Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard

Transcriptie

1 Samen groot worden Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard December 2014 Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Het onderwijsprofiel 3. Opbrengstgericht werken 4. Leerresultaten 5. Leerstofaanbod 6. Leertijd 7. Didactisch handelen 8. Pedagogisch handelen 9. Klassenmanagement Onze missie en visie op onderwijs Missie De Wijngaard is een christelijke basisschool, waarin we werken vanuit een onvoorwaardelijk positief mensbeeld, waarbij ieder kind van waarde is en een belofte voor de toekomst. Van daaruit wordt recht gedaan aan de eigenheid van en verschillen tussen leerlingen en kunnen zij zich in een veilige leeromgeving ontplooien tot gemotiveerde en actief lerenden. Visie Onze missie realiseren wij door leerlingen in staat te stellen hun eigen onderwijs- en ondersteuningsbehoeften aan te geven, te verwoorden en in evenwicht toe te passen. De leerkracht heeft hierbij een voorbeeldfunctie en is richtinggevend. Hij daagt de leerlingen uit tot actief nadenken, reflecteren en ontdekkend en samenwerkend leren. Vanuit een basis van vertrouwen staan betrokkenheid en verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces centraal in de relatie tussen leerling en leerkracht. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 2

3 1. Inleiding Voor u ligt het onderwijsprofiel van CBS De Wijngaard. In dit plan beschrijven wij de huidige situatie op onze school wat betreft de leerresultaten, het leerstofaanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen, didactisch handelen en klassenmanagement. Kleine school CBS De Wijngaard is een relatief kleine school, we hebben gemiddeld zo n 115 kinderen. Onze school is daardoor voor kinderen heerlijk overzichtelijk, ze voelen zich snel veilig en op hun gemak. Daarnaast biedt het ons team de mogelijkheid om ieder kind, individueel, de aandacht en zorg te geven die het nodig heeft. Maar niet alleen het team heeft zorg voor de kinderen, de kinderen leren ook zorg te hebben voor elkaar. In onze combinatiegroepen leren de jongere kinderen van de ouderen. Natuurlijk is het helpen van de jongere kinderen andersom weer leerzaam voor de ouderen. En daardoor leren onze leerlingen zelfstandig en geconcentreerd te werken. Een fijne omgeving De Wijngaard is een mooie, lichte, open school. De lokalen zijn gesitueerd rond de centrale hal waar groepsdoorbrekende activiteiten (Open Podium, opening van de Kinderboekenweek, opening van de Projectweken, kerst- en paasviering ed.) plaatsvinden. Naast de grote hal is de goed gesorteerde, moderne mediatheek. Onze school heeft een prachtig ruim schoolplein met diverse speeltoestellen en pleinschilderingen. Kanjers Kinderen leren het beste als ze goed in hun vel zitten, als ze zelfvertrouwen hebben. Om dat te bereiken geven wij op De Wijngaard Kanjertraining. Met deze training leren kinderen positief over zichzelf en anderen te denken. Doelen van de Kanjertraining zijn onder andere dat kinderen leren respect te tonen voor elkaar en hoe je een ruzie of pesten helpt voorkomen of op te lossen. Ze leren gevoelens onder woorden te brengen en krijgen meer zelfvertrouwen. Op de informatieavond, aan het begin van het schooljaar, krijgen ouders informatie en is er gelegenheid om vragen te stellen over de Kanjertraining. Moderne leermiddelen Vanaf groep 1 gebruiken we op De Wijngaard een smartboard. Dit is een elektronisch schoolbord dat is aangesloten op een computer, met toegang tot het internet. Daarnaast maken we gebruik van moderne leermethodes en zijn er veel computers in de school aanwezig. Leren is daarmee niet langer éénrichtingsverkeer, maar wordt interactief en daarmee een stuk leuker. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 3

4 Samen met ouders Samenwerken vinden we belangrijk op onze school, niet alleen met de kinderen, maar ook met de ouders. Dat doen we door u goed te informeren over wat er speelt op de school in het algemeen en met uw kind in het bijzonder. Naast de reguliere contactmomenten tussen school en ouders, kunt u altijd een gesprek aanvragen met de groepsleerkracht van uw kind. Daarnaast vinden we het fijn als u ons wilt helpen. Uw inzet en hulp maakt dat we extra leuke activiteiten kunnen organiseren. Samen zorgen we er zo voor dat uw kind zich prettig voelt en maximaal presteert. Voor meer informatie over onze school verwijzen wij u graag naar onze website of onze schoolgids (via de website). Passend Onderwijs Alle schoolbesturen hebben, met de komst van passend onderwijs, zorgplicht. Deze zorgplicht betekent dat iedere leerling een passende onderwijsplek moet krijgen. De besturen werken samen in een samenwerkingsverband om de zorgplicht te garanderen. Het samenwerkingsverband (alle besturen) moet zorgen voor een dekkend netwerk. Het samenwerkingsverband maakt via de onderwijsprofielen inzichtelijk hoe zij met de scholen zorgt voor een dekkend netwerk. Het kader voor het onderwijsprofiel wordt op SWV-niveau ontwikkeld zodat er zicht komt op het totale netwerk. De veranderingen zijn een prima gelegenheid om met elkaar een verdere kwaliteitsslag te slaan. De focus ligt op verdere kwaliteitsverbetering. Het samenwerkingsverband kan zich verder ontwikkelen in het tijdig signaleren en kan doorgaan met het verbeteren van opbrengstgericht werken in leerresultaten en leerkrachtvaardigheden. Christa Ettema Directeur Basisschool De Wijngaard Spannenburg GP Hoofddorp info@cbswijngaard.nl Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 4

5 2. Het onderwijsprofiel Het onderwijsprofiel van iedere school bestaat uit een basiszorg, breedtezorg en een dieptezorg (zie landelijk referentiekader). In het Samenwerkingsverband Haarlemmermeer spreken we van een basisaanbod, een breedteaanbod en een diepteaanbod en formuleren scholen een plusaanbod. De onderwijsprofielen van de PO, SBO en SO scholen gezamenlijk leveren een onderwijscontinuüm op, waarmee wij alle leerlingen een passend onderwijsaanbod kunnen geven. Het breedte- en het diepteaanbod op onze scholen is een intensivering van de onderwijsaanpak zoals de school het biedt in het basisaanbod. Dit geldt voor alle vormen van onderwijs. De onderwijsprofielen geven zicht op het onderwijsaanbod voor alle leerlingen in een school. Het onderwijsaanbod moet een zichtbare kwaliteit van onderwijs waarborgen. Een goed gedifferentieerd onderwijsaanbod op de basisschool zorgt ervoor dat veel leerlingen thuisnabij? onderwijs kunnen volgen en slechts een beperkt aantal leerlingen een beroep hoeft te doen op het diepteaanbod. Het onderwijsprofiel is een instrument in de handen van de schooldirecteur om het onderwijsaanbod gericht te verbeteren. De vaste onderdelen van het onderwijsprofiel zijn: Planmatig werken De leerresultaten Een helder geformuleerd onderwijsaanbod en effectieve methodieken De bewaking van leertijd De instructievaardigheden Het (pedagogisch) klimaat Het klassenmanagement We sluiten aan bij de begrippen in het waarderingskader van de inspectie en bij de vele kwaliteitsinstrumenten. Het zijn die elementen uit het primair proces die direct invloed hebben op de leerresultaten van de leerlingen. Het onderwijsprofiel hangt op deze wijze sterk samen met het onderwijskundig deel van het schoolplan en de onderdelen uit het kwaliteitssysteem van de school. Op iedere school is in het onderwijsprofiel beschreven hoe de school deze onderwijskwaliteit definieert en monitort. De vaste onderdelen van het onderwijsprofiel zijn voor al onze scholen gelijk. De onderdelen moeten beschreven worden in concreet waarneembaar gedrag. Het gedrag is meetbaar en beschreven in termen van wat zie ik. We vinden dat iedere school of ieder schoolbestuur zelf de elementen uit het onderwijsprofiel inhoudelijk vorm moet geven en eventueel een eigen ambitieniveau moet formuleren. Het betekent dat de onderwijsprofielen qua vorm vergelijkbaar zijn, maar qua inhoud per school en per bestuur moeten verschillen om te komen tot een dekkend netwerk. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 5

6 3. Opbrengstgericht werken Opbrengst Gericht Werken op De Wijngaard betekent dat leerkrachten doelen stellen, zicht hebben op leerresultaten, planmatig en resultaatgericht werken. Dit betekent goed en gedifferentieerd onderwijs geven, gericht op het bereiken van zo hoog mogelijke opbrengsten voor alle leerlingen. Er wordt gebruikt gemaakt van waarnemingen, toetsgegevens en observaties. Door te reflecteren op leeropbrengsten, het onderwijsaanbod en het didactisch handelen wordt tegemoet gekomen aan de onderwijsbehoeften van de leerling. De uitdaging voor de leerkracht is het onderwijs zodanig in te richten dat dit aansluit bij de behoefte van de leerling. De cyclus OGW op De Wijngaard ziet er als volgt uit: Periode Activiteit Documenten Start schooljaar In kaart brengen van de groep Overdrachtsdocument Voortgangsrapportages voorgaand schooljaar Start schooljaar Groepsplan 1 maken Groepsplan (groep 4 t/m 8) rekenen, spelling, begrijpend lezen/technisch lezen. Groep 3: groepsplan voor rekenen en technisch lezen. Groep 1-2: rekenen en taal. September Oktober/november December Januari/februari Maart/april Zelfevaluatie E-toetsen, bespreken doelen op groepsniveau Bijstellen groepsplan 1 IB-overleg leerkrachten-ib Groepsbesprekingen IBleerkracht Tussenevaluatie op basis van methodetoetsen Maken voortgangsrapportages Groepsplan 2 maken op basis van methode toetsen Invoer M-afname IB-overleg leerkrachten-ib Zelfevaluatie M-toetsen en methodetoetsen Groepsbesprekingen IBleerkracht Opbrengstenvergadering Groepsplan 3 maken Document Zelfevaluatie E-toets Stellen doelen op groepsniveau Groepsplan 1 Document Groepsbespreking incl. tussenevaluatie Voortgangsrapportages Groepsplan 2 Cito LVS Toets overzicht Parnassys Document Zelfevaluatie M-toets Document groepsbespreking Groepsplan 3 Mei/juni Invoer afname E-toets Cito LVS Toets overzicht Parnassys IB-overleg leerkracht-ib Juni Overdrachtsgesprekken Overdrachtsdocument leerkrachten-ib Voor start nieuw schooljaar Groepsplan maken/bijstellen Groepsplan 1 Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 6

7 4. Leerresultaten Onder leerresultaten verstaan wij de prestaties van leerlingen op bijvoorbeeld een toets of observatieinstrument. Onder opbrengsten verstaan wij niet alleen de cognitieve prestaties van leerlingen, maar ook de sociale competenties van leerlingen en het vermogen van een school om leerlingen vast te houden en zonder vertraging of schooluitval door hun schoolloopbaan te leiden. CBS De Wijngaard heeft doelen gesteld die gelijk zijn aan de Cito doelen op groepsniveau en we voldoen aan de landelijke schoolnorm. De doelen worden op leerling niveau in de groepsplannen vastgelegd. Leerresultaten De leerresultaten van het plus, basis en breedteaanbod zijn gebaseerd op de landelijke normscores van Cito of de vaardigheidsscores. Spelling M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 B/M8 Landelijke norm Schoolresultaten 107,4 114,4 120,2 126,8 135,9 139, Schoolresultaten 120,4 126,1 131,0 144,1 146, Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 7

8 Technisch lezen M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 B/M8 DMT Landelijke norm Schoolresultaten 38,4 37,6 57,9 63,8 86, Schoolresultaten 28,9 52,1 70,1 71,3 94, Begrijpend lezen E3 M4 E4 M5 M6 M7 B/M8 Landelijke norm Schoolresultaten -0,1 10,1 20, Schoolresultaten 13,0 28,4 46,5 52, Rekenen M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 B/M8 Landelijke norm Schoolresultaten 46,8 55,8 70,8 92,8 101, Schoolresultaten 29,1 50,5 63,1 78,7 105,2 117, woordenschat M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 Landelijke norm Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 8

9 Schoolresultaten 52,7 58,9 59,8 72,0 69, Schoolresultaten 42,6 55,0 60,0 64,1 69, Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 9

10 5. Onderwijsaanbod Het onderwijsaanbod wordt beschreven in methodieken en materialen. In het breedte en diepteaanbod staat hoe de school intensiveert voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften. Het aanbod wordt beschreven voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen en sociale competentie. Sociale competenties Methode Plus Basis Groep 1 t/m 8 Kanjertraining LVS Zien! Kanjertraining Handelingssuggesties Zien! Kanjertraining Handelingssuggesties Zien! Breedte Diepte Kanjertraining In kleine groepjes kanjertraining of training buiten de school Handelingssuggesties Zien! Handelingsplan Taal Groep 1-2 Methode Plus Basis Kleuterplein Kleuterplein Oefensoftware Kleuterplein.. Kleuterplein Oefensoftware Kleuterplein Breedte Kleuterplein Oefensoftware kleuterplein Rekenen Groep 1-2 Methode Plus Kleuterplein Wereld in Getallen Kleuterplein Oefensoftware Kleuterplein Oefensoftware Wereld in Getallen Bas gaat digitaal Piccolo Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 10

11 Basis Varia Kleuterplein Wereld in Getallen Oefensoftware Kleuterplein Oefensoftware Wereld in Getallen Bas gaat digitaal Piccolo Varia Breedte Kleuterplein Oefensoftware kleuterplein Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Bas gaat digitaal Piccolo Varia Technisch lezen Methode Plus Basis Groep 3 Veilig leren Lezen Zon groep volgens methode Veilig Leren Lezen Opdrachtkaarten Feestneus zon en raket Computerprogramma VLL zon en raket Vanaf januari: boeken uit de mediatheek lezen Maangroep volgens methode Veilig Leren Lezen Computerprogramma VLL maan en raket opdrachten. Werkbladen uit letterwoord zetter VLL Breedte Stergroep volgens methode Veilig Leren Lezen Verlengde instructie Sterbladen uit letter en woordzetter VLL Letters en woorden flitsen op de computer Rekenen Groep 3 Methode Plus Basis Breedte Wereld in Getallen Basisaanbod + Verrijkingsstof Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Ambrasoft Stenvert Varia Piccolo Basisstof Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Ambrasoft Varia Piccolo Minimum basisaanbod Wereld in Getallen Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 11

12 Oefensoftware Wereld in Getallen Verlengde instructie Ambrasoft Rekensprint Stenvert Remelka/Maatwerk Met sprongen vooruit Varia Piccolo Technisch lezen Methode Plus Basis Breedte Groep 4 t/m 8 Groep 4 en 5: Lees maar door Leerlingsoftware Boekpromotie/boekbespreking Mediatheek Kinderboekenweek/Week van de poëzie Dyslexie screening instrument Groep 4 en 5: Methode Lees maar door Stillezen Groep 4 en 5: Methode Lees maar door Stillezen Groep 4 en 5: Methode Lees maar door Verlengde instructie Leeskaarten Stillezen Veilig en Vlot (groep 4) Connectlezen Extra ondersteuning door toegevoegde leerkracht en/of remedial teacher Begrijpend Lezen Methode Plus Basis Groep 4 t/m 8 Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip XL (hierna genoemd Nieuwsbegrip) Nieuwsbegrip Filosoferen met kinderen buiten de groep Nieuwsbegrip Breedte Nieuwsbegrip Preteaching Verlengde instructie Hulpboek Cito Indien wenselijk eigen leerlijn vanaf groep 6. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 12

13 Spelling Groep 3 t/m 8 Methode Veilig Leren lezen (groep 3) Taal Actief Spelling (groep 4 t/m 8) Plus Basis Breedte Groep 3: Zon groep volgens methode Veilig Leren Lezen Computerprogramma VLL zon en raket Groep 4 t/m 8: Taalactief Spelling + Taalactief Spelling Extra Computerprogramma Taalactief Ambrasoft Groep 3: Maangroep volgens methode Veilig Leren Lezen Computerprogramma VLL maan en raket opdrachten. Groep 4 t/m 8: Taal Actief Spelling Computerprogramma Taal Actief Ambrasoft Spelling in de lift Groep 3: Stergroep volgens methode Veilig Leren Lezen Verlengde instructie methode Veilig Leren Lezen Groep 4 t/m 8: Taal Actief Spelling Verlengde instructie Computerprogramma Taal Actief Spelling Ambrasoft Indien wenselijk eigen leerlijn vanaf groep 6. Rekenen Groep 3 t/m 8 Methode Plus Basis Breedte Wereld in getallen Ambrasoft Basisaanbod + Verrijkingsstof Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Ambrasoft Rekentijgers Stenvert Varia Piccolo Wiskundige uitdaging in de bovenbouw door Meester Jaap Basisstof Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Redactiesommen groep 7 en 8 Ambrasoft Varia Piccolo Minimum basisaanbod Wereld in Getallen Oefensoftware Wereld in Getallen Redactiesommen groep 7 en 8 Verlengde instructie Ambrasoft Rekensprint Met sprongen vooruit Stenvert Remelka/maatwerk Varia Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 13

14 Piccolo Indien wenselijk eigen leerlijn vanaf groep 6. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 14

15 6. Leertijd De leertijd wordt beschreven in gestelde leertijd (roostertijd) in het gemiddeld aantal uren per week. Groepen Technisch lezen Begrijpend lezen Spelling Rekenen Sociale competenties ½ Zie groepsplan, thema-uitwerking 45 min min. 45 min min. 100 min. 140 min. 300 min. 45 min min. 100 min. 140 min. 340 min. 45 min min. 100 min. 100 min. 260 min. 45 min min. 100 min. 100 min. 260 min. 45 min min. 100 min. 135 min. 260 min. 45 min. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 15

16 7. Didactisch handelen Wat betreft didactisch handelen sluiten we aan bij de opvattingen van de Inspectie die het als volgt omschrijft: Het didactisch handelen van de leerkracht is gericht op het ontlokken en bevorderen van leerprocessen waarbij de leerkracht sturing geeft aan het leerproces en de eigen keuzes van leerlingen. Zo vraagt de leerkracht zich voortdurend af welke hulp, opdracht of aanwijzing gegeven kan worden om leerlingen te helpen tot leren te komen. Uitgangspunt bij het didactisch handelen is het directie instructie model. Daarnaast is het van belang dat de leerkracht afstemt op het niveau van de leerlingen. Instructiemodel: - De school werkt met het directe instructiemodel. - De school heeft bepaald welke elementen ze per lesfase terug wil zien in de les. Deze staan in het volgende schema. De school maakt gebruikt van de ervaringen van School aan Zet. Plus Basis Gezamenlijke start: - De leerkracht bepaalt in overleg met de leerling of hij/zij de instructie volgt. Inoefening/verwerking: - De leerling gaat zelfstandig aan het werk met gedifferentieerd werk. Terugkoppeling: - De leerkracht vraagt hoe het werken ging en of hij/zij alles heeft begrepen (dit gebeurt individueel of in de gezamenlijke nabespreking). De les wordt gestart met een automatiseringsoefening. Gezamenlijke start - De leerkracht geeft de start van de les duidelijk aan. - De leerkracht geeft een samenvatting of blikt terug op de voorgaande les. - De leerkracht activeert de voorkennis. Interactieve groepsinstructie - De leerkracht geeft het lesdoel en de activiteiten aan. - De leerkracht geeft een activiteitenoverzicht en deelt de activiteiten op in stapjes. - De leerkracht doet de activiteit voor en gebruikt concrete voorbeelden. - De leerlingen oefenen de activiteit onder begeleiding. - De leerkracht creëert betrokkenheid door vragen te stellen en leerlingen opgaven voor te laten doen. Begeleid inoefenen - De leerlingen oefenen de activiteit tot alle leerlingen de opdracht onder de knie hebben - Leerlingen doen succeservaringen op. Zelfstandig oefenen - De leerlingen maken de lesstof. - De leerkracht creëert mogelijkheden voor samenwerkend leren. - De leerkracht stelt eisen aan het werk. - De leerlingen weten wat zij kunnen doen als zij klaar zijn. Gezamenlijke afsluiting - De leerkracht zorgt voor een inhoudelijke afsluiting van de lesstof. - De leerkracht laat de leerlingen vertellen wat goed ging en wat ze de volgende keer anders gaan doen. - De leerkracht gaat na of de lesdoelen bereikt zijn. - De leerkracht complimenteert de leerlingen met wat ze geleerd hebben/hoe ze gewerkt hebben. Breedte - De leerkracht zorgt samen met de leerlingen voor een geordende werkplek met daarop alle benodigde materialen. - Tijdens de interactieve groepsinstructie en het begeleid inoefenen houdt de leerkracht oogcontact met de kinderen en checkt of zij de opdracht begrijpen. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 16

17 - De leerkracht geeft zorgleerlingen beurten wanneer hij/ zij zeker weet dat de leerlingen deze vraag kunnen beantwoorden. - De leerkracht betreft zorgleerlingen die makkelijk afdwalen tijdens de instructie regelmatig weer erbij door hun naam te noemen of door middel van het zoeken van oogcontact. - Leerlingen die meer instructie nodig hebben kunnen plaatsnemen aan de instructietafel voor verlengde instructie en begeleide verwerking. - Het dagschema staat altijd zichtbaar op het bord. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 17

18 8. Pedagogisch handelen Kinderen komen tot actief en gemotiveerd leren als aan drie belangrijke voorwaarden wordt voldaan: relatie, competentie en autonomie. Relatie: De leerlingen voelen zich geaccepteerd, ze horen erbij en ze zijn welkom. Competentie: De leerlingen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen, aankunnen. Ze ontdekken dat ze steeds meer aankunnen. Autonomie: Leerlingen willen vrijheid en zelfbepaling. Ze willen verantwoordelijk zijn voor hun eigen taken. Ze kunnen (in elk geval voor een deel) hun leergedrag sturen. Onze pedagogische doelen zijn: - Durf vertrouwen te geven - Durf naar eigen functioneren te kijken - Stel het welzijn van het kind voorop - Durf controle uit handen te geven - Voeg daden bij woorden - Geef duidelijke regels en stel grenzen - Corrigeer opbouwen / geef tips - Moedig onafhankelijkheid aan - Creëer een rustige en veilige sfeer. Visie op pedagogisch handelen Je wilt je veilig weten, gewaardeerd voelen, erbij horen en plezier met anderen hebben. Je wilt samen dingen doen en hulp en ondersteuning geven en ontvangen. Je wilt iets nieuws leren en je ontwikkelen. Je leert je mogelijkheden ontdekken en je leert in moeilijkheden kansen en uitdagingen zien. Je hebt daar plezier in. Daarom besteden we aandacht aan de manier waarop kinderen hun taak beleven en geven we ze uitzicht op succes en vertrouwen in zichzelf. We geven ze ruimte voor verschillende werkstijlen en activeren kinderen te laten zien wat ze kunnen. We laten merken hun initiatieven te honoreren en hun ideeën te waarderen. We geven ruimte aan de verschillen tussen kinderen in snelheid van begrip, belangstelling, inprentingsvermogen, reactiesnelheid en tempo. We vragen van de kinderen verantwoordelijkheid voor hun leren op zich te leren nemen. Daarin zijn kinderen verschillend in (on)afhankelijkheid en daar houden we rekening mee. Gedrag Rondom het omgaan met gedrag hebben wij de volgende afspraken op onze school. De leerkracht beloont gewenst gedrag door het geven van een compliment (verbaal of non-verbaal) of door het geven van een beloning (al dan niet van te voren afgesproken met leerlingen). De leerkracht handelt volgens een opbouw in het sturen van gedrag en als negeren niet helpt: - De leerkracht maakt gebruik van gebaren om stilte - De leerkracht wijst naar een betreffende pictogram (waarin de gedragsregel is omschreven) - De leerkracht wijst op het stoplicht, het blokje, eventueel de kleurenklok, de afsprakenlijst etc. - De leerkracht beloont het gewenste gedrag via een beloningssysteem zowel groepsgericht als individueel. - De leerkracht sanctioneert ongewenst gedrag met een straf. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 18

19 Pedagogisch handelen Pedagogisch handelen gericht op de relatie De leerlingen voelen zich geaccepteerd. Ze horen erbij. Ze zijn welkom. Ze voelen zich veilig. Er wordt met de leerlingen gepraat en niet over hen. Basis - De leerkracht ontvangt en begroet de leerlingen bij het begin van de dag. De leerkracht neemt aan het eind van de dag afscheid van de kinderen wanneer de dag wordt afgerond. - De leerkracht kijkt de leerlingen aan als hij met hen spreekt. - De leerkracht maakt beredeneerde keuzes bij het samenstellen van groepjes leerlingen om het samenwerken te bevorderen. - De leerkracht hanteert consequent het pestprotocol. - De leerkracht praat alleen met de betrokkenen over de leerlingen en hun thuissituatie. Breedte - De leerkracht spreekt regelmatig zijn interesse uit naar de leerling over schoolwerk, spel en interesses. - De leerkracht signaleert onzekerheid bij de leerling in leer- en gedragssituaties en ondersteunt de leerling in zijn behoefte aan veiligheid en acceptatie door dingen samen en/of voor te doen. - De leerkracht kan een tweetal leerlingen aan elkaar koppelen die elkaar ondersteunen in het werk: bijvoorbeeld een dyslectische leerling krijgt een goede lezer als ondersteuner naast zich. Pedagogisch handelen gericht op de competentie De leerlingen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen, aankunnen. Ze ontdekken dat ze steeds meer aankunnen. Leerkrachten vertrouwen op de sterkte van het competentie gevoel van hun leerlingen. Basis - De leerkracht spreekt met de leerlingen over hun kwaliteiten om hen bewust te maken van hun mogelijkheden. - De leerkracht spreekt zijn vertrouwen uit in de leerlingen in het omgaan met elkaar. - De leerkracht laat zien dat hij het gewenste gedrag heeft opgemerkt in woord en gebaar, bijvoorbeeld door een duim op te steken. - De leerkracht sluit af met positieve feedback op het gewenst gedrag, gericht op het werk dat de leerlingen hebben gedaan. - De leerkracht sluit af met positieve feedback op de inzet van de leerlingen en op het sociaal emotioneel functioneren. Breedte - De leerkracht bespreekt met een leerling zijn gedragsmogelijkheden en ondersteunt hem door vertrouwen uit te spreken in zijn capaciteiten. - De leerkracht zet de Kanjertraining in die de weerbaarheid van de leerlingen versterkt. Pedagogisch handelen gericht op de autonomie De leerling wil verantwoordelijk zijn voor zijn eigen taken. Het kind kan (in elk geval voor een deel) zijn leergedrag sturen. Leerlingen worden aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid. Basis - De leerkracht daagt alle leerlingen uit om aan het woord te komen en geeft de leerlingen de ruimte om hun gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. - De leerkracht daagt leerlingen uit om mee te denken over de gedragsregels in de groep. - De leerkracht herinnert de leerlingen via complimenten aan de opgestelde Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 19

20 gedragsregels. - De leerkracht laat de leerlingen mee denken en mee beslissen over (bijvoorbeeld feestelijke) activiteiten in de groep. - De leerkracht creëert onderwijsleersituaties, bijvoorbeeld een kringgesprek, waarin leerlingen elkaar de ruimte geven voor een eigen inbreng, en waardeert die positief. - De leerkracht zorgt voor werkvormen, die ervoor zorgen dat de leerlingen vorm kunnen geven aan hun eigen keuzes, bijvoorbeeld het maken van een bouwwerk, het plakken van een collage, het schrijven van een verhaal ed. - De leerkracht bespreekt met leerlingen hoe zij om kunnen gaan met leerlingen in de groep die extra onderwijsbehoeften hebben en maakt hier afspraken over. Breedte - De leerkracht bespreekt met leerlingen het verantwoordelijk zijn voor elkaar. - De leerkracht bespreekt met de leerlingen hoe zij zelfstandig hun problemen kunnen oplossen. - De leerkracht bespreekt met de leerlingen hoe hij omgaat met verschillen tussen leerlingen wat betreft zelfstandigheid en het dragen van verantwoordelijkheid. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 20

21 9. Klassenmanagement In dit hoofdstuk beschrijven wij concreet welke organisatorische vaardigheden de leerkracht toepast in de klas die bijdragen aan een optimale instructie, een positieve sfeer in de klas en effectieve leertijd voor kinderen. In de beschrijving onderscheiden we de organisatie van de fysieke ruimte, de tijd en de organisatie van de activiteit. Ruimte Basis - De dagplanning hangt zichtbaar op het bord - De regels m.b.t. het stoplicht en het zelfstandig-werken-blokje hangen zichtbaar in de klas. - De tafels en stoelen zijn zo georganiseerd dat er duidelijke looproutes in de klas zijn. - De klas is zodanig ingericht dat de kinderen zelf precies weten waar spullen te vinden zijn. - Iedere groep beschikt over een instructietafel. - De klok hangt zichtbaar in de klas. Breedte - Er zijn kleine kleurenklokken beschikbaar voor op de tafel van de leerling. - De leerling houdt, indien nodig, een vaste plaats in de klas. - Er zijn geluidsdempers (koptelefoons). - Er wordt eventueel gebruik gemaakt van het stappenplan uit de Beertjesmethode. - Er is een rustige, afgezonderde plek aanwezig in de klas. Tijd Basis - De leerkracht heeft een (week) rooster waarin hij alle lessen plant. - De leerkracht houdt zich aan de roostertijden. - De leerkracht vertelt bij aanvang van de dag wat de planning van de dag is. - Vanaf groep 4 werken de kinderen met een weektaak. Breedte - Activiteit Basis - De benodigde materialen voor het uitvoeren van de les liggen klaar op een duidelijke, overzichtelijke plek. - Na de instructie door de leerkracht gaan de kinderen zelfstandig aan het werk. Er wordt gewerkt met de blokje afspraken: o Leerlingen leggen hun blokje op de gewenste kleur (afhankelijk van individueel of samenwerkopdracht) en gaan aan de slag. De leerkracht checkt dat de kinderen aan het werk kunnen middels een startronde. o Leerlingen leggen bij een vraag hun blokje op het vraagteken en gaan verder met hun werk. o o De looproutes van de leerkracht zijn voorspelbaar. De leerkracht loopt vaste routes door de klas en bepaalt zelf het moment van interactie met de leerling. - Terwijl de leerlingen zelfstandig werken, werkt de leerkracht eventueel met een groepje kinderen aan de instructietafel. - Het werken aan de instructietafel wisselt de leerkracht af met het lopen van rondes door de klas. - Als de leerlinge klaar zijn, leveren zij het werk op de afgesproken manier in en gaan verder met de vervolgopdracht. Breedte - De leerkracht legt de materialen voor de leerlingen klaar in hun eigen Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 21

22 werkbak. - De leerkracht biedt de kinderen die extra zorg behoeven, extra hulp aan de instructietafel of zij worden door de toegevoegde leerkracht buiten de klas geholpen. - Zo nodig liggen er pictogrammen van het zelfstandig werken op de tafel van de leerlingen. Onderwijsprofiel CBS De Wijngaard Pagina 22