Kwalitatieve aansprakelijkheid WEBINAR 2015 Prof. mr. F.T. (Fokko)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwalitatieve aansprakelijkheid WEBINAR 2015 Prof. mr. F.T. (Fokko)"

Transcriptie

1 Datum Kwalitatieve aansprakelijkheid WEBINAR 2015 Prof. mr. F.T. (Fokko) Deel 1: Hoofdlijnen Deel 2: OSVO/Profijt Deel 3. Scholen Deel 4 Sport en spel Deel 5: Begrenzing (overheids)aansprakelijkheid Deel 6-8: Kwalitatieve aansprakelijkheid voor personen Deel 9: Kwalitatieve aansprakelijkheid voor zaken Deel 10: Speciale aandacht voor ZZP-ers (7:658 lid 4, 7:611,6:170, 7:661)

2 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Ton Hartlief, Opwinding in het actuele aansprakelijkheids- en schadevergoedingsrecht: terughoudendheid in de Kazernestraat? In: Kritiek op recht (Van Maanenbundel), juni 2014, Kluwer, Deventer 2014, p.177 e.v. Er is sprake van: *Innovatie; *Consolidatie; *terughoudendheid.

3 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht De periode ná de uitdijende aansprakelijkheid (Bolt Spier, NJV 1996): Vanaf 2000: kentering? HR 7 mei 2004, NJ 2006, 281 (JH) (Duwbak Linda), HR 28 mei 2004, NJ 2006, 430 (JBMV) (Proefverlof TBS-er), HR 13 april 2007, NJ 2008, 576 (JBMV) (Iraanse vluchtelinge).

4 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Er werden tegelijk ook nieuwe stappen gezet: Verjaring HR 31 oktober 2003, NJ 2006/112(Saelman) Verzekeringsplicht Bedrijfsongevallen 7:658/611 HR 12 januari 2001, NJ 2001, 253 (PAS) (Vonk Van der Hoeven) HR 9 augustus 2002, NJ 2004, 235 (GHvV) (De Bont-Oudenallen).

5 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Innovatie t.a.v.: *HR 18 maart 2005, NJ 2006, 606 (JBMV). Wrongful life; *HR 8 oktober 2010, NJ 2011, 465 (Hartlief). Hangmat.

6 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Soms innovatie, veeleer consolidatie en slechts op enkele fronten terughoudendheid.

7 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Consolidatie troef: 6:170: HR 9 november 2007, RvdW 2007, 960 (Groot Kievitsdal); HR 30 oktober 2009, NJ 2010, 52 (MRM) (Blomaard/Utrecht). 6:172: Zie 11 maart 2011, NJ 2012, 388 (L.C.A. Verstappen) (Van Zundert/Kort en Goethart)

8 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Consolidatie: Afd jo 6:98(ruime toerekening bij kwalitatieve aansprakelijkheid) HR 25 april 2008, NJ 2008, 262 (Brand in Friesland). Exit:HR 13 juni 1975, NJ 1975, 509 (GJS)(Amercentrale.

9 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Consolidatie Bij de figuur van de abstracte schadeberekening: HR 28 mei 1999, NJ 1999, 564 (ARB) (Johanna Kruidhof), HR 5 december 2008, NJ 2009, 387 (JBMV) (Rijnstaete/Reuvers) Let op: dit is 6:107!

10 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Hartlief: Het lijkt erop dat de Hoge Raad van de gelegenheid gebruik maakt art. 6:108 BW enigszins te moderniseren en daarmee de praktijk ook weer aanleiding geeft om met nieuwe vragen in dit verband te komen.

11 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht *HR 16 december 2005, NJ 2008, 186 (JBMV) (Pruisken/Organice); *HR 11 juli 2008, NJ 2009, 385 (JBMV) (Bakkum/Achmea); *HR 10 april 2009, NJ 2009, 386 (JBMV) (Bolink/Philip Morris). Concrete schadeberekening met abstracties (Vranken,noot onder Van Bakkum/Achmea).

12 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht Terughoudendheid! I. Proportionele aansprakelijkheid HR 31 maart 2006, NJ 2011, 250 (T.F. E. Tjong Tjin Tai) (Nefalit/Karamus). Let op: Niet beperkt tot werkgeversaansprakelijkheid: HR 24 december 2010, NJ 2011, 251 (T.F. E. Tjong Tjin Tai) (Fortis- Bourgonje). Verder inperking en onderscheiding tussen proportionele aansprakelijkheid en het leerstuk van verlies van een kans: *HR 14 december 2012, NJ 2013, 236 S.D. Lindenbergh(Nationale Nederlanden/X); *HR 21 december 2012, NJ 2013, 237 (S.D. Lindenbergh) (B en Deloitte/H en H&H Beheer). F.T.Oldenhuis en H. Vorsselman (red.), Causaliteit in letselschadezaken Boom Den Haag 2014, zie vooral de Uitleiding door M.H.Wissink.

13 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht II. Affectieschade HR 8 september 1999, NJ 2000, 734 (ARB) (Baby Joost); HR 22 februari 2002, Nj 2002, 240 (JBMV) (Taxibus); HR 9 oktober 2009, NJ 2010, 387 (JBMV)(Vilt). Terughouding vanaf 2002 houdt verband met wetgevingsdossier.

14 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht III. Arbeidsgerelateerde schade (7:658/611) Civiel plafond : HR 12 december 2008, NJ 2009, 332 (Maatzorg/van der Graaf). HR 11 november 2011, NJ 2011, 597 en 598 (T. Hartlief) (TNT/Wijenberg en Rooyse Wissel) Geen verdere uitbreiding van de verzekeringsplicht van de werkgever. IV. Beroepsziekten HR 7 juni 2013, NJ 2014, 98 en 99 (T. Hartlief) (SVB/Van de Wege en Ritsma/Lansink BV). Terughoudend geboden met de arbeidsrechtelijke omkeringsregel alsmede met proportionele aansprakelijkheid (HR 17 november 2000, NJ 2001, 596 (DA) (Unilever-Dikmans)) Als het verband tussen gezondheidschade en de werkomstandigheden te onbepaald is geen ruimte voor de omkeringsregel. Te wijzen valt op Charlier: L.E.M. Charlier, Beroepsziekten anno Je kunt ze maar beter niet hebben, NJB 2014/621. L.E.M. Charlier, Bewijsvragen en hun antwoorden in beroepsziektenzaken, TGMA, maart 2014, p.4-16 en deel 2,TGMA, juni 2014, p

15 Datum I. Hoofdlijnen binnen het buiten-contractuele aansprakelijkheidsrecht V. Overheidsaansprakelijkheid HR 17 december 2010,LJNBN 6236, NJ 2012, 155 Wilnis (T. Hartlief), Paalrot-arrest HR 30 november 2012,LJNBX7487 NJ 2012, 689 (Baardse c.s./dordrecht), HR 12 juli 2013, ECLI:NL:HR:2013:102, RvdW 2013, 955, JA 2013, 162 (J. Veninga en F.T. Oldenhuis)(Plakoksel)( bevestiging Hof Arnhem 23 okt. 2012, nr ).

16 Datum II.OSVO-Profit/Non-Profit Van Maanen-Hartlief, Verbintenissen uit de wet en schadevergoeding (2012), nr. 52 Schade door ongelukkige omstandigheden draag je zelf; ook als een ander dat veroorzaakt. Omslagpunt: pas als het letsel voorzienbaar is. 16

17 Datum II.OSVO/Profit/Non-Profit In de lijn met die terughoudendheid valt HR 12 oktober 2012, ECLI:NL:HR:2012:BX7575, RvdW 2012/1283 (Brandpasta) te plaatsen. (Bevestiging Hof Arnhem 20 april 2011, LJN BQ1826, JA 2011/110) In lijn met: HR 7 april 2006, LJN AU6934, NJ2006,244 (Der Bildtpollen/A); HR 17 nov 2006, LJN AY7927, JA 2007/21 ( Schouderduw in café); Gevaarzetting en risicoverhoging, Tjong Tjin Tai, WPNR 6620 (2006), p.364 e.v.

18 Datum II.OSVO/Profit/Non-Profit [geïntimeerde sub 2] mocht er van uit gaan dat [Y], op veertienjarige leeftijd, niet meer zo onvoorzichtig of gemakkelijk af te leiden is als een klein kind, en zij behoefde er dan ook geen rekening mee te houden dat hij de brander, die zij voor hem op tafel opzij had gezet, uit zijn handen zou laten vallen. Daar komt dan bij, dat niet is komen vast te staan dat zij hem heeft gevraagd om de brander ook aan te steken. Normatieve uitleg van het onrechtmatigheidsbegrip.

19 Datum II.OSVO/Profit/Non-Profit HR 3 oktober 2014, ECLI:NL:2014:HR:2895, vernietiging van Hof Den Bosch 18 juni 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:2629, Prg. 2013/224 (Val thuis na eerder bedrijfsongeval; osvo; geen verband met eerder ongeval);

20 Datum II.OSVO/Profit/Non-profit - Voetletsel 10 mei Werkgever aansprakelijk ex art. 7:658 BW - 28 juni 2006 weer op heftruck. Eenmaal thuis gestruikeld over deurmat:knieletsel - Schade door val deurmat in zodanig verband met bedrijfsongeval, dat die schade ex art. 6:98 BW aan wg valt toe te rekenen? Afwijzing hof onbegrijpelijk in licht van: - Nog restverschijnselen op 28 juni Ervaring leert dat gehinderde voetgangers bij oneffenheid eerder onderuit gaan - Letsel aan voet minst genomen mede bijgedragen aan struikelen - HR ziet niet in dat knieletsel (door struikelen) in zeer ver verwijderd verband staat tot oorspronkelijke letsel aan de voet wegens bedrijfsongeval

21 Datum II.OSVO/Profit/Non-Profit Hof Arnhem Leeuwarden 12 februari 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:BZ1719, LJN BZ 1719, JA 2013, 61 (Sauna; gevaarzetting); Rb. Oost-Nederland 13 maart 2013, ECLI:NL:RBONE:2013:BZ7265, LJN BZ 7265, JA 2013/81, RAV 2013/78 (Waterglijbaan/ aanspr.heid reisorganisator); Rb. Den Haag 27 maart 2013, ECLI:RBDHA:2013:BZ7388, LJN BZ 7388, JA 2013/212, Prg. 2013/162, NJF 2013/233 (Tokkelbaan; aansprakelijkheid onderneming); 21

22 Datum II.OSVO/Profit/Non-Profit De centrale vraag in dat onderzoek: kan de vloer van de Kelo-sauna in Bronnenbad na een opgieting zo heet worden dat iemand die kort op de vloer staat een brandwond aan de voet oploopt (Sauna). Eén van de veiligheidseisen voor waterglijbanen is dat de gebruiker over de gehele lengte van de glijbaan in contact moet blijven met het glijoppervlak, tenzij hij voorafgaand aan het gebruik van de glijbaan is gewaarschuwd over de mogelijkheid dat hij onvrijwillig kan loskomen van het glijoppervlak (Waterglijbaan) Deelnemers behoeven er niet bedacht op te zijn dat een tokkelbaan dusdanig is geconstrueerd dat hun benen of voeten (hard en ongecontroleerd) de grond kunnen raken alvorens zij volledig zijn afgeremd. Zij hoeven er evenmin op bedacht te zijn dat zij ter voorkoming van letsel aan het einde van een tokkelbaan hun benen moeten intrekken (Tokkelbaan). 22

23 Datum II.OSVO-Profit/Non-profit Verwachtingspatroon van de consument houdt mede verband met de prijs die hij voor de dienst betaalt. Rechtbank Zwolle 8 september 2010, LJN BO5031, JA 2011, 34 (Gladde vloer fast food restaurant) (Bezoeker moet met de risico s rekening houden).

24 Datum II.OSVO/Profit/Non-profit Rb. Utrecht 14 december 2012, ECLI:NL:RBUTR:2012:BZ1412, LJN BZ 1412, JAR 2013/87, RAV 2013/59 (X-Henk Brunt Groep/ASR). Ongeval bij scouting: *Geen: toepassing 7:658 lid 4 *Zorgplicht schending organisatie ex

25 Datum II OSVO/Profit/Non-Profit De rol van het economisch profijt nuanceren: 7:658 lid 4 n.v.t 6:162/ i.c.m. 6:101! (30% via billijkheidscorr. naar 10%) 25

26 Datum II.OSVO/Profit/Non-profit Rb. Oost Brabant ( Ktr. s-hertogenbosch) 12 november 2013,ECLI:NL:RBOBR:2013:6302, RAV 2014/26, JA 2014/27, NJF 2014/53 (Zorgplicht beheerder natuurterrein). Kelderluik/ Jetblast/Haviltex 26

27 Datum III. Scholen HR 28 okt 2011, LJN BQ2324, RvdW 2011, 1313,JA 2012,1,NJ 2012,199 mt.tjong Tjin Tai, RAV 2012,12 ( Door school georganiseerde kartwedstrijd; geen afzonderlijke verzekeringsplicht voor de school)

28 Datum III.Scholen Hof Amsterdam 8 november 2011, LJN BU7821, JA 2012, 30, NJF 2012, 35 (De Klimmuur). HBO-opleiding Sportschool Scholier Zo ook: Rb. Oost-Brabant 27 maart 2013, ECLI:NL:RBOBR:2013:BZ 6844 (Val van klimtoren). 28

29 Datum III. Scholen HR18 juli2013,ecli:nl:hr:2013:bz5354, RvdW 2013/694, JA 2013/100, RAV 2013/80, (De Klimmuur). Val van klimmuur; geen od Klimcentrum; geen kwal. aanspr van Mondriaan College). HR volgt Hof Amsterdam. 29

30 Datum IV. Sport en spel Rechtbank Arnhem 4 januari 2012, LJN BV1046, JA 2012, 79 (Unihockey ongeval, sport- en spelsituatie, geen aansprakelijkheid). Overtreding van spelregels; geen od! Toepassing van Hettinga Ypma/ De Vries (NJ 2004/238) Tevens toepassing van Sneeuwballenarrest(NJ 2005/128)

31 Datum IV. Sport en spel Rb. Utrecht 21 november 2012, ECLI:NL:RBUTR:2012:BY8897, LJN BY 8897 (Ongeluk kind van 12 jaar bij voorronde van motorcross-wedstrijd; geen sport en spel; gevaarzetting aangenomen)

32 Datum V.Begrenzing van overheidsaansprakelijkheid HR 17 december 2010, LJN BN 6236, NJ 2012, 155 nt. Hartlief(Wilnis) Normatieve uitleg van gebrekkige opstal (6:174). Als niemand het gevaar kende; objectieve onbekendheid:geen aansprakelijkheid AA 2012,p.669 (De Hoog &Lindenbergh)

33 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Oldenhuis (Van Maanenbundel 2014) Let op de voorvragen! Kern van art.6:173 en 174: Is er een intrinsiek gebrek? Normatief ( ruim) uitleggen. Is het gebrek objectief voor ieder onvoorzienbaar (Veendijk), dan pas spelen de Kelderluikfactoren een rol. Fokko Oldenhuis, Kelderluikfactoren vormen binnen afd slechts het sluitstuk. Kanttekeningen bij een container ( Hof s-hertogenbosch 10 september 2013, ECKLI : NL GHSHE:2013:4196), In: Kritiek op recht (Van Maanenbundel), juni 2014, Kluwer, Deventer 2014, p. 333 e.v.

34 Datum V Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Naar mijn (Hartlief)idee leest de lagere rechtspraak meer in het arrest van Hoge Raad dan ermee bedoeld is: waar de Hoge Raad, terecht, in de bijzondere Wilnis-setting laat zien dat art. 6:174 BW geen absolute aansprakelijkheid is, maakt de lagere rechtspraak ervan dat art. 6:174 BW in de reguliere gevallen minder royaal moet worden toegepast dan in het verleden gebeurde.

35 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid HR 30 november 2012, LJN BX7487, NL 2012/689,JA 2013,/4, RAV 2013/25 97 (Overheidsaansprakelijkheid voor paalrot?) Centraal staat: welke inspanning van de gemeente in de gegeven omstandigheden mocht worden verwacht? (één vraag:174/162). 35

36 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Rb. en Hof wijzen de vordering af. De route via de tenzij-formule of via het gebreksvereiste is dezelfde route. De inspanningen-verplichting staat centraal (Hof-arrest) (3.3.2)

37 Datum V.Begrenzing van overheidsaansprakelijkheid Ook in het arrest van de HR staat de zorgplicht van de overheid, die met publieke taken is belast, centraal. Centraal staat: welke inspanning van de gemeente in de gegeven omstandigheden mocht worden verwacht?

38 Datum V.Begrenzing van overheidsaansprakelijkheid Begrenzing van aansprakelijkheid van de overheid terzake van afd 6.3. HR 31 mei 2013, ECLI:NL:HR:2013:102, inclusief conclusie A-G Spier(ECLI:NL:PHR:2013:19)(afgebroken tak); bevestiging van Hof Arnhem 23 oktober 2012, zaak nr

39 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Eigen verantwoordelijkheid weggebruiker aangescherpt: Rb. Den Haag 25 februari 2013, ECLI:NL:RBDHA:2013:BZ3900, LJN BZ 3900, NJF 2013,157 (Val scooterrijder over omgewaaide boom, gemeente, brandweer en politie niet aansprakelijk); 39

40 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid *Rechtbank Amsterdam 18 december 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:9444 (Ongeval bij onbewaakte spoorwegovergang, kuil in weg niet aan te merken als gebrekkige opstal, aansprakelijkheid afgewezen): De hiervoor in r.o. 4.5 vermelde gezichtspunten begrenzen de aansprakelijkheid op grond van art. 6:174 BW. De wetgever heeft een te ruime aansprakelijkheid van de bezitter willen voorkomen door bepaalde begrenzingen die in afdeling BW aan aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad worden gesteld, ook te laten gelden voor de onderhavige aansprakelijkheid. Van een op de bezitter van een zaak rustende garantienorm is dan ook geen sprake (HR 17 december 2010, LJN BN6236).

41 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Er is een ondergrens aan terughoudendheid van overheidsaansprakelijkheid. Hoge Raad 4 april 2014, ECLI:NL:HR:2014:831, JA 2014/78, VR 2014/85, RAV 2014/64, RvdW 2014/553, (REAAL NV-Gem. Deventer) (Eenzijdig ongeval, racefiets in spleet tussen weg en grasbetonklinkers). Vernietiging: Gerechtshof Leeuwarden 5 maart 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:BZ3262, LJN BZ 3262, NJF 2013,153 (Geen aansprakelijkheid gemeente als wegbeheerder voor brede richel, Kelderluikcriteria.

42 Datum V.Begrenzing van Overheidsaansprakelijkheid Inz Wilnis zie: Hof Den Haag 17 april 2012, LJN BW1497,NJF 2012,279 (Vervolg arrest Wilnis II) Hof s-gravenhage 27 november 2012, ECLI:NL:GHSGR:2012:BZ0872 (Wilnis III) Hof Den Haag 6 mei 2014, ECLI:NL:GHDHA:2014:1539, RAV 2014/73, NJD 2014/259 (Wilnis IV/ eindarrest);

43 Datum V.Begrenzing van afd aansprakelijkheid Let op: Wilnis (6:174) geldt voor de gehele afdeling 6.3.2: Hof Den Bosch 10 september 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:4196 (Gebrekkige bouwcontainer 173/162). KELDERLUIKFACTOREN!!!

44 Datum V.Begrenzing van afd aansprakelijkheid Hof: Het gaat er om of sprake is van geobjectiveerde onbekendheid bij het Bouwbedrijf met de mogelijkheid dat zich het gevaar zou kunnen voordoen dat een kind als [minderjarige dochter] de container zou beklimmen en er vervolgens van af zou springen of glijden. 6:173; 6:162.

45 Datum V.Begrenzing van afd aansprakelijkheid Hof Amsterdam 5 juli 2011, LJN BR 6992, NJF 2011, 378 (Losrakend vliegwiel treft omstander tijdens een race); Het Hof heeft naar afbakening gezocht en aansluiting gezocht bij objectieve onbekendheid.

46 Datum V.Begrenzing van afd aansprakelijkheid Hoe het wel moet. *Rb s-gravenhage 29 oktober 2012, ECLI:NL:RBSGR:2012:BY3477, LJN BY 3477, JA 2013,2, NJF 2013,4 (Schade door verwaaiend zand, zandhoop geen gebrekkige roerende zaak); Fokko Oldenhuis, Kelderluikfactoren vormen binnen afd slechts het sluitstuk. Kanttekeningen bij een container ( Hof s-hertogenbosch 10 september 2013, ECKLI : NL GHSHE:2013:4196), In: Kritiek op recht (Van Maanenbundel), juni 2014, Kluwer, Deventer 2014, p. 333 e.v.

47 Datum V.Begrenzing van afd aansprakelijkheid *Rb. Zeeland-West-Brabant(locatie Breda) 19 maart 2014, ECLI:NL:RBZWB:2014:1973, RAV 2014/67, JA 2014/91, NJF 2014/221 (Val in liftschacht bij poging bekneld hondje te redden);

48 Datum VI 6:169 HR 4 oktober 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA3751 (Waterscooter) Vernietiging Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curacao, etc. 3 april 2012, LJN BW4771, JA 2012, 130, NJF 2012, 266.

49 Datum VI.6:169 Het hof heeft miskend dat de vastgestelde omstandigheden - waaronder de ernst van de gevaarzetting door de waterscooter, de waarschijnlijkheid dat ter plaatse zwemmers, snorkelaars en duikers zouden worden aangetroffen, hun bijzondere kwetsbaarheid ten opzichte van de waterscooter, de betrekkelijk eenvoudige wijze waarop de bestuurder van de waterscooter dat gevaar had kunnen voorkomen en de ernstige gevolgen die het ongeval voor [verzoeker] heeft gehad kunnen meebrengen dat de billijkheid vereist dat een andere verdeling van de schade plaatsvindt. De daad van het kind wordt geabstraheerd van zijn leeftijd(hr 12 nov. 2004, NJ 2005/138 ( Sneeuwballenarrest). Dat kan ook ten nadele van de ouders uitpakken!

50 Datum VI 6:169 Rb. Amsterdam 30 januari 2013, LJN BZ (Brandstichting minderjarige/opzetclausule) Inz. reikwijdte opzetclausule: opzet is gekoppeld aan de gedraging zelf en niet aan de gevolgen.

51 Datum VI.6:169 Aangenomen juli 2012 (TK) 169 lid 2: Voor schade aan een derde toegebracht door een fout van een minderjarige die de leeftijd van veertien jaren heeft bereikt, is degene die het ouderlijk gezag of de voogdij over de minderjarige uitoefent aansprakelijk. In de onderlinge verhouding met de minderjarige behoeft degene die het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent niet in de schadevergoeding bij te dragen. Art. 36 lid 6 Sr ( TVP 2012/2)

52 Datum VI.6:169 Hartlief NJB 2013/2060/afl. 34: Er moet serieus rekening worden gehouden met het scenario dat verzekeraars deze uitbreiding van aansprakelijkheid niet verzekeren.

53 Datum VI.6:169 Hof Amsterdam9 april 2013, RAV 2014/4(Beroep op opzetclausule door verzekeraar toegestaan

54 Datum VII.6:170 HR 9 november 2007, RvdW 2007, 960, JA 2008, 25 ( Personeelsfeestje) Bevestiging van de ruime uitleg van het hof.

55 Datum VII. 6:170 Brede benadering functioneel verband: *Het verwijt van de werkgever *Het naar buiten als eenheid optreden *Vrijwilligheid geen beletsel voor aannemen van functioneel verband

56 Datum VII. 6:170 Let op: functioneel verband is breed!! HR 30 oktober 2009, RvdW 2009, 1272, NJ 2010, 52, JA 2010, 14 LJN BJ6020 (Blomaard- Gem. Utrecht)

57 Datum VII.6:170 Functioneel verband blijft ruim bij art. 6:170 Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 26 november 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:8971 (Misbruik door pastoor, ruime opvatting ondergeschiktheidscriterium, aartsbisdom als werkgever aan te merken)

58 Datum VII. 6:170 Aansprakelijkheid Staat voor optreden Nederlandse VN-troepen (Dutchbat) in Srebrenica. Effective control" Verantwoordelijkheid Dutchbat voor vluchtelingen) Bevestiging: Hof s-gravenhage 5 juli 2011, LJN BR0132, JA 2011/148, NJF 2011, 290, PRG 2011, 194

59 Datum VII. 6:170 ZZP_er: Schade aan een derde (6:170/171) -Rb. Midden-Nederland, 12 juni 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:CA3498, JA 2013/123 m.nt. Kolder, NJF 2013/379 (brandschade door zzp er). (herhaling) Schade aan de werkgever (7:661) -Hof Arnhem 31 januari 2012, ECLI:NL:GHARN:2012:BV2352, JA 2012/84, JAR 2012/67 (schade aan konijnenhouderij). (herhaling) -Hof Leeuwarden 16 oktober 2012, ECLI:NL:GHLEE:2012:BY3850, VR 2014/68 en 14 mei 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:CA1416 (schade aan taxi) (herhaling). -HR 11 juli 2014, ECLI:NL:HR:2014:1629, Prg. 2014/216, JAR 2014/193, NJB 2014/1433, RvdW 2014/971, JIN 2014/145 (diefstal leaseauto)(herhaling)

60 Datum VII.6:170 Rb. Midden-Nederland 12 juni 2013, ECLI CA3498 JA 2013/123 m. nt. A.Kolder (Positie van ZZP-ers) SRO verhuurt de welzijnspanden aan huurders (instellingen/ kunstenaars). Let op de exoneratie!

61 Datum VII.6:170 1.SRO geeft aan loodgieter L. (ZZP-er) opdracht tot een dakreparatie. 2.Foutief gedrag van L. 3.Veel schade aan gebouwen en kunstcollecties. Verzekeraars keren de schade uit en zoeken verhaal op SRO/ en L.

62 Datum VII.6:170 Regresvordering SRO gebaseerd op art.6:170 en niet op 6:171 Verregaande verwevenheid van L met SRO, zodat 6:170 voor toepassing in aanmerking komt (r.o. 4.53) Verschil maken tussen afhankelijk ZZP-ers en zelfst. ZZP-ers.

63 Datum VII.6:170 Uiteindelijk kan SRO zich beroepen op de door haar met de huurder(s) gesloten exoneratie, waar ook de bruikleengevers aan zijn gebonden. (R.o ). Gegaste Uien-arrest!

64 Datum VII. 6:170 Draagplicht Waar ligt het omslagpunt?

65 Datum VII.6:170 Hof Arnhem 31 januari 2012, LJN BV2352, JAR 2012/67, JA 2012, 84 (door stagiair toegebrachte schade, ondergeschikte). *De rechtspositie van de stagelopende leerling: Een leerling van een school is geen ondergeschikte van de school. *7:661 van toepassing op stagiaire?

66 Datum VIII.6:171 HR 18 juni 2010, LJN BL9596, RvdW 2010, 773, NJ 2010, 389, JA 2010, 106( Koeman Van der Burg- Sijm Agro BV). Correctie zo men wil verduidelijking van Delfland- De Stoeterij De Kraal.

67 Datum VIII.6:171 Koeman BV ---De Wit----Sijm Agro BV

68 Datum VIII.6:171 Een vordering op basis van 171 behoeft niet te stranden reeds vanwege het feit dat het voor de gelaedeerde duidelijk is dat twee gescheiden bedrijven de schade deden ontstaan. Verwevenheid van taken. R.o en 4.1.2,

69 Datum VIII.6:171 Kernoverweging : Verwevenheid van taken.moet de opdrachtgever de kennis zelf in huis hebben? Hoever strekt de reikwijdte? Het blijft restrictief!

70 Datum VIII.6:171 De bandbreedte van 6:171 C.J.M van Doorn en S. van Gulijk, Het criterium 'werkzaamheden ter uitoefening van diens bedrijf' in art. 6:171 BW: zes gezichtspunten uit lagere rechtspraak, WPNR 2013/ 6975, p : *Uiterlijke kenmerken; *locatie; *aard v/d werkzaamheden. WPNR 6975: Wat ons betreft is van belang of het werkzaamheden betreft die qua specialisme directe in elkaars verlengde liggen en/of nauw opelkaar aansluiten (nr.3.2.).

71 Datum VIII.6:171 Hof s-hertogenbosch 10 april 2012, LJN BW2275 (Woonstichting I) Beheer van woningen en slopen zijn gescheiden taken. Indien de stichting feitelijk de indruk wekt dat zij de coördinatie van de afhandeling van schadeklachten aan zich trekt, roept zij 171 over zich af.

72 Datum VIII.6:171 Hof s-hertogenbosch 26 februari 2013, LJN BZ2823 (Woonstichting II) Woonstichting treedt weliswaar als bouwheer op, maar daarmee vallen het uitvoeren van de bouwwerkzaamheden nog niet onder de uitoefening van het bedrijf van de Woonstichting

73 Datum VIII.6:171 Let op:art.6:171 blijft restrictief: *Gerechtshof 's-hertogenbosch 12 november 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:5280 (Schade door sloopwerkzaamheden, aansprakelijkheid opdrachtgever aangenomen)(vervolg van: Gerechtshof s- Hertogenbosch 12 april 2012, ECLI:NL:GHSHE:2012:BW2275); *Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 17 september 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:6875 (Aansprakelijkheid executant voor vermeende fouten gerechtsdeurwaarder? Geen sprake van bedrijfsuitoefening, aansprakelijkheid afgewezen); *Rb. Amsterdam 19 juni 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:3530 (Reïntegratiebedrijf geen hulppersoon van UWV in de zin van art. 6:171); *Rb. Den Haag 23 juli 2013, ECLI:NL:RBDHA:2013:9278, JA 2013/149 (Vrije beroepen vallen onder de reikwijdte van art. 6:171/praktijkvennootschap tandarts).

74 Datum IX.6:181 HR 1 april 2011, LJN BP 1475, NJB 16 mei 2011 (Vooraf),RvdW 2011, 455, NJ 2011, 405 TTT(Trappend paard Loretta) Wie is de bedrijfsmatige gebruiker van een paard dat door de manege wordt gebruikt, maar waarbij het zadelmak maken en africhten tevens ten goede komt aan de eigenaar?

75 Datum IX 6:181 R.o: 3.3: Het primaat van art. 6:181 Dat ook de eigenaar nut heeft is niet van belang voor de toepasbaarheid van art. 6:181. Evenmin is duurzaamheid van belang De aansprakelijkheidsvraag gaat aan de verzekeringsvraag vooraf.

76 Datum IX.6:181 Toepassing Loretta: Hof Leeuwarden 28 februari 2012, LJN BV7349, JA 2012, 73 (ongeval bij uitladen paard, aansprakelijkheid werkgever, bedrijfsmatig gebruik).

77 Datum IX.6:181 Toepassing Loretta: Rb. Den Haag 5 december 2012, ECLI:NL:RBSGR:2012:BY5997, LJN BY 5997, NJF 2013/37, JA 2013/ 31, RAV 2013/39 (Stallingsovereenkomst);

78 Datum IX.6:181 Rb. Oost-Brabant 27 februari 2014, JA 2014, 59 m.nt. Kolder X en Z exploiteren als vennoten gezamenlijk een manege (vof). Y sluit een stalovereenkomst met de manege om daar haar jonge paard L onder te brengen. In de stalovereenkomst is bepaald dat Y jegens de stalhouder en derden aansprakelijk is voor schade veroorzaakt door eigen gedragingen van haar dieren tijdens het verblijf op de manege. Y wil haar jonge paard L tevens graag africhten en trainen. Omdat Y zelf geen ervaring heeft met het rijden op en het trainen van jonge paarden, neemt zij daarvoor op de manege les bij X. Alle lessen met het paard vinden gedurende ongeveer vier maanden plaats op de manege Na een les loopt X mee met Y en haar paard naar de poetsplaats van de manege, om Y te laten zien hoe longeren met een enkele lijn werkt. Y longeerde altijd met een dubbele lijn, maar X adviseerde haar dat in het vervolg met een enkele lijn te doen. Wanneer X op de poetsplaats een touwtje aan de singel van het paard wil bevestigen, trapt het dier plotseling naar voren. X wordt geraakt en houdt daaraan blijvend knieletsel over. X spreekt Y daarop als bezitter van het paard ex art. 6:179 BW tot vergoeding van de schade aan. Bezitter Y verweert zich onder verwijzing naar het Loretta-arrest: ten tijde van het ongeval werd het paard bedrijfsmatig gebruikt door de manege ex art. 6:181 BW, zodat zijzelf als bezitter niet (meer) ex art. 6:179 BW is aan te spreken.

79 Datum IX.6:181 - Het tegen betaling stallen (bewaren) van Y s paard bij de manege maakt laatstgenoemde nog niet tot bedrijfsmatige gebruiker ex art. 6:181 -> tussen partijen gesloten stalovereenkomst - Niet enkel sprake van stallen (bewaren) van Y s paard op de manege. X heeft aan Y tevens tegen betaling les gegeven bij het berijden en trainen van haar paard. - Anders dan in de Loretta-zaak heeft de manege het paard niet zélf getraind of bereden, maar uitsluitend aan Y instructies gegeven hoe zijzelf haar paard kon beleren. - De geringe bemoeienis van de manege met het paard rechtvaardigt niet dat de manege als bedrijfsmatige gebruiker van dat dier ex art. 6:181 BW wordt aangemerkt. - Y ex art. 6:179 BW als bezitter aansprakelijk voor de schade die haar paard aan manegehouder X heeft toegebracht

80 Datum X. 7:658 lid 4 jo 7:611 Art. 7:658 lid 4 (Letselschade die de ZZP-er zelf oploopt) HR 23 maart 2012, LJN BV 0616, RvdW 2012, 447 ( Davelaar-Allspan Barneveld BV) Hof Den Bosch 16 april 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:BZ8300, JA 2013/88 JAR 2013/139, RAR 2013/101(Davelaar/Allspan, na verwijzing). -Rb. Almelo 28 maart 2013, ECLI:NL:RBONE:2013:BZ5803, RVR 2013/63 (lijmwerkzaamheden zzp er). -Rb. Gelderland 12 februari 2014, ECLI:NL:RBGEL:2014:1966, JA 2014/71, NJF 2014/206 (val van dak zzp er). -Rb. Den Haag 1 juli 2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:8149 (val in liftschacht zzp er). -Rb. Midden-Nederland 17 juli 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:2855, JA 2013/154, Prg. 2013/248, JAR 2013/209, RAR 2013/142 (verkeersongeval zzp er).

81 Datum Bedankt voor uw aandacht.

WEBINAR Kwalitatieve aansprakelijkheid febr. 2015

WEBINAR Kwalitatieve aansprakelijkheid febr. 2015 Datum 28-02-2014 1 WEBINAR Kwalitatieve aansprakelijkheid febr. 2015 Jurisprudentie Actualiteiten Datum 28-02-2014 2 Rb. Gelderland 15 oktober 2014, C/05/253886 / HA ZA 13-753 (Zurich-Gem. Nijmegen)(niet

Nadere informatie

KWALITATIEVE AANSPRAKELIJKHEID SPREKER PROF. MR. F.T. OLDENHUIS 10 FEBRUARI 2015 12:00 14:15 UUR WWW.AVDR.NL

KWALITATIEVE AANSPRAKELIJKHEID SPREKER PROF. MR. F.T. OLDENHUIS 10 FEBRUARI 2015 12:00 14:15 UUR WWW.AVDR.NL KWALITATIEVE AANSPRAKELIJKHEID SPREKER PROF. MR. F.T. OLDENHUIS 10 FEBRUARI 2015 12:00 14:15 UUR WWW.AVDR.NL Inhoudsopgave Prof. mr. F.T. Oldenhuis Buiten-contractuele aansprakelijkheid Literatuur Dissertaties:

Nadere informatie

HOOFDSTUK II De aansprakelijkheid van ouders/voogden voor hun minderjarige kinderen /7

HOOFDSTUK II De aansprakelijkheid van ouders/voogden voor hun minderjarige kinderen /7 INHOUDSOPGAVE Voorwoord /V Lijst van verkort aangehaalde literatuur / XIII HOOFDSTUK I Kwalitatieve aansprakelijkheid /1 1 Inleiding / 1 2 Begrenzing van kwalitatieve aansprakelijkheid / 2 3 Uitbreiding

Nadere informatie

13-05- 14. Programma van vandaag. Aansprakelijkheid van (brede) scholen

13-05- 14. Programma van vandaag. Aansprakelijkheid van (brede) scholen 13 mei 2014 Netwerk sport bewegen en gezonde leefstijl Brechtje Paijmans Doelen Advocatuur & Universiteit Utrecht paijmans@doelenadvocatuur.nl Programma van vandaag ongevallen Aspecten van verzekering

Nadere informatie

RISICO-AANSPRAKELIJKHEDEN BIJ PAARDEN. I. Risico-aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door dieren

RISICO-AANSPRAKELIJKHEDEN BIJ PAARDEN. I. Risico-aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door dieren RISICO-AANSPRAKELIJKHEDEN BIJ PAARDEN I. Risico-aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door dieren In de Nederlandse wet is een aantal risico-aansprakelijkheden opgenomen, waaronder voor dieren. De

Nadere informatie

Inleiding. Het systeem II 15. Causaal verband Relativiteit Groepsaansprakelijkheid. Aansprakelijkheid voor personen

Inleiding. Het systeem II 15. Causaal verband Relativiteit Groepsaansprakelijkheid. Aansprakelijkheid voor personen Inhoud I 1 2 Deel 1 II 3 4 5 6 7 8 9 10 III 11 12 13 14 15 Inleiding Aansprakelijkheidsrecht Het systeem Vestiging Aansprakelijkheid voor eigen onrechtmatig handelen (art. 6:162 BW) Onrechtmatige daad

Nadere informatie

De Kelderluikcriteria: (still) hot or not?

De Kelderluikcriteria: (still) hot or not? De Kelderluikcriteria: (still) hot or not? PIV Jaarconferentie 18 maart 2016 Saskia Phoelich-Pontier NN Advocaten Stelling De Kelderluikcriteria geven onvoldoende handvatten om in specifieke gevallen te

Nadere informatie

NIS-bijeenkomst 17 januari 2013. Herstelcoach Actualiteiten. Arlette Schijns

NIS-bijeenkomst 17 januari 2013. Herstelcoach Actualiteiten. Arlette Schijns NIS-bijeenkomst 17 januari 2013 Herstelcoach Actualiteiten Arlette Schijns Wat ga ik met jullie bespreken? Herstelcoach: de juridische inbedding Actualiteiten - Verkeersongevallenjurisprudentie: 7:611

Nadere informatie

Schoorstenenconferentie. Veiligheid en aansprakelijkheid. 28 oktober 2015, Kantens. mr. Arvin Kolder

Schoorstenenconferentie. Veiligheid en aansprakelijkheid. 28 oktober 2015, Kantens. mr. Arvin Kolder Schoorstenenconferentie Veiligheid en aansprakelijkheid 28 oktober 2015, Kantens mr. Arvin Kolder Kraanongeval Alphen a/d Rijn, 3 augustus 2015 De bouwkranen vielen om tijdens het hijsen van een brugdeel

Nadere informatie

Het effect van de Wnra op de schaderegeling. 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom

Het effect van de Wnra op de schaderegeling. 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom Het effect van de Wnra op de schaderegeling 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom Programma Schade van de ambtenaar Rechtspositionele voorschriften Werkgeversaansprakelijkheid Goed werkgeverschap

Nadere informatie

Onrechtmatige daad: aansprakelijkheid voor personen

Onrechtmatige daad: aansprakelijkheid voor personen Monografieen Nieuw BW B46 Onrechtmatige daad: aansprakelijkheid voor personen Mr. F.T. Oldenhuis universitär hoofddocent vakgroep Privaatrecht en Notarieel Recht aan de Rijksuniversiteit te Groningen raadsheer-plaatsvervanger

Nadere informatie

Aansprakelijkheid Scholen

Aansprakelijkheid Scholen Aansprakelijkheid Scholen Mr. B.M. (Brechtje) Paijmans KBS Advocaten / Universiteit Utrecht 12 januari 2011 1 www.kbsadvocaten.nl NRC Handelsblad 11 maart 2006 2 Schade op school: aansprakelijke partijen

Nadere informatie

Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht. Vught 12 november 2013 Ton Hartlief

Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht. Vught 12 november 2013 Ton Hartlief Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht Vught 12 november 2013 Ton Hartlief Agenda ongevallenrecht: hoever strekt de zorg? gevaarzetting kwalitatieve aansprakelijkheden eventueel in

Nadere informatie

Franchise. Jurisprudentie Myrthe S.J. Steenhuis

Franchise. Jurisprudentie Myrthe S.J. Steenhuis Franchise Jurisprudentie 2015 Myrthe S.J. Steenhuis Statistieken 2013 / 2014 / 2015 PAGE 2 Statistieken 2013 / 2014 / 2015 PAGE 3 Statistieken Aangespannen door: PAGE 4 Statistieken Grotendeels in het

Nadere informatie

Onrechtmatig beslag. Spraakverwarring. 10 september 2013. Onrechtmatig beslag 10 september 2013. Onrechtmatig beslag Ten onrechte gelegd beslag

Onrechtmatig beslag. Spraakverwarring. 10 september 2013. Onrechtmatig beslag 10 september 2013. Onrechtmatig beslag Ten onrechte gelegd beslag Gijs Molkenboer Senior adviseur JZ SNS REAAL www.gijsmolkenboer.nl Onrechtmatig beslag 10 september 2013 Spraakverwarring. Onrechtmatig beslag Ten onrechte gelegd beslag Academie voor de rechtspraktijk

Nadere informatie

Platform WOW Aansprakelijkheid en wegbeheer

Platform WOW Aansprakelijkheid en wegbeheer Platform WOW Aansprakelijkheid en wegbeheer Wie zijn wij? Melior Verzekeringen - Marc Mutsaars accountmanager - Cherrie Elfferich senior jurist overheidsaansprakelijkheid Wat gaan we vandaag doen? Ochtend:

Nadere informatie

Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen Hof van Justitie van de Europese Unie

Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen Hof van Justitie van de Europese Unie Jurisprudentielijst Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen - 6 februari 1973, C-48/72, ECLI:EU:C:1973:11. - 6 oktober 1976, C-14/76, ECLI:EU:C:1976:134, NJ 1977/170, m.nt. J.C. Schultsz. - 22

Nadere informatie

Kwalitatieve aansprakelijkheid van bedrijfsmatige gebruiker van zaken, opstallen en dieren

Kwalitatieve aansprakelijkheid van bedrijfsmatige gebruiker van zaken, opstallen en dieren Kwalitatieve aansprakelijkheid van de bedrijfsmatige gebruiker van zaken, opstallen en dieren Een onderzoek naar de reikwijdte van het functioneel verband in artikel 6:181 BW en de verhouding daarvan tot

Nadere informatie

1. Onlangs wees de Hoge Raad een baanbrekend arrest over artikel 7:658 lid 4 BW. Daarin werd overwogen dat een zzp-er een persoon kan zijn in de zin

1. Onlangs wees de Hoge Raad een baanbrekend arrest over artikel 7:658 lid 4 BW. Daarin werd overwogen dat een zzp-er een persoon kan zijn in de zin 1. Onlangs wees de Hoge Raad een baanbrekend arrest over artikel 7:658 lid 4 BW. Daarin werd overwogen dat een zzp-er een persoon kan zijn in de zin van lid 4 (zie Hoge Raad 23 maart 2012, LJN BV0616,

Nadere informatie

Aansprakelijkheid bij Arbeidsongevallen

Aansprakelijkheid bij Arbeidsongevallen Congres Veiligheid & Toezicht 10 november 2014 Aansprakelijkheid bij Arbeidsongevallen Mr. E.H. de Joode Inleiding Veiligheid & Toezicht Op de werkvloer Ondergeschiktheid werknemer Zorgplicht werkgever

Nadere informatie

B35 Schadevergoeding: algemeen, deel 2

B35 Schadevergoeding: algemeen, deel 2 Monografieen BW B35 Schadevergoeding: algemeen, deel 2 Prof. mr. C.J.M. Klaassen Kluwer - Deventer - 2007 Inhoud VOORWOORD XI LUST VAN AFKORTINGEN XIII LUST VAN VERKORT AANGEHAALDE LITERATUUR XV I INLEIDING

Nadere informatie

Lijst van gebruikte afkortingen

Lijst van gebruikte afkortingen Inhoudsopgave Lijst van gebruikte afkortingen IX 1 Inleiding 1 1.1 Achtergrond: causaliteitsonzekerheid in het aansprakelijkheidsrecht 1 1.2 Relevantie en afbakening van het onderzoek 3 1.2.1 Relevantie

Nadere informatie

Rb. 's-gravenhage 6 juli 2012, LJN BX2021, JA 2012/183. Trefwoorden: Sommenverzekering, Voordeelstoerekening, Eigen schuld

Rb. 's-gravenhage 6 juli 2012, LJN BX2021, JA 2012/183. Trefwoorden: Sommenverzekering, Voordeelstoerekening, Eigen schuld Rb. 's-gravenhage 6 juli 2012, LJN BX2021, JA 2012/183 Trefwoorden: Sommenverzekering, Voordeelstoerekening, Eigen schuld Auteurs: mr. M. Verheijden en mr. L. Stevens Samenvatting In maart 2009 vindt een

Nadere informatie

zelfstandige betekenis art. 6:174 wie is in kwaliteit aansprakelijk? werkgeversaansprakelijkheid

zelfstandige betekenis art. 6:174 wie is in kwaliteit aansprakelijk? werkgeversaansprakelijkheid Agenda ongevallenrecht zelfstandige betekenis art. 6:174 wie is in kwaliteit aansprakelijk? werkgeversaansprakelijkheid schadebeperking Ongevallenrecht Hof Den Bosch NJF 2010, 343 Hoosemans/Brameco bezoekster

Nadere informatie

De werkgever en het kelderluik

De werkgever en het kelderluik ARTIKELEN De werkgever en het kelderluik Over toepassing van de Kelderluik-criteria bij artikel 6:162 en artikel 7:658 BW 1 Inleiding In de jaren zestig van de vorige eeuw hebben zogenoemde gezichtspuntencatalogi

Nadere informatie

Jurisprudentie. Hof Arnhem-Leeuwarden 31 maart 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:2353

Jurisprudentie. Hof Arnhem-Leeuwarden 31 maart 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:2353 Jurisprudentie Verwerping beroep omkeringsregel Hof Arnhem-Leeuwarden 31 maart 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:2353 1. Inleiding In veel procedures wordt een beroep gedaan op de omkeringsregel. De mogelijkheden

Nadere informatie

hikking RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND Afdeling Civiel recht kantonrechter locatie Utrecht zaaknummer: UE VERZ MAR/1217

hikking RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND Afdeling Civiel recht kantonrechter locatie Utrecht zaaknummer: UE VERZ MAR/1217 Afdeling Civiel recht kantonrechter locatie Utrecht zaaknummer: 4498796 UE VERZ 15-500 MAR/1217 Beschikking van 23 december 2015 hikking RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND inzake [VERZOEKSTER], wonende te Wijk

Nadere informatie

WERKGEVERSAANSPRAKLIJKHEID ARBEIDSONGEVALLEN. Bronneberg Advocaten heet u welkom. Mr. H.F.A. Bronneberg

WERKGEVERSAANSPRAKLIJKHEID ARBEIDSONGEVALLEN. Bronneberg Advocaten heet u welkom. Mr. H.F.A. Bronneberg WERKGEVERSAANSPRAKLIJKHEID ARBEIDSONGEVALLEN Bronneberg Advocaten heet u welkom. Mr. H.F.A. Bronneberg Artikel 7:658 en 7:611 BW risico of schuldaansprakelijkheid?; de wet laat de zorgplicht voor de veiligheid

Nadere informatie

Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen

Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen mr. Harold de Boer mr. Stephan de Vries 12 januari 2015 Sport Fryslân De Haan Advocaten & Notarissen PROGRAMMA 1. Inleiding 2. Bestuur en Taak - interne aansprakelijkheid

Nadere informatie

Aansprakelijkheid van scholen

Aansprakelijkheid van scholen 18 april 2013 NVOR Brechtje Paijmans Doelen Advocatuur & Universiteit Utrecht paijmans@doelenadvocatuur.nl Programma van vandaag Kwaliteit van het onderwijs Aansprakelijkheid (en) Twee verschillende rechtsverhoudingen

Nadere informatie

De werkgever en het kelderluik

De werkgever en het kelderluik ARTIKELEN De werkgever en het kelderluik Over toepassing van de Kelderluik-criteria bij artikel 6:162 en artikel 7:658 BW 1 Inleiding In de jaren zestig van de vorige eeuw hebben zogenoemde gezichtspuntencatalogi

Nadere informatie

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 6 november 2015 Uitleg van verzekeringsvoorwaarden Prof. mr. drs. M.L.

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 6 november 2015 Uitleg van verzekeringsvoorwaarden Prof. mr. drs. M.L. Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 6 november 2015 Uitleg van verzekeringsvoorwaarden Prof. mr. drs. M.L. Hendrikse Uitleg van verzekeringsvoorwaarden (1)! Inleiding: het 2-fasen uitlegmodel

Nadere informatie

Onder Professoren. Aansprakelijkheid van bestuurders. 14 april 2015 VAAN Utrecht. prof. mr. Claartje Bulten

Onder Professoren. Aansprakelijkheid van bestuurders. 14 april 2015 VAAN Utrecht. prof. mr. Claartje Bulten Onder Professoren Aansprakelijkheid van bestuurders 14 april 2015 VAAN Utrecht prof. mr. Claartje Bulten Aansprakelijkheid van bestuurders Onderwerpen Interne aansprakelijkheid Externe aansprakelijkheid

Nadere informatie

Datum 8 juni 2011 Onderwerp De op het goed werkgeverschap gebaseerde verzekeringsplicht

Datum 8 juni 2011 Onderwerp De op het goed werkgeverschap gebaseerde verzekeringsplicht 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG sector privaatrecht Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus

Nadere informatie

Jurisprudentie Ondernemingsrecht

Jurisprudentie Ondernemingsrecht Jurisprudentie Ondernemingsrecht 3 februari 2015 Mr. P.J. Peters 1 HR 23 mei 2014, JOR 2014, 229 Kok/Maas q.q. Bestuurdersaansprakelijkheid/selectieve betaling Casus P. Kok ( Kok ) 100% bestuurder Kok

Nadere informatie

Niet-nakoming van verbintenissen

Niet-nakoming van verbintenissen Monografieen BW B33 Niet-nakoming van verbintenissen Mr. G.T. de Jong universitair hoofddocent aan de RÜG, Groningen Kluwer - Deventer - 2006 Inhoud LUST VAN AFKORTINGEN IX LlTERATUURLIJST XI I ALGEMEEN

Nadere informatie

Veiligheid en preventie in het medische aansprakelijkheidsrecht

Veiligheid en preventie in het medische aansprakelijkheidsrecht Veiligheid en preventie in het medische aansprakelijkheidsrecht 17 e PIV Jaarconferentie Veiligheid voorop! Apeldoorn, 31 maart 2017 mr. O.L. (Oswald) Nunes www.kbsadvocaten.nl 1 Vier thema s 1. Transparantie

Nadere informatie

ONTBINDING, SCHADEVERGOEDING EN NAKOMING. De remedies voor wanprestatie in het licht van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit

ONTBINDING, SCHADEVERGOEDING EN NAKOMING. De remedies voor wanprestatie in het licht van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit ONTBINDING, SCHADEVERGOEDING EN NAKOMING De remedies voor wanprestatie in het licht van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit mr. M.M. Stolp Kluwer - Deventer - 2007 Inhoudsopgave Deel

Nadere informatie

Actualiteiten aansprakelijkheidsrecht. werkgeversaansprakelijkheid na 11-11-2011. gevolgen voor art. 7:658? dekking op AVB?

Actualiteiten aansprakelijkheidsrecht. werkgeversaansprakelijkheid na 11-11-2011. gevolgen voor art. 7:658? dekking op AVB? Actualiteiten aansprakelijkheidsrecht ongevallenrecht: hoe ver strekt de zorg? werkgeversaansprakelijkheid na 11-11-2011 gevolgen voor art. 7:658? dekking op AVB? werkgeversaansprakelijkheid ex art. 7:658

Nadere informatie

Aansprakelijkheid voor robots en algoritmes. Eric Tjong Tjin Tai Private Law, Tilburg Law School 12 mei 2017

Aansprakelijkheid voor robots en algoritmes. Eric Tjong Tjin Tai Private Law, Tilburg Law School 12 mei 2017 Aansprakelijkheid voor robots en algoritmes Eric Tjong Tjin Tai Private Law, Tilburg Law School 12 mei 2017 https://xkcd.com/1831/ 1. Robots: waar denken we aan? Westworld? Of: Moderne robots Algoritmes

Nadere informatie

Onderwijsinstelling aansprakelijk voor ontoereikende dekking van schoolongevallenpolis?

Onderwijsinstelling aansprakelijk voor ontoereikende dekking van schoolongevallenpolis? Onderwijsinstelling aansprakelijk voor ontoereikende dekking van schoolongevallenpolis? Enkele beschouwingen naar aanleiding van HR 28 oktober 2011, LJN BQ2324, RvdW 2011, 1313 (Beganovic/Stichting ROC

Nadere informatie

Supermarktvastgoed & Huurrecht

Supermarktvastgoed & Huurrecht Supermarktvastgoed & Huurrecht Vrijdag 8 maart 2013 Jodit M. de Bruin Programma Inleiding huurrecht Asbest Exploitatieplicht Afwijkende bedingen Huurprijzen Renovatie 2 Inleiding (1) Soorten huur Gebouwde

Nadere informatie

mr. ing. R.O.B. Poort

mr. ing. R.O.B. Poort AANSPRAKELIJKHEID VAN DE VEILIGHEIDSKUNDIGE 17 maart 2011 mr. ing. R.O.B. Poort 17 maart 2011 www.bureaupoort.nl 1 OPBOUW WORKSHOP Beroepsaansprakelijkheid algemeen Wanprestatie (contractueel) Onrechtmatige

Nadere informatie

Het verstrekken van referenties na einde dienstverband; goed ex-werkgeverschap vereist?

Het verstrekken van referenties na einde dienstverband; goed ex-werkgeverschap vereist? Laura Gringhuis Advocaat Het verstrekken van referenties na einde dienstverband; goed ex-werkgeverschap vereist? Belastingrecht 28 september 2018 Het opgeven van oud-werkgevers als referent en het verstrekken

Nadere informatie

Voordeelstoerekening LSA 2018

Voordeelstoerekening LSA 2018 Voordeelstoerekening LSA 2018 Chris van Dijk Vooropstelling: schade deels feitelijk, deels normatief Niet gedefinieerd in rechtspraak of Parl. Geschiedenis Bloembergen: Causaal- en vergelijkingselement:

Nadere informatie

Juridische Aspecten van het Autonoom Rijden

Juridische Aspecten van het Autonoom Rijden Juridische Aspecten van het Autonoom Rijden 1 Wettelijke regelingen Internationaal Verdrag van Wenen inzake verkeerstekens (1968) - VN (Int. Wegencongres -1908/ Verdrag van Genève -1931) Haags verkeersongevallenverdrag

Nadere informatie

BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND. Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen

BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND. Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen INHOUD I. De begrippen burgerlijke aansprakelijkheid en strafrechtelijke II. Twee concrete

Nadere informatie

13 Arbeidsongevallen en beroepsziekten

13 Arbeidsongevallen en beroepsziekten Monografieën Privaatrecht 13 Arbeidsongevallen en beroepsziekten S.D. Lindenbergh Tweede druk ï Kluwer a Wolters Kluwer business Kluwer- Deventer - 2009 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 Inleiding /1 1 Het thema

Nadere informatie

Omgaan met aansprakelijkheidsrisico's, vrijwaringsbedingen en verzekerbaarheid

Omgaan met aansprakelijkheidsrisico's, vrijwaringsbedingen en verzekerbaarheid 20 november 2012 Training Contracteren Omgaan met aansprakelijkheidsrisico's, vrijwaringsbedingen en verzekerbaarheid Erik van Orsouw erik.van.orsouw@kvdl.nl Inleiding 1. Quiz 2. Aansprakelijkheidsrecht:

Nadere informatie

VNG Juridische 2-daagse

VNG Juridische 2-daagse VNG Juridische 2-daagse Succesvol kostenverhaal door gemeenten Dr. G.A. van der Veen AKD (Rotterdam) 11 oktober 2011 Inleiding 1. Introductie 2. Zorg voor een goede grondslag voor kostenverhaal voorbeeld

Nadere informatie

Organisatie van de vereniging

Organisatie van de vereniging Organisatie van de vereniging en de materiele kenmerken Marjan Koelemeijer Vereniging anno 2018 2 21-11-2018 De vereniging in de spotlights Organisatievormen Flexibel verenigingsrecht Vereniging met afdelingen

Nadere informatie

Juridische aspecten van de behandeling van beroepsziektezaken. mr Veneta Oskam en Derk-Jan van der Kolk NIS, 16 mei 2013

Juridische aspecten van de behandeling van beroepsziektezaken. mr Veneta Oskam en Derk-Jan van der Kolk NIS, 16 mei 2013 Juridische aspecten van de behandeling van beroepsziektezaken mr Veneta Oskam en Derk-Jan van der Kolk NIS, 16 mei 2013 Agenda Inleiding Bewijs Causaliteit Praktische aanpak Deskundigen Zorgplicht werkgever

Nadere informatie

Aansprakelijkheid, de wegbeheerder en het verkeer: een overzicht van bewijs(last)kwesties

Aansprakelijkheid, de wegbeheerder en het verkeer: een overzicht van bewijs(last)kwesties Aansprakelijkheid, de wegbeheerder en het verkeer: een overzicht van bewijs(last)kwesties Ivo Giesen Utrecht Centre for Accountability and Liability Law ( UCALL ) & Molengraaff Instituut voor Privaatrecht

Nadere informatie

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 3 november 2017 Normale voorzichtigheid- en opzetclausule Prof. mr. drs. M.L.

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 3 november 2017 Normale voorzichtigheid- en opzetclausule Prof. mr. drs. M.L. Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) ACIS 3 november 2017 Normale voorzichtigheid- en opzetclausule Prof. mr. drs. M.L. Hendrikse Eigen Schuld (1) Art. 7:952 BW bepaalt voor de schadeverzekering

Nadere informatie

Whiplash: de hypothetische situatie zónder ongeval

Whiplash: de hypothetische situatie zónder ongeval Whiplash: de hypothetische situatie zónder ongeval PIV-congres 22 maart 2013, Utrecht mr. Arvin Kolder Is ieder whiplash-slachtoffer een kneus? Schadevaststelling -> vergelijkingshypothese - (feitelijke)

Nadere informatie

Is het BYOD concept wenselijk voor werkgever en werknemer?

Is het BYOD concept wenselijk voor werkgever en werknemer? Universiteit Utrecht Paper voor het vak informatietechnologie & recht Is het BYOD concept wenselijk voor werkgever en werknemer? Auteur: Nick Verboom Docenten: Tina van de Linde Studentnummer: 3844870

Nadere informatie

Jurisprudentie Arbeidsrecht. Maandag 21 december 2015 Mr. K.J. Hillebrandt Palthe Oberman Advocaten

Jurisprudentie Arbeidsrecht. Maandag 21 december 2015 Mr. K.J. Hillebrandt Palthe Oberman Advocaten Jurisprudentie Arbeidsrecht Maandag 21 december 2015 Mr. K.J. Hillebrandt Palthe Oberman Advocaten Onderwerpen - Introductie - Jurisprudentie WWZ - Overige relevante jurisprudentie Jurisprudentie WWZ -

Nadere informatie

Een terugblik en een bespreking van de uitspraak van de Hoge Raad van 23 maart 2012 (Davelaar/Allspan)

Een terugblik en een bespreking van de uitspraak van de Hoge Raad van 23 maart 2012 (Davelaar/Allspan) aanknopingspunten voor de vraag of het instellen van de deelgeschillenregeling al dan niet zinvol is. Tot slot oordelen rechters verschillend over de omvang van de kosten. Dat leidt tot zeer grote verschillen

Nadere informatie

Onrechtmatige daad. Benadeling van de boedel. Misbruik van rechtspersoonlijkheid.

Onrechtmatige daad. Benadeling van de boedel. Misbruik van rechtspersoonlijkheid. Annotatie bij HR 27-02-2009, C07/168HR, LJN BG6445 Onrechtmatige daad. Benadeling van de boedel. Misbruik van rechtspersoonlijkheid. [BW art. 6:162] Een gefailleerde natuurlijke persoon heeft de eigendom

Nadere informatie

Voorrang hebben versus overschrijding van de maximumsnelheid

Voorrang hebben versus overschrijding van de maximumsnelheid Voorrang hebben versus overschrijding van de maximumsnelheid Mr. Bert Kabel (1) Inleiding In het hedendaagse verkeer komt het regelmatig voor dat verkeersdeelnemers elkaar geen voorrang verlenen. Gelukkig

Nadere informatie

Toezicht en aansprakelijkheid

Toezicht en aansprakelijkheid Toezicht en aansprakelijkheid Een rechtsvergelijkend onderzoek naar de rechtvaardiging voor de aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad van toezichthouders ten opzichte van derden PROF. MR. I. GIESEN Hoogleraar

Nadere informatie

3 Onrechtmatige overheidsdaad

3 Onrechtmatige overheidsdaad Monografieen Privaatrecht 3 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange Vierde druk Deventer - 2005 Inhoud VERKORT AANGEHAALDE

Nadere informatie

Aansprakelijkheid van rechtspersoon-bestuurders en feitelijk beleidsbepalers

Aansprakelijkheid van rechtspersoon-bestuurders en feitelijk beleidsbepalers Dit artikel is gepubliceerd in het tijdschrift Juridisch up to Date, september 2008 Aansprakelijkheid van rechtspersoon-bestuurders en feitelijk beleidsbepalers Mr. dr. S. Parijs, CMS Derks Star Busmann

Nadere informatie

1 Rechtbank Breda, 13 juli 2012

1 Rechtbank Breda, 13 juli 2012 BEDRIJFSOPVOLGINGSFACILITEIT SUCCESSIEWET OOK VOOR PRIVÉVERMOGEN? Op 13 juli 2012 heeft rechtbank Breda uitspraak gedaan in een zaak over de bedrijfsopvolgingsfaciliteit uit de Successiewet 1956 (LJN:

Nadere informatie

Werkgerelateerde verkeersongevallen. Lisette de Haan, 11 mei 2017, NIS bijeenkomst

Werkgerelateerde verkeersongevallen. Lisette de Haan, 11 mei 2017, NIS bijeenkomst Werkgerelateerde verkeersongevallen Lisette de Haan, 11 mei 2017, NIS bijeenkomst U kent het wel, zo n typisch Zeeuwse weg Verkeersongevallen zitten in een klein hoekje Wat nu bij (letsel)schade? Allerlei

Nadere informatie

AANSPRAKELIJKHEID VOOR PERSONEN FRITS DE VRIES 25 JUNI 2015

AANSPRAKELIJKHEID VOOR PERSONEN FRITS DE VRIES 25 JUNI 2015 AANSPRAKELIJKHEID VOOR PERSONEN FRITS DE VRIES 25 JUNI 2015 Grondslag voor aansprakelijkheid Mix van motieven Profijt Gevaarzetting Zeggenschap/invloed Deep pocket/eenheid van onderneming Kanalisatie Hulppersonen

Nadere informatie

Klaag op tijd én op de juiste wijze (!): het toetsingskader voor verval van recht

Klaag op tijd én op de juiste wijze (!): het toetsingskader voor verval van recht Klaag op tijd én op de juiste wijze (!): het toetsingskader voor verval van recht Author : gvanpoppel Klachtplicht Bij het verrichten van een gebrekkige prestatie of de levering van een gebrekkige zaak,

Nadere informatie

Voordeelstoerekening volgens het arrest Verhaeg/ Jenniskens: duidelijkheid of debat?

Voordeelstoerekening volgens het arrest Verhaeg/ Jenniskens: duidelijkheid of debat? Mr. J.W. Silvius 1 Voordeelstoerekening volgens het arrest Verhaeg/ Jenniskens: duidelijkheid of debat? Het is omstreden of het redelijk is om uitkeringen uit verzekeringen in mindering te brengen op de

Nadere informatie

ENIGE KNELPUNTEN AANGAANDE VERJARING IN HET VERZEKERINGSRECHT VRIJDAG 11 NOVEMBER 2016

ENIGE KNELPUNTEN AANGAANDE VERJARING IN HET VERZEKERINGSRECHT VRIJDAG 11 NOVEMBER 2016 ENIGE KNELPUNTEN AANGAANDE VERJARING IN HET VERZEKERINGSRECHT VRIJDAG 11 NOVEMBER 2016 ONDERWERPEN Recht vóór inwerkingtreding titel 7.17 BW Recht bij inwerkingtreding titel 7.17 BW Verjaringstermijn van

Nadere informatie

Kluwer Online Research Bedrijfsjuridische berichten Verruiming van de zorgplicht en werkgeversaansprakelijkheid

Kluwer Online Research Bedrijfsjuridische berichten Verruiming van de zorgplicht en werkgeversaansprakelijkheid Bedrijfsjuridische berichten Verruiming van de zorgplicht en werkgeversaansprakelijkheid Auteur: Mr. T.L.C.W. Noordoven[1] Hoge Raad 23 maart 2012, JAR 2012/110 1.Inleiding Maakt het vanuit het oogpunt

Nadere informatie

Webinar Arbeidsrecht Jurisprudentie (procesrecht) Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015

Webinar Arbeidsrecht Jurisprudentie (procesrecht) Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015 Webinar Arbeidsrecht Jurisprudentie (procesrecht) Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015 Bewijslastverdeling o.s.v. (I) Hof Arnhem-Leeuwarden 1 april 2014, ECLI:NL: HARL:2014:2600:

Nadere informatie

JURISPRUDENTIE AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT

JURISPRUDENTIE AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT JURISPRUDENTIE AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT samengesteld door mr. F. Stadermann, mr. W.A. Luiten, mr. M. Keijzer-de Korver en mr. A. Koopman derde, geheel herziene druk Inhoudsopgave DEEL I: AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT

Nadere informatie

Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht. Sint Michielsgestel 11 november

Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht. Sint Michielsgestel 11 november Actualiteiten Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht Sint Michielsgestel 11 november Agenda ongevallenrecht: hoever strekt de zorg? risicoaansprakelijkheden en regres causaliteitskwesties ontwikkelingen

Nadere informatie

De derde-belanghebbende in het algemeen, inclusief. aandacht voor de huurder. Monique Rus-van der Velde. Presentatie VVOR 15 september 2015

De derde-belanghebbende in het algemeen, inclusief. aandacht voor de huurder. Monique Rus-van der Velde. Presentatie VVOR 15 september 2015 De derde-belanghebbende in het algemeen, inclusief aandacht voor de huurder Monique Rus-van der Velde Presentatie VVOR 15 september 2015 16-10-2015 Plan van aanpak Wie? Processuele positie derde-belanghebbenden

Nadere informatie

Aansprakelijkheid bij stages

Aansprakelijkheid bij stages Aansprakelijkheid bij stages Algemeen Artikel 6:170 BW bepaalt dat een werkgever aansprakelijk is voor een ondergeschikte. Door expliciet te spreken over een ondergeschikte heeft de wetgever beoogd dat

Nadere informatie

De Rechtbank Den Haag lijkt uitsluitsel te geven Verrekening van voordeel bij de arbeidsongeschiktheidsverzekering

De Rechtbank Den Haag lijkt uitsluitsel te geven Verrekening van voordeel bij de arbeidsongeschiktheidsverzekering De Rechtbank Den Haag lijkt uitsluitsel te geven Verrekening van voordeel bij de arbeidsongeschiktheidsverzekering 8 Mevrouw mr. L. van den Ham-Leerkes Nysingh Advocaten Heeft een zelfde gebeurtenis voor

Nadere informatie

Persoonlijke verwijtbaarheid en art. 2:11 BW: gaat dat samen?

Persoonlijke verwijtbaarheid en art. 2:11 BW: gaat dat samen? Persoonlijke verwijtbaarheid en art. 2:11 BW: gaat dat samen? Mr. J.P. Hellinga in zijn arrest van 1 mei 2012 1 heeft het gerechtshof s-hertogenbosch geoordeeld dat art. 2:11 BW van toepassing is bij aansprakelijkheid

Nadere informatie

Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren. Uw partner in gestapeld wonen!

Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren. Uw partner in gestapeld wonen! Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren Uw partner in gestapeld wonen! Verantwoord gebouw onderhoud aansprakelijkheid VvE door mr. K.J. Schuurs Juridische Dienst, VvE Belang Inhoud Aansprakelijkheid

Nadere informatie

Werkgeversaansprakelijkheid: Algemeen

Werkgeversaansprakelijkheid: Algemeen @AVDRnl Werkgeversaansprakelijkheid: Algemeen Artikel 7:658 BW Art. 7:658 lid 1: inhoud zorgplicht werkgever: lokalen, werktuigen en gereedschappen maatregelen en aanwijzingen redelijkerwijs voorkomen

Nadere informatie

Rechtbank Maastricht 26 oktober 2011, nr. HA RK 11-88, LJN BU7197 (mr. J.F.W. Huinen, mr. T.A.J.M. Provaas en mr. E.J.M. Driessen)

Rechtbank Maastricht 26 oktober 2011, nr. HA RK 11-88, LJN BU7197 (mr. J.F.W. Huinen, mr. T.A.J.M. Provaas en mr. E.J.M. Driessen) Rechtbank Maastricht 26 oktober 2011, nr. HA RK 11-88, LJN BU7197 (mr. J.F.W. Huinen, mr. T.A.J.M. Provaas en mr. E.J.M. Driessen) Noot I. van der Zalm Overlijdensschade. Schadeberekening. Inkomensschade.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Overheid. Op het verkeerde been gezet? Onbevoegde toezeggingen

Nieuwsbrief Overheid. Op het verkeerde been gezet? Onbevoegde toezeggingen mei 2013 Nieuwsbrief Overheid Op het verkeerde been gezet? Door J.(Jan) J. Jacobse 1 In de schadepraktijk komen we grofweg drie soorten problemen tegen in het verkeer tussen de burger en de overheid: 1

Nadere informatie

Civiele Procespraktijk

Civiele Procespraktijk Civiele Procespraktijk Nr. 14 januari 2011 De volgende onderwerpen worden behandeld: Uitleg opstalrecht op grond van notariële akte Verrekening van voordeel Aanvaarding rechtsstrijd Klachtplicht Risicoaansprakelijkheid

Nadere informatie

Lijst van gebruikte afkortingen

Lijst van gebruikte afkortingen Inhoudsopgave Lijst van gebruikte afkortingen VII 1 Inleiding tot onderzoek 1 1.1 Onzekere causaliteit 1 1.2 Proportionele aansprakelijkheid en het verlies van een kans 1 1.3 De Hoge Raad maakt een onderscheid

Nadere informatie

Opzegging duurovereenkomst. Mr. dr. H. Wammes

Opzegging duurovereenkomst. Mr. dr. H. Wammes Opzegging duurovereenkomst Mr. dr. H. Wammes * HR 1 juli 2014, NJ 2015,2 (noot T.T.T.) Eneco beëindigt sponsorovereenkomst met organisator en gaat de Benelux Tour zelf organiseren. * HR 10 oktober 2014,

Nadere informatie

Werkgeversaansprakelijkheid op grond van artikel 7:685 en 7:611 BW: een overzicht van de stand van zaken (deel 2) P.W.H.M. Willems en K.

Werkgeversaansprakelijkheid op grond van artikel 7:685 en 7:611 BW: een overzicht van de stand van zaken (deel 2) P.W.H.M. Willems en K. Werkgeversaansprakelijkheid op grond van artikel 7:685 en 7:611 BW: een overzicht van de stand van zaken (deel 2) P.W.H.M. Willems en K. Teuben 1 Inleiding In het eerste deel van deze bijdrage is ingegaan

Nadere informatie

Kunt U als contractenmaker nog exoneratieclausules schrijven die rechtens stand houden? Mr. G.J. Rijken

Kunt U als contractenmaker nog exoneratieclausules schrijven die rechtens stand houden? Mr. G.J. Rijken Kunt U als contractenmaker nog exoneratieclausules schrijven die rechtens stand houden? Mr. G.J. Rijken Ooit hadden we totale contractsvrijheid BW 1838 (regelend recht) Industriële revolutie (in ons land

Nadere informatie

Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht

Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht Naar een eenvormig stelsel? Mr.H.JW.AÜ Kluwer - Deventer - 2009 Lijst van gebruikte afkortingen

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht 21 januari 2015

Vereniging voor Pensioenrecht 21 januari 2015 Vereniging voor Pensioenrecht 21 januari 2015 Rechtspraak 2014 inzake: Wijzigen pensioenovereenkomst van de gewezen deelnemer Externe uitvoering pensioenrechten ex-partner DGA Lites finiri oportet in het

Nadere informatie

Jurisprudentie. HR 9 oktober 2009, LJN BI8583, RvdW 2009, 1154 (Kleijnen c.s./reaal Schadeverzekeringen)

Jurisprudentie. HR 9 oktober 2009, LJN BI8583, RvdW 2009, 1154 (Kleijnen c.s./reaal Schadeverzekeringen) Jurisprudentie Shockschade HR 9 oktober 2009, LJN BI8583, RvdW 2009, 1154 (Kleijnen c.s./reaal Schadeverzekeringen) Inleiding In het Taxibus-arrest uit 2002 heeft de Hoge Raad aangegeven onder welke omstandigheden

Nadere informatie

Aansprakelijkheid voor andermans fouten. Dennis Martens Steven Palm

Aansprakelijkheid voor andermans fouten. Dennis Martens Steven Palm Aansprakelijkheid voor andermans fouten Dennis Martens Steven Palm I Fouten van ondergeschikten Artikel 6:170 lid 1 Burgerlijk Wetboek Ondergeschikten Fouten van ondergeschikten Functioneel verband I Verhouding

Nadere informatie

Proportionele aansprakelijkheid. Prof.mr. E. Bauw Universiteit Utrecht

Proportionele aansprakelijkheid. Prof.mr. E. Bauw Universiteit Utrecht Proportionele aansprakelijkheid Prof.mr. E. Bauw Universiteit Utrecht Opbouw 1. Het vereiste van causaal verband 2. Bewijs van causaal verband 3. Remedies bij onzeker causaal verband 4. Proportionele aansprakelijkheid

Nadere informatie

Gerechtshof s-hertogenbosch 23 februari 2016, nr. 200.159.263_01, ECLI:NL:GHSHE:2016:637 (J.M. Brandenburg, H.A.W. Vermeulen en P.P.M.

Gerechtshof s-hertogenbosch 23 februari 2016, nr. 200.159.263_01, ECLI:NL:GHSHE:2016:637 (J.M. Brandenburg, H.A.W. Vermeulen en P.P.M. Gerechtshof s-hertogenbosch 23 februari 2016, nr. 200.159.263_01, ECLI:NL:GHSHE:2016:637 (J.M. Brandenburg, H.A.W. Vermeulen en P.P.M. van Reijsen) M. (Melissa) de Groot, student-assistent, sectie Burgerlijk

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving ϕ1 Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de

Nadere informatie

WWZ in de praktijk. Vereniging Arbeidsmediators Nederland. Driebergen, 22 maart 2016. Dirk van Genderen Stadhouders Advocaten Utrecht

WWZ in de praktijk. Vereniging Arbeidsmediators Nederland. Driebergen, 22 maart 2016. Dirk van Genderen Stadhouders Advocaten Utrecht Vereniging Arbeidsmediators Nederland Driebergen, 22 maart 2016 WWZ in de praktijk Dirk van Genderen Stadhouders Advocaten Utrecht 23 maart 2016 pagina 1 Onderwerpen uitnodiging Stand van zaken na 10 maanden

Nadere informatie

Medische aansprakelijkheid: actuele en toekomstige ontwikkelingen

Medische aansprakelijkheid: actuele en toekomstige ontwikkelingen DOSSIERS GEZONDHE1DSRECHT Medische aansprakelijkheid: actuele en toekomstige ontwikkelingen prof. mr. T. Hartlief (eindred.) mw. prof. mr. W.R. Kastelein (eindred.) mr. Chr.H. van Dijk mw. mr. E. de Kezel

Nadere informatie

Juridische hulp na een trauma ongeval

Juridische hulp na een trauma ongeval Juridische hulp na een trauma ongeval Feenstra & Veenstra Register Experts Dhr. Michèl Feenstra, re Dhr. Mark Veenstra, re Munneke Lourens advocaten Mw. mr. Monique Snijder Mw. mr. Iris Degenaar Feenstra

Nadere informatie

Leergang Verzekeringsrecht Magna Charta Eigen schuld Jacco van de Meent

Leergang Verzekeringsrecht Magna Charta Eigen schuld Jacco van de Meent Leergang Verzekeringsrecht Magna Charta Eigen schuld Jacco van de Meent Artikel 7:952 B.W. De verzekeraar vergoedt geen schade aan de verzekerde die de schade met opzet of door roekeloosheid heeft veroorzaakt.

Nadere informatie

Expertises beroepsziekten en bedrijfsongevallen

Expertises beroepsziekten en bedrijfsongevallen Expertises beroepsziekten en bedrijfsongevallen prof dr mr A.J. Akkermans Beroepsziekten en bedrijfsongevallen vanuit juridisch perspectief Werkgeversaansprakelijkheid Bron: W.E. Eshuis e.a. (2011), Werkgeverskosten

Nadere informatie

12-03- 2014. Split Online Congres CIVIELE ASPECTEN VAN DE EIGEN WONING IN DE ECHTSCHEIDING MR. DR. E.W.J. EBBEN MAART 2014

12-03- 2014. Split Online Congres CIVIELE ASPECTEN VAN DE EIGEN WONING IN DE ECHTSCHEIDING MR. DR. E.W.J. EBBEN MAART 2014 Split Online Congres CIVIELE ASPECTEN VAN DE EIGEN WONING IN DE ECHTSCHEIDING MR. DR. E.W.J. EBBEN MAART 2014 HUWELIJK ZONDER HUWELIJKSVOORWAARDEN GEMEENSCHAP VAN GOEDEREN BOEDELMENGING OPVOLGING ONDER

Nadere informatie