Ontwikkelingen en Uitdagingen voor de Luchtvaart in Singapore

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontwikkelingen en Uitdagingen voor de Luchtvaart in Singapore"

Transcriptie

1 Ontwikkelingen en Uitdagingen voor de Luchtvaart in Singapore Artikel 23 april 2014 Briek Starink Met de groeiende vraag naar civiele luchtvaart in Azië/Pacific, groeit ook de vraag naar (training van) piloten en onderhoudsingenieurs. Door de snelle groei in de sector is er behoefte aan ICT- oplossingen om grote informatiestromen te integreren en te benutten voor efficiëntie in de luchtvaart industrie. Met name in Maintenance Repair & Overhaul (MRO), logistiek en veiligheidswaarborging zullen ontwikkelingen sterk tot uiting komen en kansen bieden voor Nederlandse partijen. Verdubbeling Luchthaven Capaciteit Het aantal reizigers in de luchtvaart groeit sneller in Azië dan in Amerika of Europa. Het aantal nieuwe generatie toestellen van nationale- en private luchtvloten is daardoor in Azië ook sterk toegenomen. De luchthaven in Singapore, Changi Airport, is in 2013 door reizigers gekozen als beste luchthaven in Azië. Momenteel heeft Changi drie terminals en twee landingsbanen met een capaciteit van 66 miljoen passagiers per jaar. Uitbreiding van deze luchthaven is onderweg met een 4 e terminal en een 3 e landingsbaan die in 2020 klaar zijn. Deze uitbreiding zal de capaciteit met 20 miljoen passagiers per jaar verhogen. Een nieuwe terminal 5 die halverwege volgend decennium tot stand komt zal de huidige capaciteit van Changi gaan verdubbelen. Het ministerie van transport (MOT) is begonnen met de voorbereidingen voor werkzaamheden aan de derde landingsbaan, zoals landontginning en landpreparatie. Op het hectare drooggelegd stuk grond zal landingsbaan 3, voor grotere passagierstoestellen worden aangelegd. Na uitvoerig onderzoek blijkt de grond slechter dan verwacht. Momenteel worden advisering en uitvoer van technische studies voor landpreparatie voortgezet. Singapore heeft een tweede civiele luchthaven, Seletar Aerospace Park (SAP), die operationeel is voor het opleiden van piloten, onderhoudsactiviteiten en voor zakelijke vluchten. Singapore heeft een sterke positie in de productie van onderdelen en veel bedrijven werkzaam in het onderhoud of de zogenoemde MRO-sector hebben zich gevestigd in het SAP. Uitbreidingen van het Aerospace Park onder fase 3 zijn in 2013 gestart. Een additionele 60 hectare land zal voor industriële faciliteiten met de mogelijkheid voor aansluiting op de landingsbaan. Jurong Town Corporation (JTC) is bezig met de bouw van fabrieken en loodsen die door grotere bedrijven geleased kunnen worden. Het MKB kan faciliteiten leasen voor een periode van 3 jaar met de mogelijkheid voor verlenging in het JTC Aviation one gebouw. JTC heeft plannen voor het bouwen van een tweede gebouw JTC Aviation two die met een plug-and-play omgeving ter beschikking zal staan voor nieuwe binnenkomers, start-ups en bestaand MKB. Het doel van de sterke uitbreiding voor 2015 is clusterintegratie voor het ondersteunen van de gehele waardeketen van de luchtvaartindustrie. Sleutelactiviteiten van SAP zijn; MRO van toestellen en -componenten, fabricage en montage van motoren en componenten, training, R&D en zakelijke & generieke luchtvaart.

2 Kop tot staart, onderhoud en onderdelen De luchtvaartindustrie in Singapore heeft in de laatste 20 jaar een gemiddelde jaarlijkse groei van 10% met een record output van 8.7 miljard in Momenteel werken er bijna mensen in de industrie. De economische tak van de Singaporese overheid, de Economic Development Board (EDB), blijft de luchtvaartindustrie ondersteunen door het ontwikkelen van infrastructuur en mankracht voor groei in de MRO, productie en onderzoek & ontwikkeling. Singapore heeft de capaciteit om van kop tot staart oplossingen te leveren, met expertise in gebieden als frameonderhoud, motorrevisie, structuurreparatie, maar ook toestelmodificatie van civiele- en goederentransport toestellen. Veel Original Equipment Manufacturers (OEMs) en leveranciers hebben productieactiviteiten die in Singapore één van de sleutelactiviteiten blijven voor economische ontwikkeling. Investeringen zijn gedaan in hightech productie- en procestechnologie zoals robotica, additieve productie methodes (on-demand) en data-analyse. Meer dan 100 internationale en lokale MRO-bedrijven hebben zich gevestigd in Singapore. Deze bedrijven nemen een kwart van de Azië/Pacific markt van MRO voor zich in rekening. OEM s proberen de kosten terug te dringen door te focussen op betrouwbaarheid van de service- en onderdelenmarkt. Verhoging van MRO productievolumes en efficiëntie kunnen kosten verlagen. OEM s bieden om deze reden servicecontracten aan onder Flight Hour Agreements waarbij MRO operators, total support dienen te leveren voor een vaste prijs per vlieguur. Op deze wijze trekken OEM s de MRO-markt naar zich toe. Voorspellingen geven aan dat in 5 jaar tijd meer dan de helft van de MRO-markt in handen zal zijn van de OEM s. Deze ontwikkelingen bieden binnen de MRO-sector mogelijkheden op het gebied van logistiek, SCM, data-analyse en toezicht op afstand Remote Monitoring van apparaten en componenten. Sinds 2012 is Fokker met Fokker Services Asia (FSA) operationeel op het Seletar Aerospace Park met de uitvoer van MRO voor Fokker- en ATR-type toestellen. De service loods kan drie regionale of twee smal romp vliegtuigen onderbrengen met state-of-the-art verlichting en brandveiligheid. De werkzaamheden richten zich op vliegtuigelektronica, hydraulica en onderhoud van structurele componenten.airbus investeert in de groeiende capaciteit voor losse-onderdelen- en toestelrevisie, de ontwikkeling van pilotentrainingsmiddelen en de mogelijkheden voor hoogwaardig onderzoek. Voor de laatste twee investeringsgroepen werkt zij samen met Singaporese partijen. Singapore Airlines Engineering Company (SIAEC) is een belangrijke speler in de arbeidsintensieve MRO sector van Singapore. De voornaamste uitdagingen voor SIAEC zijn hoge operationele kosten voor arbeidsintensieve MRO in nabijheid van lage loon landen in Zuid Oost Azië. Behalve het opzetten van internationale MRO-faciliteiten in landen met lagere arbeidskosten en opbouw van een internationaal netwerk voor geïntegreerde ondersteuning van operaties, blijft SIA ook investeren in Singapore op het gebied van training en verkeerstoename naar of via Changi. Ontwikkelingen die de efficiëntie van SIA verbeteren zijn divers. Handheld technologie wordt geïmplementeerd voor optimalisering van resource planning, mobiele handleidingen en productie taakcontrole & -planning. In 2013 is het systeem Tools-on-Demand uitgerold, dat met radio frequentie identificatie (RFID)- technologie componentaanvraag, zending & ontvangst registreert. Lijnonderhoud door semiautomatische robotica en op afstand bestuurbare vliegtuigvertrektaxi s, die de benodigde mankracht reduceren, zijn in ontwikkeling. Vertraging kan mogelijk verholpen worden door effectiever gebruik te maken van product levenscyclusmanagement (PLM). De luchtvaartindustrie maakt gebruik van verschillende PLMsystemen waarbij de uitdaging ligt in de digitalisering en integratie van deze systemen met hoogwaardige datastromen. Implementatie van PLM voor MRO zal efficiëntie, veiligheid en betrouwbaarheid verhogen voor productiesystemen, management van onderhoud, reparatie en componenten beheer. Universiteiten als NUS, NTU en SUTD doen veel onderzoek dat aansluit op de luchtvaart industrie en zetten steeds sterker in op dit gebied. NTU heeft met A*STAR een Advanced Remanufacturing and Technology Centre (ARTC) geopend in augustus 2013 op het Cleantech Park. Dit is een door de

3 industrie geleid partnerschapmodel met als doel het gat tussen onderzoek en technische ontwikkeling voor de luchtvaartindustrie, te dichten. NTU heeft met Rolls-Royce een bedrijfslab opgezet genaamd met een gezamenlijke investering van S$ 75 Miljoen door beide partijen en het National Research Foundation (NRF). In de komende vijf jaar zullen meer dan 30 projecten ontstaan met focus op drie onderzoeksgebieden; elektrische energie en -controle systemen, fabricatie en reparatie technologie en computationele technologie. Ook samenwerking tussen universiteiten vind plaats. SUTD zal in samenwerking met NTU meer onderzoek & ontwikkeling richten op 3D-design & 3D-print technologie. Dit sluit aan op de veranderende productiemethoden voor componenten binnen de MRO Het bedrijf Singapore Technologies (ST) Aerospace valt onder ST-Engineering LTD en is s werelds grootste commerciële air-frame MRO service leverancier met een jaarlijkse capaciteit van 9 miljoen man uren (15% van de Singaporese lucht- en ruimtevaart industrie). ST-Aerospace concentreert zich op toestel onderhoud en toestel modificatie, component-/motor reparatie & revisie en Engineering & Materiaal Services. Sinds kort leveren ze ook toestel conversie services van civiel naar goederen transport toestellen voor de A330 (aangewezen door Airbus) en duurzame manieren voor het wassen van toestellen. Ontwikkeling van efficiënte luchthaven De vraag naar civiel luchtvervoer in Azië Pacific wordt verwacht te zijn verdrievoudigd in De industrie waarschuwt voor oververzadiging van de luchtvaart en daarmee gepaarde vertragingen voor reizigers, als luchtvaart logistiek, MRO- en controlesystemen niet snel moderniseren. Singapore gaf in 2012 aan om S$200 miljoen (114 miljoen euro) uit te geven aan luchtverkeermanagement. De industrie werkt samen met de in Singapore aanwezige kennis instellingen voor R&D-activiteiten. Waarvan het agentschap voor Science Technology & Research (A*STAR) en universiteiten als de Nationale Universiteit Singapore (NUS) en Nanyang Technological University (NTU) de leiding nemen. Het publiek ondersteunde A*STAR werkt samen met de industrie onder het A*STAR Aerospace Programme. Grote spelers in de industrie kiezen voor samenwerking met A*STAR door uitbesteding van of samenwerking in onderzoek. De onderwerpen binnen het luchtvaart programma van A*STAR worden in figuur 1 weergegeven. Airbus heeft een samenwerkingsovereenkomst getekend met A*STAR op 10 februari De overeenkomst zal samenwerking in onderzoek en ontwikkeling verhogen op gebieden als Big Data Analysis op operationeel niveau en manieren om het brandstofverbruik te verlagen zoals nieuwe frame materialen en additieve productietechnieken.

4 Figuur 1. Onderzoek binnen het aerospace programma van A-STAR Februari 2013 zijn intentieverklaringen getekend tussen NTU en de Civil Aviation Authority Singapore (CAAS) voor het opzetten van een luchtvaart management R&D centrum voor Azië/Pacific regio, genaamd Air Traffic Management Research Institute (ATRMI) dat met S$50 miljoen voor een periode van 5 jaar door CAAS wordt ondersteund. De CAAS heeft als doel Singapore op de kaart te zetten als Centre of Excellence op het gebied van luchtverkeermanagement voor de regio Azië/Pacific. CAAS en het Amerikaanse MITRE, hebben als MITRE Asia-Pacific in Singapore (Maps) meer dan US$100 miljoen in overheidsgelden te spenderen voor ontwikkelingen in luchtvaartverkeermanagement in de komende 10 jaar. Ook kijkt CAAS naar de mogelijkheden voor het toepassen van satelliet technologie (Honeywell). Het gebruik van satelliettechnologie zal moeten leiden tot betere doorstroom in het toestelverkeer, door deze op een veilige manier samen te voegen. ST-Electronics is begonnen met het opzetten van geïntegreerde systemen voor een Intelligent Airport, waar verschillende technieken op het gebied van luchtvaartverkeer, -management, -logistiek en -passagiersgemak & -beleving samenkomen om de efficiëntie van luchthavens te verbeteren. Technieken die ST wil aanleveren op dit gebied, worden in onderstaande tabel (tabel 1) uitgelicht. Tabel 1. Technologische onderdelen binnen het Intelligent Airport concept van ST Electronics. Baseline Map Visualiseren van luchthaven operaties, met correcte, relevante en real-time data stromen van- en voor belanghebbende partijen. Operations Resource Monitor Monitoren van toestel verkeer op de luchthaven. Operations Centre Intranet Airport Collaborative Decision Making Smart Analytics Het medium voor de intelligente luchthaven, waar event tracking en instant messaging functies aanwezig zijn. Automatisering van de berekeningen voor goedkeuring van toestel opstart. Modulair systeem voor rectificatie van knelpunten in operaties en toestel verkeer. Passenger Centric Experience Handheld -applicaties met focus op gemak en overzicht Opleidingen

5 Met vlootexpansie in de regio Azië/Pacific, stijgt de vraag naar piloten en onderhoudsingenieurs. Veel luchtvaartmaatschappijen kijken naar mogelijkheden voor in-house trainingsfaciliteiten en minder uitbesteding op dit gebied. Een aantal luchtvaartbedrijven vormen joint ventures met OEM s om langetermijngroei te kunnen waarborgen. Airbus en Singapore Airlines hebben op 12 februari 2014, een samenwerkingsovereenkomst getekend voor de opzet van een gezamenlijk piloten trainingscentrum Airbus Asia Training Centre (AATC) op het SAP. Het nieuwe centrum zal trainingsprogramma s aanbieden voor luchtvaartmaatschappijen in de regio door gebruik te maken van full-flight simulatoren voor A320, A330, A340, A350 en A380. Ook zal het naar verwachting functioneren als een Centre of Excellence voor het ontwikkelen van nieuwe trainingsmethodes en -technieken. Op het SAP worden ook veel trainingen geleverd. Zo staat op het SAP een Air Transport Training College (ATTC) die samen met Jet Aviation vanaf oktober 2013 een trainingsprogramma voor Licenced Aircraft Engineer (LAE) levert. Ook heeft de turboprop toestel leverancier ATR een European Aviation Safety Agency (EASA) geaccrediteerde trainingscentrum in Singapore opgezet, dat programma s aanbiedt voor certificering en competentie behoud van bemanning door middel van terugkerende training met simulatiesystemen. Het Nederlandse VTOC Fokker is een samenwerking aangegaan met AAIS Aero Resource Centre en biedt opleidingen aan binnen de zogeheten Basic Engine Shop Courses, gericht op electrotechniek en motorreparatie/-onderhoud. VTOC Fokker biedt EASA geaccrediteerde trainingen aan. De opleiding dient de vraag naar arbeidskracht voor de luchtvaartindustrie in Singapore, en kan zich daar naar aanpassen. ST-Aerospace wil met de Joint Aviation Authorities (JAA) certificering, doorgroeien in capaciteit voor pilotentraining. ST-Aerospace is hiermee één van de weinige organisaties in Azië/Pacific met deze kwalificatie en kan internationale studenten aannemen van landen die JAA erkennen, waaronder Nederland. Opleidingen en training voor studenten in het beroepsonderwijs worden in onderstaand tabel (tabel 2) weergegeven. Tabel 2. Beroeps opleidingen voor onderhoudsingenieurs ITE (Institute for Technical Education) ITE biedt sinds 2003 een praktische opleiding aan voor het navolgen van instructies en blauwdrukken, inspectie, reparaties en onderhoud. Ook leren studenten over assemblage van motoren. Temasek Polytechnic De CAAS en de Economic Developement Board (EDB) hebben de samenwerking tussen Lufthansa Technical Training (LTT) en Temasek Polytechnic (mbo school) tot stand gebracht voor het leveren van geaccrediteerde aerospace training (3-6 maanden) voor Polytechnic studenten op het gebied van MRO. Republic Polytechnic (RP) RP heeft een aerospace-faciliteit geopend voor een praktische opleiding in luchtvaart structuren, materialen, systemen en motoren.

6 Defensie Het Singaporese leger (Singapore Armed Forces, SAF) richt zich op communicatietechnieken voor de integratie van de marine, landmacht-, en luchtmacht voor het creëren van een networked force. Investeringen in defensie zal voortzetten met S$ 12.6 miljard voor Het Ministerie van Defensie heeft ook aangegeven te investeren in volgende generatie gevechtsvliegtuigen, nieuwe radartechnieken en micro-unmanned aerial vehicles. Publiek private samenwerking voor R&D in defensie komt in Temasek Laboratories tot stand. Technieken als spray-on composieten die toestellen onzichtbaar maken op de radar en controlesystemen voor Autonomous Aerial Vehices (AAV), worden hier onderzocht en ontwikkeld. SUTD werkt samen met het Ministerie van Defensie (MinDef) aan ontwikkelingen op het gebied van Cyber Security en betrouwbare infocomm-systemen, in het itrust onderzoekscentrum en in het Temasek met focus op gebieden als onbemande toestellen, soldaat systemen en engineering systems voor defensie. De NUS heeft in maart 2013, het Centre for Aerospace Engineering (CAE) geopend in samenwerking met Defence Science Organisation (DSO) nationale lab, SIAEC en ST-Aerospace. De onderzoek disciplines binnen CAE zijn onder andere stromingsleer, energie- en biothermische systemen, experimentele en impact mechanica, materialen en controle systemen. ST-Aerospace werkt ook samen met de Republic of Singapore Air Force (RSAF) middels een publiekprivate samenwerking voor het leveren van 12 geavanceerde M346-trainingstoestellen. Hiervan zijn de eerste 2 toestellen geleverd. Kansen voor Nederlandse partijen Er zijn veel kansen voor Nederlandse bedrijven die techniek en expertise kunnen leveren voor het verhogen van efficiëntie en waarborgen van de veiligheid, voor de luchtvaarthub in Singapore. Informatie- en communicatie technologie biedt mogelijkheden voor integratie en analyse van grote informatiestromen voor efficiëntie in luchtvaartverkeer maar vooral ook in MRO, logistiek en veiligheidswaarborging. De sterke toename in training en opleidingen van MRO-personeel en piloten zullen met goed internationaal overleg op het gebied van certificering ook kansen bieden. In R&D liggen mogelijkheden voor samenwerking met universiteiten en onderzoeksinstituten met aansluitende onderzoeksprogramma s. Voor bedrijven kan, aansluiting op de bestaande Centers of Excellence (COE) in Singapore die universiteiten, de publieke sector en relevante private partijen, bij elkaar brengen voor onderzoek en kennis translatie binnen thema s zoals aerospace, mogelijkheden bieden. Directe samenwerking met lokale industrie zoals ST-Engineering/-Electronics biedt ook interessante mogelijkheden. Bronnen: 30 aug 2013, MOT, CHANGI DEVELOPMENTS TO OPEN PATH TO NEW OPPORTUNITIES 11 mrt 2014, Straits Times, Poor soil condition thwarts building of Singapore's third runway 13 feb 2014, ICF International, SIAEC, MRO Industry in Asia 11 feb 2014, Singapore Expands Seletar Aerospace Park AINonline, 12 feb 2014, Asia s Budget Carriers Plan Training Centers 13 feb 2014, Business Times (SPH), SIA and Airbus to set up $80 mil flight training JV 12 feb 2014, ATTC media release, Jet Aviation Singapore cooperates with ATTC to develop Licenced Aircraft Engineer programme Mrt 2014, About Fokker Services, 13 feb 2014, PLM, Accenture Sees Ways to Avoid Program Delays 12 feb 2014, Airbus and SIA to establish flight training centre in Singapore

7 10 feb 2014, A*STAR, Singapore's A*STAR and AIRBUS to Collaborate on Research in Aviation 13 feb 2014, channel news asia, CAAS, MITRE collaborate to set up air traffic management R&D centre 05 mrt 2014, Straits Times, Changi Charting path to speedier landings. VTOC, Basic Engine Shop Courses, 30 aug 2013, NTU corp. communications, NTU and SUTD launch joint lab to drive research in 3D design and printing 7 mrt 2014, Asiaone (SPH), Mindef outlines vision of SAF in 2030 mrt 2013, Bridging Skies Issue 24, NUS Launches New Centre for Aerospace Engineering mei 2012, Cyber Pioneer, MINDEF, SUTD sign pact to boost defence R&D Meer informatie? Voor meer informatie kan u zich richten tot het Netherlands office for Science & Technology in Singapore. singapore@ianetwerk.nl, Website: Streamer [Veel kansen voor Nederlandse bedrijven die techniek en expertise kunnen leveren voor het verhogen van efficiëntie en waarborgen van de veiligheid, voor de luchtvaarthub in Singapore.]

Colofon. Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu. Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu

Colofon. Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu. Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu Colofon Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland NBSO Chengdu Opgesteld door: Bertrille Snoeijer, NBSO Chengdu Contactpersoon: NBSO Chengdu Chief Representative : Bertrille Snoeijer

Nadere informatie

Inschrijfformulier NAG (2017)

Inschrijfformulier NAG (2017) Advancing your Aerospace and Airport Business Inschrijfformulier NAG (2017) Naam van de onderneming 1] : Contactpersoon 2] : Dhr/Mw Titulatuur: Voorletters: Voornaam: Achternaam: Functie contactpersoon:

Nadere informatie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie 11 december 2014 Het project EUregio Life Cycle Costing (EULC2) is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van

Nadere informatie

Algemene Ledenvergadering

Algemene Ledenvergadering Algemene Ledenvergadering MRO segment René van Doorn Netherlands Aerospace Group Chairman of the Board NAG ALV MRO segment 151209 1 Algemene Ledenvergadering MRO segment A G E N D A 1 MRO Toekomstige Ontwikkelingen

Nadere informatie

Smart Industry 4.0. Edwin van Rensch/Eric Megens

Smart Industry 4.0. Edwin van Rensch/Eric Megens Smart Industry 4.0 Edwin van Rensch/Eric Megens Agenda o Introductie Hotraco Group o Introductie Smart Industry 4.0 o Data model Hotraco Product improvement Remote service Benchmark Additional service

Nadere informatie

CV CygnusZ Pagina ${page}

CV CygnusZ Pagina ${page} Andries 01-09-2018 Projectmanager Profiel Ervaren IT manager en Change manager met een technische achtergrond en een passie voor duurzame energie. Een analytisch teamspeler die resultaatgericht werkt en

Nadere informatie

KLM Engineering & Maintenance. als service provider. Gilles van Hövell tot Westervlier. Programma manager. 9 november 2006

KLM Engineering & Maintenance. als service provider. Gilles van Hövell tot Westervlier. Programma manager. 9 november 2006 KLM Engineering & Maintenance als service provider Gilles van Hövell tot Westervlier Programma manager 9 november 2006 1 Onderwerpen 1. Het vliegtuig 2. Vliegtuigonderhoud 3. Het vliegtuigonderhoudsbedrijf

Nadere informatie

Satelliet communicatie voor onbemande vliegtuigen

Satelliet communicatie voor onbemande vliegtuigen Satelliet communicatie voor onbemande vliegtuigen Kooy Symposium 2010 14 April 2010 ESA Onbemande vliegtuigen gebruik Ondersteunende technologieën Frank.Zeppenfeldt@esa.int ESA s rol bij totstandkoming

Nadere informatie

Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur

Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur Wereldwijde veranderingen vereisen nieuwe manieren van denken en doen op het gebied van wereldwijde megatrends Demografische veranderingen Globale

Nadere informatie

Certificering NDT personeel Aerospace industrie

Certificering NDT personeel Aerospace industrie Certificering NDT personeel Aerospace industrie en de rol die de NANDT Board hierbij vervult Pieter Troost (Review Board) 13/11/2018 1 Onderwerpen Introductie kwalificatie en certificatie van NDT personeel

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

EPLAN User group. Siemens in Nederland. Unrestricted Siemens Nederland N.V. 2015

EPLAN User group. Siemens in Nederland. Unrestricted Siemens Nederland N.V. 2015 EPLAN User group Siemens in Nederland siemens.nl Wereldwijde aanwezigheid Dicht bij de klant overal ter wereld 10,9 115.000 69 Omzet (in miljard ) 2 15% van wereldwijd totaal Werknemers 3 33 % van wereldwijd

Nadere informatie

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 SOC Maakindustrie & Made Different Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 Agoria: federatie van de technologische industrie 1.700 ondernemingen 10 domeinen Information and Communication

Nadere informatie

3D printing; Een Industriële Uitdaging. Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS

3D printing; Een Industriële Uitdaging. Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS 3D printing; Een Industriële Uitdaging Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS Verkenning naar 3DPrinting Verkenning naar 3Dprinting in Zeeuwse Economische regio Veel interesse bij bedrijven maar wat kun je

Nadere informatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Ontketend - 10 sept 2015 Innovatie Ontketend: Smart Industries,

Nadere informatie

HP SERVICE EDGE. Voor HP Latexprinters MEER ZEKERHEID VOOR MEER SUCCES

HP SERVICE EDGE. Voor HP Latexprinters MEER ZEKERHEID VOOR MEER SUCCES HP SERVICE EDGE MEER ZEKERHEID VOOR MEER SUCCES Voor HP Latexprinters Samenwerken aan het vergroten van uw concurrentievoorsprong ONTDEK DE VOORDELEN VAN INDUSTRY 4.0 Met de komst van de Vierde Industriële

Nadere informatie

Luchtverkeerscenarios voor Twente Airport

Luchtverkeerscenarios voor Twente Airport Luchtverkeerscenarios voor Twente Airport Doorvertaling uit de rapportage Kansen voor luchthavengebonden activiteiten op Twente Airport 30 april 2015 Inhoud Achtergrond van de vraag naar luchtverkeerscenarios

Nadere informatie

Een manier van kostenbeheersing van onderhoud van de Apache helikopter

Een manier van kostenbeheersing van onderhoud van de Apache helikopter Een manier van kostenbeheersing van onderhoud van de Apache helikopter Carla Andela National Aerospace Laboratory NLR Collaborative Engineering Systems department Aerospace Vehicles Division AMC seminar

Nadere informatie

Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession. Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012

Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession. Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012 Managing Aircraft Maintenance in a global economic recession Seminar Asset Management Control Gilze-Rijen 8 november 2012 Leo van Rijn Vice President Base Maintenance KLM Engineering & Maintenance 40 years

Nadere informatie

Data Value Center Smart Industry (DVC-SI)

Data Value Center Smart Industry (DVC-SI) Data Value Center Smart Industry (DVC-SI) Wat kunt u in deze sessie verwachten? 1. Het Data Value Center Smart Industry in een notendop 2. De ervaringen en uitdagingen van een hightech bedrijf 3. De partners

Nadere informatie

Kennis ontwikkeling versus innovatie

Kennis ontwikkeling versus innovatie Hans Musters Operationeel directeur ACTA Agenda: Voorstellen ACTA Digitalisering in de Controle Kamer Generaties op werkvloer Ontwikkeling van kennis en vaardigheden Wat zijn de leermethoden die ons verder

Nadere informatie

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 1

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 1 Enterprise Resource Planning Hoofdstuk 1 Een basis om inzicht te krijgen in Enterprise Resource Planning-systemen Pearson Education, 2007; Enterprise Resource Planning door Mary Sumner Leerdoelstellingen

Nadere informatie

DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO

DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO 1 Crossover Energie - Datagedreven Diensten 2 Crossover Energie - Datagedreven Diensten NIEUWE MANIEREN OM WAARDE TE CREËREN Advanced R&D: nieuwe

Nadere informatie

Doe jij een MBO-, HBO- of WO-studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie

Doe jij een MBO-, HBO- of WO-studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie Doe jij een MBO-, - of -studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie startfunctie bij de Defensie én nu je volledige opleiding betaald.

Nadere informatie

Bezoek Omgevingsraad Schiphol

Bezoek Omgevingsraad Schiphol 24 sept 2015 Bezoek Omgevingsraad Schiphol NLR - Amsterdam 24 september 2015 Welkomstwoord directie Marja Eijkman Divisiemanager Aerospace Operations NLR - Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum 7 sept

Nadere informatie

De indeling van de sector Techniek

De indeling van de sector Techniek De indeling van de sector Techniek Elke sector is opgedeeld in vijf tot acht subsectoren. Deze sector is ingedeeld in zes subsectoren: 1 Biologie, scheikunde en medisch 2 Wiskunde, natuurkunde en informatica

Nadere informatie

Production technology & mechatronics. Bedrijfsgroep Industrial Automation

Production technology & mechatronics. Bedrijfsgroep Industrial Automation Production technology & mechatronics Bedrijfsgroep Industrial Automation 4 Vlaanderen Wallonië Brussel Beleidscellen 14 Business Communities 1700 leden ICT Building Technology Contracting Materials Technology

Nadere informatie

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020 Gerard Blom & Patrick Essers Contents Koepelvisie Strategic Board Delta Region Strategische Innovatie Agenda Innovatiethema

Nadere informatie

Doe jij een MBO-, HBO- of WO-studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie

Doe jij een MBO-, HBO- of WO-studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie Doe jij een MBO-, - of -studie en wil je na afloop bij Defensie aan de slag? Dan hebben wij een geweldige deal voor je: straks een mooie startfunctie bij de Defensie én nu je volledige opleiding betaald.

Nadere informatie

Drempelloze doorstroommogelijkheden in 3TU-verband in 2010

Drempelloze doorstroommogelijkheden in 3TU-verband in 2010 Drempelloze doorstroommogelijkheden in 3TU-verband in 2010 Toelichting: In het onderstaande overzicht is per technische masteropleiding aangegeven welke bacheloropleidingen drempelloos worden toegelaten.

Nadere informatie

Technische toelichting Automatisering

Technische toelichting Automatisering Technische toelichting Automatisering Automatisering Overzicht Facilitator HOWEST/UGENT RESEARCH GROUPS Team Mechatronica IO/IPO DAE Electrical Energy Lab Prof. L. Vandevelde SYSTeMS Prof. R. De Keyser

Nadere informatie

Nat, droog en digitaal. Degelijke én innovatieve samenwerking

Nat, droog en digitaal. Degelijke én innovatieve samenwerking Hans Deijkers Directeur Overheid IBM Global Business Services 20-01-2016 Nat, droog en digitaal. Degelijke én innovatieve samenwerking Smart Partners Bouwen aan de ioverheid in publiekprivate setting Strategische

Nadere informatie

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011 TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011 TNO Partners TNO is een onafhankelijk kennis instituut met meer dan 80 jaar ervaring in technologie

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

De digitale fabriek. staat in Delft

De digitale fabriek. staat in Delft De digitale fabriek staat in Delft Even voorstellen Auke Hylarides Product Marketing Manager Exact Software Hans Hellinga Maurits Willemsen Sales Manager Brainsquare Customer Development Manager A.B. Software

Nadere informatie

DRIVING THE BUSINESS CASE OF IoT

DRIVING THE BUSINESS CASE OF IoT I28NSEPTEMBER T E R T2017 H E 3DTMAKERS H I NZONE G S HAARLEM 2017 DRIVING THE BUSINESS CASE OF IoT Initiated, organized and powered by: What s next. INTERTHETHINGS.COM Het volgende decennium gaat over

Nadere informatie

AVIATION St 2 u 0 d 1 i 2 ej -2 a 0 a 1 r 3 2 016-2017

AVIATION St 2 u 0 d 1 i 2 ej -2 a 0 a 1 r 3 2 016-2017 AVIATION Studiejaar 2012-2013 2016-2017 'Welcome on board' bij de Aviation Academy Opleiding Bachelor Engineering Aviation (Operations & Engineering) Extra Excellentie Programma s in Propedeuse Honours

Nadere informatie

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering de nieuwe norm is compleet Niek van der Pas Voorzitter NEN commissie: Computerruimten en datacenters Nederland NEN 'Computerruimtes en

Nadere informatie

Luchthavens in Nederland

Luchthavens in Nederland Fact Sheet Luchthavens in Nederland In deze fact sheet worden de belangrijkste feiten, cijfers en ontwikkelingen weergeven die over de Nederlandse luchthavens gaan. Alleen de luchthavens die aangesloten

Nadere informatie

Logistiek Vastgoedevent

Logistiek Vastgoedevent Logistiek Vastgoedevent Internationale Luchthaven Oostende-Brugge 02 juni 2015 Emmanuel Schelfthout, Business Unit Manager LEM Oostende-Brugge N.V. Commerciële exploitatie door LEM Oostende-Brugge N.V.

Nadere informatie

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien PERSCONFERENTIE Technologische industrie blijft groeien Groei activiteit en werkgelegenheid versterkt nog in 2016......maar verslechterende wereldconjunctuur...en we mogen aandacht voor herstel concurrentievermogen

Nadere informatie

Workshop Low Cost High Value Service Delivery Models

Workshop Low Cost High Value Service Delivery Models Workshop Low Cost High Value Service Delivery Models 9 februari 2012 2011 - All rights reserved Noventum Service Management Consultants Ltd. 1 Low Cost High Value Service Delivery Models Low cost delivery

Nadere informatie

IPC Certification and Validation Center. PIEK Training and Certification

IPC Certification and Validation Center. PIEK Training and Certification 1 Schelsberg 111-113 6413 AC Heerlen The Netherlands P. +31(0)45-5703333 Auf der Hüls 198 52068 Aachen Deutschland T. +49(0)241-9435956 PIEK Training and Certification PCB Design PCB Fabrication PCB Assembly

Nadere informatie

Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis

Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis Contact opleiding: Marc Spiller (marc.spiller@wur.nl) Integrale

Nadere informatie

Factsheet Eindhoven Airport

Factsheet Eindhoven Airport Factsheet Eindhoven Airport Geschiedenis: - 1932 Vliegveld Welschap geopend - 1984 Passagiers terminal gebouwd - 2002 Komst Ryanair - 2006 Komst Wizz Air en Transavia - 2009 KLM stopt - 2013 Ryanair opent

Nadere informatie

AMC seminar 10 oktober 2013. Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium National Aerospace Laboratory NLR

AMC seminar 10 oktober 2013. Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium National Aerospace Laboratory NLR Maintenance Performance voor Life Cycle Management Carla Andela (carla.andela@nlr.nl) Collaborative Engineering Systems department Nationaal Lucht-en Ruimtevaart laboratorium AMC seminar 10 oktober 2013

Nadere informatie

Transport, doe het slim

Transport, doe het slim Transport, doe het slim an deur tot deur Wat is het? Het gaat hier om de uitgaande goederenstroom, van deur tot deur. Daarbij horen documenten en labels, mogelijkheden tot tracking en tracing, het volume

Nadere informatie

ASIS Benelux - VBN Nieuwjaarsbijeenkomst

ASIS Benelux - VBN Nieuwjaarsbijeenkomst 8 Februari 2018 @Natlab André Bos Business Development Manager Netherlands Petra Swinnen Business Development Manager Belux Even Voorstellen Over Sony Video Security driven by Bosch Visie van het Top

Nadere informatie

Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink. Voorzitter Stuurgroep Smart Industry Moderator

Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink. Voorzitter Stuurgroep Smart Industry Moderator Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink Voorzitter Stuurgroep Smart Industry Moderator Opening en welkom Ahmed Aboutaleb Burgemeester Rotterdam Key-note Henk Kamp Minister Economische Zaken Intermezzo Simon Bootsma

Nadere informatie

Routekaart naar een geautomatiseerde werkplaats. Robots voor oppervlaktebehandeling van vliegtuigen

Routekaart naar een geautomatiseerde werkplaats. Robots voor oppervlaktebehandeling van vliegtuigen Routekaart naar een geautomatiseerde werkplaats Robots voor oppervlaktebehandeling van vliegtuigen Waarom automatisering? Uitgangspunten voor inzet Robots Generiek ontwerp ( one solution fits all ) Verbetering

Nadere informatie

Cooperation between Departments of Computer Science and Information technology in the Netherlands, Ethiopia and Ghana

Cooperation between Departments of Computer Science and Information technology in the Netherlands, Ethiopia and Ghana Cooperation between Departments of Computer Science and Information technology in the Netherlands, Ethiopia and Ghana Kees Smit, Centre for International Cooperation, VU Aemro Bizuneh Bahir Dar University

Nadere informatie

Rotterdam The Hague Innovation Airport

Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Hybride en elektrisch vliegen Foto Pipistrel Rotterdam The Hague Airport positioneert zichzelf als internationale proeftuin

Nadere informatie

Best? New practice industry-university cooperation. Chemelot InSciTe. www.chemelot-inscite.com

Best? New practice industry-university cooperation. Chemelot InSciTe. www.chemelot-inscite.com Best? New practice industry-university cooperation Chemelot InSciTe www.chemelot-inscite.com Aanleiding / Externe ontwikkelingen Wetenschappelijke competitie neemt toe; universiteit moet zich op sterktes

Nadere informatie

Innovatieve Instandhouding

Innovatieve Instandhouding Innovatieve Instandhouding Kennis delen en kennis ontwikkelen bij Defensie Dr. ir. T. Tinga Kennisteam Onderhoudstechnologie Defensie Technologisch hoogwaardige platformen en systemen Sterk variabele en

Nadere informatie

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Opgericht 2010 Ervaring >10 jaar Expertise Forensisch gegevensonderzoek Anomalie detectie Behavioral profiling SBIR Partners TNO Texar Data

Nadere informatie

IATA & ADP Clearing een succesformule!

IATA & ADP Clearing een succesformule! IATA & ADP Clearing een succesformule! Manfred Blondeel Country Manager the Netherlands 1 Introductie IATA De International Air Transport Association (IATA) is de wereldwijde handelsorganisatie voor de

Nadere informatie

Workshop Community Service Logistiek

Workshop Community Service Logistiek Workshop Community Service Logistiek vlm Voorjaarscongres Houten, 28 april 2010 Organisatie community Service Logistiek: Maarten Pruijmboom Jürgen Donders Programma Inleiding 13.00 13.10 Trends in service-

Nadere informatie

Smart Industry in Brabant

Smart Industry in Brabant Smart Industry in Brabant 1 Waarom is (Smart) Industry belangrijk voor Brabant? Vergelijking met Nederland ~20% ~30% ~50% Industrial employment manufacturing industry Company R&D spending Bron: BOM 2 HTSM

Nadere informatie

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen Exclusieve partnership Cloudleverancier NaviSite is als onderdeel van mediaconglomeraat Time Warner Cable één van de grootste wereldwijde providers van enterprise class

Nadere informatie

SMART COOPERATION IN INDUSTRIAL 3D PRINTING WWW.3DMAKERSZONE.COM

SMART COOPERATION IN INDUSTRIAL 3D PRINTING WWW.3DMAKERSZONE.COM AMSTERDAM METROPOLITAN AREA SMART COOPERATION IN INDUSTRIAL 3D PRINTING WWW.3DMAKERSZONE.COM WELKOM. BIJ DE 3D MAKERS ZONE METROPOOLREGIO AMSTERDAM: 1 plek alle Additive Manufacturing / 3D-Printing mogelijkheden

Nadere informatie

Lean Asset Management: To Get a Grip Het managen van assetwaarde gedurende de life cycle

Lean Asset Management: To Get a Grip Het managen van assetwaarde gedurende de life cycle Lean Asset Management: To Get a Grip Het managen van assetwaarde gedurende de life cycle René Kalmann VP Procurement E&M Air France- KLM Asset Management Control Seminar, 3 november 2016 1 The Air France-KLM

Nadere informatie

System availability up; life cycle cost down

System availability up; life cycle cost down Symposium IOP-IPCR project, Breda, 2 dec. 2010 System availability up; life cycle cost down Ideeën voor vervolg Jürgen Donders, Gordian Logistic Experts B.V. Geert-Jan van Houtum, TU/e INHOUD Kennisnetwerk

Nadere informatie

PLM & CAD Consultancy

PLM & CAD Consultancy 2 Over USG 3 Facts & Figures PARTNERS Elke maand helpen we 90.000 mensen aan het werk via ons netwerk van 5.195 medewerkers in 944 kantoren in 8 landen. Dit maakt ons de 2de grootste speler in de Nederlandse

Nadere informatie

WIN TIJD, WIN GELD WERELDWIJD

WIN TIJD, WIN GELD WERELDWIJD WIN TIJD, WIN GELD WERELDWIJD TNT GAAT EEN STAPJE VERDER Het zeer uitgebreide lucht- en wegennetwerk van TNT heeft nu een nog groter geografisch bereik: tot wel 99,9 % van de wereldwijde bestemmingen.

Nadere informatie

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE 2 OMNEXT IN HET KORT Broncode als bron van informatie Gevestigd in NL, UK en USA Kennis van meer dan 40 diverse technologieën Verschillende

Nadere informatie

Gebruikersdag Vialis Digitale Veiligheid

Gebruikersdag Vialis Digitale Veiligheid Gebruikersdag Vialis Digitale Veiligheid 18 mei 2017 Robin de Haas 1 KPN Managed Security Services : Openbaar Intro Who am I Commercieel Productmanager Security & Compliance Monitoring Threat Intelligence

Nadere informatie

AMC Seminar 2009 Dr.Ir. Leo A.M. van Dongen Directeur NedTrain Fleet Services

AMC Seminar 2009 Dr.Ir. Leo A.M. van Dongen Directeur NedTrain Fleet Services Rolling Stock Life-Cycle Logistics AMC Seminar 2009 Dr.Ir. Leo A.M. van Dongen Directeur NedTrain Fleet Services NedTrain: Wie zijn we? Onderdeel van NS Concern Onderhoudsbedrijf van rollend materieel

Nadere informatie

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet Ronald.geuze@nl.ibm.com, Ronald.vanteeffelen@nl.ibm.com Consolidatie en Virtualisatie van Intel en UNIX platformen de praktijk 18/03/2009 DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet 2009 IBM

Nadere informatie

BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos

BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos BIM op Schiphol -23-02-2015 -Y.R. Vos Inhoud Schiphol Groep Context & strategie Aanpak Toekomst Aanbevelingen& ervaringen Schiphol Group: vier business areas Aviation Levert diensten en faciliteiten aan

Nadere informatie

AVIATION St 2 u 0 d 1 i 2 ej -2 a 0 a 1 r

AVIATION St 2 u 0 d 1 i 2 ej -2 a 0 a 1 r AVIATION Studiejaar 2012-2013 2017-2018 'Welcome on board' bij de Aviation Academy Opleiding Bachelor Engineering Aviation (Operations & Engineering) Extra Excellentie Programma s in Propedeuse Honours

Nadere informatie

Uw onderhoud zal ons een zorg zijn. Presentatie: Bert Jan de Keijzer, Maintenance & support

Uw onderhoud zal ons een zorg zijn. Presentatie: Bert Jan de Keijzer, Maintenance & support Uw onderhoud zal ons een zorg zijn Presentatie: Bert Jan de Keijzer, Maintenance & support Deze presentatie IHC Parts & Services Dienstverlenende activiteiten wereldwijd Toegevoegde waarde voor eind gebruiker

Nadere informatie

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE ir. drs. Jan Wouters VGN 14-10- 16 CONTENT Automotive Industry Dynamisch Speelveld Hoe spelen we daarop in? Focus onderwijs / triple helix 1 AUTOMOTIVE INDUSTRIE Themagebieden

Nadere informatie

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: Jac. Gofers 16 april 2015 1 Smart Industry Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: de productvraag (specificaties,

Nadere informatie

Annex G Datasource Research and Development expenditures

Annex G Datasource Research and Development expenditures Annex G Datasource Research and Development expenditures To Manufacturing in the Netherlands: Annual Reports since 1950 This memorandum presents the datasource of the expenditures on R&D by manufacturing

Nadere informatie

Gebruik van mobiele systemen in General Aviation

Gebruik van mobiele systemen in General Aviation Gebruik van mobiele systemen in General Aviation Rob Ruigrok 14 november 2015 Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium National Aerospace Laboratory NLR Het NLR N L R Schiphol N L R Volkel N L R A m

Nadere informatie

Praktijkgericht Onderzoek Smart Shipping. Peter Verheijen Steve Ekel Hans van den Broek

Praktijkgericht Onderzoek Smart Shipping. Peter Verheijen Steve Ekel Hans van den Broek Praktijkgericht Onderzoek Smart Shipping Peter Verheijen Steve Ekel Hans van den Broek INTRODUCTIE HANS VAN DEN BROEK Applied Research Professor Human Factors in maritime automation @ the Rotterdam University

Nadere informatie

Review World of Technology & Science 2016

Review World of Technology & Science 2016 Review World of Technology & Science 2016 Feiten & cijfers 2016 2014 Aantal exposanten: 428 444 Aantal m2: 16.150 m2 17.010 Aantal bezoekers: 21.414 21.634 Aantal bezoekers per m2: 1,3 1,27 Aantal bezoekers

Nadere informatie

VERSTERK UW MEDEWERKERS. BEGIN BIJ UW WERKPLEK. Met Realdolmen eenvoudig naar maximale efficiëntie en productiviteit.

VERSTERK UW MEDEWERKERS. BEGIN BIJ UW WERKPLEK. Met Realdolmen eenvoudig naar maximale efficiëntie en productiviteit. VERSTERK UW MEDEWERKERS. BEGIN BIJ UW WERKPLEK. Met Realdolmen eenvoudig naar maximale efficiëntie en productiviteit. Om competitief te blijven in een sterk veranderend bedrijfsklimaat, zet u als vooruitstrevende

Nadere informatie

Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop

Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop Brightlands Chemelot Campus 13/10/14 Hugo Delissen Chemisch technoloog 14 jaar Productie engineer, Product ontwikkeling, Operations manager 1990-2004 Philips

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS IoT technology that transforms the market for building automation and enables As-a-Service concepts SOLID IN W IRELESS What s the problem? Als IoT de oplossing

Nadere informatie

Big Data innovatie in de Zorg

Big Data innovatie in de Zorg Big Data innovatie in de Zorg Verhogen Big Data leervermogen Point Break 13:00 Opening Eric van Tol, aanjager ICT doorbraakproject Big Data en Jacqueline Baardman, Adjunct directeur Patiëntenfederatie

Nadere informatie

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 S AMENVATTI NG Ok t ober2015 Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma

Nadere informatie

Welkom bij het Machinebouw event 20

Welkom bij het Machinebouw event 20 Welkom bij het Machinebouw event 20 Digitale revolutie Slimme en verbonden mechatronische systemen Robert Vincente Robert Vincente Machinebouw event 2018 1 Uitdagingen van de machinebouw industrie Speed

Nadere informatie

Invoice Processing CANON BUSINESS SERVICES

Invoice Processing CANON BUSINESS SERVICES Invoice Processing CANON BUSINESS SERVICES Invoice Processing Marktinzicht Proces Steeds meer processen worden gedigitaliseerd. Wereldwijd worden er al meer dan 15 miljard facturen elektronisch verzonden

Nadere informatie

Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation

Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation 22 mei 2008 Qurius Page 1 Agenda Uitdagingen People Ready Business Integrated Innovation Case: FNV Bondgenoten Qurius en samenvatting Qurius Page 2 Uitdagingen

Nadere informatie

innovaphone case study

innovaphone case study innovaphone case study ARCNL en AMOLF kiezen met het oog op geplande uitbreidingen flexibele IP telefonie en UC oplossing van innovaphone ARCNL en AMOLF: Eind 2014 nam het Advanced Research Center for

Nadere informatie

Maintenance Wintershall Noordzee

Maintenance Wintershall Noordzee Maintenance Wintershall Noordzee Maritime Maintenance 2013 H.J. ter Stege, Maintenance Superintendent Den Helder November 2013 1 BEDRIJVEN TERREIN NOORDZEE WEST Wintershall Noordzee BV Wintershall Nederland

Nadere informatie

Testnet Voorjaarsevenement 2019 De Digitale Lente binnen de Manufacturing wereld

Testnet Voorjaarsevenement 2019 De Digitale Lente binnen de Manufacturing wereld Testnet Voorjaarsevenement 2019 De Digitale Lente binnen de Manufacturing wereld Introductie Kevin van den Berg Testmanager: Quality Assurance & Quality Control 2018 CGI Agenda 01 02 03 04 05 Context De

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 30 806 Onbemande vliegtuigen (UAV) Nr. 47 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

General Assembly. MRO segment. René van Doorn Netherlands Aerospace Group Chairman of the Board. NAG ALV May 17 th 2017 MRO Segment

General Assembly. MRO segment. René van Doorn Netherlands Aerospace Group Chairman of the Board. NAG ALV May 17 th 2017 MRO Segment General Assembly MRO segment René van Doorn Netherlands Aerospace Group Chairman of the Board General Assembly MRO segment A G E N D A 1 MRO Future Developments MRO Europe 2016 + USA April 2017 Summary

Nadere informatie

De echte waarde van VR & AR in smart buildings Wieland Hendriksen The Urban Future

De echte waarde van VR & AR in smart buildings Wieland Hendriksen The Urban Future De echte waarde van VR & AR in smart buildings Wieland Hendriksen The Urban Future De Echte Waarde van VR en AR in Smart Buildings Wie zijn wij? NHTV Join Venture University of Applied Sciences Breda Academy

Nadere informatie

Van Singapore tot Schiedam. Breng uw vestigingen dichtbij

Van Singapore tot Schiedam. Breng uw vestigingen dichtbij Van Singapore tot Schiedam Breng uw vestigingen dichtbij Wat is het systeem weer traag! Hoort u dat ook wel eens binnen uw organisatie? Niet gek. Uw organisatie groeit, meer vestigingen, meer mensen, meer

Nadere informatie

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION STORAGE AUTOMATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE EEN EFFECTIEVE EN KOSTENEFFICIËNTE OPLOSSING VOOR DATAGROEI De druk op systeembeheerders

Nadere informatie

Smart Datacenter Services

Smart Datacenter Services Smart Datacenter Services Naast het borgen van de continuïteit wijst onafhankelijk onderzoek uit dat de drie belangrijkste zaken zijn om het onderhoud en beheer van een datacenter uit te besteden zijn:

Nadere informatie

Project 'Smart tooling procesindustrie'

Project 'Smart tooling procesindustrie' Project 'Smart tooling procesindustrie' Partners zijn o.a.: Het project draagt bij aan: Versnelling overgang kenniseconomie + innovatieve bedrijfsomgeving Uitwisseling kennis & best practices Versterking

Nadere informatie

MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp

MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp INLEIDING TNO verzorgt i.o.v. minez de Monitor Draadloze Technologie Ontwikkeling en inzet van draadloze technologie in

Nadere informatie

Vragen en antwoorden. over de opleidingen Vliegtuigonderhoudstechniek

Vragen en antwoorden. over de opleidingen Vliegtuigonderhoudstechniek Vragen en antwoorden over de opleidingen Vliegtuigonderhoudstechniek MBO, Part-66 en Part-147 Bij de opleidingen vliegtuigonderhoudstechniek kun je twee soorten diploma s behalen. In deze brochure leggen

Nadere informatie