MARIFOONGEBRUIK VOOR DE PLEZIERVAART

Transcriptie

1 MARIFOONGEBRUIK VOOR DE PLEZIERVAART Met gespreksprocedures volgens IMO-guidelines Jean Paul Nols Herwerkte voorlopige versie: 6 februari 2001, Alle rechten voorbehouden Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 1

2 MARIFOONGEBRUIK VOOR DE PLEZIERVAART Uitgever : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Leefmilieu en Infrastructuur administratie Waterwegen en Zeewezen ( AWZ ) afdeling Scheepvaartbegeleiding D/2000/3241/032 Als bron van informatie voor gespreksprocedures wordt verwezen naar de gezamelijke bekendmakingen van de Vlaamse en Nederlandse overheden aangaande gesprekprocedures voor Vessel Traffic Services, VTS-SM 03/94 1 jan 95 en de kennisgeving nr x / 98 met bijlagen. INTERNATIONAL MARITIME ORGANIZATION, GUIDELINES FOR VESSEL TRAFFIC SERVICES of IMO-guidelines, RESOLUTION A 578 ( 14 ) 20 nov SOLAS (1974) chapter 4, radiovereisten ( Safety of Life at Sea = Internationale conventie ) en het nieuwe chapter 4, GMDSS-master-plan. ( Global Maritime Distress and Safety System ) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 2

3 INHOUDSOPGAVE: TERMINOLOGIE EN ADMINISTRATIE INLEIDING VHF - MARIFOON VTS (Vessel Traffic Service) VHF-GEBRUIKEN ATIS ( Automatic Transmitter Identification System ) GMDSS-DSC ( Global Maritime Distress and Safety System ) - ( Digital Selectief Call ) WATERWEGEN IN BELGIè WAAR ATIS NIET VERPLICHT IS LUISTERWACHT DRAADLOZE COMMUNICATIE VAARGEBIEDEN B.I.P.T. en B.M.R. Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie en Beheer van Maritieme Radiocommunicatie VERGUNNING en CERTIFICATEN MARIFOON-GESPREKSPROCEDURES INLEIDENDE NOTA GEBRUIKERS-FILOSOFIE SOORTEN BERICHTEN IN ORDE VAN BELANGRIJKHEID ANALYSE VAN DE COMMUNICATIE WAAROM MARIFOON PROCEDURES TOEPASSEN WIE, WAAR, WAT EN WANNEER: DE OPBOUW VAN EEN BERICHT BASISWOORDEN en INDICATOREN STANDAARDWERKWOORDEN POSITIE-INFORMATIE INTERNATIONAAL SPELLINGSALFABET BERICHT AAN BEPAALDE ONTVANGER PROCEDURES VOOR: NOODBERICHT SPOEDBERICHT MEDISCHE ADVIEZEN VEILIGHEIDSBERICHT BERICHT AAN ALLEN WAARSCHUWING PRIVEGESPREKKEN NOG ENKELE TIPS WELK TOESTEL AANSCHAFFEN NUTTIGE ADRESSEN VERKEERSKANALEN VTS-SM Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 3

4 INLEIDING TERMINOLOGIE EN ADMINISTRATIE In normale omstandigheden hebben schepen geen nood aan communicatie: de voorrangsregels worden toegepast. Dit noemt men het zelfregulerend karakter van de scheepvaart. Bij twijfel of onvoorziene omstandigheden is er wel behoefte aan communicatie. Er zijn verschillende mogelijkheden: vlaggen, lichtseinen, geluidsseinen, radiotelefonie... VHF - MARIFOON Dit is een radio-zender-ontvanger voor korte afstand. VHF staat voor Very High Frequentie en geeft aan dat het toestel werk in de VHF-band ( Mhz ). Marifoongebruik heeft als doel de veiligheid van de scheepvaart te verhogen; spreektaal werkt gemakkelijk en vermindert de kans op misverstanden. Om elkaar te begrijpen is het noodzakelijk afspraken te maken in welke taal de communicatie moet gebeuren: Radio-telefonie gebeurt in de LANDS-TAAL van het vaargebied of men gebruikt STANDARD MARINE VOCABULARY (engels) VTS (Vessel Traffic Service) Een VTS maakt zoveel mogelijk gebruik van de GESPREKSPROCEDURES volgens de aanbevelingen van het IMO ( International Maritime Organization ) zijnde de IMO-guidelines for Vessel Traffic Services De bedoeling is dat elke haven op een uniforme wijze een VTS kan organiseren. Het voornaamste werkinstrument van een VTS is de marifoon, dit aangevuld met andere communicatie- en navigatie middelen. Door het toepassen van deze procedures krijgen radioberichten een uniform karakter, zo worden ze door de ontvanger gemakkelijker begrepen met minder kans op verkeerde interpretatie. Elk schip dat in een VTSgebied komt is verplicht bepaalde regels te volgen. Voor de yachtman in het VTS-SM betekent dit: bereikbaarheidsplicht en gespreksdiscipline. Voor de beroepsvaart komt hierbij de meldingsplicht. Een VTS wordt via de marifoon aangeroepen als 'Traffic-Center' of ' Verkeerscentrale' VHF-GEBRUIKEN: EERST DENKEN, DAN ZENDEN! GESPREKSPROCEDURES TOEPASSEN! UITLUISTEREN! Hierdoor vermijden we onnodig marifoonverkeer en maken we de juiste bedoelingen duidelijk kenbaar. Later bekijken we hoe radio-gespreksprocedures in elkaar zitten. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 4

5 ATIS ( Automatic Transmitter Identification System ) ATIS is een gevolg van een REGIONAAL akkoord Aan het einde van de uitzending wordt een digitale code uitgezonden. Deze code wordt samengesteld aan de hand van de radioroepnaam van het schip. Walstations kunnen op die manier snel weten wie uitzendt. Aan de hand van richting-zoek-antennes kan de zender eventueel gelokaliseerd worden. ATIS is verplicht voor alle met VHF uitgeruste schepen die op binnenwateren varen. ATIS is niet verplicht voor Belgische zeegaande yachten met zeevaartmarifoon. GMDSS-DSC ( Global Maritime Distress and Safety System )- ( Digital Selectif Call ) Het GMDSS Master Plan is tot stand gekomen via een INTERNATIONAAL verdrag : Alle schepen groter dan 300 GRT en passagiersschepen noemt men SOLAS-schepen. ( Safety Of Life At Sea ). Deze schepen zijn VERPLICHT apparatuur aan boord te hebben volgens GMDSS-richtlijnen met de bedoeling dat er steeds, eender waar het schip zich bevindt, communicatie met de wal mogelijk is. SOLAS schepen zijn eveneens verplicht veiligheids-berichten te kunnen ontvangen en er moeten een aantal veiligheid middelen aan boord zijn. De voornaamste GMDSS-apparaten: DSC, EPIRB, SART, NSM-NAVTEX, INMARSAT DSC (Digital Selectief Call) Om de communicatie te vergemakkelijken is er een digitaal systeem aan de radiozenders aangebracht. De operator wordt hiermee 'opgebeld' zodat hij niet meer constant moet uitluisteren. Een digitale code wordt uitgezonden op een aparte frequentie ( in VHF is dit kanaal 70 ). Deze code omvat een identificatie, aard van het bericht, eventueel op welke frequentie de aanvrager van een gesprek wenst te spreken, of naar welk telefoonnummer men wil bellen. Een DSC kan ook positieinformatie bevatten, al of niet gekoppeld aan GPS... Een Noodbericht wordt per DSC uitgezonden door ŽŽn druk op de knop!!! Uiteraard zijn walstations eveneens uitgerust met DSC en staan in verbinding met een RCC (Rescue Cošrdination Center). Alle RCC zijn onderling wereldwijd verbonden via een computernetwerk. Noodoproepen worden op die manier gecentraliseerd en reddingsoperaties worden steeds geleid vanuit een RCC, dit met de bedoeling de beschikbare middelen zo effici nt mogelijk te kunnen inschakelen. EPIRB ( Emergency Position Indicating Radio Beacon) Is een toestel dat in geval van nood een signaal zal uitzenden dat via satellieten ontvangen wordt door de reddingsdiensten. Er bestaan twee door GMDSS erkende soorten; Cospas-Sarsat Mhz en Inmarsat Mhz SART (Search And Rescue Transponder) Dit toestel ook radartransponder genoemd zal wanneer het een radarsignaal ontvangt van een ander schip of vliegtuig zelf een signaal uitzenden met als gevolg dat op het radarscherm een reeks van 12 ˆ 15 puntjes verschijnen in de richting van de transponder. NSM - NAVTEX (Nautical Safety Messages) ontvanger voor veiligheidsberichten. De bekendste is Navtex. Andere zijn, EGC-safetynet (satelliet) en NBDP(korte-golf). INMARSAT satelliet communicatie Wordt ingedeeld in verschillende categorie n: A, B, C, M. A is de analoge versie voor telefonie fax en telex. Door de grote omvang alleen bruikbaar op grote schepen. B is de digitale opvolger van A C is een mini uitvoering die enkel werkt in een soort telex mode. M is een beperkte uitvoering van B vooral gebruikt als kleine draagbare toestellen. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 5

6 Waterwegen in Belgi waar ATIS niet verplicht is (1) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 6

7 Waterwegen in Belgi waar ATIS niet verplicht is (2) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 7

8 LUISTERWACHT De permanente luisterwacht op kanaal 16 werd niet tegelijkertijd met de invoering van het GMDSS op 1 februari 1999 gestaakt. Voorlopig hebben alle kuststations besloten de gewone luisterwacht op de noodfrequenties tot 2005 voort te zetten. Men kan besluiten met het feit dat een gewone noodoproep via kanaal 16 of MF 2182 khz in de toekomst niet meer zal ontvangen worden. Het blijft dus afwachten welke maatregelen de niet-solas-schepen (o.a. pleziervaart) tegemoet zullen komen. Waarschijnlijk is het inspelen op de nieuwe technieken het meest voor de hand liggend en mogelijk wordt GMDSS ook veralgemeend voor de pleziervaart. Uit veiligheidsoverweging wordt tegenwoordig de zeegaande yachten aangeraden vrijwillig aan het GMDSS deel te nemen. ( zie BIPT blz. 21). Weet echter dat in een werkingsgebied van een VTS permanent wordt uitgeluisterd op de verkeerskanalen en dat op deze kanalen eveneens een noodoproep mag worden uitgezonden. Zie ook: ÒProcedure NoodoproepÓ, 4 : ÒUitzending, vermogen en kanalen voor een noodoproep.ó DRAADLOZE COMMUNICATIE Draadloze communicatiemiddelen hebben allen een aantal beperkingen, vooral de draagwijdte of propagatie speelt bij GMDSS een grote rol. Lange radio-golven volgen de kromming van de aarde. Korte golven kunnen weerkaatsen op de hogere luchtlagen of ionosfeer. Hele korte golven gedragen zich meer zoals het licht en reiken niet verder dan de horizon. Kort samengevat kunnen we hieruit afleiden dat, in de maritieme wereld gebruikte midden-frequentie zenders een bereik hebben van ongeveer 250 Nm, hoogfrequentie zenders in bepaalde omstandigheden wereldwijd gaan en zeer hoge frequentie zenders (VHF) een bereik hebben van 20 ˆ 40 Nm. Een speciaal geval betreft de satelliet-communicatie. Inmarsat werkt met geostationaire satellieten ter hoogte van de evenaar, zodat communicatie slechts mogelijk is tussen 70 N en 70 S. Cospas-Sarsat satellieten (406 Mhz) kunnen alleen noodsignalen ontvangen en posities bepalen via het Dopplereffect. Ze werken wereldwijd en zijn het meest in gebruik voor EPIRB's GSM werkt met UHF en heeft slechts een bereik van enkele mijlen. GSM kan aan boord van een yacht handig zijn, het is geen navigatie- of veiligheidstoestel dus niet van toepassing voor GMDSS. Omdat de SOLAS-schepen sinds 1 febr verplicht zijn altijd en overal bereikbaar te zijn zal naargelang waar het schip vaart andere communicatie-apparatuur noodzakelijk zijn om aan deze eisen te voldoen. Om hierin duidelijkheid te scheppen maakt GMDSS onderscheid tussen 4 vaargebieden: VAARGEBIEDEN A1 is het vaargebied waarin VHF-communicatie mogelijk is 20 ˆ 40 NM vanaf kuststations A2 is het vaargebied waarin MF-communicatie mogelijk is ( Middengolf ) ong. 250 NM vanaf kuststation A3 is het gebied tussen 70 N en 70 S buiten A1 & A2 ( Inmarsat en HF ) A4 is het gebied buiten A1, A2 & A3 ( HF en Cospas-Sarsat ) Naargelang in welk vaargebied de SOLAS-schepen varen, moeten ze toestellen aan boord hebben zodanig dat er steeds communicatie met het vaste land mogelijk is. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 8

9 BELGISCH INSTITUUT VOOR POSTDIENSTEN EN TELECOMMUNICATIE - B.I.P.T. en HET BEHEER VAN MARITIEME RADIOCOMMUNICATIE - B.M.R. Het B.M.R. is een afdeling van het BIPT waaronder verschillende diensten ressorteren: zoals de dienst vergunningen, controle en storingen, examens, frequentiebeheer en de dienst goedkeuringen. Gelijkaardig bestaat in Nederland het R.D.R. (rijksdienst voor radiocommunicatie ) en de geprivatiseerde dienst HDTP ( Hoofd Directie Telecommunicatie en Post ) VERGUNNING en CERTIFICAAT Om een marifoontoestel te installeren op een yacht dient men in het bezit te zijn van een VERGUNNING Deze wordt, voor een Belgisch yacht, aangevraagd bij de bevoegde dienst van de afd. B.M.R.- BIPT. Via deze vergunning verkrijgt men een RADIO-ROEPNAAM. In Belgi OS 9999 voor zeegaande yachten OT 9999 voor binnenvaart. Nederland Px 9999 Heeft men een vergunning voor een toestel met GMDSS ( Global Maritime Distress and Safety System ) dan bekomt men eveneens een MMSI-nummer ( Maritime Mobile Service Identity ). In Belgi 205 xxx xxx Uiteraard moeten de toestellen goedgekeurd zijn door het BIPT. In Nederland moeten de vergunningen elke 5 jaar worden verlengd en dient een jaarlijkse bijdrage betaald. Om het toestel te mogen gebruiken moet men in het bezit zijn van een CERTIFICAAT Er zijn momenteel DRIE maritieme bedieningscertificaten mogelijk: Een certificaat wordt verkregen door een examen af te leggen bij de bevoegde dienst van de afd. B.M.R. Het boek van het BIPT behandelt alleen de stof voor het beperkt certificaat. 1 beperkt bedieningscertificaat ( in NL. = Basiscertificaat ) ( Binnenvaartmarifoon met ATIS en /of Zeevaartmarifoon zonder DSC ) Met dit certificaat is het alleen toegestaan een marifoon te bedienen met automatisch beperkt zendvermogen op de kanalen 6,8,10,11,12,13,14,15,17,30,31,71,72,74 en77. Deze marifoon wordt soms ook wel een binnenvaart- of Brusselmarifoon genoemd en moet voorzien zijn van ATIS ( zie verder ). Voor het examen tot het verkrijgen van dit certificaat dient u kennis te nemen van radioprocedures, gespreksdisciplines en het correct gebruik van de marifoonkanalen. In Nederland volstaat dit certificaat om een DSC - marifoon te bedienen met als enige GMDSS-optie; het kunnen uitzenden van een Noodsignaal of DISTRESS-CALL ( SOS - knop ) 2 beperkt certificaat operator gmdss ( NL. = Beperkt Certificaat Marcom B ) Hiermee is het toegestaan een zeevaartmarifoon met alle kanalen op hoog vermogen te gebruiken in ŽŽn van de volgende combinaties: of - twee marifoons, ŽŽn met een binnenvaartbezetting en ŽŽn met een zeevaartbezetting van de kanalen. of - ŽŽn marifoon die omschakelbaar is tussen zeevaart en binnenvaartmarifoon. of - ŽŽn marifoon die bij het aanzetten en het wisselen van kanaal altijd automatisch op laag vermogen schakelt. Op ieder kanaal kunt u naar hoog vermogen schakelen maar dit moet een bewuste handeling zijn. Ook mag men gmdss-toestellen aan boord hebben zoals DSC, EPIRB, SART, NAVTEX e.d. Het af te leggen examen vraagt een grondige kennis van GMDSS-apparatuur, Veiligheid- en noodprocedures met DSC en kennis van het STANDARD MARINE VOCABULARY (engels) Verder een beknopte kennis van techniek en aardrijkskunde. Wanneer men reeds in het bezit is van een 'beperkt certificaat' kan een met het examen 'Module -B' een 'GMDSS beperkt certificaat' verkrijgen. 3 algemeen certificaat operator gmdss ( NL. = Algemeen Certificaat Marcom A ) Dit certificaat staat voor het bedienen van alle in de zeevaart gebruikte communicatie middelen zoals midden- en kortegolfzenders alsook satelliet communicatie en is bedoeld voor de Beroeps-Zeevaart. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 9

10 MARIFOON-GESPREKSPROCEDURES INLEIDENDE NOTA: In verschillende handleiding voor radioprocedures heeft men de vertaling uit het Frans genomen; Ò ICI Ò le bateaux...werd vertaald als: Ò HIER Ò het schip... Ò ICI Ò betekent inderdaad Ò HIER Ò De Nederlandse VTS- alsook de Vlaamse VTS-SM autoriteiten hebben het woord Ò HIER Ò in hun radio-procedures verworpen. Het kan verwarring geven met het Engelse woord Ò horen Ò. Vandaar dat vertaald wordt uit het Engels, volgens de IMO- guidelines, zijnde de standaard wat betreft gespreksprocedures in de maritieme wereld: Ò THIS IS Ò wordt Ò DIT IS Ò Zo zal een schip aanroepen naar een walstation op de volgende manier: "Verkeerscentrale Zeebrugge, dit is Mercator, over." en niet 'de Mercator' of ook niet 'hier de Mercator' Vele recreatievaarders hebben nauwelijks opleiding gekregen om met hun VHF-toestel te werken. Dit laat zich dan ook horen op de marifoon. Een yachtman die wel volgens de procedures aanroept wordt door een VTS-operator veel ernstiger genomen, al is het maar om het feit dat deze radiotaal professioneel over komt. Het getuigt onder meer dat deze yachtman zijn hobby ernstig neemt en niet zo maar onverantwoordelijk het water opgaat. Een VHF-toestel dient voor uw veiligheid. Een correct gebruik ervan kan deze veiligheid alleen maar verhogen. Een belangrijk aspect van dit correct gebruik is een speciaal voor de scheepvaart ontwikkelde manier om gesprekken voeren; de gespreksprocedures. Deze zijn ontwikkeld om radioberichten een uniform karakter te geven en misverstanden te vermijden. Vooraleer deze procedures van nader bij te bekijken is het noodzakelijk te bekijken hoe radiocommunicatie in elkaar zit, welke woorden er worden gebruikt, hoe een bericht wordt opgebouwd en welke soorten berichten we kunnen of mogen uitzenden. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 10

11 GEBRUIKERS-FILOSOFIE: Vlot en veilig scheepvaartverkeer --- Het vaartuig staat centraal Uitgangspunten: Communicatie bestaat uit: verantwoordelijkheid reglementering bereikbaarheidsplicht anticiperen gebruik marifoonkanalen overloop functie initiatief tot vragen van info gevaarlijke situaties gespreksdiscipline verkeersafspraken verkeersinformatie loodsadviezen verkeersaanwijzingen en/ of bevelen van tijdelijke aard verplichte meldingen PrivŽ gesprekken horen hierin niet thuis, hiervoor dienen telefoongesprekken en deze kunnen ook gevoerd worden met een VHF-toestel. ( Zie verder ) SOORTEN BERICHTEN IN ORDE VAN BELANGRIJKHEID: Bericht gericht naar alle schepen: Noodbericht 3 maal MAYDAY Spoedbericht 3 maal PANPAN Veiligheidsbericht 3 maal SECURITE Bericht aan allen 3 maal ALL SHIPS ( all stations) Bericht gericht naar een bepaalde ontvanger : Waarschuwing 2 maal ATTENTIE ( + naam schip ) Andere berichten 1 maal naam of roepletters schip PrivŽ gesprekken zijn verboden op de marifoon navigatie-kanalen Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 11

12 ANALYSE VAN DE COMMUNICATIE: Schip A Bedoeling Coderen (omzetten naar een afgesproken spreektaal ) = Boodschap Terugkoppeling (schip B heeft schip A begrepen / niet begrepen ) Decoderen Schip B Betekenis Schip A heeft een bepaalde bedoeling en wenst deze kenbaar te maken aan schip B. In veel gevallen spreken beide operatoren een verschillende taal, zelfs in geval dezelfde taal wordt gesproken kan een bepaalde bedoeling op verschillende manieren uitgedrukt worden. Dit kan verwarrend zijn. Daarom worden afspraken gemaakt hoe een bepaalde bedoeling wordt omgezet in een duidelijke boodschap. In het schema noemen we dit coderen. De ontvanger zal hierdoor de betekenis van de boodschap gemakkelijker begrijpen. Hij kan de boodschap gemakkelijker decoderen. Om misverstanden uit te sluiten kan de ontvanger een bericht terug sturen zodat de zender weet dat de boodschap is begrepen. De zender vraagt / vraagt niet of het bericht goed werd ontvangen ( zie verder :OVER - UIT - SLUITEN ). Dit is de terugkoppeling. Bij een visueel gesprek van mens tot mens gebeurt de terugkoppeling door bijvoorbeeld een kleine ja-knik of andere gebaren en zal men aanvoelen of de andere partij uw bedoeling heeft begrepen. Bij een telefoongesprek wordt deze terugkoppeling al veel beperkter en bestaat uit korte woorden die nauwelijks het gesprek onderbreken. Bij radiocommunicatie is meestal slechts eenrichtingsverkeer mogelijk. De ontvanger moet wachten tot de zender zijn bericht be indigd alvorens terug te koppelen. Stel dat de zender drie bedoelingen doorgeeft waarvan de ontvanger er slechts twee heeft begrepen. Hoe moet de ontvanger reageren? Ziedaar de noodzaak duidelijke afspraken te maken: De gespreksprocedures! Deze zijn ontwikkeld om radioberichten een uniform karakter te geven en misverstanden te vermijden. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 12

13 WAAROM MARIFOON PROCEDURES TOEPASSEN In vele VTS-gebieden worden meldingsprocedures ingevoerd. Deze dienen vooral om de scheepvaart vlot en veilig te laten verlopen. Bij het VTS-SM bestaat een meldingsplicht voor schepen groter dan 1150 Ton en alle schepen met gevaarlijke lading. In de nabije toekomst wordt mogelijk deze meldingsplicht uitgebreid tot alle schepen langer dan 20 meter. De andere vaarweggebruikers mogen, indien ze het nodig achten, zich vrijwillig melden, zoals oversteken bij slecht zicht bijvoorbeeld. Elke VTS-operator zal steeds antwoorden op elke oproep. Moest elke vaarweggebruiker te pas en te onpas allerlei meldingen doorgeven dan zou een VTS snel onwerkbaar worden. Daarom spreekt men samen met gespreksprocedures ook over gespreksdiscipline. De procedures dienen om de noodzakelijke gegevens kort en bondig door te seinen. De discipline bestaat erin niet relevante informatie achterwege te laten. In de eerste plaats bedoelt men hiermee privž-gesprekken en persoonlijke begroetingen, vervolgens hoeft niet elk schip elke keer te melden wanneer hij een manoeuvre wilt uitvoeren. Zoals reeds eerder vermeld moet men in de eerste plaats kunnen rekenen op het zelfregulerend karakter van de scheepvaart door de vaarregels toe te passen. Bij een overbelast marifoonkanaal komt de veiligheid eveneens in het gedrang. Vandaar wordt hier even vermeld; "Een goed VTS is een stil VTS". Waarmee vooral bedoeld wordt dat wanneer alles duidelijk voor zich spreekt er geen nood is aan communicatie. Kortweg: EERST DENKEN, DAN ZENDEN! GESPREKSDISCIPLINE!! UITLUISTEREN!! Gebruik de VHF steeds correct, maak eventueel op voorhand enkele aantekeningen. Probeer zoveel mogelijk de gespreksprocedures toe te passen. Door uit te luisteren verkrijgt u doorgaans informatie zonder ernaar te vragen! VHF-bezitters zijn verplicht uit te luisteren op de voorgeschreven kanalen binnen een VTS-gebied!! Voorbeeld van een slecht en onduidelijk bericht: "Hallo, dat schip daar, ik ben het hier. Ik ga hier oversteken, wil je mij kruisen aan mijn stuurboord." Ook niet op een beleefde manier zoals veel in de praktijk voorkomt: "Hallo Mark, Goedemorgen, met Gust hier, enz...". Door het toepassen van de gespreksprocedures zal het bericht er als volgt uitzien: " Schip A ter hoogte van boei 1, dit is Schip B. dwars van boei 2. Intentie om het vaarwater te kruisen. Vraag om groen op groen te passeren. OVER " Het bericht volgens de procedures is kort en duidelijk m.a.w. veilig! Beleefdheidsformules moeten achterwege blijven! Men zal dan ook in geen enkele handleiding voor radioprocedures vinden hoe beleefdheidsformules moeten worden toegepast. In de praktijk blijft men ze echter hardnekkig gebruiken en het is mogelijk een aanvaardbaar zondigen op de strikte regels, zeker als het om gesprekken gaat tussen bekenden. Probeer daarom zo veel als mogelijk beleefdheidsformules te vermijden, als u ze gebruikt, hou ze dan kort. Het elkaar aanspreken met de naam is volledig uit den boze. Bij gesprekken tussen bekenden dient steeds de naam van het schip te worden gebruikt. Ook voor andere vaarweggebruikers kan het nuttig zijn te weten welke afspraken er gemaakt worden tussen twee schepen! Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 13

14 WIE, WAAR, WAT EN WANNEER: DE OPBOUW VAN EEN BERICHT: wie, waar, wat, in deze volgorde, komt geregeld terug in gespreksprocedures. Radio-communicatie verloopt meestal langs ŽŽn kanaal, er kan slechts ŽŽn station gelijktijdig op dit kanaal uitzenden. Wees steeds zeker dat het kanaal vrij is voordat u gaat zenden en gebruik het zenden alleen wanneer dit nodig is. 1. oproep WIE? Wanneer men uitluistert op een frequentie hoort men verschillende berichten. Ook op andere frequenties worden verschillende boodschappen verzonden. Het is noodzakelijk dat de onvanger weet dat de boodschap voor hem bedoeld is en op welk kanaal hij luisterwacht moet houden. We beginnen met ons bericht door aan te geven WIE NAAR WIE een bericht wilt doorgeven. Dit noemt men de OPROEP. WAAR? Het kan noodzakelijk zijn kenbaar te maken waar u zich bevindt of waar u naartoe gaat! 2. bericht WAT? Het bericht bevat de tekst zo kort en duidelijk mogelijk. WANNEER? Het is dikwijls noodzakelijk te melden wanneer u een bepaald manoeuvre zal uitvoeren. 3. slotwoord Het bericht wordt be indigd met een SLOTWOORD welke aanduidt dat het kanaal vrijkomt voor een ander station en hoe de communicatie verder zal verlopen SLOTWOORDEN : " OVER " betekent ; ik stop met zenden en verwacht antwoord ( ˆ vous ) " UIT " betekent ; ik be indig het gesprek, verwacht GEEN antwoord en blijf uitluisteren op deze frequentie. ( fini - out ) " SLUITEN " betekent ; ik stop met zenden en hou NIET verder luisterwacht op deze frequentie. ( fermez - close -down) bijgevolg de uitdrukking: " OVER AND OUT " komt alleen voor in slecht gedocumenteerde films! Is het bericht goed ontvangen dan kan men terugkoppelen met het woord 'BEGREPEN'. Het woord 'ROGER' (uitgesproken rodjer) wordt in de radiotaal niet meer gebruikt. Het stamt uit de telegrafie (RRR) en betekend dat de boodschap is ontvangen. Als we aangeven dat we de boodschap hebben begrepen spreekt het vanzelf dat we ze hebben ontvangen. Dus zal het radio bericht eindigen met de woorden 'BEGREPEN, UIT' (understood out ) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 14

15 BASISWOORDEN en INDICATOREN: Door gebruik te maken van indicatoren worden berichten korter en duidelijker. Er wordt, voordat de tekst begint, reeds duidelijk gemaakt welk soort tekst er zal volgen! Iemand die de gebruikte taal niet volledig beheerst kan aan de hand van een indicator min of meer de bedoeling bepalen. Vervolgens zijn er nog een aantal basiswoorden in gebruik waarmee kort en duidelijk een bedoeling wordt aangegeven. Een aantal van deze engelse woorden worden ook in het nederlands gebruikt. Voorbeelden Basiswoorden : STAND-BY ( blijven uitluisteren en wachten op vervolgbericht) CORRECT ( juist, exact ) NEGATIEF ( ontkennend ) POSITIEF ( bevestigend ) VERKEERD, WRONG LEES TERUG, READ BACK SLUITEN, CLOSE-DOWN ( einde uitzending, ik schakel het toestel uit, of schakel naar een andere frequentie ) OVER ( einde bericht, ik wacht op antwoord ) UIT, OUT ( einde bericht, geen antwoord vereist ) WILCO, ( I Will Comply) ( bericht begrepen, het verzoek wordt uitgevoerd ) HERHAAL, REPEAT ( verzoek om uw bericht te herhalen ) CORRECTIE, CORRECTION ( vorig bericht negeren, verbeterd bericht volgt ) ATTENTIE (2x) ATTENTION ( bij dreigend gevaar, dringende waarschuwing ) BEGREPEN, UNDERSTOOD Voorbeelden Indicatoren : VRAAG ANTWOORD VERZOEK INFORMATIE BERICHT INTENTIE WAARSCHUWING ADVIES INSTRUCTIE QUESTION ANSWER REQUEST INFORMATION MESSAGE INTENTION WARNING ADVICE INSTRUCTION Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 15

16 STANDAARDWERKWOORDEN U MOET, YOU MUST MOET IK? MUST I? GA NIET DO NOT IK HEB I DO IK HEB GEEN I DO NOT IK HEB NIET I DO NOT /... NODIG /É REQUIRE IK BEN I AM U BENT YOU ARE IK HEB I HAVE IK KAN I CAN IK WENS I WISH IK ZAL I WILL ADVIES ADVICE ( betekend: U wordt aangeraden. men zegt niet: ik adviseer u ) ER IS THERE IS ER IS NIET / GEEN THERE IS NOT POSITIE-INFORMATIE: Langs / dwars, peiling en afstand, geografisch positie Varend of stilliggend Passeerafstand, koers ( kompas, grond ) Afstand - tussen - onderling - dwars tot Geografische namen, namen van boeien, bakens enz Doorwisselen van twee vaste bakens of boeien Bovenwaarts / benedenwaarts positie t.o.v. de boordlichten van een ander gekend schip (positie t.o.v. stuur of bakboord zijde wordt ontraden!) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 16

17 INTERNATIONAAL SPELLINGSALFABET, Wanneer het nodig is woorden te spellen, gebruikt men onderstaande tabel met het internationaal spellingsalfabet, ook radioalfabet genoemd. De letters van de roepnaam of callsign worden altijd gespeld. LETTER CODEWOORD UITSPRAAK (klemtoon= vet) A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z ALFA BRAVO CHARLIE DELTA ECHO FOXTROT GOLF HOTEL INDIA JULIETT KILO LIMA MIKE NOVEMBER OSCAR PAPA QUEBEC ROMEO SIERRA TANGO UNIFORM VICTOR WHISKEY X-RAY YANKEE ZOULOU AL FAH BRA VO TCHAR LI DEL TAH EK O FOX TROTT GOLF HO TELL IN DI AH DJOU LI ETT KI LO LI MAH MA IK NO VEM BER OSS KAR PAH PAH KE BEK RO MI O SI ER RAH TANG GO YOU NI FORM VIK TAR OUISS KI EKSS RE YANG KI ZOULOU Om cijfers of tekens te spellen, gebruikt men onderstaande tabel : Cijfer of teken komma decimal punt Codewoord NADAZERO UNAONE BISSOTWO TERRATHREE KARTEFOUR PANTAFIVE SOXISIX SETTESEVEN OKTOEIGHT NOVENINE VIRGULE DECIMAL STOP Uitspraak (geen klemtoon!) NAH - DAH - ZE - ROH OU - NAH - OUANN BIS - SO -TOU TE - RAH - TRI KAR - TE - FO - EUR PAN - THA - FA -IF SOK - SI - SIKS SE - TE - SEV'N OK - TOH - EIT NO - VE - NAI - NEU VIR - GUUL DE - SI -MAL STOP Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 17

18 BERICHT AAN BEPAALDE ONTVANGER oproep: bericht: slotwoord: oproep: bericht enz.. slotwoord: NAAM VAN DE ONTVANGER DIT IS NAAM SCHIP OF CALLSIGN OVER wacht tot ontvanger uw oproep beantwoordt. NAAM VAN DE ONTVANGER DIT IS NAAM SCHIP OF CALLSIGN Inhoud van het bericht te beginnen met een van de indicatoren: ( zie vorige blz.) VRAAG; ANTWOORD; VERZOEK; INFORMATIE; BERICHT; INTENTIE OVER de ontvanger beantwoordt uw berichté oproep: NAAM VAN DE ONTVANGER bericht: DIT IS NAAM SCHIP OF CALLSIGN slotwoord: BEGREPEN UIT ( Understood out ) Te onthouden slogan: IMO guidelines ; Ò DIT IS Óde standaard ÒBEGREPEN, UITÓ! Als voorbeeld een VHF-gesprek tussen het schip Mercator en verkeerscentrale Zeebrugge: oproep: bericht: slotwoord: oproep: bericht: slotwoord: oproep: bericht: slotwoord: VERKEERCENTRALE ZEEBRUGGE DIT IS MERCATOR OVER (centrale Zeebrugge antwoord) MERCATOR, DIT IS CENTRALE ZEEBRUGGE VERKEERCENTRALE ZEEBRUGGE DIT IS MERCATOR VERZOEK OM DE HAVEN TE VERLATEN. OVER (centrale Zeebrugge antwoord) MERCATOR, DIT IS CENTRALE ZEEBRUGGE U KUNT DE HAVEN VERLATEN INFORMATIE, ER IS GEEN KRUISENDE VAART. OVER VERKEERCENTRALE ZEEBRUGGE DIT IS MERCATOR, BEGREPEN, UIT Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 18

19 ENKELE VOORBEELDEN: Roompotsluis, DIT IS zeilyacht Amazon, VERZOEK om te schutten naar open zee. OVER Amazon, DIT IS Roompotsluis, we schutten van binnen naar buiten omstreeks 16 u. INFORMATIE: Stormsein 2 van kracht, NW 8-9. OVER (hierna zouden veel marifoongebruikers reageren als 'dit is teveel van het goede' of ' dan weten we nog niet of we gaan uitvaren' of 'we hebben ervaren bemanning aan boord' É.. discuties of opmerkingen horen niet thuis in dit soort gesprekken dus wij antwoorden: ) Roompotsluis, DIT IS Amazon, BEGREPEN, UIT. (Het bericht van het stormsein is louter informatief. We hebben nu de tijd om aan boord te overleggen. Beslissen we om toch niet uit te varen dan melden we ons bij de sluis af met een nieuw bericht.) Afvarend Binnenschip t.h.v. boei 46, DIT IS opvarend zeilyacht Amazon ter hoogte van boei 51, MELDING; ik steek de vaargeul over naar het Schaar van Waarde. OVER. Amazon, DIT IS de binnenvaarttanker Orida, WAARSCHUWING, ik loop met een flinke vaart voor stroom, ADVIES, wacht met uw INTENTIE tot ik voorbij ben. OVER. Orida, DIT IS Amazon, we steken over en gaan achter u langs. UIT (Een bevel gegeven door de plaatselijke autoriteit moet opgevolgd worden, een advies echter niet. De gezagvoerder blijft verantwoordelijk en dient de vaarregels te respecteren. Bij een advies maken we de bedoeling kenbaar en geven we aan welk manoever we gaan uitvoeren.) ATTENTIE, ATTENTIE, Zeilyacht Donita, Donita, DIT IS Amazon, met deze koers loopt u over een ondiepte. ADVIES; ga overstag. OVER. Amazon, DIT IS Donita,met deze koers lopen we over een ondiepte, HERHAAL uw advies.over. Donita,DIT IS Amazon, Ik HERHAAL, ADVIES; ga overstag, OVER. Amazon, DIT IS Donita, BEGREPEN, WILCO, UIT. ( 'WILCO' betekend: uw advies wordt opgevolgd) ( op kanaal 77 ) Amazon, DIT IS Donita, Afspraak in het clubhuis omstreeks 20 uur. OVER. Donita, DIT IS Amazon, BEGREPEN, OVER en SLUITEN. Amazon, DIT IS Donita, SLUITEN. ( hierna gaat men terug op het normale werkkanaal ) ALLE SCHEPEN, ALLE SCHEPEN, ALLE SCHEPEN, DIT IS baggervaartuig James Ensor ter hoogte van de boei W6 BERICHT, we gaan rond over stuurboord en in afvaart langs de rode boeienlijn EINDE BERICHT,UIT Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 19

20 Op het vlak van de veiligheid kan het radioverkeer in vier soorten worden ingedeeld 1. Noodbericht : aangekondigd als MAYDAY 2. Spoedbericht : aangekondigd als PANPAN 3. Veiligheidsbericht : aangekondigd als SECURITE 4. Waarschuwing : aangekondigd als ATTENTIE Noodverkeer heeft voorrang op spoedverkeer. Spoedverkeer heeft voorrang op veiligheidsverkeer. Veiligheidsverkeer heeft voorrang op een waarschuwing. PROCEDURE VOOR NOODBERICHT: Ernstig en onmiddellijk gevaar voor schip en opvarenden, dringend hulp verlangd. 1. Alarmsein ( two-tone-alarm ) Noodverkeer, uitgaande van een kuststation of van een zeeschip, kan worden voorafgegaan door het alarmsein welke bestaat uit twee sinuso dale tonen van 1300 en 2200 hertz elk gedurende 250 milliseconden achtereenvolgend uitgezonden en dit gedurende minstens 30 seconden en ten hoogste 1 minuut. In de praktijk kan dit signaal vergeleken worden met de tweetonige alarmsirenes van de hulpdiensten. Het wordt uitgezonden om de aandacht van de luisterwacht te vestigen op een komende uitzending van een noodgeval of dringend bericht. Bij het ontvangen van een alarmsein moeten onmiddellijk alle uitzendingen worden gestaakt om de noodoproep te beluisteren en eventueel bijstand te verlenen. Het alarmsein wordt vooral gebruikt via de MF-frequentie 2182 khz om de speciaal gebouwde middengolf-luisterwacht-ontvangers te activeren. Vanaf 1 febr. 1999, bij het invoeren van het GMDSS, wordt een noodoproep via een DSC uitgezonden. Een aantal Europese landen hebben echter besloten nog enkele jaren de luisterwacht op de noodfrequenties voort te zetten. 2. Noodoproep en noodbericht Mag slechts uitgezonden worden als een schip met zijn bemanning worden bedreigd door ernstig en onmiddellijk levensgevaar en dringend hulp wordt verlangd. 3. Samenstelling van de noodoproep en het noodbericht MAYDAY ( 3 x uitgesproken ) DIT IS ( this is - ici - iesie ) NAAM SCHIP OF CALLSIGN 3 x ( vervolgens zes meldingen a t/m f in de juiste volgorde) a. mayday 1 x b. naam van het schip in nood ( WIE ) c. positie ( in lengte en breedte of ten opzichte van een bekend punt.) ( WAAR) d. aard van het ongeval ( WAT ) e. verlangde hulp f. inlichtingen ( aantal opvarenden,...) OVER Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 20

21 4. Uitzending, vermogen en kanalen voor een noodbericht Het noodbericht wordt uitgezonden op kanaal 16 en met vol vermogen. Het moet herhaald tot er antwoord wordt ontvangen. Komt er op kanaal 16 geen antwoord, dan mag het op gelijk elk ander kanaal, waarop het de aandacht zou trekken, worden herhaald. ( verkeerskanalen in VTS-gebieden ) Wanneer een schip in nood zich in een bepaald WERK-gebied van een VTS-Station ( Vessel-Traffic- Service) bevind, dan moet dat schip zijn noodbericht bij voorkeur uitzenden op het verkeerskanaal van dit werkgebied. Op deze kanalen wordt steeds uitgeluisterd door VTS-operatoren. In een VTS-gebied geldt luisterplicht voor alle met marifoon uitgeruste schepen, dus ook voor de pleziervaart! In een VTS-gebied wordt aanbevolen een noodoproep uit te zenden als spoedbericht ( zie verder, Pan-Pan...) In de praktijk zal men het snelst en effici nter geholpen worden vanuit een kust- of walstation. Indien geen andere communicatiemiddelen voor handen zijn en wanneer verschillende pogingen (minstens 3 keer ) een mayday geen gehoor geeft, kan men op volle zee alwaar geen kuststations meer te bereiken zijn via VHFmarifonie. (A2, A3 & A4-gebieden) een noodoproep uitzenden op kanaal 13. Zeeschepen die NIET in een VTS-gebied varen zijn vanaf 1 februari 1999 verplicht uit te luisteren op kanaal 13. Bijgevolg is het zinvol in volle zee een noodoproep uit te zenden op kanaal 13. Hopelijk wordt deze oproep ontvangen door een zeeschip welke op zijn beurt het noodbericht kan heruitzenden via andere communicatiemiddelen. (mayday-relay). Yachten die de volle zee bevaren ( 50 mijl buiten de kust ) worden aangeraden vrijwillig aan het GMDSS deel te nemen. ( Middengolf of kortegolf zenders, EPIRB, Inmarsat e.d...) Hiervoor is een GMDSS-certificaat vereist ) Zoals soms verkeerdelijk wordt beweerd is het kanaal 67 geen noodkanaal of oproepkanaal. Er wordt bijgevolg geen luisterwacht gehouden op dit kanaal. Nadat een noodoproep werd ontvangen, kan op aanwijzing van het station belast met de ÔSearch and Resque CošrdinationÕ, het noodgeval verder behandelen op het ÔSARÕ- kanaal 67 zodat het noodkanaal 16 terug vrij komt. 5. Voorbeeld van noodbericht MAYDAY MAYDAY MAYDAY THIS IS MERCATOR/ Oscar Sierra 9999, MERCATOR/ O.S. 9999, MERCATOR/ O.S a. MAYDAY ( wij zijn in nood ) b. MERCATOR/ Oscar Sierra 9999, BELGIUM SAILING YACHT ( wie ) c. POSITION North, East ( waar ) d. WE ARE ON FIRE ( wat ) e. REQUEST IMMEDIATE ASSISTANCE ( verlangde hulp ) f. FIVE MEN ON BOARD ( aantal mensen ) OVER 6. Antwoord op een noodbericht Elk kuststation of schip dat een noodbericht ontvangt van een schip dat zich zonder twijfel in zijn onmiddellijke nabijheid bevindt, moet daarvan onmiddellijk ontvangst melden. In de gebieden waar betrouwbare verbindingen met ŽŽn of meer kuststations kunnen worden tot stand gebracht, zullen de scheepsstations een korte tijd wachten, alvorens ontvangst te melden, zodat het kuststation in de gelegenheid wordt gesteld eerst zijn ontvangstmelding over te seinen. Schepen die zich niet in de nabijheid bevinden en een noodbericht horen waarop geen ontvangstbericht is gevolgd, moeten een MAYDAY RELAY uitzenden. ( zie 8 en 9 ). Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 21

22 7. Vorm van de ontvangstmelding MAYDAY NAAM SCHIP OF CALLSIGN ( 3 x uitgesproken ) THIS IS ( dit is, ici ) NAAM, CALLSIGN of een ander identificatie van het station dat de ontvangst meldt ( 3 x ) RECEIVED MAYDAY ( ontvangen, re u of romeo, romeo, romeo ) OUT Op bevel van de gezagvoerder of van zijn vervanger geeft een te hulp komend schip zijn positie, de snelheid waarmee het zich naar het in nood verkerend schip begeeft en bij benadering de tijd die nodig zal zijn om de plaats van de ramp te bereiken. Voordat het hulpverlenend schip deze inlichtingen overseint, moet het zich ervan vergewissen dat het de uitzendingen van een zich dichterbij bevindend schip niet stoort. 8. Overgenomen noodbericht of Ò Mayday Relay Ò Er moet een Mayday Relay worden uitgezonden als: - het schip dat in nood verkeert niet in staat is zelf een noodbericht uit te zenden; - de gezagvoerder van een niet in nood verkerend, maar bijstand verlenend schip bijkomende hulpverlening noodzakelijk acht; - alhoewel niet in de gelegenheid hulp te verlenen, een noodbericht ontvangen werd waarop geen ontvangstmelding van enig ander schip of kuststation is gevolgd. Het onder die voorwaarden heruitgezonden noodbericht wordt als volgt opgesteld: MAYDAY RELAY ( 3 x uitgesproken ) THIS IS ( dit is, ici ) NAAM SCHIP OF CALLSIGN ( 3 x uitgesproken ) gevolgd door de integraal overgenomen tekst van het oorspronkelijk ontvangen noodbericht, voorafgegaan door het uur en het kanaal waarop het werd gehoord. 9. Voorbeeld van een Ò Mayday Relay Ò MAYDAY RELAY ( 3 x uitgesproken ) THIS IS ( dit is - ici ) MIOSOTIS, MIOSOTIS, MIOSOTIS a. MAYDAY, CHANNEL 16, TIME : ZERO, TWO, POINT, TWO, FIVE, HOUR b. MERCATOR/ Oscar Sierra 9999, BELGIUM SAILING YACHT c. POSITION North, East d. WE ARE ON FIRE e. REQUEST IMMEDIATE ASSISTANCE f. FIVE MEN ON BOARD OVER Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 22

23 10 Radiostilte tijdens het noodverkeer Wanneer een kanaal wordt gebruikt voor noodverkeer, mag het niet meer worden gebruikt voor uitzendingen die niet in verband staan met het noodgeval. Het in nood verkerend schip of station dat het noodverkeer leidt, mag aan alle stations die deze stilte niet in acht nemen, verzoeken hun uitzendingen te staken met de woorden Ò SILENCE MAYDAY Ò. Elk ander station dat het verbreken van de radiostilte vaststelt, mag eveneens radiostilte aanbevelen, maar dan met de woorden Ò SILENCE DISTRESS Ò gevolgd door zijn eigen naam of callsign. 11 Voorbeelden ÒSilence mayday en distress Ò MAYDAY 1 x DIT IS OOSTENDE RESCUE ( leidinggevend station ) SILENCE MAYDAY UIT MAYDAY 1 x DIT IS OOSTENDE RADIO, ( gewoon kuststation ) SILENCE DISTRESS UIT 12. Gedeeltelijke of volledige hervatting van de gewone uitzendingen Wordt de volledige radiostilte niet meer noodzakelijk geacht, dan mag het station dat het noodverkeer leidt, een gedeeltelijke hervatting van het radioverkeer toestaan, voor zover het noodverkeer niet wordt gestoord. Het zendt dan een bericht uit in de volgende vorm: Het vroeger gebruikte Ò CQ Ò is niet meer aanvaard door de IMO-guidelines omdat het kan verwarren met Ò securitžó, vandaar dat alleen nog Ò ALL SHIPS Ò of Ò ALL STATIONS Ò wordt vermeld. MAYDAY ALL SHIPS ( 3x uitgesproken ) ( ALL STATIONS mag ook nog gebruikt worden ) THIS IS ( dit is - ici ) NAAM, CALLSIGN of een andere identificatie van het station dat het bericht uitzendt Het uur van afgifte van het bericht NAAM EN ROEPNAAM van het in nood verkerend schip het woord Ò PRUDENCE Ò OUT Het einde van het noodverkeer wordt aangekondigd door het station dat het noodverkeer geleid heeft en wel onder de vorm : MAYDAY ALL SHIPS ( 3x uitgesproken ) ( ALL STATIONS mag ook nog gebruikt worden ) THIS IS ( dit is - ici ) NAAM, CALLSIGN of een ander identificatie van het leidend station Het uur van afgifte van het bericht NAAM EN ROEPNAAM van het schip dat in nood verkeerde de woorden Ò SILENCE FINI Ò OUT Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 23

24 PROCEDURE VOOR SPOEDBERICHT: Zeer dringend bericht met betrekking tot de veiligheid van vaartuig of persoon Een spoedbericht mag slechts worden uitgezonden als de veiligheid van een schip, van een persoon of van een luchtvaartuig in gevaar is. Het mag slechts op last van de gezagvoerder worden overgeseind. Spoedberichten mogen hetzij aan alle stations, hetzij aan een bepaald station worden gericht. Het wordt aangekondigd door het spoedsein PANPAN, driemaal uitgesproken. 1. Samenstelling van het spoedsein en het spoedbericht PANPAN ( 3x uitgesproken ) ALL SHIPS of de naam van het radiostation aan wie het is gericht ( 3x uitgesproken ) DIT IS ( this is - ici - iesie ) NAAM SCHIP OF CALLSIGN 3 x c. POSITIE ( in lengte en breedte of ten opzichte van een bekend punt.) d. aard van het spoedbericht e. verlangde hulp f. inlichtingen ( aantal opvarenden,...) OVER 2. Voorbeeld van een spoedbericht PANPAN PANPAN PANPAN Oostende-Radio Oostende-Radio Oostende-Radio DIT IS ( this is - ici - iesie ) MERCATOR/ O.S. 9999, MERCATOR/ O.S. 9999, MERCATOR/ O.S c. POSITIE: 3 mijl ten zuiden van de West Hinder d. schroefas gebroken e. VERZOEK: dringend sleepboot hulp f. geen onmiddellijk gevaar OVER 3. EINDE van een NOODSITUATIE Na elk, in om het even welke vorm geformuleerd verzoek om dringende hulp ( per radio, met vuurpijlen, fakkels, rooksignalen of andere optische of akoestische middelen ), moeten de gezagvoerders van de betrokken schepen bij het einde van de noodsituatie alles in het werk stellen om de scheepvaart te verwittigen van de normalisering van de toestand, zodat onmiddellijk de passende maatregelen kunnen worden getroffen voor het stopzetten van de opzoekingen of reddingsacties. Hiervoor wordt bij voorkeur rechtstreeks of onrechtstreeks per radio contact opgenomen met het dichtst bijgelegen kuststation of de dichtst bijgelegen dienst van het Zeewezen. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 24

25 PROCEDURE VOOR MEDISCHE ADVIEZEN Bij ernstige ongevallen, acute ziekten of andere erge aandoeningen kan over kanaal 16 via een spoedbericht ( PANPAN ) aan het dichtstbij gelegen kuststation eventueel om medisch advies worden gevraagd. In Belgi worden dergelijke aanvragen doorgezonden aan het Militair Hospitaal Koningin Astrid te Brussel. PANPAN MEDICO, PANPAN MEDICO, PANPAN MEDICO NAAM van het radiostation aan wie het is gericht ( 3x uitgesproken ) THIS IS NAAM SCHIP OF CALLSIGN ( 3x uitgesproken ) REQUEST, MEDICAL ADVICE OVER PROCEDURE VOOR VEILIGHEIDSBERICHT Bericht met betrekking tot de veiligheid van de scheepvaart ( ook meteo-waarschuwingen ) Veiligheidsverkeer mag slechts worden uitgezonden als het betrekking heeft op de veiligheid van de navigatie of op belangrijke meteorologische waarschuwingen, zoals wijzigingen van de betonning of stormwaarschuwingen e.d. De uitzendingen worden voorafgegaan door het veiligheidssein Ò SECURITE Ò driemaal uitgesproken. Veiligheidsverkeer wordt gewoonlijk aangekondigd op het oproepkanaal, waarna het op een werkkanaal wordt uitgezonden. SECURITE ( 3x uitgesproken ) DIT IS NAAM OF CALLSIGN ( 3x uitgesproken ) BERICHT:...INHOUD... DIT IS NAAM OF CALLSIGN ( ŽŽn maal uitgesproken!!! ) EINDE BERICHT ( end of broadcast, out ) UIT. PROCEDURE VOOR BERICHT AAN ALLEN Bericht met betrekking tot algemene informatie voor de scheepvaart ALL SHIPS 3 x ( all stations wordt ook gebruikt ) DIT IS NAAM OF CALLSIGN 1 x ( ŽŽn maal!!! ) BERICHT:...INHOUD... DIT IS NAAM OF CALLSIGN 1 x ( ŽŽn maal!!! ) EINDE BERICHT UIT ( end of broadcast, out ) Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 25

26 PROCEDURE VOOR WAARSCHUWING Bericht met betrekking tot het waarschuwen voor dreigend gevaar of om dringend de aandacht te trekken. ATTENTIE!! ATTENTIE!! ( Attention 2 x uitgesproken ) NAAM van het radiostation aan wie het is gericht ( 2x uitgesproken ) DIT IS NAAM OF CALLSIGN 1 x ( ŽŽn maal!!! ) WAARSCHUWING ( warning ) :...INHOUD... OVER PRIVEGESPREKKEN PrivŽ gesprekken zijn verboden op de marifoon navigatiekanalen KANAAL 77 is echter vrij gegeven om korte privž gesprekken te voeren. De gesprekken op kanaal 77 moeten zo kort mogelijk gehouden worden om ook andere marifoongebruikers de gelegenheid te geven gebruik te maken van dit kanaal. KANAAL 82 is bestemd om afspraken te maken voor bunkering en bevoorrading. Alle andere privž- of commerci le gesprekken over de marifoon moeten gevoerd worden via de openbare verkeerskanalen. Zie hiervoor Telefoongesprekken. TELEFOONGESPREKKEN Het openbaar verkeer wordt behandeld via een walstation. In Belgi gebeurt dit via Oostende Radio. Telefonie via de marifoon verliest aan interesse door het steeds toenemend belang van satelliet communicatie en het gebruik van GSM. Daarom werd deze dienst op 1 januariô99 in Nederland afgeschaft. ( Voorheen Scheveningen Radio ). De luisterwacht op kanaal 16 voor noodverkeer werd overgenomen door de Nederlandse Kustwacht. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 26

27 TELEFOONGESPREKKEN SCHIP - WAL Om te telefoneren met de marifoon dient men i.v.m. de propagatie ( zie: Ôdraadloze communicatieõ) eerst een walstation uit te kiezen binnen een bereik van ongeveer 30 NM. Raadpleeg uw Pilot. Verschillende walstations maken gebruik van steunzenders en richtantennes zodat het bereik verder gaat dan het hoofdstation. Raadpleeg een Pilot. Met vol vermogen op het oproepkanaal uitzenden: ( meestal kanaal 16 of 24 ) NAAM WALSTATION 2 x ( all stations wordt ook gebruikt ) DIT IS NAAM OF CALLSIGN 2 x VOOR ( DRINGEND ) TELEFOONGESPREK. OVER Na antwoord van het kuststation. NAAM WALSTATION ( 1 x ) DIT IS NAAM OF CALLSIGN ( 1 x ) VOOR ( DRINGEND ) TELEFOONGESPREK MET HET NUMMER OVER Het walstation zal een openbaar kanaal aangeven waarop u stand-by blijft en wacht tot de verbinding is gerealiseerd. Telefoneren gebeurt op een duplex-kanaal ( zie verder ). De meeste yachten zijn slechts uitgerust met een semi-duplex toestel waardoor NIET gelijktijdig kan worden gesproken en geluisterd. Vandaar de noodzaak ook het slotwoord ÔOVERÕ te gebruiken tijdens telefoneren met VHF. TELEFOONGESPREKKEN WAL - SCHIP Hiervoor dient de oproeper te weten waar het schip zich bevindt. Op vaste tijdstippen zal het walstation een verkeerslijst omroepen. Deze lijst bevat een opsomming in alfabetische volgorde van alle roepnamen waarvoor een telefoongesprek werd aangevraagd. Schepen dienen regelmatig naar deze verkeerslijsten te luisteren. Er bestaan ook systemen waardoor schepen kunnen verwittigd worden met een selectieve oproep: DSC of CELCALL of AUTOLINK. Door de invoering van het GMDSS zal telefoneren via de marifoon waarschijnlijk worden afgeschaft of vervangen worden door een automatisch systeem met DSC. Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 27

28 NOG ENKELE TIPS: Zet uw VHF-toestel steeds op het VERKEERSKANAAL van het gebied waar u zich bevindt. In het werkgebied van een VTS is UITLUISTEREN verplicht voor ALLE schepen met marifoon. Noodberichten op andere kanalen dan 16 bij voorkeur uitzenden als spoedbericht. (pan-pan) Op zee buiten de VTS-gebieden : noodoproep steeds op kanaal 16 (mayday) enkel als alternatief kanaal 13 gebruiken. Kanaal 67 alleen gebruiken indien het u wordt gevraagd door de hulpdiensten. Hou er rekening mee dat een mayday enkel mag uitgezonden worden indien de opvarenden in levensgevaar verkeren! Wees ervan bewust dat in veel gevallen ook yachten een luisterplicht hebben en bijgevolg hulp moeten verlenen bij noodgevallen. Andere calamiteiten worden gemeld als pan-pan, securitž, of attentie. Indien uw marifoontoestel nog niet is voorzien van automatische vermogenreductie, gebruik dan zoveel als mogelijk laag vermogen ( 1 watt ) Alleen bij een noodoproep gebruik je het volle zendvermogen. Bij een goedgekeurd toestel zijn de verboden kanalen geblokkeerd. Kanaal 70 = DSC kanaal (dit kanaal storen kan zware financi le gevolgen hebben!) 75 en 76 zijn verboden om kanaal 16 te beschermen (de frequenties liggen vlak bij het noodkanaal) 15 en 17 mogen enkel gebruikt worden inter-ship en zijn alleen te vinden op portofoons. Hang volgende gegevens bij uw VHF-toestel: Zoveel mogelijk op 1W werken!! Op zee : kanaal 13 ( Luisterwacht verplicht voor schepen groter dan 300 ton ) In traffic zones en VTS gebieden: kanalen zie pilot ( Luisterwacht verplicht voor alle schepen met VHF ) DISTRESS = kanaal 16 verboden kanalen: NAAM SCHIP : ROEPNAAM : Marifoongebruik pleziervaart administratie AWZ afd. Scheepvaartbegeleiding - 28