Holenbroeders-overig. Bonte vliegenvanger Ficedula hypoleuca

Transcriptie

1 Groen: Werkzaamheden mogelijk. Oranje: Werkzaamheden mogelijk: ja, mits na overleg met ecoloog en eventuele mitigerende maatregelen. Rood: Werkzaamheden mogelijk: nee, tenzij toestemming van de ecoloog en mitigerende maatregelen worden genomen. Bonte vliegenvanger Ficedula hypoleuca Foto: Patrick Palmen/Buiten-Beeld Herkenning: kleine compacte vliegenvanger. Bovenzijde grijsbruin tot zwart met witte vleugelvlek, onderzijde wit tot vuilwit. Gedurende het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor op de hoge zandgronden in het noorden, midden en oosten van Nederland. Boomklever Sitta europaea Foto: Jeroen Brandjes/ Bureau Waardenburg Herkenning: compacte vogel met korte staart. Bovenzijde grijs, kop met een zwarte, doorlopende oogstreep. Onderzijde roestbruin. In het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in het oosten, zuidoosten en midden van Nederland en in de duinstreek.

2 Boomkruiper Certhia brachydactyla Foto: Ton Nagtegaal/Buiten-Beeld Herkenning: kleine zangvogel met smal langgerekt profiel en kromme snavel. Bovenzijde bruin gestreept met weinig opvallende beige vleugelstreep. Onderzijde vuilwit met bruine tint op onderbuik. Tijdens het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in het midden, oosten en zuiden van Nederland. Draaihals Jynx torquilla Foto: Rein Hofman Herkenning: spechtachtige met lange staart. Bovenzijde met fijne afwisseling tussen grijze, zwarte en witte delen en met donkere lengtestreep op rug. Onderzijde fijn gebandeerd. Verspreiding: in Nederland zeldzaam. Tijdens het broedseizoen zeer lokaal op de hogere zandgronden. Gekraagde roodstaart Phoenicurus phoenicurus Foto: Martin Bonte Herkenning: slanke zangvogel met lange staart. Bovenzijde bruin tot grijs met rode staart, onderzijde egaal beige tot rood, met zwarte kin. Verspreiding: in Nederland vrij algemeen. dichtheden voor in het midden, oosten en zuiden van Nederland.

3 Glanskop Parus palustris Foto: Wouter Pattyn Herkenning: middelgrote mees. Bovenzijde egaal grijsbruin met donkere kopkap, onderzijde vuilwit met een kleine, zwarte kinvlek. Verspreiding: in Nederland vrij algemeen. dichtheden voor in het noordoosten, oosten, zuidoosten en midden van Nederland en in de duinstreek. Grauwe vliegenvanger Muscicapa striata Herkenning: slanke vliegenvanger. Bovenzijde egaal grijs, onderzijde vuilwit met gestreepte borst. Verspreiding: in Nederland vrij algemeen tot plaatselijk algemeen. In het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in Utrecht, Gelderland en Drenthe. Foto: Luc Meerts/Buiten-Beeld Holenduif Columba oenas Foto: Patrick Palmen/Buiten-Beeld Herkenning: middelgrote duif met korte staart. Bovenzijde donkergrijs, vleugels met brede, donkere achterrand en vleugelpunten, kop met groene en rode halsvlek. dichtheden voor in het oosten en zuiden van Nederland.

4 Huismus Passer domesticus Nesten zijn jaarrond beschermd. Foto: Martin Bonte Herkenning: compacte zangvogel. Bovenzijde met zwart gestreepte, bruine rug. Kop met grijze wangen en dikke snavel, onderzijde egaal vuilgrijs. Tijdens het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in agrarische en stedelijke gebieden. Kauw Corvus monedula Herkenning: kleine compacte kraai. Geheel grijs-zwart verenkleed met lichtgrijze hals en achterhoofd. Foto: Martin Bonte Koolmees Parus major Foto: Ewoud van der Ploeg Herkenning: grote mees. Bovenzijde met mosgroene rug en blauwgrijze vleugel, zwarte kop met witte wangen. Onderzijde geel met zwarte middenstreep. dichtheden voor in het midden, oosten en zuiden van Nederland.

5 Kuifmees Parus cristatus Herkenning: kleine mees. Bovenzijde egaal bruin. Witte kop met fijne, zwarte bandering en een kuif, onderzijde vuilwit. dichtheden voor in het midden, oosten en zuiden van Nederland. Foto: Chris van Rijswijk/Buiten-Beeld Matkop Parus montanus Foto: Han Bouwmeester/Buiten-Beeld Herkenning: middelgrote mees. Bovenzijde grijsbruin met vale vleugelvlek, kop met donkere kruin. Onderzijde vuilwit tot bruin en een zwarte kinvlek. Verspreiding: in Nederland vrij algemeen. dichtheden voor in Utrecht, Gelderland, Drenthe, Noord-Brabant en Noord-Limburg. Pimpelmees Parus caeruleus Foto: Michel Geven/Buiten-Beeld Herkenning: middelgrote mees. Bovenzijde met geelgroene rug en blauwe vleugels, kop met witte wangen en blauwe kruin. Onderzijde geel. dichtheden voor in het midden, oosten en zuiden van Nederland.

6 Ringmus Passer montanus Foto: Henk Dikkers/Buiten-Beeld Herkenning: compacte zangvogel. Bovenzijde met zwart gestreepte, bruine rug. Kop met roodbruine kruin en witte wangen met zwarte wangvlek en dikke snavel. Onderzijde egaal lichtgrijs. Verspreiding: komt in Nederland algemeen voor. In het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in het oosten en zuiden van Nederland. Spreeuw Sturnus vulgaris Herkenning: middelgrote zangvogel met spitse, gele, soms deels zwarte snavel. Lichaam egaal donkergrijs tot zwart met geelwitte spikkels en metaalglans. Tijdens het broedseizoen komen de hoogste dichtheden voor in agrarische gebieden. Foto: Eelke Schoppers Taigaboomkruiper Certhia familiaris Foto: Ran Schols/Buiten-Beeld Herkenning: kleine zangvogel met smal, langgerekt profiel en kromme snavel. Bovenzijde bruin gestreept met gebogen, beige vleugelstreep. Onderzijde helder wit. Verspreiding: in Nederland vrij zeldzaam. In het broedseizoen plaatselijk in Zuid- Limburg, de stuwwal van Nijmegen, Oost- Twente en Oost-Groningen.

7 Zwarte mees Parus ater Foto: Albert de Wilde/Buiten-Beeld Herkenning: kleine mees. Bovenzijde met grijsbruine rug en witte vleugelstrepen. Zwarte kop met witte wangen en witte nekvlek. Onderzijde bruinwit met zwarte keelvlek. dichtheden voor in het noorden, midden en zuiden van Nederland. Bestendig beheer en onderhoud (vrijstelling, mits gebruik gedragscode) Maaien Schonen Baggeren Begrazen Snoeien/dunnen Zie gedragscode, aanvullend: Nesten niet jaarrond beschermd, in de meeste gevallen wel inventarisatie gewenst. Als (mogelijk) soorten uit het cluster holenbroeders, overig voorkomen alleen van november t/m februari. Zie soortspecifieke informatie omtrent actuele verspreiding, habitatgeschiktheid en kwetsbare periode). Uitzondering: Nestplaatsen van huismus zijn jaarrond beschermd. Onderhoud waterkeringen - Onderhoud verhardingen - Ruimtelijke ontwikkeling en inrichting Voorbereiding van nieuwe werken - Verwijderen bovengrond/ graafwerkzaamheden Sloop kunstwerken en gebouwen Zie gedragscode, aanvullend: Nesten niet jaarrond beschermd, in de meeste gevallen wel inventarisatie gewenst. Als (mogelijk) soorten uit het cluster holenbroeders, overig voorkomen alleen van november t/m februari. Uitzondering: nesten van huismus zijn jaarrond beschermd. Bouwactiviteiten Zie gedragscode, aanvullend: Als onder verwijderen bovengrond Afdammen/dempen/vergraven -

8 Biotoop, Voedsel Rode Lijst, habitattype bescherming Gemengd bos Bosranden, open bos en parklandschap Oud loofbos Naaldbos Dorpen, steden en tuinen Ongewervelden Zaden Bessen, fruit Groene plantendelen Aas Geen Rode Lijst status Gevoelig/Kwetsbaar Bedreigd / Ernstig bedreigd Flora- en faunawet Vogelrichtlijngebieden aangewezen Bonte vliegenvanger Boomkruiper Boomklever Draaihals Gekraagde roodstaart Glanskop Grauwe vliegenvanger Holenduif Huismus Kauw Koolmees Kuifmees Matkop Pimpelmees Ringmus Spreeuw Taigaboomkruiper Zwarte mees Leefwijze door het jaar heen Locatie nest De broedperiode valt, afhankelijk van de soort, binnen de periode van begin maart tot eind oktober. Van begin maart-half mei balts, van midden maartmidden oktober nesten en paren met jongen en van begin juli-eind oktober verzorging van vliegvlugge jongen. Afhankelijk van de soort wordt een nest gebouwd in een holte in een boom of nestkast (bonte vliegenvanger, boomkruiper, gekraagde roodstaart, glanskop, grauwe vliegenvanger, holenduif, huismus, kauw, koolmees, kuifmees, matkop, pimpelmees, ringmus, spreeuw, taigaboomkruiper en zwarte mees) en holten en ruimten in bebouwing (grauwe vliegenvanger, huismus, kauw, koolmees, pimpelmees en spreeuw).

9 Aanbevelingen Bronnen Let op: Nesten van huismus zijn jaarrond beschermd. Nesten van de overige holenbroeders zijn niet jaarrond beschermd. Door LNV wordt echter voor het merendeel van de holenbroeders wel inventarisatie van nesten gewenst (zie soortbeschrijvingen). De nesten zijn wel jaarrond beschermd zijn als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. Vermijd betreding en het uitvoeren van werkzaamheden in broedbiotopen gedurende het broedseizoen. Vergroten van het aandeel opgaand bos met een grotere hoeveelheid aan liggend en staand dood hout. Vergroten van het aanbod aan potentiële nestgelegenheid door het aanbrengen van nestkasten. Voor de draaihals is soortgericht beheer noodzakelijk, door het landschap te behouden en in te richten aan de hand van de eigenschappen van het leefgebied van draaihals (maatwerk). Literatuur: LNV, 2009; Snow & Perrins, 1998; SOVON, Websites: