PLANOLOGIE VAN STAD & LAND

Transcriptie

1 PLANOLOGIE VAN STAD & LAND Wat hebben we de vorige keer gedaan? RO is een proces! (vervolg) Groenbeleid in de praktijk Hoe wil je wonen? BNB Huub Hooiveld Eikelhof, 2016 Wat gaan we vandaag doen? Opzet collegereeks PLANNEN MAKEN IN NEDERLAND Welkom in Europa! - Europees beleid - RO in Europa? Natuurbeleid en RO Terugblik colleges 1) planologie: wat & waarom? 2) instrumentarium 3) plannen maken is een proces! 4) landschapsbeleid in de praktijk 5) de invloed van Europa discussie & debat

2 Europa: Europese Unie WELKOM IN EUROPA! Oorsprong rond 1950: - Nederland, België, Luxemburg, Duitsland en Italië - Samenwerking op gebied van handel Aantal deelnemende landen groeit: Sinds 2007 > 27 landen (17 landen euro) Beeldvorming Associatieverdrag Oekraïne? Waar denken jullie aan bij Europa? Negatief of positief beeld? Waar komt dat door? Voor, tegen of weet niet?

3 EU-beleid met ruimtelijke relevantie Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 1. Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2. Structuurbeleid 3. Milieubeleid 4. RO-beleid vanaf oprichting EU (jaren 50) 2 doelen: - voldoende voedsel + betaalbare prijs - levensstandaard boer subsidie op productie subsidie op overproductie - Ten koste van 3e wereldlanden - In strijd met internationale afspraken Transformatie GLB Structuurbeleid Productiesubsidie > directe subsidie (spoor 1) Daarnaast: plattelandsvernieuwing (spoor 2) Meer vrije markt (o.a. afschaffing melkquota) Boeren moeten bijdragen aan vergroening: handhaving van permanent grasland 5 % van bouwland reserveren voor ecologisch beheer (ecologisch aandachtsgebied) Sociaal-economisch evenwicht Fondsen / subsidies voor achterstandsregio s Voor de periode : circa 300 miljard euro Ook in NLD! (bijv. Flevoland, noordoost Groningen) NLD toekomst buiten structuurfonds?

4 Wie krijgt wat? Milieu en natuurbeleid vanaf jaren 70 thema in Europa veel verdragen opgesteld en ondertekend meer dan 200 wetten! thema s zijn: - klimaat - duurzame ontwikkeling - afval - luchtverontreiniging - waterbeheer - natuur en biodiversiteit - bodem - geluid grote gevolgen voor nationaal beleid, bijvoorbeeld: - besluit luchtkwaliteit - natura nitraat richtlijn Macht van de beestjes! Europa heeft invloed! vogelrichtlijn (1979): bijna 200 soorten beschermd habitatrichtlijn (1992): meer dan 500 planten en 200 dieren Natura 2000 (2007) Nederland is verplicht gebieden aan te wijzen ter bescherming Ontwikkeling? Nee, tenzij dwingende redenen

5 Europese RO? EROP vanaf eind jaren negentig aantal vrijwillige afspraken grensoverschrijdende projecten (bijvoorbeeld water) EROP als raamwerk: Europees Ruimtelijk Ontwikkelingsperspectief algemene afspraken: evenwichtig en polycentrisch stelsel van steden en nieuwe relatie stad en platteland relatief gelijke toegang infrastructuur en kennis zorgvuldig beheer en ontwikkeling natuurlijk en cultureel erfgoed niet bindend maar richtinggevend individuele landen houden eigen beleid Natuurbeleid en RO NATUURBELEID EN RO per 1 maart 2016 nieuwe wet: Wet natuurbescherming samenvoeging van 3 wetten: boswet flora- en faunawet natuurbeschermingswet

6 Hoofdlijnen natuurwet Bescherming langs twee lijnen Eenvoudiger regels Dichterbij de samenleving Natuur heeft intrinsieke waarde Bijna 1000 soorten dieren en planten actief beschermd provincie krijgt regie en gaat over vergunningen en ontheffingen Jacht op basis van faunabeheerplan (ook natuurorganisaties moeten deelnemen) 1. Gebiedsbescherming Natuurnetwerk Nederland (EHS) Nationale parken Natura 2000 gebieden 2. Soortenbescherming Van ecologische hoofdstructuur (EHS) 1-GEBIEDSBESCHERMING Nationaal beleid (sinds 1990) Doelstelling: Netwerk van natuur in Nederland Ca. 730 duizend ha. (20% opp. Nld.) In 2018 gerealiseerd > inmiddels 2021 EHS bestaat uit: bestaande natuur (bijv. Veluwe) nieuwe natuur robuuste verbindingen (bijv. Veluwe- Achterhoek-Duitsland) Rijk verantwoordelijk, maar provincies werken EHS uit Gemeenten verankeren in BP

7 naar Natuurnetwerk Nederland Natuurnetwerk provincie Gelderland (1) uitgedunde EHS bestaat uit: bestaande natuurgebieden, waaronder de 20 Nationale Parken; gebieden waar nieuwe natuur aangelegd wordt; landbouwgebieden, beheerd volgens agrarisch natuurbeheer; ruim 6 miljoen hectare grote wateren: meren, rivieren, de kustzone van de Noordzee en de Waddenzee; alle Natura 2000-gebieden robuuste verbindingen zijn eruit Provincies in plaats van Rijk 2027 gereed (weer 6 jaar erbij!) vastgelegd in Omgevingsvisie Van drie naar twee zones: GNN = Gelders natuurnetwerk GO = Groene ontwikkelingszone GNN: nee, tenzij GO: ja, mits provinciale natuurbeheerplannen Natuurnetwerk provincie Gelderland (2) Planologisch regime Natuurnetwerk Nederland Omgevingsvisie 2014 Van drie naar twee zones: GNN = Gelders natuurnetwerk GO = Groene ontwikkelingszone GNN: nee, tenzij GO: ja, mits Nee, TENZIJ: ontbreken van reële alternatieven EN groot openbaar belang (bijv. aanleg snelweg) Schade beperken (mitigerende maatregelen) Compenseren: geen nettoverlies waarden 1. Compensatie in plangebied 2. Compensatie aan / nabij plangebied 3. In uiterste geval: financiële compensatie geen toename dag- en verblijfsrecreatie

8 Natura 2000-gebieden Europees natuurnetwerk voortvloeiend uit Europese regelgeving begrenzing via rijk bevoegd gezag wordt provincie Natura 2000 EHS EHS IN APELDOORN NATURA 2000

9 Beschermingsregels Natura Ook: nee, tenzij Geen significante effecten Toetsing aan instandhoudingsdoelen Indien wel dan toetsing aan: Zijn er alternatieven Zijn er dwingende redenen van groot openbaar belang Is er compensatie mogelijk? NATURA EHS Instandhouding natuurtypes / vegetaties Instandhouding dier- en plantensoorten wespendief vliegend hert zwarte specht beekprik Specifieke heidetypen Specifieke watertypen boomleeuwerik rivierdonderpad nachtzwaluw kamsalamander Specifieke bostypen Specifieke zandgebieden ijsvogel drijvende waterweegbree

10 Bescherming soorten 2-SOORTENBESCHERMING nu via Flora en Faunawet geldt overal, niet alleen in specifieke gebieden E&L is nu bevoegd gezag (straks provincie) voor eventuele ontheffing) Bescherming soorten TERUGBLIK COLLEGES

11 Wat hebben we gedaan? Planoloog als scheidsrechter Trends bepalen planologische vraagstukken Drie overheidsniveau s Structuurvisies en bestemmingsplannen Toelatings- en uitnodigingsplanologie Interactief beleid: planologie is een proces Hoe wil je wonen? Nieuw natuurbeleid Europese regelgeving