties. maakt inzichtelijk wat het een jongere oplevert als hij werkt aan zijn/haar toekomst maakt voor internen en externen inzichtelijk dat we kostenbewust met onze activiteiten omgaan heeft meegeholpen om inzichtelijk te maken dat de Route 27 aanpak werkt, en mede daardoor hebben we subsidie gekregen voor de doorontwikkeling.

14 Contactgegevens: Advisory Executives Valley Meer info: R O T T E R D A M A N T W E R P E N D ü S S E L D O R F RebelGroup Advisory Wijnhaven WG Rotterdam T F Rga@rebelgroup.com KvK Rabobank