Praktijkbeschrijving deel 4 en 5

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Praktijkbeschrijving deel 4 en 5"

Transcriptie

1 Praktijkbeschrijving deel 4 en 5 van de Studiekeuzegesprekken bij grote groepen studenten van de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) OW A.W.A. Scheepers 9 april

2 Deel 4: Resultaatevaluatie Doel: inzicht geven in de effecten van het gekozen arrangement. 1. Inleiding De analyses van de data van het Studiekeuzegesprekken project bij RSM zijn voor een deel nog voorlopig. Dit komt doordat de gegevens over prestaties en uitval in het eerste jaar van de studie alleen nog voor het 1 e trimester voorhanden zijn. Resultaten van de eerste voorlopige Bindend Studieadvies ronde (tweede helft december) zijn wel bekend en inmiddels ook het aantal vroege studiestoppers, onder andere naar aanleiding van dit advies. De relatie tussen de factoren, gemeten met de online vragenlijst, is vastgesteld, maar de lange termijn effecten daarvan op de prestaties moeten nog uitgevoerd worden. Hieronder zullen de voorlopige resultaten gepresenteerd worden voorzover die nu al bekend zijn. Voor een goed begrip daarvan wordt eerst echter beschreven de manier waarop de procedure en de uitvoering van het project tot nu toe heeft plaatsgevonden. Hierbij worden drie stappen onderscheiden: 1. de resultaten van de afname van de online vragenlijst; 2. de wijze waarop de studiekeuzegesprekken zijn uitgevoerd; 3. de nog uit te voeren analyses van de lange termijn effecten. 2. Procedure en uitvoering Stap 1: Online vragenlijst voor alle vooraanmelders Alle studenten die zich vooraanmeldden via Studielink kregen een online vragenlijst aangeboden via een link die in de aanmeldingsprocedure van Studielink is opgenomen (zie bijlage 1). In deze vragenlijst zijn zeven factoren gemeten die verondersteld worden een relatie te hebben met de studieresultaten van studenten tijdens een wetenschappelijke opleiding. De vragenlijst kwam half april 2009 online en toegankelijk via Studielink. De vragenlijst is online gebleven zolang er nog aanmelders waren voor de opleiding Bedrijfskunde (tot en met september 2009). Informatie betreffende de zeven factoren is, voor zover mogelijk, van elke aanmelder voor studiejaar verzameld. Aanmelders die zich vóór half april al hadden aangemeld hebben de (link naar de) vragenlijst achteraf toegestuurd gekregen. De verzamelde gegevens via de vragenlijst én de Studielink gegevens (uit Studielink gedestilleerd via Business Objects) vormden de basis voor de selectie van aanmelders voor de groepsgesprekken. Alle studenten die de online vragenlijst invulden kregen de mededeling dat een aantal van hen uitgekozen zou worden voor studiekeuzegesprekken. Figuur 1 geeft aan hoe het verloop van aanmeldingen tot nu toe is geweest voor Bedrijfskunde bij RSM en de momenten wanneer aanmelders voor gesprekken zijn geselecteerd. 2

3 Figuur 1: Verloop van de aanmeldingen voor Bedrijfskunde RSM en momenten van uitnodiging voor SKG. Op 17 mei is een eerste groep geselecteerd voor groepsgesprekken. De gegevens van ruim 400 aanmelders tot dan toe zijn opgeschoond (dubbelingen weggehaald, onterechte invullers verwijderd). Vervolgens zijn aselect 176 aanmelders geselecteerd en uitgenodigd voor gesprekken op 23, 25 en 26 juni (vlak na de periode van eindexamens). Zie voor uitnodigingen en dergelijke bijlage 2. Op 10 juli is een tweede groep geselecteerd voor groepsgesprekken. De gegevens van iets minder dan 400 aanmelders (tussen 18 mei en 6 juli) zijn opgeschoond. Aselect zijn van deze groep 224 aanmelders uitgenodigd voor gesprekken op 11, 12 en 13 augustus. Tabel 1 geeft een overzicht van aantal uitgenodigden, aanwezigen en niet aanwezigen. Tabel 1: Respons op uitnodigingen voor SKG in juni en augustus. Datum Totaal uitgenodigd Aanwezig Niet opgekomen zonder bericht Geen reactie op uitnodiging Bericht van verhindering 23 juni juni juni Totaal juni augustus augustus augustus Totaal augustus Totaal Veel aanmelders hebben aangegeven dat zij niet konden komen. In juni deels vanwege herexamens en deels vanwege vakantieverblijf in het buitenland. In augustus waren er relatief meer berichten van verhindering, voor het grootste deel vanwege vakantieverblijf in het buitenland of vanwege vakantiewerk. 3

4 Stap 2: Informatieve studiekeuzegesprekken Het effect, dat bij de studiekeuzegesprekken van belang is, is of studenten met een studiekeuzegesprek een meer weloverwogen studiekeuze maken wanneer zij indringender geïnformeerd zijn over specifieke kenmerken van de studie en over studiesucces bepalende factoren, dan degenen die niet zo n gesprek hebben gehad (maar alleen op andere wijze voorlichting hierover hebben gehad). De gesprekken zijn gevoerd tijdens een gespreksronde in juni (zodat studenten in staat zijn zich eventueel te heroriënteren in hun studiekeuze) en in augustus (omdat veel studenten zich bij de opleiding pas in een laat stadium aanmelden). De aanwezige aanmelders namen deel in groepen van 10 à 15 voor een groepsgesprek. Op 23, 25 en 26 juni en op 11 augustus waren er telkens 2 groepen. Op 12 en 13 augustus was er 1 groep. Bij elke groep traden telkens 2 mentoren (ouderejaars studenten) op als gespreksleiders. De gesprekken begonnen om uur en eindigden uiterlijk om uur (met een lunch van ongeveer 45 minuten). Tijdens de groepsgesprekken werden de aanwezigen opgedeeld in teams (3 of 4 per groep). Elk team voerde opdrachten uit en speelde tegen de andere teams in de groep (zie ook de bijlagen 3 en 4 en de Praktijkbeschrijving): - een teamopdracht waarbij algemene kennisvragen beantwoord moesten worden; - een SWOT analyse waarbij aan de hand van beschrijvingen van 3 ondernemingen een rangorde moest worden aangebracht. De bevinden moesten mondeling gepresenteerd worden; - een triviantspel waarbij vragen in verschillende categorieën beantwoord en bediscussieerd moesten worden. De categorieën representeerden deels kenmerken van de opleiding Bedrijfskunde en deels de zeven studie succesfactoren zoals die ook in de online vragenlijst aan de orde kwam De opdrachten verhelderden al doende typische kenmerken van de studie (o.a. werken in teams en het competitie-element), inhoudelijke kenmerken en inzicht in studiesuccesfactoren. De gesprekken werden afgesloten met een toelichting over de achtergrond van de gesprekken en de opdrachten. Deelnemers vulden een exit-enquête in (zie bijlage 5) en kregen een presentje (een USB-stick). Zoals bij stap 1 is aangegeven is een deel van de aanmelders niet uitgenodigd voor een gesprek: zij vormen de controlegroep die het mogelijk maakt om een effectmeting uit te voeren. Stap 3: Lange termijn visie In flankerend onderzoek wordt onderzocht welke factoren precies een voorspellende waarde hebben voor studie-uitval. Met deze gegevens kan in de toekomst nog nauwkeuriger worden voorspeld welke studenten een grote kans hebben op uitval. Hierdoor kan het zijn dat in de toekomst een andere selectie wordt gemaakt van studenten die voor de groepsgesprekken op de instelling worden uitgenodigd. Het prognostische model kan ook door andere opleidingen (met veel studenten) worden getest. Indien het model elders evenveel voorspellende waarde heeft voor uitval kan de methodiek die in dit project wordt uitgetest zeer bruikbaar zijn voor andere opleidingen met grote aantallen voorinschrijvers. 3. Effectmetingen en de eerste resultaten 3.1. Eenkelvoudige effecten van de onafhankelijke factoren op de afhankelijke factoren Schematisch weergegeven beoogd het project de effectmetingen te ordenen volgens het schema in figuur 2. In de onderhavige rapportage kan, gezien het tijdsverloop, alleen nog aandacht besteed worden aan de cellen waarin de kruisjes zijn aangegeven. In het navolgende worden deze effecten systematisch besproken, voor zover effecten te onderscheiden zijn. 4

5 Figuur 2: Schematisch overzicht van de beoogde effectmetingen in het RSM SKG project. A. De online vragenlijst Van alle Studielink aanmelders voor de Bachelor studie Bedrijfskunde heeft 64% de online vragenlijst ingevuld. De 36% die de vragenlijst niet hebben ingevuld wordt voor een groot deel gevormd door degenen die zich al vóór half april 2009, toen de vragenlijst via een link in Studelink was gezet, hadden aangemeld. Deze groep is alsnog verzocht de vragenlijst in te vullen, maar aan dat verzoek heeft slechts ongeveer eenderde gevolg gegeven. Van degenen die zich ná half april 2009 hebben aangemeld heeft ongeveer 75% de vragenlijst ingevuld. A1. Invullers van de online vragenlijst hebben uiteindelijk vaker niet ingeschreven (18,8%) dan niet invullers (7,4%). Dit effect zien we over de gehele linie, maar vooral bij vroege en reguliere aanmelders (zie tabel 2). Aanmelders die de vragenlijst hebben ingevuld lijken een scherpere studiekeuze te maken. Tabel 2: Wel of niet online vragenlijst ingevuld bij aanmelding en inschrijvingstatus. aanmeldperiode zeer vroeg (nov t/m mrt) vroeg (april mei) regulier (juni juli) invulling SKG vragenlijst wel of niet definitieve inschrijver wel inschrijver niet inschrijver Totaal wel SKG vragenlijst ingevuld 100.0%.0% 63 niet SKG vragenlijst ingevuld 94.5% 5.5% 110 Total 96.5% 3.5% 173 wel SKG vragenlijst ingevuld 75.3% 24.7% 227 niet SKG vragenlijst ingevuld 94.9% 5.1% 99 Total 81.3% 18.7% 326 wel SKG vragenlijst ingevuld 80.3% 19.7% 249 niet SKG vragenlijst ingevuld 94.7% 5.3% 95 Total 84.3% 15.7% 344 5

6 laat (aug sept) wel SKG vragenlijst ingevuld 85.5% 14.5% 83 niet SKG vragenlijst ingevuld 85.4% 14.6% 41 Total 85.5% 14.5% 124 A2. De uitval op korte termijn is, op het moment van meting op 22 februari 2010, bij niet invullers van de online vragenlijst nauwelijks hoger dan bij wel invullers: respectievelijk 14,6% en 14,3% van de daadwerkelijk ingeschrevenen (zie tabel 3). Tabel 3: Wel of niet online vragenlijst ingevuld en vroege uitval. soort SL inschrijving wel SKG vragenlijst ingevuld invulling SKG vragenlijst niet SKG vragenlijst ingevuld wel SL inschrijver BDK 85.7% 85.4% 85.6% SL inschrijver maar vroege uitval t/m 22 feb % 14.6% 14.4% Totaal 100% (505) 100% (323) 100% (828) A3. Tabel 4 laat zien dat de prestaties na de 1 voorlopige BSA ronde nauwelijks verschillen per categorie. Ook bij de gemiddeld behaalde ECTS is er geen statistisch significant tussen de groepen (tabel 5). Tabel 4: Wel of niet ingevuld SKG online vragenlijst en categorie BSA advies bij tussentijds BSA dec SKG vragenlijst ingevuld BSA advies bij tussentijds BSA dec 2009 GOED REDELIJK MATIG SLECHT niet SKG vragenlijst 44,7% 22,0% 16,1% 17,1% 100% (304) wel SKG vragenlijst 44,2% 23,7% 18,3% 13,9% 100% (482) Totaal 44,4% 23,0% 17,4% 15,1% 100% (786) Tabel 5: Wel of niet ingevuld SKG online vragenlijst en totaal ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 SKG vragenlijst ingevuld Mean N Std. Deviation niet SKG vragenlijst 9, ,065 wel SKG vragenlijst 9, ,790 Totaal 9, ,894 Total Totaal B. Eindcijfers VWO In de vragenlijst is gevraagd om de schoolexamencijfers van Wiskunde, Economie, Management & Organisatie, Nederlands en Engels in te vullen. Voor zover deze cijfers niet beschikbaar waren is gevraagd naar de cijfers die voor deze vakken op 5 VWO zijn gehaald. B1. Bij een vergelijking van de gemiddelde cijfers behaald op het VWO (zowel cijfers in 5 VWO en cijfers bij het schoolexamen) blijkt dat er tussen de verschillende groepen aanmelders dan wel tussen degenen die zich daadwerkelijk hebben ingeschreven en degenen die zich niet hebben ingeschreven slecht bij één VWO vak een statistisch significant verschil voor te doen: bij het vak Economie 1,2. Degenen die zich daadwerkelijk hebben ingeschreven scoren systematisch hoger (gemiddeld 6,6) dan degenen die zich niet hebben ingeschreven (gemiddeld 6,3) 1. Bij Wiskunde A1,2 zien we ook een verschil in die richting, maar dat is niet statistisch significant. Blijkbaar besluiten aanmelders met een lager score voor Economie 1,2 vaker om toch maar niet de studie bedrijfskunde te gaan doen. B2. Bij de vergelijking van de VWO cijfers (m.n. bij de schoolexamens) scoren de vroege uitvallers gemiddeld systematisch lager bij Wiskunde A1,2 (6,2), Economie 1,2 (6,3) en bij Management en Organisatie (6,4) in vergelijking met de niet uitvallers (respectievelijk 6,6; 6,6 en 6,7) 2. Studenten die al in een vroeg stadium stoppen met Bedrijfskunde hebben een lagere score op de VWO vakken Wiskunde A1,2, Economie 1,2 en M&O, mogelijk omdat zij al snel ervaren dat zij dan ook moeite hebben met de Bedrijfskunde vakken in semester 1 (Wiskunde, Inleiding in de Bedrijfskunde, Methodologie en Gedrag in Organisaties). 1 T-test, assuming unequal variances, sign. (2-tailed) = T-tests, assuming unequal variance, sign. (2-tailed =.027 (Wiskunde A1,2),.006 (Economie 1,2),.043 (M&O). 6

7 B3. De correlatiematrix in bijlage 6 toont dat er een sterke positieve samenhang is tussen (met name) schoolexamencijfers voor schoolexamencijfers voor vakken en cijfers voor 1 e semester vakken bij Bedrijfskunde. Uitzonderingen zijn de VWO vakken Wiskunde B1,2 en Economie 1. Ditzelfde beeld komt naar voren bij de verschillen tussen gemiddelde VWO cijfers in de verschillende tussentijdse BSA categorieën (zie bijlage 7). Opvallend is dat ook de taalvakken Engels en Nederlands een duidelijke invloed hebben, Hieruit blijkt een sterke positieve samenhang tussen prestaties voor individuele vakken op het VWO en prestaties in de 1 e tentamenronde bij Bedrijfskunde. C. Demografische gegevens en verwachtingen van ouders Voor de onderhavige analyse zijn de demografische gegevens beperkt tot de etniciteit van de aanmelders. De verwachtingen van de ouders zijn gemeten met de vragenlijst items 13a tot en met 13d. Een factoranalyse en betrouwbaarheidsanalyse leverden op een schaalbare factor op met een voldoende betrouwbaarheid (zie bijlage 8), die als werktitel PE-scale heeft gekregen (parents expectancy scale). C1. Tabel 6 laat zien dat het aandeel aanmelders dat zich uiteindelijk toch niet inschrijft voor de studie bij de niet-westers allochtonen duidelijk hoger is als bij de autochtonen en bij de westers allochtonen. Wat betreft de betrokkenheid bij en verwachting van de ouders over de studie van de aanmelders is er geen verschil gevonden wat betreft al dan niet definitief inschrijven voor de studie Tabel 6: Etniciteit en inschrijving. wel of niet definitieve inschrijver etniciteit autochtoon westers allochtoon niet westers allochtoon wel inschrijver 84.6% 87.9% 70.0% niet inschrijver 15.4% 12.1% 30.0% Totaal 100% (434) 100% (33) 100% (150) C2. Wat betreft vroege uitvallers zien we tussen de groepen met een verschillende etnische achtergrond nauwelijks verschillen (zie tabel 7). De betrokkenheid van de ouders en hun verwachtingen ten aanzien van de opleiding van hun kind leveren geen statistisch significante verschillen op wat betreft vroeg uitval. Tabel 7: Etniciteit en vroege uitval. wel of niet definitieve inschrijver autochtoon westers allochtoon niet westers allochtoon wel SL inschrijver BDK 85.3% 89.7% 88.6% SL inschrijver maar vroege uitschrijver tm 22 feb % 10.3% 11.4% Totaal 100% (367) 100% (29) 100% (105) C3. De etnische achtergrond van Studenten maakt wel uit bij de prestaties in de eerste tentamenronde. Tabel 8 laat zien dat allochtone studenten gemiddeld minder ECTS hebben gehaald na de eerste tentamenronde dan de autochtone studenten. Dat uit zich ook in de categorieën van het 1 e tussentijdse BSA (tabel 9). De verschillen zijn niet statistisch significant tussen autochtone studenten en westers allochtone studenten en ook niet tussen westers allochtone studenten en niet westers allochtone studenten. Het statistisch significante verschil treedt op tussen autochtone studenten en niet westers allochtone studenten 3. De betrokkenheid en verwachtingen van ouders hebben geen statistisch significant effect op de prestaties van de ingeschreven studenten bij de 1 e tentamenrondes en op de BSA adviezen. Tabel 8: Etniciteit en totaal ECTS bij tussentijds BSA dec Etnic Mean N Std. Deviation Autochtoon Westers allochtoon niet westers allochtoon Total T-test, assuming unequal variances, sign. (2-tailed) =

8 Tabel 9: Etniciteit en BSA advies bij tussentijds BSA dec BSA advies bij tussentijds BSA dec 2009 etniciteit autochtoon westers allochtoon niet westers allochtoon SLECHT: 0 ECTS 11.4% 14.3% 22.5% MATIG: 3-6 ECTS 16.2% 25.0% 23.5% REDELIJK: 7-11 ECTS 23.6% 21.4% 24.5% GOED: ECTS 48.7% 39.3% 29.4% Total 100% (351) 100% (28) 100% (102) D. Extra-curriculaire activiteiten tijdens de vooropleiding De aanmelders is gevraagd of zij tijdens de vooropleiding bijzondere extra-curriculaire activiteiten hebben uitgevoerd (met een minimale omvang van 3 tot 4 uur per week). D1. Extra curriculaire activiteiten tijdens het VWO lijken niet erg veel invloed te hebben op de keuze om uiteindelijk wel of niet voor Bedrijfskunde in te schrijven (tabel 10). Het grootste verschil bij de categorie anders. Activiteiten in deze categorie betreffen voor het overgrote deel bijbaantjes (bijv. in horeca of supermarkt). Aanmelders die veel tijd spendeerden aan deze activiteit hebben vaker uiteindelijk toch niet voor Bedrijfskunde gekozen. Tabel 10: Extra-curriculaire activiteiten op VWO en al dan niet definitief ingeschreven voor Bedrijfskunde. Extra curriculaire activiteit VWO Wel of niet definitief ingeschreven Wel inschrijver Niet inschrijver Bestuurs- of commissiewerk 10.9% 14.0% 11.4% Topsport 16.7% 14.0% 16.2% Muziekopleiding aan het conservatorium 0.4% 0.0% 0.3% Minimaal 2 extra vakken op het VWO 30.7% 28.0% 30.2% Vakken op een hogeschool of universiteit gevolgd 1.3% 6.0% 2.1% Eigen bedrijf geleid 3.0% 4.0% 3.6% Anders 23.6% 30.8% 24.7% D2. De mate waarin studenten extra-curriculaire activiteiten op het VWO uitvoerden heeft blijkbaar wel effect op de vroege uitval (tabel 11). Onder de vroege uitvallers hebben beduidend minder studenten topsport bedreven en op het VWO extra vakken gevolgd. Bij de andere vakken zien we ook wel dergelijke verschillen, maar die zijn minder groot of miniem. Toch kunnen we wellicht stellen dat veel topsport en veel aandacht voor extra vakken op het VWO de kans op vroege uitval verkleint. Tabel 11: Extra-curriculaire activiteiten op VWO envroege uitval. Inschrijvingsstatus Extra curriculaire activiteit VWO SL inschrijver maar Wel SL inschrijver BDK vroege uitschrijver Totaal tm 22 feb 2010 Bestuurs- of commissiewerk 11.2% 8.8% 10.9% Topsport 18.2% 7.4% 16.7% Muziekopleiding aan het conservatorium 0.2% 1.5% 0.4% Minimaal 2 extra vakken op het VWO 32.4% 20.6% 30.7% Vakken op een hogeschool of universiteit gevolgd 1.5% 0.0% 1.3% Eigen bedrijf geleid 3.7% 2.9% 3.6% Anders 24.2% 20.0% 23.6% D3. Hoewel niet in elk van de gevallen statistisch significant, lijkt het er op dat extra-curriculaire activiteiten op het VWO een invloed hebben op de prestaties in de eerste tentamenronde. Het betreft dat vooral het runnen van een eigen bedrijf, maar ook bestuurs- of commissiewerk en extra vakken op het VWO. De richting van het effect is wellicht wat verrassend. Studenten die op het VWO veel tijd besteedden aan een eigen bedrijf of aan bestuurs- of commissiewerk hebben gemiddeld minder ECTS gehaald. Alleen studenten die extra vakken volgden op het VWO haalden gemiddeld meer ECTS. Dit beeld is ook terug te zien bij de uitgebrachte 1 e voorlopige BSA adviezen (zie bijlage 9). Totaal 8

9 E. Institutional commitment (motivatie) Er zijn 6 vragen gesteld over de motieven om te keizen voor de studie Bedrijfskunde aan de EUR. Analyse van deze 6 vragen geeft aan dat we hier 2 schalen kunnen onderscheiden (zie bijlage 10). Bij de analyses zijn echter ook de afzonderlijke items/motieven bekeken. E1. Tabel 13 en 14 laten zien dat zowel de mate van intrinsieke motivatie als de mate van extrinsieke motivatie nauwelijks uitmaakt voor het besluit als dan niet definitief in te schrijven voor de studie. Wanneer we naar de individuele items kijken blijkt dat het motief betreffende goede kansen op de arbeidsmarkt en het motief dat de inhoud goed aansluit bij de interesses wel wat verschil maakt. Degenen die alsnog afzien van inschrijving scoren hoger op het arbeidsmarktmotief (statistisch significant: t-test.046) en lager op het interesse motief (net niet statistisch significant: t-test.070). Tabel 12: Extra-curriculaire activiteiten op VWO en gemiddeld behaalde ECTS na tentamenronde 1. Extra-curriculaire activiteit Mean N Std. Deviation F Sign. Bestuurs- of commissiewerk Topsport Muziekopleiding aan het conservatorium Minimaal 2 extra vakken op het VWO Vakken op een hogeschool of universiteit gevolgd Eigen bedrijf geleid Anders Tabel 13: Wel of niet inschrijven en extrinsieke motivatie. Categorie extrinsieke motivatie Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee wel of niet definitieve inschrijver wel inschrijver niet inschrijver low (2-7) 82.6% 17.4% 100% (213) average (8) 86.9% 13.1% 100% (168) high (9-10) 79.1% 20.9% 100% (201) Totaal 82.6% 17.4% 100% (582) Tabel 14: Wel of niet inschrijven en intrinsieke motivatie. Categorie intrinsieke motivatie wel of niet definitieve inschrijver wel inschrijver niet inschrijver low (4-8) 81.4% 18.6% 100% (199) average (9) 84.7% 15.3% 100% (124) high (10) 82.6% 17.4% 100% (258) Totaal 82.6% 17.4% 100% (581) Totaal Totaal E2. Zoals de tabellen 15 en 16 illustreren verschillen studenten en vroege uitvallers nauwelijks van elkaar wat betreft intrinsieke en extrinsieke motivatie. Ook op itemniveau zijn er geen statistisch significante verschillen wat betreft de motivationele factoren voor vroege uitvallers. Tabel 15: Vroege uitvallers en extrinsieke motivatie. 9

10 Categorie extrinsieke motivatie wel SL inschrijver BDK soort SL inschrijving SL inschrijver maar vroege uitschrijver tm 22 feb 2010 low (2-7) 86.9% 13.1% 100% (176) average (8) 83.6% 16.4% 100% (146) high (9-10) 86.8% 13.2% 100% (159) Totaal 85.9% 14.1% 100% (481) Total Tabel 16: Vroege uitvallers en intrinsieke informatie. Categorie intrinsieke motivatie wel SL inschrijver BDK soort SL inschrijving SL inschrijver maar vroege uitschrijver tm 22 feb 2010 low (4-8) 85.2% 14.8% 100% (162) average (9) 87.6% 12.4% 100% (105) high (10) 85.4% 14.6% 100% (213) Totaal 85.8% 14.2% 100% (480) E3. We vinden geen statistisch significante verschillen tussen BSA categorieën wat betreft de mate van intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie, zowel op schaalniveau als op itemniveau. Ook niet met betrekking tot de behaalde behaalde ECTS maakt de mate van intrinsieke of extrinsieke motivatie niet uit (zie tabellen 17 en 18). Total Tabel 17: Totaal behaalde ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 en extrinsieke motivatie. Categorie extrinsieke motivatie Mean N Std. Deviation low (2-7) average (8) high (9-10) Total Tabel 18: Totaal behaalde ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 en intrinsieke motivatie. Categorie intrinsieke motivatie Mean N Std. Deviation low (4-8) average (9) high (10) Total F. Verwachting en optimisme over toekomstige studieresultaten Aan de aanmelders is gevraagd hoeveel uur per week zij aan de studie te gaan besteden en ook wat ze van hun studieprestaties in het eerste jaar verwachten. F1. De inschatting van het aantal uren dat aan de studie besteedt gaat worden verschilt niet tussen groep die uiteindelijk inschreef voor de studie en de groep die uiteindelijk toch niet definitief inschreef voor de studie Bedrijfskunde (beide groepen gemiddeld ongeveer 38 uur per week). Wat betreft de verwachte studieprestaties blijkt dat van degenen die zich uiteindelijk niet hebben ingeschreven een duidelijk grotere groep meent dat ze zeer goed kunnen presteren in één jaar in vergelijking met degenen die zich wel definitief hebben ingeschreven. De niet inschrijvers lijken wat minder realistisch in de inschatting van hun toekomstige prestaties dan de wel inschrijvers (zie tabel 19). Tabel 19: Wel of niet definitieve inschrijving en verwachting studieprestaties. wel of niet Wat verwacht je van jouw studieprestaties in het eerste jaar? Total 10

11 definitieve inschrijver Ik haal minimaal de helft van de vakken in het eerste jaar Ik haal minimaal drie kwart van de vakken in het eerste jaar Ik haal alle vakken in het eerste jaar wel inschrijver 6,9% 56,7% 36,5% 100% (480) niet inschrijver 6,9% 41,6% 51,5% 100% (101) Totaal 6,9% 54,0% 39,1% 100% (581) F2. Hoewel de huidige actieve studenten ten opzichte van de vroege uitvallers de geplande tijdsbesteding per week iets hoger inschatten (gemiddeld ruim 37 uur per week) dan de vroege uitvallers (gemiddeld ruim 35 uur) zijn hier geen systematische (significante) verschillen. Ook het verwachtingspatroon over de prestaties in het eerste jaar verschilt niet wezenlijk (zie tabel 20). Tabel 20: Verwachtingen prestaties 1 e jaar en vroege uitval. soort SL inschrijving 16.) Wat verwacht je van jouw studieprestaties in het eerste jaar? Ik haal minimaal de helft van de vakken in het eerste jaar Ik haal minimaal drie kwart van de vakken in het eerste jaar Ik haal alle vakken in het eerste jaar Totaal wel SL inschrijver BDK 6,8% 55,9% 37,3% 100% (413) SL inschrijver maar vroege uitschrijver tm 22 feb ,5% 61,2% 31,3% 100% (67) Totaal 6,9% 56,7% 36,5% 100% (480) F3. Analyses geven aan dat er geen correlatie is tussen het voorgenomen aantal studie-uren per week en de behaalde ECTS na 1 trimester (dit zegt natuurlijk niet alles over het werkelijk aantal besteedde uren aan de studie per week). Ook de verschillen in verwachting ten aanzien van de studieprestaties in het eerste jaar levert geen verschillen op in de geleverde prestatie in de 1 e tentamenronde. Zowel wat betreft totaal behaald ECTS als wat betreft de BSA adviezen zijn hier geen verschillen. G. Activiteiten die studenten naast hun studie willen doen G1. Tabel 21 laat zien hoeveel uren gemiddeld de aanmelders denken te gaan besteden aan nevenactiviteiten tijdens de studie. De verschillen tussen wel inschrijvers en niet inschrijvers zijn niet noemenswaardig en niet statistisch significant. De N laat zien dat sport en een baantje zonder raakvlak met de studie het meest nagestreefd wordt, gevolgd door het uitgaan met medestudenten. Een baantje bij de opleiding of activiteiten in medezeggenschapsorganen zijn het minst populair. Tabel 21. Inschatting van aanmelders van te besteden uren aan nevenactiviteiten tijdens de studie en wel of niet definitief ingeschreven. wel of niet definitieve inschrijver wel inschrijver niet inschrijver Total Sporten Meedoen aan activiteiten van een studentenvereniging Gemiddeld aan uren per week voor Een baantje bij de opleiding Een baantje zonder raakvlak met mijn studie Actief zijn in medezeggenschapsorganen van de opleiding Uitgaan met medestudenten Mean 6,08 4,54 6,70 8,19 1,18 7,82 N Mean 5,41 3,33 8,47 8,15 1,76 6,07 N Mean 5,96 4,33 7,02 8,18 1,28 7,51 N G2. Nog actieve studenten in de studie en vroege uitvallers verschillen nauwelijks wat betreft het aantal uren dat zij aan nevenactiviteiten willen besteden, behalve wanneer het gaat om de tijd die men wil besteden aan uitgaan met studenten. Vroege uitvallers planden (statistisch) significant meer uren per week voor het uitgaan met studenten dan de nog actieve studenten. Tabel 22. Inschatting van aanmelders van te besteden uren aan nevenactiviteiten tijdens de studie en vroege uitvallers. 11

12 soort SL inschrijving Sporten Meedoen aan activiteiten van een studentenvereniging Gemiddeld aan uren per week voor Een baantje bij de opleiding Een baantje zonder raakvlak met mijn studie Actief zijn in medezeggenschapsorganen van de opleiding Uitgaan met medestudenten* wel SL inschrijver BDK 6,20 4,55 6,68 8,31 1,26 6,73 SL inschrijver maar vroege uitschrijver tm 5,33 4,50 6,88 7,39,54 12,90 22 feb 2010 * F-waarde 4.916, significantie =.027. G3. Tabel 23 laat zien dat het vooral studenten die veel tijd dachten te besteden aan sport en activiteiten van een studentenvereniging, systematisch minder ECTS gehaald hebben na 1 tentamenronde. Interessant is dat de tabel ook laat zien dat studenten die meer uren willen sporten ook meer mee willen doen bij een studentenvereniging en ook meer uren willen uitgaan, maar dan ook meer uren denken te gaan besteden aan medezeggenschapsactiviteiten. Uren besteedt aan een baan buiten de opleiding en aan een baan bij de opleiding fungeren als communicerende vaten. Tenslotte is opvallend dat er géén directe samenhang is tussen het aantal behaalde ECTS en de uren die men zich voornam met medestudenten uit te gaan 4. Tabel 23. Inschatting van aanmelders van te besteden uren aan nevenactiviteiten tijdens de studie enstudiepresaties in 1 e tentamenronde. Sporten Meedoen aan activiteiten van een studentenvereniging Een baantje bij de opleiding Een baantje zonder raakvlak met mijn studie Actief zijn in medezeggenschapsorganen van de opleiding Uitgaan met medestudenten Totaal ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 Pearson Correlation -,128(*) Sig. (2-tailed),013 Sporten N 376 Pearson Correlation -,178(*),161(*) Sig. (2-tailed),015,019 N Meedoen aan activiteiten van een studentenvereniging Pearson Correlation,001 -,057,085 Sig. (2-tailed),988,440,323 Een baantje bij de opleiding N Pearson Correlation,005,069,015 -,405(**) Sig. (2-tailed),933,217,839,000 N Een baantje zonder raakvlak met mijn studie Pearson Correlation -,115,094,274(**),466(**) -,088 Sig. (2-tailed),235,288,003,000,350 N Actief zijn in Mede zeggenschapsorganen van de opleiding Pearson Correlation -,081,153(**),401(**),124,059,095 Sig. (2-tailed),190,006,000,114,359,306 N * Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed). ** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). H. Studievaardigheden tijdens VWO Aanmelders is gevraagd (op een 5-puntschaal) hoe goed zij op het VWO konden leren, plannen, hoofd van bijzaken konden onderscheiden en in hoeverre zij hulp en ondersteuning bij het leren nodig 4 De vroege uitvallers zijn dan over het algemeen al gestopt en zitten niet bij de groep die ECTS gehaald hebben. 12

13 hadden. De items lijken, blijkens een factoranalyse, wel eenzelfde factor te representeren, maar levert geen eenduidige betrouwbare schaal op. We behandelen de verschillende onderdelen daarom apart. H1. Een statistische analyse geeft aan dat niet inschrijvers meenden dat het het leren het minder gemakkelijk af ging dan de uiteindelijke wel inschrijver. Wat betreft de overige studievaardigheden zijn er geen statistisch significante verschillen. H2. Wat betreft vroege uitvallers en de nog actieve studenten in de studie zijn er geen statistisch significante verschillen wat betreft VWO studievaardigheden geconstateerd. H3. Tabel 25 laat zien dat men meer hulp en ondersteuning nodig had naarmate het leren minder gemakkelijk ging, men minder goed kon plannen en men minder goed hoofd- en bijzaken kon onderscheiden. Hoe beter men vindt dat men op het VWO kon plannen en hoofd en bijzaken kon onderscheiden, hoe meer ECTS behaald zijn na 1 trimester. Ook blijkt dat hoe meer ondersteuning en hulp men nodig vond te hebben op het VWO, hoe minder ECTS men behaalde (tabel 25). Tabel 24: Wel of niet ingeschreven en studievaardigheden VWO. wel of niet definitieve inschrijver Het leren ging me gemakkelijk af op het VWO* Het plannen ging me gemakkelijk op het VWO Ik kon goed hoofd- en bijzaken onderscheiden tijdens het leren op het VWO Ik heb op het VWO veel hulp / ondersteuning nodig gehad bij het leren wel inschrijver 3,99 3,58 3,93 1,75 niet inschrijver 3,74 3,55 4,07 1,91 * F-waarde 7.685, sign. =.006 Tabel 25: Correlaties tussen VWO studievaardigheden en behaalde ECTS in 1 e tentamenronde studie Bedrijfskunde. Het leren ging me gemakkelijk af op het VWO Het plannen ging me gemakkelijk op het VWO Ik kon goed hoofd- en bijzaken onderscheiden tijdens het Ik heb op het VWO veel hulp / ondersteuning nodig gehad b ** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). * Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed). Totaal ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 Het leren ging me gemakkelijk af op het VWO Pearson Correlation,074 Sig. (2-tailed),118 N 447 Pearson Correlation,158(**),223(**) Sig. (2-tailed),001,000 Het plannen ging me gemakkelijk op het VWO N Pearson Correlation,107(*),427(**),305(**) Sig. (2-tailed),023,000,000 N Ik kon goed hoofd- en bijzaken onderscheiden tijdens het Pearson Correlation -,186(**) -,335(**) -,106(*) -,211(**) Sig. (2-tailed),000,000,013,000 N Het belang van de studievaardigheden op het VWO en de eerste prestaties bij Bedrijfskunde blijkt ook uit de BSA adviezen. Tabel 26 geeft aan dat er significante verschillen zijn per BSA categorie in de mate waarin met kon plannen en ondersteuning nodig had. Tabel 26: BSA categorieen en gemiddelde scores op VWO studievaardigheden. BSA advies bij tussentijds BSA dec 2009 Het leren ging me gemakkelijk af op het VWO Het plannen ging me gemakkelijk op het VWO* Ik kon goed hoofden bijzaken onderscheiden tijdens het leren op het VWO Ik heb op het VWO veel hulp / ondersteuning nodig gehad bij het leren** SLECHT: 0 ECTS 3,80 3,28 3,69 2,16 MATIG: 3-6 ECTS 4,04 3,49 3,89 1,76 REDELIJK: 7-11 ECTS 3,93 3,56 3,96 1,79 GOED: ECTS 4,05 3,72 3,97 1,64 * F-waarde 3.867, sign. =.009 ** F-waarde 6.844, sign. =

14 I. De studiekeuzegesprekken en prestaties na 1 tentamenronde. Na elk van de gespreksbijeenkomsten zijn er (anoniem) exit enquêtes ingevuld. Tabel 27 geeft een overzicht. Op bijna alle vragen is tamelijk ongevarieerd zeer instemmend geantwoord. Dit duidt erop dat het doel van de studiekeuzegesprekken bereikt is: meer duidelijkheid over kenmerken van de studie, de inhoud van de studie en de succes- en uitvalfactoren bij de studie. Alleen op de vraag of de dag was zoals men dat verwachtte is vaak minder instemmend gereageerd. Bij navraag bleek dat velen eigenlijk toch een soort veredelde voorlichtingsbijeenkomst hadden verwacht en veel minder een inhoudelijke verduidelijking van de studie. Tabel 27: Gemiddelde scores op de exit enquete vragen met een 5 punts antwoordschaal waarbij 1 = helemaal niet; 2 = niet helemaal; 3 = neutraal; 4 = 4 een beetje; 5 = helemaal wel. Datum Zijn de elementen Vind je dat je op Heb je een beter van de studie bedrijfskunde, zoals je deze dag wat meer idee gekregen of Ben je tevreden over het Is de dag geweest over de studie de studie bedrijfskunde voor verloop van de zoals je dat verwachtte? tegengekomen, die vandaag bent bedrijfskunde te weten bent gekomen? keuze is? jou een goede dag? zoals je dacht dat ze zouden zijn? 11 augustus ,13 4,03 4,37 3,67 4,40 12 augustus ,14 4,29 4,50 4,36 3,93 13 augustus ,18 4,45 4,55 4,18 4,64 23 juni ,76 4,29 4,33 4,29 4,67 25 juni ,03 4,39 4,16 4,19 4,68 26 juni ,95 4,26 4,47 3,84 4,32 Totaal 3,11 4,26 4,36 4,05 4,47 I1. In tabel 28 is te zien dat degenen die hebben deelgenomen aan de studiekeuzegesprekken bijna allemaal ook uiteindelijk zijn begonnen aan de studie. De gesprekken hebben blijkbaar nauwelijks geleid tot een heroverweging van de studiekeuze. Degenen die niet waren uitgenodigd en degenen die niet op de uitnodiging hebben gereageerd of zonder bericht niet gekomen zijn (na een aanvankelijke toezegging) hebben in veel grotere mate hun studiekeuze heroverwogen. Tabel 28: Reactie uitnodiging studiekeuzegesprek en inschrijvingsstatus. wel of niet definitieve inschrijver reactie SKG uitnodiging wel inschrijver niet inschrijver Totaal aanwezig 95,2% 4,8% 100% (125) NO met bericht 89,2% 10,8% 100% (166) NO zonder bericht, zou komen 71,4% 28,6% 100% (21) niet gereageerd op uitnodiging 84,5% 15,5% 100% (71) nvt: niet uitgenodigd 82,7% 17,3% 100% (588) Het vermoeden is dat degenen die (op vrijwillige basis) aan de gesprekken hebben deelgenomen op voorhand al een veel gemotiveerdere studiekeuze hadden gemaakt. Verdere analyses zullen dit vermoeden nog moeten onderzoeken. Het zou wel kunnen betekenen dat vrijwillige studiekeuzegesprekken juist diegenen aantrekken die al een gemotiveerde keuze hebben gedaan. Degenen, waarvoor de studiekeuzegesprekken eigenlijk bedoeld zijn (namelijk diegenen die nog niet een goed overwogen studiekeuze hebben gedaan) worden niet bereikt omdat juist deze groep minder gemotiveerd is om extra informatie over de studie te verzamelen. I2. Tabel 29 laat zien dat de minste vroege uitval plaatsvond bij de studenten die aanwezig waren bij de gesprekken. De verschillen zijn echter gering, vooral vergeleken met de controlegroep ( nvt: niet uitgenodigd). Eén groep studenten vertoont wel een duidelijk hogere uitval, namelijk de groep studenten die op de uitnodiging niet gereageerd heeft. Deze groep was blijkbaar niet erg geïnteresseerd in, of gemotiveerd om, verdere informatie te krijgen over de studie en hun keuze daarvoor. Dit past in het vermoeden zoals hierboven bij I1 geformuleerd. 14

15 Tabel 29: SKG gesprekken en vroege uitval. reactie SKG uitnodiging inschrijvingstatus actieve studenten vroege uitschrijver (t/m 22 feb 2010) aanwezig 88,2% 11,8% 100% (119) NO met bericht 87,2% 12,8% 100% (148) NO zonder bericht, zou komen 86,7% 13,3% 100% (15) niet gereageerd op uitnodiging 76,7% 23,3% 100% (60) nvt: niet uitgenodigd 85,6% 14,4% 100% (486) Totaal 85,6% 14,4% 100% (828) I.3 Het blijkt duidelijk uit tabel 30 en tabel 31 dat degenen die deel hebben genomen aan de studiekeuzegesprekken na de eerste tentamenronde betere prestaties hebben geleverd. Het gemiddeld aantal behaalde ECTS is duidelijk hoger bij de groep die aan de studiekeuzegesprekken aanwezig is geweest. Variantie-analyse geeft aan dat deze verschillen statistisch significant zijn (F-waarde 3.031, sign. =.017). Totaal Tabel 30: Wel of niet studiekeuzegesprek en gemiddeld aantal behaalde ECTS na 1 e tentamenronde. reactie uitnodiging studiekeuzegesprek Mean N Std. Deviation Aanwezig 11, ,409 NO met bericht 9, ,201 NO zonder bericht, zou komen 6, ,654 Niet gereageerd op uitnodiging 9, ,409 nvt (niet uitgenodigd) 9, ,960 Total 9, ,917 De betere prestaties door de gespreksdeelnemers blijken ook uit de uitgebrachte tussentijdse BSA s: Het percentage in de twee categorieën GOED en REDELIJK is in vergelijking met de niet deelnemers behoorlijk hoger. Degenen die wel waren uitgenodigd, maar zonder bericht niet gekomen zijn of helemaal niet gereageerd hebben het minst goed gepresteerd. De vraag is of bovenstaande constateringen te danken zijn aan de gesprekken zelf aan de eerder al vermoedde grotere motivatie van de gespreksdeelnemers moet met verdere analyses nog duidelijk worden. De slechtere prestaties van degenen die niet de moeite hebben genomen om op de uitnodiging te reageren lijkt de motivatiehypothese te ondersteunen. Tabel 31: Wel of niet studiekeuzegesprek en categorie BSA advies bij tussentijds BSA dec BSA advies bij tussentijds BSA dec 2009 reactie uitnodiging studiekeuzegesprek GOED REDELIJK MATIG SLECHT Totaal Aanwezig 51,3% 25,2% 15,7% 7,8% 115 NO met bericht 46,2% 19,6% 16,8% 17,5% 142 NO zonder bericht, zou komen 26,7% 26,7% 13,3% 33,3% 15 Niet gereageerd op uitnodiging 31,5% 31,5% 25,9% 11,1% 54 nvt (niet uitgenodigd) 44,0% 22,1% 17,2% 16,7% 460 Totaal 44,3% 22,8% 17,4% 15,5% 786 J. Tijdstip van aanmelding Het is duidelijk dat één achtergrond factor, die al eerder in onderzoek is aangetoond, ook in het onderhavige project een rol speelt. Het betreft het moment van aanmelding voor een studie en het effect daarvan op de uiteindelijke inschrijving en de prestaties. J1. Tabellen 32 geeft aan dat een eerdere aanmelding in meer gevallen leidt tot een definitieve inschrijving en tot minder heroverwegingen van de studiekeuze. Dit effect zit vooral bij de zeer vroege aanmelders. Bij de andere categorieën zijn de onderlinge verschillen niet erg groot. Zeer vroege aanmelders zijn blijkbaar veel zekerder van hun zaak dan latere aanmelders. Tabel 32: Moment van aanmelding voor de studie en inschrijvingsstatus per half december

16 wel of niet definitieve inschrijver Tijdstip van aanmelding via Studielink wel inschrijver niet inschrijver Totaal zeer vroeg (nov t/m mrt) 96,5% 3,5% 100% (173) vroeg (april mei) 81,3% 18,7% 100% (326) regulier (juni juli) 84,3% 15,7% 100% (344) Laat (aug sept) 85,5% 14,5% 100% (124) J2. Zeer vroege aanmelders hebben de minste vroege uitvallers. Aanmelding op een min of meer regulier tijdstip in de zomer biedt de meeste kans op vroege uitval. Bij aanmelding vóór juni is de vroege uitval het kleinst in vergelijking met inschrijving daarna (zie tabel 33). Tabel 33: Tijdstip van aanmelding voor de studie en vroege uitval. soort SL inschrijving Tijdstip van aanmelding via Studielink vroege uitschrijver Totaal Actieve student BDK tm 22 feb 2010 zeer vroeg (nov t/m mrt) 91,6% 8,4% 100% (167) vroeg (april mei) 86,8% 13,2% 100% (265) regulier (juni juli) 81,4% 18,6% 100% (290) laat (aug sept) 84,9% 15,1% 100% (106) J3. Het is zeer duidelijk dat naarmate men vroeger aanmeldt, de prestaties na trimester 1 beter zijn (zie tabel 34) De verschillen tussen de gemiddelden zijn statistisch significant (variantie-analyse: F- waarde 9,808, sign. =.000). Dit uit zich ook bij de uitgebrachte voorlopige BSA adviezen (zie tabel 35). Uit eerder onderzoek onder de Bedrijfskunde studenten aan de EUR weten we dat de resultaten bij de 1 e voorlopige BSA ronde nogal voorspellend zijn voor de prestaties na één jaar. Tabel 34: Tijdstip van aanmelding voor de studie en totaal ECTS bij tussentijds BSA dec 2009 Tijdstip van aanmelding via Studielink Mean N Std. Deviation zeer vroeg (nov t/m mrt) 11, ,100 vroeg (april mei) 10, ,781 regulier (juni juli) 9, ,189 laat (aug sept) 8, ,981 Total 9, ,917 Tabel 35: Tijdstip van aanmelding voor de studie en categorie BSA advies bij tussentijds BSA dec Tijdstip van aanmelding via Studielink SLECHT: 0 ECTS BSA advies bij tussentijds BSA dec 2009 MATIG: 3-6 ECTS REDELIJK: 7-11 ECTS GOED: ECTS zeer vroeg (nov t/m mrt) 6,1% 11,7% 27,0% 55,2% 100% (163) vroeg (april mei) 13,0% 20,5% 20,1% 46,5% 100% (254) regulier (juni juli) 21,6% 16,1% 22,0% 40,3% 100% (273) laat (aug sept) 20,4% 22,3% 25,2% 32,0% 100% (103) Totaal K. Aantal inschrijvingen Studenten kunnen zich voor meerdere opleidingen aan meerdere instellingen aanmelden. Aan de hand van Studielink gegevens is dit voor de aanmelders voor Bedrijfskunde vastgesteld. K1. Uit tabel 36 wordt duidelijk, en dat ligt ook wel voor de hand, dat wanneer men zich voor meerdere opleidingen heeft ingeschreven, men zich vaker niet voor Bedrijfskunde definitief inschrijft dan wanneer men zich slechts voor één opleiding heeft aangemeld. Tabel 36: Aantal aanmeldingen voor opleidingen en definitieve inschrijving Bedrijfskunde. Aantal aanmeldingen wel of niet definitieve inschrijver wel inschrijver niet inschrijver Totaal een opleiding 95,2% 4,8% 100% (788) meerdere opleidingen 81,3% 18,8% 100% (64) 16

17 K2. Onder de groep studenten die zich voor meerdere opleidingen inschreven (maar kozen voor Bedrijfskunde) is de vroege uitval wel iets groter, maar niet spectaculair. Tabel 37: Aantal aanmeldingen voor opleidingen en vroege uitval. soort SL inschrijving SL inschrijver maar vroege Totaal wel SL inschrijver BDK uitschrijver tm 22 feb 2010 een opleiding 86,0% 14,0% 100% (750) meerdere opleidingen 80,8% 19,2% 100% (52) K3. De prestaties na 1 trimester zijn voor degenen die zich slechts voor één opleiding inschreven iets beter dan die voor degenen die zich voor meerdere opleidingen inschreven, maar die verschillen zijn niet (statistisch) significant. Enkele additionele resultaten Van de aanmelders vragenlijst zien we, wat betreft het VWO profiel de volgende verdeling (bekend van 451 invullers van de online vragenlijst) zien we dat inschrijvers met het meest geschikt geachte profiel voor Bedrijfskunde (E&M) bijna de hoogste uitval en gemiddeld het minst aantal ECTS behaald. Anders geformuleerd: inschrijvers met het N&T of N&G profiel vertonen de minste uitval en de beste prestaties na 1 tentamenronde (zie tabel 38). Tabel 38: VWO profiel, vroege uitval en prestaties. VWO profiel Vroege uitval (vóór 1 februari) Gemiddeld behaalde ECTS na tentamenronde 1 E&M (330 = 73%) 16% 9,51 N&G (77 = 17%) 9% 10,97 N&T (32 = 7%) 9% 12,06 C&M (12 = 3%) 17% 10,08 Verschillen in de laatst genoten opleiding (VWO, HBO-opleiding, universitaire opleiding, etc.) wat betreft uitval en prestaties zijn er nauwelijks. Tabel 39 geeft een overzicht van de aantallen studenten waarvan vooropleiding bekend is. Tabel 39: Vooropleiding aanmelders Bedrijfskunde RSM Laatst genoten opleiding Frequency Percent Valid Percent VWO HBO-opleiding, propedeuse behaald HBO-opleiding, einddiploma behaald Universitaire opleiding, propedeuse behaald Universitaire opleiding, einddiploma behaald Anders Subtotal Missing Totaal

18 Samenvatting van enkelvoudige effecten van de besproken onafhankelijke factoren De besproken enkelvoudige effecten van de onafhankelijke factoren zijn samengevat in onderstaande overzichtstabel (tabel 40). Tabel 40: Samenvatting van enkelvoudige effecten van onafhankelijk variabelen na 1 trimester. Onafhankelijke en achtergrondvariabelen vragenlijst ingevuld uitgenodigd SKG? JA NEE Eindcijfers VWO (Wiskunde, Economie, M&O, Nederlands, Engels) Demografische gegevens + verwachtingen ouders Extracurriculaire activiteiten tijdens vooropleiding Institutional commitment' (motivatie) Verwachtingen/optimisme toekomstige studieresultaten Activiteiten naast studie Vragenlijstfactoren Studievaardigheden tijdens VWO Ja, en opgekomen Ja, NO met bericht Ja, NO zonder bericht Ja, niet gereageerd Nee Tijdstip aanmelding Aantal inschrijvingen daadwerkelijke inschrijving na aanmelding Wel invullers vaker niet ingeschreven: scherpere studiekeuze? Definitieve inschrijvers hoger cijfer Economie 1,2 (beetje Wiskunde A1,2) Niet-westers allochtonen schrijven zich vakken toch niet in Met veel tijd voor bijbaantjes op VWO vaker niet ingeschreven. Motief arbeidsmarkt vaker niet inschrijven Motief interesse in studie vaker wel inschrijven Niet inschrijver lijken minder realistisch in verwachting over prestaties na 1 jaar Nauwelijks verschil Niet inschrijver vinden dat het leren op VWO hen minder gemakkelijk afging Deelnemers aan gesprekken schrijven zich vaker definitief in (nauwelijks heroverweging studiekeuze) Bij zeer vroege aanmelders is definitieve inschrijvingspercentage zeer hoog Aanmeldingen voor meerdere opleidingen betekent minder vaak definitieve inschrijving voor Bedrijfskunde EUR Afhankelijke variabelen uitval korte termijn (vóór 1 februari) Nauwelijks verschil Vroege uitvallers lagere cijfers voor Wiskunde A1, 2, Economie 1,2 en M&O) Nauwelijks verschil Vroege uitvallers beduidend minder topsport en minder extra VWO vakken Nauwelijks verschil Nauwelijks verschil Vroege uitvallers willen veel meer uren per week uitgaan met medestudenten Nauwelijks verschil Deelnemers minste vroege uitval. Uitgenodigden die niet gereageerd hebben duidelijk meeste uitval Zeer vroeg inschrijvers minste vroege uitval. Aanmeldingvóór juni minste vroege uitval Vroege uitval bij aanmelding voor meerdere opleidingen ietsje groter Prestaties na voorlopig bsa ronde 1 (vakcijfers/ects-categorie) Nauwelijks verschil Sterke positieve samenhang veel VWO cijfers en cijfers 1 e trimester Niet-westers allochtonen halen gemiddeld minder CTS na 1 e tentamenronde en krijgen vaker streng voorlopig BSA advies Eigen bedrijf of Bestuurs- en commissiewerk mindere prestatie. Extra vakken VWO betere prestaties Nauwelijks verschil Nauwelijks verschil Meer willen sporten en activiteiten studentenvereniging levert minder ECTS op in tentamenronde 1 Beter in staat te plannen en hoofd- en bijzaken onderscheiden op VWO levert betere prestaties op. Meet hulp nodig p VWO levert mindere prestaties op. Deelnemers aan gesprekken presteren beste na 1 trimester. Zeer vroege aanmelding beste prestaties, late aanmelding slechtste prestaties Nauwelijks verschil De enkelvoudige effecten zijn ook in de volgende figuren samen te vatten. In de figuren zijn de verschillende factoren geordend naar vier blokken: algemene achtergrondfactoren, VWO achtergrondfactoren, factoren met betrekking tot aanmelding en studiekeuzegesprekken en factoren die betrekking hebben op verwachtingen ten aanzien van de gekozen opleiding. Rode lijnen geven een negatieve statistisch significante relatie aan en groenen lijnen geven een positieve statistisch significante relatie aan. Een gestippelde lijn geeft aan dat er zowel positieve als negatieve onderdelen in de samenhang te onderscheiden zijn. De figuren zijn in de volgende pagina s weergegeven. 18

19 19

20 20

21 3.2. Onderlinge relaties tussen de onafhankelijke variabelen De onafhankelijke variabelen en enkele achtergrondvariabelen zijn getoetst op hun onderlinge relaties. In bijlage 11 is een overzicht gegeven van de relaties die getoetst zijn en de gevonden (statistisch significante) effecten. Ten behoeve van de overzichtelijkheid is er voor gekozen deze effecten niet allemaal hier te bespreken. Volstaan wordt met een schematische weergave in de volgende figuren. 21

22 22

23 3.3. Het vervaardigen van profielen Door de effecten zoals weergegeven in de figuren in paragraaf 3.1 en in paragraaf 3.2 is het mogelijk profilen te vervaardigen. Bijvoorbeeld kan aangegeven worden welke elementen een rol spelen in het profiel van een vroege uitvaller. Wanneer we de effecten hiervan nalopen komen we tot het volgende overzicht: De aandachtspunten in het overzicht kunnen zo aanwijzingen geven welke elementen wel of niet aangrijpingspunten kunnen zijn voor maatregelen die voor en tijdens de opleiding genomen kunnen worden om vroege uitval te beperken. Deze elementen kunnen ook aandachtspunten bij volgende 23

Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items

Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items Factoren Alle studenten die zich vooraanmelden via Studielink krijgen een online vragenlijst aangeboden via een link die in de aanmeldingsprocedure van Studielink

Nadere informatie

Effectmeting na 1 bachelorjaar bij het project Studiekeuzegesprekken bij grote groepen studenten

Effectmeting na 1 bachelorjaar bij het project Studiekeuzegesprekken bij grote groepen studenten Nameting Studiekeuzegesprekken: wat werkt? Effectmeting na 1 bachelorjaar bij het project Studiekeuzegesprekken bij grote groepen studenten van de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM)

Nadere informatie

Deel 1, 2, 3 OW 10.0838

Deel 1, 2, 3 OW 10.0838 Tender Studiekeuzegesprekken: wat werkt? Studiekeuzegesprekken bij grote groepen studenten bij RSM Praktijkbeschrijving Deel 1, 2, 3 OW 10.0838 Datum: 24 augustus 2009 1 Deel 1: Context beschrijving Doel:

Nadere informatie

Erasmus Universiteit Rotterdam, Van scholier naar student BIJLAGE 1 VRAGENLIJST STUDIEKEUZEGESPREKKEN

Erasmus Universiteit Rotterdam, Van scholier naar student BIJLAGE 1 VRAGENLIJST STUDIEKEUZEGESPREKKEN Erasmus Universiteit Rotterdam, Van scholier naar student BIJLAGE 1 VRAGENLIJST STUDIEKEUZEGESPREKKEN VRAGENLIJST STUDIEKEUZEGESPREKKEN ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM VWO-6 Over de vragenlijst Deze vragenlijst

Nadere informatie

OW Resultaten Nameting Go no go cohort 2009/ 2010 Hogeschool Windesheim School of Education

OW Resultaten Nameting Go no go cohort 2009/ 2010 Hogeschool Windesheim School of Education OW 10.2546 Resultaten Nameting Go no go cohort 2009/ Hogeschool Windesheim School of Education Auteur: Carlo van Varsseveld Datum: 15 november Herziene versie 25 nov. Inhoudsopgave - Inleiding 3 - Resultaten

Nadere informatie

Relatie intake - studiesucces

Relatie intake - studiesucces Relatie intake - studiesucces Opleiding S&B cohort 2009 Relatie intake - studiesucces November 2010 Beleidsdienst: Rutger Kappe, Margo Pluijter 0 Inhoudsopgave De inhoudsopgave van de resultaatevaluatie

Nadere informatie

Studiekeuzegesprekken

Studiekeuzegesprekken Studiekeuzegesprekken Bachelor Bedrijfskunde 2009, 2010, 2011 Dr. A.W.A. Scheepers DOEL STUDIEKEUZEGESPREKKEN AANLEIDING Jaarlijks ongeveer 1000 aanmeldingen Bacheloropleiding Bedrijfskunde Ongeveer 80%

Nadere informatie

De Studiekeuzecheck op de Radboud Universiteit

De Studiekeuzecheck op de Radboud Universiteit De Studiekeuzecheck op de Radboud Universiteit Carla van Wely, projectleider VSNU-conferentie Matching van Talent 01-04-2014 Onderwerpen Studiekeuzecheck op RU: korte beschrijving Voortraject Digitale

Nadere informatie

OW 10.2440. Nameting project Studiekeuzegesprekken NHTV Opleiding International Game Architecture and Design

OW 10.2440. Nameting project Studiekeuzegesprekken NHTV Opleiding International Game Architecture and Design OW 10.2440 Nameting project Studiekeuzegesprekken NHTV Opleiding International Game Architecture and Design Bij de opleiding International Game Architecture and Design zijn de studenten die gestart zijn

Nadere informatie

Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck. Eerste resultaten Startmonitor VSNU-conferentie Matcht het?

Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck. Eerste resultaten Startmonitor VSNU-conferentie Matcht het? Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck Eerste resultaten Startmonitor 2014-2015 VSNU-conferentie Matcht het? Vandaag Kort: Startmonitor Achtergronden studieuitval Vervroeging aanmelding en

Nadere informatie

1 of 7 12/23/2010 12:44 PM

1 of 7 12/23/2010 12:44 PM 1 of 7 12/23/2010 12:44 PM Faculteit Economie en Bedrijfskunde Adam Booij Afmelden Nederlands Engels Formulieren Formuliersamenvatting Vragenbank Vraagcategorieën Formulieren Formuliersamenvatting Samenvatting

Nadere informatie

Twee en een half jaar Kwaliteitsmeting in de Fysiotherapie

Twee en een half jaar Kwaliteitsmeting in de Fysiotherapie Twee en een half jaar Kwaliteitsmeting in de Fysiotherapie Feiten en cijfers tot nu toe Managementsamenvatting Na twee en een half jaar kwaliteitsmetingen in de fysiotherapie is het een geschikt moment

Nadere informatie

INTRODUCTIE & STUDIESUCCES

INTRODUCTIE & STUDIESUCCES INTRODUCTIE & STUDIESUCCES DEELRAPPORT STUDENT ANALYTICS 201 1 AUGUSTUS 201, V1 INHOUD CONTEXT ONDERZOEK: STUDENT ANALYTICS Dit deelrapport van het project Student Analytics 201 behandelt de relatie tussen

Nadere informatie

Scenario bijeenkomst studiekeuzegesprekken (SKG)

Scenario bijeenkomst studiekeuzegesprekken (SKG) Scenario bijeenkomst studiekeuzegesprekken (SKG) zomer 2009 Algemene tijdsvolgorde van de gesprekken Tijd Locatie Wat Wie Opmerkingen a. Een presentielijst wordt bijgehouden 9.30-10.00 T3 hal Ontvangst

Nadere informatie

Engelse taal bachelor psychologie UvT

Engelse taal bachelor psychologie UvT Engelse taal bachelor psychologie UvT Aanleiding Enkele studenten hebben hun teleurstelling uitgesproken over Engelstalige tentamens, zoals Inleiding Psychologie van Arbeid en Economie en Cultuurpsychologie.

Nadere informatie

Adviezen voor studiekiezers op basis van de Startmonitor

Adviezen voor studiekiezers op basis van de Startmonitor Adviezen voor studiekiezers op basis van de Startmonitor Conclusies en aanbevelingen op basis van jaarlijks onderzoek naar studiekeuze en studiesucces Jules Warps ResearchNed mei 2012 2012 ResearchNed

Nadere informatie

Nominaal is Normaal bij FSW

Nominaal is Normaal bij FSW Faculteit der Sociale Wetenschappen Nominaal is Normaal bij FSW Tweede rapportage met resultaten over studiekeuze, instroom, studieresultaten en gerapporteerde zelfstudietijd Datum: Maart 2012 Auteurs:

Nadere informatie

Opdrachten speciaal herontworpen voor eerstejaars studenten

Opdrachten speciaal herontworpen voor eerstejaars studenten Opdrachten speciaal herontworpen voor eerstejaars studenten Auteur: Dick Vrenssen, docent pedagogiek psychologie onderwijskunde, Fontys Hogeschool Kind en Educatie In het schooljaar 2013/ 2014 heeft het

Nadere informatie

De overgang van vwo naar wo

De overgang van vwo naar wo De overgang van vwo naar wo Voorlichting voor ouders Sigrid Bleize van den Berg MA Beleidsmedewerker Onderwijs 8 November 2018 Even voorstellen Inhoud Van vwo naar universiteit, wat betekent dat? Praktische

Nadere informatie

Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2008 2009

Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2008 2009 Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2008 2009 Tabellenbijlage hogeschool: opleidingsrapportage: naam opleiding studiejaar: 2008 2009 bron: Aansluitingsmonitor Noordoost Nederland 2008 2009, sept

Nadere informatie

Dienst Studentenzaken Risicoprofiel nieuwe studenten

Dienst Studentenzaken Risicoprofiel nieuwe studenten Dienst Studentenzaken Risicoprofiel nieuwe studenten student: score: studentnummer: vraag 1: opleiding: Rechtsgeleerdheid vraag 8: email: vraag 12: 1 Met welke vooropleiding heb je toegang tot de opleiding

Nadere informatie

Nominaal = Normaal aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de (mogelijke) invloed op instroom en studiesucces van (subgroepen) studenten

Nominaal = Normaal aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de (mogelijke) invloed op instroom en studiesucces van (subgroepen) studenten Nominaal = Normaal aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de (mogelijke) invloed op instroom en studiesucces van (subgroepen) studenten Dr. Gerard Baars, drs. Paul van Wensveen, ing. Peter Hermus Aanleiding

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR24052017 contactpersoon Daniël Rijckborst telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen e-mail d.rijckborst@avans.nl

Nadere informatie

Deel 4 : Resultaat Nameting 2010 Praktijkbeschrijving Saxion

Deel 4 : Resultaat Nameting 2010 Praktijkbeschrijving Saxion Deel 4 : Resultaat Nameting 2010 Praktijkbeschrijving Saxion Deel 4: Resultaatevaluatie Doel: inzicht geven in de effecten van het gekozen arrangement. Data: Overzicht eerste schooljaar 20092010 De nameting

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over Matching

Veelgestelde vragen over Matching Veelgestelde vragen over Matching Voor de meest actuele versie zie www.uu.nl/matching 1. Waarom voert de Universiteit Utrecht matching in? Om jou als aankomend student te laten beginnen aan een opleiding

Nadere informatie

Factoren die van invloed zijn op uitval van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland.

Factoren die van invloed zijn op uitval van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland. Factoren die van invloed zijn op uitval van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland. Definitief. 15 Juni 2012. Groningen/Zwolle Juni 2012 1 Inhoud 1

Nadere informatie

Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo

Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo Cees Terlouw & Hans de Vries Workshop Studiekeuzeconferentie Utrecht, 29 september 2011 Kom verder. Saxion. KCOI - Kenniscentrum

Nadere informatie

ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN

ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN Dr. C.P. van Linschoten Drs. P. Moorer Definitieve versie 27 oktober 2014 ARGO BV Inhoudsopgave 1. INLEIDING EN VRAAGSTELLING... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Vraagstelling...

Nadere informatie

Resultaten WO-monitor 2013

Resultaten WO-monitor 2013 Resultaten WO-monitor 2013 Samenvatting: De WO-Monitor is een vragenlijst die wordt afgenomen onder recent afgestudeerden (1-1,5 jaar na afstuderen) van de universiteiten in Nederland. De WO-monitor wordt

Nadere informatie

Longitudinaal cohort onderzoek naar rendementsveranderingen als gevolg van een interventie

Longitudinaal cohort onderzoek naar rendementsveranderingen als gevolg van een interventie Longitudinaal cohort onderzoek naar rendementsveranderingen als gevolg van een interventie Gerda Korevaar 1#, Gijs van Duijn *, Roeland van der Rijst * & Dato de Gruijter * # Faculteit der Rechtsgeleerdheid,

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs April 2016 Feiten en cijfers 2 Het algemene beeld Start van de studie uitval en wisselaars Tal van inspanningen bij hogescholen

Nadere informatie

nadruk gelegd op het belang van discipline en

nadruk gelegd op het belang van discipline en Bijlage IV bij Praktijkbeschrijving Liberal Arts and Sciences: de nameting Opgesteld door: Steven Dijkstra Projectleider Studiekeuzegesprekken Liberal Arts and Sciences Universiteit Utrecht Ter inleiding

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies

Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Inleiding In het kader van de Monitor en evaluatie Tweede Fase HAVO / VWO heeft het ITS voor het Ministerie van OCenW, directie voortgezet onderwijs, onderzoek gedaan in het

Nadere informatie

Ouderavond H5 en V6. 2 oktober 2013. Examenjaar

Ouderavond H5 en V6. 2 oktober 2013. Examenjaar Ouderavond H5 en V6 2 oktober 2013 Examenjaar 1 Schoolexamen (SE) Centraal Examen (CE) schoolexamen Start in havo-4 of vwo-4 Vastgelegd per vak in het pta (programma van toetsing en afsluiting) 2 SE-kaart

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1

Nadere informatie

Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1

Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1 Analyse van de instroom van allochtone studenten op de pabo 1 Inleiding Hoeveel en welke studenten (autochtoon/allochtoon) schrijven zich in voor de pabo (lerarenopleiding basisonderwijs) en blijven na

Nadere informatie

Bijlage 4: Extra vragenlijst evaluatie studiekeuzegesprekken

Bijlage 4: Extra vragenlijst evaluatie studiekeuzegesprekken Bijlage 4: Extra vragenlijst evaluatie studiekeuzegesprekken De vragen in deze vragenlijst hebben betrekking op de gevolgde training/workshop Studiekeuze in april 2010. Daarbij zijn we benieuwd hoe jouw

Nadere informatie

Masterclass Studiekeuzegesprekken. Werken met risicoprofielen

Masterclass Studiekeuzegesprekken. Werken met risicoprofielen Masterclass Studiekeuzegesprekken Werken met risicoprofielen Opdracht 1 Schrijf de top 3 van uitvalfactoren binnen je eigen instelling/opleiding op. Schrijf de top 3 van succesfactoren binnen je eigen

Nadere informatie

IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY

IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY - eindrapport - Y. Bleeker MSc (Regioplan) dr. M. Witvliet (Regioplan) dr. N. Jungmann (Hogeschool Utrecht) Regioplan Jollemanhof

Nadere informatie

Beschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee?

Beschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee? Technische rapportage Leesmotivatie scholen van schoolbestuur Surplus Noord-Holland Afstudeerkring Begrijpend lezen 2011-2012, Inholland, Pabo-Alkmaar Marianne Boogaard en Yvonne van Rijk (Lectoraat Ontwikkelingsgericht

Nadere informatie

Nameting: Studiekeuzegesprekken: wat werkt? Voorstel voor een beroepsgerichte studieadvisering. Penvoerende instelling:

Nameting: Studiekeuzegesprekken: wat werkt? Voorstel voor een beroepsgerichte studieadvisering. Penvoerende instelling: Nameting: Studiekeuzegesprekken: wat werkt? Voorstel voor een beroepsgerichte studieadvisering. Penvoerende instelling: Hogeschool van Amsterdam Domein Media, Creatie en Informatie AMFI- Ingrid Dokter

Nadere informatie

Graphical modelling voor Mediastudies Data

Graphical modelling voor Mediastudies Data Graphical modelling voor Mediastudies Data De analyse Alle analyses zijn gedaan met MIM, een analyseprogramma ontworpen voor graphical modelling (Versie 3.2.07, Edwards,1990,1995). Modellen zijn verkregen

Nadere informatie

Uitval zonder diploma: Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties

Uitval zonder diploma: Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties ROA Titel Uitval zonder diploma: Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties ROA Fact Sheet ROA-F-2018/18 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt ROA Research Centre For Education and the Labour Market

Nadere informatie

Werkbelevingsonderzoek 2013

Werkbelevingsonderzoek 2013 Werkbelevingsonderzoek 2013 voorbeeldrapport Den Haag, 17 september 2014 Ipso Facto beleidsonderzoek Raamweg 21, Postbus 82042, 2508EA Den Haag. Telefoon 070-3260456. Reg.K.v.K. Den Haag: 546.221.31. BTW-nummer:

Nadere informatie

Deel 1: Voorbeeld van beschrijvende analyses in een onderzoeksrapport. Beschrijving van het rookgedrag in Vlaanderen anno 2013

Deel 1: Voorbeeld van beschrijvende analyses in een onderzoeksrapport. Beschrijving van het rookgedrag in Vlaanderen anno 2013 7.2.4 Voorbeeld van een kwantitatieve analyse (fictief voorbeeld) In onderstaand voorbeeld werken we met fictieve data. Doel van dit voorbeeld is dat je inzicht krijgt in hoe een onderzoeksrapport van

Nadere informatie

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichting Econometrie & Operationele Research Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Vier bacheloropleidingen Bedrijfskunde Econometrie & Operationele Research Economie en Bedrijfseconomie

Nadere informatie

De overgang van vwo naar wo

De overgang van vwo naar wo De overgang van vwo naar wo Voorlichting voor ouders Inez Vereijken Beleidsmedewerker onderwijs 29 november 2016 Even voorstellen Agenda Aansluiting vwo-universiteit: wat, hoe en waarom? Praktische zaken:

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Het samenstellen van een multipele indicator index. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011

Het samenstellen van een multipele indicator index. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011 Het samenstellen van een multipele indicator index Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011 Indices voor attituden Attittuden (opvattingen) zijn complexe kenmerken Moeilijk te meten met

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. Wachttijden 2014

Onderzoeksrapport. Wachttijden 2014 Onderzoeksrapport Wachttijden 2014 Inhoudsopgave 1. Abstract 2. Inleiding 3. De Geneeskundestudent 4. Methode 5. Resultaten - Enquête algemeen - Enquête Wachttijden 6. Conclusie 7. Referenties 8. Contactgegevens

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aantal vooraanmeldingen voor 2 e graads opleiding stijgt, 1 e graads daalt en pabo blijft gelijk juni 2010 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Meerdere keren zonder werk

Meerdere keren zonder werk Meerdere keren zonder werk Antoinette van Poeijer Ontvangers van een - of bijstandsuikering en ers worden gestimuleerd (weer) aan de slag te gaan. In veel gevallen is dat succesvol. Er zijn echter ook

Nadere informatie

Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y

Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y 1 Regressie analyse Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y Regressie: wel een oorzakelijk verband verondersteld: X Y Voorbeeld

Nadere informatie

Stoppen met de tweedegraads lerarenopleiding

Stoppen met de tweedegraads lerarenopleiding Stoppen met de tweedegraads lerarenopleiding Een analyse van verschillen tussen allochtone en autochtone stakers Stoppen met de tweedegraads lerarenopleiding Een analyse van verschillen tussen allochtone

Nadere informatie

A. Persoonlijke gegevens

A. Persoonlijke gegevens Windesheim, Gesprek op afstand Zelfevalutie/feedbackformulier Beste (aankomende) student, Hartelijk dank voor het invullen en versturen van het Intakeformulier Afstandsleren School of Education. Per e-mail

Nadere informatie

Factoren die van invloed zijn op de blijfkans van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland.

Factoren die van invloed zijn op de blijfkans van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland. Factoren die van invloed zijn op de blijfkans van eerstejaarsstudenten noordoost Nederland. Werkgroep Aansluitingsmonitor noordoost Nederland. Definitief. 19 Juni 2012. Groningen/Zwolle Juni 2012 1 Inhoud

Nadere informatie

Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2010 2011

Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2010 2011 Maatwerkrapportage bij Aansluitingsmonitor 2010 2011 maatwerkrapport hbo opleiding hogeschool: opleidingsrapportage: n.v.t. alle havo/vwo studenten studiejaar: 2010 2011 bron: Aansluitingsmonitor Noordoost

Nadere informatie

Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842

Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842 Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842 Deel 1: Context beschrijving In dit hoofdstuk geven we inzicht in de context van de vier opleidingen van de School

Nadere informatie

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) D Demo. Naam. 5 januari 2014

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) D Demo. Naam. 5 januari 2014 Rapportage De volgende tests zijn afgenomen: Test Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) Status Voltooid Vertrouwelijk Naam Datum onderzoek Emailadres D Demo 5 januari 2014 D@Demo.com Inleiding Motivatie

Nadere informatie

Prestatie-indicatoren uit 1 cijfer ho en het algemeen studentenoordeel over de opleiding (nse).

Prestatie-indicatoren uit 1 cijfer ho en het algemeen studentenoordeel over de opleiding (nse). pagina: 1 (V10) Nummer instelling Naam instelling Plaats instelling : 21CW : HAS Hogeschool : S HERTOGENBOSCH Aantal opleidingen vt/dt/du, aantal unieke opleidingen, aantal hoofd- en neveninschrijvingen

Nadere informatie

Samenvatting. BS Bontebrugschool/ Silvolde. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Bontebrugschool

Samenvatting. BS Bontebrugschool/ Silvolde. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Bontebrugschool Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Bontebrugschool Enige tijd geleden heeft onze school BS Bontebrugschool deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 200697

Nadere informatie

Aansluiting Engels Een onderzoek naar de aansluitingsproblematiek van het vwo-vak Engels met de universiteit

Aansluiting Engels Een onderzoek naar de aansluitingsproblematiek van het vwo-vak Engels met de universiteit Aansluiting Engels Een onderzoek naar de aansluitingsproblematiek van het vwo-vak Engels met de universiteit 1 2 Aansluiting Engels Een onderzoek naar de aansluitingsproblematiek van het vwo-vak Engels

Nadere informatie

Van mbo en havo naar hbo

Van mbo en havo naar hbo Van mbo en havo naar hbo Dick Takkenberg en Rob Kapel Studenten die naar het hbo gaan, komen vooral van het mbo en de havo. In het algemeen blijven mbo ers die een opleiding in een bepaald vak- of studiegebied

Nadere informatie

De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het?

De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het? De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het? Show & Share 2016 Haarlem, 15 juni 2016 Dr. F. Rutger Kappe, Carlijn Knuiman MSc, Eline Vis, lectoraat studiesucces Inholland Opzet SKC in het hbo Resultaten SKC

Nadere informatie

Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht

Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht Studiekeuzegesprekken: wat en waarom? Studiesucces Universiteit Utrecht over het algemeen goed, maar... Relatief veel uitval

Nadere informatie

3.1 Itemanalyse De resultaten worden eerst op itemniveau bekeken. De volgende drie aspecten dienen bekeken te worden:

3.1 Itemanalyse De resultaten worden eerst op itemniveau bekeken. De volgende drie aspecten dienen bekeken te worden: Werkinstructie Psychometrische analyse Versie: 1.0 Datum: 01-04-2014 Code: WIS 04.02 Eigenaar: Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 59 1

Nadere informatie

FACTSHEET. Toptalenten VO in het vervolgonderwijs

FACTSHEET. Toptalenten VO in het vervolgonderwijs FACTSHEET Toptalenten VO in het vervolgonderwijs De onderwijsprestaties van Nederlandse leerlingen zijn gemiddeld genomen hoog, maar er blijft ruimte voor verbetering. Deze factsheet geeft inzicht in de

Nadere informatie

Decentrale selectie door proefstuderen aan de poort. Klaas Visser

Decentrale selectie door proefstuderen aan de poort. Klaas Visser Decentrale selectie door proefstuderen aan de poort Klaas Visser Probleem > 800 gegadigden voor 500 plaatsen Nu numerus fixus met loting Groeiend aantal studiestakers in jaar 1 (30%) Voorlichting prima

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers April 2017 Inhoud 1 Het algemene beeld 2 2 Start van de studie: uitvallers 4 3 Start van de studie: wisselaars 5 4 Afsluiting van de studie: studiesucces

Nadere informatie

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Studeren aan het hbo Inhoud van de presentatie Kenmerken van het hbo Verschil tussen havo en hbo Verschil hbo en universiteit Opbouw van een hbo-opleiding Studieresultaten en begeleiding Toelating en aanmelding

Nadere informatie

Huiswerk, het huis uit!

Huiswerk, het huis uit! Huiswerk, het huis uit! Een explorerend onderzoek naar de effecten van studiebegeleiding op attitudes en gedragsdeterminanten en de bijdrage van de sociale- en leeromgeving aan deze effecten Samenvatting

Nadere informatie

Samenvatting. BS De Petteflet/ Groningen. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Petteflet

Samenvatting. BS De Petteflet/ Groningen. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Petteflet Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Petteflet Enige tijd geleden heeft onze school BS De Petteflet deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 218522 ouders

Nadere informatie

FNV Vakantiewerk onderzoek 2013

FNV Vakantiewerk onderzoek 2013 FNV Vakantiewerk onderzoek 2013 Datum: 31 Mei 2013 Opdrachtgever: FNV Jong Onderzoeksbureau: YoungVotes TM (DVJ Insights) Contactpersoon FNV Jong: Esther de Jong, Kim Cornelissen Contactpersoon YoungVotes:

Nadere informatie

Geschiedenis van het privaatrecht: geschiedenis van de koop (capita selecta)

Geschiedenis van het privaatrecht: geschiedenis van de koop (capita selecta) Voorbeeld. Resultaten studentenenquête Geschiedenis van het privaatrecht: geschiedenis van de koop (capita selecta) (RP54) Studiejaar 2008-2009 Afdeling Onderwijs, Studentenzaken & Onderzoek Faculteit

Nadere informatie

Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies

Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies Karen Stegers-Jager Institute of Medical Education Research Rotterdam (imerr) 5 april16 Het probleem

Nadere informatie

Studiekeuze, entree en studiesucces in het hoger onderwijs

Studiekeuze, entree en studiesucces in het hoger onderwijs Studiekeuze, entree en studiesucces in het hoger onderwijs Een selectie van resultaten uit de Startmonitor 15 oktober 2010 SURF Academy: Masterclass studiekeuzegesprekken Jules Warps, ResearchNed De Startmonitor:

Nadere informatie

Onderzoek: Studiekeuzecheck

Onderzoek: Studiekeuzecheck Onderzoek: Studiekeuzecheck Publicatiedatum: 11-4- 2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 7000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden

Nadere informatie

Nominaal is normaal bij FSW

Nominaal is normaal bij FSW Nominaal is normaal bij FSW Effect op studiekeuze, instroom, rendement/ studieresultaten en zelfstudietijd Prof. dr. H.T. van der Molen, Decaan Faculteit Sociale Wetenschappen Dr. G.J.A. Baars (Risbo)

Nadere informatie

Prestatie-indicatoren uit 1 cijfer ho en het algemeen studentenoordeel over de opleiding (nse).

Prestatie-indicatoren uit 1 cijfer ho en het algemeen studentenoordeel over de opleiding (nse). pagina: 1 (v6) Nummer instelling Naam instelling Plaats instelling : 21CW : HAS Hogeschool : S HERTOGENBOSCH Aantal opleidingen vt/dt/du, aantal unieke opleidingen, aantal hoofd- en neveninschrijvingen

Nadere informatie

RESULTATEN KOTENQUÊTE

RESULTATEN KOTENQUÊTE RESULTATEN KOTENQUÊTE ACADEMIEJAAR 2005-2006 A. Algemeen De enquête werd afgenomen onder studenten van de UGent na de Paasvakantie van het academiejaar 2005-2006. Via de elektronische leeromgeving Minerva

Nadere informatie

r ipboek voor ouders over studiekeuze

r ipboek voor ouders over studiekeuze s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.

Nadere informatie

Bijlage 4: Pabo-specifieke Kenmerken van studiesucces en studie-uitval in beeld

Bijlage 4: Pabo-specifieke Kenmerken van studiesucces en studie-uitval in beeld Bijlage 4: Pabo-specifieke Kenmerken van studiesucces en studie-uitval in beeld In deze bijlage worden theoretische aanknopingspunten voor de inzet en inrichting van studiekeuze gesprekken binnen dit project

Nadere informatie

Op zoek naar talent en ambitie!

Op zoek naar talent en ambitie! Op zoek naar talent en ambitie! Geneeskunde studeren in Rotterdam Decentrale selectie 2014 2015 Wat hebben we jou te bieden? Sterke kanten van het onderwijsprogramma Erasmusarts zijn: a patiënt-georiënteerd

Nadere informatie

STERKER AAN DE START:

STERKER AAN DE START: STERKER AAN DE START: INTAKE PROCEDURE AAN DE UNIVERSITEIT LEIDEN 8 STAPPEN VAN HET LEIDS STUDIESYSTEEM HOE KAN EEN VRAGENLIJST BIJDRAGEN AAN STUDIESUCCES? Dr Marc Cleiren Dustin Schaap Msc. 6 februari

Nadere informatie

Samenvatting 2013/2014

Samenvatting 2013/2014 Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Nienekes Enige tijd geleden heeft onze school BS De Nienekes deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 209645 ouders

Nadere informatie

Doorstroom mbo-hbo: studenten aan het woord over studiekeuze, verwachtingen en beleving NRO-onderzoek doorstroom mbo-hbo

Doorstroom mbo-hbo: studenten aan het woord over studiekeuze, verwachtingen en beleving NRO-onderzoek doorstroom mbo-hbo Doorstroom mbo-hbo: studenten aan het woord over studiekeuze, verwachtingen en beleving NRO-onderzoek doorstroom mbo-hbo Deze publicatie is onderdeel van een grootschalig onderzoek dat loopt naar de doorstroom

Nadere informatie

NOTITIE. De onderstaande figuren geven informatie weer over: Uitval in jaar 1; Het behalen van de propedeuse, in jaar 1 en 2; Het bachelorrendement.

NOTITIE. De onderstaande figuren geven informatie weer over: Uitval in jaar 1; Het behalen van de propedeuse, in jaar 1 en 2; Het bachelorrendement. Leer- en Innovatie Centrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE datum 7 maart 2017 onderwerp Verwante en niet verwante Mbo-instroom van Etienne van Nuland contactpersoon Etienne van Nuland telefoon

Nadere informatie

voorlichting 1 april 2014 VSNU

voorlichting 1 april 2014 VSNU voorlichting 1 april 2014 VSNU 1 2 Studiekeuzecheck Korte geschiedenis project + stand van zaken Wie ben ik? Inkadering in Leids 8-stappen plan De vragenlijst Het vervolgtraject Ervaring studenten 3 Het

Nadere informatie

De Studiekeuzecheck: heeft het gewerkt?

De Studiekeuzecheck: heeft het gewerkt? De Studiekeuzecheck: heeft het gewerkt? Resultaten Fontys onderzoek Evelyne Meens Fontys/Tilburg University Resultaten G5 onderzoek Rutger Kappe Inholland/Vrije Universiteit Chantal Gorissen Deze workshop

Nadere informatie

Selectie en intake lerarenopleidingen kwantitatief onderzoek

Selectie en intake lerarenopleidingen kwantitatief onderzoek Selectie en intake lerarenopleidingen kwantitatief onderzoek Presentatie deelstudie 2 op werkconferentie Amsterdam, 23 november 2016 Arjan Heyma www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525 1630 Onderwerpen

Nadere informatie

Cliëntervaringen in beeld. Herbergier Oldeberkoop. Rapportage kwaliteitstoetsing. Drs. M. Cardol Dr. C.P. van Linschoten

Cliëntervaringen in beeld. Herbergier Oldeberkoop. Rapportage kwaliteitstoetsing. Drs. M. Cardol Dr. C.P. van Linschoten Cliëntervaringen in beeld Herbergier Oldeberkoop Rapportage kwaliteitstoetsing Drs. M. Cardol Dr. C.P. van Linschoten oktober 2018 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING EN VRAAGSTELLING... 5 1.1 Inleiding... 5 1.2

Nadere informatie

Samenvatting. BS Rehoboth/ Boskoop. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Rehoboth. Ouders vinden 'De leerkracht' op school het belangrijkst

Samenvatting. BS Rehoboth/ Boskoop. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Rehoboth. Ouders vinden 'De leerkracht' op school het belangrijkst Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Rehoboth Enige tijd geleden heeft onze school BS Rehoboth deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 227360 ouders en

Nadere informatie

Proces- en resultaatevaluatie Wikken, Wegen en Verbinden, Technische Universiteit Eindhoven

Proces- en resultaatevaluatie Wikken, Wegen en Verbinden, Technische Universiteit Eindhoven Proces- en resultaatevaluatie Wikken, Wegen en Verbinden, Technische Universiteit Eindhoven Algemene beschrijving Doel: inzicht geven in de context en de opzet van de studiekeuzegesprekken Het project

Nadere informatie

Samenvatting. BS De Kameleon. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Kameleon. Ouders vinden 'De leerkracht' op school het belangrijkst

Samenvatting. BS De Kameleon. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Kameleon. Ouders vinden 'De leerkracht' op school het belangrijkst Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Kameleon Enige tijd geleden heeft onze school BS De Kameleon deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 209645 ouders

Nadere informatie

Samenvatting. BS De Swoaistee/ Groningen. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Swoaistee

Samenvatting. BS De Swoaistee/ Groningen. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Swoaistee Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS De Swoaistee Enige tijd geleden heeft onze school BS De Swoaistee deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland hebben in totaal 218522 ouders

Nadere informatie

STUDIEKEUZEGESPREKKEN BIJ LIBERAL ARTS AND SCIENCES

STUDIEKEUZEGESPREKKEN BIJ LIBERAL ARTS AND SCIENCES STUDIEKEUZEGESPREKKEN BIJ LIBERAL ARTS AND SCIENCES Over het voorkomen van studieuitval bij een universiteitsbrede, interdisciplinaire bacheloropleiding SURF ACADEMY: MASTERCLASS STUDIEKEUZEGESPREKKEN

Nadere informatie

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs,

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs, Studenten sector Onderwijs vallen vaker uit... 2 Veel uitval bij 2 e graads hbo... 3 Meer uitval van pabo studenten met mbo-achtergrond... 5 Steeds meer mannen vallen uit bij pabo... 7 Studenten met niet-westerse

Nadere informatie

Samenvatting. BS Benjamin/ Brunssum. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Benjamin. Ouders vinden 'Begeleiding' op school het belangrijkst

Samenvatting. BS Benjamin/ Brunssum. Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Benjamin. Ouders vinden 'Begeleiding' op school het belangrijkst BS Benjamin/ Brunssum Samenvatting Resultaten Oudertevredenheidspeiling (OTP) BS Benjamin Enige tijd geleden heeft onze school BS Benjamin deelgenomen aan de oudertevredenheidspeiling. In heel Nederland

Nadere informatie

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN:

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: A. VERKENNING NAAR MAATREGELEN ROND IN- EN DOORSTROOM IN HET BACHELORONDERWIJS B. VERSCHILLEN EN ONTWIKKELINGEN IN

Nadere informatie

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek Monitor beleidsmaatregelen 2014 Anja van den Broek Maatregelen, vraagstelling en data Beleidsmaatregelen Collegegeldsystematiek tweede studies uit de Wet Versterking besturing inclusief uitzonderingen

Nadere informatie