Pedagogisch beleidsplan peuterspeelzaal Hofferie / Okehuis

Transcriptie

1 Pedagogisch beleidsplan peuterspeelzaal Hofferie / Okehuis Per 19 augustus 2013 starten wij binnen het Kindcentrum Hofferie met het aanbieden van peuteropvang. Deze ontwikkeling komt voort uit de aanbesteding voor het peuterwerk binnen de wijk Velve- Lindehof en de vorming van het Integraal Kindcentrum. In het Oke- huis Lage Bothofstraat 341 is er een geïntegreerde groep van kinderopvang en peuterspeelzaal. Op de locatie aan de Lage Bothofstraat 301 zal gestart worden met een op zichzelf staande peutergroep, voorheen de ruimte van de groene groep. In deze extra toevoeging wordt specifiek ingegaan op het pedagogisch beleid voor de peutergroep aan de Lage Bothofstraat 301. Doelen peuterspeelzaalwerk De peuterspeelzaal biedt een veilige omgeving waarin kinderen samen met leeftijdsgenootjes onder deskundige begeleiding spelend leren en zich ontwikkelen. De kerndoelen van het peuterspeelzaalwerk zijn het leveren van een aandeel in de ontwikkelingsstimulering van de kinderen en hen goed voorbereiden op de basisschool. Daarnaast worden ouders ondersteund bij de opvoeding. Het kind staat centraal, wij sluiten aan op de individuele ontwikkeling van het kind. Visie op de ontwikkeling van het kind Ontwikkeling is een dynamisch proces waarin aanleg- en omgevingsfactoren elkaar wederzijds beïnvloeden. Ontwikkeling is tevens een continu proces, een doorgaande lijn. Bepaalde ontwikkelingen zijn daarbij gekoppeld aan specifieke leeftijdsfasen, en periode van snelle veranderingen wisselen af met perioden van kleinere of minder zichtbare veranderingen. Kinderen ontwikkelen zich op alle terreinen, we onderscheiden: motorische-, sociaal-, emotionele- en cognitieve ontwikkeling, waaronder ook de taal en het denken vallen. Daarbij ontwikkelen kinderen hun fantasie en creativiteit, zelfstandigheid en zelfredzaamheid, persoonlijkheid, moreel besef, communicatieve vaardigheden. Het hele kind ontwikkelt zich en de onderscheiden terreinen hangen dan ook samen. Ontwikkelen gaat niet vanzelf, ook al doen kinderen het wel zelf. Kinderen zijn afhankelijk van volwassenen om hen heen. Voor peuters is spel een belangrijk instrument voor verdere ontwikkelings- en leerprocessen. Tijdens het spel komt het leren op gang, onder andere op het gebied van sociale ontwikkeling, communicatie en taal. Allerlei facetten van aard en aanleg, ontwikkeling en situatie spelen een rol bij wat een kind nodig heeft om zich (verder) te kunnen ontwikkelen. Een kind heeft daarmee verschillende behoeften tegelijkertijd, de accenten kunnen per kind en per ontwikkelingsfase of situatie verschillen. Pagina 1

2 Wij hanteren vier uitgangspunten van waaruit wij ons pedagogisch handelen vorm geven. - een kind is afhankelijk We zijn zorgzaam, sensitief en responsief, dat betekent dat elk kind wordt gezien en gehoord en dat we op signalen en behoeften van het kind reageren. Een aangename, rustige en verzorgde omgeving werkt mee aan de emotionele veiligheid van de kinderen. We houden hiermee met de inrichting van de zaal rekening: er zijn prettige hoeken waarin in kleine groepjes gespeeld kan worden, het speelgoed en de materialen zijn overzichtelijk opgeborgen, vaak op kindhoogte. Bij de inrichting wordt rekening gehouden met de verschillen tussen kinderen in leeftijd, ontwikkelingsniveau en sekse zodat elk kind zich thuis voelt. - een kind is competent We hebben hoge verwachtingen van elk kind, dat betekent dat we uitdagend spel aanbieden, kinderen dingen zelf laten proberen, natuurlijk zo nodig met steun, en de sterke kanten van elk kind willen ontdekken en stimuleren. Kinderen hebben ruimte nodig om zich te kunnen ontwikkelen en ontplooien. We leren hen keuzes maken en geven gelegenheid om nieuwe dingen uit te proberen. - een kind is sociaal Samen spelen en delen is belangrijk, we leren kinderen hoe ze dit kunnen doen werken aan het ontwikkelen van sociale competenties. Ontwikkelingsgericht en opbrengstgericht werken betekent ook dat we zien wat het kind beleeft in het spel en daar op ingaan, vragen stellen en energie in het kind en de relatie steken. Binnen onze groepen heerst een liefdevolle, positieve en vrolijke sfeer. We handhaven onze waarden en normen en brengen deze ook over op de kinderen, door het stellen en uitleggen van regels en grenzen. Kinderen leren waarden en normen in de relatie, communicatie en interactie tussen kinderen onderling en tussen kinderen en volwassenen. We helpen kinderen om respectvol met elkaar om te gaan, samen spelen, delen, op je beurt wachten. We geven hierin het goede voorbeeld: De pedagogisch medewerkster is hét instrument; ze zijn zorgzaam en betrouwbaar, eerlijk en respectvol, en helpen kinderen dit ook te zijn. Wij baseren ons hierbij op de uitgangspunten van Positief Opvoeden (Triple P). - een kind is uniek. Ieder kind is anders, een kind moet zichzelf kunnen zijn, zich op zijn eigen manier en tempo kunnen ontwikkelen. Juist omdat elk kind uniek is richten we ons op het niveau en de behoeften van het kind. We sluiten aan bij de ontwikkeling en zoeken een goede verhouding tussen gezamenlijke en individuele activiteiten. We stimuleren de ontwikkeling van persoonlijke competenties en we respecteren de lichamelijke autonomie van het kind. Pagina 2

3 VVE De peuterleeftijd is een belangrijke periode in de taalontwikkeling van kinderen. Op ons kindcentrum wordt gewerkt met de VVE methode Uk & Puk. Alle medewerksters worden of zijn geschoold en gecertificeerd in deze methode. Voor verdere informatie rondom de methodiek wordt u verwezen naar pagina 6/7 van het pedagogisch beleidsplan kindcentrum Hofferie. Belangrijk op te merken dat op de groepen waar kinderen aanwezig zijn met VVE indicatie er uitsluitend gewerkt wordt met medewerksters geschoold in Uk & Puk. Naast het gebruikelijke aanbod kan het zijn dat een kind extra taalondersteuning nodig heeft. De verwijzing vindt plaats door de jeugdgezondheidsdienst van de GGD volgens hiervoor vastgestelde richtlijnen en criteria. Kinderen met een VVE indicatie komen vier dagdelen naar het kindcentrum. Ons kindcentrum beschikt over een VVE coördinator die verantwoordelijk is voor beleid afstemming en uitwerking op het gebied van VVE. Vanaf 1oktober 2013 is bovendien een door de gemeente aangestelde HBO coach werkzaam in ons Kindcentrum. Zij heeft een adviserende en coachende rol richting de PM-ers, om gemeenschappelijk zorg te dragen voor een optimale implementatie van het opbrengstgericht werken, de doorgaande leerlijn en de ouderparticipatie. De Hofferie zal alle gecertificeerde Pm-ers binnen haar organisatie deel laten nemen aan de scholing Effectief benutten VVE, najaar In deze nascholing komen de onderwerpen aan bod 1. Doorgaande leerlijn, 2. Effectief en pedagogisch handelen, 3. Ontwikkeling, begeleiding en zorg, 4. Kwaliteitszorg en 5. Ouderbetrokkenheid Daarnaast voeren wij regelmatig overleg met het basisonderwijs waardoor wij in staat zijn ons aanbod af te stemmen op de gevraagde competenties voor de kleuterklas. Activiteiten De activiteiten die wij gebruiken bestaan uit taal-, knutsel- en doe activiteiten. - taal: denk hierbij aan activiteiten waarin de begrippen van het thema goed en duidelijk terugkomen. Bij deze activiteiten kunnen de kinderen spelenderwijs hun begrip en uitspraak oefenen. - Knutsel: denk hierbij aan activiteiten voor de ontwikkeling van de fijne motoriek, maar ook sociaal emotioneel. De knutselactiviteiten zijn gekoppeld aan de verschillende thema s van Uk & Puk. - Doe: denk hierbij aan activiteiten waarin het accent ligt op de fysieke ontwikkeling. In deze activiteiten komen de beweegkriebels regelmatig aanbod. Pagina 3

4 Ook bij niet- talige activiteiten staan talige doelen voorop. Het is de taak van de Pm-er om de kansen optimaal te benutten om taal uit te lokken en te stimuleren. Pagina 4

5 Ouderparticipatie Ouders zijn belangrijke partners van de pedagogisch medewerkster. De methode Uk & Puk is een opbrengstgericht taalprogramma waarin activiteiten op het Kindcentrum worden aangeboden, maar waarbij ook activiteiten aangeboden worden die ouders thuis kunnen/moeten doen met hun kinderen. Door middel van ouderactiviteiten stimuleren de ouders de ontwikkeling van hun kind. Het programma Uk & Puk thuis biedt activiteiten aan die ouders thuis met hun kinderen kunnen uitvoeren. Deze activiteiten sluiten nauw aan bij de thema s van Uk & Puk. Wij voorzien de ouders bij de start van elk nieuw thema (5-wekelijks) van een themablad dat per leeftijdscategorie en ontwikkelingsniveau wordt verstrekt, waar een stuk achtergrond informatie en activiteiten staan beschreven. Wij sluiten met de ouders van het VVE geïndiceerde kind(eren) vooraf een contract, waarmee zij instemmen met een actieve rol in het VVE traject van hun zoon/dochter. Verder is in dit contract opgenomen dat het kind tenminste één jaar ononderbroken deelneemt aan het VVE programma om de continuïteit te waarborgen. Daarnaast stemmen de ouders middels dit contract in met de warme overdracht en de uitwisseling van gegevens met de basisschool. Tussentijdse evaluatiegesprekken over de voortgang in de ontwikkeling van het kind en de aanwezigheid van de ouders bij de warme overdracht worden hierin eveneens geborgd. We maken met de verschillende (door ouders gekozen ) basisscholen de afspraak tijdens de warme overdracht, dat een terugkoppeling na drie maanden zeer wenselijk is. Observatie Naast de methodiek Uk & Puk werken wij met een volgsysteem en observatielijsten van SLO. De aanwezigheid van de kinderen wordt iedere week nauwkeurig geregistreerd. De drie doelen waarom wij kinderen observeren zijn; doelgericht ingrijpen in interactie/spel, stadium van de taalontwikkeling vast stellen en vorderingen bijhouden. Door de verschillende observatiemomenten met elkaar te vergelijken kan een pedagogisch medewerker bepalen of er voldoende vooruitgang zit in de taalontwikkeling en aan welke taalvaardigheidaspecten eventueel meer aandacht moet worden besteed. Bovendien vormen de ingevulde observatielijsten een belangrijk aanknopingspunt voor de bespreking tussen collega s die met dezelfde kinderen werken, maar ook op het moment dat een kind overgaat naar de basisschool. Toetsen: De kinderen met een VVE-indicatie worden op drie momenten getoetst met het CITO toets systeem. Op driejarige leeftijd, drie jaar en zes maanden en een maand voordat ze vier worden en naar de basisschool gaan. Verslaglegging van deze toets momenten, de resultaten van de toets en daarop volgende oudergesprekken plus vervolg evaluatiemomenten worden geregistreerd in een separaat VVE volgdossier per kind. Pagina 5

6 Warme overdracht Vanuit het voorschoolse educatieprogramma wordt er voor zowel peuters als kinderen met een VVE indicatie een warme overdracht naar de basisschool aangeboden en is in een protocol vastgelegd. Er wordt gebruikt gemaakt van het overdrachtsformulier kijk op ontwikkeling. Bij de overdracht is er persoonlijk contact tussen de pedagogisch medewerker van het KDV/peuterzaal en de leerkracht van de basisschool en de ouders. Doel is de school te informeren over de ontwikkeling en de leefsituatie van het kind zodat de basisschool zorgvuldig kan aansluiten bij de pedagogische en didactische zorgbehoefte van het kind. Overig De peutergroep die zal starten in de ruimte waar voorheen de groene groep zat, zal bestaan uit kinderen van 2 tot 4 jaar oud. Zij bezoeken de speelzaal twee dagdelen in de week (bij VVE indicatie vier dagdelen). De groep zal per dagdeel uit maximaal 16 kinderen bestaan. Er zullen telkens vaste leidsters aanwezig zijn. Naast het VVE programma Uk & Puk bieden wij ook het beweegprogramma beweegkriebels. Dit programma richt zich specifiek op de fysieke ontwikkeling van jonge kinderen. Dit programma biedt veel brugmomenten naar het talige VVE programma Uk en Puk, zodat een optimale opbrengst in ontwikkeling van het jonge kind gestimuleerd en uiteindelijk gegenereerd wordt. Wij hebben een pedagogisch medewerkster in dienst die het beweegprogramma telkens afstemt op de thema s van het taalprogramma, activiteiten uitzet en de uitvoering bewaakt. Zij neemt ook periodiek deel aan een overleg met de uitvoerende sportcoach van de basisscholen in de wijk. Velve-Lindenhof breed werken we met beweegwijs in de basisschool en beweegkriebels in de voorschoolse. Deze programma s sluiten uitstekend op elkaar aan, waarmee we ook fysiek en sociaal emotioneel de doorgaande leerlijn stimuleren en borgen. Pagina 6