Oktober 2015, jaargang 42. opgericht 26 april 1973

Transcriptie

1 Oktober 2015, jaargang 42 opgericht 26 april 1973 Hugo Aqua Nieuws

2 2

3 Kijk ook eens op onze Facebookpagina: Dit is de QR- code voor de website van Hugo Aqua, scan deze met je smartphone en je komt op onze website 3

4 Bestuur Voorzitter: H. A. Sieraad, Grift 4, 1703 HX, Heerhugowaard. tel: Secretaris: R. Zuijdam, Waterradmolen 47, 1703 PB Heerhugowaard. tel Penningmeester: H. Schot, Carneool 18, 1703 AL, Heerhugowaard. 2e secr- penningmeester: R. de Jong, Middenweg 80, 1702 HC, Heerhugowaard. tel Bestuurslid: R. Uvenhoven, Strekel 12, 1771 PN, Wieringerwerf. tel Colofon Erelid: Clubgebouw: Clubavond: Contributie: Betalingen: Opzeggingen: tel A. v/d Burg Wijkgebouw de Ezel, C. Fabritiuspark 20, 1701 VP Heerhugowaard, tel Iedere derde dinsdag van de maand, behalve in de maanden juli en augustus. In de maanden april en mei vijverlezingen op de eerste of tweede donderdag van de maand. vooruit te voldoen Voor NBAT- leden 52,50 per jaar Voor jeugdleden 26,50 per jaar Voor donateurs 26,50 per jaar Inschrijfgeld 2,50 (eenmalig) Zeewaterleden kunnen in plaats van Het Aquarium ook Ons Zeeaquarium ontvangen. In dat geval bedraagt de contributie 67,00 per jaar. Voor leden die zowel Het Aquarium als Ons Zeeaquarium willen ontvangen bedraagt de contributie 85,00 per jaar. Bankrekening NL53 INGB t.n.v. Aquarium- & Terrariumvereniging Hugo Aqua. Uitsluitend schriftelijk bij de secretaris. Redactioneel Redactie: Telefoon Verspreiding: Overname: Advertenties: F. Leurs, Vinkenstraat 5, 1781 ZJ, Den Helder , H.A. Sieraad, tel Dit mag slechts onder bronvermelding. Voor bedrijven: hele pagina 50,00 per jaar, halve pagina 25,00 per jaar Banner en weblink op de website van Hugo Aqua: 75,00 per jaar Internet Webmaster Hugo Aqua: NBAT:. Aquariumforums: Ledenhulpservice Zoetwater: Zoutwater: Vijvers: R. Zuijdam, K. Boots, H.A. Sieraad, U kunt uw aquariumwater laten testen bij: U kunt uw CO² fles laten vullen bij: tel: tel: tel: Vishospitaal Anrokoi, Dioneplantsoen 10, Heerhugowaard, tel Discus Fauna Centrum de Mare Europaboulevard 95, 1825 SH Alkmaar, tel Voor leden is het mogelijk om via de vereniging een abonnement op andere aquariumbladen te nemen. 4

5 INHOUD Voor uw agenda (pagvan de voorzitter (pagwat is nu een keuring? Deel (PagHuiskeuring (pagkeuren wordt leuk (paghet één en ander over kienhout ---(pagboraras naevus (pagdiepzeekoralen (pag- 6) 7) 9) 11) 13) 15) 17) 19) Dit hebben wij dit voor u in het verschiet: 20 oktober Zoetwaterlezing door Th.L. Verheij: Aquascaping 17 november Zoetwaterlezing door Björn van Reeuwijk: Plantenvoeding, watertest enz lidmaatschap/kortingspas (pag 23) 21 en 22 novemberhuiskeuring bij u thuis door Adrie van Holstein 15 december Huiskeuring door Adrie van Holstein: Uitslagavond 19 januari 2016 Zoutwaterlezing door Nick Grosfeld: Isla Guadeloupe, Witte Haaien 16 februari Jaarvergadering door het Bestuur 15 maart 14 april Zoetwaterlezing door André de Graaf: Recente districtskeuring nog eens nader belicht Vijvercursus door het Bestuur 19 april Diversen Fotowedstrijd en plantenveiling door het Bestuur 12 mei Vijvercursus door het Bestuur 17 mei Diversen door Ces Verkerke: De Zintuigen Tuin.. juni Vijverkeuring bij u thuis door Henk Sieraad en Ruud de Jong 21 juni Vijver uitslag vijverkeuring door Henk Sieraad lidmaatschap/kortingspas (pag 23) Ook dit jaar heeft het bestuur weer kosten nog moeite gespaard om een zo gevarieerd mogelijk programma samen te stellen. Wij hopen dat u deze avonden massaal zult bezoeken 5

6 Voor uw agenda: Ook deze maand hebben wij weer zo n gezellige en leerzame contactavond. Op dinsdag 20 oktober presenteert Th.L. Verheij zijn lezing over een zeer bijzondere manier van aquarium houden. Namelijk over Japanse bakken U komt toch ook?????? Een presentatie waar een heleboel liefhebbers op hebben zitten wachten. Iedereen heeft wel eens gehoord van Takashi Amano de man uit Japan die hele bijzondere bakken heeft ingericht. Wat niet zo veel mensen weten en beseffen is dat deze man alleen de foto`s maakt en aanwijzingen heeft gegeven om tot de resultaten te komen. Inmiddels is in Japan wel bekend dat er veel meer mensen zijn die zijn stijl van inrichten beheersen en nog veel mooiere resultaten laten zien. We laten niet alleen mooie vivaria zien maar ook hoe ze tot stand zijn gekomen, dus als u goed oplet kunt u na afloop zelf ook zo`n Japanse bak in elkaar zetten. We laten ook een paar trucs zien die gebruikt worden om voor presentaties op beurzen een schitterend schouwspel neer te zetten waarvan wij al meteen zeggen dat is gewoon niet in stand te houden, hoe is het mogelijk dat zij dat wel kunnen. We laten de top 10 van Japan zien en een klein voorproefje van de top 10 van Reden genoeg om er bij te zijn op de avond dat wij deze presentatie geven. Theo Verheij 6

7 Voorwoord van de voorzitter Beste clubleden, De clubavond van verliep helaas anders dan we vooraf hadden verwacht. Door afmelding van Adrie van Holstein zaten we bijna zonder spreker voor die avond. Gelukkig konden we een beroep doen op Rob Uvenhoven die zijn nieuwste lezing kwam vertonen. Foto s afgewisseld met stukjes film en voorzien van opbouwend commentaar: een moderne lezing die wat mij betreft trendsettend is. Ook helaas: ook de huiskeuring is door Adrie van Holstein afgezegd. Om twee maanden voor de huiskeuring nog een andere keurmeester te vinden is bijna onmogelijk, maar ook hiervoor heeft het bestuur een goed oplossing gevonden. Rob Uvenhoven en Robbert Zuijdam zullen dit jaar op informele wijze een eigen huiskeuring houden. Niet streng, maar wel informatief en leerzaam voor iedere deelnemer. Kortom: een reden te meer om mee te doen! Verderop in dit blad vindt u meer informatie. Nog wat nieuws van de NBAT: op de laatste Bijzondere Ledenraad is besloten om de districten weer in ere te herstellen en de regio s op te heffen. Vooral de oude districtsbestuurders waren hier uiteraard bij mee. Ook zijn eindelijk de financiën over 2013 en 2014 rond en wordt er nu gewerkt aan het financiële plaatje over het lopende jaar. Ik wil besluiten door u alvast uit te nodigen op de komende clubavond: op 20 oktober a.s. komt Theo Verheij ons alles vertellen over een van de nieuwe trends in aquariumland: aquascaping. MIS DIT VOORAL NIET!! Henk Sieraad Wanneer heeft u onze website voor het laatst gezien???? Neem ook eens uw familie, buren, vrienden of kennissen mee, en laat ze ook eens meegenieten van onze hobby en de leerzame, interessante maar vooral gezellige contactavonden. 7

8 Tot ons genoegen kunnen we als nieuwe adverteerder verwelkomen: Discusmania.nl uit Berkhout Een bezoek aan deze Discus-speciaalzaak, maar ook voor al uw andere aquariumtoebehoren is zeker de moeite waard. U vindt de nieuwe advertentie in dit blad. Hugo Aqua hoopt op een langdurige en vruchtbare samenwerking. Met de Hugo Aqua-Clubpas kunt u 10% korting krijgen bij onderstaande aquarium- en vijverwinkels: Dobey Heerhugowaard ( tevens sponsor van deze pas ) Raadhuisplein 4a, 1701 EJ Heerhugowaard tel: % korting op alle aquariumartikelen Koi- en Vijvercentrum Dirkshorn Woudsmeerweg 22, 1746 CD Dirkshorn tel: Tevens kunt u hier terecht voor het vullen van uw CO2-fles 10 % korting op alle vijverartikelen Discus Fauna Centrum Alkmaar Europaboulevard 95, 1825 SH Alkmaar (de Mare) tel: Tevens kunt u hier terecht voor het vullen van uw CO2-fles 10 % korting op alle aquariumartikelen Discus Fauna Centrum Schagen Nieuwelaagzijde 19, 1741 GE Schagen tel: % korting op alle aquariumartikelen. Discusmania.nl Berkhout Oosteinde 132, 1647 AH Berkhout tel: % korting op alle aquariumartikelen (met uitzondering van diepvriesvoer). Het lidmaatschap van Hugo Aqua verdient u op deze manier gemakkelijk terug! 8

9 Wat is nu een keuring? (Deel 1) In onze septembernummer hebt u het begin van dit stukje kunnen lezen. Hier heeft u kunnen lezen dat geen kampioen worden, toch mogelijkheden genoeg geeft. En ja dan is keuren leuk. Draait nu alles om het winnen van iets of een bepaalde score? Nee natuurlijk niet! Het ontmoeten van mede aquarianen en daar de contacten mee leggen om zo een en ander uit te wisselen, hetzij op korte termijn, hetzij misschien wel op langere termijn, is erg belangrijk. Wederom een reden om te zeggen: keuren is leuk! Anderen die zeggen: hey mooi vivarium heb jij zeg of hoe heb jij dat gedaan? is toch geweldig. Met andere woorden: weer een reden om te zeggen keuren is leuk. Landelijke Huiskeuring 2009: gezelschapsaquaria. Eerste plaats en landskampioen alle categorieën R. Duindam. R. Duindam uit Alkmaar, lid van Rode Rio te Alkmaar, district Kop van Noord-Holland, was als nieuwkomer bij de LHK in het bezit van een aquarium met de afmetingen 230 x 68 x 70 cm (l x b x h) met een inhoud van in totaal liter. 9

10 Dit aquarium was geheel van hout gemaakt, behalve de voorruit en het rvs-onderstel, dat door hemzelf was gebouwd. Het geheel was aan de binnenkant bekleed met glasvezelmatten en epoxyhars, zodat het aquarium waterdicht is. Het dierenbestand bestond uit 30 Trigonostigma hengeli, 20 Carnegiella strigata strigata, 20 Yasuhikotakia sidthimunki,15 Otocinclus vittatus en maar liefst 150 Boraras brigittae. De overige bewoners waren de garnalensoorten Caridina serrata en Caridina japonica. Een blikvanger zou het visbestand nog completeren door er bijvoorbeeld een dwerggoerami (Colisa lalia) of een dwergcichlide (Apistogramma cacatuoides) aan toe te voegen. Ook een echte hoofdgroep, zoals Rasbora caudimaculata of Phenacogrammus interruptus zou het visbestand versterken. In het aquarium bevonden zich 25 plantensoorten, die stuk voor stuk gezondheid en groei uitstraalden. Onder deze plantensoorten bevond zich een groot aantal nieuwe/onbekende soorten, waaronder vier mosachtigen, zoals Fissidens fontanus en Taxiphyllum sp. 'Flame mos' en een mooie grote groep Ludwigia inclinata var. verticillata sp. 'Cuba' en Ottelia ulvifolia. De laatste versterkte de dieptewerking door een waaiereffect over het straatje Blyxa japonica uit te stralen. Door iets meer ruimte tussen de plantengroepen te laten (voornamelijk rechts) zal de dieptewerking evenwel nog sterker worden. De techniek was keurig in orde en doeltreffend. Ook werd er gebruik gemaakt van CO2-bemesting, voorzien van een ph-regeling. De waterwaarden waren: ph 7,2, KH 3 en de geleidbaarheid was 370 μs/cm. Landelijke Huiskeuring 2007: gezelschapsaquaria. Eerste plaats en landskampioen alle categorieën J. Hanssen. De vertegenwoordiger van het district Zuid-Limburg en lid van Borneo was J. Hanssen uit Grevenbricht. Bij binnenkomst troffen we een aquarium (160 x 60 x 60 cm) aan, dat blaakte van gezondheid. Fors ontwikkelde planten in grote groepen geplant. Op alle 15 vissoorten was niets aan te merken. Behalve enkele bijlzalmen waren ook de meeste vissen flink uitgegroeid. Met name de 12 Congozalmen (Phenacogrammus interruptus) waren prachtig. Voor de volledigheid de rest van de visbevolking: 13 Carnegiella strigata, 24 Cheirodon axelrodi, 3 Epalzeorhynchus siamensis, 10 Corydoras spec., 1 Gyrinocheilus aymonieri, 1 Labeo bicolor (Epalzeorhynchus bicolor). Met als enige opmerking dat de Althernanthera's en de reuzenambulia's nog iets speelser zouden kunnen worden gegroepeerd, was het aquarium uitstekend ingericht met mooie contrasten en een goede dieptewerking. Met andere woorden: met recht de landskampioen 2007! Landelijke Huiskeuring 2009: speciaalaquaria. Eerste plaats J.J.H. Stremmelaar. J.J.H. Stremmelaar uit Zwolle, lid van Natuurvrienden-Zwolle te Zwolle, district IJsseldelta, heeft als hoofdbewoners een groep van 11 Pterophyllum leopoldi (Peru-altum) in zijn aquarium. Verder zwommen in dit aquarium 35 Hasemania nana (koperzalmen), 25 Corydoras paleatus, 5 Ancistrus dolichopterus en enkele overgebleven Astyanax species 'Lago Tefé'. Alhoewel het linker gedeelte van het aquarium wat voller was, vonden wij dat er van het aquarium rust uitstraalde. Het gebruik van een beperkt aantal soorten planten en dieren heeft hierin een gunstig effect, terwijl het esthetisch aantrekkelijk blijft. De plant Echinodorus uruguayensis (Amazonezwaardplant) aan de rechterkant was mooi ontwikkeld en had al voor nageslacht gezorgd. Zonde natuurlijk om weg te gooien en zodoende werd die in een hoekje in het aquarium bewaard, waar ze het in de schaduw tijdelijk uithouden. Een aquariumcomputer simuleerde overtrekkende wolken door de lichtsterkte onregelmatig te wijzigen. Dit gaf een verrassend effect. Terwijl het aquarium een schone indruk achterliet, was in het biologisch filter een flinke sliblaag zichtbaar. Nu betekent de productie van slib dat het biologisch filter functioneert, maar bij een overmaat aan slib bestaat het gevaar van een even grote aangroei als afbraak. En dat betekent dat afgevangen vuil weer in het water terecht komt en dat is nu net niet de bedoeling! Ook de gelijkmatigheid van de doorstroming van het filter kan afnemen. De remedie is om af en toe een deel van het slib af te voeren. Wij hebben natuurlijk altijd wat, maar een feit blijft: dat het een topbak was! 10

11 Landelijke Huiskeuring 2009: zeewater. Eerste plaats H. Harbeek. H. Harbeek uit Glanerbrug, lid van Het Bonte Plaatje te Enschede, district Twente e.o., is al een oude bekende bij de LHK en is menigmaal landskampioen geweest (3x). Nog steeds vindt hij het leuk om mee te doen, want het houdt hem namelijk scherp. Zijn aquarium heeft nog steeds dezelfde maten (165 x 90 x 80 cm). Op de vraag of de HQIverlichting aan mocht, zei hij: 'dat heb ik er niet meer boven zitten, het is allemaal T5 geworden'. De lagere dieren hadden er zo te zien geen last van. De schittering die HQI geeft ontbrak nu jammer genoeg en had plaatsgemaakt voor een blauw kleurig aquarium. De 22 koraalkolonies waren flink van grootte en stonden mooi los van elkaar. Naast het feit dat het netelgedrag daarmee wordt verhinderd, gaf het compositioneel een rustige, doordachte uitstraling. Opvallend was dat in dit aquarium veel eenlingen aanwezig waren. De koraal Heliofungia actiniformis had zijn vangtentakels flink uitstaan, wat een fraai gezicht was. Hij stond op de bodem, los van de andere koralen op een mooie plek en had het goed naar zijn zin.parameters: Sal: 1024, ph 8,0, KH 10,2, Ca 450 mg/l, Mg 1230 mg/l, NO3 2,5 mg/l, PO4 0 mg/l. Techniek: Aqua Medic-eiwitafschuimer, kalkreactor, 4 streamers van 6000 liter/uur, nitraatfilter - koeling (via een lange slang onder de grond in de tuin). Verlichting: 8 x T5 80 watt ATI Blue Special. Cor Thielen Huiskeuring 2015 Op zaterdag 21 november en zondag 22 november aanstaande zullen onze eigen keurmeesters Rob Uvenhoven en Robbert Zuijdam de jaarlijkse huiskeuring voor aquaria en terraria verrichten. Natuurlijk staan de verenigingstoppers weer te trappelen om mee te dingen naar de prijzen; ik hoop dat ze zich massaal opgeven en er weer iets van zullen leren. Minstens net zo belangrijk, zo niet belangrijker is de deelname van minder ervaren clubleden, omdat deze van een keuring niet een klein beetje, maar erg veel kunnen opsteken! Onze clubkeurmeesters hebben namelijk een enorme dosis kennis en ervaring, die kan worden aangewend om het aquarium een mooiere, maar vooral biologisch betere leefomgeving kan maken voor de aanwezige vissen, planten en lagere dieren. Zowel aquaria als terraria zullen dus wel varen bij een keuring. Deelnemers dienen dan ook op te geven of het eventueel keuren van hun aquarium of terrarium op zondag mag. Op dinsdag 15 december wordt de uitslag van de keuring bekendgemaakt, waarbij de besten mogen meedoen aan de districtskeuring. Aarzel dus niet, en geef u dus snel op voor de huiskeuring! U kunt zich aanmelden bij een van de bestuursleden of per voorzitter@hugo-aqua.nl of henk.hugoaqua@ziggo.nl 11

12 12

13 Keuren wordt leuk bij Hugo Aqua in november U doet toch mee aan de huiskeuring waarbij u advies krijgt in uw eigen huiskamer? Door het afzeggen van een bondskeurmeester wordt de huiskeuring door eigen mensen van Hugo Aqua gedaan. De keuring moet u als een positief advies zien met de bedoeling dat u nog meer plezier zult gaan beleven aan het aquarium. In een "keuringslijst" staan allerlei positieve opmerkingen en wellicht tips die voor u heel bruikbaar kunnen zijn. Maar voorop staat het plezier dat het eigen aquarium geeft. Met goedbedoelde tips om nog meer plezier te krijgen. Het wordt geen wedstrijd maar staat in het teken van leren. Natuurlijk zullen sommigen een beter aquarium hebben dan anderen. En die betere aquaria zullen doorgaan naar een echte wedstrijdkeuring namelijk van het District Kop van Noord Holland. Het aquarium wordt beoordeeld aan de hand er zullen foto s worden gemaakt van 15 criteria die verdeeld zijn over 3 delen te weten: Biologisch, esthetisch en algemeen. Deze criteria zijn beschreven in de Keurwijzer. U kunt deze gratis downloaden via NBAT.NL of CBKM.NL Onder het deel biologisch wordt verstaan de samenstelling van het dierenbestand, plantenbestand en de ontwikkeling en gezondheid. Bij esthetische deel wordt onder andere gekeken naar het gebruikte decoratiemateriaal en de compositie ervan. En tenslotte wordt bij het algemene deel gekeken naar de techniek, hulpmiddelen en de veiligheid. En samen met ervaren aquariumliefhebber(s) die de keuring nu gaan uitvoeren kan heel prettig over uw aquarium gesproken worden. Bij u thuis. Er zullen foto's gemaakt worden en film om in december bij de uitslag van de huiskeuring de tips met anderen te delen. En u leert op de uitslagavond nog weer meer van uw mede Hugo Aqua aquarium leden die hebben meegedaan. SAMEN VOOR EEN BETER EN MOOIER AQUARIUM samen voor het aquarium gezellig alles bespreken 13

14 14

15 Het één en ander over kienhout Kienhout wordt vaak gebruikt in het aquarium. Kienhout is niet alleen decoratief, maar heeft nog andere functies. Zo is het een uitstekend aanhechtingsmateriaal voor epifytplanten, zoals Javamos, Javavaren en Zuid-Amerikaanse gladvarens. Je hebt er meteen het voordeel bij dat als er penseelalgen in je bak zitten, ze zich op het hout zullen concentreren en de planten met rust laten. Verder biedt kienhout ook prachtige schuilmogelijkheden voor diverse vissen. De kleur van de vissen zullen tevens beter tegen een donkerbruine achtergrond uitkomen, wat maar mooi is meegenomen. Kienhout doet de zuurgraad van het water iets dalen. De dalingsgraad is afhankelijk van de waterkwaliteit. Niet alle hout dat wordt aangeboden, is kienhout. Sommige stukken zweven, zelfs na voldoende watering en zullen gaan schimmelen. In dat geval Kienhout kunt u laten begroeien met diverse planten, wat een mooi en natuurlijk beeld schept. moet het hout onmiddellijk worden verwijderd. Vooraleer het kienhout in het aquarium te plaatsen, moet het eerst een behandeling ondergaan. Deze ingrepen hebben tot doel om de stoffen die verkleuring veroorzaken te verwijderen en het hout te laten inwateren. Kleine stukken worden een tijdlang gekookt in een pan of ketel. Je zult merken dat het water donkerbruin wordt. Ververs dan opnieuw het water en kook het hout nog een keer (eventueel met toevoeging van een handvol keukenzout). Herhaal deze handeling tot het water licht amberkleurig is. Daarna zet je het kienhout enkele dagen in koud water. Grote stukken kan je niet uitkoken. Je moet dan tevreden zijn met het inwateren ervan. Neem daarvoor ruim de tijd en ververs zolang het water tot de bruine kleur is verdwenen. Na nog een grondige spoelbeurt kan het decoratiemateriaal dan in het aquarium worden geplaatst. De kleurstoffen die dan nog aanwezig zijn, zijn aanvaardbaar. Gelezen in het maandblad van Danio Rerio, Delft 15 Vooral voor speciaal bakken zoals voor discusvissen is het een uitstekend decoratiemateriaal

16 16

17 Boraras naevus Er zijn er diverse nieuwe vissen ontdekt, die inmiddels al wat bekender zijn geworden, zoals de Boraras naevus. De Boraras naevus is pas in 2001 ontdekt en in 2011 door Conway en Cottelat beschreven. Samen met de Boraras brigittae (Vogt), Boraras maculatus (Duncker), Boraras merah (Kottelat), Boraras micros (Kottelat & Vidthayanon) en Boraras urophthalmoides (Kottelat) vormen ze de hele familie Boraras. Deze soort blijft zeer klein. Een volwassen vrouw kan een centimeter of 2 worden, de mannen blijven zelfs nog iets kleiner. In tegenstelling tot de andere Boraras soorten is bij de Boraras naevus een verschil in kleur te zien tussen de man en de vrouw. De man is veel feller gekleurd dan het vrouwtje. De voorste donkere vlek op de flank is bij de man ook groter dan bij de vrouw. De vrouw is echter wel wat voller en groter dan de man. De man kleurt oranje/rood waar de vrouw een wat blekere variant hiervan is. De Boraras naevus is een echte scholenvis en moet dan ook met meerdere soortgenoten samen worden gehouden. Ze zijn redelijk timide, hierdoor (en natuurlijk door hun geringe afmeting) zijn ze niet echt geschikt in een gezelschap aquarium met grotere vissen. Als je ze houdt in een wat grotere school vanaf zo n 10 visjes kun je hun natuurlijke onderlinge gedrag zien en zijn ze ook wat minder verlegen. Doordat de mannen dan onderling kunnen strijden om de vrouwen zullen ze ook wat fellere kleuren laten zien. De biotoop van deze kleine vis wordt gevonden in Thailand in een moeras zo n 83 kilometer ten noorden van de stad Surat Thani. Ze worden verder gevonden in het stroomgebied van de Tapi River. Er zijn verder soortgelijke visjes gevonden elders in Thailand die heel erg op deze soort lijken. In het wild eet deze micro jager klein levend voer zoals kleine insecten, wormpjes, kreeftachtigen en zoöplankton. In het aquarium kunnen ze worden gevoerd met klein droogvoer afgewisseld met klein diepvries of levend voer zoals artemia en watervlooien. Het aquarium voor deze kleine visjes moet naar verhouding redelijk groot zijn. De mannen vormen bij de paring een tijdelijk territorium waaruit ze de andere mannen wegjagen. Voor een groepje vanaf zo n 10 visjes is een aquarium nodig van minimaal 40 centimeter lang. Het aquarium kan worden ingericht met veel planten waartussen de vissen een veilig heenkomen kunnen zoeken. De bodem kan bestaan uit zand of fijn grind. Om echt te kweken met deze visjes zijn één of meerdere aquariums nodig waarbij de bodem bestaat uit een fijn rooster waar de eieren net doorheen kunnen vallen maar de ouderdieren er niet doorheen kunnen. Als alternatief kun je ook gebruik maken van een mat fijn kunstgras. De vezels hiervan zijn klein genoeg voor de eieren maar de ouders kunnen er niet tussen komen. Een klein aquarium van zo n 15 liter per stuk is voldoende. Het aquarium kan qua inrichting verder kaal blijven maar de eieren worden doorgaans afgezet tussen fijnbladige planten of bijvoorbeeld Javamos. Gebruik een fijn sponsfilter op lucht om het bakje te filteren, de jongen zijn erg klein en een motorfilter is te sterk voor ze. 17

18 Het water voor het kweekaquarium moet relatief zacht/zuur zijn met een ph van 5.0 tot 6.5. De temperatuur rond de 26 tot 28 graden voor het beste resultaat. Voer de ouderdieren goed met afwisselend en levend voer voordat je ze in het kweekaquarium plaatst. Per aquarium kun je tijdelijk twee of drie paartjes plaatsen. Elke dag zetten de ouderdieren een paar eieren af. Dit gebeurt doorgaans tussen fijnbladige planten of mos. Na een paar dagen moeten de ouders verwijderd worden. De eieren komen dan uit en kunnen door de ouders voor prooi worden aangezien. De eerste dag teren de jongen nog op de dooierzak. Daarna kunnen ze worden gevoerd met zeer klein voer als infusoria en pantoffeldiertjes. Na ongeveer een week zijn ze groot genoeg om ook artemia naupliën en micro wormpjes te kunnen eten. De jongen zijn gevoelig voor schommelingen in de waterwaardes. Ververs dus kleine beetjes per keer en zorg dat de watersamenstelling gelijk blijft. Gelezen in Ons Natuurgenot, Gouda. 18

19 Diepzeekoralen Waaraan denk je bij koralen het eerst? Juist, aan warm helder en licht water. Mooie duiken met bont gekleurde vissen, kleurrijke koralen in de meest uiteenlopende vormen en vooral aan vakantie. Maar koraal zonder zon, warmte en vissen? Op een diepte van verschillende honderden meters? Die zijn er en heel dichtbij nog wel De zeeonderzoekers die met de heer Freiwald, professor aan het instituut van geologie en paleontologie aan de universiteit van Tübingen, onderweg zijn voor het verrichten van onderzoek naar koralen, hebben niet bepaald iets met tropische kleurenwonder te maken. Als ze aan riffen denken associëren dit met pikzwarte duisternis, diepten tot 300 meter felle schijnwerpers en koude kleurlozen omgeving. Met temperaturen van plusminus 4 graden. Celsius. En natuurlijk ook met werk. De onderzoekers denken namelijk aan koudwaterkoralen. Deze fraaie bloemdieren komen, in tegenstelling tot de bekende koralen van de warmwaterkoralen, in grote diepten in koude oceanen voor. De onderzoekers doorzoeken delen van een diepwaterrif bij Noorwegen dat behoorlijke afmetingen heeft en qua grootte gemakkelijk met de tropische riffen kan wedijveren. Het koraalrif strekt zich uit langs de Spaanse Atlantische kust. Tot aan de noordkaap. En loopt langs de rand van het continentale plat. Maar ook bij Australië, Amerika, Canada en Mexico. Zijn dergelijke riffen ontdekt. Er is op de Noorse Sularif natuurlijk ook wel gedoken. Echter niet in een duikpak, maar in de onderzoekduikboot Jago. De foto is van deze reportage op één van deze vaartochten op het Sularif. De onderzoekduiken in deze duikboot hebben er toe geleid tot volkomen nieuwe gezichten in het onlangs nog niet onderzochte ecosysteem diepwaterkoraalrif. Wat is een rif eigenlijk? Van oudsher wordt dan altijd aan een koraalrif gedacht. Maar het begrip rif heeft een veel ruimere betekenis. Het koraalrif zoals wij dat kennen is het resultaat van de afgelopen jaar. Maar er Lophelia pertusa een van zijn aanzienlijke oudere riffen. Bijvoorbeeld da algenriffen die 3,5 de koralen uit de diepzee miljard jaar geleden zijn gevormd. Of de sponsriffen van 440 miljoen jaar geleden, waar kalksponsen en glassponsen hebben bestaan. Maar 150 tot 250 miljoen jaar geleden, tijdens de eerste helft van de middeleeuwen van de aarden bestonden er ook al steenkoraalriffen. Nadat de waterspiegel van de zeeën wegens de ijstijd en de gebonden ijsmassa s van de polen was gedaald, kwamen vele riffen tevoorschijn. Zo bevinden fossielen koraalriffen zich thans over een deel 100 meter boven maar ook 40 meter boven de zeespiegel Koralen zonder licht en zon? De diepwaterkoraalriffen worden hoofdzakelijk met twee soorten gevormd, die de mooie namen Lophelia pertusa en Madrepora oculata hebben gekregen. Deze koudwater koralen vormen riffen die wel 100 meter hoog zijn. Evenals bij hun tropische familieleden bestaan deze riffen alleen aan de buitenzijde uit levende koralen. Het zich daaronder bevindende materiaal bestaat uit kalkafzettingen van voorafgaande generaties om kennis over het rif te vergaren, moeten monsters worden gemaakt. Bovendien verschaffen sonaropnamen getailleerde kennis over de omvang en dikte van het rif. Met deze methode zijn ook de tot op heden grootste bekende diepwater koraalriffen onderzocht. Ter hoogte van Noorwegen vertonen ze afmetingen van zo n 13 kilometer lengte. En ze liggen op een diepte van 270 tot 320 meter. Die tijd die de koralen nodig hebben om tot een dergelijke afmeting uit te groeien, is omstreeks 8000 jaar. In deze periode is een enorme hoeveelheid kalk door de koralen gebonden. Want het rif groeit twee richtingen. In de hoogte en in de breedte. Volgens de meest recente berekeningen groeit een koudwaterrif met een hoogte ven 10 tot veertig meter ongeveer 2 centimeter per jaar. Tropische riffen nemen 2,5 tot 2,8 centimeter per jaar in omvang toe. Steeds afhankelijk van hun positie. 19

20 De koralen produceren aan de zeezijde van het rif, waar de beter omstandigheden heersen vier kilogram kalk per vierkanten meter, de koralen op het landgekeerde zijde slechts 0,8 kilo. Madrepora oculata (zigzag koraal ) een bijzondere verschijning die zich op een diepte van 800 tot 1500 meter thuis voelt Voor de groei van koralen in de diepte dient het in het water drijvende plankton. Nauwelijks voorspelbaar: tropische wateren zijn buitengewoon voedselarm, want alle voedingsstoffen worden met door de rifbewoners op genomen. Daarom is het water ook zo helder. In tegenstelling hiermee zijn in de Atlantische oceaan vooral in het deel dat door de golfstroom wordt beïnvloed voedingsstoffen rijkelijk aanwezig. Maar ook hier zijn er verschillen. Het diepzeerif bij Spanje groeit zelfs half zo snel als dat bij Noorwegen. Om deze gegevens beter te onderzoeken moeten sondes op de riffen worden aangebracht, die stromingen, temperaturen en andere parameters meten. Hoe ontstaan diepwaterkoralen eigenlijk? Hier een these die betrekking heeft op het gefotografeerde Sularif: Na de ijstijd trokken gletsjers zich terug, en lieten enorme diepe geulen in de zeebodem achter die voor een deel een breedte van 400 tot 600 meter hebben. In deze geulen verzamelen zich zwerfstenen hierop hadden de larven van koudwaterkoralen gewacht. Ze bevolkten deze losse stenen en begonnen zich te vermenigvuldigen. De rifbouwers Bij de bouwmeesters van tropische koraalriffen gaat het voornamelijk om steenkoralen. Deze dieren vormen met samenstellen van hun kalkskeletten gigantische riffen. maar om kalk in dusdanige grote hoeveelheden te kunnen vormen, hebben ze eigenlijk voedselarmen tropische wateren een kleine partner nodig. Deze is een alg, die het koraal op optimale wijze aanvult. Deze alg groeit op in de beschermende netelende koraal. Deze alg op zijn beurt ontvangt op zijn beurt energierijke koolhydraten, zuurstof en bovenal hulp bij de vorming van het skelet. Aan dit zeer gecompliceerde proces danken beide deelnemers hun bestaan. Zonder algenpartners sterven de koraaltakken. Maar ook hier zijn er beperkingen. Algen hebben voor hun groei licht en warmte nodig, waardoor deze symbiose tussen koraal en alg dan alleen in de zonnige en vooral warme zones van de aarde voorkomt. De steenkoralen die koude en donkere wateren Niet alleen een trotpsch rif is erg kleurig. Ook leven, moeten het zonder symbiose stellen. Vanwege de een koudwaterrif kan een bont geheel wezen onafhankelijkheid van algen kunnen ze daarom op een diepte van 800 meter nog riffen vormen. En als solitair koraal ook diepten van wel 6000 meter veroveren. En dit in bijna alle oceanen op aarde. Maar dit kan alleen worden gerealiseerd als de noodzakelijke voedingsstoffen rijkelijk aanwezig zijn. 20

21 Ons adres: Nieuwelaagzijde 19, 1741 GE Schagen. Tel: