Vergaderstukken Commissie Samenleving 15 mei 2014

Transcriptie

1 Vergaderstukken Commissie Samenleving 15 mei 2014 Orgaan: Commissie Samenleving Datum: donderdag 15 mei 2014 Aanvang: 19:30 uur Locatie: De raadszaal van het Stadhuis Ambtmanstraat 13 te Tiel

2 Concept agenda Opening (19.30 uur tot uur) Agenda d.d. 15 mei 2014 (vaststellen) (19.31 uur tot uur) Ingekomen stukken (19.32 tot uur) Informatie van het college in het kader van de actieve informatieplicht (19.35 uur tot uur) Concept beknopt verslag van de vergadering van 2 april 2014 (vaststellen) (19.40 uur tot uur) Afsprakenlijst (bespreken) (19.45 uur tot uur) Rondvraag (19.50 uur tot uur) PROGRAMMA MAATSCHAPPELIJKE VOORZIENINGEN 8. Beleidskader sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWB/Wmo (om advies) (20.00 uur tot uur) PROGAMMA ONDERWIJS 9. Praktijklokaal Lingecollege (bespreken) (20.45 uur tot uur) Aan u wordt gevraagd of u kunt instemmen met de wijze waarop invulling wordt gegeven aan het amendement van de raad van 6 november 2013 betreffende het praktijklokaal t.b.v. het RSG Lingecollege. OVERIG Terugkoppeling intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (21.15 uur tot uur) Sluiting (21.20 uur)

3

4 CONCEPT BEKNOPT VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE COMMISSIE SAMENLEVING VAN 2 APRIL 2014 Aanwezig: T. Zuidema (voorzitter), J.L. Sewalt-Wijbrandts, E. Rooders-van Geldermalsen, N. Budak, D. Verbeek, A.E.L. Duquesnoy-van den Heuvel, M. Smits, G.J. Kreuk-Wildeman, W. de Boer, I.C.M. Son-Stolk, H. Jonkmans, H.J.M. Stultiens, R. Manuhutu, J.H. de Wild, V.B. Latumahina, J.D. Stoeten-Flach, M. van der Lek, A. Önder, A.E.P.M. de Boer (leden) en H. Pullen (commissiegriffier) Afwezig met kennisgeving: Niet van toepassing. Eveneens aanwezig: H.A. Driessen, C.R. Vermeulen, C.A.A. van Rhee-Oud Ammerveld (wethouders) T. Warsen, M. Winter-Bults (gemeentelijke adviseurs) 1. Opening De voorzitter het een ieder welkom en opent de vergadering 2. Agenda d.d. 2 april 2014 (vaststellen) De voorzitter deelt mee dat er een inspreker is voor agendapunt 8 (RSG Lingecollege) Het is de heer P.J. Ronner (bestuurder RSG Lingecollege) 3. Mededelingen en ingekomen stukken Commissiebreed is er waardering voor de wijze waarop de Plantage de verzelfstandiging heeft opgepakt. Deze waardering wordt uitgesproken n.a.v. ingekomen stuk nummer 03.6a (Informatienota jaarstukken 2013 De Plantage). 4. Informatie van het college in het kader van de actieve informatieplicht H.A. Driessen De heer Driessen geeft aan dat het college, nadat het overleg met de cliëntenraad korte tijd was opgeschort, nu weer "on speaking terms" is met de cliëntenraad. 5. Concept beknopt verslag commissie Samenleving d.d. 5 maart 2014 (vaststellen) Redactioneel Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. Naar aanleiding van Niet van toepassing. 6. Afsprakenlijst (bespreken) punt 2 (Jeugdzorg). Ondanks het feit dat de gebiedsteams nu bezocht worden, is de commissie van mening dat de beeldvormende avond over dit onderwerp al opgepakt moet worden. De volgende personen uit de commissie willen zich hiervoor inzetten: C.J. Kreuk-Wildeman (PvdB), N. Budak (PvdA), J.L. Sewalt-Wijbrandts (D66), E.S. Derksen (VVD), A.E.P.M. de Boer (GroenLinks) en J.H. De Wild (SociaalTiel). Mevrouw Kreuk neemt hierin het initiatief over van de heer P. van den Burg. punt 3 (jaarthema 2013). Mevrouw Duquesnoy vraagt of er al een start is gemaakt met het organiseren van de bijeenkomsten waarin onderwijs en bedrijven elkaar gaan ontmoeten en werken aan structurele contactmomenten voor de langere termijn. De heer Vermeulen zegt schriftelijk antwoord toe. punt 5 (Vraag P. Schoots over planning portaal). De heer Driessen geeft aan dat een en ander uitvoerig aan bod zal komen tijdens de beeldvormende avond d.d. 23 april Hij vraagt dan ook om dit punt van de afsprakenlijst te verwijderen. De commissie is hiermee akkoord. Pagina 1 van 4

5 7. Rondvraag N. Budak Mevrouw Budak vraagt hoe het gaat met de schuldhulpverlening in Tiel. Zijn er wachtlijsten? De heer Driessen zegt schriftelijk antwoord toe. H.J.M. Stultiens Mevrouw Stultiens heeft geconstateerd, n.a.v. een persbericht waarin TiVoC aangeeft niet tevreden te zijn met het onderhoud en beheer van de Betuwehal, dat dit jaar geen tevredenheidsonderzoek (enquête) heeft plaatsgevonden naar het beheer en onderhoud van de sportaccommodaties. Zij vraagt zich af wat de oorzaak hiervan is en op welke termijn het alsnog gaat plaatsvinden. De heer Driessen geeft aan dat dit jaar inderdaad geen enquête heeft plaatsgevonden. Dit had te maken met de prioriteiten die zijn gesteld. In overleg met de F.T.S. is afgesproken dat dit weer wordt opgepakt. Het signaal over de Betuwehal heeft de exploitant en de gemeente verrast. Het onderwerp heeft de aandacht van het college. A.E.P.M. de Boer De heer De Boer vraagt of er al (schriftelijke) informatie is over de transities in het sociale domein. De heer Driessen verwijst de heer De Boer naar de beeldvormingsavond d.d. 23 april Deze avond is speciaal georganiseerd om de raads- en commissieleden op de hoogte te houden van de ontwikkelingen op dit terrein. De heer Zuidema vraagt in het kader van de door de raad d.d. 27 maart 2014 vastgestelde gedragscode politieke ambtsdrager aandacht voor het gebruik van de sociale media. Hij verzoekt hier zorgvuldig mee om te gaan. 8. Bespreeknota Lingecollege (bespreken) Inspreker, drs. P.J. Ronner (bestuurder RSG Lingecollege) De heer Ronner heeft twee kernpunten: 1. het lijkt om de stenen te gaan. Het gaat echter om het onderwijs en de leerlingen. Een school, waar iedereen op zijn plek zit, die past bij het advies van de onderwijsraad, op een eigen overzichtelijke, veilige en kleinere locatie. Men wil een inspirerende leeromgeving voor de leerlingen creëren. Hiervoor is kleinschalige huisvesting met een eigen identiteit nodig. 2. uit een imago onderzoek en een ouder tevredenheidsonderzoek is het volgende gebleken. De gebouwen zijn verouderd, te groot, niet geborgen, missen eigen/eigentijdse uitstraling. Oude beelden uit het verleden zijn maatgevend. Zorg voor eigenheid van de locatie. Tot slot deelt de heer Ronner mee dat onderwijs in Tiel ertoe doet voor de leerlingen. De leerlingen zijn het waard om in te investeren. De volgende vragen zijn gesteld aan de heer Ronner. V.B. Latumahina De heer Latumahina vraagt of er nog andere factoren zijn gebleken n.a.v. de onderzoeken, naast de fysieke factoren. De heer Ronner noemt in dit verband de communicatie en het ontbreken van de eigen/eigentijdse uitstraling. D. Verbeek De heer Verbeek vraagt of de heer Ronner mogelijkheden ziet om de concurrentiepositie van de school te verbeteren buiten de huisvesting om. De heer Ronner geeft aan dat de onderwijskwaliteit in het Rivierengebied op orde is. Daar ligt het dus niet aan. Het technasium heeft bijv. een aantrekkende kracht. Daar tegenover staat dat leerlingen van de Mavo groep wegvloeien naar Geldermalsen. Onderwijskundig zijn er mogelijkheden die versterkt dienen te worden door de huisvesting. I.C.M. Son-Stolk Mevrouw Son vraagt of de kwaliteitsverbetering van het voortgezet onderwijs wordt meegenomen. De heer Ronner geeft aan dat dit de aandacht heeft. Enerzijds zo min mogelijk leerlingen ongediplomeerd van school (RSG Lingecollege voortijdig Pagina 2 van 4

6 schoolverlaters minder dan 1%). Anderzijds talentrichtingen bevorderen (voorbeelden: technasium, Cambridge Engels, sportklassen, vakcollege techniek enz). E. Rooders-van Geldermalsen Mevrouw Rooders vraagt of er aandacht is voor leerlingen die extra zorg nodig hebben. De heer Ronner geeft aan dat hier aandacht voor is (grootste praktijkschool met goede uitstroom, internationale schakelklas, aandacht en investeringen voor de instroom van leerlingen uit speciaal onderwijs naar regulier onderwijs). A.E.P.M. de Boer De heer De Boer vraagt wat de aantrekkingskracht is van Geldermalsen versus onderwijskwaliteit Tiel. Heft dit elkaar op? De heer Ronner geeft aan dat dit elkaar niet opheft. De aantrekkingskracht van Geldermalsen is gelegen in de huisvesting. Men vindt Tiel te grootschalig. Het heeft niet met de onderwijskwaliteit te maken. J.D. Stoeten-Flach Mevrouw Stoeten wijst op het imagoprobleem van het aanbod van de leerlingen op de Teisterbantlaan. Zou gezamenlijke huisvesting een oplossing zijn voor het probleem? Daarnaast zou zij graag beschikken over de onderzoeken die zijn gedaan. De heer Ronner geeft aan dat gezamenlijke huisvesting een achterhaald concept is. De school is er voor alle leerlingen en juist door kleinschaligheid kan men het imago/sociale problemen ook aanpakken. J.H. de Wild De heer De Wild schaart zich achter de vraagstelling van mevrouw Stoeten. Ook hij zou graag inzicht willen in de onderzoeken. De heer Ronner geeft aan dat er aandacht is voor sociale cohesie. G.J. Kreuk-Wildeman Mevrouw Kreuk vraagt of het deelplan (huisvesting) geplaatst kan worden in een groter kader. De heer Ronner geeft aan dat de onderwijsvisie van de school (hoofdstuk 3 van het rapport) het kader is waarbinnen dit plaatsvindt. Het is dus begonnen bij het onderwijsconcept van de school. Er zijn geen vragen meer. De heer Ronner wordt bedankt voor zijn komst en inbreng. Bespreking onderwerp Het college heeft d.d. 17 december ingestemd met de rapportage "Verkennend onderzoek onderwijshuisvesting RSG Lingecollege en ROC Rivor in Tiel". Zij heeft op basis van drie oplossingsrichtingen, toegespitst op de financiële kant, een standpunt ingenomen over de rol die zij wil oppakken ten aanzien van het vervolgproces rondom de huisvesting van het RSG Lingecollege. De vraag is of de commissieleden zich kunnen vinden in het standpunt van het college. Technische verhelderende vragen worden gesteld waarop antwoord wordt gegeven. N.a.v. vragen geeft het college aan dat: het onderzoek ,-- kost en dat dekking via de perspectievennota wordt geregeld. Het rapport is naar verwachting in het 3 e kwartaal van dit jaar klaar (Stultiens, Kreuk); de huisvesting aan de Teisterbantlaan is niet bruikbaar voor het onderwijsconcept. Haalbaarheid en betaalbaarheid moeten nog onderzocht worden (Duquesnoy, Stoeten, Kreuk) De volgende aandachtspunten zijn meegegeven: niet alleen aandacht voor de huisvesting maar vooral ook voor de kwaliteit/concurrentiepositie/cultuur/ het breder kader (Son, Verbeek, Duquesnoy, Stoeten, De Wild, Kreuk, A. de Boer); bekijk de mogelijkheid om Havo/Vwo onder te brengen in locatie Teisterbantlaan en andersom (Stoeten); kijk goed naar subsidiemogelijkheden (Kreuk); overweeg dezelfde aanbestedingsprocedure als bij de WLP (Kreuk); Pagina 3 van 4

7 aandacht voor eventueel behoud bestaande huisvesting aan Teisterbantlaan (Stoeten, Duquesnoy, Kreuk). Met de toezegging van de heer Vermeulen dat de aandachtspunten worden meegenomen in het rapport kunnen de commissieleden instemmen met een vervolgonderzoek naar de financiële betekenis en fasering van de uitkomsten van de rapportage "Verkennend onderzoek onderwijshuisvesting RSG Lingecollege en ROC Rivor in Tiel". 9. Vraag D66 ex art. 41, reductie aantal ziekenhuizen met SEH afdeling (bespreken) In het Presidium van 18 maart 2014 is besloten, gezien de urgentie van het onderwerp, om de brief te agenderen voor bespreking. Mevrouw Sewalt vraagt of de zorg van D66 wordt gedeeld door de overige fracties en of zij ook op landelijk niveau binnen en buiten de fracties aandacht willen vragen voor dit probleem. Alle commissieleden onderschrijven de zorg van D66 en zullen alles in het werk stellen om te voorkomen dat de spoedeisende hulp in ziekenhuis Rivierenland Tiel wordt gereduceerd. Er wordt ook gesproken over een eventuele motie (Kreuk, V.d. Lek). De heer Driessen geeft aan blij te zijn met de steun. Hij geeft aan dat er echter nog geen concrete bedreiging is. De Raad van Bestuur van het Ziekenhuis Rivierenland Tiel gaat schriftelijk reageren richting zorgverzekeraars. De krachten zijn gebundeld, alles is in stelling gebracht en de regio gemeenten zijn hierbij betrokken (Kreuk, De Wild). De heer Driessen zal de commissie actief op de hoogte houden van de ontwikkelingen, zoals o.a. terugkoppeling van de gesprekken die 2 e helft april zullen plaatsvinden (Önder, De Wild). 10. Terugkoppeling intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Er heeft geen terugkoppeling plaatsgevonden. 11. Sluiting De voorzitter dankt een ieder voor de inbreng en sluit om uur de vergadering. Pagina 4 van 4

8

9 Afsprakenlijst van de commissie Samenleving NR. Onderwerp Afspraak/toezegging Datum afspraak Planning 1. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) uitvoeringsprogramma Uiterlijk juli Jeugdzorg N.a.v. de evaluatie pilots gebiedsteams jeugd en gezin een beeldvormingsavond organiseren Werkgroep bestaat uit: C.J. Kreuk-Wildeman (PvdB), N. Budak (PvdA), J.L. Sewalt-Wijbrandts (D66), E.S. Derksen (VVD), A.E.P.M. de Boer (GroenLinks) en J.H. De Wild (SociaalTiel) Mei 2014 Gemaakt op

10 3. Jaarthema In 2014 komen 2 docenten van het VMBO en MBO en 2 mensen van installatiewerk bij elkaar om programma s beter op elkaar aan te laten sluiten. 2. In januari worden 10 werkzoekenden uitgenodigd om te vragen naar hun beeld, wens en ambities op een baan en daar worden ook de gewenste sociale vaardigheden met hen besproken. 3. De gemeente organiseert in 2014, drie bijeenkomsten waarin onderwijs en bedrijven elkaar gaan ontmoeten en werken aan structurele contactmomenten voor de langere termijn. Onderstaande partijen gaan zich hier voor inzetten en hebben dit in een overeenkomst vastgelegd: ROC Rivor, Rsg. Lingecollege, Prisma, Mozaïek, STMR, Lander, UWV, Metaglas, Fluksion, WMGA, GIAD, Werkgevers Advies Punt Rivierenland (WAPR), Karwei Bouwmarkt Tiel, Revabo/ Schildersschool, Leerwerkloket, Werkmaatschappij Groei en Ambitie, CDA, Christen Unie Tiel, gemeente Tiel 4. Jaarthema 2013 n.a.v een vraag van mevr. Duquesnoy wordt de commissie schriftelijk geïnformeerd over punt 3 van de aandachtspunten van het jaarthema Raad d.d Mei 2015 Zie afspraak/toezegging Vragen commissieleden NB: indien de commissie geen opmerkingen heeft over de punten. dan worden de betreffende punten bij de volgende uitdraai verwijderd. Gemaakt op

11

12 Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering 21 mei 2014 Portefeuillehouder Dhr. H.A. Driessen Begrotingsprogramma 8 Onderwerp Beleidskader Sturing, Bekostiging en Inkoop nieuwe gemeentelijke taken Jeugdwet en AWBZ/Wet maatschappelijke ondersteuning per Besluit om: 1. Het regionale beleidskader Sturing, Bekostiging en Inkoop Transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo met de lokale aspecten aan te merken als richtinggevend bij contractering van aanbod van ondersteuning en zorg voortkomend uit de nieuwe taken en verantwoordelijkheden die volgen uit de transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo. 2. De beslispunten binnen het regionale en lokale beleidskader over te nemen, met uitzondering van de regionale beslispunten 1, 5 en De beslispunten 1,5 en 9 te vervangen en daarvoor in de plaats te beslissen dat uitwerking van een groeimodel cliëntgebonden bekostiging plaatsvindt die de verhouding en de financiële risico's tussen de gemeentelijke regietaken voor ondersteuning zorg en de keuzevrijheid van de inwoner op juiste wijze weergeeft. Dat in het belang van risico- en kostenbeheersing. 4. In het groeimodel naar cliëntgebonden bekostiging, per 1 januari 2015 te starten met het Persoonsgebonden budget, met trekkingsrecht, dat conform de bepalingen in de Jeugdwet en het wetsvoorstel Wmo Het groeimodel, en het daaraan verbonden groeiproces, jaarlijks te evalueren om indien nodig de koers te wijzigen. Inleiding In de transities AWBZ/Wmo en Jeugdzorg staan we aan de start van de inkoopfase voor de ondersteuning en zorg die vanaf 1 januari 2015 naar de gemeente komt. Om keuzes te maken of en hoe we (boven)regionaal en/of lokaal inkopen is een gezamenlijk beleidskader van de gemeenteraden in de Regio Rivierenland nodig. Deze keuze mogelijkheden zijn opgenomen het beleidskader sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo. Het beleidskader, bestaat uit een regionaal deel 1 en een lokaal deel 2. Het beleidskader geeft richting en antwoorden op de vragen: Hoe sturen we? Hoe willen we bekostigen? Hoe willen we inkopen? In vervolg op dit beleidskader wordt een regionale inkoopnota opgesteld en aan u voorgelegd. De inkoopnota zal richting en antwoorden geven op vragen als: Wat gaan we inkopen? Bij wie gaan we inkopen? In welke vorm vindt de inkoop plaats? Vindt inkoop volgens het lokale inkoopbeleid plaats? Pagina 1 van 5

13 De wetstrajecten De Eerste Kamer heeft op ingestemd met de invoering van de Jeugdwet. De Jeugdwet treedt in werking per en maakt dat gemeente per die datum verantwoordelijk worden voor een groot deel van de Jeugdzorg. Het voorstel Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 is op voorgelegd aan de Tweede Kamer. De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft op het verslag op haar bevindingen uitgebracht. De reactie van de Staatssecretaris heeft geleid tot een tweede schriftelijke ronde, die op afgerond wordt. Beoogde inwerkingtredingsdatum is Beoogd effect Het beleidskader sturing, bekostiging en inkoop die richting geeft aan de wijze waarop inkoop, de relatie met de aanbieders en contractbeheer van nieuwe taken Jeugdzorg en Wet maatschappelijke ondersteuning tijdig tot stand kan komen met als doel continuering van zorg. Argumenten 1.1 Vormgeven van nieuwe gemeentelijke taken. Door de decentralisaties krijgen het college en uw raad nieuwe taken en verantwoordelijkheden. Ook inwoners en (maatschappelijke) organisaties krijgen meer, eigen en gezamenlijke, verantwoordelijkheden. De gemeente heeft o.a. als taak regievoering, coördinatie van aanbod van ondersteuning en zorg evenals (co-) financiering van ondersteuning en zorg. Het voorliggende beleidskader geeft richting aan de realisatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden. 1.2 Voordelen zijn te behalen in regionale samenwerking Gemeentebesturen van de gemeenten in de regio Rivierenland en de vrijwel alle aanbieders van zorg en ondersteuning op terrein van Jeugdzorg en AWBZ/Wmo hebben te maken met de effecten van de transities Jeugdwet en AWBZ/Wmo. Veel aanbieders van ondersteuning en vooral zorg bieden hun activiteiten en producten verspreid over de regio aan. Delen van kennis en kunde en het organiseren van regionale inkoop draagt bij in efficiënter werken en kostenbeheersing De leden van de programmaraad Zelfredzaam hebben in 'tweede termijn' besloten om de accenten van de beslispunten 1,5 en 9 te verleggen. In meerdere stappen, met verschillende concepten, is op een conceptversie van het beleidskader sturing, bekostiging en inkoop voor de vergadering van de programmaraad op ontvangen. De op- en aanmerkingen van bestuurders tijdens de vergadering van de programmaraad zijn verwerkt in een versie die wij op hebben ontvangen. Na ontvangst daarvan werd in diverse gemeenten geconcludeerd dat de formulering van de daarin opgenomen beslispunten 1, 5 en 9 niet op het beoogde draagvlak kon rekenen. De programmaraad heeft daarop voorgesteld om de accenten van de beslispunten 1,5 en 9 te verleggen. Om de eenduidigheid in het voorliggende regionale document zoveel als mogelijk te behouden is de formulering van bedoelde beslispunten in het opgeleverde beleidskader niet gewijzigd. Dat leidt tot het advies om die 3 beslispunten niet over te nemen. 3. Persoonlijke bekostiging behoeft nadere uitwerking Onder andere met vaststelling van het lokale beleidplan Wmo 'Krachtige burgers' en instemming met de Regionale contourennota Samenredzame Samenleving is uitgesproken dat de gemeente bijdraagt aan de (door-)ontwikkeling van de zelf- en samenredzaamheid van de inwoners van Tiel. Daarin past het om de inwoner mede verantwoordelijk te maken voor vinden van ondersteuning en zorg evenals ook bij de inkoop daarvan. Bij inkoop door de inwoner vindt bekostiging door de gemeente plaats. Bekende vormen zijn het bieden van een Persoonsgebonden Budget (PGB waarbij de B ook kan staan voor Bekostiging) en het Pagina 2 van 5

14 Persoonsvolgend Budget (PVB waarbij de B ook kan staan voor Bekostiging). De verhouding tussen de gemeentelijke regietaken voor zorg en de keuzevrijheid van de inwoner dient nog nader uitgewerkt te worden. Instemming met de voorgestelde beslispunten 1, 5 en 9 van het beleidskader geven een kader aan dat nog niet beoordeeld is. De formulering: 'In het groeimodel naar cliëntgebonden bekostiging, per 1 januari 2015 te starten met PGB met trekkingsrecht. Het groeiproces jaarlijks te evalueren om indien nodig de koers te wijzigen:' biedt de benodigde ruimte voor de nadere uitwerking. Colleges van meerdere gemeenten hebben aan de raden voorgesteld de beslispunten 1,5 en 9 niet integraal over te nemen. Kanttekeningen 1.1 Besluit over vaststelling nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 is nog niet genomen Het in de inleiding weergeven Wetstraject Wmo maakt dat gemeenten krijgen pas in de loop van 2014 duidelijkheid over de nieuwe taken en verantwoordelijkheden Wmo Het regionale beleidskader is niet gericht op de transities Passend Onderwijs en Participatiewet In voorliggend beleidskader is niet inhoudelijk ingegaan op de sturing, bekostiging en inkoop gerelateerd aan de transities Passend Onderwijs en Participatiewet. Het traject decentralisatie participatiewet en de daaraan gekoppelde ontwikkeling Regionale infrastructuur werk bevindt zich nog niet een fase waar dit aan de orde is. Elementen van dit beleidskader kunnen wel overgenomen worden. De nieuwe taken en verantwoordelijkheden i.v.m. de transitie Passend Onderwijs leiden niet tot inkoopactiviteiten. Daar waar sprake is van zorg voor leerlingen is dat ingebed in de transitie Jeugdzorg. Aanpak / uitvoering De Wmoraad Tiel heeft het college geadviseerd over het regionale deel van onderhavig beleidskader. Zij ziet als kern van de nota dat op termijn de zorg voor circa 80% in PGB moet worden geregeld maar beoordeeld dat als niet vanzelfsprekend. In haar advies betreffende het regionale deel van dit beleidskader geeft ook de Wmoraad, met diverse argumenten, aan dat zij een ontwikkeling in deze richting niet zonder meer als uitgangspunt aanmerkt. Mogelijkheden en bekwaamheden van de zorgbehoeftige of zijn ondersteuners dienen zorgvuldig gewogen te worden bij de beoordeling van de vorm van de voorziening. Wij zien 4 van de 6 adviespunten van de Wmoraad als richtinggevend. Die 4 adviespunten richten zich op 1. het zo spoedig mogelijk starten van informeren van inwoners inzake effecten van de transities; 2. bevordering preventieve activiteiten gericht op beperking instroom in zorg; 3. het in kaart brengen van risico's van PGB voor zorgvragers en het bieden van mogelijke oplossingen; 4. vormgeven van onafhankelijke klachtenafhandelings- en ondersteuningspunten voor inwoners; Beleidsuitgangspunten in diverse vastgestelde documenten, contourennota, visie op het sociaal domein, Wmo beleidsplan, Sturing en dienstverlening sociaal domein Tiel, brengen met zich mee dat de hier vermelde adviespunten in het transitieproces de gewenste aandacht krijgen. Deze 4 adviezen van de Wmoraad worden bij de nadere uitwerking en de vervolgstappen op dit beleidskader overgenomen / betrokken Pagina 3 van 5

15 De Wmoraad adviseert het college verder om bij de ontwikkeling van het dit en toekomstig beleid het VN verdrag (voor de rechten van de mensen met een beperking) als leidraad te nemen. Ratificatie van dit verdrag heeft in Nederland nog niet plaatsgevonden zodat op dit moment daarover nog geen standpunt ingenomen kan worden. Dit advies nemen wij op dit moment niet over. Na ratificatie van het verdrag wordt dit nader beoordeeld. Ook adviseert de Wmoraad, in adviespunt 1, tot het geven van prikkels aan bestaande aanbieders om beter te presteren, ondanks verlaging van het budget, overgangsjaar door in het inkoopproces al nieuwe of andere aanbieders te betrekken. Dit adviespunt 1 sluit niet aan bij de Beleidsuitgangspunten omdat er een risico voor het realiseren van "de zachte landing" met een beperkt budget in gezien wordt. Het vertrouwen schenken in bestaande aanbieders en het maken van goede afspraken is van belang voor alle partijen. De, in onderhavig beleidskader geschetste, inkoopmogelijkheden bieden mogelijkheden voor een strategische aanpak van inkoop. Veel van 'hetzelfde" zorgaanbod wordt door meerdere regionale en lokale partijen aangeboden. Bij inkoop- en contractering is het dan al mogelijk om het door de Wmoraad beoogde doel te realiseren. Om die reden nemen wij het advies met deze specifieke formulering niet over. De lokale paragraaf is opgesteld nadat het regionale beleidskader aan de Wmoraad is toegestuurd voor advisering. Na bestudering en bespreking daarvan brengt de Wmoraad daarop nog advies uit. In vervolg op dit beleidskader wordt door de regionale ambtelijke werkgroep contracteren een inkoopnota voorbereid en opgesteld. Het streven is om deze in juni 2014 aan te bieden aan uw raad. Lokaal is inmiddels ook een werkgroep sturing, bekostiging en inkoop sociaal domein gevormd. Deze is gestart met de lokale voorbereidingen. Aandacht is er voor gezamenlijke regionale contractering en inkoop en ook voor inkoop en contractering door alleen de gemeente Tiel. Medewerkers betrokken en belast met inkoop-, juridische -, financiële zaken en de decentralisaties sociaal domein maken deel uit van de regionale en lokale werkgroepen. Communicatie Onlangs is de website opengesteld. Deze website biedt inzicht in de ontwikkelingen binnen het sociale domein in de Regio Rivierenland en is voor iedereen toegankelijk. De komende maanden wordt actiever ingezet op contact, raadpleging en informatievoorziening met en aan inwoners van de gemeente Tiel. Financiën Bij deze besluitvorming niet aan de orde. Bijlage(n) Bijlage 1; Beleidskader Sturing, Bekostiging en Inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo. Bijlage 2; Verzamelde beslispunten uit het beleidskader Bijlage 3; Advies Wmoraad dd m.b.t. deel 1 van het beleidskader. Burgemeester en wethouders van Tiel, de secretaris, de burgemeester, Advies commissie(s) d.d.: Tiel, d.d. de commissiegriffier, Pagina 4 van 5

16 Beslissing raad d.d.: de griffier, Meer informatie: Afdeling: Team Stad Contactpersoon: Ronald Kool Telefoon: Pagina 5 van 5

17 Raadsbesluit Nummer: Wettelijke grondslag: Jeugdwet en Wet(-voorstel) maatschappelijke ondersteuning 2015 Besloten in de raadsvergadering van: 21 mei 2014 Besluit om: 1. Het regionale beleidskader Sturing, Bekostiging en Inkoop Transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo met de lokale aspecten aan te merken als richtinggevend bij contractering van aanbod van ondersteuning en zorg voortkomend uit de nieuwe taken en verantwoordelijkheden die volgen uit de transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo. 2. De beslispunten binnen het regionale en lokale beleidskader over te nemen, met uitzondering van de regionale beslispunten 1, 5 en De beslispunten 1,5 en 9 te vervangen en daarvoor in de plaats te beslissen dat uitwerking van een groeimodel cliëntgebonden bekostiging plaatsvindt die de verhouding en de financiële risico's tussen de gemeentelijke regietaken voor ondersteuning zorg en de keuzevrijheid van de inwoner op juiste wijze weergeeft. Dat in het belang van risico- en kostenbeheersing. 4. In het groeimodel naar cliëntgebonden bekostiging, per 1 januari 2015 te starten met het Persoonsgebonden budget, met trekkingsrecht, dat conform de bepalingen in de Jeugdwet en het wetsvoorstel Wmo Het groeimodel, en het daaraan verbonden groeiproces, jaarlijks te evalueren om indien nodig de koers te wijzigen. de giffier, de voorzitter, Page 1 of 1

18 Beleidskader Sturing, Bekostiging en Inkoop Transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regio Rivierenland in deel 1 en Gemeente Tiel in deel 2

19 Inhoudsopgave deel 1 (Regionale kaders) Samenvatting Inleiding Sturing Wat is sturing? Waarom willen we sturen? Keuze voor sturing Waarop gaan we sturen en de sturingsindicatoren Risico s delen op de regionale jeugdzorg Bekostigen van zorg Wat is bekostigen? Welke bekostigingsvormen zijn er? Welke bekostigingsvormen kiezen we voor 2015 en 2016? Welke bekostigingsvorm kiezen we vanaf 2017? Inkoop Wat is inkoop? Welke inkoopmodellen en procedures zijn er? Hoe gaan we inkopen in 2015 en 2016? Hoe gaan we inkopen vanaf Beslispunten Regionaal Tielse aspecten Sturing, Bekostiging en Inkoop Transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Inleiding Sturing: De Tielse definitie Wet maatschappelijke ondersteuning Ondersteuning en begeleiding Inkoop ondersteuning en begeleiding Cliëntondersteuning Lokale sturing AWBZ/Wmo Jeugdzorg Lokale sturing op Jeugdzorg Bekostiging Jeugdzorg 2015 en Inzet van het lokale Innovatiebudget transitie Jeugdzorg Wijzigingen basispakket zorgverzekering Beslispunten lokaal...30

20 Bijlage 1: Verzamelde beslispunten Regionaal en Lokaal... 1 Beslispunten Regionaal...1 Beslispunten lokaal...2 Bijlage 2: Opgaven transities AWBZ/Wmo en Jeugdzorg... 3 Bijlage 3: Schaalniveau inkoop en uitvoering jeugdzorg... 1 Bijlage 4: Schaalniveau inkoop en uitvoering AWBZ/Wmo... 1 Bijlage 5: Bekostigingsvormen en hun varianten... 1 Bijlage 6: Inkoopvormen... 1 Bijlage 7: Lijst met afkortingen en begrippen... 1

21 Samenvatting Dit beleidskader geeft voor de nieuwe taken Jeugdzorg en Wmo antwoord op de vragen: - Hoe sturen we? - Hoe willen we het bekostigen? - Hoe willen we het inkopen? De transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo zijn complex en omvangrijk. In de sturing, bekostiging en inkoop gaan we daarom uit van een groeimodel. Het jaar 2015: geen grote veranderingen Het jaar 2015 kenmerkt zich door het continueren van het bestaande. We moeten cliënten hun zorg kunnen garanderen. Uiteraard binnen de daarvoor beschikbare budgetten. Cliënten hebben op grond van de wet een overgangsrecht. Veelal blijven we samenwerken met de bestaande aanbieders. We nemen de bekostigings- en inkoopvormen over van de huidige financiers. Daarbinnen is ruimte en aandacht voor de transformatiedoelen. De gemeente is inkoper en doet dat in overleg met de cliënt. Het jaar 2016: ruimte voor nieuwe aanbieders In 2016 willen we naast bestaande aanbieders ook ruimte bieden aan nieuwe aanbieders. Hoe breder het aanbod hoe meer mogelijkheid we hebben om cliënten maatwerk en keuzevrijheid te bieden. De bekostigingsvormen blijven nog onveranderd. We werken toe naar de burger als nieuwe inkoper. Een inkoopvorm kan bijvoorbeeld zijn dat de gemeente een raamcontract sluit met alle zorgaanbieders die aan bepaalde eisen voldoen, waarbinnen cliënten zelf kunnen inkopen. De gemeente blijft via vaste contracten inkopen daar waar sprake is van zeer specialistisch zorg (bijvoorbeeld zintuiglijk gehandicapt) en voor situatiesmet een hoog risico (bijvoorbeeld waar de veiligheid in het geding is). Vanaf 2017: de burger als nieuwe inkoper We willen dat de burger steeds meer aan het roer komt te staan. In 2020 willen we zijn toegegroeid naar de situatie waar 80% van de cliënten de eigen zorg inkoopt. De gemeente faciliteert en bewaakt de minimale kwaliteit en veiligheid. Cliënten kiezen zelf hun zorgaanbieder en maken afspraken over prestaties en prijs. Dit doen ze via een persoonsgebonden budget, in een vorm die fraude tegengaat en administratieve lasten voor de cliënt beperkt. De gemeente koopt nog een smal vangnet in voor cliënten die het zelf niet kunnen, ook niet als ze daarbij ondersteund worden. Ook koopt de gemeente nog in voor zeer specialistische zorg en situaties met een hoog risico. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 4

22 1 Inleiding Vanaf 2015 gaan taken vanuit de AWBZ en Jeugdzorg over naar gemeenten. Door de decentralisaties worden de gemeenten verantwoordelijk voor bijna alle maatschappelijke ondersteuning van de (kwetsbare) inwoners. Hiermee wordt de rol van de gemeente binnen het sociaal domein, zowel inhoudelijk als financieel, fors uitgebreid. Daarbij wordt tegelijkertijd fors gekort op de gedecentraliseerde rijksbudgetten. Dit betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden. Na het vaststellen van het inhoudelijk kader is de volgende fase in het transitieproces aangebroken: die van bekostiging en inkoop van zorg. Deze nota geeft het kader voor de sturing, bekostiging en inkoop van de AWBZ/Wmo en Jeugdzorg op de (boven)regionale vormen van zorg. Het beleidskader geeft antwoord op de vragen: - Hoe sturen we? - Hoe willen we het bekostigen? - Hoe willen we het inkopen? De antwoorden op het specifieke terrein van sturing, bekostiging en inkoop zijn niet los te zien van de totale opgave. In bijlage 1 treft u daarom een korte samenvatting van de opgave binnen de transities AWBZ/Wmo en Jeugdzorg. Het beleidskader is regionaal voorbereid en beperkt zich dus tot de regionale en bovenregionale vormen van zorg. Voor de bovenregionale vormen van zorg doen we dat in overleg met de desbetreffende regio s. Dit betekent dat we ons oriënteren op de regio s in de provincie Gelderland, Den Bosch en Zuid Holland-Zuid. De vraag ligt voor wat we lokaal, regionaal of boven regionaal moeten inkopen. In de bijlagen 2 en 3 treft u overzichten met per zorgtype de verdeling naar lokaal, regionaal en bovenregionaal. Naast de Jeugdzorg en AWBZ/Wmo vormt ook de nieuwe Participatiewet één van de drie grote transities. De drie decentralisaties bieden gemeenten de kans om de ondersteuning en zorg voor kwetsbare inwoners, vanuit één visie en in samenhang uit te voeren. Er ontstaat de mogelijkheid gezinnen/huishoudens beter te ondersteunen dan nu het geval. Dit beleidskader richt zich uitsluitend op de transities jeugdzorg en AWBZ/Wmo. Het project Regionale infrastructuur Werk en inkomen (RIW) kent een ander tempo en bevindt zich op dit moment in een andere fase: die van het organisatorische model. Het proces Jeugdzorg en Wmo bevindt zich in de fase bekostiging en inkoop. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 5

23 2 Sturing 2.1 Wat is sturing? Sturing is het antwoord op de vraag: bij wie leg je welke rol, welke verantwoordelijkheid en welke bevoegdheid neer. Hoe meer verantwoordelijkheid en bevoegdheid een uitvoerder van de rol krijgt, des te meer zelfstandigheid deze krijgt. 2.2 Waarom willen we sturen? Sturen is nodig omdat we een aantal maatschappelijke doelen willen bereiken. Kort samengevat willen we dat : er meer zelf- en samenredzaamheid in de samenleving ontstaat; burgers het gewone dagelijkse leven (weer) zelfstandig organiseren; ze wat voor anderen kunnen betekenen; ze deelnemen aan de maatschappij. Sturing is bovendien nodig: om de forse bezuinigingen vanuit de Rijksbudgetten te realiseren. Voor de jeugdzorg bedraagt de bezuiniging in totaal 15% (oplopend tot 2017) en voor de AWBZ Begeleiding 25%. 2.3 Keuze voor sturing Om onze doelen te realiseren moeten we keuzes maken hoe we daarop willen/kunnen sturen. Wat is daarbij de rol en verantwoordelijkheid van de gemeente, de (zorg)aanbieder en burger? In de contourennota stelden we een aantal leidende principes vast, waaronder: De eigen regie: inwoners hebben zelf de regie op de ondersteuning die ze ontvangen, zolang zij daartoe in staat zijn Samenwerken met vertrouwen: meer vertrouwen geven aan de professional; Kwaliteit borgen: eigen initiatieven van burgers moeten kwalitatief goed zijn, voor kwetsbare inwoners zijn krachtige professionals met doorzettingsmacht nodig. Als we deze principes vertalen naar sturing, hebben we de keuze uit twee modellen: 1. Sturing in overleg met burger: regie bij de gemeente In dit model bepaalt de gemeente wat er nodig is en de aanbieders gaan over het hoe en de uitvoering. De gemeente is opdrachtgever en de zorgaanbieders zijn opdrachtnemer. Dit alles vindt plaats in overleg met de burger. In dit model bieden we de cliënt keuzevrijheid binnen de afspraken die de gemeente maakt. Cliënten krijgen Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 6

24 bijvoorbeeld keuze tussen meerdere door de gemeente gecontracteerde aanbieders. Welke aanbieders dit zijn, bepaalt de gemeente op basis van prijs en kwaliteit. 2. Zelfsturing door burger: de burger aan het roer In dit model stellen we als gemeente minimale eisen aan kwaliteit en veiligheid van ondersteuning, begeleiding en zorg. Cliënten kunnen vervolgens iedere zorgaanbieder inschakelen die voldoet aan de gestelde minimum eisen. Zij bepalen daarmee zelf het antwoord op hun vraag, hun behoefte en zelf hun aanbieder. De cliënt is opdrachtgever, hij maakt zelf afspraken met de zorgaanbieder over de prestatie en de prijs. De gemeente (of een mandaathouder van de gemeente) bepaalt nog wel de hoogte van het budget dat beschikbaar is. De rol van de gemeente ligt in het faciliteren van burger- en private initiatieven en het bewaken van kwaliteit en veiligheid. Voor diegenen die niet in staat zijn om de zelfsturing in te vullen, is er een smal collectief vastgesteld vangnet, waarop zij kunnen terugvallen. De volgende tabel geeft de verschillen tussen de twee sturingsmodellen weer. Tabel: sturingsmodellen Sturing in overleg met burger De gemeente aan het roer, gemeente heeft zeggenschap Invloed van onderaf: burger is partner voorbeeld: Welke zorg de burger nodig heeft, gebeurt in samenspraak tussen de burger en gemeente/aangewezen professionals. Bij meningsverschil beslist de gemeente/de aangewezen professional. Gemeente heeft regierol Initiatief bij gemeente Keuzevrijheid van burgers binnen de door de gemeente gemaakte contractafspraken Gemeente maakt afspraken met zorgaanbieders over prestaties en prijs. Gemeente is opdrachtgever. Zelfsturing door burger De burger aan het roer, gemeente bewaakt minimale kwaliteit en veiligheid Sturing van onderaf: burger heeft zeggenschap voorbeeld: Burger beslist zelf welke zorg hij nodig heeft en kan daarbij gebruik maken van het advies van professionals Burger voert regie, gemeente heeft faciliterende rol Initiatief bij burgers Volledige keuzevrijheid van burgers. Gemeente stelt slechts minimale eisen aan kwaliteit en veiligheid. Burger maakt afspraken met zorgaanbieders over prestaties en prijs. Burger is opdrachtgever. Gemeente biedt een smal vangnet voor de kwetsbare burgers die hieraan echt niet kunnen voldoen. Gemeente treedt op via dwang en drang wanneer blijkt dat burger zelf de verantwoordelijkheid niet neemt. Beide varianten voldoen aan de leidende principes uit de contourennota:eigen kracht, samenwerken met vertrouwen en kwaliteit borgen. De tweede variant zelfsturing door burger gaat daarin echter verder: de cliënt heeft niet alleen keuzevrijheid, maar ook zeggenschap. Het belangrijkste risico van het model zelfsturing door burger is dat de Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 7

25 gemeente minder zeggenschap en dus minder sturingsmacht heeft. Vanwege de bezuinigingsdoelstellingen en de gewenste zachte landing voor bestaande cliënten, is het op de korte termijn voor gemeenten van belang om strak te kunnen sturen op kosten, zorggebruik en kwaliteit. Het is daarom raadzaam te kiezen voor een groeimodel. De overgang naar het sturingsmodel zelfsturing door burger vraagt voorbereidingstijd. Zelfsturing door burger vraagt immers een sterke sociale samenhang in wijken en buurten en vraagt professionals die minder zelf doen en meer gebruik maken van het informele netwerk en vrijwilligers. Deze verandering kost tijd en ontstaat niet vanzelf. We maken daarom onderscheid tussen het model dat we op de korte termijn (2015/2016) willen gebruiken: sturing in overleg met burger en het model dat we vanaf 2017 willen gaan inzetten: zelfsturing door burger. Met dit groeimodel draagt de gemeente steeds meer verantwoordelijkheid en bevoegdheid over aan de cliënt. Daarbij houdt de gemeente te allen tijden zelf de verantwoordelijkheid voor: het budget, minimale kwaliteit en veiligheid. Juist in de incidentele gevallen waar het ernstig mis gaat, zal de gemeente worden aangesproken op deze verantwoordelijkheid. Hierbij geldt het besef dat ernstige incidenten niet 100% uit te sluiten zijn, welk sturingsmodel je ook kiest en hoe goed je ook stuurt. Beslispunt 1: Voor 2015 en 2016 kiezen voor het sturingsmodel sturing in overleg met burger en toegroeien naar zelfsturing door burger 2.4 Waarop gaan we sturen en de sturingsindicatoren In de Groeinota is voor de Jeugdzorg afgesproken wat de aandachtsgebieden zijn waarop we gaan sturen. Dit betreffen de aandachtsgebieden: kwaliteit, verbruik, uitgaven en effect. Ook voor de nieuwe taken Wmo gelden deze aandachtsgebieden. Tabel: sturing op de regionale jeugdzorg en de nieuwe taken Wmo Sturing jeugdzorg 1. Kwaliteit We willen dat de zorg kwalitatief goed is. Hoe ouders en kinderen de kwaliteit ervaren (de cliënttevredenheid) is daarin belangrijk. Om de kwaliteit te waarborgen, sturen we op: Dat zorgaanbieders aan de landelijk erkende kwaliteitseisen voldoen; Afspraken over frequentie en uitkomsten van de cliënttevredenheid. Sturing Wmo 1. Kwaliteit De huidige zorg die overkomt vanuit de AWBZ moet voldoen aan de eisen van de kwaliteitswet. Elke sector kent zijn eigen kwaliteitseisen, die zijn vastgelegd in het register van het kwaliteitsinstituut. We sturen op: Dat de geleverde zorg moet voldoen aan de door de branche beschreven professionele standaarden; Afspraken over de frequentie en uitkomsten van de cliënttevredenheid. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 8

26 2. Verbruik Het gebruik van de jeugdzorg neemt jaarlijks toe. Sturen op zorggebruik is daarmee één van de grootste uitdagingen van de transitie. We sturen op: Het tijdig signaleren van problemen en daarmee eerder en lichter kunnen oplossen; De toegang tot zorg en ondersteuning; o Dat bij de toe leiding naar zorg zoveel mogelijk het eigen netwerk wordt geactiveerd; o Het gebruik van informele hulp, naast of in plaats van professionele hulp; Een integrale aanpak op alle levensdomeinen volgens één gezin-één planéén hulpverlener Het erbij halen van specialistische zorg bij de lokale zorg; Ervoor zorgen dat trajecten niet langer duren dan nodig. 3. Uitgaven Het alleen sturen op kwaliteit en verbruik is geen garantie dat de kosten van de totale benodigde zorg binnen het beschikbare budget blijft. Daarbij sturen we op: De toegang, die medebepalend is voor de omvang van de hulpverlening en daarmee voor de uitgaven; De prijs van de zorgproducten en de hoeveelheid 2. Verbruik Gezien de taakstelling van het Rijk (25%) bij de transitie AWBZ/Wmo moeten we daar waar mogelijk sturen op verminderen van het volume. Daarbij houden we oog voor het overgangsrecht. We sturen op: Het beperken van nieuwe instroom door aanbieden van alternatieven: daar waar mogelijk informeel, algemene voorzieningen, daar waar nodig maatwerk; In samenspraak met burgers en aanbieders leveringen beter op elkaar laten aansluiten of al eerder gebruik te laten maken van voorliggende voorzieningen; Ontwikkelen van algemene diensten geleverd door vrijwilligers of inwoners met een arbeidsbeperking. Te denken valt aan proeftuinen voor boodschappenservices, wasservices, klussendienst, etc. Tijdig faseren van de transformatie, herindiceren van de huidige AWBZ geïndiceerde inwoners en deze laten instromen in het nieuwe stelsel. Met oog voor de beleving van de burger dat het misschien een recht inlevert. 3. Uitgaven De gemeenten willen voor de inkoop van zorg een marktconform tarief betalen. Dit betekent dat er op basis van de directe inzet (directe tijd bij de klant) een passend all-intarief wordt betaald die past bij de competentie, functie en CAO salariëring van een medewerker verhoogd met de noodzakelijke uitvoeringskosten (overhead). De tarieven in de zorg worden grotendeels bepaald door de personele kosten. Door het afspreken van een scherpe uurprijs per medewerker en het terugdringen van de overhead zal het af te spreken tarief lager worden en is het mogelijk om binnen het budgettaire kader meer volume af te spreken en daarmee meer burgers te helpen. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 9

27 4. Effect Het bieden van zorg moet een positief effect hebben, ook op de langere termijn. Lastig bij effectmeting in het sociale domein is vast te stellen wat de causale relatie is tussen de ingezette zorg en het resultaat. We sturen op de volgende manieren op effect: Inkopen van zorgvormen die bewezen effectief zijn 4. Effect Begeleiding is gericht op het verbeteren, behouden en/of voorkomen van vermindering van de zelfredzaamheid. De zelfredzaamheid-matrix (Amsterdam/Rotterdam) en zelfredzaamheidsmeter van Vilans worden omgevormd en ingezet als meetinstrument voor effectmeting van de levering van begeleiding. Bij de inkoop worden afspraken gemaakt over het omvormen en gebruiken van de zelfredzaamheidsmeters. Indicatoren: De huidige financiers van de jeugdzorg en AWBZ Begeleiding, ontwikkelden de afgelopen jaren samen met zorgaanbieders zogenaamde sturingsindicatoren. Indicatoren zijn punten waarop je wilt meten of het goed gaat of dat bijsturing nodig is. De huidige indicatoren werken goed. Het is daarom raadzaam deze in ieder geval voor de korte termijn te blijven gebruiken. Het voordeel van het blijven gebruiken van deze indicatoren is dat vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk is. Op die manier kunnen we een uitspraak doen of de transities leiden tot een verbetering voor de cliënt, een belangrijke doelstelling. Samengevat gaan we de volgende al bestaande- indicatoren gebruiken: 1. Cliënttevredenheid (met daarbij ook cliëntervaringen) 2. Afname of stabilisatie van de problematiek 3. Doelrealisatie 4. Reden beëindiging zorg Daarnaast willen we nog een aantal nieuwe indicatoren gaan ontwikkelen: 5. Doorlooptijd van de zorg 6. Uitblijven nieuw beroep op jeugdzorg of begeleiding vanuit Wmo. De nieuwe indicatoren werken we verder uit met de aanbieders met afspraken over meting, frequentie en rapportage. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gaat met ingang van de nieuwe Jeugdwet de beleidsinformatie over het jeugdhulpgebruik verzamelen en verstrekken. Aanbieders van jeugdhulp en gecertificeerde instellingen moeten vanaf 1 januari 2015 een landelijk vastgestelde set gegevens leveren aan het CBS. In de nabije toekomst sluiten we voor de jeugdzorg aan bij de indicatoren zoals landelijk zijn geformuleerd en door het CBS worden uitgevoerd. Beslispunt 2: Gebruik blijven maken van de bestaande sturingsindicatoren en de indicatoren die landelijk zijn ontwikkeld en door het CBS worden uitgevoerd. Daarnaast twee nieuwe indicatoren ontwikkelen en inzetten: doorlooptijden van de zorg en uitblijven nieuw beroep op jeugdzorg of begeleiding vanuit Wmo. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 10

28 2.5 Risico s delen op de regionale jeugdzorg Een individuele gemeente kan grote financiële risico's lopen op onverwachte dure gespecialiseerde hulpverlening. Dit geldt vooral voor de jeugdzorg. Zo kan een kinderrechter bijvoorbeeld bepalen tot gedwongen opname van een kind in een zorginstelling (jeugdzorgplus). Eén jeugdzorgplus-plek kost ongeveer ,-. Dit kan elke gemeente overkomen, ongeacht hoe sterk het lokale veld is georganiseerd en ligt vaak buiten de invloedssferen van de gemeente of zorgaanbieder. Dit kan een sterke schommeling geven in de totale kosten voor een gemeente, met een tekort tot gevolg. Door een aantal risico's samen te dragen met de tien regiogemeenten neemt het risico voor iedere individuele gemeente af. Dit heeft een aantal voordelen: Opvangen van schommelingen in het gebruik van (exclusieve en dus dure) jeugdzorg; vooral voor gemeenten met geringe aantallen cliënten kan het grote gevolgen hebben Beperken van financieel risico op gemeenteniveau: voorkomen dat gedurende een jaar de begroting overschreden wordt en er tussentijdse wijzigingen via de gemeenteraad bekrachtigd moeten worden; Het regelt voor de cliënt dat de benodigde zorg altijd ingezet kan worden, ongeacht de financiële positie van de gemeente. Een nadeel van het samen dragen van financiële risico s is de mogelijkheid kosten op andere gemeenten af te wentelen. Er zijn echter modellen van risicodelen, die de voordelen bevorderen en het nadeel beperken. Beslispunt 3: Het college opdracht geven: samen met de andere Rivierenlandse gemeenten onderzoek te doen gericht op het komen tot een solidariteitsmodel die de risico s voor de individuele gemeenten,beperkt maar waarbij wel voldoende prikkels zijn ingebouwd voor individuele gemeenten om afwenteling op andere gemeenten te voorkomen. een voorstel hiertoe in juni 2014 voor te leggen aan de gemeenteraad. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 11

29 3 Bekostigen van zorg 3.1 Wat is bekostigen? De ondersteuning en begeleiding aan burgers wordt veelal uitgevoerd door externe partijen, de zorgaanbieder. De gemeente stelt daarbij het budget beschikbaar voor de uitvoering van de ondersteuning en begeleiding. Dit hoofdstuk gaat over de wijze waarop deze bekostiging gebeurt, nu en in de toekomst. Hierbij is de wijze van sturing, zoals in het voorgaande hoofdstuk is omschreven, bepalend voor de keuze in bekostigingsvorm. Het begrip bekostiging? Bekostiging: de wijze waarop het geld van een gemeente naar een zorgaanbieder gaat in ruil voor prestaties, activiteiten en dienstverlening die de zorgaanbieder biedt aan burgers met een ondersteunings-, begeleidings- of zorgvraag. Gemeenten leggen de afspraken met een aanbieder vast in een overeenkomst of in een subsidiebeschikking. De afspraken hierover kunnen gepaard gaan met verschillende prikkels, waaronder financiële, die sturen op het gewenste gedrag. Het gaat hier over de wijze van betalen en niet over de grootte van het bedrag dat wel of niet wordt betaald. De keuze in bekostiging (afhankelijk van gewenste sturing) kan wel bijdragen in het verlagen van de uitgaven. 3.2 Welke bekostigingsvormen zijn er? In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de basis van bekostiging. Hieronder de hoofdvormen: Productiebekostiging: de gemeente definieert vooraf met een aanbieder de diensten, activiteiten of trajecten. De betaling vindt plaats in overeenstemming met de per dienst, activiteit of traject overeengekomen prijs. Dit kan ook een verzameling van diensten, activiteiten of trajecten zijn. Resultaatbekostiging: Bekostiging op basis van maatschappelijk effect is in het sociaal domein lastig te definiëren, omdat het effect meestal het resultaat is van op elkaar inwerkende factoren. Het meten van maatschappelijk effect is te doen, maar het effect toerekenen aan de inspanning van één aanbieder is moeilijk. Als voorbeeld: het maatschappelijk effect is de vermindering van het percentage schooluitvallers. Dit is niet te danken of te wijten aan één aanbieder. Er zijn meerdere factoren die hierop van invloed zijn: ouders, school, leerplichtambtenaar, motivatie leerling etc. Beschikbaarheidsbekostiging ook wel functiegerichte bekostiging: een vorm van bekostiging waarbij een gemeente betaalt voor de beschikbaarheid van een met de aanbieder overeengekomen functie, of er nu wel of niet gebruik van wordt gemaakt. Bron: Bekostigingsmodellen, Modellen, afwegingen en uitdagingen voor gemeenten, transitiebureau Wmo, november Deze hoofdvormen zijn te onderscheiden in een aantal varianten,zie voor een verdieping bijlage 4. Sturing, bekostiging en inkoop transities Jeugdzorg en AWBZ/Wmo Regionaal en lokaal Beleidskader 12