Titel. Delirium preventie en behandeling op de intensive care voor kinderen
|
|
- Regina Willems
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Titel Delirium preventie en behandeling op de intensive care voor kinderen Datum vaststelling: 2015 Datum revisie: 2017 Verantwoording: Medische protocollencommissie intensive care Brondocument: Literatuurstudie, richtlijn Delirium op de Intensive Care van de NVIC en richtlijn Pediatrisch delirium op de Kinder-IC van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie in samenwerking met de SICK Inleiding Een patiënt die voldoet aan de DSM-V criteria (acute psycho-organische stoornis gepaard gaande met cognitieve functieveranderingen en een bewustzijnstoornis, waarbij de verschijnselen bovendien nog eens fluctueren over de dag) moet als delirant worden beschouwd. Van volwassen patiënten met een delirium is bekend dat ze langer beademd moeten worden, verwijderen frequenter tubes en lijnen, verblijven langer op de IC en in het ziekenhuis en overlijden vaker dan patiënten zonder delirium. Het meest opvallende symptoom bij kinderen is de onrust (hyperactief delirium). Moeilijker te ontdekken maar minstens zo belangrijk zijn het hypoactieve en mixed delirium. Juist doordat deze moeilijk te herkennen zijn is een scoringssysteem belangrijk om het delirium tijdig op te sporen. Aanbevelingen 1. Alle IC-patiënten worden driemaal daags gescreend met de RASS en vervolgens met CAP-D indien tot 12 jaar en CAM ICU vanaf 12 jaar door de IC-verpleegkundige (zie bijlage). Evaluatie van de screening vindt dagelijks plaats tijdens de ochtendvisite. 2. Algemene deliriumpreventie en behandeling: behandel altijd eerst onderliggend lijden; corrigeer elektrolyten, behandel infectie, anemie, hypoxemie, pijn, etcetera. Stop indien mogelijk benzodiazepines, evalueer dagelijks noodzaak tot sedatie- en opiaattoediening. 3. Deliriumpreventie: Voor kinderen bestaat geen literatuur over het effect van deliriumpreventie. Er bestaat vooralsnog onvoldoende bewijs dat preventieve behandeling van delirium bij kinderen zinvol is. Wel is het zinvol de omstandigheden dusdanig te creëren dat de kans op het ontstaan van een delirium geminimaliseerd wordt. Sedatie zo mogelijk verminderen, stoppen etc 4. Behandeling Haloperidol blijft eerste keuze bij ernstige symptomen (psychotische klachten) en kan zowel iv als po gegeven worden. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 1
2 Bij Lichte tot matige symptomen en gevoeligheid voor extrapyramidale bijwerkingen is Risperidon (mits er orale toediening mogelijk is) de eerste keuze. Dit geldt temeer bij gebleken gevoeligheid voor extrapyramidale bijwerkingen. Bij non-respons of bijwerkingen op het eerste middel is switchen van middel te overwegen Onderstaande doseringen zijn conform het Kinderformularium (2013). In de ziekenhuissetting moet en kan vaak sneller opgetitreerd worden. Enerzijds is er de noodzaak tot snelle symptoom controle en anderzijds de mogelijkheid tot intensievere monitoring van werking en bijwerkingen. Daarmee zullen ook doseringsafhankelijke bijwerkingen, zoals extrapyramidale bijwerkingen vaker kunnen optreden. Medicatie voor een delier dient zoveel mogelijk vast te worden gegeven en niet zo nodig. 4.1 Deliriumbehandeling met Risperidon (per os): Cave: Bij ernstige lever- en nierinsufficiëntie dienen de aanbevolen doseringen risperidon aangepast te worden (halveren). In deze gevallen ook trager optitreren. Cave: Risperidon dient niet samen met koffie of thee gegeven te worden. Cave: Voor de bestrijding van extrapyramidale bijwerkingen wordt, naast dosisverlaging, biperideen 0,05 mg/kg per keer iv geadviseerd. Dit zo nodig herhalen na 15 min. Cave: Antipsychotica kunnen potentieel ernstige bijwerkingen van verlenging van QTc interval veroorzaken. Bij Risperidon toediening dient men bedacht te zijn op interacties met andere medicatie die kunnen leiden tot QT-tijd verlening, zoals metoclopramide, erythromcine en meerdere anti-arytmica.. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 2
3 4.2 Deliriumbehandeling met haloperidol: Haloperidol intraveneus: Haloperidol per os: Leeftijd (jr) Oplaad/startdosis* Dosering Max dosering ,01-0,025 mg/kg/dag in Richtdosis: 0,05-,075 mg/kg/dag in 0,15 mg/kg/dag twee tot drie doses twee tot drie doses ,01-0,025 mg/kg/dag in twee tot drie doses Richtdosis: 1-5 mg/dag in twee tot drie doses Volwassenen** 0,5-5 mg 1-2x/dag. 20 mg Bij extreme onrust à half uur 5 mg herhalen tot 20 mg/dag. * De oplaaddosis kan tweemaal met een tussenpoos van een uur herhaald worden. Dan opnieuw effect en bijwerkingen beoordelen. ** Bron: Farmacotherapeutisch Kompas Cave: Antipsychotica kunnen potentieel ernstige bijwerkingen van verlenging van QTc interval veroorzaken. Bij haloperidol toediening dient men bedacht te zijn op interacties met andere medicatie die kunnen leiden tot QT-tijd verlenging, zoals metoclopramide, erythromcine en meerdere anti-arytmica. Cave: Voor de bestrijding van extrapyramidale bijwerkingen wordt, naast dosisverlaging, biperideen 0,05 mg/kg per keer iv geadviseerd. Dit zonodig herhalen na 15 min. Cave: Haloperidol iv dient langzaam (in 30 min) in te lopen. Naflushen met NaCl 0,9%, niet combineren met andere medicamenten in het infuus. Cave: Bij het overzetten van IV naar per os doseringen kunnen hogere doses (tot het dubbele van de IV toediening) nodig zijn vanwege het aanzienlijke first-pass effect. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 3
4 Cave: Haloperidol drank niet met koffie of thee geven Cave: Wees voorzichtig bij een behandelingsdosering bij ernstige nierfunctie- of leverfunctiestoornissen. Halveer zonodig de dosering. Niveau E 5. Geef lorazepam 0,02-0,1 mg/kg/per dag in 2-3 dosis bij, indien effect onvoldoende is en zonodig optitreren op geleide van effect tot maximaal 2 mg/gift. Voor oudere kinderen max 4 mg/gift. Bij persisterende onrust behandeling uitbreiden met clonidine. Niveau C (zie sedatieprotocol) 6. Einde deliriumbehandeling: screening > 1 dag negatief is en er zijn geen tekenen meer van delirium, bouw dan de haloperidol/risperidon af. In geval van haloperidol/risperidon toediening > 3 dagen, bouw dan af volgens schema: - Stap 1: haloperidol/risperidon dosering halveren, evalueer effect. Zijn er (volgende dag) verder geen tekenen van delirium: - Stap 2: haloperidol/risperidon dosering nog een keer halveren. Evalueer effect. Zijn er (volgende dag) verder geen tekenen van delirium: - Stap 3: haloperidol/risperidon stoppen. Wordt de patiënt weer delirant tijdens het afbouwen, ga dan stap terug in het schema. Blijf de deliriumscore dagelijks evalueren. Stop de haloperidolbehandeling in geval van een hypoactief delirium waarbij na 3 dagen behandeling met haloperidol geen verbetering wordt gezien. Voor het afbouwen van andere sedativa zie ontwenningsprotocol. 7. Overweeg laagdrempelig om Psychiatrie in consult te vragen. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 4
5 Niveau aanbevelingen A. Ondersteund door tenminste twee grote prospectief gerandomiseerde gecontroleerde klinische onderzoeken of een meta-analyse met een kleine kans op een vals positief of een vals negatief resultaat B. Ondersteund door één groot prospectief gerandomiseerd gecontroleerd klinisch onderzoek met een kleine kans op een vals positief of een vals negatief resultaat C. Ondersteund door één of meerdere kleine prospectief gerandomiseerde gecontroleerde klinische onderzoeken of een meta-analyse met een matige tot grote kans op een vals positief of een vals negatief resultaat D. Ondersteund door alleen een niet-gerandomiseerd maar wel gecontroleerd klinisch onderzoek, een cohort studie of een patiënt-controle onderzoek E. Ondersteund door alleen niet-vergelijkend onderzoek, historische controles, case reports of de mening van deskundigen Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 5
6 Bijlage 1 RASS score Let op: voor het scoren van de RASS dient de patiënt enkel te worden aangesproken, niet aangeraakt! Score Begrip Beschrijving +4 Gevaarlijk geagiteerd Oppositioneel/vijandig, gewelddadig, direct gevaar voor personeel +3 Zeer geagiteerd Trekt aan of verwijdert katheter(s) of tube(s); agressief gedrag +2 Geagiteerd Regelmatig niet doelgerichte bewegingen, afwerende reacties +1 Onrustig Angstig, maar bewegingen niet agressief of krachtig 0 Alert, kalm -1 Slaperig Niet volledig alert, maar is in staat wakker te blijven (ogen open/oogcontact) bij stemgeluid ( 10 sec) -2 Lichte sedatie Kort wakker met oogcontact bij stemgeluid < 10 sec -3 Matige sedatie Beweging of ogen open bij stemgeluid (geen oogcontact) -4 Diepe sedatie Geen reactie op stemgeluid, maar wel beweging en ogen open bij lichamelijke prikkeling -5 Niet wekbaar Geen reactie op stemgeluid of lichamelijke prikkeling Bijlage 2: CAP-D score Cornell Assessment of Pediatric Delirium (CAP-D) Items Punten 1. Maakt het kind contact met de verzorger? a 2. Zijn de handelingen van het kind doelgericht? a 3. Is het kind zich bewust van zijn/haar omgeving? a 4. Geeft het kind aan wat zij/hij nodig heeft of wilt? a 5. Is het kind rusteloos? b 6. Is het kind ontroostbaar? b 7. Is het kind traag (hypoactief): heel weinig bewegingen en interactie? b 8. Zijn de reacties van het kind spaarzaam en/of vertraagd? b Score ( 9 delier aanwezig) a Items van de originele PAED, aangepast van stellingen naar vragen. b Vragen toegevoegd om de vaststelling van hypoactief of gemengde vorm van een delirium te verbeteren. Score items 1,2,3,4 omgekeerd scoren: 4 = nooit, 3 = zelden, 2 = soms, 1 = vaak, 0 = altijd. Items 5,6,7,8 scoren: 0 = nooit, 1 = zelden, 2 = soms, 3 = vaak, 4 = altijd. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 6
7 Bijlage 3: CAM-ICU Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4/5 Exclusie: Een patiënt kan niet worden gescoord indien er sprake is van mentale retardatie, sensorische afasie of indien deze de Nederlandse taal niet beheerst. Daarnaast kan de zorgverlener een patiënt excluderen op basis van een andere (nader te specificeren) reden. Uitvoeren van de RASS score. Indien een patiënt een score -5 of -4 scoort, is de CAM ICU niet uit te voeren, en dient deze op een later moment herhaald te worden. Indien de score -3 is volgt stap 3, in de overige gevallen stap 4 De patiënt die rass -3 scoor t wordt gevraagd in de hand van de zorgverlener te knijpen, en daarna weer los te laten. Indien dit het geval is vervolgt men de screening met stap 4, zo niet dan is de CAM ICU niet uit te voeren, en dient deze op een later moment herhaald te worden. Aandacht: Kost het de patiënt moeite om de aandacht vast te houden? Deze test bestaat uit een auditief (2a) of een visuele (2b) versie. Probeer eerst versie 2a. Als de patiënt deze test niet kan uitvoeren of de test is onduidelijk voer dan test 2b ook uit. Als beide tests worden uitgevoerd gebruik dan de resultaten van test 2b. 2a. Auditief Zeg tegen de patiënt, ik ga nu een reeks van 10 letters opnoemen. Wanneer je de letter A hoort knijpt je in mijn hand. Lees de volgende reeks letters voor zonder nadrukkelijk te articuleren (houdt met het volume rekening met de geluiden op de IC) en met een snelheid van 1 letter per seconde. S A V E A H A A R T Score: een respons wordt fout gerekend indien patiënt niet knijpt bij de letter A of wel knijpt bij een andere letter dan A 2b. Visueel (plaatjes) * * Neem de plaatjes pakketten (A en B) Stap 1: 5 plaatjes. Zeg tegen de patiënt: ik laat je nu plaatjes zien van enkele gewone voorwerpen. Kijk goed en probeer elk plaatje te onthouden omdat ik ga vragen welke plaatjes je hebt gezien. Laat dan de plaatjes uit pakket A of B zien, alteneer de set A en B bij herhaalde metingen. Toon eerst de 5 plaatjes gedurende 3 seconde per plaatje. Stap 2: 10 plaatjes. Zeg tegen de patiënt, Nu laat ik je nog enkele plaatjes zien. sommige heb je al eens gezien andere zijn nieuw. Kunt je mij laten weten of je ze eerder hebt gezien of niet door ja te knikken (doe voor) of nee te schudden (doe voor) met jouw hoofd. Toon vervolgens de 10 plaatjes (5 nieuwe en 5 oude) gedurende 3 seconde per plaatje. (Stap 2 van de plaatjes die je hebt gebruikt in stap1, dus pakket A of pakket B). Score: deze test wordt gescoord aan de hand van het aantal goede ja en nee antwoorden dat wordt gegeven in stap 2 (maximum antwoorden=10). Om zichtbaarheid van de plaatjes te verbeteren worden zij op gelig/lichtbruin papier afgedrukt en gelamineerd met een matte laag. Opmerking: indien patiënt een bril of gehoorapparaat heeft zorg er dan voor dat hij/zij hem draagt bij de testen. Indien minder als 8 maal juist wordt gescoord, is de patiënt delirant indien RASS score -3,-2,-1,1,2,3,4. Bij een RASS score van 0 volgt stap 6. Stap 6 Indien de patiënt RASS 0 heeft gescoord, en minder als 8 goede antwoorden bij stap 5, dan dient ook deze laatste stap nog te worden uitgevoerd Ongeorganiseerd denken: Zijn er aanwijzingen voor gedesorganiseerd of incoherent (onsamenhangend) denken. Combineer score vragen en opdrachten (alle opdrachten correct uitgevoerd=score 1 punt). Vragen (wissel set A en set B af): Set A 1. Blijft een steen drijven in water? 2. Zijn er vissen in de zee? 3. Weegt 1 pond meer dan 2 ponden? 4. Kun je met een hamer een spijker inslaan? Set B 1. Blijft een blad drijven in water? 2. Zijn er olifanten in zee? 3. Wegen 2 ponden meer dan 1 pond? 4. Kun je met een hamer hout snijden? Opdrachten: 1. Vindt U dat U niet helder kan denken? 2. Steek eens zoveel vingers op. (onderzoeker houdt 2 vingers op) 3. Doe nu eens hetzelfde met de andere hand. (onderzoeker laat nu niet 2 vingers zien) Patiënt krijgt 1 punt als hij/zij de opdracht geheel goed uitvoert. Indien er 4-5 punten worden gescoord, dan is de patiënt delirant, indien er minder als 4 punten worden gescoord, is de patiënt delirant. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 7
8 Bijlage 4: Farmacologische kenmerken Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 8
9 Referenties (1-14) 1. Association AP. The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition.: DSM Ely EW, Inouye SK, Bernard GR, Gordon S, Francis J, May L, et al. Delirium in mechanically ventilated patients: validity and reliability of the confusion assessment method for the intensive care unit (CAM-ICU). JAMA : the journal of the American Medical Association. 2001;286(21): Epub 2001/12/ Ely EW, Margolin R, Francis J, May L, Truman B, Dittus R, et al. Evaluation of delirium in critically ill patients: validation of the Confusion Assessment Method for the Intensive Care Unit (CAM-ICU). Critical care medicine. 2001;29(7): Epub 2001/07/ Hatherill S, Flisher AJ. Delirium in children and adolescents: A systematic review of the literature. Journal of psychosomatic research. 2010;68(4): Epub 2010/03/ Inouye SK, Bogardus ST, Jr., Charpentier PA, Leo-Summers L, Acampora D, Holford TR, et al. A multicomponent intervention to prevent delirium in hospitalized older patients. The New England journal of medicine. 1999;340(9): Epub 1999/03/ Ista E, van Dijk M, de Hoog M, Tibboel D, Duivenvoorden HJ. Construction of the Sophia Observation withdrawal Symptoms-scale (SOS) for critically ill children. Intensive care medicine. 2009;35(6): Epub 2009/04/ Janssen NJ, Tan EY, Staal M, Janssen EP, Leroy PL, Lousberg R, et al. On the utility of diagnostic instruments for pediatric delirium in critical illness: an evaluation of the Pediatric Anesthesia Emergence Delirium Scale, the Delirium Rating Scale 88, and the Delirium Rating Scale-Revised R-98. Intensive care medicine. 2011;37(8): Epub 2011/05/ Kalisvaart KJ, de Jonghe JF, Bogaards MJ, Vreeswijk R, Egberts TC, Burger BJ, et al. Haloperidol prophylaxis for elderly hip-surgery patients at risk for delirium: a randomized placebo-controlled study. Journal of the American Geriatrics Society. 2005;53(10): Epub 2005/09/ Leentjens AF, Schieveld JN, Leonard M, Lousberg R, Verhey FR, Meagher DJ. A comparison of the phenomenology of pediatric, adult, and geriatric delirium. Journal of psychosomatic research. 2008;64(2): Epub 2008/01/ Schieveld JN, Leroy PL, Leentjens AF. [Delirium in critically ill children in a paediatric intensive care unit]. Nederlands tijdschrift voor geneeskunde. 2006;150(28): Epub 2006/08/05. Delier bij kritisch zieke jonge kinderen op een pediatrische intensivecareafdeling. 11. Schweickert WD, Pohlman MC, Pohlman AS, Nigos C, Pawlik AJ, Esbrook CL, et al. Early physical and occupational therapy in mechanically ventilated, critically ill patients: a randomised controlled trial. Lancet. 2009;373(9678): Epub 2009/05/ Sikich N, Lerman J. Development and psychometric evaluation of the pediatric anesthesia emergence delirium scale. Anesthesiology. 2004;100(5): Epub 2004/04/ Smith HA, Boyd J, Fuchs DC, Melvin K, Berry P, Shintani A, et al. Diagnosing delirium in critically ill children: Validity and reliability of the Pediatric Confusion Assessment Method for the Intensive Care Unit. Critical care medicine. 2011;39(1): Epub 2010/10/ Weinhouse GL, Schwab RJ, Watson PL, Patil N, Vaccaro B, Pandharipande P, et al. Bench-to-bedside review: delirium in ICU patients - importance of sleep deprivation. Critical care (London, England). 2009;13(6):234. Epub 2010/01/08. Delirium protocol kinderen 1e versie Pagina 9
Delirium protocol 2e versie (d.d. 25-07-2010) Pagina 2
Titel Delirium preventie en behandeling op de intensive care voor volwassen patiënten Datum vaststelling: juli 2010 Datum revisie: juli 2012 Verantwoording: Medische protocollencommissie intensive care
Nadere informatieTitel. Delirium preventie en behandeling op de intensive care voor kinderen
Titel Delirium preventie en behandeling op de intensive care voor kinderen Datum vaststelling: 2015 Datum revisie: 2017 Verantwoording: Medische protocollencommissie intensive care Brondocument: Literatuurstudie,
Nadere informatieDoel Dit protocol heeft als doel een eenduidige werkwijze te beschrijven voor toepassen van sedatie, anxiolyse en analgesie door middel van Dexdor
Pagina 1 van 5 Auteur Dr. Birsak Intensivist Beoordelaar B. Dellen Intensivist Beoordelaar S. Blind Apotheker Beoordelaar Protocollencommissie IC/CCU IC/CCU verpleegkundigen Autorisator A. Borst Bedrijfsleider
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Delier.
Delier Wat is een delier? Een delier is een aandoening waarbij de hersenen tijdelijk niet goed functioneren als gevolg van het hebben van een andere aandoening. Kinderen en/of volwassenen zijn tijdelijk
Nadere informatieFarmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic
Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie Critically Appraised Topic Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieInleiding tot de CAM-ICU Training Handleiding.
Inleiding tot de CAM-ICU Training Handleiding. Onderzoek naar patiënten aan de beademingsapparatuur (Ely, N.Engl.J.Med, 1996) en in het bijzonder de twee onderzoeken bij oudere patiënten met respiratoir
Nadere informatieDelirium management ICU. Zoran Trogrlic - 16 & 27 oktober 2014 Schakels in de Zorg
Delirium management ICU Zoran Trogrlic - 16 & 27 oktober 2014 Schakels in de Zorg Delierstudie meer informatie: Deze studie is mogelijk gemaakt door: Delirium guideline implemented Part I Part II Problem
Nadere informatieInleiding tot de CAM-ICU Training Handleiding.
Inleiding tot de CAM-ICU Training Handleiding. Onderzoek naar patiënten aan de beademingsapparatuur (Ely, N.Engl.J.Med, 1996) en in het bijzonder de twee onderzoeken bij oudere patiënten met respiratoir
Nadere informatieDe delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid
De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%
Nadere informatieVroegtijdig herkennen van een delier (acute verwardheid) door het gebruik van de DOS (Delirium Observatie Screening) Schaal (deel 2)
Vroegtijdig herkennen van een delier (acute verwardheid) door het gebruik van de DOS (Delirium Observatie Screening) Schaal (deel 2) In het artikel Wat kunnen we doen bij patiënten met een delier (acute
Nadere informatieProtocol vochtbeleid kinderen < 40 kg IC kinderen
Protocol vochtbeleid kinderen < 40 kg IC kinderen Datum vaststelling: 15 okt 2015 Auteurs Kinder IC Versie: 1.1 Datum revisie: 15 okt 2018 Verantwoording: Medische protocollencommissie Kinder IC Brondocument:
Nadere informatieRICHTLIJN PEDIATRISCH DELIER
RICHTLIJN PEDIATRISCH DELIER OPBOUW Prevalentie Risicofactoren en oorzaken Presentatie Detectie, screening, diagnose Behandeling DELIRARE / DE LIRA (LATIJN) = ONTSPOORD, VAN HET PAD CEREBRAAL Acuut difuus
Nadere informatieRed Man Syndroom bij vancomycine. Emmy Janssen, 5 maart 2019
Red Man Syndroom bij vancomycine Emmy Janssen, 5 maart 2019 Vancomycine Glycopeptide-antibioticum, sinds 1958 Remt bacteriële celwandsynthese Tast permeabiliteit celmembraan aan Blokkeert RNA synthese
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11
Inhoud Voorwoord 9 Samenstelling van de werkgroep 11 Samenvatting 13 Samenvatting van de aanbevelingen 13 Symptomen van het PD 13 Criteria voor PD 14 Risicofactoren 14 Meetinstrumenten 14 Patiëntenperspectief
Nadere informatie3.3 Delirium. herkend wordt. Onduidelijk is in hoeveel procent het delirium niet, of niet volgens de gangbare richtlijnen, behandeld wordt.
3.3 Delirium Delirium is waarschijnlijk de meest voorkomende neuropsychiatrische stoornis in het algemeen en academisch ziekenhuis, met een prevalentie van 15 tot 50 procent bij opgenomen oudere patiënten.
Nadere informatieInhoud. Carolien de Croon, Specialist Ouderengeneeskunde/ d Kaderarts GRZ i.o. Sireen Hendriks Franssen, Verpleegkundig Specialist i.o.
Delier in de Geriatrische i Revalidatiezorg Carolien de Croon, Specialist Ouderengeneeskunde/ d Kaderarts GRZ i.o. Sireen Hendriks Franssen, Verpleegkundig Specialist i.o. UKON workshop 7 april 2016 Inhoud
Nadere informatieACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015
ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 Niet steeds dementie Vraagstelling: 1) Kan elke verwardheid voorkomen worden? 2) Wat kunnen we doen om te voorkomen? 3) Wat kunnen we doen bij acute
Nadere informatieHALDOL tabletten en drank
Een Direct Healthcare Professional Communication (DHPC) is een schrijven dat naar de gezondheidszorgbeoefenaars wordt gezonden door de farmaceutische firma s, om hen te informeren over mogelijke risico
Nadere informatieAcute verwardheid (delirium) op de Intensive Care
Acute verwardheid (delirium) op de Intensive Care Op dit moment verblijft uw partner of familielid op de afdeling Intensive Care. Dit is een afdeling waar (ernstig) zieke mensen worden behandeld en verzorgd.
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care (IC)
Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven
Nadere informatieTitel Protocol analgesie-sedatie-delier voor de IC afdeling
Pagina van 8 Auteur B Dellen C. Birsak Anesthesioloog-Intensivist Internist-Intensivist Beoordelaar S. Ayodeji W. Lee Chirurg-Intensivist Apotheker Protocollencommssie IC/CCU Autorisator B Mennema Voorzitter
Nadere informatiePijn, agitatie en delier op de Intensive Care
Pijn, agitatie en delier op de Intensive Care Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is pijn, agitatie en delier? 1 Waarom wordt een patiënt hierop gescoord? 2 Hoe herkennen we pijn,
Nadere informatieDelirium Symptom Interview (DSI)
Delirium Symptom Interview (DSI) Albert MS, Levkoff SE, Reilly C, Liptzin B, Pilgrim D, Cleary PD, et al. The delirium symptom interview: an interview for the detection of delirium symptoms in hospitalized
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care vaak gemist: klinische blik alleen is niet voldoende
Onderzoek Delirium op de Intensive Care vaak gemist: klinische blik alleen is niet voldoende Jonna F. van Eck van der Sluijs, Annemarie W. Oldenbeuving, Gerwin Roks en Joachim J.D. Tilanus ONDERZOEK Doel
Nadere informatieVERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht
VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht GEDRAG: De wijze waarop iemand zich gedraagt, zijn wijze van doen, optreden
Nadere informatie(on)rust op de ICU. Norinda Fennema
(on)rust op de ICU Norinda Fennema disclosure anesthesioloog-intensivist Kennemer Gasthuis Haarlem principal investigator UltiSAFE 2006 ICM MiDEX 2012 JAMA pagina 2 (on)rust op de ICU sedatie slaap DELIER
Nadere informatiePALLIATIEVE SEDATIE, een richtlijn.
PALLIATIEVE SEDATIE, een richtlijn. Oostende, 28 maart 2014 Mevr. Dina Declerck, PST AZ Sint-Jan Brugge Voorzitster Stuurgroep Ethiek Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Dr. Gert Huysmans, Palliatief
Nadere informatieAfkappunten sedatieprotocol*
Patiënt: Onrustig? Oncomfortabel? Pijn? VAS COMFORT gedragscore VAS < 4 VAS 4 "Geen distress" Afkappunten sedatieprotocol* 6 10 23 30 "Enstige distress" COMFORT gedragschaal "Grijs gebied" (11-22) Beslist
Nadere informatieVerslag multidisciplinair overleg
2012 Verslag multidisciplinair overleg Renate Agterhof S1002628 Spaarne ziekenhuis 27-5-2012 Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 2 1. Betrokken disciplines bij het MDO... 3 2. Belang van een MDO tussen de
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM
Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM 1. Definitie en voorkomen 2. Pathofysiologie 3. Oorzaken 4. Diagnose 5. Behandeling Definitie en voorkomen: 1.
Nadere informatieMedische Professionals
ABILIFY (aripiprazol) Medische Professionals Brochure met veelgestelde vragen ABILIFY (aripiprazol) is geïndiceerd voor de behandeling gedurende maximaal 12 weken van matige tot ernstige manische episodes
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieDexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015
Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale
Nadere informatieHet herkennen, voorkomen en behandelen van Delier op Intensive Care
Het herkennen, voorkomen en behandelen van Delier op Intensive Care Inleiding Delirium (delier) is een bewustzijnsstoornis met cognitieve veranderingen, ontwikkelt zich in korte tijd en kenmerkt zich door
Nadere informatiePatiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)
Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 1 Acuut optredende verwardheid (delier) Intensive Care, route 3.3 Telefoon (050) 524 6540 Inleiding Uw familielid
Nadere informatiePerifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014
Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Vraag Maskeert een perifere zenuwblokkade het optreden van
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
Videofragment 1 de anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M77, herziene versie april 2014. Om te kunnen begrijpen hoe de huisarts het
Nadere informatiewake up, light sleeper or sleep tight Nardo J.M. van der Meer Anesthesioloog-Intensivist Amphia ziekenhuis Breda en Oosterhout
wake up, light sleeper or sleep tight Nardo J.M. van der Meer Anesthesioloog-Intensivist Amphia ziekenhuis Breda en Oosterhout bvandermeer@amphia.nl Onderzoek wijst uit dat na 15 minuten de aandacht al
Nadere informatieHersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC
Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC Lange termijn gevolgen van IC behandeling! Mathieu van der Jagt Intensive Care Volwassenen, Erasmus MC Rotterdam m.vanderjagt@erasmusmc.nl Er is meer dan
Nadere informatieGHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom
GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB-studiedag 2013 Inhoud GHB-effecten GHB-intoxicaties GHB-afhankelijkheid
Nadere informatiedelier bij ouderen Delier bij ouderen Videofragment 1 De anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module
Videofragment 1 De anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M77 van maart 2003. Om te kunnen begrijpen hoe de huisarts het beste kan omgaan
Nadere informatieAlgoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen.
Algoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen. IC-Kinderen UMC St Radboud versie februari 2016 L. Bakker / A. Hemelaar / G. Heesen . Blz. 1 2 Waarschuwingen 3 Verpleegkundig Oordeel (VISS) 4 Bepaling
Nadere informatieCasus. Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis. Inhoud. Casus (vervolg) GHB-effecten 30-01-13.
30-01-13 Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis Casus - Mw S, 29 jaar. Presentatie op SEH van het LUMC, uitte zich suïcidaal. Enkele dagen eerder TS met alcohol, GHB en medicatie
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care.
Nadere informatieDE KENNIS OVER OUDERE PATIËNTEN QUIZ (KOP-Q)
DE KENNIS OVER OUDERE PATIËNTEN QUIZ (KOP-Q) Onderzoeksgroep Chronisch zieken, Faculteit Gezondheidszorg, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland Jeroen Dikken, MSc, RN Jita G. Hoogerduijn, PhD Marieke
Nadere informatieDelirium: het syndroom intensief bekeken
Delirium: het syndroom intensief bekeken Bart Van Rompaey PhD, MS, BN, Universiteit Antwerpen, Artesis Hogeschool Antwerpen 1. Beschrijving van het syndroom delirium Etymologisch is het woord delirium
Nadere informatieRisico minimalisatie materiaal betreffende Aripiprazol Sandoz (aripiprazol)
Risico minimalisatie materiaal betreffende Aripiprazol Sandoz (aripiprazol) Dit risico materiaal is beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en beschrijft aanbevelingen voor
Nadere informatiePS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast
Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Albert Schweitzer ziekenhuis juni 2015 pavo 1168 Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care. Waarschijnlijk
Nadere informatieCONSENSUS DOKUMENT PEDIATRISCH DELIER (2009)
CONSENSUS DOKUMENT PEDIATRISCH DELIER (2009) Consultatieve kinder- en jeugdpsychiatrie Nederland Consensus dokument pediatrisch delier versie 2009-1.0 1 CONSENSUS DOKUMENT PEDIATRISCH DELIER (2009) Auteurs
Nadere informatieCommunicatie rond palliatieve sedatie
Communicatie rond palliatieve sedatie D A G VA N D E M E D I C AT I E V E I L I G H E I D, 2 1 M A A R T 2 0 1 7 M A R G OT V E R KU Y L E N, S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S KU N D E / K
Nadere informatieDelier 18-04-2011. Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel
Delier 18-04-2011 Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel Welkom Doel: Kennisoverdracht/bewustwording Signalering Verpleegkundige interventies Programma Film Medische aspecten delier Casus in
Nadere informatieProblemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht
1 Problemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht Marina Schoemaker, Merel Timmer, Marleen van der Wees, Heleen Reinders Messelink, Chiel Volman, Jolien van den Houten Wat
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieWat kunnen we doen bij patiënten met een delier (acute verwardheid)?
Wat kunnen we doen bij patiënten met een delier (acute verwardheid)? Voorkomen is beter dan genezen! (deel 1) Delier is een zeer ernstige situatie, preventie kan een hoop ellende voorkomen. In dit artikel
Nadere informatieDelirium of delier (acuut optredende verwardheid)
Delirium of delier (acuut optredende verwardheid) In deze folder leest u wat een delirium is, wat de verschijnselen van een delirium zijn en leest u informatie over de behandeling en tips voor patiënten
Nadere informatieOp weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s
Het Erasmus MC neemt sinds 2008 deel aan het landelijke Veiligheidsprogramma van VMSzorg en wil hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van onbedoelde vermijdbare schade bij patiënten. Als onderdeel
Nadere informatieChapter 7. Samenvatting
Chapter 7 Samenvatting SAMENVATTING 143 INLEIDING Allerlei factoren hebben invloed op het voorschrijven van psychofarmaca in de klinische praktijk zoals geregistreerde en off-label indicaties van geneesmiddelen,
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatieAcuut optredende verwardheid (delier) Informatie voor familie en bezoekers van het Intensive Care Centrum UMC Utrecht. Afdeling Intensive Care
Acuut optredende verwardheid (delier) Informatie voor familie en bezoekers van het Intensive Care Centrum UMC Utrecht Afdeling Intensive Care Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid
Nadere informatieBEHANDELPROTOCOL CONTINU PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden
DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie
Nadere informatieINTEGRAAL DELIRIUM MANAGEMENT PROTOCOL INTENSIVE CARE VOLWASSENEN ERASMUS MC
INTEGRAAL DELIRIUM MANAGEMENT PROTOCOL INTENSIVE CARE VOLWASSENEN ERASMUS MC Flowchart 1: management van delirium, pijn en agitatie/sedatie ja specifieke indicatie voor sedatie nee! status epilepticus
Nadere informatieBEHANDELPROTOCOL CONTINUE PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden
DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie
Nadere informatieInhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.
Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt
Nadere informatieVerpleegkundige dossierbesprekingen. Evidence-based practice voor de dagelijkse praktijk
Verpleegkundige dossierbesprekingen Evidence-based practice voor de dagelijkse praktijk Agenda EBP in het AMC Verpleegkundige dossierbesprekingen Praktijkvoorbeeld EBP in de psychiatrie EBP is ook belangrijk
Nadere informatieINTEGRAAL DELIRIUM MANAGEMENT PROTOCOL INTENSIVE CARE VOLWASSENEN ERASMUS MC
INTEGRAAL DELIRIUM MANAGEMENT PROTOCOL INTENSIVE CARE VOLWASSENEN ERASMUS MC SAMENVATTING Delirium bij kritisch zieke patiënten dient te worden beschouwd als een vorm van vitaal orgaanfalen die, net als
Nadere informatieDelirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in twee delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 0 bij de Delirium-CAP. (II) Richtlijnen: De stappen
Nadere informatieHoe een delier herkennen?
Infobrochure Delier Inhoud Wat is een delier?. 3 Hoe een delier herkennen?. 3 Is een delier niet gewoon dementie?.4 Hoe behandelen we een delier?. 5 Wat kan u als familie doen?. 5 Meer info of vragen?.
Nadere informatie26/05/2015. Workshop assessment bij delier en depressie. Delirium. Screening. Delier? Vormen van delier
Workshop assessment bij delier en depressie Delirium Jessie De Cock Ergotherapeut Gerontoloog titel 2 Delier? Aandachts- en bewustzijnsstoornis Acuut en fluctuerend Verandering in cognitie of ontwikkeling
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieOseltamivir. Herjan Bavelaar AIOS MMB
Oseltamivir Herjan Bavelaar AIOS MMB Inhoudsopgave à Introduc5e à Globaal overzicht evidence algemene popula5e à IC- specifieke literatuur à Conclusie/ discussie Introduc5e Influenza Familie: Orthomyxoviridae
Nadere informatieCVVH & Antistolling Directe trombine remmers. Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019
CVVH & Antistolling Directe trombine remmers Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019 Casus; 74-jarige man Overname: Second opinion tav weaning difficulty na gecompliceerd beloop AVR mechano Voorgeschiedenis:
Nadere informatieKinderen met ADHD. Inhoudsopgave. Wat is de oorzaak van ADHD? Wat zijn de verschijnselen van ADHD?
Kinderen met ADHD Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is de oorzaak van ADHD? 1 Wat zijn de verschijnselen van ADHD? 1 Hoe wordt de diagnose ADHD gesteld? 2 Behandeling van ADHD
Nadere informatieRichtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017
Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieInformatiebrochure voor patiënten en familie. Acute verwardheid. I Autonome verzorgingsinstelling
Informatiebrochure voor patiënten en familie Acute verwardheid I Autonome verzorgingsinstelling IIInhoudsopgave Voorwoord 5 Wat is acute verwardheid of delier? 6 Oorzaken van acute verwardheid 7 Symptomen
Nadere informatieGezond ouder worden. Harmke Nijboer
Gezond ouder worden Harmke Nijboer Klinisch i Geriater Ik word vergeetachtig, zijn dit de eerste tekenen van dementie? De diagnose:samenhang g milde geheugenstoornissen en dementie Normale veroudering
Nadere informatieARIPIPRAZOLE TEVA JOUW HANDLEIDING INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS. (door de arts af te geven aan elke patiënt/verzorger)
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ARIPIPRAZOLE TEVA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan
Nadere informatieDoel. Achtergrond. Hiernaast kunnen (paranoïde) wanen voorkomen (1).
Doel Het geven van informatie over: het herkennen van een delier. het opsporen en behandelen van de lichamelijke oorzaak. medicamenteuze behandeling van de symptomen van een delier. niet-medicamenteuze
Nadere informatieOptimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson. Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein
Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein Een praktijkvoorbeeld Patient gebruikt Sinemet 125 mg 4dd 1 Wordt opgenomen in ziekenhuis: Levodopa/carbidopa
Nadere informatiePolyfarmacie bij ouderen
Polyfarmacie bij ouderen J O R I S S C H A K E L I N T E R N I S T- K L I N I S C H G E R I AT E R S T. E L I S A B E T H H O S P I TA A L 2 6 F E B R U A R I 2 0 1 2 Inhoud presentatie Deel 1: Achtergrondinformatie
Nadere informatiePatiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)
Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 20140024 Delier.indd 1 1 24-01-17 14:02 Acuut optredende verwardheid (delier) Wat is acuut optredende verwardheid
Nadere informatieThink sepsis! Namens de expertgroep sepsis Ingmar Waardenburg, huisarts Enter Jolein Huttenhuis, SEH-arts ZGT
Think sepsis! Namens de expertgroep sepsis Ingmar Waardenburg, huisarts Enter Jolein Huttenhuis, SEH-arts ZGT Wat is - volgens u - sepsis? Wat is volgens u sepsis? Mijn definitie... Een septische patiënt
Nadere informatieAnesthesie Gelrebreed
Trefwoord Pijnbestrijding Epidurale pijnbestrijding PCA (Patiënt Controlled Analgesia) PCA pomp (Numeric Rating Scale) Sedatiescore Bestemd voor Verpleegkundigen van de verpleegafdelingen waar patiënten
Nadere informatieDeze test werd ontwikkeld en aangewend om het medicatiemanagement en de verschillende aspecten hiervan te evalueren in de ambulante zorg.
Drug Regimen Unassisted Grading Scale (DRUGS) Edelberg HK, Shallenberger E, Wei JY (1999) Medication management capacity in highly functioning community living older adults: detection of early deficits.
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Paracetamol EG 500 mg tabletten Paracetamol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Paracetamol EG 500 mg tabletten Paracetamol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem
Nadere informatiePsychofarmaca bij d e de ouderen Waarom slikken zij? A D. D Hooghe Hooghe
Psychofarmaca bij de ouderen Waarom slikken zij? A. D Hooghe Psychofarmaca Benzodiazepines en aanverwanten Antidepressiva Antipsychotica Antipsychotica Assessment of antipsychotic prescribing in Belgian
Nadere informatieWanneer de vlag de lading niet meer dekt: over het gebruik van labels voor stoornissen
Wanneer de vlag de lading niet meer dekt: over het gebruik van labels voor stoornissen Het moeilijke kind stelt ons vragen: Wie is de volwassene is die hem of haar zo moeilijk vindt? Met welke ver(w)achtingen
Nadere informatieBehandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind
UMC St Radboud Behandeling van hemangiomen met bètablokkers (propranolol en timolol) bij uw kind Patiënteninformatie Bij uw kind is besloten of wordt overwogen om te starten met propranolol als behandeling
Nadere informatieAcuut optredende verwardheid (delier)
PSYCHIATRIE & PSYCHOLOGIE Acuut optredende verwardheid (delier) Informatie voor de patiënt, partner, familie en betrokkenen Acuut optredende verwardheid (delier) Uw partner, familielid, vriend of kennis
Nadere informatieACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN
ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen
Nadere informatieGIDS VOOR VOLWASSE N E N M E T A D H D HET T RA JECT VAN UW B E H A N D E L I N G
GIDS VOOR VOLWASSE N E N M E T A D H D HET T RA JECT VAN UW B E H A N D E L I N G VOORAF Uw arts heeft u een medicamenteuze behandeling voorgeschreven als hulp bij het onder controle brengen van de symptomen
Nadere informatieVroegsignalering bij dementie
Vroegsignalering bij dementie Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Contact: Connie Klingeman, Hogeschool Rotterdam c.a.klingeman@hr.nl
Nadere informatieANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER
ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER Deze aanpassingen aan de SPC en bijsluiter zijn valide op het moment van de beschikking van de commissie. Na de beschikking
Nadere informatieC2H5OH PROBLEMATIEK + BEHANDELING
C2H5OH PROBLEMATIEK + BEHANDELING INHOUDSOPGAVE WERKING OP DE HERSENEN ACUTE ALCOHOLINTOXICATIE ALCOHOL ONTHOUDINGSSYNDROOM DELIER BIJ ALCOHOL THIAMINE (DEFICIENTIE) WERKING OP DE HERSENEN EFFECTEN ALCOHOL
Nadere informatieSt. Thomas's Risk Assessment Tool In Falling Elderly Inpatients
St. Thomas's Risk Assessment Tool In Falling Elderly Inpatients (STRATIFY) Oliver, D., Britton, M., Seed, P., Martin, F. C., and Hopper, A. H. (1997) "Development and Evaluation of Evidence Based Risk
Nadere informatieEen kwestie van maatwerk
Medicamenteuze interventies ter vermindering van agressief gedrag Een kwestie van maatwerk Dr Rob Heerdink Pharmacoepidemiology & Clinical Pharmacology Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences Universiteit
Nadere informatieDiagnostiek pijnmeetinstrumenten
Diagnostiek pijnmeetinstrumenten Inleiding Pijnmeetinstrumenten zijn een hulpmiddel bij het bepalen van de pijnintensiteit en tevens nuttig om de effectiviteit van de pijnbestrijding (farmacologisch of
Nadere informatieSpinal cord injury Laura Cox Aios anesthesiologie
Spinal cord injury 26-02-2016 Laura Cox Aios anesthesiologie 5000 jaar geleden door Egyptische physicians eerste beschrijving van mogelijke neurogene shock in een patient met spinal cord injury:...he has
Nadere informatie