Principe maatregelen wateroverlast

Transcriptie

1 Project Utrecht Principe maatregelen wateroverlast Maatregelen 1. Maatregelen tegen grondwateroverlast en overlast voorkomend uit grondwateroverlast 1a. Bouwkundige maatregelen bij vochtoverlast bij woning met kruipruimte 1b. Maatregelen tegen vocht of wateroverlast in souterrain of kelder 2. Maatregelen tegen regenwateroverlast in de woning 2a. Terugslagklep in verzamelleiding of hoofdafvoer 2b. Terugslagklep achter douche, schrobput en gootsteen (lozingseenheden) 2c. Plaatsen vuilwaterpompen achter toilet, douche, gootsteen, et cetera 3. Afkoppelen regenpijpen achterzijde 3a. Omleiden regenpijp naar voorzijde 3b. Afkoppelen regenpijp naar de achtertuin 4. Regenwater verwerken in de tuin 4a. Afvoeren naar oppervlaktewater 4b. Bergen regenwater in achtertuin laten wegzakken in de bodem via grindpalen 4c. Bergen regenwater in achtertuin laten wegzakken in de bodem via grindkoffer De inhoud mag worden gedeeld onder voorwaarde van naamsvermelding: Wareco Ingenieurs

2 1A. Bouwkundige maatregelen bij vochtoverlast in woning met kruipruimte Inleiding In deze folder worden bouwkundige maatregelen beschreven om vochtoverlast bij woningen met een kruipruimte tegen te gaan. Eerst wordt beschreven, per type overlast, hoe deze is te herkennen. Vervolgens worden de maatregelen behandeld. We adviseren u om eerst deze folder helemaal door te lezen en vervolgens na te gaan welke maatregel voor u het meest zinvol is. Voor het uitvoeren huurt u een erkend specialist in. Overlastsituatie Vochtoverlast bij woningen met een kruipruimte wordt veroorzaakt doordat de grond onder de woning niet droog is. Er kan vocht verdampen vanuit de bodem onder de woning. Dit vocht komt vervolgens via de kruipruimte en de begane grondvloer in de woning terecht. Ook kan vocht direct in de muur optrekken. Dit als gevolg van een te poreuze / niet hard genoeg gebakken steen in de bouwmuur. Welke maatregelen zinvol zijn, is afhankelijk van hoe de vochtoverlast zich manifesteert. Soms zijn meerdere maatregelen nodig om een vochtprobleem op te lossen. Ook werken sommige maatregelen pas als een andere maatregel is getroffen. De vochtoverlast is onderverdeeld in vier typen: A. Natte / vochtige kruipruimte bodem én hoge luchtvochtigheid in de woning B. Condenserend vocht op ramen of muren C. Optrekkend vocht D. Doorslaand vocht Voorbeeld water in kruipruimte Voorbeeld schimmels Hoe te herkennen Vochtoverlast bij woningen manifesteert zich op de volgende manieren: A. Natte / vochtige kruipruimte bodem én hoge luchtvochtigheid in de woning - Er staat water in de kruipruimte. - Het bodemmateriaal van de kruipruimte voelt nat of vochtig aan. - Er zitten condensdruppels aan de onderzijde van het kruipluik en soms ook aan de vloerbalken. - Er is een hoge luchtvochtigheid in de woning

3 B. Condenserend vocht op ramen of muren: - Er zitten vochtige plekken in de woning (vlak boven de begane grondvloer of tegen de buitenmuur in hoeken bij het plafond van de keuken en badkamer). - Er is sprake van veel condens op ramen met enkel glas. Soms is er condens ook op dubbele beglazing. - Er zitten zwarte schimmels (zwarte puntjes) op behang of stucwerk die je met moeite met een vochtige doek kunt verwijderen. Meestal achter kasten en banken en tegen buitenmuren. Wanneer condensproblemen aanhouden, nadat de ventilatie van woonruimten (met name keuken en badkamer) op orde zijn gebracht, dan kan de vochtoverlast te maken hebben met vocht dat vanuit de kruipruimte komt. De condensproblemen verminderen of kunnen zelfs verdwijnen na aanpak van de kruipruimte en de begane grondvloer (A). Daarom is het advies eerst maatregelen aan de kruipruimte en de begane grondvloer uit te voeren en af te wachten of de condensproblemen uit zichzelf minder worden. Het is wel handig na de aanpak van de kruipruimte de op de muren aanwezige schimmels te verwijderen en dan te kijken of de problemen opnieuw terugkomen. C. Optrekkend vocht: - Er zijn bruinige randen zichtbaar op het stucwerk of behang. - Stucwerk valt van de muur af of het klinkt hol als je er tegenaan tikt (loszittend stucwerk) - Er zitten spierwitte zoutafzettingen op de muur, die er afvallen als je er tegenaan tikt (en een ziltige smaak hebben). Optrekkend vocht is bijna altijd een op zichzelf staand probleem. Maatregelen in de kruipruimte en aan de begane grondvloer helpen niet om dit probleem te verminderen. Voorbeeld loszittend stucwerk Voorbeeld zoutuitbloei D. Doorslaand vocht: - Er zitten natte plekken op de muur aan de binnenzijde van een gevel of een geveldeel. - Er zitten natte randen in de woning aan de onderzijde van de gevel. - De klachten nemen sterk toe na hevige regenval waarbij de wind op de gevel staat. Doorslaand vocht is meestal een op zich zelf staand probleem. De diagnose of er sprake is van doorslaand vocht is echter niet eenvoudig te doen als de kruipruimte en begane grondvloer niet dampdicht zijn. Het advies is eerst de maatregelen tegen optrekkend vocht (B) te treffen en vervolgens te bekijken of de problemen verminderen. Als dat niet het geval is zal er een specialist aan te pas moeten komen.

4 Wat te doen Op voorhand is niet precies aan te geven welke maatregel voldoende is om de overlast te verhelpen. Daarom wordt geadviseerd achtereenvolgend de volgende maatregelen te treffen. Indien de eerste maatregel niet het gewenste effect heeft of niet van toepassing is, treft u de volgende maatregel uit de lijst. De maatregelen in de onderstaande lijst dienen te worden uitgevoerd door een erkend specialist. De maatregelen zijn, net als de omschrijving van hoe de vochtoverlast is te herkennen, onderverdeeld in vier typen. De nummering van de maatregelen (A t/m D) komt overeen met de nummering van de vochtoverlast. A. Maatregelen tegen natte / vochtige kruipruimte bodem en hoge luchtvochtigheid in de woning: [1] Tegengaan verdamping vocht uit bodem door aanbrengen bodemafsluiter: a. Polystyreen opvulmateriaal zoals isolatieparels en thermochips (minimaal circa 20 cm; werkt ook als isolatie). b. Belbeton (minimaal circa 20 cm; werkt ook als isolatie). c. Schelpen (minimaal circa 20 cm; werkt ook als isolatie). d. Beton (5 cm). e. Versterkte folie op de bodem opstaand tegen de randen. De voorkeur gaat uit naar polystyreen opvulmateriaal. Deze gaat als enige het damptransport tegen, heeft een goede isolatiewaarde, is makkelijk aan te brengen en het is mogelijk om dit materiaal tijdelijk aan de kant te schuiven voor bijvoorbeeld het omleggen van een leiding. [2] Verminderen vochtigheid in kruipruimte door verbeteren ventilatie: Aanbrengen muisdichte ronde ventilatieroosters onder 45 graden (vier aan de voorzijde en vier aan de achterzijde; toepasbaar bij steens muren en spouwmuren). Aanbrengen thermochips Injecteren muren B. Maatregelen tegen condenserend vocht op muren: Indien na het treffen van maatregelen om vochttransport vanuit de kruipruimte naar de begane grondvloer (A) tegen te gaan nog steeds sprake is van condenserend vocht op de muren, kunnen de volgende maatregelen worden getroffen: [1] Verbeteren dampdichtheid begane grondvloer: a. Afdichten bestaande kieren en openingen rond leidingdoorvoeren (door middel van kit of PURschuim). b. Aanbrengen aluminium zakken welke ook als isolatie werken (bijvoorbeeld Tonzon). Let op: bij houten vloeren alleen in combinatie met maatregelen onder [A1] en [B2]. c. Aanbrengen isolatielaag op begane grondvloer, bijvoorbeeld polyurethaan.

5 d. Vervangen begane grondvloer door balken met geïsoleerde elementen. [2] Maatregelen gevel: a. Aanbrengen isolatie en dampremmende laag aan de binnenzijde door middel van een voorzetwand; soms blijkt het toepassen van isolerend behang voldoende. b. Afvegen schimmels en toepassen schimmeldodende muurverf. Bij spouwmuren wordt geadviseerd geen spouwmuurisolatie toe te passen aangezien dit op lange termijn vaak leidt tot doorslaand vocht (zie onder D). Plaatsen voorzetwand Voorbeeld vervangen vloerbalken C. Maatregelen tegen optrekkend vocht: Creëren van een laag in de muur waardoor vocht niet kan optrekken: [1] Injecteren muur. Achtereenvolgend worden de volgende werkzaamheden uitgevoerd: Afbikken oude stucwerk - injecteren muur op plinthoogte onder 45 graden - laten drogen - afborstelen zouten. Vervolgens kunt u kiezen uit: a. behandelen met zoutbindend preparaat en het aanbrengen nieuw damp-open stucwerk zonder gips of kalktoeslag. b. aanbrengen voorzetwand. [2] Metselwerk in delen verwijderen en inbrengen loodslab / laag glas. D. Maatregelen tegen doorslaand vocht: [3] Bij spouwmuren achtereenvolgend: controleren of vervuiling (bijvoorbeeld nat geworden spouwisolatie) in de spouw aanwezig is - de spouw schoon laten maken - er voor zorgen dat voldoende open stootvoegen aan boven en onderzijde van de spouw aanwezig zijn om het in de muur opgehoopte vocht te laten verdampen en af te voeren (bij volledige verzadiging van de muur kan dit wel een jaar duren). [4] Bij woningen met een steens of halfsteens buitenmuur: a. Aanbrengen binnenspouwblad. b. Aanbrengen buitenafwerking (bijvoorbeeld isolatielaag afgewerkt met stucwerk). Aan de buitenzijde van de gevel stucwerk of een isolatiepakket aanbrengen. [5] Injecteren muur aan de buitenzijde. Injecteren aan de buitenzijde van gevels om doorslaand vocht tegen te gaan wordt niet geadviseerd. Vaak leidt injectie van de buitengevel op lange termijn tot toename van de vochtproblemen. Door impregneren van de buitenmuur aan de buitenzijde vermindert het damptransport van binnenuit de woning door de muur naar buiten. Hierdoor zal steeds meer vocht in de muur worden opgeslagen en raakt de muur in de loop der tijd volledig verzadigd.

6 1B. Maatregelen tegen vocht of wateroverlast in souterrain of kelder Overlastsituatie Overlast door aanwezigheid van vocht/water in souterrain of kelder. Voorbeeld lek souterrain Voorbeeld schimmelvorming Hoe te herkennen Vochtoverlast in souterrains manifesteert op verschillende manieren: A. Het klimaat in souterrain of kelder voelt klam aan. B. Er is sprake van veel condens op ramen met enkel glas. Soms condens ook op dubbele beglazing. C. Er zitten zwarte schimmels (zwarte puntjes) op behang of stucwerk die je met moeite met een vochtige doek kunt verwijderen. Meestal achter kasten en banken en tegen buitenmuren. D. Er zitten spierwitte zoutafzettingen op de muur, die er afvallen als je er tegenaan tikt (en een ziltige smaak hebben). E. Er zijn leidingdoorvoeren van water, riolering, elektra of gas waarlangs water naar binnenstroomt. Voorbeelden zoutuitbloei

7 F. Er zitten scheurtjes in het metselwerk van de kelder- of souterrainwand en/of -vloer, waardoor water naar binnen stroomt, als de grondwaterstand boven een bepaald peil stijgt. G. De vloer- en / of wandconstructie vertoont geen scheuren maar is niet waterdicht. Als de grondwaterstand tot boven een bepaald niveau stijgt, komt water door de constructie naar binnen, waardoor water in de kelder of het souterrain komt te staan. De overlast behorende bij de nummers E,F en G treedt op als de grondwaterstand stijgt tot boven het niveau van de leidingdoorvoeren of scheuren. Dit vindt plaats in de winter of in perioden met langdurige aanhoudende regen. Voorbeeld lekke wand Voorbeeld niet waterdichte leidingdoorvoer Wat te doen Op voorhand is niet precies aan te geven welke maatregel voldoende is om de overlast te verhelpen. Daarom wordt geadviseerd achtereenvolgend de volgende maatregelen te treffen. Indien de eerste maatregel niet het gewenste effect heeft of niet van toepassing is, treft u de volgende maatregel uit de lijst. De maatregelen in de onderstaande lijst dienen te worden uitgevoerd door een erkend specialist. 1. Injecteren locaties met scheuren en rond leidingdoorvoeren. 2. Injecteren keldervloer en/of kelderwand op plekken die nat worden of doorslag vertonen. Injecteren muren Plaatsen voorzetwand

8 3. Indien maatregelen 1. en 2. niet werken, dienen de vloer en alle wanden die lager liggen dan het straatniveau te worden geïnjecteerd. 4. Indien na uitvoeren van maatregel 3 nog plekken nat worden, deze locaties nogmaals injecteren. Indien na het treffen van bovenstaande maatregelen de overlast niet terug komt, kan worden gestart met het afwerken van de muren. Dit bestaat uit het afborstelen van zouten en schimmels en loszittend stucwerk. Vervolgens kan nieuw stucwerk of een voorzetwand worden geplaatst. Bij aanbrengen van nieuw stucwerk is het aan te bevelen dit op een isolatiemateriaal (bijvoorbeeld polyurethaanplaten) aan te brengen om koude muren en condensproblemen te voorkomen. 5. Een alternatief kan zijn het maken van een geheel nieuwe kelder of souterrain van beton. Indien dit wordt uitgevoerd kan gelijktijdig de riolering aangepakt conform maatregel 3B. Een kelder of souterrain is vaak niet bedacht om te functioneren als permanente verblijfsruimte. Voor permanente bewoning zal het noodzakelijk zijn geïsoleerde voorzetwanden aan te brengen en te zorgen voor goede ventilatiemogelijkheden. Indicatie kosten De kosten variëren van enkele honderden euro s voor het eenmalig injecteren van scheuren en leidingdoorvoeren tot enkele tienduizenden euro s voor het vervangen van het souterrain.

9 2A. Terugslagklep huisaansluiting Overlastsituatie Afvalwater stroomt bij hevige regenbuien vanuit het riool naar huis en tuin. Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Maatregelen Uitgangspunten Huis met souterrain. Regenpijp aan de voorkant van de woning is direct aangesloten op het riool. Omschrijving Instaleren van terugslagklep bij huisaansluiting op riool om te voorkomen dat vuilwater vanuit het riool naar de woning kan stromen. Stappenplan Tijdelijk afsluiten leiding Aanleggen inspectieput Instaleren terugslagklep Loodgieter Loodgieter Loodgieter Aandachtspunten Aanleggen in put met deksel voor het mogelijk maken van onderhoud. Terugslagklep elk half jaar inspecteren. Terugslagklep moet bovenstrooms van de ontspanningsleiding/regenpijp aan de voorkant van de woning worden aangesloten. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

10 Combinatieregel Het aanbrengen van een terugslagklep in de huisaansluiting is een maatregel waardoor de hele woning beschermt wordt tegen water uit de riolering bij hevige regenbuien. Echter kan het water vanuit de woning en tuin ook niet afgevoerd worden naar het riool gedurende deze situaties. Deze maatregel moet daarom in combinatie gaan met afkoppelen van regenwater waardoor er geen regenwater meer in de huisaansluiting komt (mogelijk te nemen maatregelen3a, 3B, 4A, 4B of 4C). Tevens moeten de toilet, douche, wasbak en schrobput voorzien zijn van zwanenhalzen om stankoverlast bij afgesloten terugslagklep te voorkomen. Indicatie kosten Kosten terugslagklep met put 600,- Kosten loodgieter : 500,- per dag Overige materiaalkosten: 200,- Totale kosten circa: 2.300,- Deze kosten zijn exclusief verleggen en wegwerken van leidingen. De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is te zien hoe een terugslagklep bereikbaar blijft door het aan te sluiten in een put. Deze put is noodzakelijk voor het mogelijke maken van onderhoud.

11 2B. Terugslagklep achter douche, schrobput en gootsteen (lozingseenheden) Overlastsituatie Het regenwater/afvalwater komt tijdens extreme regen uit het doucheputje, schrobputje, put in de tuin en veroorzaakt stank en wateroverlast in huis en tuin. Maatregelen Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Uitgangspunten Douche, wasbak of schrobputje zijn apart aangesloten op huisaansluiting. Maatregelen worden direct na douche en schrobputje geplaatst. Omschrijving Aanbrengen van terugslagkleppen achter douche, gootsteen en schrobput. Stappenplan Opmeten diameter afvoerleiding Loskoppelen leiding Monteren terugslagklep Leidingen aansluiten Loodgieter Aandachtspunten De terugslagkleppen en vuilwaterpomp dienen elk half jaar gereinigd of onderhouden te worden. De terugslagklep in de tuin is extra gevoelig voor verstoppen, omdat hier takken en bladeren naar toe kunnen stromen. Deze dient 4x per jaar te worden schoongemaakt. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

12 Combinatieregel Het aanbrengen van een terugslagklep is meestal een relatief eenvoudige maatregel die u direct kunt laten uitvoeren. Het is echter niet mogelijk om een terugslagklep achter een toilet te instaleren. De maatregel moet daarom in combinatie gaan met het instaleren van een vuilwaterpomp(maatregel 2C). De kans op wateroverlast in de woning wordt daarmee verkleind. Voor de lange termijn is het een veiligere oplossing om het putje in de tuin te verwijderen en te zorgen dat het regenwater in de tuin op een andere manier wordt afgevoerd. Zie maatregel 4A, 4B en 4C. Indicatie kosten Kosten terugslagklep: 100,- per klep (3 stuks) Kosten vuilwaterpomp: 500 (1 stuk) Kosten loodgieter: 500,- per dag Overige materiaalkosten: 150,- Totale kosten circa: 1.450,- Deze kosten zijn exclusief verleggen en wegwerken van leidingen. De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is een terugslagklep te zien welke achter de gootsteen is geplaatst. Deze maatregel is door een bewoner aan de Leidsekade in Lombok genomen.

13 2C. Vuilwaterpompen achter toilet Overlastsituatie Regenwater/afvalwater komt uit doucheputje, schrobputje, put in de tuin. Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Maatregelen Uitgangspunten Toilet is apart aangesloten op huisaansluiting. Omschrijving Instaleren van vuilwaterpompen achter toilet Stappenplan Loskoppelen leiding Aansluiten vuilwaterpomp Leidingen aansluiten Loodgieter Loodgieter Loodgieter Aandachtspunten De vuilwaterpomp dient elk half jaar gecontroleerd te worden. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

14 Combinatieregel Het aanbrengen van vuilwaterpompen is een maatregel welke wateroverlast vanuit huisaansluiting tegen gaat. Voor de tuinput in de tuin is het niet mogelijk om een vuilwaterpomp aan te sluiten. Om deze goed af te sluiten wordt geadviseerd om hier een terugslagklep voor te gebruiken (maatregel 2B). Voor de lange termijn is het een veiligere oplossing om het putje in de tuin te verwijderen en te zorgen dat het regenwater van dak en tuin op een andere manier wordt afgevoerd. Zie maatregel 4A, 4B en 4C. Indicatie kosten Kosten per vuilwaterpomp: 200,- (1 stuk) Kosten loodgieter: 250,- per dagdeel Totale kosten circa: 450,- Deze kosten zijn exclusief verleggen en wegwerken van leidingen. De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is een vuilwaterpomp te zien welke direct achter het toilet is geplaatst. Deze oplossing is hierdoor makkelijk toepaspaar.

15 3A. Omleiden regenpijp naar voorzijde Overlastsituatie Het regenwater vanaf het dak en de tuin is nu aangesloten op de huisaansluiting. Water blijft langdurig in de tuin staan of stroomt het huis in. Maatregelen Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Uitgangspunten Douche, wasbak of schrobputje zijn apart aangesloten op huisaansluiting en regenpijp is aan de achterzijde van de woning direct aangesloten op huisaansluiting. Omschrijving Omleiden van regenpijp aan de achterzijde naar de voorkant van de woning. Stappenplan Afkoppelen regenpijp Gaten boren in muren Verleng stukken koppelen aan regenpijp Aanleggen ontspanningsleiding Aansluiten op voorzijde Loodgieter Aandachtspunten Regenpijp moet conform NEN 3215 worden aangelegd. Regenpijp is aan de voorzijde van de woning aangesloten op het riool. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

16 Combinatieregel Het omleggen van de regenpijp moet in combinatie gaan met het aanleggen van een ontspanningsleiding. Dit is nodig omdat de huidige regenpijp ook de functie van ontspanningsleiding heeft. Wanneer de regenpijp wordt omgelegd moet er dus een nieuwe ontspanningsleiding worden aangelegd. Ook blijft er kans op wateroverlast in de woning. Om dit op te lossen kunnen de maatregelen 2A, 2B, 2C worden toegepast. Indicatie kosten Kosten van leidingen: 200,- Kosten hulpstukken: 200,- Kosten diamantboor: 50,- per dag Kosten loodgieter: 500,- per dag Totale kosten met loodgieter: 950,- De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Totaal prijs is exclusief afwerking. Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is te zien hoe een bewoner in uw wijk zijn/haar regenpijp heeft afgekoppeld. De regenpijp wordt via een aparte leiding door het souterrain naar de voorzijde van de woning geleid.

17 3B. Omleiden regenpijp naar voorzijde Overlastsituatie Het regenwater vanaf het dak en de tuin is nu aangesloten op de huisaansluiting. Water blijft langdurig in de tuin staan of stroomt het huis in. Maatregelen Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente.. Uitgangspunten Douche, wasbak of schrobputje zijn apart aangesloten op de huisaansluiting en de regenpijp is aan de achterzijde van de woning direct aangesloten op huisaansluiting. Omschrijving Omleiden van regenpijp aan de achterzijde naar de voorkant van de woning middels een leiding onder de woning Stappenplan Uithakken vloer Afgraven grond Leggen van nieuwe regenpijp Aansluiten op voorzijde Aanleggen nieuwe ontspanningsleiding Herstellen vloer Vakman/ Loodgieter Aandachtspunten Regenpijp moet conform NEN 3215 worden aangelegd. Regenpijp is aan de voorzijde van de woning aangesloten op het riool. Waterdicht maken van vloer. Herstellen wapening betonvloer. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

18 Combinatieregel Het omleggen van de regenpijp moet in combinatie gaan met het aanleggen van een ontspanningsleiding. Dit is nodig omdat de huidige regenpijp ook de functie van ontspanningsleiding heeft. Wanneer de regenpijp wordt omgelegd moet er dus een nieuwe ontspanningsleiding worden aangelegd. Ook blijft er kans op wateroverlast in de woning. Om dit op te lossen kunnen de maatregelen 2A, 2B, 2C worden toegepast. Indicatie kosten 2x Vakman: 1.000,- per dag (8 dagen) Kosten Loodgieter: 500,- per dag Bemaling: 500,- Kosten beton: 250,- per m 3 (7,5m 3 ) Wapening: 350,- Ontspanningsleiding: 75,- Regenpijp: 100,- Totaal: De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Totaal prijs is exclusief afwerking.

19 4A. Afvoeren naar oppervlaktewater Overlastsituatie Het regenwater vanaf het dak en de tuin is nu aangesloten op de huisaansluiting. Water blijft langdurig in de tuin staan of stroomt het huis in. Maatregelen Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Uitgangspunten Tuin van het huis is gelegen aan oppervlakte water. Omschrijving Het verleggen van de regenpijp of het sturen van het water richting oppervlakte water Stappenplan Aanvragen vergunning Aanleggen ontspanningsleiding Verleggen regenpijp Aanleggen watergoot Uzelf Loodgieter Uzelf/loodgieter Uzelf/hovenier Aandachtspunten Vergunning aanvragen bij waterschap voor afvoeren water naar oppervlakte water. Regenpijp moet conform NEN 3215 worden aangelegd. Ontspanningsleiding dient aan de achterzijde van de huisaansluiting te worden aangesloten. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

20 Combinatieregel Het is verstandig om deze maatregel te combineren met 4B of 4C waardoor water ook kan infiltreren in de tuin waardoor het watersysteem minder belast wordt. Hiernaast bestaat er ook de mogelijkheid op wateroverlast vanuit de huisaansluiting. Om dit te voorkomen kunnen maatregel 2A, 2B of 2C worden toegepast. Indicatie kosten Regenpijp: 30,- Ontspanningsleiding: 50,- Loodgieter: 500,- per dag Subtotaal: 580 Hovenier: 500,- per dag Totaal: Maatwerk De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. De kosten zijn exclusief afwerken van leiding onder maaiveld Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is een watergoot te zien welke het water uit de regenpijp opvangt en stuurt richting het oppervlakte water.

21 4B. Waterbergen en infiltreren d.m.v. grindpalen in tuin Overlastsituatie Het regenwater vanaf het dak en de tuin is nu aangesloten op de huisaansluiting. Water blijft langdurig in tuin staan of stroomt huis in. Maatregelen Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente.. Uitgangspunten Er is berging mogelijk op maaiveld. Kleilaag is dikker dan 1 meter (zie figuur). Omschrijving Uitvoeren van grondverbetering in de tuin om het mogelijk te maken dat water kan infiltreren in de bodem en geen langdurige plassen ontstaan. Stappenplan Grond Uzelf/hovenier boren/graven Afschot van Uzelf/hovenier gevel naar tuin Verleggen Uzelf/loodgieter regenpijp Aanleggen Uzelf/loodgieter ontspanningsleiding Afsluiten Uzelf/hovenier tuinput Aandachtspunten Regenpijp moet conform NEN 3215 worden aangelegd. Water moet geborgen kunnen worden boven de infiltratie voorzieningen. Grindpalen moeten tot zandlaag reiken. Ontspanningsleiding moet aangesloten worden op huisaansluiting aan achterzijde. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

22 Combinatiemaatregel De grindpalen moeten aangelegd worden in combinatie met waterberging op het maaiveld. Dit is noodzakelijk omdat de aanvoer van water hoger dan de infiltratiesnelheid. Er blijft kans op wateroverlast vanuit de huisaansluiting. Om dit te voorkomen kunnen maatregel 2A, 2B of 2C worden toegepast. Indicatie kosten Zelf doen: Grondboor huren: 20,- per dag Grind: 100,- Geotextiel: 20,- Ontspanningsleiding: 50,- Overigematerialen: 20,- Loodgieter: 500, per dag Totaal: 660,- Door hovenier: Maatwerk De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is een verdiept stukje tuin te zien met onverhard oppervlak. Hieronder zijn grindpalen aangelegd. Deze bewoner uit uw buurt heeft ervoor gekozen om het gras als extra waterberging te gebruiken. Gedurende hevige regenbuien loopt dit onderwater en kan het via de grindpalen infiltreren. Voorbeeld van waterbergend groen met hieronder grindpalen

23 4C. Waterbergen en infiltreren d.m.v. grindkoffer in tuin Overlastsituatie Het regenwater vanaf het dak en de tuin is nu aangesloten op de huisaansluiting. Water blijft langdurig in de tuin staan of stroomt het huis in. Zie paragraaf 3.2 uit het rapport: Aanpak wateroverlast Lombok en Zeeheldenbuurt in Utrecht. Deze rapportage is te downloaden op de website van de gemeente. Maatregelen Uitgangspunten Er is berging mogelijk op maaiveld. Kleilaag is niet dikker dan 1 meter. Omschrijving Grondverbetering uitvoeren in de tuin om mogelijk te maken dat water kan infiltreren in de bodem. Stappenplan Afschot tuin van gevel af Grond graven Aanleggen grindkoffer Verleggen regenpijp Ontspanningsleiding aanleggen Afsluiten tuinput Uzelf/hovenier Uzelf/hovenier Uzelf/hovenier Uzelf/loodgieter Uzelf/loodgieter Uzelf/hovenier Aandachtspunten Regenpijp moet conform NEN 3215 worden aangelegd. Water moet geborgen kunnen worden boven de infiltratie voorzieningen. Grindkoffer moet tot de zandlaag reiken. Ontspanningsleiding moet aangesloten worden op de huisaansluiting van het riool. Wat is een ontspanningsleiding? Een ontspanningsleiding dient de beluchting en ontluchting van de binnenriolering te waarborgen. Deze leiding staat in verbinding met de buitenlucht via het dakvlak en regenpijpen. Bij hevige neerslag wordt de lucht in het riool via deze leiding afgevoerd. Indien een ontspanningsleiding ontbreekt of defect is, kan de lucht worden opgesloten. Bij voldoende drukopbouw kan de opgesloten lucht met een knal door het toilet ontsnappen.

24 Combinatieregel De grindkoffers moeten aangelegd worden in combinatie met waterberging op het maaiveld. Dit is noodzakelijk omdat de aanvoer hoger is dan de infiltratiesnelheid. Er blijft kans op wateroverlast vanuit de huisaansluiting. Om dit te voorkomen kunnen maatregel 2A,2B of 2C worden toegepast. Indicatie kosten Zelf doen: Schep: 20,- Grind: 100,- Geotextiel: 20,- Overigematerialen 20,- Ontspanningsleiding: 50,- Loodgieter: 500,- per dag Totaal: 660,- Door hovenier: Maatwerk De kosten per onderdeel zijn gebaseerd op catalogusprijzen van leveranciers. Voorbeeld bij u in de buurt Op het figuur hiernaast is een grindkoffer in een tuin van een bewoner in uw buurt te zien. Deze grindkoffer is aangelegd tot de zandlaag in de bodem. Via de grindkoffer kan het water infiltreren naar de zandlaag. Voorbeeld van grindkoffer