Plaats: Tijd: Hoe houdt Nederland de zorg voor ouderen betaalbaar? Zorgsparen en pensioen in natura
|
|
- Gerarda Segers
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Datum: 18 januari 2012 Kenmerk: V 7994 Alg/MS/FvZ Plaats: Tijd: Hoe houdt Nederland de zorg voor ouderen betaalbaar? Zorgsparen en pensioen in natura Koepel van ouderenorganisaties CSO Startnotitie Verslag symposium 14 december 2011 Inleiding Steeds vaker worden zorgsparen en pensioen in natura genoemd als oplossingen om de stijgende zorgkosten betaalbaar te houden. Vooral als het gaat om de kosten van de zorg voor ouderen, die in toenemende mate maatschappelijk als probleem worden gezien. De koepel van ouderenorganisaties CSO neemt het initiatief om een duidelijke visie op dit vraagstuk te ontwikkelen. Hiervoor discussieert ze met relevante maatschappelijke en politieke organisaties, en laat ze zich graag door hen informeren.1 Dit document is de aanzet voor de visie van de CSO op zorgsparen en pensioen in natura. Het wordt in- en extern besproken en actueel gehouden. Minstens één keer per jaar verschijnt een geactualiseerde versie op de website van de CSO: In haar visiedocument behandelt de CSO mogelijkheden hoe de zorg voor ouderen betaalbaar kan blijven. Het probleem wordt geschetst en het behandelt de inhoud van bepaalde begrippen. Wat is zorgsparen en waar is het voor bedoeld? Wat is het verschil met pensioen in natura? Wie hebben de regie; wie zorgen er voor de uitvoering? En vooral: zijn dit goede oplossingen voor de geschetste problemen? Als aftrap hield de CSO op 14 december 2011 een minisymposium. Situatie Met 75 miljard euro zijn de zorgkosten de grootste en snelst stijgende post van de rijksuitgaven. Van het Bruto Binnenlands Product (BBP) was het 8% in 1972, in ,2%. In deze lijn volgend, gaat het om 22% in Voor de individuele burger ligt dit percentage veel hoger: van een modaal inkomen wordt in 2040 gemiddeld 40% besteed aan zorg. Wanneer zorgkosten meer toenemen dan het nationaal inkomen, en dit gebeurt nu al jaren achter elkaar, zullen er in de toekomst betalingsproblemen ontstaan en kan de solidariteit tussen gezond en ziek, rijk en arm, en ook tussen jong en oud in de verdrukking komen. Een probleem van de vergrijzende bevolking is dat het aantal 65-plussers stijgt ten opzichte van het werkzame deel van de bevolking (20-65 jaar). Dit betekent dat er een tekort aan werkenden voor de zorgverlening ontstaat en dat de premies door een kleinere groep moeten worden opgebracht. Om deze problemen voor te zijn, zijn er verschillende denk- en oplossingsrichtingen, die in veel gevallen naast elkaar kunnen worden verkend en uitgevoerd. CSO (Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties) Churchilllaan 11, 4 e etage Telefoon (030) Postbus 2069 Fax (030) GB UTRECHT cso@ouderenorganisaties.nl
2 V / 18 januari 2012 Denk- en oplossingsrichtingen A. Is het werkelijk een probleem dat er relatief meer wordt uitgeven aan de zorg? Bij welk percentage ligt de grens? Welke criteria worden hiervoor gebruikt? De Nederlandse samenleving kan ervoor kiezen te zijner tijd 22% van het BBP uit te geven aan zorg; goede zorg levert immers ook veel op en is een belangrijke pijler van de samenleving, ook in economische zin. Het zijn vooral politieke en maatschappelijke keuzes. Er moeten prioriteiten gesteld worden. Hierbij kunnen andere financieringsbronnen worden aangeboord (zoals aardgasbaten of belastingmiddelen). Dat het om een hoog percentage van het individuele inkomen gaat, is wellicht een groter maatschappelijk struikelblok, dan een hoger percentage van het BBP. * Twee keer per jaar brengt de CSO een visiedocument uit over een onderwerp dat de leefwereld van ouderen raakt. Hiermee voedt de CSO de maatschappelijke en politieke discussie. Onder andere besteedt de CSO aandacht aan mogelijkheden hoe de zorg voor ouderen betaalbaar kan blijven. 2 B. Er zijn ook stemmen voor een betere beheersing van de zorgkosten, of zelfs het verlagen ervan. Hoe komt het dat de zorgkosten onevenredig hard stijgen? Het overgrote deel van de stijging van zorgkosten is te wijten aan technologische en loonontwikkelingen. Van de 4% die deze zorgkosten jaarlijks stijgen is 3,3 à 3,4% door deze ontwikkelingen te verklaren; 0,6% à 0,7% komt door demografische ontwikkelingen, zoals immigratie en vergrijzing. Het gaat dus om een zesde tot een achtste deel. Vergrijzing is dus niet de voornaamste oorzaak van de zorgkostenstijging. De meeste zorgkosten worden gemaakt in de laatste twee levensjaren van mensen. Die twee jaren schuiven met de vergrijzing op. Dit verandert feitelijk niet. Mensen leven door betere zorg langer, maar wel vaak met een of meer chronische ziektes of aandoeningen, waardoor er gedurende een langere periode kosten voor medicatie en verzorging nodig zijn. Doordat mensen ouder worden, komt bovendien de aandoening dementie vaker voor dan voorheen. De stijging van de zorgkosten wordt vooral veroorzaakt door een weeffout in het systeem: de financiering van de zorgaanbieders is gericht op omzet en leidt tot overbehandeling. Alleen een andere, meer resultaatgerichte financieringswijze kan tot lagere kosten leiden. Zie verder het verslag van het symposium. C. Een derde denkrichting is dat er, naast het omslagstelsel van de basisverzekering en de AWBZ, apart gespaard moet worden voor zorg (zorgsparen). Zie verder het verslag van het symposium. D. Als vierde wordt gedacht aan mogelijkheden om geld dat al gespaard is onder andere pensioengelden ook (deels) in te zetten voor zorg en wonen (pensioen in natura). Zie verder het verslag van het symposium. Voor het symposium Zorgsparen en pensioen in natura op 14 december nodigde de CSO drie sprekers uit: Alwin Oerlemans (APG) over pensioen in natura, Lou Spoor (Achmea/Strategy & Performance) sprak over zorgsparen, en Jeroen Crasborn (Achmea/Zorg) ging in op de uitvoering. Pensioen in natura De kern van het betoog van Alwin Oerlemans is dat er meer samenhang moet zijn tussen de drie levensbehoeftes wonen, inkomen (pensioen) en zorg. Op die gebieden willen mensen zoveel mogelijk zekerheid: hebben ze voldoende inkomen, waar zullen ze wonen, is er goede zorg beschikbaar? Wanneer deze behoeftes
3 V / 18 januari 2012 integraal benaderd worden, is het goed mogelijk dat er niet apart gespaard hoeft te worden. De bronnen moeten beter aangewend worden, stelt Oerlemans. Ouderen hebben meegebouwd aan het systeem dat zorg verleent. Op een deel van die zorg kunnen ze gewoon een beroep doen. Met hun totale inkomen en vermogen (AOW, pensioen, onroerend goed, spaargelden enz.) kunnen mensen extra zorg inkopen, die niet gedekt wordt door de basisverzekering. Dan moet er wel consensus zijn over wat er gerekend wordt tot het basispakket, en wat luxe is en apart ingekocht moet worden. Een eigen kamer, is dat basis of luxe? Hier komt solidariteit om de hoek kijken. Wat, vindt de Nederlandse samenleving, moet er voor iedereen beschikbaar zijn? Om de zorgkosten te beheersen wordt er nu al flink geknabbeld aan het collectief gefinancierde basispakket. Oerlemans waarschuwt ervoor niet alles van eigen bezit te verwachten. Vaak is bijvoorbeeld onroerend goed niet makkelijk in geld om te zetten. Constructies als een omkeerhypotheek of woningverkoop aan een woningcorporatie die vervolgens woonzekerheid en een uitkering garandeert hebben veel haken en ogen. Het werk van woningcorporaties, ziektekostenverzekeraars en pensioeninstellingen kan goed op elkaar aansluiten en de taken van deze uitvoerders moeten gebundeld worden om betere oplossingen voor pensioen in natura mogelijk te maken. Het zou goed zijn als dit samen met de ouderenorganisaties concreet kan worden uitgewerkt. Zorgsparen, wat is het, waarom, hoe? Lou Spoor laat zien dat sparen voor zorg op verschillende manieren kan; geld kan voor meerdere doeleinden worden opgebouwd en ingezet: a. Sparen voor zorg op de korte termijn. Een voorbeeld is de eigen spaarrekening gebruiken voor eigen bijdragen, zoals voor fysiotherapie, of het aanspreken wanneer de huisarts zelf betaald moet gaan worden. Het doel van dit spaargeld is dus niet per se de ouderenzorg. b. Sparen voor zorg later : geld reserveren en op oudere leeftijd terugkrijgen. Dit kan al dan niet collectief geregeld worden. Het doel is tegen die tijd jongere generaties qua kosten ontzien. Zorgsparen helpt echter niet om de kostenstijging in de zorg te beperken. Het kan alleen bijdragen om toekomstige zorgkosten betaalbaar te houden. Hoe kan dit gespaarde geld beschikbaar komen? - Het kan vrij besteedbaar zijn, zoals het PGB, het persoonsgebonden budget. - Het kan in de vorm van een voucher (waardebon), die bij een zorgverzekeraar verzilverd kan worden in de gewenste vorm en de eventueel hierbij noodzakelijke, of gewenste huisvesting. De rijksoverheid is in haar communicatie tot nu toe bepaald niet eenduidig in wat ze bedoelt, als ze spreekt over sparen voor zorg. Het is dan ook moeilijk te voorspellen welke bestedingsmogelijkheid relevant wordt. Hoe doe je dat, zorgsparen? 1 Vrijwillig 2 Verplicht Van vrijwillig sparen komt weinig terecht, gezien ook de ervaringen met sparen voor een pensioen. Vooral voor kleine zelfstandigen kan dit problematisch zijn. Een verplichting heeft volgens Spoor andere problemen: sommigen moeten dan sparen, terwijl ze ook later genoeg geld hebben om de eigen extra
4 V / 18 januari 2012 zorgkosten te betalen; anderen moeten sparen, terwijl ze er nu het geld niet voor hebben en/of nu andere prioriteiten hebben. 3 Solidair 4 Individueel Solidair is waardevol, omdat de risico s worden gedeeld, maar geeft weinig keuzemogelijkheden. Individueel betekent dat de persoon de beschikkingsmacht houdt, maar het kan gebeuren dat hij/zij veel te veel of te weinig heeft gespaard. Waar moet een rekening, verplicht of vrijwillig, aan voldoen? Als het een algemene spaarrekening is, kan het geen zorgsparen heten. Voor officieel zorgsparen dat door de overheid fiscaal ondersteund wordt, moet het een aparte geoormerkte rekening zijn voor uitgaven aan zorg. De overheid kan vrijstelling geven in de vermogensopbouw in box 3. De uitvoering is niet eenvoudig. Banken houden er niet van als ze allerlei zorgindicaties moeten controleren, om te kijken of er kan worden uitbetaald. Wat betekent zorgsparen voor de solidariteit? Nederlanders willen niet tornen aan solidariteit. Zeker niet tussen gezonden en zieken. Toch zijn chronisch zieken in Nederland gemiddeld nu al veel meer kwijt aan zorguitgaven dan niet-chronisch zieken. Vaak ook hebben chronisch zieken minder verdiencapaciteit dan gezonde mensen. Bovendien hebben mensen uit lagere inkomensgroepen gemiddeld een slechtere gezondheid dan mensen uit hogere inkomensgroepen. Dit betekent dat zij die het meeste zorggeld nodig hebben, het minste kunnen sparen. Uitvoering Jeroen Crasborn licht toe wat de plaats is van de zorgverzekeraar in het stelsel en de rol die de risicoverevening speelt om de zorg voor iedereen bereikbaar te houden. Hij geeft aan dat de enige oplossing voor de snelle stijging van de zorgkosten is, dat er meer grip komt op het ontstaan van de kosten. Naar Crasborns idee is er veel kostenreductie mogelijk. Zonder hierover duidelijk met elkaar afspraken te maken, behandelt de arts alleen maar, want daarvoor is hij opgeleid. Er zit veel ruimte tussen de zorg die feitelijk wordt geleverd en de zorg die noodzakelijk is. Dit raakt aan het debat over de kwaliteit van leven en tot hoever er doorbehandeld moet worden. Wellicht moeten mensen niet alles willen wat er technisch of farmaceutisch mogelijk is, dus niet tot het uiterste behandeld worden. Uiteindelijk gaat het om kwaliteit van leven, ook in de laatste fase. Dit debat heeft ethische en politieke elementen. De financiers van de zorg, de verzekeraars moeten er verre van blijven. Het moet worden gevoerd door de ouderen en patiëntenorganisaties en de specialisten en verplegenden. Nu nog mengen zich veel anderen in deze discussie, waardoor er geen goede dialoog tot stand komt. Ouderenorganisaties kunnen in het debat met de zorgverleners het voortouw nemen. Wat kunnen de zorgverzekeraars aanbieden? Ze kunnen een ander soort afspraken maken met zorgaanbieders, waardoor er anders wordt behandeld en de kosten afnemen. Dit werkt alleen als de zorgverlening ondersteund wordt, met name de mantelzorg, zodat mensen toch de eigen regie houden. Ook hierbij kunnen ouderenorganisaties
5 V / 18 januari 2012 een grote rol spelen. De conclusie is: focus niet op de kosten, want dan gaat het mis, maar op de kwaliteit van zorg. Discussie Onderdelen van de discussie die na de inleidingen op gang kwam, zijn: * De weeffout in de financiering van de zorg moet eruit gehaald worden. Nu financieren we op omzet. Dat is een verkeerde stimulans. Echter het budgetsysteem leidde in het verleden niet tot ander gedrag van specialisten. Er moet nog veel lucht uit de curatieve zorg. Toch zal het stijgen van kosten doorgaan door de technologische ontwikkeling, de bij de loonstijging achterblijvende productiviteit en de demografische ontwikkeling. * De ouderenorganisaties zijn goed in staat om het debat over kwaliteit van leven aan te gaan. Net zoals ze in het verleden de discussie over voltooid leven zijn aangegaan. * Pensioenfondsen kunnen beginnen met beleggen in huisvesting en gezondheidszorg. Daar zitten veel mogelijkheden. Dat vereist samenwerken tussen zorgaanbieders, woningcorporaties en pensioenfondsen. De CSO kan dit agenderen. * Zorgsparen mag geen financieringsmogelijkheid voor noodzakelijke zorg worden. De financiering hiervan moet solidair geregeld blijven. Voor alles wat erbovenuit gaat kan zorgsparen worden toegepast. Bijvoorbeeld, mensen die altijd in Amsterdam-Zuid hebben gewoond, moeten niet genivelleerd worden in het verpleeghuis met andere leefculturen. Ze moeten de ruimte hebben om te kiezen met inzet van eigen middelen. * Kan er een systeem bedacht worden waarin mensen die een tandje meer willen, dat inderdaad krijgen? Zorgvilla s zijn deels AWBZ-betaald, deels zelf betaald. Maar als men vraagt: wat moet ik ervoor opzij leggen, is dat niet duidelijk. Hoe kunnen mensen gerustgesteld worden: als je het zo doet is het mogelijk dat je in de laatste fase van leven naar staat en stand kunt leven. Koppel echte zorg los van het glaasje wijn bij het eten. Spaar voor het extra. * Scheiden van zorg en wonen wordt al vormgegeven. Waarom zouden ze voor zorg moeten sparen als ze hun eigen woning al inbrengen? Daar moeten we oplossingen voor bedenken. * We praten veel over zorg in ziekenhuizen, maar 10 miljard is voor de Wmo. Wellicht zijn, ook voor de ouderenorganisaties, de gemeenten makkelijkere aanspreekpunten. Dat gesprek gaat niet alleen over de zorg en de Wmo, ook over veiligheid en wonen. Die integrale benadering is dé manier hoe we hiermee in de toekomst om moeten gaan. * Cure en care worden door elkaar behandeld. Natuurlijk moeten we zorgen voor effectieve en kwalitatieve cure. Maar als het over de care gaat, kunnen de ouderenorganisaties veel meer betekenen en initiatieven nemen. * Veel pensioengeld wordt niet besteed, maar wordt gespaard voor de kinderen bijvoorbeeld, of het gaat na overlijden naar de schatkist van het Rijk. Mogelijk ontstaan er initiatieven om de gelden aan te wenden voor verzorging en wonen. Echter, waarom moeten pensioenfondsen die verantwoordelijkheid krijgen? * De overheid is hierin niet te vertrouwen, die zal graag een deel van de financiering van de zorg bij de pensioenfondsen leggen. De pensioengerechtigde heeft volgens overeenkomst recht op een bepaald bedrag. Die ideeën van pensioen in natura kunnen dus helemaal niet. * Een pensioenfonds kan beleggen in woningen. Het kan een aanbod doen: dit is uw geld, voor hetzelfde geld bieden we u deze (zorg)woning aan, met zoveel korting op de huur. * De CSO kan partijen rond een onderwerp voor verder overleg bij elkaar brengen.
6 V / 18 januari 2012 Conclusie Uit het mini-symposium blijkt - hoe nauw zorg, pensioen en wonen met elkaar verbonden zijn; - dat de beeldvorming over vergrijzing en de veronderstelde samenhang met de ontsporende kostenstijging in de zorg onjuist is; - dat er overleg moet worden gevoerd over de kwaliteit van de zorg en de kwaliteit van leven; - dat er overleg moet komen over gewenste en ongewenste differentiatie in de zorgverlening; - dat de ouderenorganisaties snel met een visie moeten komen op zorgsparen en pensioen in natura. De CSO bereidt de discussie met zorgverleners, rijks- en lagere overheid, zorgverzekeraars, pensioenfondsen en woningcorporaties voor. Het visiedocument Zorgsparen en Pensioen in natura wordt bij deze discussie ingebracht. Colofon Startnotitie Hoe houdt Nederland de zorg voor ouderen betaalbaar? Zorgsparen en pensioen in natura Utrecht, 17 januari 2012 Projectleiding CSO, Frans van Zon Tekst en redactie Sjerps Communicatie, Marieke Sjerps
Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen
Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Belangenvereniging pensioengerechtigden Politie 21 november 2012 Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. Belangenvereniging Pensioengerechtigden
Nadere informatieDe impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden
De impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden ALV Vereniging Deelnemers NEDLLOYD Pensioenfonds Utrecht, 20 maart 2013. Joop Blom Voorzitter commissie Zorg en Welzijn
Nadere informatie6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon.
6.1 De AOW In 1957 is in Nederland de AOW ingevoerd door premiers Willem Drees (PVDA). Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt een uitkering van de staat. Deze uitkering hangt af van het aantal jaren
Nadere informatieDe (on)betaalbaarheid van een verzorgde oude dag
De (on)betaalbaarheid van een verzorgde oude dag Ruben Wenselaar, vice-voorzitter RvB Menzis werkgeversvoorzitter Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) Landelijk congres Pensioenforum,
Nadere informatieVan systemen naar mensen Gezamenlijke agenda VWS 8 februari 2013. Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland 24 april 2014 Joop Blom
Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Van systemen naar mensen Gezamenlijke agenda VWS 8 februari 2013. Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland 24 april 2014 Joop Blom Nieuwe
Nadere informatieperspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea
perspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea 1 2 3 Zorgkostenstijging is van alle jaren maar extra waakzaamheid geboden Ontwikkeling zorguitgaven
Nadere informatieZorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing
Zorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing Prof. dr Casper van Ewijk CPB & Universiteit van Amsterdam Seneca 7 september 2010 Agenda Financiele stand van zaken: update sinds Athene Welke
Nadere informatieKabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst. Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg
Kabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg Inhoud 1.Gevolgen van stijgende zorguitgaven 2.Oplossingen nu en in de toekomst Blik op
Nadere informatieThuiszorg die bij ú past
Thuiszorg die bij ú past www.evitazorg.nl Evita, thuiszorg die bij ú past Evita Zorg is een organisatie die professionele zorg en ondersteuning aan huis biedt. Volgens onze visie vraagt thuiszorg altijd
Nadere informatielangdurige ouderenzorg zorgspaarmodellen Arjen Hussem PGGM Netspar 24 april 2012
Sparen voor langdurige ouderenzorg zorgspaarmodellen Arjen Hussem PGGM Netspar 24 april 2012 Agenda Stijgende zorgkosten en doelen zorgsparen Modelaannames Onhoudbare solidariteit? Lessen uit het buitenland
Nadere informatieMag ik dan nooit meer stoppen met werken?
Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden
Nadere informatiePensioen vanaf.. Impact sociaal akkoord op pensioenregelingen. drs. Rajish Sagoenie, Actuaris AG. Aon Hewitt Consulting Retirement Actuarial Services
Pensioen vanaf.. Impact sociaal akkoord op pensioenregelingen drs. Rajish Sagoenie, Actuaris AG Agenda Waarom Pensioenakkoord? Inhoud Pensioenakkoord Wat doen we ermee? Oplossingsrichtingen Hoe nu verder?
Nadere informatieDe Rijksbegroting voor dokters
Medisch Contact Live 11 december 2013 De Rijksbegroting voor dokters Marco Varkevisser Universitair hoofddocent Economie en Beleid van de Gezondheidszorg Erasmus Universiteit Rotterdam Contact: varkevisser@bmg.eur.nl
Nadere informatieZorg, pensioen en wonen
Zorg, pensioen en wonen Naar multi-pijler financiering van zorg? 24 april 2012 Lou Spoor 1 Agenda 1 Zorguitgaven 2 Vermogensopbouw voor zorg? Wat en hoe? 2.1 Sparen in de tweede pensioenpijler 2.2 Long-term
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 7 november 2011 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieZorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars. AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013
Zorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013 Rode draad De kosten van de zorg: een probleem? Rol
Nadere informatie!7": ZORG 'EHANDICAPTENZORG
!7": ZORG 'EHANDICAPTENZORG )NKOOPBELEID,ANGDURIGE :ORG +LANTVERSIE De inkoop van gehandicaptenzorg in 2015 1 Als het nodig is heb je recht op langdurige zorg. Denk aan thuiszorg, verblijf in een verpleeg-
Nadere informatieTot zover uw rechten en zekerheid. Wat moet u zelf doen? Ten eerste: hoe zit het nu met de kosten?
Uw zorgverzekering Wist u dat de zorgverzekering verplicht is? Wist u dat u altijd geaccepteerd moet worden voor een basisverzekering? Wist u dat een zorgverzekeraar een zorgplicht heeft om u de zorg uit
Nadere informatiesolidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd?
Bijdrage prof. dr. Kees Goudswaard / 49 Financiering van de AOW: solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd? Deze vraag staat centraal in de bij drage van bijzonder hoogleraar Sociale zekerheid prof.
Nadere informatieZorgverzekering 2016. Waar u rekening mee moet houden bij de keuze van uw zorgverzekeraar voor 2016
Zorgverzekering 2016 Waar u rekening mee moet houden bij de keuze van uw zorgverzekeraar voor 2016 Einde van het jaar Het einde van het jaar is weer aangebroken en dat betekent dat u weer mag veranderen
Nadere informatieGroep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115
Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken
Nadere informatieEigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de (ouderen) zorg.
Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de (ouderen) zorg. Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG VOOR: Vereniging Gepensioneerden DuPont Nederland op 23 april 2015. Ontwikkelingen.
Nadere informatieSAMENVATTING REGEERAKKOORD
SAMENVATTING REGEERAKKOORD Zorg algemeen I N H O U D 1. Het zorgverzekeringsstelsel 2. Preventie, ook op de werkvloer 3. Het aantal polissen 4. De budgetpolis 5. Eigen risico en eigen bijdrage(n) 6. De
Nadere informatieVan goede zorg verzekerd. Zorgverzekering. Oegstgeest 27 september 2014
1 Van goede zorg verzekerd Zorgverzekering Oegstgeest 27 september 2014 Volksgezondheid Toekomst Verkenningen VTV 2013 Uitgangspunten zorgverzekeraars Zorgverzekeraars: Hanteren solidariteit en voor iedereen
Nadere informatieDe zorg en uw portemonnee. Grip op je vermogen 19 april 2013 Peter Ruys Directeur ZorgKiezer.nl
De zorg en uw portemonnee Grip op je vermogen 19 april 2013 Peter Ruys Directeur ZorgKiezer.nl 12,5 jaar Transparantie Vanaf 2005 ZorgKiezer.nl, nu grootste onafhankelijke zorgsite van Nederland Trends
Nadere informatieDe drie manieren van pensioen sparen noemen we de 3 pijlers van het pensioensysteem.
De toekomst is onbekend. Er komt een leeftijd dat werken niet meer gaat. Je hebt dan wel geld nodig om van te leven. Geld voor de oude dag wordt deels door de overheid geregeld. De overheid heeft een staatspensioen
Nadere informatiePensioenuitspraak Donner mist inhoudelijk inzicht
Pensioenuitspraak Donner mist inhoudelijk inzicht Donner s pensioenuitspraak zonder inhoudelijk inzicht geeft een pensioeninspraak zonder uitzicht Minister Donner heeft met zijn uitspraak over pensioenen
Nadere informatieZorg om de zorg. Paul Schnabel. Amsterdam, 9 oktober 2013 Universiteit Utrecht
Zorg om de zorg Paul Schnabel Amsterdam, 9 oktober 2013 Universiteit Utrecht Hoe rijker het land Hoe duurder de zorg! 16-18% BBP VS! 13-14% BBP Nederland! 10-12% BBP BRD, Frankrijk, Canada, Zwitserland,
Nadere informatieGeachte leden van de Vaste Kamercommissie voor VWS,
De leden van de Vaste Kamercommissie voor VWS Plaats en datum: Utrecht, 4 november 2010 Kenmerk: B 6275 Z&W/AV/HS Onderwerp: Begrotingsbehandeling VWS Churchilllaan 11, 4 e etage Postbus 2069 3500 GB Utrecht
Nadere informatieGeef elke Nederlander een persoonlijke pensioenrekening. Position paper: Toekomst pensioenstelsel
Geef elke Nederlander een persoonlijke pensioenrekening Position paper: Toekomst pensioenstelsel Publicatiedatum: juni 2016 Autoriteit Financiële Markten De AFM maakt zich sterk voor eerlijke en transparante
Nadere informatieFacts & Figures Dementie
Facts & Figures Dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie
Nadere informatieFinanciering Zorg. Yvonne van Geffen Stafmedewerker Ouderenzorg KNR Commissie Ouderenzorg Religieuzen (COR) Oktober 2012 1
Financiering Zorg Yvonne van Geffen Stafmedewerker Ouderenzorg KNR Commissie Ouderenzorg Religieuzen (COR) Oktober 2012 1 Financiering Zorg 1. Ontwikkelingen in de Zorg 2. Nederlands Overheidsbeleid 3.
Nadere informatieKoopkrachtverandering van ouderen 2014-2015
Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 In opdracht
Nadere informatieOndernemersplan 3NE. 3NE onderweg naar langer wonen in welvaart en welzijn. 1. Wat wil 3NE betekenen a. Missie b. Visie c. Waarden en ambities
Ondernemersplan 3NE 3NE onderweg naar langer wonen in welvaart en welzijn 1. Wat wil 3NE betekenen a. Missie b. Visie c. Waarden en ambities 2. De wereld waarin 3NE werkt a. Ontwikkelingen in de samenleving
Nadere informatieKoopkrachtverandering van ouderen 2014-2015
Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2014 In opdracht
Nadere informatieGeldzaken in de praktijk
Geldzaken in de praktijk 2018-2019 Laatst bijgewerkt: 27 mei 2019 Hoe regelden Nederlanders in 2018 hun geldzaken? En zijn ze de afgelopen 15 jaar meer of minder financieel redzaam geworden? Het Nibud
Nadere informatieCDC & DC BINNEN HET APF
CDC & DC BINNEN HET APF Barbara van Bogaert - Montae Arnout Korteweg - De Nationale APF 13 september 2017 Inhoud Introductie Collectief DC bij een APF Individueel DC bij een APF Conclusie en afronding
Nadere informatieFacts & Figures uitwerking Pensioenakkoord
Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Waarom langer doorwerken? De levensverwachting stijgt Elke generatie leeft langer dan de vorige. Dat is al langer bekend, maar de stijging van de levensverwachting
Nadere informatiePensioenaanspraken in beeld
Pensioenaanspraken in beeld Deel 1: aanspraken naar geslacht en burgerlijke staat Elisabeth Eenkhoorn, Annelie Hakkenes-Tuinman en Marije vandegrift bouwen minder pensioen op via een werkgever dan mannen.
Nadere informatieOntwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen
Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen Voorzitter commissie Zorg, Welzijn en Wonen NVOG/KNVG Vereniging van DSM gepensioneerden s-hertogenbosch, 11 april 2017 Vergrijzing in Nederland Bevolkingsopbouw
Nadere informatieCijfers over dementie
Cijfers over dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie
Nadere informatieBlijven wij van zorg verzekerd
Blijven wij van zorg verzekerd Ledenvergadering ABVAKABO FNV Ogterop 27 april 2009 Henk Elzing Blijven wij van zorg verzekerd Zijn we nu van zorg verzekerd Willen we van zorg verzekerd blijven Moeten we
Nadere informatieLevensloopregeling. Spaar voor uw verlof
Levensloopregeling Spaar voor uw verlof De Levensloopregeling Spaar voor uw verlof Nederland verandert. Non stop werken tot aan ons pensioen is niet meer vanzelfsprekend, we willen werk kunnen combineren
Nadere informatieBrochure Risico s rond pensioen
Brochure Risico s rond pensioen Risico s rond pensioen Volgens een onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijken de meeste Nederlanders hoge verwachtingen te hebben over hun toekomstig pensioen.
Nadere informatieDe AWBZ en de VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg) na de verkiezingen van september 2012.
De AWBZ en de VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg) na de verkiezingen van september 2012. Savant-Zorg Regionale gecertificeerde organisatie voor verpleging en verzorging. Wij bieden verpleging en
Nadere informatieWonen-zorg in regio Rivierenland
Wonen-zorg in regio Rivierenland Voor: Platform Zelfredzaam Rivierenland Monitor Wonen-Zorg 2016 Provincie Gelderland www.ruimtevoorzorg.nl Henk Nouws, 27-03-2016 Doelen Hoe ontwikkelen vraag en aanbod
Nadere informatiePensioen in natura of liever flex pensioen?
Pensioen in natura of liever flex pensioen? Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Netspar 13 mei 2011 5 punten We hebben al pensioen in natura Wat is pensioen? Pensioen en life cycle planning:
Nadere informatieAan de leden van de Vaste kamercommissie Voor VWS. Plaats en datum: Utrecht, 31 oktober Onderwerp: Begroting VWS
Aan de leden van de Vaste kamercommissie Voor VWS Churchilllaan 11, 4 e etage Postbus 2069 3500 GB Utrecht Telefoon 030 276 99 85 Fax 030 271 90 38 cso@ouderenorganisaties.nl Plaats en datum: Utrecht,
Nadere informatieDNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen
DNBulletin DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen Datum 18 mei 2017 Thema Pensioenen Pensioenfondsen verwachten uit hun financiële tekorten te komen door hoge rendementen
Nadere informatieGezondheidszorg in 2020
Gezondheidszorg in 2020 Een transitieproces Ida Spelt huisarts in Wassenaar kwaliteitsfunctionaris bij ELZHA Leerdoelen Inzicht in de zorgkosten tussen nu en 2020 Inzicht in organisatie van zorg in het
Nadere informatieFinanciering langdurige zorg uit wonen en pensioen? Netspar, 11 november 2016 Niels Kortleve
Financiering langdurige zorg uit wonen en pensioen? Netspar, 11 november 2016 Niels Kortleve 2 De routekaart naar een meer integrale benadering van wonen, zorg en pensioen (Bart e.a. 2016) Voorbeeld 1
Nadere informatieOntwikkelingen in zorg, welzijn en wonen.
Ontwikkelingen in zorg, welzijn en wonen. Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG VOOR: Vereniging etnos. Zoetermeer, 20 januari 2016 Vergrijzing in Nederland. 20 januari 2016 Vereniging
Nadere informatieDomein E: Concept Ruilen over de tijd
1. Het bruto binnenlands product is gestegen met 0,9%. Het inflatiepercentage bedraagt 2,1%. Bereken de reële groei van het BBP. 2. Waarmee wordt het inflatiepercentage gemeten? 3. Lees de onderstaande
Nadere informatieKiest u een stabiel of een variabel pensioen?
Kiest u een stabiel of een variabel pensioen? U bouwt pensioen op bij ons fonds in de excedentregeling en u bent 55 jaar of ouder. Wij vragen u om een keuze te maken voor een stabiel of een variabel pensioen.
Nadere informatieAmsterdammers over het gemeentelijk armoedebeleid
Amsterdammers over het gemeentelijk armoedebeleid Hoe denken Amsterdammers over het gemeentelijk armoedebeleid? Dit is het onderwerp van een peiling van OIS in opdracht van AT onder Amsterdammers. Methode
Nadere informatieDe herziening van de langdurige zorg vraagt om een levensloop perspectief op de financiering van zorg thuis
De herziening van de langdurige zorg vraagt om een levensloop perspectief op de financiering van zorg thuis de huidige AV en collectieve zorgverzekering sluit daar niet op aan en daarom zijn er kansen
Nadere informatieZorguitgaven in perspectief
Zorguitgaven in perspectief NVZ Jubileumcongres 1 december 2016 Jan Derk Brilman Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt Inhoud 1. Waarom groeien de uitgaven in de zorg? 2. Hoe wordt
Nadere informatie19.15-19.45 uur : Inloop met koffie en thee 19.45-20.00 uur : Opening door directie 20.00-20.30 uur : Univé zorg in 2015 20.30-21.
19.15-19.45 uur : Inloop met koffie en thee 19.45-20.00 uur : Opening door directie 20.00-20.30 uur : Univé zorg in 2015 20.30-21.00 uur : Pauze 21.00-21.30 uur : Veranderingen in de AWBZ 21.30-22.30 uur
Nadere informatieTransitie Langdurige Zorg
Transitie Langdurige Zorg Manager Inkoop Verpleging, Verzorging, Thuiszorg Manager Inkoop Verpleging, Verzorging, Thuiszorg AWBZ in historisch perspectief 1968 Ontstaan van de AWBZ voor langdurige onverzekerbare
Nadere informatieBrochure Risico s rond pensioen
Brochure Risico s rond pensioen Risico s rond pensioen Volgens een onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijken de meeste Nederlanders hogeverwachtingen te hebben over hun toekomstig pensioen.
Nadere informatieAchtergrondinformatie geldstromen en wetten
Achtergrondinformatie geldstromen en wetten Tot stand gekomen in het kader van het project RAAK-MKB Ontwerpen voor zorgverleners Auteurs Dr. F. Verhoeven; onderzoeker lectoraat Co-design (HU) Ing. K. Voortman-Overbeek;
Nadere informatieH10 Verzekering tegen ziekte kosten Zvw, Wlz en Wmo
Samenvatting Sociale kaart en sociale zekerheid 11-05-17 Sharon.D H10 Verzekering tegen ziekte kosten Zvw, Wlz en Wmo 10.1 Het systeem van de zorgverzekeringswet(zvw) De Zvw verplicht iedere ingezetene
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding van de Miljoenennota 2012
Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding van de Miljoenennota 2012 Nibud, 16 september 2011 Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding
Nadere informatieVerenso. Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters
Verenso Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters WetLz April 2014 Wet Langdurige Zorg (Wet LZ) Alleen de meest kwetsbare mensen hebben in de toekomst recht op passende zorg (en
Nadere informatieBetaalbare zorg voor toekomstige generaties Milliman
Milliman is one of the largest independent actuarial advisories in the world and has more than 50 offices worldwide. Milliman has a team of professionals, including qualified actuaries and consultants.
Nadere informatieHet webinar Pensioen 2.0 begint om 20.03
Nog even geduld Het webinar Pensioen 2.0 begint om 20.03 Twitter? @BrightPensioen #NLPensioenbewust Pensioen 2.0 Twitter? @BrightPensioen #NLPensioenbewust Enkele onderwerpen Hoe werkt pensioen in Nederland?
Nadere informatieFINANCIELE ZEKERHEID. GfK September 2015. GfK 2015 Achmea Financiële Zekerheid september 2015
FINANCIELE ZEKERHEID GfK September 2015 1 Opvallende resultaten Meer dan de helft van de Nederlanders staat negatief tegenover de terugtredende overheid Financiële zekerheid: een aanzienlijk deel treft
Nadere informatieEigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013. Zorg thuis
Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013 Zorg thuis Ontvangt u zorg thuis zoals verpleging of begeleiding? Dit heet Zorg zonder Verblijf. Heeft u hulp bij het huishouden, of een voorziening of hulpmiddel,
Nadere informatieOnderzoek verkiezingsthema zorg
Onderzoek verkiezingsthema zorg Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 27.798 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 15 tot en met 21 augustus 2012. Over het EenVandaag
Nadere informatieIk word verantwoordelijk geacht voor de AWBZ en daarom krijg ik veel van de kritiek op mijn bordje.
Directie Voorlichting en Communicatie Parnassusplein 5 Postbus 20350 2500 EJ Den Haag T 070 340 79 11 T 070 340 60 00 F 070 340 62 92 Hebt u 's avonds of in het weekend dringend een voorlichter nodig,
Nadere informatieZeg nou zelf! Wat zeggen burgers over de gezondheidszorg?
Zeg nou zelf! Wat zeggen burgers over de gezondheidszorg? Josje den Ridder 1 Zeg nou zelf! Praat mee over burgers en gezondheid! Wat zouden burgers zeggen als ze zelf mee zouden praten? Houdt het onderwerp
Nadere informatieWMO staat voor Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente.
De WMO WMO staat voor Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente. Het doel van de WMO is om mensen met een beperking te ondersteunen. Heeft u hulp nodig bij het opruimen
Nadere informatieOndersteuning & Zorg door de gemeente Wat gaat er veranderen?
Ondersteuning & Zorg door de gemeente Wat gaat er veranderen? Algemeen November 2011 Siska de Rijke Beleidsmedewerker Zorg CG-Raad Onze 180 leden in beeld 2 Ons Doel: De Inclusieve Samenleving Op voet
Nadere informatieMARKTONDERZOEK OUDERENZORG UW KLANTVRAAG IN BEELD.
MARKTONDERZOEK OUDERENZORG UW KLANTVRAAG IN BEELD www.atosborne.nl AANLEIDING EN ACTUALITEIT Een reistijdenanalyse laat alle wijkverpleging klanten zien, die vanaf uw locatie binnen 15 minuten te bereiken
Nadere informatieEigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de (ouderen) zorg.
Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de (ouderen) zorg. Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen VOOR: Gepensioneerden AGRIFIRM 24 en 26 maart 2015. Kort filmpje over mijn voettocht
Nadere informatieWaar voor je geld Hoe wegen we kwaliteit van zorg en leven mee bij de bekostiging van de langdurige zorg. Conny Veldhuizen Manager Langdurige Zorg
Waar voor je geld Hoe wegen we kwaliteit van zorg en leven mee bij de bekostiging van de langdurige zorg Conny Veldhuizen Manager Langdurige Zorg De NZa werkt aan goede en betaalbare zorg Wij maken regels
Nadere informatieGezondheiden Zorg in Overijssel
Gezondheiden Zorg in Overijssel Ontwikkelingen en Perspectieven Hans Peter Benschop Gemeente Hof van Twente Goor, 1 juni 2016 Hof van Twente Gezond Gemiddelde leeftijd hoger dan Nederlandse gemiddelde
Nadere informatieWerksessie verantwoording
Studiedag Beschermd Wonen Werksessie verantwoording Jan Ruiter controller RIBW Overijssel Remco Bels adviseur KPMG Gezondheidszorg Agenda Introductie Korte inleiding zorglandschap en -uitgaven Korte inleiding
Nadere informatieZorg voor innovatie! Sneller Beter - Innovatie en ICT in de curatieve zorg
Zorg voor innovatie! Bijlage Sneller Beter - Innovatie en ICT in de curatieve zorg Bijlage eindrapportage KPN juni 2006 Dit is een bijlage bij het rapport Zorg voor innovatie! Innovatie en ICT in de curatieve
Nadere informatieDirect Ingaand Pensioen
Direct Ingaand Pensioen Ruime keuzemogelijkheden voor een pensioenuitkering die bij u past Gaat u binnenkort met pensioen? En hebt u pensioen opgebouwd via uw werkgever, waarbij op uw pensioendatum een
Nadere informatie26 september Pensioenen in Hans Kennis
26 september 2017 Pensioenen in 2018 P L U S.. E E N V O O R S P E L L I N G Hans Kennis Agenda De zin en onzin van pensioen Pensioenleeftijd 68 jaar Plannen van het nieuwe kabinet Pensioenen in 2020?
Nadere informatieKoopkrachtverandering van ouderen 2015-2016
Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 In opdracht
Nadere informatieFactsheet AWBZ, 24 februari 2014. AWBZ naar Wmo: langdurige zorg per 1 januari 2015 naar gemeenten
Factsheet AWBZ, 24 februari 2014 AWBZ naar Wmo: langdurige zorg per 1 januari 2015 naar gemeenten Het Rijk draagt op 1 januari 2015 een deel van de zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten
Nadere informatiePresentatie voor de PVGE Best Roel Fonville Best, 10 maart 2017
10-3-2017 Presentatie voor de PVGE Best Roel Fonville Best, 10 maart 2017 1 10-3-2017 2 Opleiding: Doctoraal diploma Anorganische Chemie RU Groningen Carrière: Ruim 30 jaar Koninklijke Philips Electronics:
Nadere informatieMERCER'S INBRENG VOOR DE NATIONALE PENSIOENDIALOOG 29 NOVEMBER 2014
'S INBRENG VOOR DE NATIONALE PENSIOENDIALOOG 29 NOVEMBER 2014 1 Toekomstvisie Het Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de mondiale top. Volgens de 2014 editie van de Melbourne Mercer Global Pension
Nadere informatieKNVG wil seniorvriendelijk gemeentebeleid
KNVG wil seniorvriendelijk gemeentebeleid Seniorenorganisaties KNVG en NVOG hebben gezamenlijk de Nederlandse gemeentes een brief gestuurd, waarin wordt aangedrongen op een seniorvriendelijk gemeentebeleid.
Nadere informatie14 december Pensioenen in Vandena van der Meer
14 december 2017 Pensioenen in 2018 P L U S.. E E N V O O R U I T B L I K Vandena van der Meer Agenda De zin en onzin van pensioen Pensioenleeftijd 68 jaar Plannen van het nieuwe kabinet Pensioenen in
Nadere informatieFinanciële Zorgthermometer - 3 e kwartaal
Financiële Zorgthermometer - 3 e kwartaal 2012 - Utrecht, september 2012 Agenda Managementsamenvatting Generieke resultaten Sectorresultaten: Verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) Gehandicaptenzorg
Nadere informatiePensioen vanaf morgen.
Pensioen vanaf morgen. Over partijen en stellingen die (n)ooit bewaarheid worden Vereniging voor pensioenrecht Utrecht, 12 september 2012 Mr. C.P.R.M. Dekker Inhoudsopgave Wat achtergrondinformatie Uw
Nadere informatieActualiteit en Achtergrond
Actualiteit en Achtergrond Partnertoeslag AOW 2015 1. Inleiding In 1996 besloot de toenmalige regering om de partnertoeslag in de AOW per 1 januari 2015 te laten vervallen. Nu is het zo dat iedereen die
Nadere informatieWaardig verhuizen van thuis naar verpleeghuis. Julie Meerveld Hoofd belangenbehartiging en Regionale Hulp
Waardig verhuizen van thuis naar verpleeghuis Julie Meerveld Hoofd belangenbehartiging en Regionale Hulp Waardig verhuizen Dementie: Is fataal, je overlijdt eraan als uiteindelijk ook de basale lichaamsfuncties
Nadere informatieDe zorg: hoeveel extra is het ons waard?
De zorg: hoeveel extra is het ons waard? Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Inleiding...4 2. Constatering 2.1 Stijgende zorguitgaven...7 2.2 Internationaal verschijnsel...9 2.3 Meer medewerkers in de zorg...11
Nadere informatieToelichting Uniform Pensioenoverzicht
Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Uitkeringsovereenkomst Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft u duidelijkheid over wat u krijgt bij pensionering en arbeidsongeschiktheid.
Nadere informatieOudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam
Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor
Nadere informatieSER magazine. Mariëtte Hamer, nieuwe SER-voorzitter: Samen een stap verder komen. Hans de Boer (VNO-NCW) Sterk pensioenstelsel.
SEPTEMBER 2014 54 e JAARGANG - NR.9 Hans de Boer (VNO-NCW) Werken aan meer economische groei en meer banen SER magazine Sterk pensioenstelsel SER betrekt veel partijen bij opstelling advies Zorginnovatie
Nadere informatieVerplichte context Module 4 Onderwijs en menselijk kapitaal
Verplichte context Module 4 Onderwijs en menselijk kapitaal 1 a Studeren kan je beschouwen als een soort investering in jezelf. Studeren kost zowel tijd als geld. Later verdien je deze investering (ruim)
Nadere informatieBetaalbaarheid van toekomstige ouderenzorg. Symposium Ietje de Rooij
Betaalbaarheid van toekomstige ouderenzorg Symposium Ietje de Rooij 28 september 2012 Inhoudsopgave Wat komt er op ons af? Wat doet de huidige situatie voor zorgvrager en zorgaanbieder? Hoe kunnen de we
Nadere informatieBrochure Modulair Pakket Thuis
Brochure Modulair Pakket Thuis Met het MPT kunt u de zorg van één of meer Wlz-aanbieders thuis krijgen. U kunt er bij MPT ook voor kiezen om bepaalde zorgvormen in natura van een Wlz-zorgaanbieder te ontvangen
Nadere informatieDe zorgmiljarden in de Miljoenennota
De zorgmiljarden in de Miljoenennota HEAD CONGRES 2016 Houten, 9-10 Juni Richard Doornbosch Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt It is not a solution, if its not affordable Dr davis
Nadere informatie