Fantasie is... een waterdruppel als vogel. (Evi, 2 jaar) Pedagogisch beleid. Het Fantaziehuis. kinderdagverblijf

Transcriptie

1 Fantasie is... een waterdruppel als vogel (Evi, 2 jaar) Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis kinderdagverblijf

2 Fantasie is... iets wat je maakt dat je verzint; misschien een olifant met blauwe stippen (Denise, 9 jaar) Voorwoord Juni 2009 opende het Fantaziehuis haar deuren. Een nieuw kinderdagverblijf met een geheel eigen visie. Enthousiast is een nieuw team van pedagogisch medewerkers aan het werk gegaan volgens de uitgangspunten van het Fantaziehuis. Wat nog ontbrak was een specifiek Fantaziehuis pedagogisch beleidsplan. In januari 2010 zijn we gestart met een pedagogische werkgroep. Deze werkgroep bestond uit: 4 teamleden, een assistent leidinggevende, de leidinggevende en een directielid van het Fantaziehuis. Met de werkgroep hebben we onze werkwijze vertaald naar het pedagogisch beleidsplan wat nu voor u ligt. De werkgroep kwam iedere zes weken bijeen en besprak diverse onderwerpen, vormde daarover een mening en heeft deze vastgelegd in beleid. Dit beleid is getoetst aan het team en de oudercommissie tijdens de maandelijkse vergaderingen. Het beleid ligt nu vast, maar het is de bedoeling dat we dit ieder jaar bespreken en opnieuw vaststellen zodat het een levend document blijft. Wij wensen u veel plezier bij het lezen van dit pedagogisch beleidsplan. Namens de werkgroep pedagogisch beleid Fantaziehuis, Nicole Stratenus (auteur, leidinggevende Het Fantaziehuis tot juni 2010) Wendy Tollenaar (eindredactie, directie Het Fantaziehuis) Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

3 Fantasie is... water dat net een spiegel is (Bilal, 11 jaar) Het Fantaziehuis Het Fantaziehuis zet je wereld op zijn kop. Het Fantaziehuis laat zien dat de wereld zoals jij die kent nog mooier, gekker, grappiger en verrassender is dan je denkt. Waar vind je een plek waar je alles mag dromen, vragen stellen, antwoorden geven en alles mag denken wat je in je dagelijkse leven misschien niet durft te denken? Het stimuleren van een onbevangen kijk op de dingen is uitgangspunt. In Het Fantaziehuis leer je door actief te ervaren en beleven. En alle zintuigen (kijken, voelen, ruiken, horen, proeven) worden daarbij aangesproken. 1. Inleiding Horen, zien, proeven, voelen en ruiken in Het Fantaziehuis. Het Fantaziehuis is een bijzonder huis waar de vijf zintuigen centraal staan. In de eerste plaats draait het binnen het kinderdagverblijf om goede, zorgzame en liefdevolle opvang van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Zowel kinderen als ouders moeten zich veilig en welkom voelen in Het Fantaziehuis. Dat betekent onder andere investeren in goede zorg, goed personeel en een inspirerende omgeving. Op dit moment hebben wij vijf groepen: 1 peutergroep - de Handjes. 2 dreumesgroepen - de Oortjes en Mondjes. (Deze laatste groep groeit in 2011 uit naar een peutergroep.) 2 babygroepen - de Neusjes en Oogjes. Horizontaal Wij kiezen voor horizontale groepen. Wij geloven dat dit voor de kinderen de meeste rust geeft. Ook leidsters kunnen zich dan concentreren op 1 leeftijdsgroep. Het spelen, ontdekken en stimuleren van zintuigen en de eigen, unieke ontwikkeling van het kind staat binnen het kinderdagverblijf centraal. Dit wordt niet alleen doorgevoerd in activiteiten maar ook in dagelijkse zorg. Wanneer een baby verschoond wordt is dit niet slechts een handeling die uitgevoerd wordt, maar ook een speel- en aandachtsmoment. Vooral baby s zijn gericht op het ontdekken van hun handen en voeten. Leidsters stimuleren de eigen ontdekkingstocht van het kind. Onze basis binnen het kinderdagverblijf is het onderzoeken van de gedachten, ideeën en vragen van de kinderen, waarbij creativiteit een belangrijke rol speelt. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

4 2. De pedagogische visie en uitgangspunten 2.1 Wat maakt Het Fantaziehuis bijzonder? Het Fantaziehuis kinderdagverblijf wil het meest zintuiglijke kinderdagverblijf zijn! Op ons kinderdagverblijf staat het kind centraal. Het gaat ons niet om het resultaat maar om de weg ergens naar toe. Wij willen samen met het kind ontdekken en dat doen we vanuit de zintuigen kijken, luisteren, voelen, proeven en ruiken. Een kind moet niets. De leidster kijkt en luistert goed naar de belangstelling van het kind en speelt hierop in. Kinderen worden met name gestimuleerd in het ontdekken van diverse vormen, materialen en voorwerpen. Kinderen hebben hun eigen creativiteit en deze wordt gevoed en gestimuleerd door zowel de leidster als de andere kinderen. Communicatie is hierin een belangrijk begrip. Leidsters zijn veelal gericht op dat wat het kind bezighoudt. Wat gaat er om in zijn/haar hoofd en waar is hij/zij mee bezig. Kinderen onderling stimuleren elkaar. Uiteraard zijn we in de eerste plaats een kinderdagverblijf dat kinderen een fijne plek biedt om te zijn. We bieden liefdevolle zorg, waar ouders en kind graag komen. Maar hoe ziet onze bijzondere aanpak eruit? Hoe kijk je goed naar kinderen? Hoe ontdek je de behoefte van een kind en hoe stimuleer je hun creativiteit? Kinderen zijn ware ontdekkers. Alles is nieuw, interessant en geeft een prikkel. Wanneer kinderen bijvoorbeeld aan iets voelen gaan ze daar op in. Om een praktisch voorbeeld te geven; soms wordt er bij ons gespeeld met yoghurt. Misschien geen alledaags knutselmateriaal, maar wel een product waar je verschillende dingen mee kunt doen. Wanneer de yoghurt op de grond ligt zie je verschillende reacties van de kinderen. Ze gaan er met hun handjes in, smeren het op hun armen of smeren er mee op papier. Ze likken hun vingers af en ontdekken dat t lekker is en smikkelen heerlijk verder. Sommige kindjes vinden t spannend en ontdekken het materiaal voorzichtig of kijken er naar. Andere kinderen vinden t heerlijk om in te rollebollen. Dit is een klein voorbeeld van een ontdekkingstocht van het kind. Het kind ontdekt letterlijk het materiaal en ervaart ook hoe anderen daar mee omgaan. Zoals eerder gezegd; we houden ons bezig met het proces, niet met het resultaat. Het kind heeft een fijne tijd met het materiaal (in dit geval de yoghurt). Er komt weliswaar geen af werkje uit voort, maar het kind heeft een ontdekking gedaan die hij/zij zelf is aangegaan. 2.2 Onze pedagogische uitgangspunten Emotionele veiligheid en vertrouwen Respect en zelfstandigheid Beleven en ervaren staat voorop en presteren komt later Ontwikkeling en stimuleren van creativiteit door te werken vanuit de vijf de zintuigen Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

5 2.3 De pedagogen Bij de ontwikkeling van dit pedagogisch beleid hebben wij ons laten inspireren door twee pedagogen en een pedagogische methode. Als inspiratiebronnen hebben we gekozen voor Thomas Gordon, Aletha Solter en de methode Reggio Emilia. Thomas Gordon richt zich onder andere op het opbouwen van relaties op basis van wederzijds respect. Dit kan bewerkstelligd worden door actief te luisteren, ik-boodschap toepassen en win-win methode hanteren. Aletha Solter richt zich met name op de ontwikkeling van baby s. Zij pleit er met name voor om kinderen de gelegenheid te geven hun emoties te uitten. Baby s vertellen hun verhaal, emoties door onder andere te huilen. Dit mag toegelaten worden in plaats van dat je direct het huilen probeert te stoppen. Reggio Emilia is een pedagogische methode waarbij gekeken wordt naar de talenten van het kind. Er wordt gekeken naar de vragen en behoeften van het kind. Activiteiten worden aan de hand hiervan bepaald. Kunst(beleving) speelt een belangrijke rol in de methode Reggio Emilia. 2.4 Positieve benadering Wij willen kinderen in hun waarde laten; wij denken dat een positieve benadering van kinderen de juiste benadering is. Wij kijken en luisteren naar wat kinderen nu eigenlijk bedoelen en wij motiveren kinderen door uit te leggen hoe en waarom wij dingen doen. In onze ogen is het belangrijk kinderen in hun eigen tempo en op hun eigen manier te laten ontwikkelen. Vandaar dat wij op ooghoogte met de kinderen communiceren. Volgens ons is rust, ritme en regelmaat de basis. Daarmee bieden wij veiligheid en structuur. Op ons kinderdagverblijf proberen wij een verlengstuk van thuis te zijn. Dit bereiken wij onder andere door een open communicatie met ouders, met elkaar en met de kinderen. 3. Vertaling van beleid in dagelijkse praktijk 3.1 Lichamelijke behoeften en verzorging van de kinderen Eten bij de baby s Wij voeden baby s naar behoefte en in overleg met ouders. Wij geven een kind individueel de fles en maken hiervan een intens contactmoment. Dat betekent dat wij baby s vanzelfsprekend op schoot voeden. Wanneer meerdere baby s tegelijk behoefte hebben aan eten, maken wij bewust de keuze de kinderen na elkaar te voeden zodat ze dat individuele voedingsmoment mee kunnen maken. Het kan zijn dat een baby even moet wachten tot een ander baby klaar is met de fles. Wanneer kinderen toe zijn aan een fruithap, voeden wij kinderen in een wipstoel gezellig bij elkaar. Wij maken daar een gezamenlijk moment van, zodat kinderen al van jongs af aan de gezelligheid Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

6 van het samen zijn en samen eten ervaren. Wanneer kinderen aan tafel kunnen zitten, eten wij met elkaar aan tafel. Kinderen eten het brood van een bordje en het fruit van een bordje. We beginnen een tafel moment altijd met een liedje. Wij maken het fruit en de boterhammen aan tafel klaar zodat kinderen ervaren hoe het eten klaar gemaakt wordt. Wij laten kinderen, voor zover ze dat al kunnen, zelf kiezen wat zij op de boterham willen. Op deze manier stimuleren wij kinderen verschillende smaken te ervaren, vandaar dat wij gevarieerd voedsel aanbieden. Wanneer een kind tussendoor honger of dorst heeft, bieden wij het kind (afhankelijk van de tijd) water of een rijstewafel aan. Tenzij in overleg met ouders iets anders is besloten. Eten en drinken doen wij in ieder geval altijd aan tafel. Tijdens het eten is er aandacht voor de motorische ontwikkeling. We stimuleren kinderen zelf met een vorkje te eten of yoghurt zelf met een lepeltje te eten. Het gaat hier met name om het oefenen van de fijne motoriek, niet zozeer om het netjes kunnen eten. Eten bij de dreumessen/peuters Op vaste momenten gaan alle kinderen met elkaar aan tafel. Kinderen eten het brood en fruit van een bordje. We beginnen een tafelmoment altijd met een liedje. Omdat wij het belangrijk vinden dat wij kinderen stimuleren zelfstandigheid te ontwikkelen, vragen wij kinderen zelf uit een beker te drinken en nemen hiervoor de tijd. Wij vinden het fijn met de kinderen aan tafel te zitten. Als kinderen niet aan tafel willen zitten laten wij zien dat het gezellig is om aan tafel te zitten en vragen we kinderen bijvoorbeeld om te helpen. Het tafelmoment is vooral een gezellig moment, als kinderen al eerder klaar zijn en steeds gaan staan of zitten te draaien mogen ze vast van tafel zodat andere kinderen nog rustig verder kunnen eten. Wij leren kinderen met elkaar te delen. Vandaar dat wij het fruit op een bord rond laten gaan zodat kinderen er steeds een stukje van af kunnen pakken. Wij maken fruit en boterhammen aan tafel klaar zodat kinderen ervaren hoe het eten klaar gemaakt wordt. Kinderen die dat willen mogen zelf hun boterham smeren. Wij laten kinderen zelf kiezen wat zij op de boterham willen. Op de peutergroep eten kinderen maximaal drie boterhammen omdat wij meer niet gezond vinden, tenzij in overleg met ouders anders is besloten. Wij maken geen machtstrijd van eten en drinken. We stimuleren kinderen verschillende smaken te ervaren, vandaar dat wij gevarieerd voedsel aanbieden. Wanneer een kind tussendoor honger of dorst heeft, bieden wij het kind (afhankelijk van de tijd) water of een rijstwafel aan. Eten en drinken doen wij altijd aan tafel. Het is mogelijk om eigen beleg mee te geven. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van allergieën of wanneer er behoefte is aan halal-producten. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

7 Slapen bij de baby s Baby s mogen slapen naar behoefte en in overleg met de ouders. Kinderen slapen in principe in hun eigen bedje, wij kijken hierbij naar de individuele slaapgewoonte: een baby die erg onrustig slaapt leggen we bij voorkeur niet bij een baby die erg licht slaapt. Kinderen hebben een eigen slaapzakje en een eigen lakentje. Wij vinden het belangrijk dat er een rustig moment is voordat de kinderen naar bed gaan. Hiermee bereiden we ze voor op het moment dat ze gaan slapen. Wij vertellen ze dat ze gaan slapen en praten zachtjes tegen ze. Het kan voorkomen dat een kind in de box in slaap valt. Gewoonlijk laten we het daar dan rustig slapen. We dekken de voorkant van de box af met een lakentje zodat het kind iets meer beschut ligt. Als een kind in een wipstoel in slaap valt, tillen we het over naar een bedje omdat wij een wipstoel ergonomisch niet verantwoord vinden. Wij geven de voorkeur aan slapen in een bedje. Soms huilen baby s zichzelf in slaap. Wij vinden dat dat mag. Iedere vijf minuten kijken we bij het kind en wanneer het ernaar uitziet dat een kindje niet wil gaan slapen, halen we het er even uit om aandacht te geven. Baby s mogen een knuffel en speen van huis mee nemen. Het gebeurt wel eens dat een kind thuis met een fles melk naar bed gaat. Wij hebben dat liever niet i.v.m. veiligheid en hygiëne. Wanneer blijkt dat een kind zonder deze gewoonte echt niet kan slapen nemen wij in overleg met de ouders hierover een beslissing. Slapen bij de peuters/dreumessen Peuters mogen slapen naar behoefte, wij overleggen dit met de ouders. Wanneer de peuters naar bed gaan volgen wij een ritueel. Dit is voorspelbaar voor de kinderen zodat zij weten waar ze aan toe zijn. Daarnaast willen we de kinderen op deze manier alvast rust geven om te gaan slapen. Alle kinderen (die gaan slapen) kleden zich zelf (voor zover mogelijk) uit in de verschoningsruimte of op de speelmat. Gaan daarna naar de wc, wassen de handen en krijgen een schone luier aan. Op het voorleeskleed staan boekjes klaar staan om te lezen. (kinderen die niet gaan slapen zitten daar al te ontspannen) We lezen de kinderen een verhaaltje voor, luisteren naar een rustig muziekje of voelen aan zachte lapjes stof. Daarna brengen we alle kinderen tegelijk naar de slaapkamer, waar ze hun slaapzakje aan krijgen en wensen we hen welterusten. De groepen Mondjes en Oortjes worden tijdens het slapen samengevoegd. De oudste kinderen die niet meer slapen gaan op de Mondjes spelen. De jongste kinderen slapen in de slaapkamers. Oudste kinderen die nog wel slapen en/of rusten doen dit op een rustbedje op de Oortjes. Dit is tijdens het slapen dus een slaapgroep. Voorgaande is tijdelijk. Doordat we een relatief jong kinderdagverblijf zijn hebben we te maken met een grote groep kinderen die nu rond de twee jaar is. De Mondjes groeit uit naar een peutergroep. Wanneer hier straks overwegend kinderen van 3 jaar zitten, vervalt het slapen op de rustbedjes. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

8 Wanneer ouders graag willen dat we hun kind eerder wakker maken, dan doen wij dit. Wij kijken wel naar hoe het kind zich dan voelt en of andere kinderen hier niet wakker door worden. Kinderen mogen een knuffel en speen van huis mee nemen. Het gebeurt wel eens dat een kind thuis met een fles melk naar bed gaat. Wij hebben dat liever niet i.v.m. veiligheid en hygiëne. Wanneer blijkt dat een kind zonder deze gewoonte echt niet kan slapen nemen wij in overleg met de ouders hierover een beslissing. Zindelijkheid Wanneer kinderen daar aan toe zijn stimuleren wij het zindelijk worden. Zindelijkheidstraining stemmen wij altijd van tevoren af met de ouders, zodat wij samen op één lijn zitten. Natuurlijk maken wij geen problemen van een ongelukje. Wij vragen ouders makkelijke kleding bij hun kind aan te doen en een setje reservekleding mee te nemen. Dreumesen en peuters kijken naar elkaar en leren van elkaar. Lichaamsdelen benoemen wij, wij kiezen daarvoor de benaming die wij prettig vinden en keuren het niet af als een kind daarvoor een ander woord gebruikt. 3.2 Hygiëne Eten en drinken Voordat wij met de kinderen aan tafel gaan wassen wij de handen van de kinderen. Als dit mogelijk is doen de kinderen dat zelf in de verschoningsruimte. Wanneer het al laat is of kinderen kunnen dat zelf niet dan doen we dat aan tafel met een washand. Na het eten en drinken herhalen wij dit ritueel. Kinderen mogen dit zelf doen om daarmee zelfstandigheid te stimuleren. Slapen Kinderen slapen zo veel mogelijk in een eigen bedje, afhankelijk van de samenstelling van de groep per dag (we kijken naar welke kinderen het beste bij elkaar slapen). Kinderen hebben een eigen boven en onderlakentje en dit verhuist mee wanneer ze een keer in een ander bedje slapen. Ziekte Wanneer een kind ziek is, hanteren wij de adviezen van de GGD. Deze staan beschreven in het Infectiehandboek van de GGD. Dit handboek staat ter inzage in ons kantoor. Wanneer een kind 38,5 graden koorts heeft en zich ziek voelt, vragen wij ouders het kind op te halen of niet te brengen. Wij vinden dat een ziek kind op ons kinderdagverblijf niet de specifieke zorg kan krijgen waar hij/ zij recht op heeft. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat andere kinderen niet door het zieke kind aangestoken worden. Ruimte Vanzelfsprekend wordt iedere groepsruimte iedere dag schoongemaakt. Daarnaast vegen wij de vloer gedurende de dag, maken wij de tafel, stoelen en keuken gedurende de dag schoon en reinigen Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

9 wij de verschoningsruimte. Wij hanteren hierbij ons hygiënerooster en tekenen dit dagelijks af. Het speelgoed wordt regelmatig schoongemaakt. 3.3 Bewegen Bewegen bij de baby s We vinden het belangrijk om met kinderen in de babyleeftijd actief bezig te zijn. Naast persoonlijke aandacht tijdens de dagelijkse verzorging bieden we kinderen regelmatig bewegingsactiviteiten aan. Rollen op de grond en op de mat, lopen achter een loopwagen, kruipen door de ruimte, mee naar de keuken en we streven er naar om iedere dag naar buiten te gaan. Wanneer kinderen nog zo klein zijn dat ze niet kunnen kruipen of lopen doen we dat in een wipstoel, op de arm of in de kinderwagen. Wanneer de tijd het toelaat kunnen kinderen gemasseerd worden. De leidsters hebben de beginselen van babymassage geleerd en op de groep is massage-olie aanwezig. Mocht u dit niet willen, dan kunt u dit uiteraard aangeven. Bewegen bij de dreumessen/peuters Ook met de peuters proberen we zoveel mogelijk te bewegen. Zowel binnen als buiten. We zetten regelmatig muziek op en dansen daar dan op of pakken muziekinstrumenten en zingen zelf een lied. Daarnaast oefenen we met peuteryoga en wordt er heel wat geknuffeld en gestoeid op onze speelmat. Ook staat het buitenleven centraal op het Fantaziehuis. We gaan naar buiten, onafhankelijk van het weer en zijn bijvoorbeeld bezig in de moestuin. Ontdekken van de planten, bloemen en vogels in de tuin vormen dagelijkse praktijk. Buiten bewegen stimuleren wij door met de kinderen bezig te zijn. In de zandspeelplaats, onder de waterpomp (in de zomer), naar het park met de bolderkar. Wij verzinnen van alles om de kinderen naar buiten te laten gaan en te laten bewegen. 3.4 Lichaamsbesef Het ontdekken van je eigen lichaam is een belangrijke fase in de ontwikkeling van een kind. Wij vinden het belangrijk aandacht aan dit onderwerp te besteden. Wij stimuleren dit onder andere door zindelijkheidstraining te geven. Daarnaast ontdekken en benoemen we het lichaam, voetjes, handjes en ogen. Dit gebeurt bijvoorbeeld tijdens het aan en uitkleden. Tijdens onze lichamelijke activiteiten staan alle vijf de zintuigen centraal. Lichamelijke contact zoals stoeien en knuffelen vinden wij belangrijk voor het ontdekken van het eigen lichaam. 4. Wat maakt Fantaziehuis, Fantaziehuis? 4.1 Omgeving/inrichting Het Fantaziehuis is met zorg ingericht. Iedere ruimte is met zijn eigen kleur uniek en herkenbaar. Vanuit de specifieke gedachte dat resultaat niet het uiteindelijke doel is en dat de zintuigen centraal staan. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

10 Dat ziet u wanneer u binnenkomt in de hal waar de omschrijving van Fantasie vanuit de gedachten van kinderen is omschreven. In de gang hangen wij de resultaten van activiteiten die wij met kinderen ondernemen. De vakkenkasten zijn versierd met voelelementen om de zintuigen te prikkelen. De groepen zijn kleurrijk, uitdagend en voelen als een thuis. De hal in Het Fantaziehuis doet tevens dienst als ruimte om kunst tentoon te stellen. Per jaar nodigen we twee kunstenaars uit om hun werk te exposeren. We kijken hierbij naar materiaal en of het bij ons concept past. Het werk wordt dan enkele maanden geëxposeerd. Vervolgens gaan de kinderen op de groepen aan de slag met vergelijkbaar materiaal wat de kunstenaars gebruiken. Het werk van de kinderen wordt dan in de hal tentoongesteld. Het Fantaziehuis stimuleert fantasie en creativiteit en wil kinderen in aanraking laten komen met diverse kunststijlen en vormen. We zien kunst als een wezenlijk onderdeel in de ontwikkeling van ieder mens, te beginnen bij het kind. Kunst draagt bij aan het leren begrijpen van en reflecteren op de wereld om je heen en wat jij daar als individu in kan betekenen. Kunst biedt schoonheid, verrijkt en geeft levensdrift. Daar willen we in Het Fantaziehuis aandacht aan geven, hoe klein misschien ook. In de gang hebben we een atelierkast met een keur aan materialen. Kinderen kunnen hier naar hartelust knutselen. De kast is zo opgesteld dat kinderen zelf hun eigen materiaal kunnen kiezen en pakken. 4.2 Activiteiten Aanbieden van specifieke activiteiten Bij het aanbieden en uitvoeren van activiteiten staat het proces centraal. Hoe voelt en ruikt Rozemarijn? Wat zijn harde voorwerpen? En wat kun je allemaal doen met pasta? Wat kun je verzinnen bij een kartonnen doos? En wat voor geluid maakt water? Ook hierin heeft het kind een actieve, leidende rol. Grotere kinderen helpen kleinere kinderen en ontdekken samen. Elk kind heeft zijn eigen ontwikkeling en ontdekkingstocht, maar stimulans en hulp van andere kinderen is heel belangrijk in die groei. Dat kan variëren van samen boterhammen smeren tot samen een grote tekening maken of blokken stapelen. De leidsters overleggen met elkaar welke activiteiten worden aangeboden en denken daarbij vanuit de behoefte van de kinderen. We luisteren naar de kinderen, naar wat er op dat moment in hun leven speelt. En passen onze activiteiten daarop aan. Ideeën en wensen van leidsters worden als inspiratiebron gebruikt en als stimulans voor dat waar het kind mee komt. Dagelijkse activiteiten Ook worden kinderen bij dagelijkse activiteiten betrokken, zoals samen de hal versieren, ramen beschilderen, boodschappen uit de keuken halen en fruit klaarmaken. Bovenstaande vindt plaats Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

11 binnen een structuur. Er zijn vaste tijden voor eten, drinken, slapen en spelen. Kinderen hebben behoefte aan structuur, want dat biedt veiligheid en houvast. Buiten spelen Buiten zijn en spelen is een belangrijk onderdeel binnen het programma van ons kinderdagverblijf. Er wordt naar gestreefd om twee keer per dag naar buiten te gaan (in de winter of bij slechter weer minimaal eenmaal per dag). Ook daar is de wereld een grote ontdekkingstocht. De grote tuin biedt voldoende gelegenheid tot rennen, voelen aan planten, bomen en gras. De moestuin wordt samen met de kinderen verzorgd, aan de kruiden wordt geroken en er wordt zelfs uit gegeten! Soms kunt u uit onze moestuin mee eten. We leggen dan groenten in de hal om mee te nemen en vragen een kleine bijdrage. Zo kunnen we steeds nieuwe zaadjes kopen en planten. Muziek Op het Fantaziehuis wordt muziek gebruikt. We zingen liedjes en spelen met instrumenten, maar er wordt ook geluisterd naar muziek. Muziek wordt functioneel ingezet; het kan zijn dat we kinderliedjes luisteren en meezingen. Maar er kan ook gedanst worden op muziek. Of muziek kan dienen als sfeermaker op de achtergrond, bijv. om rust te creëren. De inzet van muziek is bewust. Er wordt gekozen voor verschillende stijlen muziek, dus zowel kinderliedjes, klassiek, instrumentaal, jazz, disco of wereldmuziek We kiezen er bewust voor om geen muziek te draaien van bijvoorbeeld K3, Kabouter Plop of ander commercieel materiaal van Studio100. We denken dat deze muziek buitenom Het Fantaziehuis voldoende aanwezig is. We kiezen voor muziek die rijk is aan muzikaliteit, klank en ritme. We willen de kinderen een diversiteit aan stijlen aanbieden om hun muzikale belevenis aan te wakkeren en te vergroten. Boeken Het lezen van boeken vindt Het Fantaziehuis belangrijk en leuk. Lezen, zowel voorlezen als zelf in boekjes kijken, stimuleert de fantasiewereld van het kind. Lezen draagt tevens bij aan de ontwikkeling van taal. We hebben boeken waar de kinderen zelf in mogen kijken en lezen. Tevens hebben we op alle groepen prentenboeken die leidsters samen met de kinderen lezen. Het Fantaziehuis doet elk jaar actief mee aan de Kinderboekenweek en Het Nationale Voorleesontbijt. Er wordt zorgvuldig gekeken naar welke boeken aangeschaft worden. Uiteraard hebben we onze klassiekers in huis ( Rupsje Nooit genoeg, Kikker, We gaan op berenjacht, enz). We kijken goed naar wat er op het gebied van kinderboeken per jaar wordt uitgebracht door de verschillende uitgeverijen. Spelmateriaal Wij besteden veel aandacht aan het uitkiezen van spelmateriaal wat wij op ons kinderdagverblijf gebruiken en aan de kinderen aanbieden. Onze voorkeur gaat uit naar natuurlijke materialen en Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

12 minder naar plastic speelgoed. Daarnaast vinden we het belangrijk dat het speelgoed kinderen uitdaagt en het hen de kans geeft iets te ontdekken. Speelgoed wat een batterij nodig heeft gebruiken wij bij voorkeur niet. 4.3 Personeel Onze leidsters zijn gediplomeerd zoals in de CAO Kinderopvang beschreven staat en volgens de Wet Kinderopvang verplicht is. Diploma s en verklaringen omtrent goed gedrag worden op kantoor bewaard in een afgesloten kast. We proberen diversiteit aan te brengen binnen ons personeelsbestand. We hebben leidsters met diverse achtergronden en opleidingen. Alle leidsters hebben een geldig diploma, maar hebben soms ook een andere achtergrond die we inspirerend vinden voor Het Fantaziehuis (bijvoorbeeld mensen uit de zorg, theateropleiding of maatschappelijk werk). Daarnaast bieden wij onze medewerkers twee keer per jaar een studiedag. Tijdens deze studiedagen staan thema s centraal welke op dat moment spelen op ons kinderdagverblijf. Je kunt bijvoorbeeld denken aan het aan bod laten komen van diverse pedagogische methodes, creativiteit en kunst en communicatie met ouders. Wij vinden het belangrijk om ons steentje bij te dragen aan de ontwikkeling en het opleiden van nieuwe leidsters. Vandaar dat wij een aantal stageplekken per jaar aanbieden. Stagiaires staan altijd boventallig op een groep. Zij worden begeleid door één van de vaste leidsters. Elke week hebben zij een kort gesprek en eenmaal per maand is er overleg tussen leidinggevende, stagebegeleider en stagiair(e). Ook is er contact met de school van de stagiair(e). Stagiaires staan weliswaar boventallig op de groep, maar draaien het volledige programma mee. We zien stagiaires als onderdeel van ons team. 5. Het Fantaziehuis, een veilig thuis 5.1 Emotionele veiligheid Wanneer een kind op ons kinderdagverblijf aanwezig is, is ons belangrijkste doel om het kind een veilig thuis te bieden. Dat doen wij door kinderen duidelijkheid en structuur te bieden. Op alle groepen hanteren wij om die reden een vast dagritme, afgestemd op de verschillende leeftijdscategorieën. Dit maakt de dag overzichtelijk en voorspelbaar. Kinderen weten waar zij aan toe zijn. Van dit dagritme wijken wij af wanneer dat in het belang van het kind is. Wij vinden het belangrijk om zoveel mogelijk bekende gezichten op de groep te zien. Vandaar dat wij ernaar streven om vaste leidsters op dezelfde werkdagen in te delen. Dit kan door ziekte of vakantie Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

13 wel eens anders zijn. Op deze momenten proberen wij zoveel mogelijk dezelfde invalkrachten in te zetten. Wij hebben daarvoor inmiddels een vertrouwde club aan invalkrachten opgebouwd die graag op ons kinderdagverblijf werken. Vertrouwde gezichten zijn ook de gezichtjes van de kinderen, vandaar dat we de kinderen op een eigen groep indelen. Op verzoek van ouders wijken we hier wel eens van af. Ook bij het communiceren, vinden wij duidelijkheid zeer belangrijk. Wij vertellen een kind duidelijk wat wij fijn en minder prettig vinden, maar belangrijker nog leggen wij duidelijk uit waarom wij dat zo vinden. Wij hanteren hierbij de theorie van Thomas Gordon. 5.2 Hechting Hechting is een belangrijk onderwerp bij de emotionele ontwikkeling van het kind. Wij vinden het als kinderdagverblijf belangrijk om hier bij stil te staan. Dat begint al bij het wennen van een nieuw kind op ons kinderdagverblijf. Wij geven het kind de ruimte om te ontdekken en om zijn/haar plek te vinden. Maar ook wanneer een kind groter wordt zal hechting een rol spelen. Een kind zal te maken krijgen met verlatingsangst en zal het daardoor moeilijk vinden zijn/haar vader of moeder gedag te zeggen. Aandacht voor het kind en de ouder is hierbij van groot belang. Daarnaast hangen wij om deze reden een foto op van de ouder met het kind. Het kind hecht zich ook aan een leidsters. Elke leidsters heeft een aantal aandachtskinderen. Dat houdt in dat de leidster met betreffende ouders het meeste contact heeft en oudergesprekken voert en het kind intensief observeert in zijn/haar welbevinden. Elke groep heeft vaste leidsters op vaste dagen. Dit biedt structuur en veiligheid. Invalleidsters proberen we zoveel mogelijk op dezelfde groep te laten werken zodat een kind nieuwe gezichten meerdere malen ziet. 5.3 Wennen op het kinderdagverblijf Wanneer het kind voor het eerst op het Fantaziehuis komt, krijgt hij/zij tijd daaraan te wennen. Vandaar dat wij een wenschema hanteren. Het wennen gaat in op de dag waarop het contract in gaat. Zo kan er tijd en ruimte gecreëerd worden voor het nieuwe kindje en zijn/haar ouders. Tevens is het kind verzekerd vanaf de dag dat het contract ingaat. In de praktijk betekent dat, dat een kind de eerste dag een paar uur welkom is. Dit is afhankelijk van het eet- en slaapschema. De tweede dag is het kind zes uur welkom en de derde dag acht uur. Met de ouders zullen vooraf afspraken worden gemaakt met betrekking tot het wennen. Wanneer het kind zich na drie dagen veilig en vertrouwd voelt is het de vierde dag een hele dag welkom. Wanneer een kind nog wat langer de tijd nodig heeft om te wennen zullen wij daar met ouders over praten en vervolgafspraken maken. Uit ervaring blijkt dat een intensieve wenperiode Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

14 belangrijk is voor het verdere verblijf van een kind op ons kinderdagverblijf. Van belang is dat u in de eerste periode van het wennen rekening houdt met uw werk omdat het kind nog geen hele dagen op het dagverblijf verblijft. 5.4 Ingaan op emoties bij kinderen Wij vinden dat een kind vanzelfsprekend alle emoties mag uiten. Van boosheid tot plezier en van verdriet tot angst. Wij laten een kind in zijn/haar waarde ongeacht de emotie. Wij zullen de emotie van het kind benoemen en daarbij vertellen wat deze emotie met ons doet. Daarnaast zullen we het kind helpen de emotie te uiten. Zo mag een kind huilen en zullen wij het niet sussen, wel zullen we het kind koesteren en als het daar behoefte aan heeft knuffelen. Wanneer een kind vrolijk is en ontzettend moet lachen, zullen wij daarin mee gaan en plezier met het kind maken. Is het kind boos dan mag dat ook, we zullen bij het kind aangeven wat deze boosheid met ons doet en het kind helpen om de situatie te leren begrijpen. We stimuleren boosheid te uiten zonder dat het kind dat slechts projecteert op de ander. 5.5 Communicatie Wij vinden het belangrijk om met behulp van communicatie het positief zelfbeeld van een kind te bevorderen. Dat doen wij door te praten vanuit de Ik-boodschap. Deze theorie wordt met name door Thomas Gordon beschreven. Het wil zeggen dat wij vertellen wat bepaald gedrag met ons doet. Wij keuren daarbij het gedrag van het kind af maar zullen het kind nooit afkeuren. Wij zijn ons bewust van onze verbale en non-verbale communicatie. Dit betekent dat wij rustig blijven en blijven herhalen wat wij belangrijk vinden. Communicatie bestaat voor ons niet alleen uit woorden maar ook uit lichamelijke contacten. Wij knuffelen en stoeien met de kinderen waaruit onze affectie en waardering naar de kinderen blijkt. Het stimuleren van zelfstandigheid vergroot het positief zelfbeeld van het kind. Het kind is trots op wat het al zelf kan en voelt zich daardoor groter en zelfstandiger. Wij vinden het belangrijk deze zelfstandigheid te stimuleren. Wij motiveren kinderen zichzelf aan te kleden, zelf te eten, zelf de boterham te smeren, zelf naar de wc te gaan, samen met ons de boodschappen op te halen. En wij belonen de kinderen met complimenten. Van complimenten zie je het positief zelfbeeld van het kind als het ware groeien. 6. Het Fantaziehuis, een sociale omgeving 6.1 Hoe kijken wij naar vriendschappen? Op een groep zie je vriendschappen ontstaan. Het hebben van een vriendschap is een belangrijke sociale ontwikkeling in het leven van een kind. Vandaar dat wij vriendschappen respecteren. Wel zorgen wij ervoor dat andere kinderen geen last hebben van deze vriendschappen of het gevoel Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

15 hebben ergens buiten te vallen. Wij stimuleren vriendschappen door kinderen te motiveren met elkaar te spelen. Wij noemen de namen op aan het begin van de dag waarmee we kinderen alert maken op elkaars aanwezigheid. En wij creëren gezellige momenten zoals met elkaar buiten spelen, knutselen en aan tafel eten. 6.2 Hoe gaan wij om met conflicten? We leren kinderen om zelf conflicten op te lossen. In eerste instantie houden wij ons op een afstand en observeren het conflict. Wanneer dat nodig is helpen wij met het oplossen van het conflict. Maar wij geven er de voorkeur aan wanneer kinderen het conflict zelf op lossen, wij laten ons hierbij leiden door veiligheid. Vanuit de theorie van Thomas Gordon streven wij ernaar om een kind niet te straffen of te belonen. Wel spreken wij het kind aan op gedrag. Wij vertellen het kind wat de gevolgen zijn van zijn/haar gedrag en wat wij daarbij voelen (wat dat met ons doet). Wij gaan op zoek naar het waarom kinderen ongewenst gedrag vertonen, wat is de achterliggende reden? En wij geven zelf het goede voorbeeld. Als dat nodig is gaan wij met ouders in gesprek over het gedrag van het kind om wat betreft de aanpak op één lijn te zitten. 6.3 Wat zijn onze waarden en normen Iedereen ongeacht zijn levensovertuiging respecteren wij en iedereen is welkom op ons kinderdagverblijf. Wij vinden wederzijds respect heel belangrijk. Door zelf het goede voorbeeld te geven bevorderen wij goed gedrag. Wij maken afspraken met elkaar, houden rekening met elkaar en luisteren naar elkaar. Wij willen duidelijk zijn in wat wel en niet mag en dit uitleggen aan de kinderen. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

16 Bijlagen

17 Bijlage Dagritme babygroep Fantaziehuis Kinderen worden door hun ouders gebracht op de groep. Wij ontvangen de kinderen actief, staan op, stappen op de ouders af en vragen hoe het met het kind gaat en of er nog bijzonderheden zijn. Wij helpen het kind met afscheid nemen van de ouder. Verder gebruiken wij deze tijd om de dag rustig te beginnen met de kinderen. We lezen wat voor, spelen wat en zetten de sapkan, bekers, snijplank en fruit op de tafel klaar(het mes pakken we pas wanneer we aan tafel gaan) Ouders hebben de mogelijkheid om koffie/thee te drinken Eén medewerker gaat met de kinderen die aan tafel kunnen zitten aan tafel. We beginnen de dag met een goedemorgen rondje. Bv. goedemorgen Isa, goedemorgen Jesse, goedemorgen...en zo gaan we de tafel rond, we vertellen de kinderen ook welke leidsters die dag aanwezig zijn. Daarna zingen we minimaal drie liedjes met als laatste een eet smakelijk liedje. We eten fruit(hapjes) en drinken water/thee/sap. De andere twee medewerkers zijn bezig met flessen geven/verschonen of zitten gezellig aan tafel Alle kinderen hebben wat gegeten en gedronken en zijn klaar om van tafel te gaan. Aan tafel worden snoeten gepoetst en handen afgenomen met een washand. We gebruiken één washand per twee kinderen, een voorkant per kind en een achterkant per kind(daarna gaat de washand in de was). Kindjes die t zelf kunnen, krijgen zelf een washand om hun gezicht en handjes te boenen. De kinderen mogen vrij spelen, we zetten vast wat speelgoed klaar(duplo, boekjes, blokken). Baby s die moeten slapen maken we gereed om naar bed te gaan Alle kinderen gaan aan tafel. Ook nu beginnen we de maaltijd weer met het zingen van een eet smakelijk lied. Aan tafel krijgen de kinderen een fles/(tuit)beker melk. En vragen we de kinderen wat ze op hun boterham willen. We smeren de boterham aan tafel, we eten brood van een bordje Alle kinderen hebben brood gegeten en gedronken en zijn klaar om van tafel te gaan. Aan tafel worden snoeten gepoetst en handen afgenomen met een washand. De kinderen mogen lekker spelen. Eén leidster ruimt de troep op van het brood eten De kinderen die twee keer per dag slapen gaan naar bed. Zij worden uitgekleed tot hun romper en in slaapzak in bed gelegd. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

18 15.15 Alle kinderen (die wakker zijn) gaan aan tafel, we eten een koekje/soepstengel o.i.d. en drinken wat sap/ thee/water. We lezen een boekje voor en poetsen weer handjes en snoeten als we van tafel gaan Alle kinderen gaan aan tafel voor een sapje en een soepstengeltje of zoiets, even tekenen/verhaaltje lezen/zingen We sluiten de groep, stoelen op tafel, vensterbank regelmatig leeg, prullenbak geleegd, stekkers verwijderd. * Gedurende de dag proberen we twee maal een activiteit aan te bieden aan de kinderen of we gaan met hen naar buiten. * Kleinere baby s hebben een eigen ritme van voeding/ spelen/slapen. We proberen dit zoveel mogelijk te volgen. * Er zijn verscheidene drinkmomenten op een dag. Wij kiezen ervoor maximaal éénmaal per dag diksap aan te bieden. De leidsters kiezen zelf of zij dit s ochtends of s middags doen. De overige drinkmomenten wordt er water/melk/thee aangeboden. Tussendoor mogen kinderen drinken; ze krijgen dan water aangeboden. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

19 Bijlage Dagritme dreumes/peutergroep Fantaziehuis Kinderen worden door hun ouders gebracht op de groep De Handjes. Wij ontvangen de kinderen actief, staan op, stappen op de ouders af en vragen hoe het met het kind gaat en of er nog bijzonderheden zijn. Wij helpen het kind met afscheid nemen van de ouder. Verder gebruiken wij deze tijd om de dag rustig te beginnen met de kinderen. We lezen wat voor, spelen wat en zetten de sapkan, bekers, snijplank en fruit op de tafel klaar (het mes pakken we pas wanneer we aan tafel gaan). Ouders hebben de mogelijkheid koffie/thee te drinken De kinderen van de Mondjes en de Oortjes gaan naar de eigen groep Met z n allen aan tafel, aan beide kanten van de tafel zit een medewerker, de ene medewerker schenkt sap in de andere medewerker schilt het fruit. We beginnen de dag met een goedemorgen rondje. Bv. goedemorgen Isa, goedemorgen Jesse, goedemorgen... en zo gaan we de tafel rond, we vertellen de kinderen ook welke medewerkers die dag aanwezig zijn. Daarna zingen we minimaal drie liedjes met als laatste een eet smakelijk liedje Alle kinderen hebben wat gegeten en gedronken en zijn klaar om van tafel te gaan. Aan tafel worden snoeten gepoetst en handen afgenomen met een washand. We gebruiken één washand per twee kinderen, een voorkant per kind en een achterkant per kind (daarna gaat de washand in de was). De meeste kinderen zullen zelf een washand gebruiken. De kinderen mogen vrij spelen, we zetten vast wat speelgoed klaar (duplo, boekjes, blokken). We gaan de kinderen die een luier dragen verschonen en motiveren de kinderen naar de wc te gaan. Zodra alle kinderen verschoond zijn gaat één medewerker vast een activiteit met de kinderen ondernemen (knutsel, spel, buiten) en de andere medewerker ruimt de troep op van het fruit eten Alle kinderen gaan aan tafel. Ook nu beginnen we de maaltijd weer met het zingen van een eet smakelijk lied. Aan tafel krijgen de kinderen een beker melk en vragen we de kinderen wat ze op hun boterham willen. We smeren de boterham aan tafel en zodra de kinderen dat kunnen mogen ze zelf hun boterham smeren met een plastic mes. Tot die tijd mogen kinderen hun brood eten met een vork, we eten brood van een bordje Alle kinderen hebben brood gegeten en gedronken en zijn klaar om van tafel te gaan. Aan tafel worden snoeten gepoetst en handen afgenomen met een washand. De kinderen mogen rustig een boekje lezen. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari

20 Eén medewerker gaat bij de spelende kinderen zitten die niet gaan slapen, maar wel rusten. De andere medewerker gaat de kinderen verschonen en zo nodig (als ze gaan slapen) tot de romper uitkleden. Eén leidster leest een verhaaltje voor en brengt de kinderen allen tegelijk naar bed. Zodra de kinderen in bed liggen gaat één medewerker met de kinderen die wakker zijn zitten spelen totdat het tijd voor pauze is (13.00) en de andere medewerker ruimt de troep op van het brood eten Gedurende de pauze tijd slapen een groot deel van de kinderen. Met de kinderen die wakker zijn spelen/ ondernemen we een rustige activiteit. Kinderen die ondertussen wakker worden verschonen we en kleden we aan We kleden alle kinderen aan. Kinderen die nog slapen laten we rustig slapen, tenzij in overleg met ouders anders is afgesproken Alle kinderen gaan aan tafel, we eten een koekje/soepstengel o.i.d. en drinken wat water/thee. We lezen een boekje voor en poetsen weer handjes en snoeten als we van tafel gaan Tijd voor een tweede activiteit, aan tafel/naar buiten/knutsel/spel/dans o.i.d.. (ander doet eerst even een afwasje) Alle kinderen gaan aan tafel voor een drankje en een soepstengeltje o.i.d, even tekenen/verhaaltje lezen/ zingen De kinderen van De Mondjes en De Oortjes gaan naar de Handjes en spelen daar het laatste uur We sluiten de groep, stoelen op tafel, vensterbank regelmatig leeg, prullenbak geleegd, stekkers verwijderd. Pedagogisch beleid Het Fantaziehuis, versie februari