: Kaarsenmakersstraat 2 : 2312 SG Leiden

Transcriptie

1 RAPPORT betreffende een verkennend bodemonderzoek Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Datum : 20 april 2012 Kenmerk : 1111D733/DBI/rap1 Auteur : De heer D.D.C.A. Bijl Vrijgave : C. Brouwer bba (projectleider) :. Opdrachtgever : t Huis op de Waard : Kaarsenmakersstraat 2 : 2312 SG Leiden IDDS bv. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, elektronisch of anderszins zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de uitgever. BRL SIKB 2000 VKB-protocollen 2001 & 2002

2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING VOORONDERZOEK EN ONDERZOEKSOPZET ALGEMEEN REGIONALE BODEMOPBOUW EN GEOHYDROLOGIE BESCHRIJVING ONDERZOEKSLOCATIE HISTORISCHE INFORMATIE CONCLUSIES VOORONDERZOEK ONDERZOEKSOPZET VELDONDERZOEK VELDWERKZAAMHEDEN RESULTATEN VELDWERK CHEMISCH ONDERZOEK ANALYSESTRATEGIE RESULTATEN EN TOETSING CHEMISCHE ANALYSES BESPREKING ONDERZOEKSRESULTATEN CONCLUSIES EN ADVIES BETROUWBAARHEID BIJLAGEN 1. Kaarten en tekeningen 1.1. overzichtskaart 1.2. situatietekening 2. Boorstaten en legenda 3. Analysecertificaten grond en grondwater 3.1. grond 3.2. grondwater 4. Toetsingstabel Wet bodembescherming 5. Toetsingsresultaten grond en grondwater 5.1 grond 5.2 grondwater 6. Fotoreportage 7. Veldverslag 8. Historische informatie

3 1. INLEIDING In opdracht van t Huis op de Waard is een verkennend milieukundig bodemonderzoek verricht op de locatie Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden. Aanleiding en doelstelling onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd in verband met de aanvraag van een omgevingsvergunning (activiteit bouwen). In het kader van de Woningwet/Gemeentelijke Bouwverordening dient een omgevingsvergunningaanvraag (activiteit bouwen) vergezeld te gaan van een rapportage inzake de chemische kwaliteit van de bodem. Doel van het onderzoek is vast te stellen of het voormalige, dan wel het huidige, gebruik van de onderzoekslocatie heeft geleid tot een verontreiniging van de bodem. Het verkennend bodemonderzoek beoogt het verkrijgen van inzicht in aard, plaats van voorkomen en concentraties van eventueel aanwezige verontreinigende stoffen in de bodem. Ter bepaling van de chemische bodemkwaliteit binnen de begrenzing van de onderzoekslocatie, is de norm NEN 5740 (onderzoeksstrategie bij verkennend onderzoek, NNI, januari 2009) gehanteerd. Deze norm beschrijft de werkwijze voor het opstellen van de onderzoeksstrategie bij een verkennend bodemonderzoek naar de (mogelijke) aanwezigheid van bodemverontreiniging en de werkwijze voor het bepalen van de chemische kwaliteit van de bodem en eventueel vrijkomende grond. Leeswijzer De locatiegegevens, het vooronderzoek en de opzet van het onderzoek zijn beschreven in hoofdstuk 2. De keuze van de opzet van het onderzoek is onder meer afhankelijk van het huidige en het voormalige gebruik van het perceel. Een beschrijving van het veldonderzoek en het analytisch onderzoek is weergegeven in de hoofdstukken 3 en 4. De verzamelde gegevens zijn getoetst aan het toetsingskader van de Wet bodembescherming, geïnterpreteerd en besproken in hoofdstuk 5. Op basis van de verzamelde onderzoeksresultaten is de chemische bodemkwaliteit van de onderzoekslocatie beoordeeld. Deze beoordeling is ondergebracht in hoofdstuk 6 (conclusies). Daarnaast worden op basis van de onderzoeksresultaten aanbevelingen gedaan met betrekking tot eventueel te nemen vervolgstappen. In hoofdstuk 7 zijn de factoren, die van invloed zijn op de betrouwbaarheid van het onderzoek, toegelicht. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 3/17

4 2. VOORONDERZOEK EN ONDERZOEKSOPZET 2.1. ALGEMEEN Bij toepassing van de NEN 5740 moet een hypothese worden opgesteld omtrent de aan- of afwezigheid, de aard en de ruimtelijke verdeling van eventueel te verwachten verontreinigingen. Ten behoeve van het opstellen van de hypothese dient een vooronderzoek uitgevoerd te worden overeenkomstig de NEN 5725 (Leidraad bij het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend, oriënterend en nader onderzoek, NNI, januari 2009). In het kader van onderhavig onderzoek is het vooronderzoek uitgevoerd op basisniveau. In dit kader is informatie verzameld over de volgende aspecten van de locatie: - regionale bodemopbouw en geohydrologie (paragraaf 2.2); - huidig (en toekomstig) gebruik van de onderzoekslocatie (paragraaf 2.3); - historische informatie (paragraaf 2.4). De verzamelde informatie is vastgelegd per bron en weergegeven in de genoemde paragrafen van onderhavige rapportage. De conclusies van het vooronderzoek worden weergegeven in paragraaf 2.5. Op basis van deze gegevens is in paragraaf 2.6 de onderzoeksopzet bepaald. Als afbakening van de onderzoekslocatie, ten behoeve van het vooronderzoek, is gekozen voor het te onderzoeken perceel alsmede de aangrenzende percelen tot maximaal 50 meter gerekend vanaf de grens van het te onderzoeken perceel. Opgemerkt dient te worden dat de genoemde afstand een arbitraire keuze betreft REGIONALE BODEMOPBOUW EN GEOHYDROLOGIE Teneinde inzicht te kunnen verkrijgen in de samenstelling van de diepere bodemlagen is de Grondwaterkaart van Nederland, kaartbladen 30D, 30 oost, 31 west (Den Haag-Utrecht) geraadpleegd. Deze is uitgegeven door het Instituut van Grondwater en Geo-energie TNO (IGG). De regionale geohydrologische opbouw kan als volgt worden omschreven: Deklaag Over het algemeen wordt de slecht doorlatende deklaag gevormd door fijne slibhoudende zanden, kleien en veenafzettingen van holocene ouderdom. De onderzoekslocatie is echter gelegen in het stroomgordelgebied van de Oude Rijn waarin de deklaag deels zandig is ontwikkeld. De dikte van de deklaag varieert van enkele meters tot circa 20 meter. 1 e watervoerende pakket Het eerste watervoerende pakket wordt globaal gevormd door goed doorlatende afzettingen tussen de slecht doorlatende deklaag en de scheidende laag. Het eerste watervoerende pakket bestaat met name uit matig grove tot matig fijne zanden. In de nabijheid van de onderzoekslocatie bevindt dit pakket zich op een diepte van circa 10 à 15 meter en bedraagt de dikte van dit pakket meer dan 20 meter. Het doorlaatvermogen (kd-waarde), zijnde het product van de doorlaatbaarheidscoëfficiënt (k) en de dikte (D) van het eerste watervoerende pakket wordt geschat op < m 2 /d. De grondwaterstroming in het eerste watervoerende pakket is oostelijk gericht. 1 e scheidende laag Het eerste en tweede watervoerende pakket worden gescheiden door kleiige en slibhoudende afzettingen. De top van de scheidende laag in de nabijheid van de onderzoekslocatie ligt op een diepte van circa 44 meter minus NAP. De dikte van deze laag bedraagt circa 18 meter. Verwacht wordt dat de verticale hydraulische weerstand van de slecht doorlatende laag over het algemeen enkele duizenden dagen zal bedragen. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 4/17

5 2 e watervoerende pakket Het tweede watervoerende pakket wordt globaal gevormd door goed doorlatende afzettingen (grind- of slibhoudende fijne tot grove zandhoudende afzettingen) beneden de scheidende laag. Over het algemeen ligt de top van het tweede watervoerende pakket tussen de 50 en 60 m- NAP. Omtrent de kd-waarden voor het tweede watervoerende pakket zijn geen gegevens bekend BESCHRIJVING ONDERZOEKSLOCATIE De ligging van de onderzoekslocatie is globaal weergegeven in de overzichtskaart van bijlage 1.1. Enkele locatiespecifieke aspecten zijn opgenomen in tabel 1. TABEL 1: Locatiespecifieke gegevens Locatiegegevens Adres Kaarsenmakersstraat 2 Postcode en plaats 2312 SG Leiden Gemeente Leiden Provincie Zuid-Holland Kadastrale gemeente Leiden Kadastrale gegevens sectie C, nummer 2276 Rijksdriehoekcoördinaten X: Y: Oppervlakte in m 2 circa Huidige gebruik verzorgingstehuis met tuin Maaiveldtype klinkers, tegels en braak Huidig (en toekomstig) gebruik Op 22 maart 2012 heeft een locatie-inspectie plaatsgevonden inzake het (huidige) gebruik. Op de locatie bevindt zich momenteel een verzorgingstehuis met binnentuin. Men is voornemens een deel van de locatie te slopen en nieuwbouw te realiseren. In een ander gedeelte van de bebouwing zal alleen een interne verbouwing plaatsvinden. De functie van het perceel blijft onveranderd. De binnentuin is gedeeltelijk verhard met tegels en is gedeeltelijk braakliggend (tuin). Rondom de bebouwing is het maaiveld verhard met klinkers en tegels. Overige aspecten ten aanzien van de onderzoekslocatie staan hieronder beknopt omschreven: - tijdens de locatie-inspectie zijn op het maaiveld van de onderzoekslocatie geen (asbest)verdachte materialen waargenomen; - op en in de nabijheid van de onderzoekslocatie zijn geen zakkingen, dan wel ophogingen in het maaiveld waargenomen welke kunnen duiden op de aanwezigheid van mogelijke (sloot)dempingen; - ter plaatse van de onderzoekslocatie zijn geen (bodem)bedreigende activiteiten waargenomen die een mogelijke bodemverontreiniging (hebben) kunnen veroorzaken. Ter illustratie is in bijlage 6 een fotoreportage opgenomen. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 5/17

6 2.4. HISTORISCHE INFORMATIE Op 8 maart 2012 is de Omgevingsdienst West-Holland geraadpleegd inzake het historische gebruik van de onderzoekslocatie en de omliggende percelen. Voor de volledigheid is de verkregen historische informatie opgenomen in bijlage 8 van onderhavige rapportage. Uit het historisch onderzoek blijkt het volgende: - voor zover bekend hebben geen tanks gelegen op het onderzoeksterrein; - op de locatie is een duiker gelegen welke de Nieuwe Rijn met de Waard gracht verbind. In het verleden was hier een watergang gelegen, welke is gedempt; - de locatie is op basis van de voor ons bekende informatie niet verdacht op het voorkomen van asbest; - de naastgelegen percelen zijn (of waren) in gebruik ten behoeve van wonen met tuinen en diverse bedrijvigheid (zie bijlage 8, historische informatie); - naar verwachting hebben de activiteiten op de omliggende percelen de chemische bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie niet negatief beïnvloed. Luchtfoto s onderzoekslocatie en omliggende percelen Van het gebied is één luchtfoto bestudeerd. De foto is gemaakt in Op de foto is de huidige situatie te zien. Verder zijn geen bijzonderheden waargenomen die mogelijk een (bodem)verontreiniging (hebben) kunnen veroorzaken. Eerder uitgevoerde bodemonderzoeken Ter plaatse van de onderzoekslocatie is in het verleden het volgende milieukundig onderzoek uitgevoerd: Verkennend bodemonderzoek Kaarsenmakersstraat 2 Ter plaatse van de onderzoekslocatie is op een gedeelte van de binnen tuin een verkennend bodemonderzoek door Fugro Milieu Consult B.V. uitgevoerd (rapport kenmerk: , d.d. 20 augustus 2001). Uit de resultaten blijkt het volgende: Grond In de licht puinhoudende kleigrond (M1) komen licht verhoogde gehalten (overschrijding van streefwaarden) PAK en lood voor. De aangetroffen verhoogde gehalten zijn zeer waarschijnlijk gerelateerd aan het voorkomen van puin. In de zandige bovengrond (M2) is een licht verhoogd gehalte aan lood aangetroffen. Het aangetroffen verhoogde gehalte is niet eenduidig te verklaren. Grondwater In het grondwater is een sterke verontreiniging met arseen aangetoond en zijn lichte verontreinigingen met cadmium, chroom, zink en cis 1,2-dichlooretheen aangetoond. In de nabije omgeving van de onderzoekslocatie zijn in het verleden diverse milieukundige onderzoeken uitgevoerd. Op aangeven van de Omgevingsdienst West-Holland hebben de aangetroffen verontreinigingen, welke in de nabije omgeving zijn aangetroffen, naar alle waarschijnlijkheid geen invloed op onderhavige locatie. Bodemkwaliteitskaart De gemeente Leiden beschikt over een goedgekeurde bodemkwaliteitskaart. De onderzoekslocatie is gelegen in een niet gezoneerd gebied. De zone bestaat uit de oude binnenstad van Leiden. De bodem bestaat uit een middeleeuwse ophoging. De bodemkwaliteit is zeer heterogeen verontreinigd. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 6/17

7 2.5. CONCLUSIES VOORONDERZOEK Op basis van het vooronderzoek kan worden afgeleid dat, op en in de nabijheid van het onderzoeksterrein, geen aandachtspunten aanwezig zijn met betrekking tot het veroorzaken van een mogelijke bodemverontreiniging. De aangetroffen sterke verontreiniging met arseen geeft de locatie een status als zijnde potentieel ernstig. Echter, na overleg met de Omgevingsdienst West-Holland is betreffende status niet meer geldend, gezien de parameter arseen niet meer geanalyseerd dient te worden. Arseen is een stof welke van nature voorkomt in de bodem. Ten tijde van de offerte aanvraag is in overleg met de Omgevingsdienst West-Holland de locatie als zijnde verdacht aangemerkt op basis van de status potentieel ernstig. Derhalve is de locatie als zijnde een verdachte locatie onderzocht ONDERZOEKSOPZET In tabel 2 is per onderzoeksaspect de gevolgde onderzoeksstrategie aangegeven. TABEL 2: Onderzoekstrategie Onderzoeksaspect algemene bodemkwaliteit Kritische parameters Kritische bodemlaag (m-mv) Hypothese Strategie Oppervlakte zware metalen 0 2 verdacht NEN 5740 : VED-HE circa m 2 Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 7/17

8 3. VELDONDERZOEK 3.1. VELDWERKZAAMHEDEN De veldwerkzaamheden zijn op 22 maart 2012 uitgevoerd. Op 3 april 2012 heeft bemonstering van het grondwater plaatsgevonden. De uitgevoerde boringen zijn beschreven in tabel 3. De onderzoekslocatie en de posities van de meetpunten zijn weergegeven in de situatietekening van bijlage 1.2. TABEL 3: Aantal boringen en boordiepte (in m-mv) Onderzoeksaspect algemene bodemkwaliteit Aantal x diepte [m-mv] 1 x 4,0 met peilbuis 2 x 5,5 1 x 4,0 1 x 3,2 1 x 2,6 1 x 2,5 1 x 2,2 5 x 2,0 1 x 1,2 2 x 0,8 Boornummers en , 04, 07, 08 en 11 09A 02A en 10A Uitvoeringswijze De veldwerkzaamheden zijn verricht door Brussee Grondboringen onder certificaat BRL SIKB 2000, VKB protocol 2001 en 2002 (meer informatie over ons bedrijf en kwalificaties kunt u vinden op onze website Tijdens de veldwerkzaamheden is niet afgeweken van de beoordelingsrichtlijn. Het veldverslag (met daarin de namen van de veldwerkers) is opgenomen in bijlage 7. Het procescertificaat van IDDS en het hierbij behorende keurmerk zijn van toepassing op de activiteiten met betrekking tot de veldwerkzaamheden en de overdracht van de monsters, inclusief de daarbij behorende veldwerkregistratie aan een erkend laboratorium of de opdrachtgever. Uit oogpunt van onafhankelijkheid verklaart IDDS geen eigenaar te zijn van het terrein waarop het bodemonderzoek en de advisering betrekking heeft. Tijdens het verrichten van de veldwerkzaamheden zijn de grond en het grondwater zintuiglijk beoordeeld op de mogelijke aanwezigheid van verontreinigingen (organoleptisch onderzoek) en is de texturele, minerale en organische samenstelling van de bodemlagen nauwkeurig beschreven (lithologisch onderzoek). Organoleptisch onderzoek Het opgeboorde bodemmateriaal is visueel beoordeeld op het voorkomen van antropogene bestanddelen (puin, slakken en dergelijke) en olieproduct (via olie/watertest). Het materiaal is met name beoordeeld op de volgende aspecten: de aard, grootte en gradatie van voorkomen. Sommige verontreinigingen die in de bodem aanwezig zijn, kunnen aan de geur herkend worden. Benadrukt dient te worden dat, indien tijdens de veldwerkzaamheden passieve geurwaarnemingen worden gedaan, deze gekarakteriseerd worden en per boorpunt worden beschreven. Asbest Het veldonderzoek is uitgevoerd door veldwerkers welke zijn opgeleid voor het herkennen van asbestverdachte materialen. Tijdens de uitvoering van het bodemonderzoek is het maaiveld van de onderzoekslocatie, evenals het opgeboorde bodemmateriaal visueel beoordeeld op de aanwezigheid van asbestverdachte materialen. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 8/17

9 3.2. RESULTATEN VELDWERK Lithologisch onderzoek De bodem van het terrein bestaat globaal vanaf het maaiveld tot de geboorde diepte van 5,5 m- mv uit respectievelijk zand, klei en zand. Een gedetailleerde beschrijving van de ter plaatse van de onderzoekslocatie aangetroffen bodemopbouw (lithologie) is weergegeven in bijlage 2 (boorstaten). Organoleptisch onderzoek In tabel 4 zijn de zintuiglijk waargenomen relevante bijzonderheden weergegeven die mogelijk gerelateerd kunnen worden aan een bodemverontreiniging. Op het maaiveld en in het opgeboorde bodemmateriaal zijn zintuiglijk geen asbestverdachte materialen waargenomen. TABEL 4: Zintuiglijk waargenomen afwijkingen Boring Diepte [m-mv] Samenstelling Bijzonderheden ,5 0,5 1,0 1,0 1,3 02 0,07 0,5 0,5 1,3 1,3 1,8 matig fijn zand matig fijn zand zwak siltig klei matig fijn zand matig fijn zand matig siltig klei zwak puinhoudend zwak baksteenhoudend en sporen puin sporen baksteen zwak baksteenhoudend zwak baksteen- en puinhoudend sporen puin 02A* 0,5 0,8 matig siltig klei zwak baksteen- en puinhoudend 03 0,07 0,5 0,5 1,2 matig fijn zand sterk zandig klei zwak baksteenhoudend zwak baksteen- en puinhoudend 04 0,7 1,2 sterk zandig klei sporen baksteen 05 0,8 1,2 matig fijn zand matig baksteenhoudend en zwak puinhoudend ,7 0,7 1,2 1,2 1,6 07 0,4 0,7 0,7 1,2 08 0,05 0,5 0,5 1, ,0 1,5 2,5 matig fijn zand matig zandig klei sterk zandig klei matig zandig klei zwak siltig klei matig fijn zand matig siltig klei matig fijn zand matig fijn zand matig baksteen- en puinhoudend sporen puin sporen puin, hout en baksteen zwak baksteen- en puinhoudend sporen puin sporen baksteen sporen puin en baksteen zwak baksteenhoudend en sporen puin sporen hout ,4 0,4 0,7 0,7 0,8 0,8 1,2 1,7 2,6 10A* 0,4 0,7 0,7 0,8 matig fijn zand matig fijn zand matig fijn zand matig siltig klei matig siltig klei matig fijn zand - sporen puin zwak puinhoudend matig puinhoudend en zwak baksteenhoudend sporen puin matig baksteenhoudend en zwak houtskoolhoudend zwak puinhoudend volledig puin ,6 matig fijn zand matig baksteen- en puinhoudend 12 0,2 0,7 0,7 0,9 13* 0,5 1,0 1,0 2,2 *: gestaakte boringen matig fijn zand - matig fijn zand matig fijn zand sporen baksteen volledig baksteenhoudend sporen baksteen en puin sporen baksteen Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 9/17

10 Grondwatermetingen In tabel 5 zijn de resultaten van de metingen die aan het grondwater zijn uitgevoerd weergegeven. TABEL 5: Metingen uitgevoerd aan het grondwater Peilbuisnummer Filterstelling [m-mv] Grondwaterstand [m-mv] ph Metingen Bijzonderheden Troebelheid EC [ S/cm] 01 2,0 3,0 1,34 7, niet belucht 25,6 NTU De gemeten zuurgraad (ph) en het elektrisch geleidingsvermogen (EC) van het grondwater vertonen geen afwijkende waarden ten opzichte van een natuurlijke situatie. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 10/17

11 4. CHEMISCH ONDERZOEK Voor de verrichting van het chemisch onderzoek zijn de grond(water)monsters overgebracht naar een geaccrediteerd en AS3000 erkend laboratorium ANALYSESTRATEGIE Algemene bodemkwaliteit Ten behoeve van het vaststellen van de algemene chemische kwaliteit van de bodem zijn van de meest kritische bodemlagen grondmengmonsters samengesteld. De analysestrategie is in samenspraak met de Omgevingsdienst West-Holland bepaald. De grond- en grondwatermonsters zijn geanalyseerd op het standaard NEN-pakket. Voorts zijn ten behoeve van de correctie van de achtergrond- en interventiewaarden van zowel de bovenals de ondergrond de percentages lutum en organische stof vastgelegd. Analysepakketten In het standaard NEN-pakket voor grond zijn de volgende analyses opgenomen: - zware metalen (barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink); - PAK (polycyclische aromatische koolwaterstoffen); - minerale olie (GC); - PCB (PolyChloorBifenylen). Het standaard NEN-pakket voor grondwater omvat de volgende analyses: - zware metalen (barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink); - BTEXNS (benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xylenen, naftaleen en styreen); - VOCl (vluchtige organochloorverbindingen); - minerale olie. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 11/17

12 4.2. RESULTATEN EN TOETSING CHEMISCHE ANALYSES De resultaten van de chemische analyses zijn weergegeven op de analysecertificaten, die in bijlage 3 zijn opgenomen. De resultaten van de chemische analyses zijn vergeleken met de achtergrond- en interventiewaarden uit de toetsingstabel van de Wet bodembescherming (zie bijlage 4). Voor de interpretatie van de chemische analyses van de grondmonsters zijn de achtergrond- en interventiewaarden gecorrigeerd aan de hand van de gemeten percentages lutum en organische stof. Voor de organische parameters (PAK, PCB en minerale olie) zijn ten behoeve van de correctie percentages organisch stof aangehouden van minimaal 2,0 %, en maximaal 30,0 %. Voor de zware metalen zijn ten behoeve van de correctie minimale percentages lutum en organisch stof van 2% aangehouden. De gecorrigeerde achtergrond- en interventiewaarden, alsmede de resultaten van de uitgevoerde toetsing, zijn weergegeven in bijlage 5.1 (grond) en 5.2 (grondwater). De overschrijdingen ten opzichte van het toetsingskader van de Wet bodembescherming (Circulaire bodemsanering 2009 en het Besluit bodemkwaliteit) zijn als volgt geclassificeerd: - het gehalte is lager dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (grond) of streefwaarde (grondwater), dan wel de rapportagegrens; * het gehalte overschrijdt de achtergrondwaarde (grond) of streefwaarde (grondwater) en is lager dan of gelijk aan de tussenwaarde, zijnde licht verontreinigd; ** het gehalte overschrijdt de tussenwaarde en is lager dan of gelijk aan de interventiewaarde, zijnde matig verontreinigd; *** het gehalte overschrijdt de interventiewaarde, zijnde sterk verontreinigd. In tabel 6 zijn de overschrijdingen en de betreffende gemeten waarden ten opzichte van de achtergrond- en interventiewaarden uit de toetsingstabel (Wet bodembescherming) voor grond weergegeven. TABEL 6: Resultaten chemisch onderzoek grondmonsters (mg/kg.ds) Monster Humus [%] Lutum [%] Ba 1 Cd Co Cu Hg Mb Ni Pb Zn PAK PCB Olie M01 2,02 6,9 85, ,157* * 168* 4,02* - - M02 2 4,1 50, ,7* M03 4,37 9,1 42, ,129* ,4* M , ,2* 107* M01: 02(0,07-0,5)+06(0-0,5)+09(0-0,5)+11(0-0,5)= zand, zwak/matig baksteenhoudend, sporen/matig puinhoudend M02: 02(1,0-1,3)+05(0,8-1,2)+10(0,7-0,8)= zand, zwak/matig baksteen- en puinhoudend M03: 10(1,7-2,6)= klei, matig baksteenhoudend en zwak houtskoolhoudend M04: 03(0,5-1,0)+07(0,7-0,7)= klei, zwak baksteen- en puinhoudend 1 Barium De licht verhoogd aangetoonde gehalte barium kan naar alle waarschijnlijkheid worden gerelateerd aan natuurlijke processen. Dit vanwege het feit dat barium een element is dat, anders dan de elementen koper, nikkel, chroom, lood en zink, niet veel bekende toepassingen heeft (contrastvloeistof bij röntgenopname en boorspoeling). Kortom, de toepassing van bariumhoudende materialen is veel specifieker en kleinschaliger dan de voornoemde metalen. Daarnaast is barium het op veertien of vijftien na meest voorkomende element in de aardkorst. Hierdoor komt barium in vrij hoge gehalten in gangbare bodemmineralen voor, waardoor het dus al van nature in vrij hoge gehalten in veel bodems aanwezig is. Het maken van onderscheid tussen menselijke en natuurlijke bijdrage aan de bariumgehalte in de bodem is dan ook een lastige zaak (bodem, februari 2009). Hierdoor zijn voor de parameter barium de vastgestelde toetsingswaarden voor grond onlangs vervallen. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 12/17

13 In tabel 7 zijn de overschrijdingen en de betreffende gemeten waarden ten opzichte van de streef- en interventiewaarden uit de toetsingstabel (Wet bodembescherming) voor grondwater weergegeven. TABEL 7: Resultaten chemisch onderzoek grondwatermonsters (µg/l) Peilbuis Ba Cd Co Cu Hg Mb Ni Pb Zn VOCl Olie BTEXNS * Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 13/17

14 5. BESPREKING ONDERZOEKSRESULTATEN Naar aanleiding van de verkregen onderzoeksresultaten blijkt met betrekking tot de chemische bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie het volgende: Grond De grond ter plaatse van de onderzoekslocatie is overwegend opgebouwd uit zand en klei. In de grond zijn zintuiglijk plaatselijk bijmengingen met bodemvreemde materialen (puin, baksteen en houtskool) waargenomen. In de onderzochte grondmonsters overschrijden (plaatselijk) de gehalten kwik, lood, zink en PAK de desbetreffende achtergrondwaarden. De gehalten van de overige onderzochte parameters zijn alle lager dan de betreffende achtergrondwaarden. De licht verhoogd aangetoonde gehalten kunnen mogelijkerwijs worden gerelateerd aan oud stedelijke ophooglagen (zie bodemkwaliteitskaart). Grondwater De grondwaterstand bevindt zich op circa 1,34 m-mv. Tijdens het veldonderzoek zijn zintuiglijk geen afwijkingen waargenomen aan het bemonsterde grondwater. Echter, de troebelheid van het grondwater is enigszins hoog. In het grondwater uit peilbuis 01 overschrijdt de concentratie barium de desbetreffende streefwaarden. De concentraties van de overige onderzochte parameters zijn alle lager dan de betreffende streefwaarden. De licht verhoogd aangetoonde concentratie barium kan naar alle waarschijnlijkheid worden toegeschreven aan natuurlijke factoren. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 14/17

15 6. CONCLUSIES EN ADVIES In opdracht van t Huis op de Waard is een verkennend milieukundig bodemonderzoek verricht op de locatie Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden. Aanleiding en doelstelling onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd in verband met de aanvraag van een omgevingsvergunning (activiteit bouwen). In het kader van de Woningwet/Gemeentelijke Bouwverordening dient een omgevingsvergunningaanvraag (activiteit bouwen) vergezeld te gaan van een rapportage inzake de chemische kwaliteit van de bodem. Doel van het onderzoek is vast te stellen of het voormalige, dan wel het huidige, gebruik van de onderzoekslocatie heeft geleid tot een verontreiniging van de bodem. Het verkennend bodemonderzoek beoogt het verkrijgen van inzicht in aard, plaats van voorkomen en concentraties van eventueel aanwezige verontreinigende stoffen in de bodem. Ter bepaling van de chemische bodemkwaliteit binnen de begrenzing van de onderzoekslocatie, is de norm NEN 5740 (onderzoeksstrategie bij verkennend onderzoek, NNI, januari 2009) gehanteerd. Deze norm beschrijft de werkwijze voor het opstellen van de onderzoeksstrategie bij een verkennend bodemonderzoek naar de (mogelijke) aanwezigheid van bodemverontreiniging en de werkwijze voor het bepalen van de chemische kwaliteit van de bodem en eventueel vrijkomende grond. Conclusies Aan de hand van de resultaten van het onderzoek kan het volgende worden geconcludeerd: Grond - in de grond zijn plaatselijk bijmengingen met bodemvreemde materialen (puin e.d.) waargenomen. Op het maaiveld en in het opgeboorde bodemmateriaal zijn zintuiglijk geen asbestverdachte materialen waargenomen; - de grond is (plaatselijk) licht verontreinigd met kwik, lood, zink en PAK en is niet verontreinigd met de overige onderzochte zware metalen, PCB s en minerale olie. Grondwater - het grondwater is licht verontreinigd met barium en is niet verontreinigd met de overige onderzochte zware metalen, vluchtige aromaten, VOCl en minerale olie. Gelet op de onderzoeksresultaten, te weten de aangetoonde overschrijdingen van de betreffende achtergrondwaarden (grond) en de aangetoonde overschrijdingen van de betreffende streefwaarden (grondwater) dient de hypothese verdacht voor de onderzoekslocatie formeel te worden gehandhaafd. Echter, de gemeten waarden zijn dermate gering dat aanvullend onderzoek naar het voorkomen van deze stoffen in de bodem op het perceel ingevolge de Wet bodembescherming, niet noodzakelijk is. Beperkingen inzake het verlenen van een omgevingsvergunning (activiteit bouwen), alsmede de voortzetting van het huidige bodemgebruik, worden op basis van de onderzoeksresultaten uit milieuhygiënisch oogpunt niet voorzien. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 15/17

16 Aanbevelingen Wij adviseren om de onderzoeksresultaten voor te leggen aan het bevoegd gezag, zijnde Gemeente Leiden, om na te gaan of zij kunnen instemmen met de onderzoeksresultaten en bovengenoemde conclusies ten behoeve van het verkrijgen van een omgevingsvergunning (activiteit bouwen). Indien op de onderzoekslocatie ten gevolge van graafwerkzaamheden grond vrijkomt en buiten de locatie wordt hergebruikt, vindt hergebruik veelal plaats binnen het kader van het Besluit bodemkwaliteit. In dat geval dient de chemische kwaliteit van de grond te worden getoetst aan de kwaliteitsnormen die door het Besluit bodemkwaliteit aan de betreffende toepassing worden verbonden. IDDS bv Noordwijk (ZH) Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 16/17

17 7. BETROUWBAARHEID Het onderhavige onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden. Echter, een bodemonderzoek is gebaseerd op het nemen van een beperkt aantal monsters en chemische analyses. IDDS streeft naar een zo groot mogelijke representativiteit van het onderzoek. Toch blijft het mogelijk dat lokale afwijkingen in het bodemmateriaal voorkomen. IDDS acht zich niet aansprakelijk voor de schade die hier mogelijkerwijs uit voortvloeit. Hierbij dient tevens te worden gewezen op het feit dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname is. Beïnvloeding van de grond- en grondwaterkwaliteit zal ook plaats kunnen vinden na uitvoering van dit onderzoek, bijvoorbeeld door het bouwrijp maken van de locatie, aanvoer van grond van elders of verspreiding van verontreinigingen van verder gelegen terreinen via het grondwater. Naarmate de periode tussen de uitvoering van het onderzoek en het gebruik van de resultaten langer wordt, zal meer voorzichtigheid betracht moeten worden bij het gebruik van dit rapport. In veel gevallen hanteren de beoordelende instanties een termijn (meestal maximaal 5 jaar) waarbinnen de onderzoeksresultaten representatief zijn. Bij het gebruik van de resultaten van dit onderzoek dient het doel van het onderzoek goed in ogenschouw te worden genomen. Zo zullen de resultaten van een onderzoek naar het voorkomen en/of verspreiding van één specifieke verontreinigende stof geen uitsluitsel bieden omtrent de aanwezigheid aan verhoogde concentraties van overige, niet onderzochte verontreinigende stoffen. Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden: 1111D733/DBI/rap1 17/17

18 BIJLAGE OVERZICHTSKAART 1.2 SITUATIETEKENING

19 BIJLAGE 1.1 NOORDWIJK (Hoofdkantoor) 's-gravendijckseweg 37 Postbus AC Noordwijk TEL: FAX: l LOCATIE-AANDUIDING m SCHAAL: 1: LIGGING ONDERZOEKSLOCATIE

20

21 BIJLAGE 2 BOORSTATEN EN LEGENDA

22 Boring: 01 Datum: tuin Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak 1 humeus, zwak puinhoudend, brokken klei, geen olie-water -50 reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, brokken klei, sporen puin, zwak baksteenhoudend, sporen roest, geen olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, sporen baksteen, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, laagjes zand, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes klei, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor, humeuze laagjs Boring: 02 Datum: klinker -7 Klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak baksteenhoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Schep, voorgraven Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, laagjes zand, sporen roest, sporen puin, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak humeus, laagjes zand, sporen schelpen, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig zandig, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor, gelaagd Zand, matig grof, matig siltig, geen olie-water reactie, grijs, Zuigerboor Boring: 02a Datum: klinker -7 Klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, brokken klei, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Schep, voorgraven Klei, matig siltig, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, geen olie-water reactie, licht bruingrijs, Edelmanboor, gestaakt op 80 kabels Boring: 03 Datum: klinker -7 Klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak baksteenhoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Schep, voorgraven Klei, sterk zandig, zwak roesthoudend, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak humeus, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Projectcode: 1111D733 Projectnaam: Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Pagina 1 / 4

23 Boring: 04 Datum: klinker -7 Klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen schelpen, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, sterk zandig, zwak humeus, sporen schelpen, sporen baksteen, geen olie-water reactie, donkergrijs, Edelmanboor Klei, sterk siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, donkergrijs, Edelmanboor Boring: 05 Datum: tuin Zand, matig fijn, matig siltig, zwak 1 humeus, brokken klei, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, matig baksteenhoudend, zwak puinhoudend, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak zandhoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, sterk siltig, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, sterk siltig, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor, humeuze laagjes Boring: 06 Datum: gazon Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak 1 humeus, brokken klei, matig baksteenhoudend, matig puinhoudend, geen olie-water 2-70 reactie, bruingrijs, Edelmanboor Klei, matig zandig, sporen puin, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, sterk zandig, zwak humeus, sporen puin, sporen hout, sporen baksteen, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor Klei, sterk siltig, sterk humeus, geen olie-water reactie, donkergrijs, Edelmanboor Klei, sterk siltig, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Guts Boring: 07 Datum: gazon Klei, zwak siltig, zwak humeus, 1 zwak zandhoudend, geen -40 olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor 2-70 Klei, matig zandig, zwak baksteenhoudend, zwak 3 puinhoudend, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor -120 Klei, zwak siltig, zwak humeus, sporen puin, geen olie-water 4 reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak humeus, sporen roest, geen olie-water reactie, licht bruingrijs, Edelmanboor Projectcode: 1111D733 Projectnaam: Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Pagina 2 / 4

24 Boring: 08 Datum: tegel -5 Tegel Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen baksteen, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, laagjes zand, sporen puin, sporen baksteen, sporen roest, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht bruingrijs, Edelmanboor Klei, matig zandig, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Boring: 09 Datum: tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak 1 humeus, zwak baksteenhoudend, sporen puin, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, zwak schelphoudend, sporen hout, geen olie-water reactie, grijs, Zuigerboor, humeuze laagjes Boring: 09a Datum: berm Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor, gestaakt Boring: 10 Datum: gazon Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak 1 humeus, sporen puin, geen -40 olie-water reactie, bruin, 2 Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak puinhoudend, geen olie-water 4 reactie, grijs, Edelmanboor -120 Zand, matig fijn, matig siltig, zwak baksteenhoudend, matig puinhoudend, geen olie-water 5 reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak zandhoudend, zwak roesthoudend, sporen puin, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Klei, zwak zandig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, matig siltig, matig humeus, matig zandhoudend, matig baksteenhoudend, zwak houtskoolhoudend, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, matig kleihoudend, geen olie-water reactie, grijs, Zuigerboor Klei, sterk siltig, matig zandhoudend, geen olie-water reactie, grijs, Zuigerboor Projectcode: 1111D733 Projectnaam: Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Pagina 3 / 4

25 0 50 Boring: 10a Datum: gazon Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, geen -40 olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak puinhoudend, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Volledig puin, geen olie-water reactie, Ramguts, gestaakt Boring: 11 Datum: berm Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak 1 humeus, matig baksteenhoudend, matig puinhoudend, sporen grind, 2-60 brokken klei, geen olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Klei, zwak zandig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, matig siltig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, sterk siltig, zwak humeus, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Boring: 12 Datum: tuin 1-20 Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, brokken klei, geen olie-water reactie, bruin, 2 Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen grind, sporen baksteen, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Edelmanboor Uiterst baksteenhoudend, zwak zandhoudend, geen olie-water reactie, oranje, Ramguts Klei, matig siltig, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak humeus, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, sterk siltig, laagjes klei, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Boring: 13 Datum: tegel -5 Tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen grind, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, brokken klei, sporen baksteen, sporen puin, geen olie-water reactie, grijsbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak schelphoudend, sporen baksteen, geen olie-water reactie, bruingrijs, Edelmanboor, gestaakt op 220 op hout? Klei, sterk siltig, laagjes zand, geen olie-water reactie, grijs, Edelmanboor Zand, matig grof, matig siltig, geen olie-water reactie, grijs, Zuigerboor Projectcode: 1111D733 Projectnaam: Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Pagina 4 / 4

26 Legenda (conform NEN 5104) grind klei geur Grind, siltig Klei, zwak siltig geen geur zwakke geur Grind, zwak zandig Klei, matig siltig matige geur sterke geur Grind, matig zandig Klei, sterk siltig uiterste geur Grind, sterk zandig Klei, uiterst siltig olie geen olie-water reactie zwakke olie-water reactie Grind, uiterst zandig Klei, zwak zandig matige olie-water reactie sterke olie-water reactie Klei, matig zandig uiterste olie-water reactie zand Klei, sterk zandig p.i.d.-waarde Zand, kleiïg >0 >1 Zand, zwak siltig Zand, matig siltig leem Leem, zwak zandig >10 >100 >1000 >10000 Zand, sterk siltig Leem, sterk zandig monsters Zand, uiterst siltig geroerd monster overige toevoegingen ongeroerd monster zwak humeus veen Veen, mineraalarm matig humeus overig bijzonder bestanddeel Veen, zwak kleiïg sterk humeus Gemiddeld hoogste grondwaterstand grondwaterstand Veen, sterk kleiïg zwak grindig Gemiddeld laagste grondwaterstand slib Veen, zwak zandig matig grindig water Veen, sterk zandig sterk grindig peilbuis blinde buis casing hoogste grondwaterstand gemiddelde grondwaterstand laagste grondwaterstand bentoniet afdichting filter

27 BIJLAGE 3.1 ANALYSECERTIFICATEN GROND

28 IDDS Milieu BV D. Bijl Postbus 126 Noordwijk 2200 AC Nederland RAPPORTAGE AS-3000 rapportnummer datum opdracht datum rapportage datum reprint pagina A /03/ /03/ van 2 Project 1111D733 Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Geachte, Hierbij zenden wij u de analyse resultaten van het door Envirocontrol uitgevoerde laboratoriumonderzoek. De gerapporteerde analyseresultaten hebben enkel betrekking op de door u aangeleverde monsters en voorzien van uw referenties. Het analyserapport mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Envirocontrol. De analyses zijn uitgevoerd conform de methode zoals omschreven op het analyserapport waarbij geldt: Q AS3xxx behorende tot de IEC-ISO accreditatie behorende tot de AS-3000 erkenning gevolgd door referentie methode Op aanvraag zenden wij u een overzicht van de analysemethodieken met een beschrijving van de meetonzekerheid. Er wordt standaard een blancocorrectie uitgevoerd voor de volgende bepalingen in het AS3000-bodempakket: minerale olie, PAK, PCB, OCB en EOX. Verificatieprocedure bevoegd gezag Ter verficatie van de authenciteit van het door Envirocontrol afgeleverde analyserapport is er de mogelijkheid voor het bevoegd gezag om via en envirocontrol@nalyse toegang te krijgen tot een verificatiemodule. Hiertoe kunt u de algemene accountgegevens aanvragen via De te gebruiken verificatiecode voor dit rapport is: 09A D73302 Voor eventuele vragen en/of opmerkingen omtrent het uitgevoerde onderzoek, kunt u ons altijd contacteren. In vertrouwen u hiermede te hebben geïnformeerd, verblijven wij hoogachtend, namens Envirocontrol BVBA J.J.J.H. van Kammen directeur P. Ghyssaert hoofd laboratorium Envirocontrol BVBA Gravestraat 9G B-8750 Wingene België telefoon telefax info@envirocontrol.be geaccrediteerd conform EN-ISO 17025:2005 voor gebieden zoals nader beschreven in de scope 439-TEST

29 IDDS Milieu BV D. Bijl Rapportnummer Project pagina datum opdracht 26/03/2012 A datum rapportage 30/03/ D733 Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden datum reprint L grond 22/03/2012 M01 M01 02 (7-50) 06 (0-50) 09 (5-50) 11 (0-50) L grond 22/03/2012 M02 M02 02 ( ) 05 (80-120) 10 (70-80) L grond 22/03/2012 M03 M03 10 ( ) 10 ( ) 2 van 2 L L L drogestof (veldnat) Q AS NEN-ISO NEN 6499 % Organische stof (humus) Q AS NEN 5753/C1 % op DS 2.02 < Lutum Q AS NEN 5753/C1 % op DS Barium [Ba] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Cadmium [Cd] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 0.23 <0.20 <0.20 Cobalt [Co] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Koper [Cu] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Kwik niet-vluchtig (Hg) Q AS NEN 6961 / NEN-ISO mg/kgds Lood [Pb] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Molybdeen [Mo] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds <1.5 <1.5 <1.5 Nikkel [Ni] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Zink [Zn] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds Naftaleen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 <0.010 Fenanthreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Anthraceen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Benzo(a)anthraceen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Chryseen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Fluorantheen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Benzo(k)fluorantheen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Benzo(a)pyreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Benzo(g,h,i)peryleen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds <0.010 PAK 10 VROM som 0,7 Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Minerale olie C10-C40 Q AS NEN 6978 / NEN 6972 / NEN 6975 mg/kgds 29.3 <20.0 <20.0 PCB28 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB52 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB101 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB118 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB138 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB153 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB180 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < < < PCB som 7 factor 0.7 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds Envirocontrol BVBA Gravestraat 9G B-8750 Wingene België telefoon telefax info@envirocontrol.be geaccrediteerd conform EN-ISO 17025:2005 voor gebieden zoals nader beschreven in de scope 439-TEST

30 L RAW Analyserapport minerale olie m.b.v. gaschromatografie C:\CPData\GC06\120328\L BND Response - MilliVolts Time - Minutes Concentratie C10-C40 in extract bedraagt 1.22 mg/l Fractieverdeling fractie C10-C % fractie C12-C % fractie C15-C % fractie C20-C % fractie C25-C % fractie C30-C % fractie C35-C %

31 L RAW Analyserapport minerale olie m.b.v. gaschromatografie C:\CPData\GC06\120328\L BND Response - MilliVolts Time - Minutes Concentratie C10-C40 in extract bedraagt 2.24 mg/l Fractieverdeling fractie C10-C % fractie C12-C % fractie C15-C % fractie C20-C % fractie C25-C % fractie C30-C % fractie C35-C %

32 L RAW Analyserapport minerale olie m.b.v. gaschromatografie C:\CPData\GC06\120328\L BND Response - MilliVolts Time - Minutes Concentratie C10-C40 in extract bedraagt 8.41 mg/l Fractieverdeling fractie C10-C % fractie C12-C % fractie C15-C % fractie C20-C % fractie C25-C % fractie C30-C % fractie C35-C %

33 IDDS Milieu BV D. Bijl Postbus 126 Noordwijk 2200 AC Nederland RAPPORTAGE AS-3000 rapportnummer datum opdracht datum rapportage datum reprint pagina A /03/ /04/ van 2 Project 1111D733 Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden Geachte, Hierbij zenden wij u de analyse resultaten van het door Envirocontrol uitgevoerde laboratoriumonderzoek. De gerapporteerde analyseresultaten hebben enkel betrekking op de door u aangeleverde monsters en voorzien van uw referenties. Het analyserapport mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Envirocontrol. De analyses zijn uitgevoerd conform de methode zoals omschreven op het analyserapport waarbij geldt: Q AS3xxx behorende tot de IEC-ISO accreditatie behorende tot de AS-3000 erkenning gevolgd door referentie methode Op aanvraag zenden wij u een overzicht van de analysemethodieken met een beschrijving van de meetonzekerheid. Er wordt standaard een blancocorrectie uitgevoerd voor de volgende bepalingen in het AS3000-bodempakket: minerale olie, PAK, PCB, OCB en EOX. Verificatieprocedure bevoegd gezag Ter verficatie van de authenciteit van het door Envirocontrol afgeleverde analyserapport is er de mogelijkheid voor het bevoegd gezag om via en envirocontrol@nalyse toegang te krijgen tot een verificatiemodule. Hiertoe kunt u de algemene accountgegevens aanvragen via De te gebruiken verificatiecode voor dit rapport is: 09A D73302 Voor eventuele vragen en/of opmerkingen omtrent het uitgevoerde onderzoek, kunt u ons altijd contacteren. In vertrouwen u hiermede te hebben geïnformeerd, verblijven wij hoogachtend, namens Envirocontrol BVBA J.J.J.H. van Kammen directeur P. Ghyssaert hoofd laboratorium Envirocontrol BVBA Gravestraat 9G B-8750 Wingene België telefoon telefax info@envirocontrol.be geaccrediteerd conform EN-ISO 17025:2005 voor gebieden zoals nader beschreven in de scope 439-TEST

34 IDDS Milieu BV D. Bijl Rapportnummer Project pagina datum opdracht 27/03/2012 A datum rapportage 03/04/ D733 Kaarsenmakersstraat 2 te Leiden datum reprint L grond 22/03/2012 M04 M04 03 (50-100) 07 (40-70) drogestof (veldnat) Q AS NEN-ISO NEN 6499 % 83.6 Organische stof (humus) Q AS NEN 5753/C1 % op DS <2.00 Lutum Q AS NEN 5753/C1 % op DS 15.1 Barium [Ba] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 79 Cadmium [Cd] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds <0.20 Cobalt [Co] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 5.3 Koper [Cu] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 18 Kwik niet-vluchtig (Hg) Q AS NEN 6961 / NEN-ISO mg/kgds Lood [Pb] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 74.2 Molybdeen [Mo] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds <1.5 Nikkel [Ni] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 15 Zink [Zn] Q AS NEN 6961 / NEN 6966:C1 mg/kgds 107 Naftaleen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Fenanthreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds 0.06 Anthraceen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Benzo(a)anthraceen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Chryseen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Fluorantheen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Benzo(k)fluorantheen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Benzo(a)pyreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Benzo(g,h,i)peryleen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds PAK 10 VROM som 0,7 Q AS NEN 6972 NEN 6974 NEN-ISO mg/kgds Minerale olie C10-C40 Q AS NEN 6978 / NEN 6972 / NEN 6975 mg/kgds <20.0 L PCB28 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB52 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB101 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB118 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB138 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB153 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB180 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds < PCB som 7 factor 0.7 Q AS NEN 6980 / NEN 6972 / NEN 6974 mg/kgds van 2 Envirocontrol BVBA Gravestraat 9G B-8750 Wingene België telefoon telefax info@envirocontrol.be geaccrediteerd conform EN-ISO 17025:2005 voor gebieden zoals nader beschreven in de scope 439-TEST