De invloed van geslacht en visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De invloed van geslacht en visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe"

Transcriptie

1 De invloed van geslacht en visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe Universiteit van Amsterdam Communicatiewetenschap Bachelor thesis Afstudeerproject: Corporate communicatie Student: Marit Berghout Studentnummer: Docent: Joep Hofhuis Inleverdatum: 10 juni 2013 Aantal woorden: 7.468

2 Inhoudsopgave Samenvatting... 2 Inleiding... 3 Diversiteit op de werkvloer... 3 Diversiteitsaanduiding in vacatures... 3 Invloed van diversiteitsframe in vacature op de bereidheid om te solliciteren... 4 Theoretisch kader... 6 De invloed van een diversiteitsframe in een vacature op de bereidheid om te solliciteren... 6 De invloed van geslacht op de bereidheid om te solliciteren... 8 De invloed van visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren... 9 Methode Respondenten Procedure Manipulatie en manipulatiecheck Meetinstrumenten Resultaten Conclusie en discussie Focus en vraagstelling Resultaten en beantwoording van de vraagstelling Bevindingen in het kader van de theorie Implicaties en aanbeveling voor vervolgonderzoek Literatuur Bijlage 1: Onderzoeksinstrument

3 Samenvatting In dit onderzoek staat het vergroten van diversiteit op de werkvloer centraal. Uit voorgaand onderzoek is gebleken dat diversiteit op de werkvloer onder andere kan bijdragen aan positieve resultaten voor organisaties. Echter is onduidelijk hoe diversiteit op de werkvloer vergroot kan worden. In dit onderzoek wordt getoetst of diversiteit op de werkvloer vergroot kan worden door middel van het opstellen van een vacature met een diversiteitsframe. Tevens wordt onderzocht of het geslacht en de visie op leiderschap invloed hebben op deze relatie. De onderzoeksvraag wordt getoetst aan de hand van een experiment in een survey. Hierbij zijn twee vacatures opgesteld, namelijk een vacature met een diversiteitsframe en een vacature zonder een diversiteitsframe. Een vacature vormt in dit onderzoek een wervende tekst in een baanadvertentie voor een leiderschapsfunctie. In de experimentele conditie werd de vacature met een diversiteitsframe getoond, waarbij het frame bestond uit de omschrijving dat de organisatie openstaat voor diversiteit op de werkvloer. Het diversiteitsframe vormt hierbij de manipulatie. In de controleconditie werd een neutrale vacature getoond, waarbij geen diversiteitsframe werd gebruikt. Uit de resultaten blijkt dat een vacature met een diversiteitsframe geen significante invloed heeft op de bereidheid om te solliciteren op die vacature. Verder hebben het geslacht en de visie op leiderschap geen invloed op deze relatie. Geconcludeerd kan worden dat diversiteit op de werkvloer niet kan worden vergroot door middel van het opstellen van een vacature met een diversiteitsframe. 2

4 Inleiding Diversiteit op de werkvloer Diversiteit op de werkvloer is een onderwerp dat reeds veelvuldig is onderzocht (Jackson, Joshi & Erhardt, 2003). Onderzoek naar diversiteit op de werkvloer kan betrekking hebben op verschillende onderwerpen, zoals de verdeling van mannen en vrouwen op de werkvloer of de vervulling van hiërarchische posities (Ely & Thomas, 2001). Mannen en vrouwen verschillen van elkaar, waardoor ieder geslacht met specifieke kwaliteiten een positieve bijdrage kan leveren aan de activiteiten van een organisatie (Withers, Hillman & Cannella, 2012). Ook binnen managementfuncties kan diversiteit voor goede resultaten in het bedrijf zorgen (Terjesen, Sealy & Singh, 2009), doordat kwaliteiten van werknemers op de juiste manier kunnen worden gebruikt. Echter wordt ook geconstateerd dat het als lastig wordt bevonden om diversiteit op de werkvloer te bewerkstelligen (OECD, 2010), waardoor in veel organisaties ongelijke verdelingen bestaan op het gebied van diversiteit, zoals de vertegenwoordiging van vrouwen in managementfuncties ( Aantal topvrouwen Nederland daalt naar 11 procent, 2013). Aangezien onderzoek bewijst dat diversiteit op de werkvloer goed kan zijn voor organisaties, is het van belang om te weten hoe diversiteit op de werkvloer, en in dit onderzoek in het management, vergroot kan worden. Een van de mogelijke pogingen om diversiteit op de werkvloer te beïnvloeden, start bij het recruitment proces van een organisatie (OECD, 2010), waarbij het verwerven van nieuw personeel centraal staat. Kan de inhoud van een vacature een rol spelen in het vergroten van diversiteit op de werkvloer? Diversiteitsaanduiding in vacatures Avery (2003) heeft deels antwoord gegeven op deze vraag. Hij deed onderzoek naar de relatie tussen diversiteit in vacatures en de aantrekkelijkheid van de organisatie. Indien een organisatie personeel van verschillende afkomst wil hebben, moet de organisatie dit duidelijk verkondigen. De organisatie wordt op deze manier aantrekkelijker gevonden door mensen met de in de vacature genoemde afkomst. Verder concluderen Gomes en Neves (2011) dat de aantrekkelijkheid van de organisatie positieve invloed heeft op de intentie om te solliciteren op een vacature. Er blijkt dus een verband te zijn tussen diversiteit in vacatures en de aantrekkelijkheid van de organisatie, maar ook tussen de aantrekkelijkheid van de organisatie en de intentie om te solliciteren. Onduidelijk is of er tevens een direct verband bestaat tussen 3

5 diversiteit in vacatures en de intentie om te solliciteren op de vacature en of er hierbij verschillen bestaan tussen mannen en vrouwen. Daarom wordt onderzoek gedaan naar de invloed van diversiteit in een vacature op de bereidheid om te solliciteren. Diversiteit in een vacature wordt aangeduid als een diversiteitsframe. Een vacature met een diversiteitsframe is een vacature voor een leiderschapsfunctie met de benadrukking dat de organisatie openstaat voor diversiteit op de werkvloer. Verder wordt onderzocht of het geslacht invloed heeft op deze relatie, omdat Van den Brink, Benschop en Jansen (2010) hebben geconstateerd dat vrouwen in een nadelige positie staan indien zij in aanmerking willen komen voor een voorzittersfunctie. Binnen leiderschapsfuncties bestaat er weinig diversiteit op basis van geslacht (Van den Brink et al., 2010), waardoor vrouwen hun kans kunnen zien om aan te treden in een bedrijf dat op zoek is naar diversiteit op de werkvloer. Zullen vrouwen daarom eerder bereid zijn om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe dan mannen? Van den Brink et al. (2010) hebben verder geconstateerd dat de functie van voorzitter in grotere mate wordt bekleed door mannen dan door vrouwen, maar de reden hiervoor is onduidelijk. Een mogelijke reden hiervoor zou de visie op leiderschap kunnen zijn. Mensen hebben namelijk verschillende visies op de vraag wat een goede leider is (Bellou, 2011), waardoor er onderscheid bestaat tussen mensen met betrekking tot de voorkeuren voor een leider. Indien mensen overeenkomende visies hebben met een organisatie, en in dit geval overeenkomende voorkeuren voor een leider hebben, voelen deze mensen zich meer betrokken bij deze organisatie, waardoor zij eerder bereid zijn om te solliciteren op een vacature (Chapman, Uggerslev, Carroll, Piasentin & Jones, 2005). In dit onderzoek wordt gekeken naar de invloed van de visie op leiderschap op de relatie tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Invloed van diversiteitsframe in vacature op de bereidheid om te solliciteren Dit onderzoek zal een aanvulling vormen op de studies van Avery (2003) en Gomes en Neves (2011), door te onderzoeken of er een direct verband bestaat tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Hierbij wordt tevens onderzocht of het geslacht en de visie op leiderschap invloed hebben op de relatie tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Dit onderzoek zal tevens een aanvulling vormen op het onderzoek van Van den Brink et al. (2010), doordat onderzocht wordt of er een verschil is in de bereidheid om te solliciteren tussen mannen en vrouwen. Verder zal dit onderzoek een hulpmiddel vormen voor de recruitment afdelingen van organisaties, die op 4

6 zoek zijn naar diversiteit in hun management. Indien een nieuwe werknemer in het management wordt gezocht die voor diversiteit op de werkvloer kan zorgen, kan dit onderzoek hulp bieden bij de invulling van de vacature op het gebied van geslachtsaanduiding en visie op leiderschap. Dit onderzoek kan hierbij gebruikt worden om te bepalen hoe de vacature wordt opgesteld. Op basis van bovenstaande bevindingen luidt de onderzoeksvraag: Wat is de invloed van een diversiteitsframe in een vacature op de bereidheid om te solliciteren? En hoe hebben geslacht en visie op leiderschap invloed op deze relatie? Deze onderzoeksvraag wordt onderzocht aan de hand van een experiment in een survey, waarbij het soort vacature de manipulatie vormt. De afhankelijke variabele is de bereidheid om te solliciteren. Het geslacht en de visie op leiderschap vormen modererende variabelen. In de vacature zal daarom worden aangegeven dat de baan een leiderschapsfunctie betreft. 5

7 Theoretisch kader De invloed van een vacature met een diversiteitsframe op de bereidheid om te solliciteren staat in dit onderzoek centraal. Hierbij wordt tevens onderzocht of het geslacht en de visie op leiderschap modererende factoren zijn. De invloed van een diversiteitsframe in een vacature op de bereidheid om te solliciteren Een vacature is een advertentie voor een baan, die verspreid kan worden via verschillende media, zoals video, audio, tekstueel of face-to-face. Al deze media kunnen verschillende effecten veroorzaken (Allen, Van Scotter & Otondo, 2004, in: Acarlar & Bilgiç, 2013). Een vacature kan binnen dit onderzoek twee vormen aannemen, namelijk een vacature zonder diversiteitsframe en een vacature met een diversiteitsframe. Een frame is de belichting van bepaalde kenmerken van een boodschap, zodat de boodschap op de juiste manier wordt geïnterpreteerd (Tewksbury & Scheufele, 2009, in: Bryant & Oliver, 2009). Door een frame in een vacature te plaatsen, wordt dus geprobeerd om sollicitanten de boodschap in de vacature op de juiste manier te laten interpreteren. Diversiteit is een aspect dat in veel boodschappen wordt geframed zodat het belang ervan wordt benadrukt (Austin, 2010). Een diversiteitsframe in een vacature is dus een boodschap waarin het belang van diversiteit op de werkvloer wordt benadrukt. Bij de vacature zonder diversiteitsframe wordt niet benadrukt dat de organisatie openstaat voor diversiteit, waarmee het een neutrale vacature vormt. Bij de vacature met diversiteitsframe wordt daarentegen wel benadrukt dat de organisatie openstaat voor diversiteit. Hierbij is een beschrijving toegevoegd, waarin staat dat de organisatie openstaat voor diversiteit op de werkvloer. De invloed van diversiteit in advertenties op de interesse van sollicitanten is een schaars onderzocht onderwerp (Avery, 2003). Onderzoek naar de bereidheid om te solliciteren is daarentegen in verschillende vormen uitgevoerd. Avery (2003) heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen diversiteit in baanadvertenties en de aantrekkelijkheid van de organisatie. Hierbij heeft de onderzoeker zich gericht op het verschil tussen blanke en donkere sollicitanten. Indien een organisatie donkere sollicitanten wil aantrekken, moet de organisatie duidelijk maken dat diversiteit in afkomst geen problemen zal opleveren bij het uitoefenen van de baan en dat het geen belemmering zal vormen voor doorgroeimogelijkheden binnen de organisatie. Avery (2003) doet een aanbeveling om zijn onderzoek uit te breiden, omdat 6

8 reacties op diversiteit ook in andere vormen op kunnen treden, zoals bij geslacht, leeftijd en cultuur. Hij geeft aan dat het belangrijk is om te weten hoe diversiteit in bredere zin, dus bij andere soorten van diversiteit, invloed heeft op de werving van sollicitanten. Op basis van de resultaten van Avery (2003) wordt in dit onderzoek verwacht dat diversiteit in het algemeen binnen een organisatie hetzelfde positieve effect zal hebben op de aantrekkelijkheid van een organisatie. Verder toonden Gomes en Neves (2011) aan dat de aantrekkelijkheid van een organisatie de belangrijkste voorspeller is voor de intentie om te solliciteren op een vacature. Dit betekent dat er een positief verband bestaat tussen de aantrekkelijkheid van de organisatie en de bereidheid om te solliciteren. Bear, Rahman en Post (2010) stellen dat diversiteit binnen het management van een organisatie positieve invloed heeft op de waardering van de corporate social responsibility (CSR), oftewel het maatschappelijk verantwoord ondernemen van een organisatie. Dit betekent dat diversiteit binnen het management van een organisatie gezien kan worden als een factor die de waardering van de CSR verhoogt. Een hoge waardering van de CSR leidt tot een betere reputatie van de organisatie (Bear et al., 2010) wat vervolgens de bereidheid om te solliciteren vergroot (Chapman, Uggerslev, Carroll, Piasentin & Jones, 2005). Dit betekent dat het nastreven van diversiteit in het management een factor kan zijn die de bereidheid om te solliciteren bij de betreffende organisatie vergroot. Uit het onderzoek van Avery (2003) blijkt dat diversiteit in vacatures positief samenhangt met de aantrekkelijkheid van de organisatie. Gomes en Neves (2011) hebben vervolgens geconcludeerd dat de aantrekkelijkheid van de organisatie positief samenhangt met de bereidheid om te solliciteren. Er blijkt dus een verband te zijn tussen diversiteit in vacatures enerzijds en de bereidheid om te solliciteren anderzijds. Onduidelijk is of er een directe relatie bestaat tussen diversiteit in vacatures en de bereidheid om te solliciteren. Op basis van de resultaten van Avery (2003) en Gomes en Neves (2011) wordt een directe relatie tussen deze twee factoren verwacht, waarbij een vacature met diversiteitsframe de beïnvloedende factor vormt. Deze verwachting wordt ondersteund door het onderzoek van Bear et al. (2010), omdat zij stellen dat de waardering van de CSR van een organisatie stijgt indien een organisatie binnen het management diversiteit op de werkvloer heeft. Een vacature voor een leiderschapsfunctie met een diversiteitsframe laat zien dat een organisatie diversiteit binnen het management nastreeft, waardoor de waardering van de CSR stijgt. Deze verhoogde CSR waardering leidt vervolgens tot een betere reputatie van de organisatie, waardoor mensen 7

9 eerder bereid zijn om te solliciteren op een vacature bij deze organisatie. Op basis van de resultaten van Avery (2003), Gomes en Neves (2011) en Bear et al. (2010) wordt daarom verwacht dat een vacature met een diversiteitsframe positief samenhangt met de bereidheid om te solliciteren. Deze verwachting leidt tot de eerste hypothese: H 1 Een vacature met een diversiteitsframe leidt tot een hogere bereidheid om te solliciteren dan een vacature zonder diversiteitsframe. De invloed van geslacht op de bereidheid om te solliciteren Het difference perspective stelt dat mannen en vrouwen van elkaar verschillen door verschillende levenservaringen en de sociale rollen in het leven (Van den Brink et al., 2010). Vanuit dit perspectief wordt geconcludeerd dat mannen en vrouwen in beginsel van elkaar verschillen. Vrouwen staan, in vergelijking met mannen, over het algemeen in een nadelige positie indien zij in aanmerking willen komen voor een voorzittersfunctie (Van den Brink et al., 2010). De voorzittersfuncties worden namelijk ruimschoots bekleed door mannen. Ook wanneer in een vacature geen voorkeur voor geslacht wordt aangegeven, wordt in de meeste gevallen een mannelijke voorzitter benoemd. Vrouwen blijken dus weinig kans te maken op een leiderschapsfunctie in vergelijking met mannen en op de werkvloer bestaat er weinig diversiteit op basis van geslacht binnen leiderschapsfuncties (Van den Brink et al., 2010). Indien een organisatie in een vacature aangeeft open te staan voor diversiteit op de werkvloer, geeft de organisatie hiermee onder andere aan open te staan voor een gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen op de werkvloer. Het feit dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in leiderschapsfuncties, leidt tot de verwachting dat vrouwen bij een dergelijke vacature een grotere kans zien om aangenomen te worden. Een grotere kans om aangenomen te worden leidt bij een sollicitant tot een verhoogde aantrekkelijkheid van de organisatie (Rynes & Barber, 1990) waardoor de bereidheid om te solliciteren toeneemt (Chapman et al., 2005). Daarom wordt verwacht dat vrouwen eerder bereid zullen zijn om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe dan mannen, omdat zij meer kans zien om aangenomen te worden bij de organisatie. Deze verwachting wordt ondersteund door het onderzoek van Dargnies (2012), waarin participatie van mannen en vrouwen werd onderzocht in team- en individueel verband. Uit dit 8

10 onderzoek blijkt dat vrouwen eerder bereid zijn om te participeren in teamverband dan mannen. Mannen blijken een team namelijk als competitief te zien, waardoor zij meer dreiging voelen door de aanwezigheid van andere teamleden. Door deze dreiging zijn mannen minder snel gemotiveerd om te participeren. Ook in een sollicitatieprocedure is er sprake van een competitieve omgeving, waarbij er competitie bestaat tussen de sollicitanten. Indien een organisatie in een vacature voor een leiderschapsfunctie aangeeft open te staan voor diversiteit op de werkvloer, maken vrouwen meer kans om aangenomen te worden dan mannen, omdat vrouwen volgens Van den Brink et al. (2010) ondervertegenwoordigd zijn in leiderschapsfuncties. Hierdoor ontstaat er voor mannen meer competitie in het sollicitatieproces en daarmee een grotere dreiging. De dreiging van vrouwelijke sollicitanten zou er toe kunnen leiden dat mannen minder snel geneigd zijn om te participeren in het sollicitatieproces en dus minder snel bereid zijn om te solliciteren op een vacature. Op basis van het difference perspective, de resultaten van Van den Brink et al. (2010), Chapman et al. (2005) en Dargnies (2012) wordt verwacht dat vrouwen eerder bereid zullen zijn om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe dan mannen. Deze verwachting leidt tot de tweede hypothese: H 2 Het verband tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren wordt gemodereerd door geslacht. Bij vrouwen geldt een positief verband, bij mannen geldt er geen verband. De invloed van visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren Leiderschap wordt aangeduid als een activiteit of een set van activiteiten, zichtbaar voor anderen, die plaatsvinden in een groep, organisatie of instituut, waarbij een leider en volgers samenwerken om bepaalde doelen te bereiken (Clark & Clark, 1996, in: Bellou, 2011). Uit verschillende onderzoeken blijkt dat vrouwen andere kwaliteiten hebben binnen hoge functies dan mannen. Zo stellen Terjesen et al. (2009) dat directrices een belangrijke rol kunnen spelen als leider, netwerker, symbool voor kansen voor vrouwen en als inspirator voor anderen om voor een bepaalde organisatie te werken. Withers et al. (2012) beweren dat vrouwen over veel verschillende en waardevolle kennis, informatie en vaardigheden beschikken. Individuen kunnen verschillende visies hebben over een goede leider (Bellou, 2011). Een goede leider wordt door een individu afgewogen op onder andere kwaliteiten en vaardigheden. Deze verschillende kwaliteiten uiten zich in verschillende leiderschapsstijlen. Een veel 9

11 geconstateerde splitsing in leiderschapsstijlen is de taak-georiënteerde leiderschapsstijl versus de relatie-georiënteerde leiderschapsstijl (Taberno, Chambel, Curral & Arana, 2009; Rigg & Sparrow, 1994), waarbij de taak-georiënteerde leiderschapsstijl als masculien gezien kan worden en de relatie-georiënteerde leiderschapsstijl als feminien (Rigg & Sparrow, 1994). Een feminiene leiderschapsstijl wordt gezien als een leiderschapsstijl, waarbij vrouwen over het algemeen worden getypeerd als toegankelijk, coöperatief, intuïtief en verbindend. Een masculiene leiderschapsstijl wordt gezien als een leiderschapsstijl, waarbij mannen worden getypeerd als opdringerig, agressief en competitief. De leiderschapsstijl waar de meeste voorkeur van een individu naar uit gaat, bepaalt wat de visie op leiderschap van dat individu is: ofwel een vrouwelijke visie op leiderschap ofwel een mannelijke visie op leiderschap. Een mannelijke visie op leiderschap en een vrouwelijke visie op leiderschap vormen hiermee de twee concepten waaruit de visie op leiderschap bestaat. Een sollicitant met een vrouwelijke visie op leiderschap is van mening dat een vrouw het beste een leiderschapsfunctie kan vervullen. Een sollicitant met een mannelijke visie op leiderschap is van mening dat een man het beste een leiderschapsfunctie kan vervullen. Indien de ideeën of visies van een organisatie overeenkomen met de ideeën of visies van een persoon, verhoogt dit de person-organization fit (PO fit), oftewel de binding tussen de persoon en de organisatie (Saks & Ashforth, 1997, in: Resick, Baltes & Shantz, 2007). Zoals eerder aangegeven, zijn mannen vaker vertegenwoordigd in een leiderschapsfunctie dan vrouwen (Van den Brink et al., 2005). Dit betekent dat vrouwen meer dan mannen voor diversiteit kunnen zorgen, indien een organisatie aangeeft hiervoor open te staan. Dit betekent dat iemand met een vrouwelijke visie op leiderschap een overeenkomende visie heeft met een organisatie die openstaat voor diversiteit en daardoor een hogere PO fit heeft. Iemand met een mannelijke visie op leiderschap heeft geen overeenkomende visie met een organisatie die openstaat voor diversiteit en heeft daardoor een lagere PO fit. Verder stellen Chapman et al. (2005) dat de PO fit een belangrijke voorspeller is op de vraag of iemand voor een baan zal kiezen of niet. Dit betekent dat iemand met een hoge PO fit eerder bereid zal zijn om te solliciteren dan iemand met een lage PO fit. Zoals vermeld, heeft iemand met een vrouwelijke visie op leiderschap de voorkeur voor een vrouw aan de leiding. Aangezien Van den Brink et al. (2010) stellen dat er meer mannen aan de top zijn dan vrouwen, betekent het dat er meer vrouwen nodig zijn om de werkvloer in een organisatie divers te maken, indien een organisatie op zoek is naar diversiteit op de werkvloer. Samengevat is bekend dat overeenkomende visies en ideeën van personen en organisaties positief samenhangen met de PO fit. Ook is bekend dat de PO fit positief samenhangt met de 10

12 keuze voor een baan. Daarom wordt verwacht dat iemand met een vrouwelijke visie op leiderschap een hogere PO fit heeft met een organisatie die openstaat voor diversiteit en daardoor eerder bereid zal zijn om te solliciteren. Iemand met een mannelijke visie op leiderschap zal echter een lagere PO fit hebben met een organisatie die openstaat voor diversiteit en daardoor minder snel bereid zijn om te solliciteren. Avery (2003) deed onderzoek naar de aantrekkelijkheid van organisaties en vond dat blanke sollicitanten een organisatie, die op zoek is naar donkere werknemers, aantrekkelijk kunnen vinden. Dit betekent dat een organisatie aantrekkelijk kan worden gevonden door verschillende groepen mensen, tevens indien de organisatie een voorkeur voor een bepaalde groep uitspreekt. Daarom wordt in dit onderzoek aangenomen dat zowel mannen als vrouwen een organisatie, die openstaat voor diversiteit, aantrekkelijk kunnen vinden. Dit betekent dat zowel mannen als vrouwen een vrouwelijke of een mannelijke visie op diversiteit kunnen hebben. Bovenstaande verwachtingen vormen de volgende hypothese: H 3 Het verband tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren wordt gemodereerd door de visie op leiderschap. Bij een vrouwelijke visie op leiderschap geldt een positief verband. Bij een mannelijke visie op leiderschap geldt er geen verband. De gestelde hypothesen (H 1, H 2 en H 3 ) vormen het conceptueel model in Figuur 1. Geslacht Visie op leiderschap Soort vacature H 2 H 3 H 1 Bereidheid om te solliciteren Figuur 1 Conceptueel model van H 1, H 2 en H 3. 11

13 Methode Onder de respondenten is een survey met daarin een experiment afgenomen. De stimulus vormt de vacature, waarbij de respondenten random werden toegewezen aan ofwel de controleconditie ofwel de experimentele conditie. Hierbij werd de bereidheid om te solliciteren gemeten en werd tevens onderzocht of de variabelen geslacht en visie op leiderschap modererende variabelen zijn. Respondenten De vragenlijst is door 171 respondenten ingevuld, waarvan 122 respondenten de gehele vragenlijst hebben afgerond. Na de manipulatiecheck te hebben gecontroleerd, bleven nog 102 respondenten over voor de analyse. Aan het onderzoek deden meer vrouwen (n = 57, P = 55,9) dan mannen (n = 45, P = 44,1) mee. De gemiddelde leeftijd was 23,8 jaar (M = 23,8, SD = 4,3). De meeste respondenten hebben wetenschappelijk onderwijs (n = 59, P = 57,8) of het HBO (n = 27, P = 26,5) gevolgd of volgen dat nog steeds. Van deze respondenten waren 38 respondenten allochtoon (n = 38, P = 37,3) en 64 respondenten autochtoon (n = 64, P = 62,7). Procedure De vragenlijst is gemaakt in het programma Qualtrics en kon online worden ingevuld. De respondenten zijn persoonlijk via en Facebook benaderd, met het verzoek om mee te werken aan het onderzoek. Aan familie en vrienden werd verzocht om de vragenlijst door te sturen naar collega s en vrienden, waardoor er een sneeuwbaleffect ontstond in het verwerven van respondenten. Halverwege de verwervingsperiode bleek dat er te weinig mannelijke en allochtone respondenten vertegenwoordigd waren in de steekproef. Daarom is de vragenlijst daarna door de onderzoekers specifiek verzonden aan mannen en allochtonen, zodat deze groepen meer vertegenwoordigd werden in de steekproef. Om mogelijke respondenten te motiveren om de vragenlijst in te vullen, werd voorafgaand aan het onderzoek vermeld dat onder alle deelnemers een bioscoopbon zou worden verloot. Om kans te maken op de bioscoopbon, konden de respondenten aan het eind van de vragenlijst hun adres invullen, welke niet werd gekoppeld aan de antwoorden van het onderzoek. Van de mensen die benaderd zijn om mee te werken aan het onderzoek, hebben 171 respondenten op de vragenlijst geklikt, waarvan 122 respondenten de vragenlijst hebben 12

14 afgerond. Voorafgaand aan de vragenlijst, werden de respondenten geïnformeerd over het gebruik van hun gegevens. Hierbij werd benadrukt dat de gegevens vertrouwelijk zouden worden behandeld en anoniem zouden worden verwerkt. Ook werd benadrukt dat respondenten op ieder moment van het onderzoek hun deelname konden beëindigen zonder enige gevolgen. Vervolgens hebben de respondenten zelf aangegeven te willen participeren in het onderzoek. De respondenten werden random toegedeeld aan ofwel de controleconditie ofwel de experimentele conditie. De controleconditie bestond uit een vacature met een neutrale tekst en een foto met drie blanke mannelijke werknemers. De experimentele conditie bestond uit een vacature met een diversiteitsframe. Vervolgens kregen de respondenten de stimulus te zien, waarbij het beeld een halve minuut stilstond. Op deze manier werden de respondenten niet in de verleiding gebracht om verder te klikken naar de volgende pagina en was de kans het grootst dat de vacaturetekst daadwerkelijk werd gelezen. De vacature is door de onderzoekers zelf opgesteld, waarbij een fictief logo en een fictieve bedrijfsnaam is gebruikt. Hierdoor werd voorkomen dat de bereidheid om te solliciteren werd beïnvloed door de attitude tegenover een bestaande organisatie. De foto s in de vacatures zijn tevens door de onderzoekers zelf bewerkt (zie Bijlage 1). In de inleiding van de vragenlijst is een cover story verteld, om het werkelijke doel van het onderzoek niet te onthullen. Hierover zijn twee vragen gesteld in de vragenlijst, namelijk of de vacature duidelijk was en of de vacature een goed beeld gaf van de organisatie. Manipulatie en manipulatiecheck De manipulatie die in het experiment is gebruikt is het diversiteitsframe. Het diversiteitsframe bestond uit een zin en een gemanipuleerde foto. De zin die werd toegevoegd aan de vacature luidde: De organisatie wil een afspiegeling vormen van de samenleving en staat daarom open voor diversiteit op de werkvloer. Bij gelijke geschiktheid gaat de voorkeur uit naar de sollicitant die diversiteit kan toevoegen aan ons team. Er is gekozen om in de vacature een foto van werknemers te tonen, omdat Avery (2003) stelt dat dit een goede manier is om een indruk te geven van de organisatie. De gemanipuleerde foto was een foto van drie werknemers. Op deze foto waren één blanke man, één getinte vrouw en één getinte man te zien. De respondenten in de controleconditie kregen geen diversiteitsframe te zien. De vacature die hen werd getoond bestond uit dezelfde tekst als de vacature die in de experimentele conditie werd getoond, zonder de tekst van het diversiteitsframe. Daarnaast waren op de foto in de controleconditie drie blanke mannelijke werknemers te zien. Om te controleren of de respondenten het diversiteitsframe hadden opgemerkt, werd een 13

15 manipulatiecheck gedaan. Aan het einde van de vragenlijst werd gevraagd of in de vacature werd aangegeven dat de organisatie openstaat voor diversiteit. Deze vraag werd aan het einde gesteld, zodat de respondenten nog niet beïnvloed werden voor het invullen van de overige vragen in de vragenlijst. De vraag luidde: Werd er in de vacature aangegeven dat de organisatie openstaat voor diversiteit?. Meetinstrumenten Geslacht werd gemeten door te vragen of men man of vrouw was. Visie op leiderschap werd gemeten op een 5-punts Likertschaal. Er werden tien eigenschappen van een leider genoemd, waarvan de respondenten moesten aangeven, op een schaal lopend van onbelangrijk (1) tot heel belangrijk (5), hoe belangrijk zij het achtten dat een leider over deze eigenschappen beschikt. Deze eigenschappen zijn gebaseerd op de vragenlijst van Ekvall en Arvonen (1991). Vijf eigenschappen hebben een mannelijke visie op leiderschap (taak-georiënteerd) gemeten en vijf eigenschappen een vrouwelijke visie op leiderschap (relatie-georiënteerd). Uit de factoranalyse blijkt dat de visie op leiderschap drie componenten vormt. Component 1 omvat waardering tonen voor ondergeschikten, zorgzaam zijn voor werknemers, ondergeschikten rechtvaardig behandelen en duidelijke instructies geven. Component 2 omvat conflict-vrije atmosfeer creëren, vertrouwen in andere mensen creëren, werkinstructies duidelijk uitleggen aan ondergeschikten en taken creëren. Component 3 omvat zorgvuldig plannen en veeleisend zijn. Volgens Ekvall & Arvonen (1991) zijn waardering tonen voor ondergeschikten, zorgzaam zijn voor werknemers en ondergeschikten rechtvaardig behandelen vrouwelijke eigenschappen. Werkinstructies duidelijk uitleggen aan ondergeschikten en taken creëren zijn mannelijke eigenschappen. Daarom worden deze taken gebruikt om de twee componenten te vormen, namelijk een vrouwelijke en een mannelijke component. Uit de factoranalyse blijkt dat er één component kan worden gevormd (waardering tonen voor ondergeschikten, zorgzaam zijn voor werknemers, ondergeschikten rechtvaardig behandelen) voor de vrouwelijke visie op leiderschap met een eigenwaarde van 1,93. Deze schaal is redelijk betrouwbaar (α =.72). Uit de factoranalyse blijkt tevens dat er één component kan worden gevormd (werkinstructies duidelijk uitleggen aan ondergeschikten, taken creëren) voor de mannelijke voorkeur voor leiderschap met een eigenwaarde van 1,48. Deze schaal is redelijk betrouwbaar (α =.65). De bereidheid om te solliciteren werd gemeten op een 5-punts Likertschaal, waarbij er vijf vragen werden gesteld. Twee vragen zijn gebaseerd op de vragenlijst van Born en Taris 14

16 (2010), die onderzoek deden naar de relatie tussen de verwoording in een vacature en geslacht enerzijds en de neiging om te reageren op die vacature anderzijds. De andere drie vragen zijn gebaseerd op de vragenlijst van Derbaix (1995). Uit de factoranalyse bleek dat deze vijf vragen een factor vormden die bereidheid om te solliciteren meet. Deze factor heeft een eigenwaarde van 3,27 en een zeer betrouwbare schaal (α =.86). Deze factor verklaart voor 65,32% in hoeverre mensen bereid zijn om te solliciteren op de baan die werd genoemd in de vacature. De vragenlijst werd gebruikt voor meerdere onderzoeken en bestond uit 28 vragen, waarvan er zestien zijn gebruikt voor dit onderzoek (vraag 1-8, 19-24, 27 en 28). De volledige vragenlijst is bijgesloten in Bijlage 1. 15

17 Resultaten De manipulatiecheck in de enquête heeft ertoe geleid dat 20 respondenten niet zijn meegenomen in de analyse, omdat zij de manipulatiecheck foutief hebben beantwoord. Hieruit blijkt dat de manipulatie niet heeft gewerkt bij deze respondenten en dat hun resultaten niet mee konden worden genomen in de analyse. Uiteindelijk zijn de antwoorden van 102 respondenten geanalyseerd. H 1 Een vacature met diversiteitsframe leidt tot een hogere bereidheid om te solliciteren dan een vacature zonder diversiteitsframe. Het regressiemodel met de bereidheid om te solliciteren als afhankelijke variabele en de vacature met diversiteitsframe als onafhankelijke variabele is niet significant, F (1, 100) = 0,43, p = 0,515. Dit betekent dat er geen verband bestaat tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Deze hypothese (H 1 ) is hiermee verworpen. H 2 Het verband tussen een vacature en de bereidheid om te solliciteren wordt gemodereerd door geslacht. Bij vrouwen geldt een positief verband, bij mannen geldt er geen verband. Het soort vacature en het geslacht zijn beide categorische variabelen. Daarom is er een tweewegs-variantieanalyse uitgevoerd met bereidheid om te solliciteren als afhankelijke variabele, een vacature met diversiteitsframe als onafhankelijke variabele en het geslacht als moderator. Er werd geen hoofdeffect gevonden voor de invloed van een vacature met diversiteitsframe op de bereidheid om te solliciteren, F (1, 98) = 0,40, p = 0,530 (zie Tabel 1). Voor de invloed van het geslacht op de bereidheid om te solliciteren werd eveneens geen hoofdeffect gevonden, F (1, 98) = 2,88, p = 0,652. Verder is er geen interactie-effect gevonden voor een vacature met diversiteitsframe en geslacht op de bereidheid om te solliciteren, F (1, 98) = 0,00, p = 0,993. Dit betekent dat er geen verband bestaat tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren, dat er geen verband bestaat tussen het geslacht en de bereidheid om te solliciteren en dat er tevens geen interactie-effect bestaat voor een vacature met diversiteitsframe en het geslacht op de bereidheid om te solliciteren. Hiermee is deze hypothese (H 2 ) verworpen. 16

18 Tabel 1 Resultaten tweewegs-variantie analyse H 2 (N = 102). F(df) t p Constante F(1, 98) 1210,56 0,001 Vacature met diversiteitsframe F(1, 98) 0,40 0,530 Geslacht F(1, 98) 2,88 0,652 Geslacht x vacature met diversiteitsframe F(1, 98) 0,00 0,993 H 3 Het verband tussen een vacature en de bereidheid om te solliciteren wordt gemodereerd door de visie op leiderschap. Bij een vrouwelijke visie op leiderschap geldt een positief verband. Bij een mannelijke visie op leiderschap geldt er geen verband. Het soort vacature is een categorische variabele. De visie op leiderschap is opgesplitst in twee continue variabelen, namelijk een vrouwelijke visie op leiderschap en een mannelijke visie op leiderschap. Daarom is er voor beide variabelen een meervoudige regressieanalyse uitgevoerd. Het regressiemodel met de bereidheid om te solliciteren als afhankelijke variabele, de vacature met diversiteitsframe als onafhankelijke variabele en een vrouwelijke visie op leiderschap als moderator is niet significant F (3, 98) = 0,50, p = 0,685. Het model kan niet gebruikt worden om de bereidheid om te solliciteren te voorspellen (R 2 = 0,02). Er is geen hoofdeffect gevonden voor een vacature met diversiteitsframe op de bereidheid om te solliciteren (zie Tabel 2). Voor een vrouwelijke visie op leiderschap is eveneens geen hoofdeffect gevonden op de bereidheid om te solliciteren. Verder is er geen interactie-effect van een vacature met diversiteitsframe en een vrouwelijke visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren. Dit betekent dat er geen verband bestaat tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren, dat er geen verband bestaat tussen een vrouwelijke visie op leiderschap en de bereidheid om te solliciteren en dat er tevens geen interactie-effect bestaat tussen een vacature met diversiteitsframe en een vrouwelijke visie op leiderschap enerzijds en de bereidheid om te solliciteren anderzijds. Het regressiemodel met de bereidheid om te solliciteren als afhankelijke variabele, de vacature met diversiteitsframe als onafhankelijke variabele en een mannelijke visie op leiderschap als moderator is niet significant F (3, 98) = 1,25, p = 0,296. Het model kan niet gebruikt worden om de bereidheid om te solliciteren te voorspellen (R 2 = 0,04). Er is geen 17

19 hoofdeffect gevonden voor een vacature met diversiteitsframe op de bereidheid om te solliciteren (zie Tabel 3). Voor een mannelijke visie op leiderschap is eveneens geen hoofdeffect gevonden op de bereidheid om te solliciteren. Verder is er geen interactie-effect van een vacature met diversiteitsframe en een mannelijke visie op leiderschap op de bereidheid om te solliciteren. Dit betekent dat er geen verband bestaat tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren, dat er geen verband bestaat tussen een mannelijke visie op leiderschap en de bereidheid om te solliciteren en dat er tevens geen interactie-effect bestaat tussen een vacature met een diversiteitsframe en een mannelijke visie op leiderschap enerzijds en de bereidheid om te solliciteren anderzijds. Tabel 2 Resultaten moderatie-analyse H 3 voor de vrouwelijke visie op leiderschap (N = 102). B S.E. t p Constante 13,08 0,37 35,23 0,001 Vrouwelijke visie op leiderschap 0,32 0,38 0,85 0,397 Vrouwelijke visie op leiderschap x vacature met diversiteitsframe -0,16 0,38-0,42 0,675 Vacature met diversiteitsframe 0,21 0,37 0,57 0,573 Tabel 3 Resultaten moderatie-analyse H 3 voor de mannelijke visie op leiderschap (N = 102). B S.E. t p Constante 13,09 0,37 35,60 0,001 Mannelijke visie op leiderschap 0,64 0,37 1,74 0,086 Mannelijke visie op leiderschap x vacature met diversiteitsframe -0,17 0,37-0,45 0,653 Vacature met diversiteitsframe 0,18 0,37 0,48 0,636 Aangezien er geen significant verband blijkt te zijn tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren en er tevens geen modererende invloed is van een mannelijke visie op leiderschap en een vrouwelijke visie op leiderschap wordt deze hypothese (H 3 ) verworpen. 18

20 Conclusie en discussie Focus en vraagstelling Diversiteit op de werkvloer is een onderwerp waaraan veel organisaties aandacht besteden en wat binnen organisaties een positieve bijdrage kan leveren aan de activiteiten van het bedrijf. Echter is het lastig om diversiteit op de werkvloer te bewerkstelligen. Een van de mogelijke pogingen om diversiteit op de werkvloer te vergroten, is het beïnvloeden van het recruitment proces. Diversiteit in vacatures beïnvloedt de aantrekkelijkheid van een organisatie (Avery, 2003) en deze aantrekkelijkheid heeft een positieve invloed op de intentie om te solliciteren (Gomes & Neves, 2011). Een directe relatie tussen diversiteit in vacatures en de intentie om te solliciteren werd daarom verondersteld en is in dit onderzoek getoetst door middel van een vacature met diversiteitsframe. Daarbij werd verondersteld dat het geslacht invloed heeft op deze relatie, omdat vrouwen in een nadelige positie staan indien zij in aanmerking willen komen voor een voorzittersfunctie (Van den Brink et al., 2010). Indien een organisatie openstaat voor diversiteit, staan zij open voor een gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen in leiderschapsfuncties, waardoor vrouwen meer kans maken op een dergelijke functie. Verder werd verondersteld dat de visie op leiderschap invloed heeft op deze relatie, omdat mensen verschillende visies kunnen hebben op de vraag wat een goede leider is (Bellou, 2011). Indien de visies van een sollicitant overeenkomen met de visies van een organisatie, verhoogt dit de PO fit, waardoor de bereidheid om te solliciteren groter is. De onderzoeksvraag luidde: Wat is de invloed van een diversiteitsframe in een vacature op de bereidheid om te solliciteren? En hoe hebben geslacht en visie op leiderschap invloed op deze relatie? Resultaten en beantwoording van de vraagstelling Uit het onderzoek blijkt dat er geen verband bestaat tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Verder blijkt er geen modererende invloed te zijn van het geslacht op deze relatie. Voor vrouwen blijkt er geen positief, maar ook geen negatief verband te bestaan. Ook voor mannen blijkt er zowel geen positief als negatief verband te bestaan. Tot slot is gebleken dat er verschillende visies op leiderschap bestaan, namelijk een mannelijke visie en een vrouwelijke visie. Zowel een mannelijke als een vrouwelijke visie op leiderschap hebben geen modererende invloed op de relatie tussen 19

21 een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren en daarom zijn alle hypotheses (H 1, H 2 en H 3 ) verworpen. Geconcludeerd kan worden dat een diversiteitsframe in een vacature geen invloed heeft op de bereidheid om te solliciteren. Het geslacht en de visie op leiderschap van een persoon hebben eveneens geen invloed op deze relatie. Deze resultaten tonen aan dat het opstellen van een vacature met een diversiteitsframe geen invloed heeft op het verwerven van werknemers die diversiteit kunnen toevoegen aan de organisatie. Dit houdt in dat diversiteit op de werkvloer niet bewerkstelligd kan worden door middel van het recruitment proces aan de hand van een vacature met een diversiteitsframe. Daarnaast spelen het geslacht en de visie op leiderschap geen rol in dit verwervingsproces. Bevindingen in het kader van de theorie Gesteld werd dat diversiteit op de werkvloer beïnvloed kan worden door middel van het recruitment proces van een organisatie (OECD, 2010). Echter laat dit onderzoek zien dat diversiteit op de werkvloer niet kan worden beïnvloed door het gebruiken van een diversiteitsframe in een vacature. De veronderstelde directe relatie tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren blijkt niet aanwezig te zijn. Op basis van het onderzoek van Van den Brink et al. (2010) werd een modererende invloed verwacht van het geslacht op deze relatie. Echter blijkt er geen modererende invloed te zijn van het geslacht. Dit betekent dat vrouwen niet meer dan mannen bereid zijn om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe. Bovendien werd er ook geen negatief verband gevonden, waardoor geconcludeerd kan worden dat het geslacht in het geheel geen invloed heeft op de relatie tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. De ongelijke verdeling van mannen en vrouwen binnen voorzittersfuncties blijkt dus geen reden te zijn voor vrouwen om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe. Verder werd op basis van de onderzoeken van Bellou (2011) en Rigg & Sparrow (1994) verwacht dat mensen ofwel een mannelijke ofwel een vrouwelijke visie op leiderschap kunnen hebben. Dit onderzoek sluit hierbij aan, doordat is gebleken dat mensen bepaalde eigenschappen van leiders wel en bepaalde eigenschappen niet prefereren. Dit resulteerde in een duidelijke mannelijke of vrouwelijke visie op leiderschap van iedere respondent. Echter bleken beide visies geen modererende invloed te hebben op de relatie tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. In tegenstelling tot de resultaten van Resick et al. (2007) blijkt de veronderstelde PO fit tussen een persoon en een organisatie niet aanwezig te zijn indien de visies op leiderschap overeenkomen. 20

22 Duidelijk is geworden dat diversiteit op de werkvloer niet bewerkstelligd kan worden door middel van het opstellen van een vacature met een diversiteitsframe. Daarom is het van belang om te onderzoeken op welke wijze diversiteit op de werkvloer wel bewerkstelligd kan worden. Implicaties en aanbeveling voor vervolgonderzoek Bij dit onderzoek is een aantal kanttekeningen te plaatsen. Allereerst is in dit onderzoek een kleine steekproef (N = 102) onderzocht, waardoor de toetsen wellicht niet geheel onderscheidend zijn. Het is mogelijk dat de toetsen andere resultaten tonen in een grotere steekproef. Het is daarom van belang dat dit onderzoek in het vervolg nogmaals wordt verricht met een grotere steekproef. In de vragenlijst werd de respondenten gevraagd of zij de vacaturetekst duidelijk vonden en of ze bij het lezen van de vacature een goed beeld kregen van de organisatie. Deze vragen werden gesteld als ondersteuning van de cover story, zodat het daadwerkelijke doel van het onderzoek niet direct duidelijk werd voor de respondenten. Uit de antwoorden op deze vragen blijkt dat veel respondenten de vacaturetekst niet duidelijk vonden (n = 41, P = 40,2) en dat drie op de vier de respondenten geen goed beeld kreeg van de organisatie bij het lezen van de vacature (n = 76, P = 74,5). Daarnaast was er in de vragenlijst ruimte voor opmerkingen, waaruit bleek dat sommige respondenten de vacature te algemeen vonden en dat er te weinig informatie over de organisatie werd vermeld. Verder werd in de opmerkingen ook gemeld dat je als algemeen manager niet door kan groeien. Uit deze antwoorden blijkt dat de vacaturetekst niet erg duidelijk was voor de respondenten, waardoor het invloed gehad zou kunnen hebben op de uitkomsten van het onderzoek. In dit onderzoek is er voor gekozen om in de vacature een zeer algemene beschrijving te geven van de baan en het bedrijf, zodat zoveel mogelijk respondenten de vacature als realistisch zouden beschouwen. Echter is gebleken dat de respondenten de vacature niet als realistisch beschouwden, omdat de omschrijvingen voor hen onduidelijk waren. Hierdoor zouden de respondenten een negatieve houding gekregen kunnen hebben tegenover de vacature en de organisatie, waardoor zij negatieve antwoorden gegeven kunnen hebben op de vragen in de vragenlijst. Dit zou betekenen dat respondenten niet bereid zijn om te solliciteren op de vacature, vanwege de onduidelijke omschrijvingen. In vervolgonderzoek moet daarom niet vermeld worden dat een algemeen manager doorgroeimogelijkheden kan hebben of moet vermeld worden dat de algemeen manager valt onder een groter directieteam, waardoor er wel 21

23 doorgroeimogelijkheden bestaan. Verder moet in vervolgonderzoek goed overwogen worden welke kenmerken van een taak en een organisatie worden belicht. Aangezien uit dit onderzoek blijkt dat mensen behoefte hebben aan een duidelijke taak- en bedrijfsomschrijving, kan het onderzoek het beste per bedrijfstak worden uitgevoerd, zodat de vacature kan worden aangepast aan respondenten in de betreffende bedrijfstak. Hierdoor zal de vacature specifieker zijn omgeschreven en zullen respondenten de vacature als realistischer beschouwen. In de vacature kan dan een specifieke bedrijfsomschrijving worden gegeven uit de betreffende bedrijfstak. Daarnaast kan er als baanomschrijving een hoge functie worden omschreven binnen de betreffende bedrijfstak, waar veel werknemers interesse in zouden kunnen hebben. Hierdoor kunnen de respondenten de vacature als realistischer beschouwen, waardoor zij de vacature wellicht beter zullen bestuderen en deze serieuzer zullen nemen. De respondenten zullen hierdoor eerder bereid zijn om te solliciteren op de vacature, waardoor andere resultaten getoond kunnen worden. Hierbij kunnen er wellicht wel verschillen worden gevonden tussen mannen en vrouwen en mensen met een verschillende visie op leiderschap met betrekking tot de bereidheid om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe. Uit de onderzoeken van Avery (2003) en Gomes en Neves (2011) blijkt dat de aantrekkelijkheid van een organisatie een belangrijke factor is tussen diversiteit in vacatures enerzijds en de bereidheid om te solliciteren anderzijds. Echter is gebleken dat een direct verband tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren niet bestaat en daarom is het van belang om te onderzoeken of er wellicht toch een verband bestaat, waarbij de aantrekkelijkheid van de organisatie een mediator zou kunnen vormen. In dit onderzoek is de aantrekkelijkheid van de organisatie niet getoetst en daarom is het van belang om dit onderzoek in het vervolg te herhalen met de aantrekkelijkheid van de organisatie als mediërende factor. Dit onderzoek is relevant voor organisaties die diversiteit op de werkvloer willen vergroten, doordat duidelijk is geworden dat dit niet kan worden bewerkstelligd door middel van het gebruik van een diversiteitsframe in een vacature. Daarnaast is gebleken dat een vacature met een onduidelijke taak- en bedrijfsomschrijving verwarring veroorzaakt bij mensen, waardoor men niet bereid is om te solliciteren op de vacature. Verder vormt dit onderzoek een aanvulling op de studies van Avery (2003) en Gomes en Neves (2011), omdat is gebleken dat er geen direct verband bestaat tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Hierdoor vormt de volgende stap voor vervolgonderzoek het toetsen van 22

24 een relatie tussen een vacature met een diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren, met de aantrekkelijkheid van de organisatie als mediator. Daarnaast vormt dit onderzoek een aanvulling op de resultaten van Van den Brink et al. (2010), die concludeerden dat vrouwen in een nadelige positie staan ten opzichte van mannen indien zij in aanmerking willen komen voor een leiderschapsfunctie. Dit onderzoek toont aan dat er geen verschillen zijn tussen mannen en vrouwen in de bereidheid om te solliciteren. De resultaten van Van den Brink et al. (2010) blijken in dit onderzoek dus geen reden te zijn voor vrouwen om te solliciteren op een vacature met een diversiteitsframe. Indien uit vervolgonderzoek zal blijken hoe diversiteit op de werkvloer bewerkstelligd kan worden, is het tevens belangrijk om te weten hoe diversiteit op de werkvloer onderhouden en behouden kan worden. De volgende stap binnen dit onderwerp zal dus betrekking moeten hebben op deze vraag, zodat bedrijven in de toekomst optimaal voor diversiteit op de werkvloer kunnen zorgen. Al met al heeft dit onderzoek bijgedragen aan de kennis over de invloed van een vacature met diversiteitsframe op de bereidheid om te solliciteren met als doel het bewerkstelligen van diversiteit op de werkvloer. Ook heeft dit onderzoek kennis geleverd over de niet aanwezige invloed van het geslacht en de visie op leiderschap op de relatie tussen een vacature met diversiteitsframe en de bereidheid om te solliciteren. Duidelijk is geworden dat diversiteit op de werkvloer niet bewerkstelligd kan worden door het gebruik van een diversiteitsframe in een vacature. 23

Management Summary. Auteur Tessa Puijk. Organisatie Van Diemen Communicatiemakelaars

Management Summary. Auteur Tessa Puijk. Organisatie Van Diemen Communicatiemakelaars Management Summary Wat voor een effect heeft de vorm van een bericht op de waardering van de lezer en is de interesse in nieuws een moderator voor dit effect? Auteur Tessa Puijk Organisatie Van Diemen

Nadere informatie

Samenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld

Samenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld Samenvatting Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld om hen heen. Zo hebben vele mensen een natuurlijke neiging om zichzelf als bijzonder positief te beschouwen (bijv,

Nadere informatie

Rapport Consumentenonderzoek 2016 Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Rapport Consumentenonderzoek 2016 Keurmerk Klantgericht Verzekeren Rapport Consumentenonderzoek 2016 Keurmerk Klantgericht Verzekeren Stichting toetsing verzekeraars Datum: 8 februari 2016 Projectnummer: 2015522 Auteur: Marit Koelman Inhoud 1 Achtergrond onderzoek 3 2

Nadere informatie

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting xvii Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting Samenvatting IT uitbesteding doet er niet toe vanuit het perspectief aansluiting tussen bedrijfsvoering en IT Dit proefschrift is het

Nadere informatie

Samenvatting. Leeftijd en Psychologisch Contractbreuk in Relatie tot Werkuitkomsten

Samenvatting. Leeftijd en Psychologisch Contractbreuk in Relatie tot Werkuitkomsten Samenvatting Leeftijd en Psychologisch Contractbreuk in Relatie tot Werkuitkomsten De beroepsbevolking in Nederland, maar ook in andere westerse landen, vergrijst in een rap tempo. Terwijl er minder kinderen

Nadere informatie

1 Conclusie en discussie 1

1 Conclusie en discussie 1 1 Conclusie en discussie 1 De gevolgtrekkingen uit de resultaten en een revisie op het onderzoek In dit hoofdstuk staan de conclusies en discussie centraal. Allereerst komt een korte terugblik aan bod,

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Het aantal eerste en tweede generatie immigranten in Nederland is hoger dan ooit tevoren. Momenteel wonen er 3,2 miljoen immigranten in Nederland, dat is 19.7% van de totale

Nadere informatie

De invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention

De invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention De invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention Samenvatting Wesley Brandes MSc Introductie Het succes van CRM is volgens Bauer, Grether en Leach (2002) afhankelijk van

Nadere informatie

Onderzoeksrapportage Leadership Connected 2016

Onderzoeksrapportage Leadership Connected 2016 Onderzoeksrapportage Leadership Connected 2016 Zaltbommel 30 mei 2016 Leadership Connected! Where Business meets Science 1 Inleiding Onderzoeksrapport Leadership Connected In tijden waarin ontwikkelingen

Nadere informatie

Computeraffiniteit belangrijk op kantoor

Computeraffiniteit belangrijk op kantoor Auteur A.R. Goudriaan E-mailadres alex@goudriaan.name Datum 16 november 2008 Versie 1.0 Titel Computeraffiniteit belangrijk op kantoor Computeraffiniteit belangrijk op kantoor tevredenheid over de automatiseringsafdeling

Nadere informatie

ONDERZOEK IN DE LERARENOPLEIDING! Wat vinden lerarenopleiders en hun managers daar eigenlijk van?

ONDERZOEK IN DE LERARENOPLEIDING! Wat vinden lerarenopleiders en hun managers daar eigenlijk van? ONDERZOEK IN DE LERARENOPLEIDING! Wat vinden lerarenopleiders en hun managers daar eigenlijk van? Cora Veenman-Verhoeff MSc Dr. Ellen Klatter Docent Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Lector Versterking

Nadere informatie

Rapportgegevens Marketing en sales potentieel test

Rapportgegevens Marketing en sales potentieel test Rapportgegevens Marketing en sales potentieel test Respondent: Jill Voorbeeld Email: voorbeeld@testingtalents.nl Geslacht: vrouw Leeftijd: 39 Opleidingsniveau: wo Vergelijkingsgroep: Normgroep marketing

Nadere informatie

Vragenlijst Beoordelen van wetenschappelijke manuscripten

Vragenlijst Beoordelen van wetenschappelijke manuscripten Vragenlijst Beoordelen van wetenschappelijke manuscripten Welkom bij het onderzoek naar eigenschappen van wetenschappelijke manuscripten. In dit onderzoek willen we daarom nader onderzoeken welke onderdelen

Nadere informatie

hoofdstuk 2 een vergelijkbaar sekseverschil laat zien voor buitenrelationeel seksueel gedrag: het hebben van seksuele contacten buiten de vaste

hoofdstuk 2 een vergelijkbaar sekseverschil laat zien voor buitenrelationeel seksueel gedrag: het hebben van seksuele contacten buiten de vaste Samenvatting Mensen zijn in het algemeen geneigd om consensus voor hun eigen gedrag waar te nemen. Met andere woorden, mensen denken dat hun eigen gedrag relatief vaak voorkomt. Dit verschijnsel staat

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting 8. * COgnitive Functions And Mobiles; in dit advies aangeduid als het TNO-onderzoek.

Samenvatting. Samenvatting 8. * COgnitive Functions And Mobiles; in dit advies aangeduid als het TNO-onderzoek. Samenvatting In september 2003 publiceerde TNO de resultaten van een onderzoek naar de effecten op het welbevinden en op cognitieve functies van blootstelling van proefpersonen onder gecontroleerde omstandigheden

Nadere informatie

Gezondheidsbeleving en werkhervatting 35-minners (april 2010) Aanleiding

Gezondheidsbeleving en werkhervatting 35-minners (april 2010) Aanleiding Gezondheidsbeleving en werkhervatting 35-minners (april 2010) Aanleiding Het is de vraag of het in alle gevallen reëel is om van werkgevers en de desbetreffende werknemers te verwachten dat zij (in het

Nadere informatie

Meervoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden

Meervoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd

Nadere informatie

VOORLICHTING = VEILIG?

VOORLICHTING = VEILIG? VOORLICHTING = VEILIG? De invloed van seksuele voorlichting op middelbare scholen op het condoomgebruik onder studenten. Ilse Slabbekoorn 10753672 Communicatiewetenschap Afstudeerproject Bas van den Putte

Nadere informatie

Resultaten eerste peiling digitaal burgerpanel Externe communicatiemiddelen gemeente Oirschot. Januari 2015

Resultaten eerste peiling digitaal burgerpanel Externe communicatiemiddelen gemeente Oirschot. Januari 2015 Resultaten eerste peiling digitaal burgerpanel Externe communicatiemiddelen gemeente Oirschot Januari 2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Resultaten... 4 2.1 Onderzoeksverantwoording... 4 2.2 Hoe tevreden

Nadere informatie

Bijlage A: Aanbevelingen

Bijlage A: Aanbevelingen Bijlage A: Aanbevelingen Reeds goede bekendheid en status Het CJG is goed bekend onder Apeldoornse professionals. Daarnaast is het deel van de professionals die al eens hebben doorverwezen naar het CJG,

Nadere informatie

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013

Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 2012-2013 Evaluatie van het project Mantelluisteren academiejaar 212-21 In academiejaar 212-21 namen 5 mantelzorgers en 5 studenten 1 ste bachelor verpleegkunde (Howest, Brugge) deel aan het project Mantelluisten.

Nadere informatie

Innovatieve dienstverlening. Een scenario-onderzoek onder de gebruikers van Loket.nl.

Innovatieve dienstverlening. Een scenario-onderzoek onder de gebruikers van Loket.nl. Innovatieve dienstverlening. Een scenario-onderzoek onder de gebruikers van Loket.nl. In het kader van het project Innovatieve Dienstverlening doet kenniscentrum ICOON onderzoek naar de omstandigheden

Nadere informatie

Samenvatting afstudeeronderzoek

Samenvatting afstudeeronderzoek Samenvatting afstudeeronderzoek Succesfactoren volgens bedrijfsleven in publiek private samenwerkingen mbo IRENE VAN RIJSEWIJK- MSC STUDENT BEDRIJFSWETENSCHAPPEN (WAGENINGEN UNIVERSITY) IN SAMENWERKING

Nadere informatie

VOORBEELDRAPPORT MARKETING EN SALES POTENTIEEL TEST

VOORBEELDRAPPORT MARKETING EN SALES POTENTIEEL TEST VOORBEELDRAPPORT MARKETING EN SALES POTENTIEEL TEST Respondent: J. de Vries ( voorbeeld) E- mailadres: jdevries@example.com Geslacht: Man Leef tijd: 32 Opleiding sniveau: HBO Verg elijking sg roep: Normg

Nadere informatie

Samenvatting, conclusies en discussie

Samenvatting, conclusies en discussie Hoofdstuk 6 Samenvatting, conclusies en discussie Inleiding Het doel van het onderzoek is vast te stellen hoe de kinderen (10 14 jaar) met coeliakie functioneren in het dagelijks leven en wat hun kwaliteit

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Introductie In dit proefschrift evalueer ik de effectiviteit van de academische discussie over de ethiek van documentaire maken. In hoeverre stellen wetenschappers de juiste

Nadere informatie

ALCOHOLKENNIS OVERGEDRAGEN

ALCOHOLKENNIS OVERGEDRAGEN Al cohol kenni s over gedr agen Eval uat i eal cohol voor l i cht i ng doorpeer si ndehor eca ALCOHOLKENNIS OVERGEDRAGEN Evaluatie alcoholvoorlichting door peers in de horeca Juli 2005 INTRAVAL Groningen-Rotterdam

Nadere informatie

Strategie en resultaat

Strategie en resultaat Strategie en resultaat Hoe goed zijn Nederlandse organisaties in het omzetten van strategie in resultaat? Het antwoord op die vraag krijgen, dat was het doel van het onderzoek van Yvonne Nijkamp Msc, dat

Nadere informatie

Summary in Dutch. Samenvatting

Summary in Dutch. Samenvatting Samenvatting In de theorie van het menselijk kapitaal zijn kennis en gezondheid uitkomsten van bewuste investeringsbeslissingen. Veel van de keuzes hieromtrent lijken in de praktijk echter niet weldoordacht.

Nadere informatie

Eerst zien dan geloven!

Eerst zien dan geloven! Eerst zien dan geloven! Een onderzoek naar het effect van voedingsclaims en verpakkingsmateriaal op koopintentie en productattitude. Afstudeerproject Persuasieve Communicatie Sophie de Jong (10416293)

Nadere informatie

Onderzoek naar de werving en het behoud van vrijwilligers toegepast op de theorie van Psychologisch Eigenaarschap.

Onderzoek naar de werving en het behoud van vrijwilligers toegepast op de theorie van Psychologisch Eigenaarschap. Onderzoek naar de werving en het behoud van vrijwilligers toegepast op de theorie van Psychologisch Eigenaarschap. Master thesis onderzoek van Mandy Ziel, Merel van der Mark & Chrisje Seijkens. Universiteit

Nadere informatie

Geclaimde informatie als persuasieve boodschap

Geclaimde informatie als persuasieve boodschap Geclaimde informatie als persuasieve boodschap Een onderzoek naar het effect van claims op de consument Student: Floortje van Helden Studentnummer: 10444491 Docent: Charlotte Blom, werkgroep 2 Universiteit

Nadere informatie

- Mensen gaan meer variëteit kiezen bij hun consumptiekeuzes wanneer ze weten dat hun gedrag nauwkeurig publiekelijk zal onderzocht worden.

- Mensen gaan meer variëteit kiezen bij hun consumptiekeuzes wanneer ze weten dat hun gedrag nauwkeurig publiekelijk zal onderzocht worden. Abstract: - 3 experimenten - Mensen gaan meer variëteit kiezen bij hun consumptiekeuzes wanneer ze weten dat hun gedrag nauwkeurig publiekelijk zal onderzocht worden. - Studie 1&2: consumenten verwachten

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I Opgave 4 Onderzoek naar discriminatie op de arbeidsmarkt Bij deze opgave horen tekst 5, figuur 3 en tekst 6. Inleiding Deze opgave gaat over een onderzoek naar discriminatie van Hindoestaanse en Marokkaanse

Nadere informatie

LOOPBAANCOMPETENTIES EN LOOPBAANSUCCES: DE MODERERENDE INVLOED VAN SEKSE Nikky Wessels Hogeschool de Kempel

LOOPBAANCOMPETENTIES EN LOOPBAANSUCCES: DE MODERERENDE INVLOED VAN SEKSE Nikky Wessels Hogeschool de Kempel LOOPBAANCOMPETENTIES EN LOOPBAANSUCCES: DE MODERERENDE INVLOED VAN SEKSE Nikky Wessels Hogeschool de Kempel SAMENVATTING Volgens Kuijpers en Meijers (2009) is er een positieve samenhang tussen loopbaancompetenties

Nadere informatie

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens

Nadere informatie

Rapport voor deelnemers M²P burgerpanel

Rapport voor deelnemers M²P burgerpanel Rapport voor deelnemers M²P burgerpanel Weergaven van publieke opinie in het nieuws en hun invloed op het publiek Dit rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek over weergaven van publieke opinie

Nadere informatie

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Welke percepties leven er bij werknemers en studenten omtrent de logistieke sector? Lynn De Bock en Valerie Smid trachten in hun gezamenlijke masterproef

Nadere informatie

Klantpensioenmonitor Pensioenfonds UMG

Klantpensioenmonitor Pensioenfonds UMG St. Anthoniusplaats 9 6511 TR Nijmegen 024 663 9343 info@movate.nl Klantpensioenmonitor Pensioenfonds UMG 05-06-2015 1 Inhoudsopgave Management summary 3 Introductie 5 Deelnemerinformatie 6 Pensioenbewustzijn

Nadere informatie

Verdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt: sector- en sekseverschillen

Verdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt: sector- en sekseverschillen 1 Verdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt: sector- en sekseverschillen Peter van der Meer Samenvatting In dit onderzoek is geprobeerd antwoord te geven op de vraag in hoeverre het mogelijk is verschillen

Nadere informatie

Wil jij zijn wat je ziet? Een onderzoek naar de effecten van blootstelling aan aantrekkelijke modellen op het zelfbeeld van Nederlandse consumenten

Wil jij zijn wat je ziet? Een onderzoek naar de effecten van blootstelling aan aantrekkelijke modellen op het zelfbeeld van Nederlandse consumenten Wil jij zijn wat je ziet? Een onderzoek naar de effecten van blootstelling aan aantrekkelijke modellen op het zelfbeeld van Nederlandse consumenten Merlene Rasing Bachelorthesis Studentnummer: 6214649

Nadere informatie

Wat beweegt ambtenaren?

Wat beweegt ambtenaren? Wat beweegt ambtenaren? Presentatie onderzoeksresultaten Scriptieverdediging Master of Culture and Change mw. A.G. (Diana) Schaeffer - Elsinga Utrecht, 27 augustus 2015 Word een HELD al is het maar voor

Nadere informatie

Er staat veel op het spel bij selectie voor de geneeskundeopleiding. Slechts 6-30% van de kandidaten kan toegelaten worden tot de opleiding en selecti

Er staat veel op het spel bij selectie voor de geneeskundeopleiding. Slechts 6-30% van de kandidaten kan toegelaten worden tot de opleiding en selecti Samenvatting Er staat veel op het spel bij selectie voor de geneeskundeopleiding. Slechts 6-30% van de kandidaten kan toegelaten worden tot de opleiding en selectieprocedures zijn over het algemeen prijzig.

Nadere informatie

Langdurig ziekteverzuim van werknemers met een chronische ziekte of beperking Geeke Waverijn, Mieke Rijken

Langdurig ziekteverzuim van werknemers met een chronische ziekte of beperking Geeke Waverijn, Mieke Rijken Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Langdurig ziekteverzuim van werknemers met een chronische ziekte of beperking, G. Waverijn & M. Rijken, NIVEL, januari

Nadere informatie

MANTELZORG, GOED GEVOEL

MANTELZORG, GOED GEVOEL UITKOMSTEN ONDERZOEK: MANTELZORG, GOED GEVOEL Inhoud: Theorie & Vragen Methode Theoretische achtergrond: Mantelzorgers zijn iets minder gelukkig dan de rest van de bevolking (CBS, 2016). Mantelzorg brengt

Nadere informatie

Informatie over de deelnemers

Informatie over de deelnemers Tot eind mei 2015 hebben in totaal 45558 mensen deelgenomen aan de twee Impliciete Associatie Testen (IATs) op Onderhuids.nl. Een enorm aantal dat nog steeds groeit. Ook via deze weg willen we jullie nogmaals

Nadere informatie

Huiswerk, het huis uit!

Huiswerk, het huis uit! Huiswerk, het huis uit! Een explorerend onderzoek naar de effecten van studiebegeleiding op attitudes en gedragsdeterminanten en de bijdrage van de sociale- en leeromgeving aan deze effecten Samenvatting

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2014 kwartaal 3 Impact van economisch herstel op de werkvloer. Randstad Nederland

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2014 kwartaal 3 Impact van economisch herstel op de werkvloer. Randstad Nederland Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2014 kwartaal 3 Impact van economisch herstel op de werkvloer Randstad Nederland September 2014 INHOUDSOPGAVE Impact economische ontwikkelingen op de werkvloer 3

Nadere informatie

A. Business en Management Onderzoek

A. Business en Management Onderzoek A. Business en Management Onderzoek Concepten definiëren Een concept (concept) is een algemeen geaccepteerde verzameling van betekenissen of kenmerken die geassocieerd worden met gebeurtenissen, situaties

Nadere informatie

In het eerste deel van dit proefschrift staan drie onderzoeksvragen (OV) centraal. Deze zijn schematisch weergegeven in onderstaand figuur.

In het eerste deel van dit proefschrift staan drie onderzoeksvragen (OV) centraal. Deze zijn schematisch weergegeven in onderstaand figuur. Samenvatting Introductie Het doel van dit proefschrift is om inzicht te krijgen in wat bijdraagt aan goed toegeruste zorgmedewerkers werkzaam in de verpleeghuiszorg voor mensen met dementie. Een sterke

Nadere informatie

Burgerpanel Horst aan de Maas - Meting 3

Burgerpanel Horst aan de Maas - Meting 3 Rapportage Burgerpanel meting 3: Juni 2013 In opdracht van: Contactpersoon: Gemeente Horst aan de Maas Dhr. F. Geurts Utrecht, juli 2013 DUO Market Research drs. Aart van Grootheest drs. Marjan den Ouden

Nadere informatie

Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen. Marinka Kuijpers & Frans Meijers

Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen. Marinka Kuijpers & Frans Meijers Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen Marinka Kuijpers & Frans Meijers De Haagse Hogeschool Januari 2009 Management Samenvatting Studieloopbaanbegeleiding is hot in het hoger beroepsonderwijs.

Nadere informatie

Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding

Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding Onderzoek naar het effect van de Novius Architectuur Academy Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding Door met meerdere collega s deel te nemen aan een opleiding voor bedrijfsarchitecten, werden mooie

Nadere informatie

Wat motiveert u in uw werk?

Wat motiveert u in uw werk? Wat motiveert u in uw werk? Begin dit jaar heeft u kunnen deelnemen aan een online onderzoek naar de motivatie en werktevredenheid van actuarieel geschoolden. In dit artikel worden de resultaten aan u

Nadere informatie

IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY

IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY - eindrapport - Y. Bleeker MSc (Regioplan) dr. M. Witvliet (Regioplan) dr. N. Jungmann (Hogeschool Utrecht) Regioplan Jollemanhof

Nadere informatie

Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie

Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie Voorlopige resultaten van het onderzoek naar de perceptie van medewerkers in sociale (wijk)teams bij gemeenten - Yvonne Zuidgeest

Nadere informatie

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent. De commitments van creatieve professionals

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent. De commitments van creatieve professionals De commitments van creatieve professionals 7 De commitments van creatieve professionals 163 164 Ruim baan voor creatief talent, hoofdstuk 7 7.1 Inleiding In deze studie is binding gedefinieerd als het

Nadere informatie

Klantonderzoek: de laatste inzichten!

Klantonderzoek: de laatste inzichten! : de laatste inzichten! Hoe tevreden bent u over de door ons bedrijf geleverde producten en diensten? Veel bedrijven gebruiken deze vraag om de klanttevredenheid te meten. Op een schaal van zeer ontevreden

Nadere informatie

Het effect van doelstellingen

Het effect van doelstellingen Het effect van doelstellingen Inleiding Goalsetting of het stellen van doelen is een van de meest populaire motivatietechnieken om de prestatie te bevorderen. In eerste instantie werd er vooral onderzoek

Nadere informatie

Master s Thesis Communicatiewetenschap

Master s Thesis Communicatiewetenschap Master s Thesis Communicatiewetenschap Becoming the employer of choice Invloed van imago en employer branding in recruitment op de percepties van werkgeversaantrekkelijkheid Auteur: Fabienne van Acquoy

Nadere informatie

Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016

Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen. Rapportage derde meting juni 2016 Draagvlakmonitor huisvesting vluchtelingen Rapportage derde meting juni 2016 Introductie Waarom dit onderzoek? Zijn Nederlanders de afgelopen maanden anders gaan denken over de opvang van vluchtelingen

Nadere informatie

Het effect van diversiteitsframes in vacatures op de waardering en bereidheid tot solliciteren bij laag- en hoogopgeleide allochtonen.

Het effect van diversiteitsframes in vacatures op de waardering en bereidheid tot solliciteren bij laag- en hoogopgeleide allochtonen. Het effect van diversiteitsframes in vacatures op de waardering en bereidheid tot solliciteren bij laag- en hoogopgeleide allochtonen. Bachelorthesis Communicatiewetenschap 2013 Student: Thu Hang Pham

Nadere informatie

Enkelvoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden

Enkelvoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd

Nadere informatie

Management Summary. Evaluatie onderzoek naar Peer Review voor de MfN-registermediator

Management Summary. Evaluatie onderzoek naar Peer Review voor de MfN-registermediator Management Summary Evaluatie onderzoek naar Peer Review voor de MfN-registermediator Uitgevoerd door onderzoekers van het Montaigne Centrum voor Rechtspleging en Conflictoplossing van de Universiteit Utrecht

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20566 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wit, Frank R.C. de Title: The paradox of intragroup conflict Issue Date: 2013-02-28

Nadere informatie

Meerdere keren zonder werk

Meerdere keren zonder werk Meerdere keren zonder werk Antoinette van Poeijer Ontvangers van een - of bijstandsuikering en ers worden gestimuleerd (weer) aan de slag te gaan. In veel gevallen is dat succesvol. Er zijn echter ook

Nadere informatie

Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen

Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen Universiteit van Amsterdam, Media & Communicatie Instituut, Afdeling Communicatiewetenschap Naam: Jean-michel

Nadere informatie

De sociale psychologie van waargenomen rechtvaardigheid en de rol van onzekerheid

De sociale psychologie van waargenomen rechtvaardigheid en de rol van onzekerheid Kees van den Bos De sociale psychologie van waargenomen rechtvaardigheid en de rol van onzekerheid In deze bijdrage wordt sociaal-psychologisch onderzoek naar sociale rechtvaardigheid besproken. Sociaal-psychologen

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve

Nadere informatie

FORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE. Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek mei 2016

FORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE. Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek mei 2016 ARBEIDSMARKTPLATFORM PO. Van en voor werkgevers en werknemers FORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek 2014 mei 2016 1 Arbeidsmarktplatform

Nadere informatie

Taal en communicatie - profielwerkstuk

Taal en communicatie - profielwerkstuk Taal en communicatie profielwerkstuk Op weg naar een onderzoek Op weg naar een onderzoeksverslag Als voorbeeld: een experimenteel onderzoek: de kracht van Twitter je kunt me volgen op Twitter: @roblepair

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de

Nadere informatie

13.6. Onderzoeksresultaten: Betekenis voor verander- en

13.6. Onderzoeksresultaten: Betekenis voor verander- en Inhoudsopgave Dankwoord 5 Lijst van gebruikte Afkortingen 9 Lijst van figuren 15 Lijst van tabellen 16 1. Algemene inleiding 19 1.1. Inspiraties voor het onderzoek 24 1.2. Praktische relevantie van het

Nadere informatie

EMPO voor Ouders en Jongeren versie 2.0

EMPO voor Ouders en Jongeren versie 2.0 EMPO voor Ouders en Jongeren versie 2.0 2011 Praktikon BV Nijmegen: Harm Damen 1. Wat is de EMPO? De EMPO 2.0 is een lijst voor zelfevaluatie om de empowerment bij ouders (EMPO Ouders 2.0) en jongeren

Nadere informatie

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland?

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland? 30 mei 2016 Onderzoek: Racisme in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

draagt via de positieve invloeden van de voorgaande mediatoren bij aan een verbeterde CRM effectiviteit in het huidige onderzoek.

draagt via de positieve invloeden van de voorgaande mediatoren bij aan een verbeterde CRM effectiviteit in het huidige onderzoek. Why participation works: the role of employee involvement in the implementation of the customer relationship management type of organizational change (dissertation J.T. Bouma). SAMENVATTING Het hier gepresenteerde

Nadere informatie

TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS. Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs.

TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS. Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs. ARBEIDSMARKTPLATFORM PO. Van en voor werkgevers en werknemers TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs april 2016 1

Nadere informatie

Effectiviteitonderzoek naar de kennisoverdracht van I&E Milieu

Effectiviteitonderzoek naar de kennisoverdracht van I&E Milieu Effectiviteitonderzoek naar de kennisoverdracht van I&E Milieu SAMENVATTING dr. L.A. Plugge 1, drs. J. Hoonhout 2, T. Carati 2, G. Holle 2 Universiteit Maastricht IKAT, Fac. der Psychologie Inleiding Het

Nadere informatie

Bewonerspanel Communicatie

Bewonerspanel Communicatie Interne Bedrijven, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Communicatie Context Van 16 tot 30 november 2015 heeft IB Onderzoek een peiling gehouden onder

Nadere informatie

Rapportage. Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Rapportage. Keurmerk Klantgericht Verzekeren Rapportage Keurmerk Klantgericht Verzekeren In opdracht van: Stichting toetsing verzekeraars Datum: 27 januari 2015 Projectnummer: 2014026 Auteurs: Marit Koelman & John Ruiter Index Achtergrond van het

Nadere informatie

Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt

Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt In 2014 bleek 82% van de professionals open te staan voor een carrièrestap in

Nadere informatie

RAPPORT OKTOBER Discriminatiemonitor. Midden-Drenthe TRENDBUREAU DRENTHE IS ONDERDEEL VAN CMO STAMM

RAPPORT OKTOBER Discriminatiemonitor. Midden-Drenthe TRENDBUREAU DRENTHE IS ONDERDEEL VAN CMO STAMM RAPPORT OKTOBER 2017 Discriminatiemonitor TRENDBUREAU DRENTHE IS ONDERDEEL VAN CMO STAMM Midden-Drenthe Colofon Titel Discriminatiemonitor Midden-Drenthe Datum Oktober 2017 Trendbureau Drenthe, onderdeel

Nadere informatie

FUMO deelnemersonderzoek 2015

FUMO deelnemersonderzoek 2015 FUMO deelnemersonderzoek 2015 FUMO Projectgroep Tevredenheidsonderzoek 5 november 2015 1 Inleiding Om te achterhalen op welke wijze de deelnemers aankijken tegen de prestaties van de FUMO, heeft de directie

Nadere informatie

LEREN OP DE WERKVLOER. Dr. Jessica van Wingerden MBA MCC

LEREN OP DE WERKVLOER. Dr. Jessica van Wingerden MBA MCC LEREN OP DE WERKVLOER Dr. Jessica van Wingerden MBA MCC DE WERELD VERANDERT In tijden waarin maatschappelijke, economische en technologische ontwikkelingen elkaar in hoog tempo opvolgen, neemt veranderen,

Nadere informatie

Determinanten van Leiderschap-Succes: Ontwikkeling van een Integratief. Model van Persoonlijkheid, Overtuigingen, Gedrag, en Diversiteit

Determinanten van Leiderschap-Succes: Ontwikkeling van een Integratief. Model van Persoonlijkheid, Overtuigingen, Gedrag, en Diversiteit SAMENVATTING Determinanten van Leiderschap-Succes: Ontwikkeling van een Integratief Model van Persoonlijkheid, Overtuigingen, Gedrag, en Diversiteit Leiders zijn belangrijke leden van organisaties. De

Nadere informatie

Kennisdeling in lerende netwerken

Kennisdeling in lerende netwerken Kennisdeling in lerende netwerken Managementsamenvatting Dit rapport presenteert een onderzoek naar kennisdeling. Kennis neemt in de samenleving een steeds belangrijker plaats in. Individuen en/of groepen

Nadere informatie

Fort van de Democratie

Fort van de Democratie Fort van de Democratie Stichting Vredeseducatie / peace education projects Het Fort van de Democratie WERKT! Samenvatting van een onderzoek door de Universiteit van Amsterdam naar de effecten van de interactieve

Nadere informatie

ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO

ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO onderzoeksverslag Rozemarijn van Toly, Annemarie Groot, Andrea Klaeijsen en Patricia Brouwer 01 AANLEIDING ONDERZOEK Er is recent veel aandacht voor werkdruk onder docenten;

Nadere informatie

Klantonderzoek: statistiek!

Klantonderzoek: statistiek! Klantonderzoek: statistiek! Statistiek bij klantonderzoek Om de resultaten van klantonderzoek juist te interpreteren is het belangrijk de juiste analyses uit te voeren. Vaak worden de mogelijkheden van

Nadere informatie

Theorie! Cognitive Bias Modification! Resultaten onderzoek!

Theorie! Cognitive Bias Modification! Resultaten onderzoek! Cognitive Bias Modification Resultaten onderzoek December 2013 Jules Reijnen Ron Jacobs Theorie Cognitive Bias Modification (CBM) is een recent onderzoeksgebied dat zich richt op de vertekening (bias)

Nadere informatie

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte. Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van

Nadere informatie

HET NIEUWE WERKEN IN RELATIE TOT PERSOONLIJKE DRIJFVEREN VAN MEDEWERKERS. Onderzoek door TNO in samenwerking met Profile Dynamics

HET NIEUWE WERKEN IN RELATIE TOT PERSOONLIJKE DRIJFVEREN VAN MEDEWERKERS. Onderzoek door TNO in samenwerking met Profile Dynamics HET NIEUWE WERKEN IN RELATIE TOT PERSOONLIJKE DRIJFVEREN VAN MEDEWERKERS Onderzoek door TNO in samenwerking met Profile Dynamics 1 Inleiding Veel organisaties hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in

Nadere informatie

Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD

Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD Werkinstructies voor de CQI Astma en COPD 1. De vragenlijst Waarvoor is de CQI Astma en COPD bedoeld? De CQI Astma en COPD is bedoeld om de kwaliteit van de zorg voor astma en COPD te meten vanuit het

Nadere informatie

Nationaal Stage Onderzoek Studenten 2013

Nationaal Stage Onderzoek Studenten 2013 \naal Stage Onderzoek 2013 Nationaal Stage Onderzoek Studenten 2013 Door Nicole Hol en Laura Keuken Copyright Kriegsmanbeheer B.V.; Alle rechten voorbehouden. Download gratis een kopie op: http://www.nationaalstageonderzoek.nl

Nadere informatie

Beleving van kata onder judoleraren. Rapport maart 2019

Beleving van kata onder judoleraren. Rapport maart 2019 Beleving van kata onder judoleraren Rapport maart 2019 Auteur: Berber Roorda Titel: Beleving van kata onder judoleraren Afdeling: Nationale Kata Commissie Judo Datum: 15-03-2019 Inhoud 1.Samenvatting...

Nadere informatie

Dagelijkse activiteiten van ouder wordende echtparen: veranderingen bij achteruitgang van de gezondheid

Dagelijkse activiteiten van ouder wordende echtparen: veranderingen bij achteruitgang van de gezondheid Samenvatting Samenvatting Dagelijkse activiteiten van ouder wordende echtparen: veranderingen bij achteruitgang van de gezondheid In de komende jaren zullen meer echtgenoten samen oud worden en zelfstandig

Nadere informatie

Rapportage Ervaringsonderzoek WOT's

Rapportage Ervaringsonderzoek WOT's Rapportage Ervaringsonderzoek WOT's Versie 5.0.0 Drs. J.J. Laninga December 2015 www.triqs.nl Voorwoord Met genoegen bieden wij u hierbij de rapportage aan over het uitgevoerde ervaringsonderzoek naar

Nadere informatie

Veranderen is een noodzaak, verbeteren is een keuze (1)

Veranderen is een noodzaak, verbeteren is een keuze (1) (1) Inspirerend leiderschap van bestuurders en directeuren vraagt om meer aandacht voor hun verander- en verbetercapaciteit. In dit eerste deel (van twee) staat een belangrijke component hiervan centraal:

Nadere informatie

Kenmerk ontheffing in de Bijstands Uitkeringen Statistiek

Kenmerk ontheffing in de Bijstands Uitkeringen Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie sociale en regionale statistieken (SRS) Sector statistische analyse voorburg (SAV) Postbus 24500 2490 HA Den Haag Kenmerk ontheffing in de Bijstands Uitkeringen

Nadere informatie

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten? De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve

Nadere informatie