FACTSHEET ONDERZOEK VVE-GEBRUIK PEUTERSPEELZALEN GEMEENTE EDE 2014

Transcriptie

1 FACTSHEET ONDERZOEK VVE-GEBRUIK PEUTERSPEELZALEN GEMEENTE EDE INLEIDING EN OPZET 1.1 INLEIDING In het kader van Bestuursafspraken met het ministerie van OCW heeft de afdeling MOWES behoefte aan inzicht in het gebruik en de mate van niet-gebruik van VVE-plekken (Voor- en Vroegschoolse Educatie) door peuters in de gemeente Ede. Deze rapportage bevat de resultaten van het inventariserend onderzoek dat de afdeling Strategie & Onderzoek in opdracht van de afdeling MOWES heeft uitgevoerd. 1.2 DOELSTELLING In beeld brengen van het gebruik van VVE-plekken en de mate van niet-gebruik van VVEplekken door peuters 1 in Ede. Hierbij worden de volgende onderzoeksvragen onderscheiden: Hoeveel peuters telt Ede? Hoeveel peuters bezoeken een peuterspeelzaal (psz) / voorschool? Hoeveel VVE-indicaties geeft de gemeente jaarlijks af? Hoeveel peuters met een VVE-indicatie maken gebruik van een VVE-plek? In hoeverre worden VVE-plekken gebruikt door peuters zonder VVE-indicatie? In hoeverre is sprake van wachtlijsten? 1.3 OPZET EN UITVOERING Voor dit inventariserend onderzoek zijn gegevens opgevraagd bij Icare JGZ, bij Welstede (peuterspeelzalen Spelenderwijs) en rechtstreeks bij de overige peuterspeelzalen / voorscholen 2 en enkele kinderdagverblijven in de gemeente Ede. De gegevens zijn opgevraagd in de periode juli - september 2014 en alle organisaties hebben informatie beschikbaar gesteld. DOELGROEP In de opdrachtformulering van het onderzoek werd uitgegaan van de doelgroep peuters in de leeftijd van 2½ tot 4 jaar. Tijdens het onderzoek bleek echter dat veel peuterspeelzalen in Ede al vanaf 2 jaar starten met VVE. Daarom is in de rapportage consequent uitgegaan van peuters in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. 1 Peuters: kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. Geldt voor de gehele rapportage. 2 In enkele dorpen van de gemeente Ede hanteert men de term voorschool in plaats van peuterspeelzaal. Omwille van de leesbaarheid gebruiken wij in de verdere rapportage alleen de term peuterspeelzaal; hiermee worden dus ook de voorscholen bedoeld. 1

2 2 VVE-GEBRUIK IN GEMEENTE EDE 2.1 PEUTERS & VVE-INDICATIES Op 1 januari 2014 telt de gemeente Ede peuters van 2 tot 4 jaar (zie tabel 1). Binnen Ede wonen de meeste peuters in Veldhuizen en van de dorpen telt Lunteren de meeste peuters: respectievelijk 17% en 12,4% van het totaal aantal peuters. Op 1 januari 2014 hebben 344 peuters een VVE-indicatie, wat neerkomt op ruim 13% van de peuters in de gemeente Ede. In Ede-Zuid en Veldhuizen zijn relatief gezien de meeste peuters met een VVEindicatie: respectievelijk 28,5% en 20,6% van de peuters. Rietkampen (inclusief Bedrijventerrein) telt relatief gezien de minste peuters met een VVE-indicatie (5,4%). VVE-indicaties worden afgegeven door Icare JGZ. In 2013 werden in totaal 407 VVEindicaties afgegeven. Ongeveer een kwart hiervan betreft kinderen jonger dan 1 jaar die al een VVE-indicatie krijgen (114 kinderen), bij de overige indicaties gaat het om kinderen die ouder dan 1 jaar zijn. Voor Icare JGZ is het lastig om te achterhalen hoeveel peuters met een VVE-indicatie daadwerkelijk gebruik maken van een VVE-plek. Hiervoor zijn zij afhankelijk van de rapportage door peuterspeelzalen en van informatie van ouders op de terugkerende consultatiebureaubezoeken. Tabel 1 - Aantal peuters en aantal VVE-indicaties per wijk/dorp op Wijk/dorp Aantal peuters Aantal peuters met VVE-indicatie % Peuters met VVE-indicatie Ede-Oost ,8 Ede-West ,0 Veldhuizen ,6 Kernhem ,1 Ede-Zuid ,5 Maandereng ,6 Rietkampen + Bedrijventerrein ,4 Buitengebied Ede ,2 Bennekom ,0 Lunteren ,8 Ederveen + De Klomp ,0 Harskamp ,6 Wekerom ,5 Otterlo ,1 Overig Gemeente Ede ,3 Bron: GBA (aantal peuters 2-4 jaar), Icare JGZ (aantal peuters met VVE-indicatie). 1 Overig betreft peuters die verhuisd zijn naar andere gemeenten in de achterliggende periode. 2

3 2.2 PEUTERSPEELZALEN & VVE De gemeente Ede telt 28 peuterspeelzalen, waarvan 18 onder beheer van Spelenderwijs (Welstede) vallen. Eén organisatie (Partou) is een combinatie van zowel een peuterspeelzaal als een kinderdagverblijf. Daarnaast zijn er nog twee kinderdagverblijven in het onderzoek meegenomen: Het Vlinderbos en Jottum!. Op 1 januari 2014 bezoeken peuters een peuterspeelzaal (zie tabel 2), wat neerkomt op 40% van het totaal aantal peuters. Om geen onjuist beeld te schetsen van de situatie is het aantal peuters dat de drie onderzochte kinderdagverblijven bezoekt, niet meegenomen in tabel 2 (er zijn immers nog veel meer kinderdagverblijven in de gemeente Ede dan deze organisaties). Het gaat om de volgende aantallen per 1 januari 2014: o Partou peutergroepen kinderdagverblijf: 50 kinderen o Het Vlinderbos: 34 kinderen o Jottum!: 68 kinderen Ouders nemen 1 tot 4 dagdelen op de peuterspeelzaal af. Het overgrote deel van de ouders neemt 2 dagdelen af; bij een VVE-plaats gaat het om 3 tot 4 dagdelen. Sinds januari 2014 zijn er 389 VVE-plekken beschikbaar bij 21 peuterspeelzalen. Per maart 2014 zijn dit er circa 453, verspreid over 25 peuterspeelzalen (zie tabel 2). Vijf organisaties zijn nog bezig met een opleiding om VVE-gecertificeerd te worden en hebben daarom nog geen VVE-plekken beschikbaar. Het gaat om de peuterspeelzalen De Bijenkorf en Duimelotje, Partou Kerkhoflaan en de kinderdagverblijven Jottum! en Het Vlinderbos. In tabel 2 is te zien dat St. Chr. Peuterspeelzaal Benjamin op beide locaties meer peuters met een VVE-indicatie heeft dan het aantal beschikbare VVE-plekken. Bij navraag laat de peuterspeelzaal weten dat het hierbij gaat om kinderen die bij de toets rond hun 3 e verjaardag uitvielen op taal, maar al wel twee dagdelen per week naar de peuterspeelzaal kwamen. In overleg met het consultatiebureau werd een VVE-indicatie geregeld en kwamen de kinderen nog een dagdeel extra. Benjamin geeft aan hier meestal nog wel een plekje beschikbaar voor te hebben. De peuterspeelzalen lijken geen specifieke VVE-plaatsen te reserveren voor peuters met een VVE-indicatie. Door in ieder geval Spelenderwijs (Welstede) wordt dit bevestigd: Er is gekozen om op alle locaties van Spelenderwijs VVE aan te bieden. Dus dat betekent dat er geen specifieke VVE plaatsen zijn. Er is op iedere locatie minimaal 1 groep die qua dagdelencombinaties het VVE programma aanbiedt in de juiste opbouw en met de juiste hoeveelheid aan uren. Deze dagdelen worden in bijna alle gevallen ook bezocht door niet VVE-geïndiceerde kinderen. 2.3 BEREIK VVE Op 1 januari 2014 bezoeken peuters met een VVE-indicatie een peuterspeelzaal (zie tabel 2), wat neerkomt op 75% van het totaal aantal peuters met een VVE-indicatie. Andersom betekent dit dat op 1 januari peuters met een VVE-indicatie geen (VVE-)peuterspeelzaal bezoeken (= 25%). Hoewel Partou Kerkhoflaan nog in opleiding is, waren hier op 1 januari 2014 wel 10 peuters met een VVE-indicatie (niet opgenomen in tabel 2). Eén van deze peuters volgde elders een VVE-programma, naast het bezoek aan Partou. Bij de overige peuters besloten ouders geen specifiek VVE-programma elders te volgen. Icare JGZ vraagt ouders welke reden(en) zij hebben om hun peuter niet naar een peuterspeelzaal te laten gaan en noemt deze in haar rapportages. De meest genoemde reden is dat het kind al naar een kinderopvang gaat (63% noemt dit als reden). Icare JGZ benoemt overigens niet of het hierbij gaat om peuters met een VVE-indicatie. 3 De 4 VVE-geïndiceerde peuters van St. PC Kindercentra Ede e.o. (zie tabel 2) zijn hierbij niet meegeteld, aangezien zij niet op gebruik maakten van een VVE-plek (pas vanaf ). 3

4 Tabel 2 Peuters en VVE-plekken per locatie op Organisatie Locatienaam Aantal bezoekende peuters Aantal VVEplekken beschikbaar Aantal peuters met VVEindicatie Spelenderwijs, Welstede Blokkendoos Spelenderwijs, Welstede DoReMi Spelenderwijs, Welstede Dribbel Spelenderwijs, Welstede Heidehummel Spelenderwijs, Welstede Klein Vossenhol Spelenderwijs, Welstede Kruimeltje Spelenderwijs, Welstede Onderdeurtje Spelenderwijs, Welstede Spetter Spat Spelenderwijs, Welstede Wonderkist Spelenderwijs, Welstede Minik Spelenderwijs, Welstede Peuterpoort Spelenderwijs, Welstede Pinokkio Spelenderwijs, Welstede Pipeloen Spelenderwijs, Welstede Regenboog Spelenderwijs, Welstede Sim Sim Spelenderwijs, Welstede Valkjes Spelenderwijs, Welstede Veldmuis Spelenderwijs, Welstede Vlinderveld St. Chr. Peuterspeelzaal Benjamin Wegwijzer St. Chr. Peuterspeelzaal Benjamin Bron St. PC Kindercentra Ede e.o. 1 Jip & Janneke St. PC Kindercentra Ede e.o. 1 De Peutertrein St. PC Kindercentra Ede e.o. 1 Benjamin St. PC Kindercentra Ede e.o. 1 Oranjeland Kinderopvang BijdeHandjes BijdeHandjes Chr. Peuterspeelzaal De Bijenkorf De Bijenkorf St. PC Peuterspeelzaal Duimelotje Partou 3 (voorheen SKON) Kerkhoflaan Bron: informatie aangeleverd door betreffende organisaties. 1 De VVE-plekken zijn per beschikbaar i.v.m. de VVE-certificering vanaf die datum. 2 BijdeHandjes kent geen vast aantal VVE-plekken en kijkt per situatie naar de mogelijkheden. 3 Partou is zowel een peuterspeelzaal als een kinderdagverblijf. In deze tabel is alleen het aantal peuters op de peuterspeelzaal opgenomen; het aantal peuters op het kinderdagverblijf staat in de tekst op pagina 3 vermeld. 4

5 2.4 WACHTLIJST & VVE Kinderen kunnen bij een peuterspeelzaal ingeschreven worden vanaf 1,5 jaar, maar plaatsing kan pas vanaf 2 jaar. Deze kinderen tellen echter wel mee op een wachtlijst, waardoor een overzicht van het aantal kinderen op de wachtlijst een vertekend beeld geeft. Dit is bijvoorbeeld zo bij De Bijenkorf: hier staan in totaal 36 peuters op de wachtlijst, waarvan slechts 8 peuters wegens ruimtegebrek nog niet geplaatst kunnen worden. In tabel 3 zijn de gegevens van Spelenderwijs (Welstede) en De Bijenkorf hierop gecorrigeerd: hier staan alleen kinderen van 2 jaar en ouder op de wachtlijst. Bij 21 van de 28 peuterspeelzalen is sprake van een wachtlijst. Op 1 januari 2014 staan er in totaal 182 kinderen op de wachtlijst (zie tabel 3). Bij 18 van de 21 peuterspeelzalen (161 kinderen) is met zekerheid te zeggen dat het gaat om kinderen van 2 jaar en ouder. 62 kinderen op de wachtlijst hebben een VVE-indicatie (zie tabel 3). Voor in ieder geval Spelenderwijs geldt dat VVE-geïndiceerde kinderen geen voorrang krijgen bij plaatsing ten opzichte van reguliere kinderen. Plaatsing gaat in alle gevallen op volgorde van aanmelding. Tabel 3 Peuterspeelzalen met wachtlijst Organisatie Locatienaam Aantal peuters op wachtlijst Peuters met VVEindicatie op wachtlijst Spelenderwijs, Welstede Blokkendoos 5 5 Spelenderwijs, Welstede DoReMi 10 2 Spelenderwijs, Welstede Dribbel 11 2 Spelenderwijs, Welstede Heidehummel 3 1 Spelenderwijs, Welstede Klein Vossenhol 20 1 Spelenderwijs, Welstede Kruimeltje 11 3 Spelenderwijs, Welstede Onderdeurtje 12 6 Spelenderwijs, Welstede Spetter Spat 5 0 Spelenderwijs, Welstede Wonderkist 17 4 Spelenderwijs, Welstede Minik 5 5 Spelenderwijs, Welstede Peuterpoort 12 7 Spelenderwijs, Welstede Pinokkio 5 5 Spelenderwijs, Welstede Pipeloen 9 4 Spelenderwijs, Welstede Regenboog 3 0 Spelenderwijs, Welstede Sim Sim 4 4 Spelenderwijs, Welstede Veldmuis 13 5 Spelenderwijs, Welstede Vlinderveld 8 7 St. Chr. Peuterspeelzaal Benjamin Wegwijzer 4 0 St. Chr. Peuterspeelzaal Benjamin Bron 8 1 Chr. Peuterspeelzaal De Bijenkorf De Bijenkorf 8 - St. PC Peuterspeelzaal Duimelotje Bron: informatie aangeleverd door betreffende organisaties; alleen de peuterspeelzalen met een wachtlijst zijn opgenomen in deze tabel. 5

6 3 SAMENVATTENDE CONCLUSIE Op 1 januari 2014 telt de gemeente Ede peuters (2-4 jaar), waarvan 40% een peuterspeelzaal bezoekt. 13% van de Edese peuters heeft een VVE-indicatie (op ) en van hen bezoekt 75% een VVE-gecertificeerde peuterspeelzaal. Dat betekent dat op 1 januari % van de peuters met een VVE-indicatie geen (VVE-)peuterspeelzaal bezoekt. Op 1 januari 2014 waren er bij 21 peuterspeelzalen 389 VVE-plekken beschikbaar; op 1 maart 2014 is dit aantal toegenomen tot 453 VVE-plekken bij 25 peuterspeelzalen. Er lijkt geen sprake van gereserveerde VVE-plekken voor peuters met een VVEindicatie. Grootste aanbieder Spelenderwijs (Welstede) heeft per locatie minimaal één groep die het VVE-programma uitvoert en meestal worden deze groepen ook bezocht door peuters zonder VVE-indicatie. Op 1 januari 2014 stonden er 182 kinderen op de wachtlijst bij 21 peuterspeelzalen. Bij 18 peuterspeelzalen (161 kinderen) is met zekerheid te zeggen dat het gaat om peuters van 2 jaar en ouder. Bij de overige 3 peuterspeelzalen kunnen zich onder de 21 kinderen op de wachtlijst ook kinderen van 1½ - 2 jaar bevinden. 62 kinderen op de wachtlijst hebben een VVE-indicatie. Zij krijgen geen voorrang bij plaatsing; dat gebeurt op volgorde van aanmelding. Tabel 4 Samenvattende aantallen (peildatum 1 januari 2014) Aantal peuters Ede Aantal bezoekers peuterspeelzaal Aantal peuters met VVE-indicatie 344 Aantal VVE-plekken beschikbaar 389 Aantal VVE-geïndiceerde peuters op VVE-plek 258 Aantal VVE-geïndiceerde peuters niet op VVE-plek 86 Aantal kinderen op de wachtlijst 182 Aantal VVE-geïndiceerde kinderen op wachtlijst 62 4 AANDACHTSPUNTEN De afdeling MOWES heeft aangegeven dit onderzoek naar VVE-gebruik jaarlijks te willen herhalen. Op basis van het huidige onderzoek geven wij hiervoor enkele aandachtspunten: Besteed in het onderzoek meer aandacht aan het (non)bereik op wijk/kernniveau (het aantal VVE-geïndiceerde peuters per wijk/kern dat wel/geen VVE-gecertificeerde peuterspeelzaal bezoekt); Verwerk (op termijn) ook de VVE-gecertificeerde kinderdagverblijven in het onderzoek; Neem in het onderzoek niet alleen het aantal kinderen op de wachtlijst mee, maar ook de gemiddelde tijd op de wachtlijst (wachttijd) per peuterspeelzaal. Houd bij de uitvoering van het onderzoek rekening met de lange sluiting van peuterspeelzalen in de zomerperiode. COLOFON Uitgave Oktober 2014 Gemeente Ede, afdeling Strategie & Onderzoek Opdrachtgever Gemeente Ede, afdeling MOWES Samenstelling en redactie Petra ter Denge en Bart van Steenis 6