B Ontwikkeling en ziekteleer prof. dr. W.J. Mooi / mw. dr. A.M. van Furth

Transcriptie

1 Oefentoets met ntwooren Cursus Cursusoörintor CAT B / Cursusfhnkelijke toets B Ontwikkeling en ziekteleer prof. r. W.J. Mooi / mw. r. A.M. vn Furth 1 Met speiële of systemishe pthologie wort eoel e stuie vn. lgemene prinipes vn el- en weefselshe, en reties rop. speifieke reties vn orgnen of weefsels op goe geefinieere stimuli. ziekten innen een enkele iersoort. e ineling vn ziekten nr oorzk en ontstnswijze. 2 Vergroting vn een weefsel ls gevolg vn hypertrofie erust op toenme vn. e grootte vn e ellen. het ntl ellen. e extrellulire mtrix. zowel e grootte vn ls het ntl ellen. 3 Het effet vn vitmine A (retinoi i)-efiiëntie op respirtoir epitheel is:. trofie. hyperplsie. squmeuze metplsie. hypertrofie. 4 Men spreekt vn METAPLASIE in gevl vn. iffererentitieverlies, resulteren in het ontstn vn miner uitgerijpt weefsel. vervnging vn ellen vn een epl ifferentitietype oor ellen vn een ner ifferentitietype. onregelmtige omvorming vn geifferentieer weefsel, leien tot verstoore rhitetuur. uitziing vn een geifferentieere tumor. 5 Ctlse speelt een elngrijke rol ij het voorkómen vn she oor vrije zuurstofrilen oort tlse. e omzetting vn H2O2 in H2O en O2 ktlyseert. superoxie (O2-) in H2O2 onverteert. e Fenton retie ktlyseert. e vorming vn NO remt. 6 Een elngrijke oorzk vn vetnerose is:. ute pnretitis. vetemolie. tuerulose. myorinfrt. oefencat B met ntwooren Pgin 1 vn 10

2 7 Onerstne elektronenmirosopishe opnme toont. neutrofiele grnuloyten. nerotishe elresten. fgoytose vn teriën. poptotishe ellen. 8 Het volgene eiwit stimuleert e intrinsieke poptoseroute:. FLIP. FAS. Cytohroom. BCL-2 9 Welk vn e volgene eiwitten speelt GEEN rol ij e extrinsieke poptoseroute?. FADD. FAS. BRAF. Pro-spse 8 10 Een 70-jrige ptiënt strt n een onereenmputtie met prothesetrining. Bij het uitoen vn e prothese ontekt e therpeut een roe plek op e stomp. Als professionl viseert:hij. e won te lten verzorgen. e prothesetrining voort te zetten om e stomp te "hren". te lopen zoner prothese, met loophulpmielen. volleige erust. oefencat B met ntwooren Pgin 2 vn 10

3 11 Een zwngere vrgt hr rts nr e voor- en nelen vn Strutureel Ehosopish Onerzoek ter opsporing vn ernstige ngeoren fwijkingen. De volgene stijl vn gespreksvoering is ngewezen:. informe eision mking. geruststellen en sturen. ignose-reept moel. pternlistish moel. 12 De volgene orgnen zijn etrokken ij multi-orgn flen ls gevolg vn shok, ehlve e. nieren. hrt. hersenen. shilklier. 13 Het volgene ellulire mehnisme is mee verntwoorelijk voor trofie:. inutie vn enonulesen. remming vn protesomle tiviteit. remming vn e N + -K + pomp. stimulering vn utofgie. 14 In het ovenstne histologish preprt ziet men. theroslerose vn e glls. grnulomteuze holeystitis. holesterolose vn e glls. stetose vn e glls. 15 Een unfole protein response wort geïnitieer oor:. umultie vn niet- of norml gevouwen eiwitten in het enoplsmtish retiulum. ophoping vn fwijkene extrellulire mtrixeiwitten. verlies vn ining vn histoneiwitten n e DNA uele helix. esintegrtie vn riosomen. oefencat B met ntwooren Pgin 3 vn 10

4 16 Een kenmerk vn een exsut is:. een soortelijk gewiht hoger n een lge eiwitonentrtie. het tijelijke krkter. vorming op sis vn een imlns vn hyrosttishe en osmotishe ruk. 17 De "immeite trnsient response" leit tot uittreen vn voht uit e loen, voorl in e eerste minuten vn een ute ontstekingsretie. Deze respons ontstt oor:. irete eshiging vn enotheelellen oor e veroorzker vn e ontsteking. ontrtie vn enotheelellen in venulen, wroor zgn. "gps" ontstn. eshiging vn pillir enotheel oor hererene getiveere leukoyten. lekkge vnuit nieuw gevorme, nog immture pilliren. 18 Het zogenme vesiulovsulire orgnel vn e enotheelel speelt een rol ij:. trnsport vn vloeistof vnuit het vtlumen. hesie vn leukoyten tijens een ontstekingsretie. terugresorptie vn voht en eiwit nr het vtlumen. relese vn ontstekingsmeitoren. 19 Het rollen vn leukoyten over enotheel, tijens een ute ontstekingsretie, erust op tijelijke ining vn. CD31 vn e leukoyt n CD31 vn e enotheelel. ICAM-1 vn e enotheelel n CD11/CD18 ((LFA1, M-1) vn e leukoyt. Seletines vn e enotheelel n Silyl-Lewis X-gemoifieere glyoproteïnen vn e leukoyt. GlyCm-1 vn e leukoyt n CD31 vn e enotheelel. 20 C5, leukotriënen B 4 (LTB 4 ) en ytokinen spelen een entrle rol ij. tivtie vn leukoyten. hemotxis vn leukoyten. inutie vn e vsulire respons vn een ontstekingsretie. e inutie vn rhionzuurmetolieten. 21 Ptiënten lijen n leukoyten hesieefiiëntie type 1 ( LAD-1) heen een efet in e β 2 keten vn e integrine ICAM-1 (LFA-1, M-1). Welk type stoornis vn e ute ontstekingsretie verwht u ij eze ptiënten?. verstoore mgintie vn leukoyten. sleht rollen vn leukoyten over enotheel. onvermogen tot krhtige hesie vn leukoyten n enotheelellen. verstoore migrtie vn leukoyten nr het extrvsulire ompriment. oefencat B met ntwooren Pgin 4 vn 10

5 22 In e meeste weefsels vint ipeese vn leukoyten plts in:. rteriolen. pilliren. lymfevten. postpillire venulen. 23 Fgoytose is elngrijk voor e elimintie vn miro-orgnismen. Fgoytose is een elngrijke tk vn e. mestel. neutrofiele grnuloyt. ytotoxishe lymfoyt. nturl killer (NK) el. 24 De FγR en e type 1 omplement-reeptor (CR1) versterken e ining vn. ntigeenpresenterene ellen n nïeve T-lymfoyten. getiveere leukoyten n enotheel. fgoyten n geopsoniseere miro-orgnismen. loepltjes n immuunomplexen. 25 Wt is het lot vn een neutrofiele grnuloyt ie miroörgnismen heeft gefgoyteer en geoo?. poptotishe eloo en fgoytose vn e lus ontstne elresten oor mrofgen. lokkering vn poptose-tivtie, resulteren in een lng levene en lngurig tieve neutrofiel. migrtie vnuit e ontstekinghr nr regionle lymfeklieren en tivtie vn e speifieke immuunfweer. utoigestie, leien tot relese vn elresten. 26 Histmine. wort oor e mestel gevorm uit iruleren histminogeen. is in het plsm geonen n "histmine ining protein" (HBP). komt lol vrij in e vroege fse vn een uut ontstekingsproes. wort getiveer oor een proteolytish enzym. 27 Steroïen woren met sues geruikt ij e ehneling vn inflmmtoire ziekten. Steroïen remmen nmelijk e vorming vn:. leukotriënen uit rhionzuur. prostglnines uit rhionzuur. rhionzuur uit fosfolipien vn e elmemrn. lopoxines uit 5-HPETE. oefencat B met ntwooren Pgin 5 vn 10

6 28 Omzetting oor (5-lipoxygense) vn rhionzuur tot 5-HPETE is essentieel voor e vorming vn:. leukotriënen. prostglnines. thromoxne A 2. lipoproteïne K. 29 Weefseleshiging oor lysosomle neutrle protesen, fkomstig vn neutrofielen, wort tegengegn oor:. uto-hyrolyse vn eze protesen, wroor eze zihzelf snel intiveren. e tiviteit vn α 1 -ntitrypsine en nere ntiprotesen. e korte levensuur vn neutrofiele grnuloyten. e speifiiteit vn eze lysosomle protesen, ie lihmseigen eiwitten ongemoei lten. 30 Een jongen vn 10 jr heeft hevige pijn rehts in e oneruik. Drij is hij misselijk. Zijn tempertuur is 38.1 C De huisrts sht e kns t hij een ppeniitis heeft op 60%. Bij het onerzoek vn e uik is er geen sprke vn losltpijn. Losltpijn heeft een sensitiviteit vn 80% en een speifiiteit vn 50%. Wt is e hterfkns op ppeniitis (ongeveer)? Bereken eze eventueel met ehulp vn een 2 ij 2 tel.. 85 %. 60 %. 70 %. 40 %. 31 Zure protesen vn e neutrofiele grnuloyt zijn voorl tief. in hypoxish weefsel. wnneer neutrle protesen tekort shieten. in e fgolysosomen vn e neutrofiele grnuloyt. ij e frk vn zure eiwitten. 32 Een sereus ontstekingsproes wort gekenmerkt oor. ophoping vn pus. vorming vn een weefselefet. ophoping vn un-vloeir voht. vorming vn een firinemss. 33 Met ORGANISATIE vn een ontstekingsproes wort eoel:. uitreiing vn een ontstekingshr, zot een geheel orgn ontstoken rkt. het op een orelijke wijze elimineren vn e oorzk vn e ontsteking en verwijering vn eshige weefselstruturen. het verwijnen vn het ontstekingsproes, gepr gn met firose. fkpseling vn het ontstekingsproes. oefencat B met ntwooren Pgin 6 vn 10

7 34 Rekrutering vn monoyten nr een hr vn hronishe ontsteking geeurt ls volgt:. vnuit e loen, op een wijze vergelijkr met rekrutering vn neutrofielen. oor extrvstie vnuit lymfevten. oor migrtie vnuit lymfeklieren. oor lole prolifertie vn voorloperellen (monoyte progenitor ells). 35 T-helperellen tiveren mrofgen oner meer oor seretie vn:. TNF. TGF-β. IFN-γ. IL-1 36 De verhoging vn e loeezinking (erythroyten-seimenttiesnelhei, ESR) ij ute ontstekingsproessen is voorl het gevolg vn. toegenomen hesie vn erythroyten n getiveer enotheel. toegenomen proutie vn firinogeen oor e lever, leien tot vorming vn stpels ("rouleux") vn erythroyten. iffuse intrvsle stolling ls onereel vn multi-orgnflen. uittreen vn eiwitrijk voht uit e loen (exsutvorming), leien tot "inikking" vn het irulerene loe. 37 Onerstne groeiftor REMT e groei vn veel soorten epitheel:. HGF (stter ftor). EGF. TGF-α. TGF-β. 38 Bining vn het lign n een trnsmemrnreeptor met een intrinsieke tyrosine kinse- e kernmemrn tiviteit resulteert in het lgemeen in:. imeristie vn e reeptor. trnslotie vn e reeptor nr. verlies vn e tyrosine kinse-tiviteit vn e reeptor. tivtie oor fsplitsing vn een eel vn het intrellulire omein vn e reeptor. 39 Vitmine C-efiiëntie ("sheuruik") uit zih oner nere oor gerekkige wonheling, wnt vitmine C is noozkelijk voor. hyroxylering vn proollgeen (een stp in e ollgeensynthese). tivtie vn mrofgen oor T-helperellen. e verwijering ("svenging") vn vrije rilen. neroe glyolyse. oefencat B met ntwooren Pgin 7 vn 10

8 40 Onerstne histologishe oupe toont het eel vn. een grnuloom. grnultieweefsel. littekenweefsel. een es. 41 Remoelleren vn littekenweefsel wort oner meer ewerkstellig oor mtrix metlloproteinsen (MMP s). Deze enzymen. woren geproueer oor o.m. firolsten en mrofgen. tlyseren e extrellulire polymeristie vn ollgenen. woren getiveer oor TIMPs. zetten voor e wonontrtie ollgeen om in elstine. 42 Onerstne moleulen mken eel uit vn het TCR omplex vn T-helperellen, ehlve:. CD-3. CD-4. De TCR αβ heteroimeer. CD De volgene ellen kunnen NK ellen tiveren en op ie mnier woren geoo: Cellen. met exogene peptien gepresenteer in MHC klsse I moleulen. met enogene peptien gepresenteer in MHC klsse II moleulen. met enogene peptien gepresenteer in MHC klsse I moleulen. zoner MHC klsse I of MHC klsse II expressie. oefencat B met ntwooren Pgin 8 vn 10

9 44 De volgene ntigenen woren herken oor e T-el reeptor vn ytotoxishe T-ellen. Peptien. ngeoen oor klsse II MHC en fkomstig vn eiwitten, gesynthetiseer in ezelfe el ie het peptie presenteert. ngeoen oor klsse I MHC en fkomstig vn eiwitten, gesynthetiseer in ezelfe el ie het peptie presenteert. fkomstig vn lysosomle frk vn exogene eiwitten en ngeoen oor klsse II MHC. fkomstig vn lysosomle frk vn exogene eiwitten en ngeoen oor klsse I MHC. 45 Oner het "kntelen" vn e ziekenhuisorgnistie wort verstn t:. felingen of iensten ie smen verntwoorelijk zijn voor een ehnelproes in één orgnistorishe eenhei woren onergerht. e rts uitsluiten verntwoorelijk is voor e ehneling vn ptiënten, en in prinipe niet prtiipeert in het ziekenhuismngement. e leiing vn het ziekenhuis (Diretie of R vn estuur) uiteinelijk verntwoorelijk is voor het resultt vn het ehnelproes. onersteunene iensten vn een ziekenhuis in lusters of ivisies woren onergerht. 46 Welk vn e onerstne ftoren is NIET gessoieer met een slehte prognose ij reumtoïe rtritis?. HLA DR4 hplotype. ntistoffen tegen uelstrengs-dna (nti-sdna). ntistoffen tegen geitrullineer ylish peptie (nti-ccp). IgM reumftoren. 47 De volgene röntgenfwijkingen komen ij reumtoïe rtritis voor ehlve:. gewrihtsspleetversmlling. juxt-rtiulire osteopenie. ot-erosies. nkylosering vn sro-ilile gewrihten. 48 De ziektevershijnselen n infetie met Virio holere woren voorl veroorzkt oor. vorming vn immuunomplexen. proutie vn exotoxinen. een iret ytopthish effet. een el-gemeiëere immuunrespons. oefencat B met ntwooren Pgin 9 vn 10

10 49 Niet-pthogene (ommensle) teriën. versterken het vermogen vn pthogene teriën om te prolifereren en e muos te penetreren. zijn ongevoelig voor ntiioti. eshermen tegen infetie met pthogene teriën oor ompetitie voor voeingsstoffen en hehting n muos. spelen geen rol ij esherming tegen of evoreren vn e pthogeniiteit vn pthogene teriën. 50 De Toll Like Reeptor 4 (TLR4) op mrofgen heeft ls lign. LPS (lipopolyshrie). uelstrengs DNA. mnnose. omplement. oefencat B met ntwooren Pgin 10 vn 10