Aanbiedingsformulier BESLUITEN. Korte overwegingen. Beschikbaar stellen bedrag ten behoeve van HAEL in East London

Transcriptie

1 Aanbiedingsformulier Onderwerp Beschikbaar stellen bedrag ten behoeve van HAEL in East London Behoudens advies van de commissie WSW BESLUITEN In te stemmen met het raadsvoorstel tot het aangaan van een overeenkomst met Cordaid voor het beschikbaar stellen van een bedrag van ƒ ,- t.b.v. sociale woningbouwvan HAEL in East London Korte overwegingen De Housing Association East London bouwt in het centrum van East London huizen in de sociale sector. De gemeente East London heeft aan de gemeente Leiden gevraagd aan dit project mee te werken. Middels de constructie met Cordaid bestaat nu de mogelijkheid inhoud te geven aan het gedeelte van de stedenbandovereenkomst met East London waarin staat dat de gemeente Leiden zal assisteren bij het realiseren van een woningbouwvereniging in East London.

2 Nr. : Dnst. : BD Beschikbaar stellen bedrag ten behoeve van HAEL in East London. Leiden, 26 september Inleiding Sinds 31 augustus 1998 heeft de gemeente Leiden met de Zuid-Afrikaanse gemeente East London officieel een Stedenbandovereenkomst. Een van de onderwerpen waarop volgens de Overeenkomst de aandacht gericht zou moeten zijn is bringing about the development of a housing-association in line with what is desired and what is achievable Kort gezegd: het realiseren van een woningbouwvereniging met al haar mogelijkheden en onmogelijkheden. Het realiseren van kwalitatief goede huisvesting is een essentiële factor in het proces van de opbouw van Zuid Afrika. Er doet zich nu een goede gelegenheid voor voor Leiden om, middels het verlenen van financiële steun aan een initiatief van de Housing Association South Africa (HASA), inhoud te geven aan dit deel van de Overeenkomst. HASA HASA is een stichting die, op initiatief van het Woningbedrijf Den Haag (nu Vestia Groep), is opgericht door de Vereniging van Sociale Verhuurders Haaglanden, in samenwerking met de gemeente Den Haag. HASA heeft als doelstelling: het stimuleren van de sociale woningbouw in Zuid Afrika in de ruimste zin van het woord In het bestuur van de Stichting HASA zitten: Mr. E.Th.P. Staal, algemeen directeur van de Vestia Groep, WBV in Den Haag; Drs. S. Fleischeuer, hoofd Woningbouw en Stadsvernieuwing Gemeente Den Haag en Ir. A. Moerman, directeur Woningbouwvereniging Gruno, Groningen. In het comité van aanbeveling van HASA hebben zitting: Mr. P.G.A. Noordanus, wethouder van Stadsvernieuwing, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Den Haag; Ir. P.O. Vermeulen, lid van de Raad van Bestuur BNG; Drs. D. Hamersma, Directeur Nationale Woningraad en Drs. M.J. van Rijn, plv directeur-generaal Volkshuisvesting, ministerie van VROM. HAEL HASA heeft in 1997 als eerste project in Zuid Afrika, in East London, in samenwerking met de gemeente East London, de Housing Association East London (HAEL) opgericht. Het bestuur van HAEL (een non-profit organisatie) ziet er als volgt uit: D. Halley, loco-burgemeester van East London; W. Mbovane, gemeenteraadslid East London; T. Wanklin, Kamer van Koophandel East London; C. Sam, Directeur Stadsontwikkeling East London; A. Diephout, senior consultant voor Zuid Afrika voor de Nationale Woningraad S. Fleischeuer, hoofd Woningbouw en Stadsvernieuwing Gemeente Den Haag en E.Th.P. Staal, algemeen directeur van de Vestia Groep, WBV in Den Haag;

3 D. Halley, W. Mbovane en C. Sam maakten deel uit van de delegatie uit East London die oktober 1999 Leiden bezocht.

4 Het management van de HAEL is, in samenwerking met de gemeente East London, opgezet door HASA. HASA heeft zich voor een periode van 5 jaar garant gesteld voor de kosten van het management van HAEL. De eerste 3 jaar is de Nederlander, K. Elgershuizen directeur geweest van HAEL. In die periode heeft hij een capabel (Zuid-Afrikaans) management aangenomen en ingewerkt. Bedoeling is dat na die periode van 5 jaar HAEL op eigen benen kan staan, al is er daarna altijd de mogelijkheid terug te vallen op de expertise van HASA. De benadering van HAEL is een voorzichtige. Het is belangrijk de inkomsten van de Stichting veilig te stellen. Dat heeft consequenties voor de doelgroep. Aangezien in Zuid Afrika een sociaal vangnet ontbreekt is het uitgesloten te starten voor de poorest of the poor In eerste instantie is de doelgroep van HAEL de zogenaamde working poor, Gezinnen met een vaste baan en een maandelijks inkomen tussen de 1500 en 3500 Rand (tussen ƒ 500,- en ƒ 1.200,-) Het doel is om in een later stadium ook voor lagere inkomensgroepen te gaan bouwen. Er is een aantal maatregelen genomen om te verzekeren dat de huurpenningen ook binnen komen. Bij de toewijzing wordt niet alleen gekeken naar het inkomen maar ook naar de gezinssamenstelling, de totale huishoudelijke uitgaven en of er schulden zijn. Bovendien wordt de huur direct door de werkgever van het salaris afgehouden. Daarnaast wordt er voor de toekomstige huurders een cursus gegeven. Aan de ene kant om de nieuwe huurders te vertellen wat hun verplichtingen zijn maar ook om te vertellen wat de huurders van HAEL mogen verwachten. Verder heeft HAEL een verzekering afgesloten waarbij, in geval van het niet betalen van de huur, om wat voor reden dan ook, de verzekering 3 maanden lang de huur aan HAEL zal vergoeden. HAEL heeft inmiddels 150 betaalbare woningen gebouwd in de voorheen blanke binnenstad. Woningen, beschikbaar voor alle bevolkingsgroepen. Bij de oplevering van de woningen op 25 oktober 1999 was er vanuit de Zuid-Afrikaanse politiek grote belangstelling. Aanwezig waren o.a. de nationale minister for Housing Ms. S.D. Mthembi Mahanyele en de minister van de Eastern Cape (de provincie waar East London in ligt) for Housing and Local Government Mr. Nkwinti. Ook de Nederlandse Ambassadeur in Zuid Afrika de heer H. Froger was aanwezig. De 2e fase van 288 woningen is reeds gestart. Het doel is binnen 5 jaar na de start als Zuid-Afrikaanse woningbouwcorporatie op eigen benen te kunnen staan. Hiervoor heeft HAEL 1000 woningen nodig. De plannen hiervoor zijn in een ver gevorderd stadium. Financiering fase 2 De totale bouwkosten van fase 2 bedragen 20,5 miljoen Rand. De kosten worden als volgt gedekt: De Provincial Housing Board verstrekt een subsidie van R per woning. Totaal 5,3 miljoen Rand; De Housing Institution Development Fund (overheidsbank) verstrekt een lening van 1,6 miljoen Rand tegen een rente van 14 % (3 % onder de marktrente in Zuid Afrika); De Stichting HASA verstrekt een lening van 8 miljoen Rand tegen een rente van 3 %; Verder wordt een deel van de infrastructurele werken betaald door middel van de Niemand Refund regeling. Totaal bedrag 1,1 miljoen Rand; Een constructie waarbij er een bedrag beschikbaar komt via de gemeente Leiden, ter waarde van 4,5 miljoen Rand, zou de financiering rond maken.

5 Voorstel deelname Leiden Zowel de gemeente East London als HASA hebben de gemeente Leiden gevraagd aan dit project mee te doen. In eerste instantie werd gedacht aan het verstrekken van een lening met een bedrag van ƒ ,-- voor een periode van 15 jaar en tegen een rente van 5,5 %. In deze constructie was het koersrisico voor rekening van de gemeente Leiden. Om het koersrisico te beperken is er gezocht naar een partner die bereid is (een deel van) het koersrisico voor haar rekening te nemen. Uiteindelijk is het gelukt om met Cordaid een constructie te bedenken. Cordaid is eind 1999 ontstaan uit de fusie van de katholieke ontwikkelingsorganisaties Bilance, Memisa, Mensen in Nood en Vastenaktie. Met 300 miljoen gulden per jaar ondersteunt Cordaid 2300 programma s in Afrika, Azië, Latijns-Amerika en Midden- en Oost-Europa. De constructie is als volgt: De gemeente Leiden betaalt Cordaid in 2000 ƒ ,-- en Cordaid garandeert de terugbetaling van het bedrag in Cordaid gebruikt dit geld om HASA een lening te verstrekken t.b.v. de woningbouw van HAEL in East London. In deze constructie zijn alle risico s (koersrisico en onzekerheid over de terugbetaling door HAEL) voor Cordaid. Cordaid sluit een overeenkomst met HASA voor de lening van het geld t.b.v. woningbouw van HAEL in East London. De gemeente Leiden sluit een overeenkomst met Cordaid. Het voorstel is om de lening te gebruiken voor een duidelijk te definiëren deel (een aantal blokken van in totaal 72 woningen) van de 2 e fase, zodat dit deel een duidelijk Leids tintje kan krijgen. Dit voorstel past uitstekend in het idee om, naast nieuwe, eigen initiatieven, aan te sluiten bij bestaande projecten in East London. Het project van HAEL verdient om een aantal redenen de warme belangstelling van de gemeente Leiden: 1. Doordat er in het (blanke) centrum van de stad wordt gebouwd (inbreiden), wordt de integratie van de woonsituatie van de verschillende bevolkingsgroepen versneld; 2. De mensen gaan wonen op plekken waar alle voorzieningen aanwezig zijn zoals werk, scholen, winkels ziekenhuis e.d. Woon- werkverkeer wordt zoveel mogelijk voorkomen. De mensen zijn veel minder of geen geld aan reiskosten kwijt (in de huidige woonsituatie een groot probleem); 3. Door de versterking van de woonfunctie van het centrum wordt de sociale veiligheid in het centrum verhoogd; 4. Er wordt gebouwd in hoge dichtheid en meerdere woonlagen waardoor het patroon van bouwen van kleine alleenstaande woningen op relatief grote kavels grond wordt doorbroken. Op die manier wordt ook de uitbreiding van de stad, met name voor wat betreft de infrastructuur, beheersbaar en blijft meer groen gespaard. 5. Er wordt gebouwd in de sociale huursector. Voor hetzelfde of minder geld wordt meer kwaliteit en grotere woningen aangeboden dan gerealiseerd kan worden met koopwoningen. Met verwijzing naar het advies van de Commissie voor Werk, Sociale Zaken en Wijkbeheer en de overige in de leeskamer ter inzage gelegde stukken, geven wij u in overweging het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen. Aan de gemeenteraad. Burgemeester en Wethouders van Leiden, de loco-secretaris, de Burgemeester, E.H.T. v.d. VLIST. J.K.T. POSTMA.

6 De Raad der gemeente Leiden; Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (raadsvoorstel nr van 2000); B E S L U I T: 1. in te stemmen met het aangaan van een overeenkomst met Cordaid voor het beschikbaar stellen van een bedrag van f ,-- ten behoeve van sociale woningbouw HAEL in East London; 2. vast te stellen de in concept bijgevoegde begrotingswijziging. Gedaan ter openbare vergadering van De Secretaris, De Voorzitter,