ONDERWIJS MODULE 2 ASBEST IN SCHOLEN: WAT NA DE INVENTARIS? Stef Hoskens, sociaal inspecteur, FOD WASO TWW. Prenne#34 16 juni 2015 Kursaal Oostende

Transcriptie

1 ONDERWIJS MODULE 2 ASBEST IN SCHOLEN: WAT NA DE INVENTARIS? Stef Hoskens, sociaal inspecteur, FOD WASO TWW Prenne#34 16 juni 2015 Kursaal Oostende PREBES VZW DIESTERSTERSTEENWEG KERMT TEL FAX INFO@PREBES.BE IBAN BE BTW BE

2 Asbest in scholen, wat na de inventarisatie? Stef Hoskens Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg 1 Inhoud: Info en brochures Relevante reglementering Asbest en gezondheidsrisico s Asbest is aanwezig in het gebouw Inventaris Beheersprogramma Praktische aanpak van werken met asbest Asbestverwijdering 2 1

3 Info en brochures Belgian Safe Work Information Center (BeSWIC) Brochure: Asbestinventaris Brochure: Asbest, veelzijdig maar levensgevaarlijk Brochures Asbest in en om het huis Landbouwbedrijven Webpagina asbest Vlaamse Overheid 3 Brussels instituut voor milieubeheer ex.aspx Nederlandse arbeidsinspectie Franse overheid (per beroep risico s en procedures) Herkennen van asbest en praktische handleiding bij bepaalde werken 4 2

4 Relevante arbeidsreglementering asbest Welzijnswet van K.B : Asbest (Hoe omgaan met asbest) K.B. Jongeren (verbod op asbestblootstelling) K.B. Interims (verbod op asbestwerven) K.B : Erkenningsvoorwaarden asbestverwijdering K.B Gebruik- en handelsverbod asbest (etiket) Milieu reglementeringen Gewesten 5 Asbest en gezondheidsrisico s 6 3

5 Asbestos = onverwoestbaar Asbest = vezelachtig mineraal, gesteente. Eigenschappen: grote treksterkte slijtvast hittebestendig isolerend bestand tegen zuren en basen bestand tegen micro organismen goedkoop Wordt vermalen vezels wol (vezels blijven splitsen) en werd/wordt verwerkt in allerlei toepassingen 7 Chrysotiel (wit) 3MgO.2SIO 2 2H 2 O Amosiet (bruin) 5,5FeO.1,5MgO.8SIO 2 H 2 O Crocidoliet (blauw) Na 2 OFe 2 O 3 FeO.8SiO 2 H 2 O 8 4

6 Hecht- of losgebonden toepassingen 9 Asbest komt in de longen Vezels: l > 5 micron d< 3 micron l/d > 3/1 Beschadigen de longblaasjes 10 5

7 Risicofactoren asbest Vezelstructuur Fijne vezels, blijven splitsen Blijven hangen in de longblaasjes Biopersistentie Asbest is onverwoestbaar Kan niet worden afgebroken door ons afweersysteem Latentietijd Ziekten treden pas op na lange tijd (10 50 jaar en meer) Gecumuleerde dosis Risico/effect verhoogt met de gecumuleerde blootstelling 11 Dodelijke ziekten: Asbestose Longkanker Mesothelioom of longvlieskanker Larynx- of keelkanker Gezondheidsrisico s/ziekten 12 6

8 Soorten asbest en gezondheidsrisico s 13 Toepassingen en gezondheidsrisico s Losgebonden (Zeer schadelijk?) Spuitlagen Isolatie(thermisch, akoestisch) Asbestkoord Enz Remschoenen Dichtingen Hechtgebonden ( Onschadelijk) Asbestcement Vloertegels Lijm Enz... Gezondheidsrisico is o.a. aantal vrije asbestvezels in de lucht. 14 7

9 Risicoanalyse Betrouwbare risicoanalyse? Bestaat niet voor lage blootstellingen. K.B = regelgeving voor werknemers. En kinderen? Langere levensverwachting lange latentietijd. Asbest is een beladen term. Risico op kanker (wetenschappelijk geen nul risico) Nog vele doden ten gevolge van de hoge blootstellingen vroeger. Achtergrondconcentratie aan asbest in de lucht in België. De toekomst is gissen. 15 Het ontstaan van een ziekte (film Joost) 16 8

10 Asbest is aanwezig in de gebouwen/installaties (Inventaris en beheersprogramma) 17 Asbestinventaris Verplicht sinds 1995! Opstellen inventaris zie brochure FOD WASO. Externe deskundigen (kennis van asbest en toepassingen) Interne deskundigen (kennis van de gebouwen-installaties) Inhoud: overzicht toepassingen en per lokaal/installatie en niet toegankelijke plaatsen. Destructieve inventaris bij werken en sloop. Inventaris bijwerken. Overhandigen inventaris aan derden (etikettering?) 18 9

11 Etikettering? Toegang publiek? Toegang leerlingen? Toegang werknemers? 19 Beheersprogramma Doel: bescherming van alle werknemers, zowel eigen werknemers als werknemers v/d aannemers. (En de leerlingen? En de zelfstandige loodgieter?) Regelmatig bijwerken!!! Advies van: PA, AG, CPBW BOC Open en correcte informatie (voorkomt problemen) 20 10

12 Inhoud beheersprogramma 1 x per jaar: visuele inspectie vb. bij de rondgang. toestand en omstandigheden (bereikbaar voor leerlingen?) kans op omgevingsblootstelling? geen metingen! De preventiemaatregelen bij blootstelling aan asbest eigen personeel (vb. klusjesman, poetsvrouw, ) en anderen (loodgieter, elektrieker, ) De maatregelen indien asbest in slechte toestand is of beschadigd is. Asbest risico beheersen wegnemen inkapselen - beperken 21 Herstellen verwijderen? Hoe? 22 11

13 Inkapselen of verwijderen? Hoe? 23 Praktische aanpak van werken met asbest 24 12

14 Werken met asbest blootstelling Wat mogen we zelf doen? Alles, behalve verwijdering van losgebonden toepassingen (= erkende onderneming). Maar, Er zijn regels en die vragen opleiding en deskundigheid. Hebben wij dat in huis??? Wat als het mis gaat? 25 Welke werken? Eerst asbest (laten) verwijderen indien mogelijk!!! Beperkte werken (enkel hechtgebonden asbest) Sporadisch & weinig intensief (haalbaar?) Geen melding register - gezondheidstoezicht Allerhande werken < 0,1v/cm³ (tasksheets HSE & INRS) Herstel en onderhoud > 0,1v/cm³ Asbestverwijdering Eenvoudige handelingen (externe opleiding) Couveuse zakken (erkende onderneming) Hermetisch gesloten zone (erkende onderneming) 26 13

15 Geschreven risicoanalyse voor elk werk Inschatten van de verwachte blootstelling (PA-AG) (vezelconcentratie in de lucht en duur van de blootstelling) Preventiemaatregelen nemen Organisatorisch (kennis, opleiding, ) Collectief (afbakening, afscherming, ventilatie, bevochtigen, ) Persoonlijk (PBM s voor de uitvoerders) (P3 masker) Individueel (gezondheidstoezicht-geschiktheid voor het werk) Controle metingen voorzien? Door erkend labo!!! Bij twijfel: Toezicht op het Welzijn op het Werk 27 Algemene regels(1) Alle werken melden TWW AG CPBW (BOC) Register (individuele blootstelling) FBZ Gezondheidstoezicht (vooraf jaarlijks) Informatie vóór elk werk (start-werk-vergadering) Jaarlijkse opleiding (intern extern) 28 14

16 Algemene regels(2) Technische preventiemaatregelen Info aan adviesorganen (AG-PA) Aantal betrokken werknemers beperken Stof beperken (vochtig werken, bronafzuiging, ) Algemene hygiëne (reinigen & poetsen) Afval procedures + Signalisatie, afbakening, toegangsverbod Aangepaste PBM s Ontsmettingsmogelijkheden (douches) Praktische eenvoudig-begrijpbare instructies. 29 Aandachtspunten voor deze technische maatregelen. Blootstelling zo laag mogelijk? (Stofbestrijding en duur van de werken) Zijn de maatregelen uitvoerbaar? (Overleg met de uitvoerders!) Zijn er bijkomende risico s? (vb hoogte, vallen, ) Advies IDPB, EDPB, CPBW(BOC)!!! Contact met bevoegde ambtenaar TWW? 15

17 Evaluatie Zijn de maatregelen realistisch? Geven zij een voldoende bescherming? Creëren zij geen bijkomende welzijnsrisico s? Worden ze toegepast door de betrokkenen? Opvolging en meetprogramma? Asbestverwijdering: Specifieke maatregelen

18 Taak (school) bouwdirectie. Vooraf: Inventaris oké? Erkend labo? Destructieve inventaris? Beheersprogramma (verwijderingsmethode bepaald aannemer) Coördinator ontwerp aanstellen(tmb) Plannen & bestek prijsvraag (erkende ondernemingen?) Offertes onderzoeken en aannemer aanstellen. Coördinator verwezenlijking aanstellen(tmb) Tijdens de werken: Bewaken scheiding school/werf (verlofperiode?) Opvolgen werf werfvergaderingen (zie dia 33) Oplevering (eindcontrole visueel) 33 Verwijderingstechnieken Eenvoudige handelingen (EH) Erkenning niet noodzakelijk, wel opgeleide werknemers Couveuse zakken(cz) Erkende onderneming Is de methode toepasbaar? Hermetisch afgesloten zone(hz) Erkende onderneming Volledig afgesloten zone in onderdruk 34 17

19 Aandachtspunten voor opdrachtgever: Asbestinventaris (EH CZ HZ) (belangrijke info = verplicht) Risicoanalyse (EH CZ HZ) (specifiek voor die werf) Werkplan (EH CZ HZ) (specifiek voor die werf) TMB s V&G plan (bezoek coördinator verwezenlijking?) Werfinrichting (afbakening, signalisatie, orde, ) Werkprocedures gevolgd? (zie werkplan) Rooktest (HZ) (lekken? 15 minuten?) Onderdruk (HZ) (-15 à -25 Pa?) Metingen (EH CZ HZ) (< 0,01 v/cm³ bovengrens?) Vrijgave metingen en attest (HZ) Oplevering (EH CZ HZ)(geen asbestrisico meer?) 35 Vragen? 36 18

20 37 19