TRENDANALYSE 2015 september 2015
|
|
- Damian Gerritsen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TRENDANALYSE 2015 september 2015
2 Trendanalyse Een trendanalyse is een analyse van relevante ontwikkelingen. Hieronder worden deze trends/ontwikkelingen geplaatst onder de kopjes van DESTEP. Een andere indeling is uiteraard ook mogelijk. Sommige ontwikkelingen zijn namelijk onder meerdere kopjes te plaatsen. Er worden geen conclusies getrokken met betrekking tot beleid, acties of anderszins voor 2016 van het KNGF. DESTEP staat voor Demografische, Economische, Sociaal-culturele, Technologische, Ecologische en Politiek/juridische factoren. Demografisch Nederland wordt steeds ouder. Tot 2040 is er een verdubbeling van het aantal ouderen (>65 jaar). Mede door de vergrijzing telt Nederland in 2030 ongeveer 7 miljoen mensen met een chronische ziekte (zo n 40% van de bevolking tegenover 32% nu). Daarbij zal ook het aantal mensen met twee of meer aandoeningen toenemen. Dementie zal de voornaamste doodsoorzaak zijn. Kortom: toename chronisch zieken, multipele pathologie en aantal kwetsbaren. Hoewel de Nederlandse bevolking als totaliteit blijft groeien zijn er grote regionale verschillen te zien. Delen van Limburg, Groningen en Zeeland krijgen met een aanzienlijke daling van de bevolking te maken. Dit heeft ook gevolgen voor de (fysiotherapeutische) zorg in deze gebieden en de manier waarop deze is georganiseerd. Mensen blijven langer doorwerken, enerzijds door de verhoging van de pensioenleeftijd anderzijds door de onzekerheid over en de hoogte van het pensioen. Het verschil in gezondheid tussen hoge en lage SES wordt groter. Een gezonde leefstijl wordt steeds belangrijker. Ook valt er een toename van bewegingsarmoede en welvaartsziekten te constateren, die consequenties heeft voor de zorgvraag. Ook fysiotherapeuten blijven langer doorwerken en stellen met pensioengaan nog even uit. Op dit moment valt er een disbalans te zien tussen vraag en aanbod van fysiotherapie. Er lijkt nu een licht overschot aan fysiotherapeuten. Wanneer de huidige babyboomers onder de fysiotherapeuten met pensioen gaan (binnen nu en vijf jaar), kan dit, gezien de daling van de beroepsbevolking en de stijgende zorgvraag, wellicht omslaan in een tekort. De opkomst van nieuwe beroepen in de zorg (denk aan de specialistische verpleegkundige, POH-er beweegzorg) en de domeinvervaging (substitutie van en naar andere beroepen) (kunnen) leiden tot een andere kijk op fysiotherapie en de positie van de fysiotherapeut. In dit verband kan gewezen worden op het eindrapport van de commissie innovatie zorgberoepen en opleiding Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren (april 2015). Economisch Macroniveau Voor de komende jaren wordt er een lichte groei voorspeld. De verwachting is echter wel dat de groei niet meer het niveau zal halen van voor de crisis. Duurzaamheid (in economisch opzicht) is dan ook het sleutelwoord voor de toekomst. De kloof tussen arm en rijk wordt groter. Deze combinatie leidt mogelijk tot een tweedeling in de maatschappij. Groei (in financiële zin) in de zorg is uitermate beperkt. Bezuiniging en beheersing van de zorgkosten staan nog steeds voorop. Het macrobudgettair kader is verkokerd en staat geen groei toe. Uitzondering is de huisartsenzorg. De toegankelijkheid van de zorg (zeker bij fysiotherapie) staat onder druk, de aanvullende verzekering kent geen solidariteit, wordt verder uitgekleed en dreigt onbetaalbaar te worden voor veel mensen. Dat leidt tot druk op het financieringsstelsel (verzekeringsstelsel). 2
3 Verzekeraars beginnen nu te bepleiten dat fysiotherapie voor chronisch zieken terug moet in het basispakket (brief ZN van 16 juni 2015). Het (verplicht) eigen risico dreigt dan overigens een hinderpaal te worden. Veel mensen hebben al een gespreide betalingsregeling getroffen met hun verzekeraar. Veel erger is als dit leidt tot zorgmijden. Een tweede gevolg is het zoeken naar andere bronnen en naar andere bekostigingssystematieken. Dit wordt mede ingegeven doordat verzekeraars op andere wijzen fysiotherapie willen inkopen, b.v. zorgproducten, ketenzorg. Deze bekostigingssystematieken zullen dan meer prikkels (moeten) bevatten voor samenwerking en kwaliteit. Kwaliteit en uitkomsten van zorg worden meer bepalend in de Nederlandse gezondheidszorg. Samenwerking (multidisciplinair), zowel binnen het zorgdomein als in het publieke domein, blijft een belangrijke factor om aan de zorgvraag en aan het principe van zorg dicht in de buurt te kunnen voldoen. Overigens valt ook te constateren dat met de decentralisaties het budget dat meegaat naar beneden toe wordt bijgesteld. Krimpregio s, regio s waar de bevolking afneemt en veroudert, hebben (economisch) gevolgen voor (het instandhouden van) het niveau en de beschikbaarheid van diverse voorzieningen. De betaalbaarheid komt onder druk te staan. Dat geldt ook voor de (fysiotherapeutische) zorg in die gebieden. Microniveau Ondernemerschap zal de komende jaren nog steeds belangrijk zijn voor de fysiotherapeut in zijn of haar zoektocht naar nieuwe verdienmodellen of bedrijfsmodellen, (multidisciplinaire) samenwerking in het zorg- en/of publieke domein en houding/visie op de burger (van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag). Daarbij gaat het steeds om positie innemen en krijgen. Vorig jaar ook al geconstateerd. De toegankelijkheid van de fysiotherapie staat onder druk door afnemende solidariteit in de AV, minder fysiotherapie in de BV (pakketdiscussie), minder AV, zorgmijders en gelijkblijvende tarieven bij stijgende kosten. De tarieven blijven achter bij de inflatie. Dit heeft naast gevolgen voor het ondernemerschap (zie vorige alinea) ook consequenties voor investeringen in kwaliteit en innovatie. Deze stagneren. Het financieringssysteem geeft verkeerde prikkels in de zorg. Terwijl er veel evidence is voor de kosteneffectiviteit van de fysiotherapie zijn er tegelijkertijd dusdanig hoge drempels voor de toegang tot de fysiotherapie dat patiënten naar duurdere vormen van zorg worden gedreven. Substitutie en stepped care krijgen daardoor nauwelijks een kans. Daar lijkt nu voorzichtig kentering in te komen doordat nu ook verzekeraars pleiten voor terugkeer in het basispakket van fysiotherapie voor chronisch zieken. De toename van het aantal netwerken betekent voor de fysiotherapeut keuzes maken, maar vooral ook nadenken over een andere manier van zorg leveren, zowel organisatorisch als financieel. Daarbij is het van belang dat netwerken open zijn en door een andere wijze van organiseren ook kunnen zijn. Sociaal/cultureel Mensen blijven langer werken en langer thuis wonen. Daarbij hoort zorg in de buurt en wijkgericht. Het levert druk op voor de mantelzorgers. Op deze mensen, in de directe omgeving van zorgvrager, wordt een indringend beroep gedaan. Mede om de zorg ook in de toekomst betaalbaar te houden is veel zorg die voorheen in een verzorgingstehuis of verpleeghuis werd gegeven de verantwoordelijkheid van de gemeente geworden. Die moet dat organiseren en doet daarbij een beroep op de directe omgeving. De positie van de fysiotherapeut in de wijk kan steviger. De verschillende financieringsstromen zit dat overigens nog wel eens in de weg. 3
4 De nadruk van het beleid ligt op participatie. Daardoor ontstaan ook andere vormen van (sociale) netwerken of communities. De digitalisering daarvan speelt een belangrijke rol. De smartphone b.v. is niet meer weg te denken en er worden nog steeds veel (nieuwe) functies aan toegevoegd. Vanuit de zorg bezien speelt e-health (in heel brede zin) een grote rol. Er komt meer aandacht voor de mens en zijn beleving en minder voor de aandoening die hij heeft (patient journey). Dat past in het beeld van de transitie van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Een gezonde leefstijl is de sleutel en een verschuiving naar preventie noodzakelijk. In dit kader kan nog genoemd worden zelfmanagement en shared decision making. Deze zijn onlosmakelijk ermee verbonden. De (verdergaande) concentratie van ziekenhuizen betekent, dat zorg vaker in de eerstelijn moet worden geboden. Samenwerking met ziekenhuizen om anderhalfdelijns zorg te kunnen leveren is nodig. En daarnaast speelt de vraag generalist versus specialist (wat heb je nu dicht in de buurt nodig?) en hoe kunnen we daarin samenwerking en samenhang creëren om kwaliteit van zorg te (kunnen) bieden. We krijgen meer vrije tijd en, zeker naarmate er meer ouderen komen die met pensioen zijn, meer mensen met vrije tijd. Die vullen we in met verre reizen en spannende activiteiten. Wat betekenen de risico s van infectieziekten en ongevallen voor de zorg? Technologisch E-health heeft al een hoge vlucht genomen en ontwikkelingen volgen elkaar snel op. In combinatie met domotica (de zorgrobot) en ICT-toepassingen zal dat de komende jaren toenemen. Deze ontwikkelingen sluiten goed aan bij zelfmanagement van de patiënt. Beleid van KNGF, overheid en verzekeraars staat nog in de kinderschoenen, ondanks een aantal pilots van verzekeraars op het gebied van e-health. Het begrip e-health is wel een containerbegrip geworden. Delen van informatie is belangrijk en daarbij is privacy van groot belang. De ontwikkeling van een PGD (Patiënt Gebonden Dossier) is in gang gezet. Vanuit het Informatieberaad wordt ingezet op een duurzaam informatiestelsel voor de zorg. Standaardisatie en eenmalig vastleggen van gegevens bij de bron (met meervoudig gebruik) zijn daarbij belangrijke uitgangspunten en privacy is een belangrijk aandachtspunt. De patiënt is de baas over zijn eigen dossier. Medisch technologische ontwikkelingen zullen de zorg minder invasief maken, vroegdiagnostiek meer beschikbaar (denk aan beeldvormende technieken) en wellicht deels de zorgverlener (fysiotherapeut) vervangen. Bij dat laatste is een vraagteken te zetten. Het verandert de rol van de zorgverlener en de zorg die geleverd kan worden wel. Ecologisch Duurzaamheid is hier het woord. Dan gaat het niet alleen om het milieu, maar ook om inspelen op de toekomstige problemen in de zorg. Dat betekent ook het ontwikkelen van een duurzaam verdienmodel voor de fysiotherapie langs de as patiënt, fysiotherapeut, maatschappij. Met aandacht voor preventie en leefstijl. Duurzaam betekent ook innovatief zijn als het gaat om het (slim) inzetten van mensen en middelen. 4
5 Politiek/juridisch Nog steeds is kostenbeheersing primair uitgangspunt in de politiek waar het de zorg betreft. Er lijkt overigens enig (politiek) besef te zijn, dat het huidige (verzekerings)stelsel aangepast of veranderd moet worden. Er is aandacht voor de marktmacht van verzekeraars, voor de belemmeringen die de mededinging(swet) opwerpt voor samenwerking en voor het al dan niet terugbrengen in het pakket van (een deel van) de fysiotherapie. Er is sprake van een terugtrekkende overheid, die uitsluitend een vangnet wil creëren en die meer verantwoordelijkheid wil leggen bij de burger voor de eigen gezondheid en leefstijl. De decentralisaties leggen een grote verantwoordelijkheid bij de gemeenten als het gaat om de (langdurige) zorg voor hun burgers. Dat er over het budget dat daarmee naar de gemeenten gaat een kaasschaaf gaat spreekt voor zich. Een tweede gevolg is dat er met de nieuwe financieringsstromen ook nieuwe financieringsschotten ontstaan. Bij wie kan de fysiotherapeut met een goed (multidisciplinair) idee de rekening neerleggen? Stepped care en substitutie als instrumenten om zinnige zorg te stimuleren/realiseren worden meer en meer ingezet. Kosteneffectiviteit is een term die regelmatig gebezigd wordt. Iedereen heeft daar zijn eigen beelden bij, maar bedoeld wordt meestal in brede zin doelmatigheid. Naast (het meetbaar maken van) kwaliteit is doelmatigheid in de ogen van politiek en verzekeraars belangrijk. Overigens kan nog steeds geconstateerd worden dat beleid en financiering ervan niet goed op elkaar zijn afgestemd. Geraadpleegde literatuur KNGF Trendanalyse LTV, 2012 Rijksbrede Trendverkenning (Strategieberaad Rijksbreed), 2013 VTV 2014, RIVM Zorgvisie 2020, ING 2012 Strategische Kennisagenda 2020, VWS 2012 Toekomst zorg thuis 2020, STOOM/NPCF KNGF Jaarplan 2015 diverse beleidsstukken en artikelen 5
De markt in Beeld. Fysiotherapie in beeld
De markt in Beeld Fysiotherapie in beeld 2 Fysiotherapie in beeld Fysiotherapie is een paramedische discipline die zich bezighoudt met de behan deling van klachten aan het houding- en bewegingsapparaat
Nadere informatieDe markt in Beeld. Fysiotherapie in beeld
De markt in Beeld Fysiotherapie in beeld 2 Fysiotherapie in beeld Fysiotherapie is een paramedische discipline die zich bezighoudt met de behan deling van klachten aan het houding- en bewegingsapparaat
Nadere informatieZorg en welzijn in Amsterdam IN ONTWIKKELING. Saskia Schalkwijk SIGRA 17 april 2014, EZDA Seminar
Zorg en welzijn in Amsterdam IN ONTWIKKELING Saskia Schalkwijk SIGRA 17 april 2014, EZDA Seminar SIGRA IS: Samenwerkingsverband van gezondheidszorgorganisaties in Groot Amsterdam: sinds 1962 Onafhankelijke
Nadere informatieRuth Mangroe,MSc 20 maart 2013
Ruth Mangroe,MSc 20 maart 2013 Ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg hebben direct invloed op de wijze waarop men verwacht dat de praktische dienstverlening zal worden uitgevoerd of geboden. Dat de
Nadere informatieFysiotherapie bij patiënten met Hart-, Vaat- en / of Longaandoeningen, een blik naar de toekomst
Fysiotherapie bij patiënten met Hart-, Vaat- en / of Longaandoeningen, een blik naar de toekomst 24 april 2013, Deventer Leendert Tissink Msc Fysiotherapeut Van Zuilichem / Partners Oud Gastel; Docent
Nadere informatieVRM en de zorgverzekeraar
VRM en de zorgverzekeraar Achmea Divisie Zorg & Gezondheid en Menzis Dinsdag 11 december 2012 Zwolle 1 Wat gaan we doen Introductie visie verzekeraar op chronische zorg Hoe gaat de verzekeraar om met de
Nadere informatieGezondheiden Zorg in Overijssel
Gezondheiden Zorg in Overijssel Ontwikkelingen en Perspectieven Hans Peter Benschop Gemeente Hof van Twente Goor, 1 juni 2016 Hof van Twente Gezond Gemiddelde leeftijd hoger dan Nederlandse gemiddelde
Nadere informatieDO NOT COPY. Chronische ziekten. Inhoud. De maatschappelijke opgave. Wat is er aan de hand? Wat doen we er aan? Rol overheid. Preventie in de zorg
Chronische ziekten De maatschappelijke opgave Inhoud Wat is er aan de hand? Wat doen we er aan? Rol overheid Preventie in de zorg Aanpak diabetes 25 oktober 2007 Eric Koster Toename chronische aandoeningen
Nadere informatieZorginnovatie bij CZ
Zorginnovatie bij CZ Het zorglandschap verandert snel, innovatie is nodig CZ groep wil de zorg nu en op lange termijn breed toegankelijk, goed en betaalbaar houden. Wij voelen een grote verantwoordelijkheid
Nadere informatieGezondheidszorg in 2020
Gezondheidszorg in 2020 Een transitieproces Ida Spelt huisarts in Wassenaar kwaliteitsfunctionaris bij ELZHA Leerdoelen Inzicht in de zorgkosten tussen nu en 2020 Inzicht in organisatie van zorg in het
Nadere informatieSuccesvol ondernemen als fysiotherapeut. Wij zijn fysiotherapeuten, Wij zijn KNGF
Succesvol ondernemen als fysiotherapeut Wij zijn fysiotherapeuten, Wij zijn KNGF Aan de orde 1. Trends waar we mee te maken hebben of krijgen 2. Schets van het zorgveld waarin we ons bewegen AV is schadeverzekering
Nadere informatieEen gezonder Nederland VTV-2014. De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker
Een gezonder Nederland VTV-2014 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker, en vele anderen De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 1 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker 24 juni
Nadere informatieVan goede zorg verzekerd. Zorgverzekering. Oegstgeest 27 september 2014
1 Van goede zorg verzekerd Zorgverzekering Oegstgeest 27 september 2014 Volksgezondheid Toekomst Verkenningen VTV 2013 Uitgangspunten zorgverzekeraars Zorgverzekeraars: Hanteren solidariteit en voor iedereen
Nadere informatieperspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea
perspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea 1 2 3 Zorgkostenstijging is van alle jaren maar extra waakzaamheid geboden Ontwikkeling zorguitgaven
Nadere informatieVisie op zorg: marktwerking anno nu
Visie op zorg: marktwerking anno nu 5 juni 2014 Stelling: Zonder samenwerking geen verandering in de zorg Agenda Visie op ziekenhuiszorg Aanpak transitie Toekomst: innovatie en preventie 2 Visie op ziekenhuiszorg
Nadere informatie- kiezen voor het gebruik van goede digitale informatiesystemen in de zorgpraktijk.
SAMENVATTING Het aantal mensen met een chronische aandoening neemt toe. Chronische aandoeningen leiden tot (ervaren) ongezondheid, tot beperkingen en vermindering van participatie in arbeid en in andere
Nadere informatieAMBULANCEZORG IN 2025:
AMBULANCEZORG IN 2025: Zorgcoördinatie en mobiele zorg Visiedocument Ambulancezorg Nederland AMBULANCEZORG IN 2025: Zorgcoördinatie en mobiele zorg Visiedocument Ambulancezorg Nederland ONTWIKKELINGEN
Nadere informatieOp weg naar integrale zorg. Op weg naar integrale zorg voor chronisch zieken en ouderen
Op weg naar integrale zorg voor chronisch zieken en ouderen Lustrum Symposium PoZoB 11 oktober 2012 Leo van der Geest Maatschappelijke opgave 1: veranderende ziektelast minder acuut meer chronisch Maatschappelijke
Nadere informatieEigen Regie Maakt Zorg Beter
Eigen Regie Maakt Zorg Beter 31 maart 2011 Siska de Rijke Beleidsmedewerker Zorg CG-Raad Termen Zelfmanagement Eigen regie Eigen verantwoordelijkheid Deelnemer in plaats van afnemer Verbindende schakel
Nadere informatieMeerjarenplan KFTU
Samenvatting Meerjarenplan KFTU 2017-2022 Kinderfysiotherapie Uithoorn GHC Waterlinie Koningin Maximalaan 30 E 1421 LE Uithoorn Inleiding Dit is het Meerjarenplan 2017-2022 van Kinderfysiotherapie Uithoorn.
Nadere informatieBijeenkomst Zorggroepen Inkoopkader Lucie Martijn & Bart Verhulst 8 juni 2015
Bijeenkomst Zorggroepen Inkoopkader 2016 Lucie Martijn & Bart Verhulst 8 juni 2015 Agenda 1. Visie, Ontwikkelingen & Actualiteit 2. Denktank & Klankbord 3. Kerntaken & Brede rol 4. Inkoop Ketenzorg 2016
Nadere informatieJaarplan KNGF 2015. Bijlage bij agendapunt 4. Jaarplan KNGF 2015. Gevraagd besluit Goedkeuren van het jaarplan KNGF 2015. Stadsring 159B Amersfoort
Bijlage bij agendapunt 4 Jaarplan KNGF 2015 Gevraagd besluit Goedkeuren van het jaarplan KNGF 2015 Jaarplan KNGF 2015 Stadsring 159B Amersfoort Januari 2015 19 Inhoudsopgave Voorwoord 21 1. Algemeen 22
Nadere informatieZorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars. AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013
Zorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013 Rode draad De kosten van de zorg: een probleem? Rol
Nadere informatieHet project in fasen. Waarom dit project? Gebiedsgerichte Zorg. Resultaten fase 1 en 2. Dit Zorgbelang Fryslân project wil:
Waarom dit project? Dit Zorgbelang Fryslân project wil: Gebiedsgerichte Zorg Klaas de Jong & Trees Flapper Burgers meelaten denken in een pracht gebied met veel veranderingen (krimp, belangen e.d.) Hun
Nadere informatieAdde n d u m bestuurlijk akkoord huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg 20181
Adde n d u m bestuurlijk akkoord huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg 20181 1 juni 2017 Partijen: De landelijke huisartsenvereniging (LHV) InEen Patiëntenfederatie Nederland Zorgverzekeraars Nederland
Nadere informatieZelfmanagement en ehealth. Karin Oost Senior Communicatieadviseur Nictiz Trendition 8 december
Zelfmanagement en ehealth Karin Oost Senior Communicatieadviseur Nictiz Trendition 8 december Stelling Alle zorgverleners krijgen vroeg of laat te maken met patiënten die zelf hun gezondheid (willen) managen.
Nadere informatieehealth, levensloopbestendig wonen en jezelf blijven John Kauffeld VNO-NCW Drenthe Raad van Bestuur van Espria
ehealth, levensloopbestendig wonen en jezelf blijven John Kauffeld VNO-NCW Drenthe Raad van Bestuur van Espria Toegevoegde waarde ehealth in de zorg? Spanningsveld koude ICT en warme zorg Maar.inhoudelijk
Nadere informatieONMISBAAR FUNDAMENT VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIGE ZORG VISIE OP LOKALE EN REGIONALE HUISARTSEN- EN EERSTELIJNSORGANISATIES
ONMISBAAR FUNDAMENT VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIGE ZORG VISIE OP LOKALE EN REGIONALE HUISARTSEN- EN EERSTELIJNSORGANISATIES InEen mei 2017 De wereld verandert en daarmee de zorg. Het aantal ouderen neemt
Nadere informatieHuisartsenpraktijk B.H.F. Sombekke Bamshoevelaan JJ Enschede
Huisartsenpraktijk B.H.F. Sombekke Bamshoevelaan 32 7523 JJ Enschede Beleidsplan 2016-2019 1 Inleiding In dit beleidsplan voor 2016-2019 schetsen we de strategische keuzes en de plannen voor de komende
Nadere informatieGeert Oerlemans Huisarts Medisch Centrum Beek en Donk. 19e Grande Conférence Verona 2013
Geert Oerlemans Huisarts Medisch Centrum Beek en Donk 19e Grande Conférence Verona 2013 Huisarts onder druk! kans of bedreiging? Omvang huisartsenzorg fors toegenomen Consulten met 7.3% per jaar gestegen
Nadere informatieRegionale VTV 2011. Ziekten in de toekomst. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekten in de toekomst
Regionale VTV 2011 Ziekten in de toekomst Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekten in de toekomst Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen, GGD Hart voor
Nadere informatieVisiedocument Franciscus Ziekenhuis Boerhaavelaan AE Roosendaal (0165)
1968 2003 2010 Visiedocument 2020 Franciscus Ziekenhuis Boerhaavelaan 25 4708 AE Roosendaal (0165) 58 80 00 www.franciscusziekenhuis.nl Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Trends en ontwikkelingen 4 2 Missie Franciscus
Nadere informatieSamenvatting onderzoek Zorg en Gezondheid
Samenvatting onderzoek Zorg en Gezondheid Aanleiding en achtergrond van het onderzoek Goede gezondheidszorg wordt steeds belangrijker: ook in Nederland nemen problemen als overgewicht, diabetes en hartproblemen
Nadere informatieInhoudsopgave. 1. Inleiding 5
Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Een liberale visie op gezondheidszorg 11 2.1 Het individu als ultieme waarde 11 2.2 Gezondheidszorg in een liberale rechtsstaat 14 2.3 Kortom: een liberale visie op gezondheidszorg
Nadere informatieInnovatie in de Zorg en in de farmacie
Innovatie in de Zorg en in de farmacie niets nieuws onder de horizon, wel bitter noodzakelijk Patrick Edgar Senior Manager Zorginkoop Is innovatie in de zorg nodig? Het gaat toch goed? Nederlanders leven
Nadere informatieSTRATEGISCH BELEID EFFICIËNT EN ZICHTBAAR NAAR EEN CENTRUM VOOR REVALIDATIE
STRATEGISCH BELEID 2013 2014 NAAR EEN EFFICIËNT EN ZICHTBAAR CENTRUM VOOR REVALIDATIE UMCG Centrum voor Revalidatie Strategisch beleidsplan 2013-2014 Vastgesteld op 1 november 2012 Vooraf Met het strategisch
Nadere informatieGeen PARKINSON KETENZORG IN NOORD-NEDERLAND. Disclosures belangenverstrengeling. Topics. Wat is de ziekte van Parkinson?
PARKINSON KETENZORG IN NOORD-NEDERLAND Perspectief voor patient en behandelaar Disclosures belangenverstrengeling Geen Topics Wat is Parkinson Huidige situatie Stip aan de horizon Wat is er inmiddels gerealiseerd
Nadere informatiePosition paper ziekenhuis Lelystad 8 februari 2019
Position paper ziekenhuis Lelystad 8 februari 2019 Het wegvallen van een volwaardig ziekenhuis in Lelystad: wat is de situatie nu? Het plotseling wegvallen van een volwaardig ziekenhuis in Lelystad geeft
Nadere informatieToekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten. Dung Ngo MSc 15 december 2010
Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten Dung Ngo MSc 15 december 2010 Achtergrond van het onderzoek Levensverwachting in NL laatste jaren met >2 jaar toegenomen Echter, vergeleken
Nadere informatieConcept zorgprotocol Beweeginterventies in de chronische ketenzorg 2014
Concept zorgprotocol Beweeginterventies in de chronische ketenzorg 2014 Uitgangspunten: Beweeginterventies zijn het geheel van activiteiten dat tot doel heeft een bijdrage te leveren aan het voorkomen,
Nadere informatieWoon-, renovatie en zorgnoden aan de kust oude barrières versus innoverende faciliteiten
Health Care Accelerator Partnermoment Woon-, renovatie en zorgnoden aan de kust Oude barrières versus innoverende faciliteiten Kurt Penninck Vergrijzingsgolf komt Vlaanderen binnen via de kustregio Vergrijzing
Nadere informatieNaar nieuwe zorg en zorgberoepen: een wenkend perspectief? Erik van Rossum lector zorginnovaties voor kwetsbare ouderen
Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: een wenkend perspectief? Erik van Rossum lector zorginnovaties voor kwetsbare ouderen Take home messages Zorgstelsel gaat echt op de schop De beroepenstructuur ook Dit
Nadere informatie10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen
10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen Trends (VWS, 2011) Demografische verandering: steeds
Nadere informatieBrief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
29689 Herziening Zorgstelsel 31016 Ziekenhuiszorg Nr. 623 Brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 23 juni 2015 Hierbij
Nadere informatieAardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans!
Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans! Eric Koster Clustercoördinator chronische ziekten en screeningen, directie Publieke Gezondheid Lid kernteam Inhoud 1. Aanleiding 2. Aanpak
Nadere informatieDe Groningse zorg is van ons allemaal. Statenfractie Provincie Groningen
De Groningse zorg is van ons allemaal Statenfractie De Groningse zorg is van ons allemaal De kosten van de zorg stijgen elk jaar enorm. Als er niet wordt ingegrepen, wordt over een aantal jaren de zorg
Nadere informatieOntwikkelingen in de zorg en consequenties voor ziekenhuizen en medisch specialisten. Pieter Wijnsma Directeur Academie voor Medisch Specialisten
Ontwikkelingen in de zorg en consequenties voor ziekenhuizen en medisch specialisten Pieter Wijnsma Directeur Academie voor Medisch Specialisten Thema s: Ontwikkelingen in de samenleving Ontwikkeling van
Nadere informatieChris Maats, Uw voorzitter vanavond. Welkom. Marktwerking in de zorg: een denkfout? WAT IS MARKTWERKING? 18/06/2014 1
1 Welkom Marktwerking in de zorg: een denkfout? 19 juni 2014, Kaap Hoorn Uw voorzitter vanavond Chris Maats, Arts en secretaris Raad van Toezicht Stichting Samenwerkende ziekenhuizen Oost Groningen WAT
Nadere informatieOntwikkelingen in zorg en welzijn
Ontwikkelingen in zorg en welzijn Wat betekent dit voor de arbeidsmarkt? De sector van zorg en welzijn verandert. In de media wordt vaak het accent gelegd op economische motieven, maar de stijgende zorgkosten
Nadere informatieVeranderende zorgvraag - de visie van VWS
1 Veranderende zorgvraag - de visie van VWS Congres DiabeteszorgBeter 3 oktober 2008, Zeist Fred Krapels Hoofd Eerstelijns- en Ketenzorg, tvs plv. Directeur Curatieve Zorg Ministerie van VWS Toename chronische
Nadere informatieThemadag LOOT/LOMOZ. Wat betekenen de ontwikkelingen voor de Geestelijke Gezondheidszorg. 19 juni 2013 Marianne van Duijn
Themadag LOOT/LOMOZ Wat betekenen de ontwikkelingen voor de Geestelijke Gezondheidszorg 19 juni 2013 Marianne van Duijn Inhoud Veranderingen Consequenties voor de patiënt Consequenties voor organisatie
Nadere informatieOpbouw. Zorgverzekeringswet 2006 Redenen voor hervorming. De kern van Zvw. Privaat zorgstelsel met veel publieke randvoorwaarden
Opbouw De visie van zorgverzekeraars Jaarcongres V&VN, 10 april 2015 Marianne Lensink Het stelsel en de rol van zorgverzekeraars Opgaven voor de toekomst: - minder meer zorguitgaven - transparantie over
Nadere informatieZorginnovatie bij CZ D2D D2P D2D D2P D2D D2P P2D P2M P2D P2M P2D P2M
Zorginnovatie bij CZ D2D D2P P2D P2M D2D D2P P2D P2M D2D D2P P2D P2M Durft u zich te onderscheiden? Dan zijn wij bijzonder geïnteresseerd in uw ideeën voor innovatie in de zorg! Het zijn woelige tijden
Nadere informatieVan verzorgingsstaat naar verzorgingsstad?
Van verzorgingsstaat naar verzorgingsstad? Naar een agenda voor de participatiesamenleving Prof.dr. Kim Putters Amsterdam, 23-01-2014 1 Opzet 1. De sociale staat van Nederland: van economische naar sociale
Nadere informatieDe AWBZ en de VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg) na de verkiezingen van september 2012.
De AWBZ en de VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg) na de verkiezingen van september 2012. Savant-Zorg Regionale gecertificeerde organisatie voor verpleging en verzorging. Wij bieden verpleging en
Nadere informatieDe veranderde rol van de zorgprofessional Workshop 3.8 Kennismarkt 2015
De veranderde rol van de zorgprofessional Workshop 3.8 Kennismarkt 2015 Peter Andriessen & Marieke Horjus Onderzoekers FWG Doelen van de workshop Kennis delen met betrekking tot veranderingen in het zorglandschap
Nadere informatieIn een brief aan de Kamer heeft de NPCF haar ideeën hierover uiteen gezet. De NPCF richt zich daarbij op vijf speerpunten:
De maatregelen die nu in het lente-akkoord staan om te bezuinigen op de zorg, zijn korte termijn maatregelen. Patiëntenfederatie NPCF vindt dat er snel een lange termijn visie nodig is voor de zorg. In
Nadere informatieNieuwe samenhangende ouderenzorg in de eerste lijn. Jacobijn Gussekloo Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde
Nieuwe samenhangende ouderenzorg in de eerste lijn Jacobijn Gussekloo Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Urgentie Steeds meer (oudste) ouderen in onze samenleving Ouderdom komt met gebreken
Nadere informatieRUIMTE VOOR GEZONDHEIDSZORG. Paul Schnabel, Universiteit Utrecht Leidsche Rijn 6 maart 2014
RUIMTE VOOR GEZONDHEIDSZORG Paul Schnabel, Universiteit Utrecht Leidsche Rijn 6 maart 2014 15 MILJARD EURO MEER TOT 2015 Een dergelijke stijging van de uitgaven is op termijn echter onhoudbaar Troonrede
Nadere informatieOpschalen implementatie zelfmanagement Mensen met een chronische aandoening
Opschalen implementatie zelfmanagement Mensen met een chronische aandoening Gecoördineerde implementatie en bundeling van krachten een vereiste voor succes NIA ZN KNMG NPCF Taskforce ehealth Inhoudsopgave
Nadere informatieOuderen(zorg) van de toekomst. Opkomst verzorgingsstaat Ontwikkelingen Grenzen aan de groei Ouderen van de toekomst Ouderenzorg van de toekomst
Ouderen(zorg) van de toekomst Opkomst verzorgingsstaat Ontwikkelingen Grenzen aan de groei Ouderen van de toekomst Ouderenzorg van de toekomst VERZORGINGSSTAAT Opkomst verzorgingsstaat 1800-1870: liefdadigheid
Nadere informatieRegioregie. de weg naar Betere en betaalbare zorg. 1. Het huidige zorgstelsel is onhoudbaar
Regioregie de weg naar Betere en betaalbare zorg Regioregie 1. Het huidige zorgstelsel is onhoudbaar De zorg is continu in beweging. Veel gaat goed, maar het kan en moet beter. We zitten met de zorg in
Nadere informatieActiz Marktdag GRZ ELV GZSP Regionale Coördinatie - 28 juni Welkom bij. Bart Dingemans, directeur
Actiz Marktdag GRZ ELV GZSP Regionale Coördinatie - 28 juni 2019 Welkom bij Bart Dingemans, directeur Kortdurende herstelzorg eerste lijn Doel: veilige terugkeer naar huis Berenschot heeft begin 2013 berekend
Nadere informatiePlatform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven
Nadere informatieGoede zorg van groot belang. Nederlanders staan open voor private investeringen
Goede zorg van groot belang Nederlanders staan open voor private investeringen Index 1. Inleiding p. 3. Huidige en toekomstige gezondheidszorg in Nederland p. 6 3. Houding ten aanzien van private investeerders
Nadere informatieDe Groningse zorg is van ons allemaal. Statenfractie Provincie Groningen
De Groningse zorg is van ons allemaal Statenfractie De kosten van de zorg stijgen elk jaar enorm. Als er niet wordt ingegrepen, wordt over een aantal jaren de zorg 'onbetaalbaar'. Dus moeten er veranderingen
Nadere informatieManifest over medische hulpmiddelen en technologie. Kabinetsperiode 2012-2016
Manifest over medische hulpmiddelen en technologie Kabinetsperiode 2012-2016 Manifest over medische hulpmiddelen en technologie Kabinetsperiode 2012-2016 Medische hulpmiddelen en belang voor de samenleving
Nadere informatieehealth in mijn praktijk?! Datum 28 januari 2014, S.Timmer
ehealth in mijn praktijk?! Datum 28 januari 2014, S.Timmer 1 Introductie Saskia Timmer Changinghealthcare Academy (online) opleiden voor (e)health #ehealth #Socialemedia #CHCacademy 2 Kijkje in de digitale
Nadere informatieBeleidsdocument 2012-2016
Beleidsdocument 2012-2016 uw zorg, onze zorg Inhoudsopgave 1. Voorwoord...3 2. Zorggroep de Bevelanden...4 3. Waar staat Zorggroep de Bevelanden voor (Missie, Visie en Doelstellingen)...4 4. Uitwerking:
Nadere informatieVerpleegkundige teams bij ZZG zorggroep
Verpleegkundige teams bij ZZG zorggroep Praktijk verhaal Naam presentator Marieke van Haaren gebiedsondersteuner ZZG zorggroep, gebied Wijchen, Maas en Waal Programma Wie is ZZG zorggroep? Ontwikkeling
Nadere informatieehealth in de langdurige zorg Hans Ossebaard & Angelie van der Aalst 29 oktober 2015
ehealth in de langdurige zorg Hans Ossebaard & Angelie van der Aalst 29 oktober 2015 Zorginstituut Nederland 2 Werkterrein: publieke zorgverzekering Zorgverzekeringswet (Zvw) Wet langdurige zorg (Wlz)
Nadere informatieDe handreiking samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde
Home no. 5 Congresnummer Kiezen voor delen November 2016 Eerdere edities Verenso.nl De handreiking samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde Monique Bogaerts mbogaerts@verenso.nl De nieuwe
Nadere informatieDe maatschappelijke waarde van verplegen. Aart Eliens Programmaleider AVVV
De maatschappelijke waarde van verplegen Aart Eliens Programmaleider AVVV De verpleegkunde ontwikkelt zich in hoog tempo Maatschappelijke ontwikkelingen Ontwikkelingen in gezondheidszorg Behoeften cliënten
Nadere informatieE-health als katalysator voor nieuwe businessmodellen in de zorg... een kwestie van plug and pray? Over trends in de zorgmarkt
E-health als katalysator voor nieuwe businessmodellen in de zorg... een kwestie van plug and pray? Over trends in de zorgmarkt Forum Standaardisatie, 8 juni 2009 Harry Nienhuis, adviseur strategie & innovatie
Nadere informatieRuud Janssen, Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg, Hogeschool Windesheim
Ruud Janssen, Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg, Hogeschool Windesheim Netwerkbijeenkomst decentraliseren = innoveren, georganiseerd door Zorg voor Innoveren, Utrecht, 26 juni 2014 Zorgverzekeringswet
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Kenmerk
Nadere informatieIntegrale en Nabije Zorg
Integrale en Nabije Zorg Dirk Ruwaard Nederlands Congres VGZ Amsterdam, 11 april 2012 Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and
Nadere informatieTRANSITIE LANGDURIGE ZORG VERGT INVESTERING IN SAMENWERKING
ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND - ZN DIALOOG NR 6-9 OKTOBER 2014 1 TRANSITIE LANGDURIGE ZORG VERGT INVESTERING IN SAMENWERKING Hoe geef je in het licht van de transitie langdurige zorg optimaal vorm aan de
Nadere informatieGezond meedoen in Sittard-Geleen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014
Gezond meedoen in Sittard-Geleen Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk
Nadere informatieAnderhalvelijns zorg Hoe maak je het succesvol?
Anderhalvelijns zorg Hoe maak je het succesvol? Anderhalvelijnszorg Combinatie generieke eerstelijnszorg en specialistische tweedelijnszorg - Generalistische invalshoek : uitbreiding geïntegreerde eerstelijns
Nadere informatieApril 26, 2016 Bernard van den Berg
15-Jul-16 1 Financiële organisatie van het Nederlandse zorgsysteem: Welke gezondheidseconomische principes liggen ten grondslag aan het Nederlandse zorgstelsel? April 26, 2016 Bernard van den Berg Email:
Nadere informatieDe toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving
De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving Nieuwe visie op zorg noodzakelijk! Stijgende vraag naar zorg Kostengroei Grote vraag naar zorgpersoneel Verwachtingen burgers Meer eigen regie in
Nadere informatieOverzicht Financiering eerste lijn
Overzicht Financiering eerste lijn Wat gaan we doen? Terugblik inventarisatie ZonMw onder 22 praktijkprojecten Overzicht financieringsbronnen Goed voorbeeld In dialoog met Waarom deze workshop? Quickscan
Nadere informatieIn een brief aan de Kamer heeft de NPCF haar ideeën hierover uiteen gezet. De NPCF richt zich daarbij op vijf speerpunten:
Patiëntenfederatie NPCF presenteert visie zorg voor lange termijn 16 mei 2012 De maatregelen die nu in het lente-akkoord staan om te bezuinigen op de zorg, zijn korte termijn maatregelen. Patiëntenfederatie
Nadere informatieDe VTV-2018 in het kort. Een strategische verkenning van volksgezondheid in de toekomst
De VTV-2018 in het kort Een strategische verkenning van volksgezondheid in de toekomst De Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) verkent de toekomst. Dat doet de VTV aan de hand van vragen zoals: Hoe
Nadere informatieFarmacie en therapie op maat
Farmacie en therapie op maat Utrecht, 3 April 2014 Roland Eising Manager Zorginkoop Farmacie Achmea Divisie Zorg & Gezondheid In de presentatie Gezondheidszorg en farmacie in NL Achmea en farmacie Intramuraal
Nadere informatieWe lichten de onderwerpen uit de kwaliteitsagenda hieronder verder toe.
Kwaliteitsagenda Zorg Thuis 2016 Mensen met een kwetsbare gezondheid blijven langer zelfstandig thuis wonen. Dat kan alleen als zorg thuis goed geregeld is. Mensen hebben recht op maatwerk van goede kwaliteit
Nadere informatieToekomstbestendige ouderenzorg vergt nieuw paradigma
Toekomstbestendige ouderenzorg vergt nieuw paradigma Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Bijzonder hoogleraar Management & Organisatie Ouderenzorg Senior manager Kwaliteit & Innovatie, Achmea Enkele belangrijke
Nadere informatieOuderenzorg; verleden, heden en toekomst
Ouderenzorg; verleden, heden en toekomst Ton Borghs Raad van Bestuur de Zorgboog 27 september 2012 Voorstellen Ton Borghs, Opleiding HRM/Bedrijfskunde Vanaf 1992 Managementfuncties in Ouderenzorg Vanaf
Nadere informatieConclusies Orthopedie
Conclusies Orthopedie Grote interdokter variatie, bij vrijwel gelijke incidentie GC Marne is bovengemiddeld duur voor Z&Z : 8% duurder Hoge kosten orthopedie wordt veroorzaakt door: 34% meer verwijzingen
Nadere informatieRabobank Cijfers & Trends
Fysiotherapeuten Fysiotherapie is een paramedische discipline die zich bezighoudt met het bewegingsapparaat van de mens. De fysiotherapeut doet een lichamelijk onderzoek, stelt een behandelplan op en bespreekt
Nadere informatieVan zorgen voor naar zorgen dat
Van zorgen voor naar zorgen dat fysiotherapeutisch COPD zorg in de eerste lijn. Annemarie de Vey Mestdagh- van der List van zorgen voor 1988 Cursus Astma en COPD Pt. werd gestuurd door arts Kracht en Cardio
Nadere informatieWijkverpleging. Verpleging en Verzorging 9 april 2014
Wijkverpleging Onderhandelingsresultaat transitie Verpleging en Verzorging 9 april 2014 Onderwerpen Aanspraak wijkverpleging Toegang Overgang voor cliënten 2014-2015 Transitieperiode Nieuwe bekostigingssystematiek
Nadere informatieIntegrale zorg Het geheel zien in elk deel én in elk deel in het geheel zien
Integrale zorg Het geheel zien in elk deel én in elk deel in het geheel zien Integrale zorg koopt zorg in met een focus op kwaliteit, kosten en klantbeleving. De verschillende deelgebieden leiden in hun
Nadere informatieWe vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden.
Voorbereidingsopdracht Selectie & Plaatsing HAN Fysiotherapie voor iedereen die met deze opleiding wil starten in september 2018 (studiejaar 2018-2019) In dit document vind je een groot deel van de vragen,
Nadere informatieZORGINKOOP EN E-HEALTH FYSIOTHERAPIE. Presentatie voor rondetafelbijeenkomst 2 oktober 2014
ZORGINKOOP EN E-HEALTH FYSIOTHERAPIE Presentatie voor rondetafelbijeenkomst 2 oktober 2014 Programma 13:00-13:10 uur 13:10-13:30 uur 13:30-13:45 uur 13:45-14:15 uur 14:15-14:30 uur 14:30-14.45 uur 14:45-15:00
Nadere informatieuitdagingen en ambities
Ouderenzorg van de toekomst; uitdagingen en ambities Prof. dr. Niek J de Wit, huisarts Julius Centrum voor Eerstelijns Geneeskunde UMC Utrecht Achtergrond Agenda Oud worden ; trends en feiten Maatschappelijk
Nadere informatieGezond meedoen in Kerkrade. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014
Gezond meedoen in Kerkrade Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid
Nadere informatieZO WERKT DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG. Santpoort
ZO WERKT DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG Santpoort 7.10.2016 15 MILJARD EURO MEER TOT 2015 Een dergelijke stijging van de uitgaven is op termijn echter onhoudbaar Troonrede 2011 NIEUWE RAMINGEN CPB Zorgkosten
Nadere informatieSamen op weg naar een gezonder zorglandschap Een unieke mix in Bergen en Afferden
Samen op weg naar een gezonder zorglandschap Een unieke mix in Bergen en Afferden Dr. Hans Peter Jung, huisarts Afferden (L) Dr. Miranda Laurant, lector Organisatie van Zorg en Dienstverlening, Hogeschool
Nadere informatie