Wetenschap en techniek in de klas

Transcriptie

1 Wetenschap en techniek in de klas Hanno van Keulen Masterplan

2 Even voorstellen Scheikundige Universiteit Utrecht Meer en beter bètatechniekonderwijs Lector Science & Techniek EducaHe bij Fontys Pabo Limburg E lle n R o h a a n & H a n n o v a n K e u le n NOT

3 Waarom? Uit het programma van de NOT: Techniekstraat - Er is een groot tekort aan technici en dit tekort wordt de komende jaren alleen maar groter. In de Techniekstraat laten we zien op welke manier je als docent in het basisonderwijs leerlingen met techniek kennis kunt laten maken. Daarnaast is het een goede voorbereiding op technische opleidingen in het voortgezet onderwijs. LocaCe: Hal 10 Weet u het al? Welke methode... Welke accviteiten... Waarom... Waartoe? 3

4 Overzicht W&T is belangrijk Maar... Leraren weten er weinig van Moeilijk, saai... Geen Hjd Anders denken over W&T Andere inhoud W&T als context voor talentontwikkeling Andere didachek 4

5 De essenhes W&T is een houding: willen weten, willen begrijpen, willen verbeteren. Het begint met een vraag! W&T is een prakcjk: je gaat op zoek naar het antwoord of de oplossing. W&T is kennis als beloning: het antwoord op je vraag 5

6 Kijken door de ogen van kinderen Wat zien en ervaren kinderen? Welke vragen kan dit oproepen? Wat zit daar voor systeem achter? Hoe kan je je daar als leraar op voorbereiden? 6

7 Hoe kinderen leren Ervaringsgericht Zintuiglijk Betekenisgevend Van concreet naar abstract Van vraag/probleem naar antwoord/oplossing Van context naar concept 7

8 Een wandeling door het domein... 8

9 De inhoud van W&T 9

10 10

11 Wetenschap en techniek is... Hoe komt het dat je de wekker hoort? Hoe komt het dat je de verwarming voelt? Hoe komt het dat een strik in een veter blijd zieen? Hoe gaat het licht aan?... 11

12 12

13 Hygiëne en duurzaamheid combineren Waarom moet je je handen wassen? Hoeveel water kun je besparen? Hoe werkt het riool? 13

14 14

15 IJzer in de stroop 15

16 Ei uit de magnetron 16

17 Ei en wetenschap 17

18 Wetenschap = Wiskunde = Modelleren = Visualiseren = Experimenteren 18

19 19

20 20

21 21

22 De school van de toekomst? W&T niet als vak maar als context 22

23 Wetenschap in de klas = talentontwikkeling Zintuiglijke, directe ervaring is basis Verwondering wekken Handelingen uitlokken; experimenteren Uitdagen tot taalproduche Redeneren (oorzaak- gevolg; doel- middelen; behoudsprincipes; systeemdenken; vorm- funche denken) Visualiseren, modelleren, abstraheren Meten en kwanhficeren Volharding, inbeeldingsvermogen, nauwkeurigheid Expliciteren, conceptualiseren, verankeren 23

24 24

25 Niet alles kan in de klas Brede school Naschoolse opvang Science Musea (Nemo, Naturalis, Technopolis, ConHnium, Nieuw Land, Sterrenwacht,...) Bedrijven en instellingen 25

26 Kerndoel 46 / Sterrenkunde Hoe laat is het hier? 26

27 27

28 28

29 Waarom verkleuren de bladeren in de herfst? Taal: Het regent en het is november Kunst en cultuur: Kleur, beeldtaal, oproepen van associahes W&T: Bladgroen en schimmels 29

30 Wetenschap is... 30

31 De regenworm 31

32 32

33 Context, ervaring, vraag, concept Context: overal beschikbaar Ervaring: zo op te roepen Vraag: spontaan of uitgedaagd Concept: van aanwijzend benoemen via overeenkomsten en verschillen naar wetmahg patroon 33

34 Van incident naar opbouw Groep 1/2 zintuiglijke ervaring opdoen: wippen en kinderen hun ervaringen laten beschrijven Groep 3/4 wie is het zwaarst? Meten met de wip als balans Groep 5/6 Verwoorden en verstaan: van ervaring naar regelmaat, vaktaal en intuïhes over een (hetoom)regel Groep 7/8 Verhoudingen: van concrete dingen naar abstract manipuleren 34

35 35

36 Onvoldoende hout 36

37 OriëntaHe op jezelf en de wereld Kennismaken met de werkende wereld AansluiHng zoeken / verbeteren VO (VMBO en Havo/VWO) HO (ROC, Pabo, 1 e - 2 e - 3 e graad lerarenopleidingen, bètafaculteiten HBO en WO, Wetenschapsknooppunt) 37

38 38

39 39

40 40

41 41

42 Ervaringsleren Kinderen construeren betekenis op basis van concrete, exemplarische, zintuiglijke ervaringen Sluit aan bij de leefwereldcontext: badkamer, keuken, op de fiets naar school, naar Oma in het ziekenhuis, et cetera Zet dit door naar concepten zoals hygiëne, duurzaamheid, wrijving, stabiliteit, symmetrie 42

43 Inhoud: contexten en thema s Het huis Tuin, park en natuurgebieden Het menselijk lichaam Ziekte, gezondheid en medische technologie Voeding, landbouw en voedseltechnologie Energiegebruik Mobiliteit en transport Gebouwen en construches CommunicaHe Muziek Sport, spel en beweging Ontspanning en uitgaan Kleding Schoonmaken Water en watermanagement Grond, stenen, bodem, aarde Weer, klimaat, lucht en hemel Hergebruik, duurzaamheid en kringlopen 43

44 De concepten in W&T 44

45 Talentontwikkeling en basisscholen Van achviteitgericht naar (leer)doelgericht Van opdrachtgestuurd naar vraaggestuurd Van methodisch naar open Van instruerend naar onderzoekend Van vakgericht naar geïntegreerd Van losse lessen naar leerlijnen Binnenschools én buitenschools Van one size fits all naar passend onderwijs 45

46 Werk aan jezelf! Kijk om je heen en verwonder je! Ontwikkel jezelf! Er zijn prachhge boeken over W&T Oefen in de didachek van vragen, doorvragen en coachen (en niet alleen in uitleggen) Gebruik methodes, leskisten en werkbladen als inspirahebron maar blijf zelf de baas! 46

47 LeesHps Bryson, B. (2008). Een heel kleine geschiedenis van bijna alles. Amsterdam: Atlas. Dijkgraaf, R., Fresco, L., Weezel, T. G. van, & Calmthout, M. van (Eds.). (2008). De bètacanon. Amsterdam: Meulenhoff. Lloyd, C. (2008). Wat is er in hemelsnaam gebeurd? Het complete verhaal van onze geschiedenis van oerknal tot nu. Amsterdam: Nieuw Amsterdam. Ray, C., & Poizat, J.- C. (2010). De natuurkunde in alledaagse apparaten. Diemen: Veen. Teichmann, J., & Krapp, T. (2010). Natuurkunde eenvoudig uitgelegd. Aartselaar: Zuidnederlandse Uitgeverij. Schilling, G. (2007). Handboek sterrenkunde. Abcoude: Fontaine. Leenaers, H. (2009). De Bosatlas van ondergronds Nederland. Groningen: Noordhoff. This, H. (2008). Chemie in de keuken. Diemen: Veen. McGee, H. (2010). Goed koken - En wat je daarvoor moet weten. Amsterdam: Nieuw Amsterdam. Darwin, C. (1857/2009). Het ontstaan van soorten (R. Rook, Trans.). Amsterdam: Atlas. Trueb, L. F. (2010). Het periodiek systeem. Diemen: Natuurwetenschap & Techniek Veen Magazines. Pilloton, E. (2009). Design revoludon products that are changing people's life. New York: Thames & Hudson. Verdult, E. (2010). Ingenieus - De mooiste technische illustrades. Diemen: Veen. Herwijnen, F. van (2009). Leren van instordngen - Waarom bruggen en gebouwen soms instorten en hoe dat is te voorkomen. Zoetermeer: Bouwen met Staal. Bailey, D., & Gates, K. (2010). FietsreparaDe en onderhoud voor dummies. Amsterdam: Pearson EducaHon Benelux. Braungart, M., & McDonough, W. (2007). Cradle to cradle - Afval = voedsel. Heeswijk: Search Knowledge. Kroonenberg, S. (2008). De menselijke maat - De aarde over Denduizend jaar. Amsterdam: Atlas. 47

48 Websites e.d. InformaHe over Masterplan: Plaxorm Bèta Techniek Carlijn Schendstok Procesmanager Professionalisering PlaOorm Bèta Techniek Lange Voorhout 20 Postbus 556, 2501 CN Den Haag T Domeinbeschrijving downloaden: hep:// wt- ijkpunten.pdf LessuggesHes Junior Bètacanon downloaden: hep:// jbc- def.pdf 48