Blootstellingsonderzoek Noorderkempen BONK

Transcriptie

1 Resultaten Blootstellingsonderzoek Noorderkempen BONK - 18 juni

2 Cadmiumbesmetting is groter dan gedacht (HBvL)? Cadmiumbelasting is duidelijk gedaald dus niet groter Een hogere belasting wordt ook gemeten in mensen verder van de fabrieken dus wel ruimer Oudere generatie: historische belasting Risicogroepen: ouderen, rokers, vrouwen Jongere generatie: lage belasting Aandacht voor preventiemaatregelen nodig!

3 Waarom gemeten? Hoe komen inwoners vandaag in contact met zware metalen? Komen inwoners veel in contact met zware metalen? Zijn er gezondheidsrisico's als gevolg van contact met zware metalen?

4 Metingen in de mens Volwassen:» Cadmium in bloed» Cadmium in urine» Arseen in urine Kinderen:» Lood in bloed Wat gemeten? Koppelen milieumetingen aan metingen in het lichaam Hoe ervaren omwonenden zware metalenproblematiek? Richtwaarde: Voor lood, arseen en cadmium in bloed of urine worden er internationale richtwaarden gegeven. Onder die richtwaarde is de kans op gezondheidseffecten klein. Erboven stijgt de kans. (groene lijn)

5 Waar gemeten? R R S S S HE

6 Cadmium in Bloed Blootstelling laatste maanden - gemiddelde waarden cadmium-bloed (ng/l) richtwaarde = 2000 ng/l (groene lijn) S R HE

7 Cadmium in Bloed Gemiddeld lager dan richtwaarde S en R hoger dan HE 3 % deelnemers boven de richtwaarde Geen duidelijk verschil tussen S en R

8 Vergelijking onderzoek Cadmium in bloed Prof. Staessen Cd in bloed (ng/l) Noorderkempen, tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40-60j) CdB-S CdB-HE CdB-R 53 % daling in S 53 % daling in HE (Staessen et al) (Staessen et al) 2003 (Staessen et al) 2006 (BONK)

9 Cadmium in urine Levenslange blootstelling gemiddelde waarden cadmium-urine (ng/g creatinine) richtwaarde = 660 ng/g creatinine (groene lijn) S R HE

10 Cadmium in urine R hoger dan HE en S Gemiddeld lager dan de richtwaarde 32 % deelnemers boven richtwaarde Strenge richtwaarde (geen enkel effect op de gezondheid) Gezondheidsnorm : 660 ng/g creatinine Niet verschillend voor de gebieden

11 Vergelijking onderzoek Prof. Staessen Cadmium in urine - Levenslange blootstelling Cd in urine (ng/g creat) Noorderkempen, tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40-60j) (Staessen et al) (Staessen et al) 2006 (BONK) CdU-S CdU-HE CdU-R 55 % daling in S 35 % daling in HE

12 Arseen in urine Blootstelling laatste dagen gemiddelde waarden arseen-urine (µg/g creatinine) richtwaarde = 10 µg/g creatinine (groene lijn) S R HE

13 Arseen in urine Geen duidelijke verschillen tussen de drie gebieden Gemiddelde gehaltes onder de richtwaarde 14 % deelnemers: meer arseen boven richtwaarde

14 Arseen in urine Vergelijking onderzoek Prof. Staessen Arseen in de Noorderkempen - tijdsevolutie (gemiddelde waarde, vrouw, niet roker, leeftijdsklasse 40-60j) µ g /g c re a t As-S As-HE As-R 78 % daling in S 46 % daling in HE (Staessen et al) (Staessen et al) 2006 (BONK) Meetpunten in de tijd

15 Lood in bloed (kleuters) Blootstelling laatste 3 à 4 maanden gemiddelde waarden lood-kleuter (µg/dl) richtwaarde = 10µg/dl (groene lijn) S HE

16 Lood in bloed (kleuters) Gemiddelde waarde veel lager dan richtwaarde Kleuters in onderzoeksgebied meer lood in hun bloed in vergelijking met het controlegebied.

17 Koppelen milieumetingen aan metingen in de mens 100 deelnemers en 14 publieke plaatsen Extra metingen: cadmium, arseen en loodgehaltes werden bepaald in tuingrond, groenten, stof in huis, putwater en lucht. Hoe komen omwonenden in contact met zware metalen?

18 Koppelen milieumetingen aan metingen in de mens Algemene bevolking: voeding is belangrijke bron Stof vandaag beperkt, vroeger belangrijker Preventiemaatregelen en teeltadvies!

19 Hoe ervaren de deelnemers de problematiek? 50% vindt zware metalen een probleem 40% kent voorzorgsmaatregelen en past ze toe (30% in R) Vervuiler en Vlaamse overheid moet probleem oplossen Bevolking moet betrokken worden Werkgroep met vertegenwoordigers, raadplegen via hoorzitting, informeren

20 Hoe ervaren de deelnemers de problematiek? Rekening houden met mening inwoners bij beslissingen Vertrouwen in huisarts, wetenschapper, MMK Gemeente, overheden moeten informeren

21 Risico s - vroeger De cadmiumbelasting is hoogst bij oudere mensen (grotere blootstelling in het verleden) Gezondheidseffecten cadmium: nierschade, botbreuken, longkanker Onderzoek door Prof. Staessen loopt nog

22 Risico s - vandaag Inwoners die nu jonger dan 50 jaar zijn, hebben een beperkt risico om op hun 50ste de richtwaarde voor cadmium te overschrijden Baby s die nu geboren worden hebben een zeer kleine kans dat ze de richtwaarde voor cadmium overschrijden op hun 50 ste Aandacht voor preventie!

23 Longkanker? Inademen van cadmium kan longkanker veroorzaken Berekeningen tonen aan dat het risico op longkanker hoger is in de directe omgeving (S) van de fabrieken Als er 1 miljoen mensen hun hele leven in de directe omgeving met de huidige luchtconcentraties zouden wonen, zouden er 3 extra longkankers kunnen voorkomen als gevolg van de aanwezigheid van cadmium (in vergelijking met omgeving zonder cadmium)

24 Conclusie Omwonenden komen meer in contact met cadmium Bij kleuters meer loodbelasting, maar ver beneden de richtwaarde Lichaamsbelasting gedaald (gemiddeld lager dan richtwaarden) Mensen die al in de regio woonden toen de vervuiling groter was» hogere lichaamsbelasting» Hoger dan richtwaarden» hoger gezondheidsrisico Voeding: belangrijke bron

25 Conclusie Verwachting: in de toekomst daalt gemiddelde lichaamsbelasting verder De maatregelen die doorheen de jaren werden genomen, inclusief de preventieve maatregelen die de mensen zelf nemen, werken. Maatregelen bewijzen nut en blijvende noodzaak!

26 Hoe verder Najaar 2008: consultatie experten/lokale adviesraden (GMINA, SBG, ) Beleidsaanbevelingen worden bestudeerd door overheden Eind 2008: bekendmaking mogelijke verdere acties

27 Meer info Tips om contact te vermijden Uitgebreide rapporten Infomarkt: 18 juni te Overpelt, 19 juni te Mol

28 Dankwoord Deelnemers Lokale gemeenschap (SBG) Prof. Jan Staessen Externe experten Umicore (financiering via convenant)