Cva?Lesvoorbereiding. Student leraar secundair onderwijs groep 1

Transcriptie

1 Cva?Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Eeckhout Andreas Cluster Bi-Fy-Aa-Ch Groep 2 OSO 2 Academiejaar Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) Fax (09) katrien.steenhaut@arteveldehs.be Stageschool Stageles Naam St. - Geertruiinstituut Datum Adres Kortijksesteenweg 1024, 9000 Gent Vak/Leergeheel Naam mentor Mevr.De Coninck Lesonderwerp De mossen Afdeling TSO Leerjaar 4 TW Aantal lln 11 Lesuur Beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof Voortaak / Andere gegevens / De varens Lokaal C2 (2 de lesuur in het Biolabo) Bronnen Cursus lector Planten en andere niet dierlijke organismen; Van In. ISBN = Bijlagen Bordschema LVB Mossen.doc 1

2 LESONDERWERP: De mossen ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: LEERPLANDOEL(EN): LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD De ll kunnen zelf hun labo- 1. Labo De ll maken zelf hun proefbuisjes klaar voor het la- 20 proefjes klaarzetten boonderzoek op het einde van het lesuur. Dit gebeurt eerst in hun eiegn klaslokaal. 4 PB per ll 2 voor een fris plantje 2 voor een gedroogd exemplaar Van elk exemplaar maken we 1 PB waar we de PB tot de rand met water vullen en dan een haarmosje inzetten (vastzetten met watjes) En van elk exemplaar maken we ook een PB die een 1 à 2 cm water bevat en ook hierin plaatsen we een mosplantje (deze staan in een vochtige atmosfeer) LVB Mossen.doc 2

3 De ll weten dat er 2 verschillende soorten mossen zijn en kunne deze dan ook onderscheiden van elkaar. 2. De mossen 2 Grote groepen van mossen blad mossen - Bladeren nooit getand of gelobd en altijd een nerf - Sterk vertakte stengels. Levermossen: - Weinig tot gn bladeren of stengel - Thallus glad opp, gelobde vorm - Blaadjes zijdelings ingeplant en 1- cellaag dik, gn nerf 5 10 De ll kunnen aan de hand van een foto of echt exemplaar een mos beschrijven. Beschrijving; Gewoon haarmos (bestaat uit) - Een stengeltje - Kleine groene blaadjes - Rizoïde of hechtdraadjes - De ll hebben op hun blaadjes op de 1 ste pg een mooie foto staan van een haarmos. Deze kunnen ze dan ook even vergelijken met het haarmosje dat ze in hun PB hebben gestopt. LVB Mossen.doc 3

4 De ll. Weten hoe de voortplantingedelen van een mos noemen en hoe ze eruit zien op foto. Voortplanting - Sommige vrouwelijke plantjes hebben eicelhouders op de top van hun stengel. - Andere mosplantjes hebben zaadcelhouders dit zijn de mannelijk plantjes.. Kunnen jullie mij zelf eens dat haarmosje beschrijven? Welke delen herkennen jullie erop? Welke voorplantingsorganen hadden de vrouwelijke varens nu weer? (eicelhouders) - Dit is nu net hetzelfde bij de mossen. Welke voorplantingsorganen zouden de mannelijke mosplantjes dan hebben. - Dit zijn de zaadcelhouders - We beginnen bij de 2 gametofyten - De man. En vr. gametofyten maken elk hun voortplantingscellen (eicel en zaadcel) De voortplantingscyclus De ll kunnen zelf de cyclus uitleggen en illustreren - 2 gametofyten. M en V - Zaadcel bevrucht eicel (verplaatst zich doorheen een dun filmpje van water het nut vand zodes) De ll nemen op pg 24 het schema van de voortplantingscyclus. We beginnen rechts op het schema. Hier zie je hoe de zaadcel de eicel bevrucht Wat zouden die druppeltjes ermee te maken hebben. (Zij zorgen voor het transport van de zaadcellen naar de eicellen) (Vergelijk het LVB Mossen.doc 4

5 - De bevruchte eicel vormt zich om tot een zygote. - De zygote groeit uit tot een sporofyt met een sporendoosje. - Het dekseltje van het sporendoosje komt los en de sporen verspreiden zich. - De sporen ontwikkelen een voordraad - Die via knopjes weer uitgroeien tot een nieuwe M of V gametofyt met sperma desnoods) 5 De 2 cirkeltjes) Wat zie je gebeuren met de bevruchte eicel? (ze groeit uit tot een zygote) Wat zien jullie verschijnen op de vrouwlijke gametofyt? (een steeltje / sprorfyt) Wat; staat er op de top van dat steeltje? (een sporendoosje) Wat gebeurt er dan? (Dekseltje komt los) (foto pg 23) Deze sporen zijn weer mannelijk of vrouwelijk zoals bij de varens en vormen een voordraad. (gn voorkiem)(foto pg 24) Wat zien jullie op die voordraad? (knopjes) Deze groeien uit tot een nieuwe gametofyt. Tot hier lesdeel 1 nu verhuizen we naar het labo (Dit kan wel nog beetje uitlopen ook hoor) LVB Mossen.doc 5

6 De ll kunnen de term generatiewisseling omschrijven met behulp van de x-cyclus De ll kunnen de kernfasewisseling omschrijven met behulp van de x-cyclus generatiewisseling. - We hebben een geslachtelijke generatie en een ongeslachtelijke generatie - Geslachtelijk = gametofyten - Ongeslachtelijk = sporofyten - Beide generaties wisselen elkaar af Kernfasewisseling - de diploïde zygote (2n) groeit uit tot een sporendoosje (2n) (diplofase) - In het sprorendoosje gebeurt er een reductiedeling R! ( van 2n cellen naar n voorplantingscellen) - De spore is haploïd (n) - De voorkiem en het mosplantje is dus ook Lesdeel 2. - We hebben juist de voorplantingscyclus gezien van een mosplantje. Hierin kunnen we 2 generaties onderscheiden. Geslachtelijk en ongeslachtelijk. Welk zou nu de geslachtelijke zijn?(gam.) Waarom? ( M en V, eicel en zaadcel) Wat is dan de ongeslachtelijke (spor.) Kan de ene vorm mos bestaan zonder een andere generatie? (Neen) Is elke generatievorm altijd aanwezig? (Neen) Wat gebeurt er dan? (ze wisselen elkaar af) De eievel en zaadcel zijn deze diploïd of haploïd? Deze komen van de gametofyt wat zullen deze dan zijn? De bevruchte zygote is dan wel? De sporofyt is dus ook? LVB Mossen.doc 6

7 De ll kunnen de mossen met de varens vergelijken en deze in een tabel gieten. haploïd (n) => Haplofase Vergelijking tussen varens en mos- sen. En de sporen vormen dus weer een haploïde gametofyt dus zijn die dan weer? Dus moet er iest gebeurt zijn in de sporofyt weet iemand war? ADHV een OLG proberen we de verschillen tussen mossen en varens te weten te komen en hiermee de tabel aan te vullen. De ll kunnen zelf in de praktijk waarnemingen maken en inzien dat mossen water opnemen via de blaadjes. LABO PB 1 Fris plantje in volle PB - de blaadjes van het plantje trekken samen omdat het te droog staat. PB 2 fris plantje in 1 cm water - De blaadjes blijven openstaan. PB 3: gedroogd exemplaar in volle PB - Het plantje blijft verdroogd. PB 4 gedroogd exemplaar in 1 cm water. De ll nemen nu hun 4 PB en vullen hun werkblad in LVB Mossen.doc 7

8 - Het plante begint weer tot leven te komen. Een mosplantje neemt geen H2O op via de hechtdraadjes maar via de blaadjes. Kunnen jullie dit laatste verklaren. Wat heeft het mosplantje nodig om weer tot leven te komen (H2O). Welke mosplantjes kunnen water opnemen uit de proefbuis dus. Waarom? (dr de wortels => FOUT) Staan alle plantjes met de wortels in het water? (Ja) En blijven alle mosplantjes even fris / levendig (Neen) Dan kan het hieraan toch niet liggen he? Waarmee zal een mosplantje dan het water opnemen? (Blad / stengel) Bij tijdsoverschot (microscopie van een mosblad) LVB Mossen.doc 8

9 BORDSCHEMA Agenda Blad en Levermossen Beschrijving Blad stengel X-cyclus LVB Mossen.doc 9