2. De bijgevoegde Parkeerverordening s-hertogenbosch 2021 vast te stellen waarin de uitbreiding van de bezoekersregeling juridisch is verankerd.

Transcriptie

1 Besluit : Het college van burgemeester en wethouders stelt de gemeenteraad voor het volgende te besluiten: 1. Ten behoeve van de verdere uitrol van het e-parkeren in te stemmen met: a. Het toevoegen van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met 50% korting op het ter plaatse geldende uurtarief en maximaal 200 uur per maand; b. Het toevoegen van een vrijwilligersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met een tarief van 0,05 per uur en maximaal 150 uur per maand; c. Het toevoegen van een mantelzorgregeling voor bewoners als uitbreiding van de reguliere bezoekersregeling voor bewoners. 2. De bijgevoegde Parkeerverordening s-hertogenbosch 2021 vast te stellen waarin de uitbreiding van de bezoekersregeling juridisch is verankerd. Communicatie : Het voorstel wordt openbaar nadat de belanghebbenden zijn geïnformeerd. Bijlagen : Bijlage 1 Overzicht bezoekersregeling in 30 grote steden Bijlage 2 Parkeerverordening

2 Raadsvoorstel Reg.nr. : B&W verg. : 30 juni 2020 Commissie : Omgeving Onderwerp: digitale bezoekersregeling parkeren Cie_verg. : 1 september 2020 Raadsverg. : 16 september ) Status Op grond van uw bevoegdheid kaders voor beleid op hoofdlijnen te stellen, bieden wij u ter vaststelling deze nota over de digitale bezoekersregeling parkeren en de Parkeerverordening aan. 2) Samenvatting Wij werken met het project e-parkeren aan een stapsgewijze digitalisering van de parkeerketen. Belangrijk onderdeel hierbij is dat de huidige bezoekersregeling met papieren kaartjes wordt vervangen door een digitale regeling. Deze nieuwe bezoekersregeling is gebruiksvriendelijker en voorkomt misbruik van de regeling. In de vergunningsectoren De Vliert, Deuteren, Kop van het Zand en het Paleiskwartier is in juli 2019 de digitale bezoekersregeling geïmplementeerd. Nu zijn de andere vergunningsectoren in de stad aan de beurt. Het tarief en het maximaal aantal bezoekersuren van de digitale bezoekersregeling voor bewoners zijn door u vastgesteld. Echter, naast bezoek aan bewoners wordt de huidige bezoekersregeling met papieren kaartjes in sommige wijken ook door niet-bewoners gebruikt. In de huidige situatie is dit noodgedwongen omdat er vaak geen andere mogelijkheid is om het parkeren van bezoekers te faciliteren. Daarom zijn in de loop der jaren diverse bedrijven, instellingen, verenigingen en stichtingen in de gelegenheid gesteld om ook gebruik te maken van de papieren bezoekerskaartjes. In dit voorstel geven wij op basis van onze oriënterende gesprekken met diverse gebruikers en afstemming met de wijkraden aan hoe we naast de primaire doelgroep van de bezoekersregeling (bezoek aan bewoners) om willen gaan met andere doelgroepen. Wij hebben hierbij vier verschillende varianten verkend. Bij de beoordeling hebben we naar de volgende criteria gekeken: aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid (1), parkeerdruk onder controle (2) en efficiënte operatie en administratie (3). Wij kiezen er voor om in de nieuwe digitale situatie ook voor functies en bestemmingen in de wijken een bezoekersregeling te treffen. Dit past bij het parkeerbeleid dat in de wijken wordt ingevoerd: in de nieuwe digitale situatie geldt in alle wijken een flexibel vergunninghouders regime. Vreemdparkeerders, die geen bestemming hebben in de wijk, willen we weren: betaaltijden en parkeertarieven worden hierop afgestemd. Een regeling kan de bezoekers van functies en bestemmingen in de wijken enigszins financieel tegemoet komen. Onze voorkeursvariant gaat uit van een bezoekersregeling voor alle categorieën functies en bestemmingen in de wijken die voor het parkeren van hun bezoek zijn aangewezen op de gereguleerde parkeerplaatsen in de openbare ruimte. De regeling geldt niet voor de binnenstad. De regeling geeft 50% korting op het reguliere uurtarief ter plaatse. Het maximaal aantal uur per maand wordt bij aanvang ingestoken op 200 uur per maand per functie/bestemming. Dit aantal uur wordt door ons geëvalueerd en definitief bepaald op basis van de praktijkervaring en evaluatie met de wijken en 3

3 gebruikers (circa 12 maanden na invoering). Belangrijk aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van de parkeerdruk in de wijk: het borgen van de leefbaarheid en bereikbaarheid voor bewoners staat voorop. Omdat niet alleen bezoekers van de huidige gele kaartjes gebruik maken, combineren wij de introductie van deze nieuwe generieke regeling met een beperkt aantal aanvullende maatregelen/afspraken. Een maatwerkregeling voor het parkeren van vrijwilligers bij functies en bestemmingen in de wijken. Op basis van het huidige gebruik van de bezoekerskaartjes gaat het hierbij om de vrijwilligers die actief zijn in het beheer van Dorpshuis Deuteren, Wijkgebouw De Slinger, BBS Boschveld en het Willem II complex. Werknemers die in de huidige situatie gebruik maken van de bezoekerskaartjes komen niet in aanmerking voor een parkeervergunning. Een mogelijk alternatief is een betaald abonnement voor één van de transferia (parkeren op afstand). In overleg met de huidige gebruikers wordt bekeken of hier interesse voor is. Overgangsregeling: omdat het verschil tussen en daarmee de overgang van huidig naar nieuw beleid relatief groot is treffen wij voor de huidige gebruikers van de bezoekerskaartjes een overgangsregeling. Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor zieke familieleden of vrienden. De gemeente ondersteunt mantelzorgers met vervangende zorg, de mantelzorgwaardering en ondersteuning bij huishouden en/of tuinonderhoud. Wij vinden het belangrijk dat parkeerkosten geen belemmering vormen voor mantelzorgers. In lijn met wat andere grote steden doen en wat ook reeds voorzien is in onze parkeerregelgeving wordt de digitale bezoekersregeling voor bewoners verruimd in geval van mantelzorg. Wij stellen een dubbel tegoed beschikbaar voor de periode dat dit nodig is. De aanvrager overlegt hiervoor de formele indicatie voor mantelzorg. Deze insteek is afgestemd met het Steunpunt Mantelzorg. 3) Voorstel: 1. Ten behoeve van de verdere uitrol van het e-parkeren in te stemmen met: a) Het toevoegen van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met 50% korting op het ter plaatse geldende uurtarief en maximaal 200 uur per maand; b) Het toevoegen van een vrijwilligersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met een tarief van 0,05 per uur en maximaal 150 uur per maand; c) Het toevoegen van een mantelzorgregeling voor bewoners als uitbreiding van de reguliere bezoekersregeling voor bewoners. 2. De bijgevoegde Parkeerverordening s-hertogenbosch 2021 vast te stellen waarin de uitbreiding van de bezoekersregeling juridisch is verankerd. Steller : Ruud van Helden Tel. : r.vanhelden@s-hertogenbosch.nl 4

4 4) Aanleiding Bepalen doelgroepen van de digitale bezoekersregeling Wij werken met het project e-parkeren aan een stapsgewijze digitalisering van de parkeerketen. Belangrijk onderdeel hierbij is dat de huidige bezoekersregeling met papieren kaartjes wordt vervangen door een digitale regeling. Deze nieuwe bezoekersregeling is gebruiksvriendelijker en voorkomt misbruik van de regeling. In de vergunningsectoren De Vliert, Deuteren, Kop van het Zand en het Paleiskwartier is in juli 2019 de digitale bezoekersregeling geïmplementeerd. Nu zijn de andere vergunningsectoren in de stad aan de beurt. Het tarief en het maximaal aantal bezoekersuren van de digitale bezoekersregeling voor bewoners zijn door u vastgesteld. Echter, naast bezoek aan bewoners wordt de huidige bezoekersregeling met papieren kaartjes in sommige wijken ook door niet-bewoners gebruikt. In de huidige situatie is dit noodgedwongen omdat er vaak geen andere mogelijkheid is om het parkeren van bezoekers te faciliteren. Daarom zijn in de loop der jaren diverse bedrijven, instellingen, verenigingen en stichtingen in de gelegenheid gesteld om ook gebruik te maken van de papieren bezoekerskaartjes. In dit voorstel geven wij op basis van onze oriënterende gesprekken met diverse gebruikers en afstemming met de wijkraden aan hoe we naast de primaire doelgroep van de bezoekersregeling (bezoek aan bewoners) om willen gaan met andere doelgroepen. Wij laten hierbij zien welke varianten zijn verkend en welke afweging wij hebben gemaakt. Eerdere besluitvorming Met de uitrol van e-parkeren realiseren we de eerder door uw raad uitgesproken ambities en doelstellingen uit het bestuursakkoord: een optimalisering van de dienstverlening, een beter gebruik van de aanwezige parkeercapaciteit, minder administratieve rompslomp voor inwoners en bedrijven en een efficiëntere parkeerhandhaving. De volgende raadsbesluiten en aangenomen moties vormen het kader voor de uitrol van e-parkeren: Fiscalisering van het vergunningparkeren d.d. 24 januari 2006 (reg.nr ); Door uw raad aangenomen motie met betrekking tot kentekengebonden parkeertickets d.d. 11 september 2012; Door uw raad aangenomen motie met betrekking tot digitalisering vergunningparkeren d.d. 15 december 2015; Gemeente parkeerexploitatie d.d. 12 juli 2016 (reg.nr ): de besparingen en meeropbrengsten ad als gevolg van digitalisering zijn in de doorrekening van de reserve meegenomen (efficiëntere parkeerregulering en handhaving); Gemeentelijke parkeerexploitatie d.d. 8 oktober 2019 (reg.nr ): besluit over de ontwikkeling van de tarieven en betaaltijden in de stad; Door uw raad aangenomen motie met het verzoek om de blauwe zones in de wijken te handhaven d.d. 8 oktober ) Vertrekpunt Voordat wij - vanaf paragraaf 6 - in gaan op onze verkenning van varianten voor toepassing van de bezoekersregeling voor andere doelgroepen dan bewoners beschrijven wij eerst de kaders en uitgangspunten die het vertrekpunt vormen. Uniformering van parkeerregelingen Op 7 april 2020 hebben wij u geïnformeerd over de aanstaande uniformering van de parkeerregelingen in de wijken (reg.nr stand van zaken digitalisering). In de huidige situatie is er in de wijken een diversiteit aan regelingen die onduidelijkheid voor de parkeerder in de hand werkt: wat in de ene straat wel mag, is in de andere straat niet toegestaan. Bovendien leiden 5

5 verschillende regimes in een wijk tot inflexibel gebruik van de beschikbare parkeergelegenheid. Conform de eerder door uw raad bestendigde lijn zetten we alle 12 vergunningsectoren rondom het centrum om naar een flexibel vergunninghouders regime, zoals dit nu ook al geldt in de vergunningsectoren De Vliert, Deuteren, Kop van het Zand en het Paleiskwartier. Onze ervaringen met het flexibel vergunninghouders regime in combinatie met de nieuwe digitale bezoekersregeling zijn positief: de in de wijken beschikbare parkeercapaciteit wordt optimaal benut en er is geen sprake van parkeeroverlast door oneigenlijk gebruik van de bezoekersregeling. In veel straten van de 12 vergunningsectoren kan momenteel enkel met parkeervergunningen en gele bezoekerskaartjes worden geparkeerd. Deze parkeerregeling is gebaseerd op de Wegenverkeerswet (verkeersbord E9: parkeergelegenheid bestemd voor vergunninghouders). Parkeren zonder een vergunning of geel bezoekerskaartje wordt door handhaving aangemerkt als fout parkeren. Boetes voor fout parkeren worden afgehandeld via de Wet Mulder. De inkomsten uit deze boetes gaan één op één naar het Rijk. Een meer flexibele manier om het (meervoudig) gebruik van een parkeerplaats te reguleren en te stimuleren, is een vergunninghouders regime op basis van gemeentelijke parkeerbelasting (betaald parkeren). De Gemeentewet en het Besluit gemeentelijke parkeerbelastingen bieden de wettelijke verankering voor het instellen van een dergelijk flexibel vergunninghouders regime. In deze parkeerregeling worden de betaaltijden en parkeertarieven afgestemd op de in de wijk ervaren overlast door vreemdparkeerders. Daarnaast is een bezoekersregeling mogelijk waarbij betaald wordt op basis van de werkelijke parkeerduur. Dit voorkomt oneigenlijk gebruik van de bezoekersregeling en daarmee onnodige parkeeroverlast in de wijken. Bijkomend effect is dat de opbrengsten van handhaving ten gunste van de gemeentelijke parkeerexploitatie komen, omdat het hier om de heffing van parkeerbelasting gaat. In de binnenstad wordt het bestaande parkeerregime gehandhaafd. De binnenstad is grotendeels autoluw en ingericht als voetgangersgebied. Auto s van bezoekers worden ontmoedigd om de binnenstad verder in te rijden. Het parkeren voor bezoekers van functies en bestemmingen in het centrum is voldoende geborgd middels de transferia en parkeergarages. De insteek van de bezoekersregeling sluit in de huidige situatie goed aan op de autoluwe binnenstad: bezoek aan bewoners kan met de bezoekersregeling enkel vanaf uur parkeren in de straten met betaald parkeren. Deze insteek wordt niet gewijzigd. Digitale bezoekersregeling voor bewoners Bij de vormgeving van de digitale bezoekersregeling voor bewoners hebben wij in 2019 de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1. De regeling moet eenduidig en gebruiksvriendelijk zijn voor bewoners; 2. De parkeerdruk in de wijken moet binnen de perken blijven: geen parkeeroverlast door oneigenlijk gebruik; 3. De regeling moet efficiënt zijn voor de operatie en administratie van gemeente s-hertogenbosch. Aan de hand van bovenstaande uitgangspunten zijn in 2019 diverse opties afgewogen en keuzes gemaakt. Op hoofdlijnen hebben wij de volgende digitale bezoekersregeling vastgesteld en vormgegeven: Voor het gebruik van de regeling wordt geen vaste vergoeding gerekend, bewoners betalen enkel voor de uren die worden ingekocht; Maandelijks heeft een bewoner/huishouden recht op een maximaal aantal parkeeruren; Het maximaal aantal parkeeruren is afhankelijk van de betaaltijden in de wijk; Parkeeruren worden ingekocht tegen een tarief van 0,05 per uur. Op basis van onze inventarisatie bij andere gemeenten blijkt dat deze tariefstelling ook in de digitale situatie als zeer ruimhartig kan worden gezien; 6

6 De gebruiker bepaalt zelf of het saldo wordt opgewaardeerd tot het maximum aantal uren uur of een lager totaal; Ingekochte uren die niet zijn verbruikt worden niet gerestitueerd. De gekochte uren zijn onbeperkt geldig, een bewoner kan ongebruikte uren dus meenemen naar de volgende maand. Op basis van de huidige parkeerregelgeving hebben wij in combinatie met de verschillende betaaltijden momenteel 4 bezoekersregelingen voor bewoners gedefinieerd: A. 40 uur per maand bezoekersregeling centrum/binnenstad van tot uur B. 60 uur per maand betaaltijd tot uur Tijd 3 van tot uur C. 80 uur per maand betaaltijd tot uur Tijd 2 van tot D. 100 uur per maand betaaltijd tot uur Tijd 1 van tot In basis sluiten wij de betaaltijden en tarieven per wijk aan op het vigerende aanwijzingsbesluit parkeerplaatsen waarbij we er op letten dat de regelingen zo aansluiten dat een waterbedeffect wordt voorkomen. In de communicatie en afstemming met de wijken worden de betaaltijden, en de daarbij behorende bezoekersregeling, besproken met een wijkvertegenwoordiging. Na afstemming met de wijken wijzen wij in het aanwijsbesluit per wijk een bezoekersregeling toe. Digitale bezoekersregeling voor bewoners in de praktijk In de vergunningsectoren De Vliert, Deuteren, Kop van het Zand en het Paleiskwartier hebben wij in juli 2019 de digitale bezoekersregeling geïmplementeerd. De digitale bezoekersregeling is over het algemeen goed ontvangen en met succes geïntroduceerd. Het tarief en het maximaal aantal uur per maand blijkt alleszins redelijk en voldoende. Ook voor het parkeren van mantelzorgers. Zeker ook in vergelijking met andere steden (zie onder het kopje benchmark bezoekersregeling). Een relatief kleine groep heeft periodiek behoefte aan hulp en ondersteuning. Het gaat hierbij om mensen die minder digitaal vaardig zijn en o.a. hulp nodig hebben bij het periodiek opwaarderen van de bezoekersuren. Het Gemeentelijk Contact Centrum biedt ondersteuning waar nodig. Voor mensen zonder smartphone of laptop is er tevens de mogelijkheid om bezoek telefonisch aan- en af te melden. Wanneer in incidentele gevallen het maximum aantal uren verbruikt is, kan er nog steeds in de wijk geparkeerd worden, maar dan tegen het normale tarief. Huidige gebruikers bezoekersregeling (niet-bewoners) In de huidige situatie zijn er diverse functies en bestemmingen die gebruik maken van de gele bezoekerskaartjes. In 2019 hebben ruim 30 verschillende gebruikers (niet-bewoners) circa gele kaartjes ingekocht bij de gemeente. De volgende categorieën functies en bestemmingen zijn bij de gemeente bekend: Kindercentra Basisscholen en Kinderopvanglocaties; Buurt- en wijkcentra; Verenigingen en Stichtingen; Woonvormen met zorg; Fysiotherapie, Huisarts en Apotheek; Kerk; Kappers; Bedrijven in complex Willem II; Poppodium Willem II. Om meer inzicht te krijgen in de achtergrond en ervaring van de huidige gebruikers van de gele kaartjes (niet-bewoners) hebben wij in Q ruim 15 één op één gesprekken gevoerd. Er is niet 7

7 met alle gebruikers afzonderlijk/individueel gesproken. Bij meerdere soortgelijke gebruikers is een afspiegeling van de specifieke doelgroep benaderd. De aandachtspunten geven derhalve een algemeen beeld van wat er speelt c.q. kan spelen per categorie gebruiker. Op basis van de gesprekken en de gebruiksgegevens zijn de belangrijkste kenmerken en aandachtspunten geïnventariseerd en samengevat: De bij de gemeente bekende afnemers van gele kaartjes (niet-bewoners) betreffen louter functies en bestemmingen met een adres c.q. vestiging in de wijken zelf. Naast diverse (commerciële) bedrijven en zorgpraktijken gaat het ook om functies en bestemmingen met een sociaal, cultureel of maatschappelijk karakter. Een geel kaartje bedraagt 0,13 en geeft recht op een hele dag parkeren. Deze prijsstelling is men al jarenlang gewend. Uit de oriënteerde gesprekken komt naar voren dat de gebruikers zich vooral zorgen maken over de financiële impact van de nieuwe digitale situatie. Op basis van onze inventarisatie bij andere gemeenten blijkt dat de huidige tariefstelling als zeer ruimhartig kan worden gezien. De meeste gebruikers vinden dat de gemeente ook in de nieuwe situatie een bezoekersregeling moet aanbieden (lees: gereduceerd parkeertarief). De gele kaartjes worden door de functies en bestemmingen aangewend voor het parkeren van: - bezoekers; - leveranciers, bouw- en onderhoudsbedrijven; - vrijwilligers; - werknemers (in vaste dienst en oproepkrachten). Benchmark bezoekersregeling Grote steden in Nederland Hoe gaan andere grote steden om met het faciliteren van andere doelgroepen dan bewoners via een bezoekersregeling? Om dit inzichtelijk te maken hebben we de toepassing van de bezoekersregeling in de 30 grootste steden geïnventariseerd. Naast een overzicht van de steden in Nederland wordt specifiek ingezoomd op de grote Brabantse steden. Zie bijlage 1 voor een gedetailleerd overzicht per stad. De inventarisatie onder de 30 grote Nederlandse steden (april 2020) geeft op hoofdlijnen het volgende beeld: 24 steden (80%) hebben een digitale bezoekersregeling (app). 6 steden (20%) hebben een (deels) analoge bezoekersregeling (papieren (kras)kaarten). Alle 30 steden (100%) bieden een bezoekersregeling voor bewoners. 25 steden (83%) gebruiken de bezoekersregeling voor bewoners tevens voor het faciliteren van parkeren door mantelzorgers. 7 steden (23%) bieden een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen. Er zijn grofweg drie vormen waarop de bezoekersregeling in rekening wordt gebracht bij de gebruikers: - 6 steden (20%) rekenen enkel een vaste vergoeding per jaar; - 13 steden (43%) rekenen enkel de uren die je koopt; - 11 steden (37%) rekenen naast een vaste vergoeding per jaar ook de uren die je koopt. In geval van een vaste vergoeding gaat het om gemiddeld 50 per jaar. Het tarief per uur en het aantal uur per maand varieert sterk per gemeente. Puur ter indicatie: gemiddeld gaat het bij de bezoekersregeling voor bewoners om circa 0,47 per uur en 50 uur per maand 1. 1 Vanwege de lokale beleidsverschillen op het gebied van parkeerregulering en -tarifering zijn de steden onderling lastig vergelijkbaar. Ook binnen de stad zijn er soms verschillen tussen een bezoekersregeling voor het centrum en de wijken in de 1 e en 2 e schil. 8

8 Brabantse steden gemeente per jaar per uur maximaal indicatie uur per maand bewoners mantelzorg andere functies Eindhoven 90,00 0, uur per kwartaal 67 ja ja nee Tilburg nvt 0,27 22 per kwartaal > 30 ja ja in onderzoek Breda 96,00 0,25 10 per maand 40 ja ja nee 's-hertogenbosch nvt 0, uur per maand ja ja in onderzoek Tabel: overzicht bezoekersregeling parkeren in de Brabantse steden Eindhoven, Tilburg en Breda hebben een digitale bezoekersregeling. In Helmond is een bezoekersregeling gepland (in voorbereiding). Eindhoven, Tilburg en Breda gebruiken de bezoekersregeling voor bewoners tevens voor het faciliteren van parkeren door mantelzorgers. Eindhoven en Breda kennen geen bezoekersregeling voor bezoek aan functies en bestemmingen. Tilburg heeft een dergelijke regeling in onderzoek (zie paragraaf 4.3). In vergelijking met de andere steden in Brabant kent s-hertogenbosch een relatief ruimhartige bezoekersregeling voor bewoners: - enkel het gebruik wordt afgerekend (geen vaste vergoeding per jaar zoals in Eindhoven en Breda); - het tarief per uur is voor bewoners het laagste ten opzichte van de andere grote steden in Brabant; - het beschikbaar aantal uur per maand is boven gemiddeld. Gemeente Tilburg onderzoekt momenteel nut en noodzaak van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen. Dit naar aanleiding van diverse signalen en verzoeken uit de gereguleerde wijken rondom de binnenstad. Uit de gesprekken met diverse gemeenten blijkt dat er regelmatig lokaal maatwerk wordt toegepast dat formeel niet in de gemeentelijke regelgeving is vastgelegd. Concreet betekent dit dat er functies en bestemmingen zijn die naar aanleiding van een verzoek bij de gemeente toch in aanmerking komen voor de bezoekersregeling die primair voor bewoners is bedoeld. Dit soort maatwerkafspraken blijven onder de radar en zijn niet terug te vinden op de gemeentelijke website of de beleidsregels omtrent parkeren. 6) Verkenning van varianten Perspectief van huidige gebruikers bezoekerskaartjes In de huidige situatie is het gebruik van de gele kaartjes door functies en bestemmingen in de wijken noodgedwongen omdat er in veel straten geen andere mogelijkheid is om het parkeren van bezoekers te faciliteren. In de nieuwe situatie (flexibel vergunninghouders regime) wordt het parkeren zonder gele kaartjes wel mogelijk. Met dit nieuwe regime zijn de parkeerplaatsen in de wijken door zowel vergunninghouders als betalende bezoekers te gebruiken. Met het wegvallen van de gele kaartjes zijn er vanuit het perspectief van de functies en bestemmingen twee belangrijke vraagpunten: 1. De financiële condities waaronder bezoekers zo dadelijk kunnen parkeren. Betalen bezoekers van functies en bestemmingen in de nieuwe situatie het volle pond of is er net als nu sprake van een gereduceerd parkeertarief? 2. Het borgen van het parkeren van andere gebruikers dan bezoekers. De gele kaartjes worden ook gebruikt voor het parkeren van vrijwilligers en werknemers: blijft dit mogelijk of is er een alternatief? Ook hierbij speelt het financiële aspect uiteraard een rol. 9

9 Belangrijk verschil tussen de huidige en nieuwe situatie (zonder bezoekersregeling) zijn de financiële condities waaronder geparkeerd kan worden. De bestaande regeling met gele kaartjes is ruimhartig en financieel aantrekkelijk voor de gebruikers: er kan tegen 0,13 een hele dag geparkeerd worden en er wordt in de praktijk niet getoetst op het maximaal aantal kaartjes dat op basis van de regels mag worden ingekocht. Ook in de nieuwe situatie blijkt de tariefstelling relatief laag (zie benchmark bezoekersregeling). Afwegingscriteria Bij de beoordeling van de verschillende varianten hebben we naar de volgende 3 criteria gekeken: 1) Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid In de nieuwe digitale situatie geldt in alle wijken een flexibel vergunninghouders regime. Vreemdparkeerders, die geen bestemming hebben in de wijk, willen we weren: betaaltijden en parkeertarieven worden hierop afgestemd. Een regeling kan de bezoekers van functies en bestemmingen in de wijken (primaire doelgroep) financieel tegemoet komen. In de vergunningsectoren Boschveld, Hinthamerpoort, Zuid 1 en Zuid 2 zijn blauwe zones aanwezig. In deze gebieden kunnen bezoekers van functies en bestemmingen met een blauwe schijf parkeren. De bestaande blauwe zones worden gehandhaafd (motie raad). Bij dit criterium wordt afgewogen in hoeverre er recht wordt gedaan aan de afspraken uit het verleden (systeem met gele kaartjes) en of de functies en bestemmingen zonder een blauwe zone voor de deur voldoende tegemoet worden gekomen. 2) Parkeerdruk onder controle Het huidige systeem met gele kaartjes is oncontroleerbaar. De gele kaartjes worden doorverkocht en doorgegeven. Het gaat hierbij o.a. om bezoekers en werknemers die in de binnenstad moeten zijn, maar die voor het parkeren uitwijken naar de wijken. De omvang van dit oneigenlijk gebruik is niet bekend. Het is voor de gemeente niet te toetsen c.q. te handhaven of de kaartjes wel of niet voor het beoogde bezoekdoel wordt gebruikt. Parkeeroverlast in de wijken door oneigenlijk gebruik is aan de orde van de dag. Een regeling moet het risico op oneigenlijk gebruik wegnemen. 3) Efficiënte operatie en administratie Voor de uitvoering is het van belang er geen wirwar aan regelingen ontstaat. Hoe minder uitzonderingen en maatwerkafspraken hoe beter. NB: bij de berekening van de gemeentelijke parkeerexploitatie (raadsbesluit d.d. 8 oktober 2019 reg.nr ) is voor de digitalisering en fiscalisering van de wijken sec rekening gehouden met efficiencyvoordeel in de operatie van parkeren (handhaving) en extra inkomsten als gevolg van naheffingsaanslagen. Er is geen rekening gehouden met extra opbrengsten door bezoekers: de inkomsten in de wijken conform de huidige regeling met gele kaartjes zijn derhalve vertrek c.q. referentiepunt. Het financieel effect op de gemeentelijke parkeerexploitatie hebben wij dan ook niet meegenomen als afwegingscriterium. De in de beoordeling gehanteerde symbolen hebben de volgende betekenis: XX slecht X onvoldoende / neutraal voldoende goed 10

10 Variant 0 geen regeling In deze variant wordt er geen bezoekersregeling voor functies en bestemmingen ingesteld. Afwegingscriteria Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid Parkeerdruk onder controle Efficiënte operatie en administratie Beoordeling XX Toelichting beoordeling: Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid: zonder regeling wordt er geen recht gedaan aan de afspraken uit het verleden en er ontstaat een duidelijk onderscheid tussen functies en bestemmingen zonder en met een blauwe zone voor de deur. Parkeerdruk onder controle : zonder regeling is er geen oneigenlijk gebruik mogelijk, de invloed op de parkeerdruk in de wijken is derhalve goed. Efficiënte operatie en administratie: geen regeling geeft geen extra werk. Variant 1 ruimhartige regeling gelijk aan bewoners In deze variant wordt er een bezoekersregeling voor alle categorieën functies en bestemmingen ingesteld die gelijk is aan de regeling voor bewoners ( 0,05 per uur). Het maximaal aantal uur per maand wordt op maat gesneden en is mede afhankelijk van de betaaltijden in de wijk. Afwegingscriteria Beoordeling Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid Parkeerdruk onder controle X Efficiënte operatie en administratie / Toelichting beoordeling: Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid: met een ruimhartige regeling wordt er naadloos aangesloten op de afspraken uit het verleden en is er nagenoeg geen verschil tussen functies en bestemmingen zonder en met een blauwe zone voor de deur. Parkeerdruk onder controle : met een ruimhartige regeling van 0,05 per uur blijft het risico van oneigenlijk gebruik aanwezig. Efficiënte operatie en administratie: een generieke regeling voor functies en bestemmingen is overzichtelijk en goed uitvoerbaar. Variant 2 50% kortingsregeling In deze variant wordt er een bezoekersregeling voor alle categorieën functies en bestemmingen ingesteld die 50% korting geeft op het reguliere uurtarief. Het maximaal aantal uur per maand wordt op maat gesneden, hierbij wordt o.a. gekeken naar het gebruik over De hoogte van het kortingspercentage van 50% is enigszins arbitrair. We hebben hierbij enerzijds gekeken naar de benchmark met andere steden en anderzijds naar een reductie die recht doet aan de historie en tevens oneigenlijk gebruik voorkomt. Afwegingscriteria Beoordeling Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid Parkeerdruk onder controle Efficiënte operatie en administratie / 11

11 Toelichting beoordeling: Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid: met een 50% kortingsregeling wordt er enigszins recht gedaan aan de afspraken uit het verleden en worden functies en bestemmingen zonder een blauwe zone voor de deur tegemoet gekomen. Parkeerdruk onder controle : het risico op oneigenlijk gebruik wordt geminimaliseerd, bij 50% korting is er sprake van een financiële tegemoetkoming, maar lang parkeren (een dagdeel of langer) is niet meer aantrekkelijk. Efficiënte operatie en administratie: een generieke regeling voor functies en bestemmingen is overzichtelijk en goed uitvoerbaar. Variant 3 maatwerk per categorie functie In deze variant wordt er een bezoekersregeling per categorie functie ingesteld. Hierbij worden de functies en bestemmingen onder verdeeld in commercieel ( geen regeling ), semi-commercieel ( 50% kortingsregeling ) en niet-commercieel ( ruimhartige regeling ). Het maximaal aantal uur per maand wordt op maat gesneden en is mede afhankelijk van de betaaltijden in de wijk. Afwegingscriteria Beoordeling Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid Parkeerdruk onder controle / Efficiënte operatie en administratie X Toelichting beoordeling: Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid: sommige functies en bestemmingen worden tegemoet gekomen, sommige niet. Parkeerdruk onder controle : het risico op oneigenlijk gebruik wordt deels ingeperkt. Voor de functies en bestemmingen met een ruimhartige regeling van 0,05 per uur blijft het risico van oneigenlijk gebruik aanwezig. Efficiënte operatie en administratie: er ontstaan meerdere regelingen voor verschillende categorieën functies en bestemmingen. Risico op interpretatieverschillen (welke functie val wel of niet binnen welke categorie), discussies en bezwaren over de regelingen. De situatie wordt minder overzichtelijk en daarmee minder goed uitvoerbaar. Samenvatting en overall score varianten Variant Aandacht voor huidig maatwerk en eenduidig beleid Parkeerdruk onder controle Efficiënte operatie en administratie Overall score 0 geen regeling XX 1 ruimhartig X / 2 50% korting / 3 maatwerk / X / 7) Voorkeursvariant Wij kiezen er voor om in de nieuwe digitale situatie ook voor functies en bestemmingen in de wijken een bezoekersregeling te treffen: Dit past bij het parkeerbeleid dat in de wijken wordt ingevoerd: in de nieuwe digitale situatie geldt in alle wijken een flexibel vergunninghouders regime. Vreemdparkeerders, die geen bestemming hebben in de wijk, willen we weren: betaaltijden en parkeertarieven worden hierop afgestemd. Een 12

12 regeling kan de bezoekers van functies en bestemmingen in de wijken enigszins financieel tegemoet komen. Met een bezoekersregeling worden ook de functies en bestemmingen zonder een blauwe zone voor de deur tegemoet gekomen. In de vergunningsectoren Boschveld, Hinthamerpoort, Zuid 1 en Zuid 2 zijn blauwe zones aanwezig. In deze gebieden kunnen bezoekers van functies en bestemmingen met een blauwe schijf parkeren. De bestaande blauwe zones worden gehandhaafd (motie raad). Uit de oriënterende gesprekken met de gebruikers van gele kaartjes komt naar voren dat men zich zorgen maakt over de financiële impact van de nieuwe digitale situatie. De meeste gebruikers vinden dat de gemeente ook in de nieuwe situatie een bezoekersregeling moet aanbieden (lees: gereduceerd tarief). Keuze voor variant 2 50% kortingsregeling Op basis van de verkenning en afweging in paragraaf 6 zien wij variant 2 (50% kortingsregeling) als het meest passend. In deze variant wordt er een generieke bezoekersregeling voor alle categorieën functies en bestemmingen ingesteld die 50% korting geeft op het reguliere uurtarief ter plaatse. De 50% kortingsregeling geldt voor alle categorieën functies en bestemmingen in de wijken die voor het parkeren van hun bezoek zijn aangewezen op de gereguleerde parkeerplaatsen in de openbare ruimte. De regeling geldt enkel voor de wijken en niet voor de binnenstad. Het maximaal aantal uur per maand wordt bij aanvang ingestoken op 200 uur per maand per functie/bestemming. Dit aantal uur wordt door ons geëvalueerd en definitief bepaald op basis van de praktijkervaring en evaluatie met de wijken en gebruikers (circa 12 maanden na invoering). Belangrijk aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van de parkeerdruk in de wijk: het borgen van de leefbaarheid en bereikbaarheid voor bewoners staat voorop. Aanvullende maatregelen Omdat er niet alleen bezoekers van de gele kaartjes gebruik maken, combineren wij de introductie van deze nieuwe generieke regeling met een beperkt aantal aanvullende maatregelen/afspraken. Deze aanvullende maatregelen/afspraken sluiten tevens aan op het signaal vanuit de wijkraden om waar nodig een onderscheid te maken tussen commerciële en niet-commerciële functies. Een totaal en samenhangend pakket voor functies en bestemmingen bestaat naast de generieke regeling (50% kortingsregeling) uit: Een maatwerkregeling voor het parkeren van vrijwilligers bij functies en bestemmingen in de wijken. Basisuitgangspunt hierbij is het uurtarief van de bezoekersregeling voor bewoners: 0,05 per uur, gelijk aan de ruimhartige regeling voor bewoners. Het maximaal aantal uur wordt bij aanvang ingestoken op 150 uur per maand. Op basis van het huidige gebruik van de bezoekerskaartjes gaat het hierbij om de vrijwilligers die actief zijn in het beheer van Dorpshuis Deuteren, Wijkgebouw De Slinger, BBS Boschveld en het Willem II complex. Werknemers die in de huidige situatie gebruik maken van de bezoekerskaartjes komen niet in aanmerking voor een parkeervergunning. Een mogelijk alternatief is een betaald abonnement voor één van de transferia (parkeren op afstand). In overleg met de huidige gebruikers wordt bekeken of hier interesse voor is. Overgangsregeling: omdat het verschil tussen en daarmee de overgang van huidig naar nieuw beleid relatief groot is treffen wij voor de huidige gebruikers van de bezoekerskaartjes een overgangsregeling: - Alleen voor de bestaande gebruikers/afnemers van de gele kaartjes; - De overgangsperiode duurt tot uiterlijk 31 december 2021 zodat de functies en bestemmingen tijd krijgen om hun bezoekers te informeren (tevens mogelijkheid voor het communiceren, aanbieden en ontdekken van andere vervoerswijzen dan de auto); 13

13 - Tijdens de overgangsperiode wordt voor de bestaande gebruikers een bezoekersregeling ingesteld die 75% korting geeft op het reguliere uurtarief. Vanaf 1 januari 2022 geldt voor de bestaande gebruikers de generieke bezoekersregeling (50% korting op het reguliere uurtarief). Mantelzorg Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor zieke familieleden of vrienden. De gemeente ondersteunt mantelzorgers met vervangende zorg, de mantelzorgwaardering en ondersteuning bij huishouden en/of tuinonderhoud. Wij vinden het belangrijk dat parkeerkosten geen belemmering vormen voor mantelzorgers. In lijn met wat andere grote steden doen en wat ook reeds voorzien is in onze parkeerregelgeving wordt de digitale bezoekersregeling voor bewoners verruimd in geval van mantelzorg. Wij stellen een dubbel tegoed beschikbaar voor de periode dat dit nodig is. Voorbeeld: als je als bewoner normaal recht hebt op 100 uur per maand, kun je nu over maximaal 200 uur per maand beschikken. De aanvrager overlegt hiervoor de formele indicatie voor mantelzorg. Deze insteek is afgestemd met het Steunpunt Mantelzorg. Bezoekers met een gehandicaptenparkeerkaart In de huidige situatie kan er in s-hertogenbosch met een gehandicaptenparkeerkaart achter de voorruit gratis worden geparkeerd. In de nieuwe digitale situatie dient voor de scanauto het kenteken bekend te zijn (kaarten achter de voorruit worden immers niet gelezen/gescand). Er is echter (nog) geen landelijke registratie van kentekens van gehandicaptenparkeerkaarten. Dit betekent in de praktijk dat steden in Nederland hier verschillend mee omgaan. De mensen met een gehandicaptenparkeerkaart die in s-hertogenbosch wonen zijn bij de gemeente bekend. Aan deze mensen verstrekken wij een gratis parkeervergunning op kenteken (als een supplement bij hun gehandicaptenparkeerkaart). Bij een controle door de scanauto staat deze groep in ieder geval geregistreerd met een geldig parkeerrecht. Voor de groep incidentele bezoekers met een gehandicaptenparkeerkaart (van buiten de gemeente) kijken we uit naar de introductie van een landelijk systeem voor registratie van alle kentekens van gehandicaptenparkeerkaarten. Tot die tijd borgen we dat er geen bekeuring komt door middel van een seintje van de scanauto en aansluitend handmatige controle. 8) Afstemming met wijkraden In mei 2020 hebben we ten behoeve van dit raadsvoorstel digitaal afgestemd met de volgende wijkraden en wijkvertegenwoordiging: Wijkraad Zuid; Onafhankelijk Buurtplatform Boschveld; Bewonersvereniging Veemarktkwartier; BLB Wijkraad Binnenstad; Wijkvertegenwoordiging Muntel. Tijdens deze gesprekken is eerst een toelichting gegeven over het hoe en waarom van digitaal parkeren. Daarna zijn de varianten van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen op hoofdlijnen besproken en getoetst. De reacties bij de verschillende deelnemers lopen uiteen. Over het algemeen heeft ongeveer de helft van de mensen die we gesproken hebben begrip voor het instellen van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen. De andere helft is geen voorstander dan wel neutraal (spreekt geen voorkeur uit). Diverse voorstanders geven aan dat er bij voorkeur een onderscheid wordt gemaakt in commerciële (geen bezoekersregeling) en nietcommerciële functies (wel een bezoekersregeling). Voor een eventuele overgangsregeling ten 14

14 behoeve van bestaande gebruikers gaat de voorkeur uit naar een zo kort mogelijke periode (maximaal 1 jaar). NB: tijdens de overleggen met de wijkraden waren er los van OBB (Boschveld) geen vertegenwoordigers van functies en bestemmingen aanwezig. Nagenoeg alle deelnemers spreken vanuit het perspectief als bewoner van de wijk. Wel zijn er in Q ruim 15 één op één gesprekken met vertegenwoordigers van functies en bestemmingen gevoerd (zie paragraaf 5). 9) Aanpassen parkeerregelgeving Parkeerverordening gemeenteraad De bezoekersregeling voor bewoners, mantelzorg, vrijwilligers en functies en bestemmingen zijn als vergunningssoort benoemd en verwerkt in artikel 3 van de Parkeerverordening 2021 (zie bijlage 2). Vastgelegd is dat de binnenstad geen bezoekersregeling voor functies en bestemmingen en een vrijwilligersvergunning kent. Tevens is aangegeven dat tarief en aantal uur per maand in de tarieventabel van de parkeerbelastingverordening worden bepaald. Artikel 3 lid 7 geeft de mogelijkheid voor het college om andere categorieën te benoemen. Verordening op de heffing en invordering parkeerbelastingen gemeenteraad De tarieven en het aantal uur per maand van de diverse doelgroepen van de bezoekersregeling worden vastgelegd in de aankomende wijziging van de Verordening op de heffing en invordering parkeerbelastingen en de bijbehorende Tarieventabel voor het jaar Nadere regels college De nadere regels voor de uitgifte van de bezoekersregeling worden door het college uitgewerkt en vastgesteld. 10) Financiële paragraaf De financiële effecten van enerzijds de fiscalisering van het vergunningparkeren en anderzijds een efficiëntere parkeerregulering en handhaving als gevolg van digitalisering zijn al verwerkt in de (meerjaren-)begroting en geactualiseerd bij de behandeling van de gemeentelijke parkeerexploitatie d.d. 8 oktober 2019 (reg.nr ). De financiële effecten van de gepresenteerde scenario s zijn beperkt. De huidige opbrengst van bezoekerskaartjes die door ca. 30 verschillende gebruikers (niet-bewoners) zijn ingekocht in 2019 vertegenwoordigen een opbrengst van 3.315,- ( 0,13 per kaartje). Die kaartjes worden momenteel gebruikt door bezoekers, werknemers en vrijwilligers van de functies en bestemmingen in de wijken. Niet alle gebruikers zullen in de nieuwe situatie gebruik maken van de nieuwe digitale regeling dan wel zullen bereid zijn tegen het volle tarief te parkeren. Een deel past naar verwachting hun parkeergedrag aan aan de nieuwe situatie. Zij gaan op zoek naar andere vormen van mobiliteit of gaan gebruik maken van andere parkeervoorzieningen, zoals transferia. De meeropbrengsten zullen daarom beperkt blijven. 11) Communicatie/vervolgprocedure Bewoners Afhankelijk van de corona ontwikkelingen organiseren we na uw besluit over de bezoekersregeling per wijk c.q. parkeervergunningsector een plenaire bijeenkomst over de aanstaande digitalisering en omzetting naar een flexibel vergunninghouders regime. Ook komt hierbij de bezoekersregeling aan 15

15 bod. Na de plenaire bijeenkomsten bekijken we samen met een wijkvertegenwoordiging naar de uitvoeringsdetails voor implementatie. Enkele weken voor implementatie worden alle adressen in de verschillende parkeersectoren per brief geïnformeerd over het aantal bezoekersuren, tarief en werking van de digitale bezoekersregeling. Voor minder digitaal vaardige inwoners worden inloopavonden organiseren voor uitleg en hulp bij aanvraag, installeren en gebruik. Dit is conform de implementatie van parkeersectoren Paleiskwartier, De Vliert en Deuteren. Functies en bestemmingen Voorafgaand aan het opstellen van deze notitie is gesproken met verschillende gebruikers (nietbewoners) over het huidig gebruik van de papieren bezoekersregeling. Functies en bestemmingen die op dit moment gebruik maken de bezoekersregeling voor bewoners worden per mail en brief geïnformeerd over het raadsvoorstel en de overgangsregeling. Voor nadere vragen en toelichting over het raadsvoorstel kunnen gebruikers van de huidige bezoekersregeling per mail of telefoon contact opnemen met de gemeente. Later in het traject volgen zij dezelfde communicatie als beschreven staat onder het kopje Bewoners. De bezoekersregelingen voor functies en bestemmingen worden t.z.t. ook uitgeschreven op de website ter informatie voor nieuwe gebruikers. 12) Risicoparagraaf In deze fase van het proces zijn de volgende risico s en beheersmaatregelen geïnventariseerd: Risico s Weerstand bij de bestaande gebruikers (nietbewoners) over de nieuwe condities van de bezoekersregeling Oneigenlijk gebruik van de nieuwe bezoekersregeling Beheersmaatregelen We zorgen voor uitleg en communicatie over nut en noodzaak van de wijzigingen aan de bestaande gebruikers; We hanteren een overgangsregeling; 12 maanden na invoering: evaluatie. We hanteren een maximaal aantal uur per maand; Tariefstelling is dusdanig (50% korting op het reguliere uurtarief) dat oneigenlijk gebruik financieel niet aantrekkelijk is; De regeling voor vrijwilligers wordt aan een beperkt aantal functies en bestemmingen verstrekt; 12 maanden na invoering: evaluatie. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van s-hertogenbosch, De gemeentesecretaris, De burgemeester, drs. B. van der Ploeg drs. J.M.L.N. Mikkers 16

16 Bijlagen: Bijlage 1 Overzicht bezoekersregeling in 30 grote steden Bijlage 2 Parkeerverordening 2021 Ter inzage: - 17

17 De gemeenteraad van 's-hertogenbosch in zijn openbare vergadering van; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d , regnr ; gelet op de Gemeentewet; Besluit 1. Ten behoeve van de verdere uitrol van het e-parkeren in te stemmen met: a. Het toevoegen van een bezoekersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met 50% korting op het ter plaatse geldende uurtarief en maximaal 200 uur maand; b. Het toevoegen van een vrijwilligersregeling voor functies en bestemmingen in de wijken met een tarief van 0,05 per uur en maximaal 150 uur per maand; c. Het toevoegen van een mantelzorgregeling voor bewoners als uitbreiding van de reguliere bezoekersregeling voor bewoners. 2. De bijgevoegde Parkeerverordening s-hertogenbosch 2021 vast te stellen waarin de uitbreiding van de bezoekersregeling juridisch is verankerd. 's-hertogenbosch, De gemeenteraad voornoemd, De griffier, De voorzitter, drs. W.G. Amesz drs. J.M.L.N. Mikkers 18