Centrum voor Beleidsstatistiek en Microdata Services. Documentatierapport Integraal Persoonlijk Inkomen (IPI)

Transcriptie

1 Centrum voor Beleidsstatistiek en Microdata Services Documentatierapport Integraal Persoonlijk Inkomen (IPI) Datum:8 januari 2016

2 Bronvermelding Publicatie van uitkomsten geschiedt door de onderzoeksinstelling of de opdrachtgever op eigen titel. Verwijzing naar het CBS betreft uitsluitend het gebruik van de niet openbare microdata. Deze microdata zijn onder bepaalde voorwaarden voor statistisch en wetenschappelijk onderzoek toegankelijk. Voor nadere informatie Dat wordt als volgt geformuleerd: Resultaten [gedeeltelijk] gebaseerd op eigen berekeningen [naam onderzoeksinstelling, c.q. opdrachtgever] op basis van niet-openbare microdata van het Centraal Bureau voor de Statistiek betreffende Inkomen van personen, Integraal Persoonlijk Inkomen (IPI). Engelse versie Results based on calculations by [name of research institution or commissioning party] using non-public microdata from Statistics Netherlands. Under certain conditions, these microdata are accessible for statistical and scientific research. For further information: 2

3 Beschikbare bestand(en): Integraal Persoonlijk Inkomen 2003V2 t/m 2009V2; Integraal Persoonlijk Inkomen 2010V2; Integraal Persoonlijk Inkomen 2011V2; Integraal Persoonlijk Inkomen 2012V2; PERSOONINKTAB2013V3; PERSOONINKTAB2014V2. In de Versiegeschiedenis wordt een chronologisch overzicht gegeven over dit onderwerp. De gebruiker dient rekening te houden met het volgende: Gebruikers kunnen niet integraal de inkomensgegevens uit deze bestanden gebruiken, aangezien inkomensgegevens erg gevoelig en identificerend kunnen zijn. De integrale inkomensgegevens, die in dit bestand zijn opgenomen, zijn alleen geschikt om te gebruiken als achtergrondvariabele in analyses. Dit betekent dat van inkomensbedragen alleen categoriale variabelen samengesteld mogen worden. Het berekenen van bijvoorbeeld gemiddelde en mediane inkomensbedragen voor bepaalde groepen is niet toegestaan. De data wordt alleen ter beschikking gesteld voor de doelpopulatie van het desbetreffend onderzoek. Voor publicatie geldt het volgende. Groepeer bij de indeling in 1%-groepen: de personen uit de laagste vijf bij elkaar en de hoogste vijf bij elkaar. Om onthulling van individuen te voorkomen moeten publicatie aantallen worden afgerond op honderdtallen. Deze regel is mede ingegeven door het feit dat er soms gegevens ontbreken. De kwaliteit van de gegevens laat publiceren van kleinere aantallen niet toe. De doelpopulatie moet bestaan uit de variabelen RINPERSOONS en RINPERSOON. Via het Integraal Persoonlijk Inkomensbestand wordt de RINPERSOONSKERN en RINPERSOONKERN van deze personen geselecteerd om vervolgens de inkomensgegevens te selecteren. Voor het koppelen en ter beschikking stellen van de gewenste variabelen uit deze bestanden, staat een doorlooptijd van 5 werkdagen. De reden voor een 2013V3 en een 2014V2 is dat er voorloopnullen waren opgenomen bij de percentielvariabelen in de eerdere versies. Deze zijn in 2013V3 en 2014V2 weggehaald. Voor de jaren 2003 t/m 2012 geldt dat alle variabelen, met uitzondering van RINPERSOONKERN en RINPERSOONSKERN, beginnen met de letters VRL. Het bestand bevat RINPERSOONSKERN en RINPERSOONKERN, dit is de sleutel/identificatie van het huishouden, waarmee gekoppeld kan worden met het Integraal Huishoudens Inkomen (HUISHBVRINKTAB). 3

4 De bestanden over de jaren 2003 t/m 2005 en 2014 hebben met gegevens die de status voorlopig hebben. De verslagjaren van 2006 tot en met 2013 hebben in principe de status definitief. De variabele (VRL)PERCPERSPRIM is in de bestanden Integraal Persoonlijk Inkomen 2003V2 t/m 2009V2 berekend over alle personen met inkomen in plaats van alleen personen met primair inkomen. In de bestanden vanaf het jaar 2010 (V2, definitieve versie) is dit aangepast. Geadviseerd wordt deze variabele voor de oudere jaren ( ) niet te gebruiken. Het genereren van regionale inkomensoutput uit de voorlopige bestanden is niet toegestaan voor regio's op laag-regionaal niveau (onder provinciaal niveau). De reden hiervoor is dat het voorlopige bronmateriaal beperkingen heeft die samenhangen met de regio. Met name missen soms loonaangiftegegevens van specifieke gemeenten of bedrijven. In de voorlopige cijfers is daar nog niet op geanalyseerd of gecorrigeerd. De regionale inkomensstatistiek wordt daarom volgens contractuele afspraken alleen op definitieve cijfers gebaseerd. Voor de persoonskenmerken en/of achtergronden dient u de beschikbare GBA-bestanden te raadplegen. Deze staan in de catalogus van het Centrum voor Beleidstatistiek onder de thema s Bevolking of Sociaal Statistisch Bestand. Voor het aanvragen van deze bestanden geldt de gebruikelijke procedure. Zie Dataverzameling voor informatie over de beschikbare onderzoeksmethoden. 4

5 5

6 Inhoudsopgave Bronvermelding... 2 Beschikbare bestand(en): Inleiding Toelichting op de samenstelling van de bestanden... 8 Onderwerp microdatabestand(en)... 8 Beschrijving... 8 Beschrijving van de populatie Bestandsopbouw en toelichting... 9 Bestandsopbouw... 9 Toelichting op de variabelen RINPERSOONS, RINPERSOONSKERN RINPERSOON, RINPERSOONKERN POSHHK SECCOAL PERSBRUT PERSINK PERSPRIM PINK PERCPERSBRUT PERCPERSINK PERCPERSPRIM Versiegeschiedenis

7 1. Inleiding Het Centrum voor Beleidsstatistiek stelt, onder bepaalde voorwaarden, niet openbare microdata (geanonimiseerde data op persoons-, bedrijfs- en adresniveau) toegankelijk voor statistisch en wetenschappelijk onderzoek. Dit rapport beschrijft de inhoud en structuur van Inkomen van personen, Integraal Persoonlijk Inkomen (IPI). Hoofdstuk 2 beschrijft in het algemeen de microdatabestanden zoals populatieafbakening, methodologische bijzonderheden, kwaliteit en herkomst van de gegevens. In hoofdstuk 3 wordt de bestandsindeling gegeven en worden voor de categoriale variabelen alle mogelijke scores en hun betekenis opgesomd. 7

8 2. Toelichting op de samenstelling van de bestanden Onderwerp microdatabestand(en) Dit onderwerp is afkomstig uit het Stelsel van Sociaal-statistische Bestanden (SSB). Beschrijving De bestanden bevatten gegevens over de persoonlijke inkomens van alle personen die behoren tot de bevolking van Nederland op 31 december van het onderzoeksjaar. Bij inkomensgegevens gaat het om gegevens op jaarbasis. Beschrijving van de populatie De doelpopulatie van de Inkomensstatistiek zelf zijn de personen in particuliere huishoudens met een bekend inkomen die behoren tot de bevolking van Nederland op 31 december van het onderzoeksjaar (zie: InkomensPanelOnderzoek (IPO) en Procesbeschrijving van het Inkomenspanelonderzoek). De bestanden bevatten ook gegevens over personen in institutionele huishoudens en over personen die deel uitmaken van een huishouden waarvan het inkomen onbekend of onvolledig is waargenomen. Gegevens over personen die niet in het bevolkingsregister zijn ingeschreven (zoals NAVOmilitairen, ambassadepersoneel en diplomatieke vertegenwoordigers, de bevolking in asielzoekerscentra ), zijn niet in de inkomensbestanden opgenomen. Publicatieregels Voor de indeling in 1%-groepen geldt de volgende publicatieregel: de personen uit de laagste vijf 1%-groepen dienen samengenomen te worden. Dit geldt eveneens voor de personen in de hoogste vijf 1%-groepen. Om onthulling van individuen te voorkomen moeten publicatie aantallen worden afgerond op honderdtallen. Deze regel is mede ingegeven door het feit dat er soms gegevens ontbreken. De kwaliteit van de gegevens laat publiceren van kleinere aantallen niet toe. Koppeling van gegevens op niveau van huishoudens De variabelen RINPERSOONKERN en RINPERSOONSKERN zijn koppelsleutels die het mogelijk maken om gegevens uit het bestand Integraal Huishoudens Inkomens (IHI) te koppelen. In ieder huishouden is één persoon als zogenaamde kernpersoon aangewezen. Deze kernpersonen komen ook allemaal voor in het bestand met huishouden als entiteit, waardoor de gegevens gekoppeld kunnen worden. Bij de koppeling met IHI moet rekening worden gehouden met het feit dat er huishoudens zijn met een onbekend of niet waargenomen inkomen. De term kernpersoon heeft verder geen inhoudelijke betekenis. Het is slechts bedoeld ter identificatie van het huishouden. 8

9 3. Bestandsopbouw en toelichting Bestandsopbouw Onderstaand volgt een overzicht van alle variabelen. VolgNr Naam Formaat 1 RINPERSOONS A1 2 RINPERSOON A9 3 RINPERSOONSKERN A1 4 RINPERSOONKERN A9 5 POSHHK A3 6 SECCOAL1 A3 7 PERSBRUT F9 8 PERSINK F9 9 PERSPRIM F9 10 PINK A1 11 PERCPERSBRUT A2 12 PERCPERSINK A2 13 PERCPERSPRIM A2 9

10 Toelichting op de variabelen In deze paragraaf wordt informatie over de variabelen gegeven. RINPERSOONS, RINPERSOONSKERN Samen met het persoon-id (RINPERSOON, RINPERSOONKERN) identificeert deze code een natuurlijk persoon. De code geeft aan uit welke bron (registratie) het persoon-id is afgeleid. In de meeste gevallen is de bron van de persoon-id de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). Codelijst Waarde R S Label RINPERSOON WEL IN GBA RINPERSOON NIET IN GBA, WEL SOFINRPROEF RINPERSOON, RINPERSOONKERN Dit nummer identificeert een natuurlijk persoon. Het is een betekenis- en dimensieloos nummer. Toelichting bij het gebruik Samen met de indicator voor de oorsprong van persoon-id (RINPERSOONS, RINPERSOONSKERN) identificeert dit nummer een uniek natuurlijk persoon. POSHHK Positie in het huishouden ten opzichte van de hoofdkostwinner. Deze variabele beschrijft de positie van een persoon in het huishouden ten opzichte van de hoofdkostwinner van het huishouden. Deze variabele beschrijft de positie van een persoon in het huishouden ten opzichte van de hoofdkostwinner van het huishouden. Codelijst Waarde Label 001 Hoofdkostwinner 002 Hoofdkostwinner, met partner 003 Gehuwde partner 004 Ongehuwde partner 005 Minderjarig kind 006 Meerderjarig kind 007 Overig huishoudenslid 10

11 SECCOAL1 Sociaaleconomische categorie van de persoon. Indelingsvariabele (sociaaleconomisch): Classificatie van de persoon naar sociaaleconomische categorie op basis van inkomensbronnen in een jaar. De sociaaleconomische categorie wordt bepaald met een zwaartepuntbenadering. Personen met winstaangifte worden altijd als zelfstandige getypeerd; overige personen met studiefinanciering altijd als student. Voor andere categorieën wordt stapsgewijs van hoog naar laag aggregatieniveau het voornaamste inkomen vastgesteld. Op het hoogste niveau wordt bepaald of inkomen uit arbeid of overdrachtsinkomen de belangrijkste categorie is. Binnen inkomen uit arbeid wordt op het volgende niveau loon geaggregeerd; binnen overdrachtsinkomen uitkering uit sociale voorzieningen. Binnen de categorie met het hoogste inkomen wordt indien van toepassing op een lager niveau het de voornaamste inkomen bepaald. Als eerste prioriteitsregel geldt dat alle personen met inkomen uit eigen onderneming steeds als zelfstandige worden aangemerkt. Verder worden alle personen met studiefinanciering als student aangemerkt, ook al hebben zij een andere bron met een hoger bedrag aan inkomsten. Personen zonder inkomen kunnen uiteraard niet nader ingedeeld worden: zij vallen in de categorie zonder inkomen. Of een persoon inkomen heeft is vastgesteld aan de hand van het persoonlijk inkomen. Voor de andere categorieën wordt een topdown benadering toegepast: zo wordt eerst gekeken of inkomen uit arbeid of uitkering de belangrijkste hoofdcategorie is, en pas daarna wordt gekeken welke post binnen de hoofdcategorie de belangrijkste is. Codelijst Waarde Label 001 werknemer particulier bedrijf 002 ambtenaar 003 directeur-grootaandeelhouder 004 zelfstandige 005 overig actief 006 ontvanger werkloosheidsuitk 007 bijstandsontvanger 008 ontvanger van ov soc voorz 009 arbeidsongeschikte 010 pensioenontvanger tot 65 jaar 011 pensioenontvanger 65 jaar e.o. 012 student 013 overig niet actief 014 zonder inkomen 11

12 PERSBRUT Persoonlijk bruto inkomen. Het persoonlijke bruto-inkomen bestaat uit het persoonlijk primair inkomen verhoogd met ontvangen overdrachten. Deze bestaan uit uitkeringen inkomensverzekeringen in verband met werkloosheid, ziekte, arbeidsongeschiktheid en ouderdom, uitkeringen sociale voorzieningen (bijstand e.d.), gebonden overdrachten (huursubsidie, tegemoetkoming studiekosten met uitzondering van kinderbijslag) en ontvangen inkomensoverdrachten (alimentatie en dergelijke). De ontvangen overdrachten betreffen een bruto bedrag waarop zowel belastingen als de werkgevers- en werknemerspremies nog niet in mindering zijn gebracht. Op persoonsniveau wordt een inkomensbegrip gehanteerd dat afwijkt van het huishoudensniveau. Belangrijkste reden is dat sommige inkomensbestanddelen niet goed aan één persoon zijn toe te delen. Dit zijn inkomen uit vermogen, kinderbijslag, gebonden uitkeringen, betaalde overdrachten, betaalde belasting en de betaalde premie voor volksverzekeringen en ziektekosten. Voor het persoonlijk bruto inkomen worden kinderbijslag en ontvangen gebonden overdrachten buiten beschouwing gelaten. Het overdrachtsinkomen bestaat in dit geval dus uit uitkeringen iinkomensverzekeringen (WW, ZW, WAO, pensioen), uitkeringen sociale voorziening exclusief kinderbijslag (Bijstand, IOAW, Wajong etc.), en overige ontvangen inkomensoverdrachten om niet (alimentatie). Het bruto inkomen is een superbruto inkomensbegrip, d.w.z. het is inclusief alle mogelijke (sociale) premies en belastingen op het inkomen en vermogen. Alle bedragen zijn afgekapt op plus/min 1 miljoen euro. PERSINK Persoonlijk inkomen. Het persoonlijke inkomen bestaat uit het persoonlijk bruto-inkomen verminderd met de betaalde premies voor inkomensverzekeringen. Er is een aantal kanttekeningen bij het begrip persoonlijk inkomen. In het persoonlijk inkomen telt een aantal inkomensbestanddelen niet mee. Het betreft hier bestanddelen die niet zonder meer aan de afzonderlijke leden van het huishouden toegerekend kunnen worden. Praktisch is dit opgelost door bestanddelen als huursubsidie en inkomsten uit vermogen buiten beschouwing te laten. Het persoonlijk inkomen zegt niet altijd iets over iemands welvaartspositie. Zo ontvangt een alleenstaande 65-plusser met alleen een uitkering Algemene ouderdomswet (AOW) een hoger bedrag dan de afzonderlijke partners van een paar dat ook alleen AOW ontvangt (de alleenstaande ontvangt circa 70 procent van het bedrag dat de partners van een paar tezamen ontvangen). Het gestandaardiseerde inkomen is voor deze beide huishoudens (personen) daarentegen vrijwel gelijk. Op persoonsniveau wordt een inkomensbegrip gehanteerd dat afwijkt van het huishoudensniveau. Belangrijkste reden is dat sommige inkomensbestanddelen niet goed aan 12

13 één persoon zijn toe te delen. Dit zijn inkomen uit vermogen, kinderbijslag, gebonden uitkeringen, betaalde overdrachten, betaalde belasting en de betaalde premie voor volksverzekeringen en ziektekosten. Voor het persoonlijk inkomen wordt daarnaast ook nog de betaalde inkomensoverdrachten, de betaalde premies voor de volksverzekeringen (AOW, ANW), de betaalde premies ziektekostenverzekering (incl. AWBZ) en de betaalde belasting niet afgetrokken, in vergelijking met het besteedbaar inkomen van huishoudens. Alle bedragen zijn afgekapt op plus/min 1 miljoen euro. PERSPRIM Persoonlijk primair inkomen. Het persoonlijk primair inkomen omvat inkomen uit arbeid en inkomen uit eigen bedrijfsvoering. Inkomen uit arbeid bestaat uit brutoloon, salaris, tantième en uit de beloning van arbeid die niet in dienstbetrekking is verricht. Ook de waarde van het privé gebruik van de auto van de werkgever wordt hiertoe gerekend. Inkomen uit arbeid betreft een bruto bedrag waarop zowel belastingen als de werkgevers- en werknemerspremies nog niet in mindering zijn gebracht. Inkomen uit vermogen bestaat onder mee uit rente, dividend en de opbhrengst van de exploitatie van onroerend goed (waaronder de eigen woning). Betaalde rente is met de inkomsten uit vermogen gesaldeerd. Op persoonsniveau wordt een inkomensbegrip gehanteerd dat afwijkt van het huishoudensniveau. Belangrijkste reden is dat sommige inkomensbestanddelen niet goed aan één persoon zijn toe te delen. Dit zijn inkomen uit vermogen, kinderbijslag, gebonden uitkeringen, betaalde overdrachten, betaalde belasting en de betaalde premie voor volksverzekeringen en ziektekosten. Voor het persoonlijke primaire inkomen, worden de vermogensinkomsten buiten beschouwing gelaten. Het persoonlijke primaire inkomen bestaat dus alleen uit inkomen uit arbeid en inkomen uit eigen onderneming. Inkomen uit arbeid bestaat uit loon en salaris inclusief de werknemers- en werkgeversbijdragen in de premies voor de sociale verzekeringen (WW, ZW, WAO, pensioen en ZVW), tantième, spaarloon en de beloning van arbeid die niet in dienstbetrekking is verricht. Ook de waarde van het privégebruik van de auto van de werkgever is hiertoe gerekend. Inkomen uit eigen onderneming omvat de behaalde winst. Alle bedragen zijn afgekapt op plus/min 1 miljoen euro. PINK Persoonlijk inkomen bekend. Indicator die aangeeft of iemand een persoonlijk inkomen heeft. Wanneer een persoon bij het persoonlijk of primair inkomen een bedrag heeft van meer dan 1 miljoen euro of minder dan -1 miljoen, dan zijn deze inkomensbedragen afgekapt op respectievelijk 1 miljoen en -1 miljoen duizend. De variabele PINK krijgt dan de code '2'. 13

14 Toelichting bij het gebruik Indicator die aangeeft of iemand persoonlijk inkomen heeft (code 1,2) of niet (code 0). Codelijst Waarde Label 0 Zonder inkomen 1 Met inkomen 2 Extreem inkomen afgekapt PERCPERSBRUT Percentielgroep persoonlijk bruto inkomen. PERCPERSINK Percentielgroep persoonlijk inkomen. PERCPERSPRIM Percentielgroep persoonlijk primair inkomen. Indeling in percentielgroep van het persoonlijk bruto inkomen, persoonlijk inkomen of persoonlijk primair inkomen. Voor de indeling in 1%-groepen zijn alleen personen met persoonlijk inkomen gebruikt. Al deze personen zijn ingedeeld in 100 even grote groepen. Voor de indeling in 1%-groepen geldt de volgende publicatieregel: de personen uit de eerste vijf 1%-groepen dienen samengenomen te worden. Dit geldt eveneens voor de personen in de laatste vijf groepen. Codelijst Waarde Label 0 0 tot 1% 1 1 tot 2% 2 2 tot 3% tot 98% tot 99% tot 100% 14

15 Versiegeschiedenis Bestandsnaam Reden Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2003V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2004V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2005V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2006V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2007V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomen 2008V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomenvlp 2009V1 Eerste plaatsing Integraal Persoonlijk Inkomen 2003V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2004V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2005V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2006V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2007V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2008V2 Aangepaste versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2009V2 ve versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2010V1 Eerste plaatsing, voorlopige gegevens Integraal Persoonlijk Inkomen 2010V2 ve versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2011V1 Eerste plaatsing, voorlopige gegevens Integraal Persoonlijk Inkomen 2011V2 ve versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2012V1 Eerste plaatsing, voorlopige gegevens Integraal Persoonlijk Inkomen 2012V2 ve versie Integraal Persoonlijk Inkomen 2013V1 Eerste plaatsing, voorlopige gegevens PERSOONINKTAB2013V2 ve versie, vervangt 2013V1 PERSOONINKTAB2014V1 Eerste plaatsing, voorlopige gegevens PERSOONINKTAB2013V3 Aanpassing percentielvariabelen PERSOONINKTAB2014V2 Aanpassing percentielvariabelen 15