Bestuurlijk Jaarverslag 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bestuurlijk Jaarverslag 2009"

Transcriptie

1 Bestuurlijk Jaarverslag 2009 Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, Den Haag

2 2

3 3 INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR BESTUUR EN ORGANISATIE... 7 Profiel van de hogeschool... 7 Algemene instellingsgegevens... 7 Kernactiviteiten... 9 Omgevingsanalyse Samenwerkingspartners Verslag van de Raad van Toezicht Medezeggenschap ONDERWIJS Overzicht van de aangeboden opleidingen Visitaties Ontwikkelingen in de diverse curricula Dansvakopleiding De School voor Jong Talent Kwaliteitszorg en studeerbaarheid binnen de instelling ONDERZOEK Onderzoek in bachelor- en masteronderwijs Onderzoek in doctoraatstrajecten Lectoraten Overig onderzoek STUDENTEN Ontwikkelingen in de studentenpopulatie Wervingsbeleid Toelating en selectie Het decanaat College van Beroep voor de Examens Buitenlandse Studenten Rendementen Prijzen en vermeldingen PERSONEEL EN ORGANISATIE Personeelsbeleid Personele kengetallen Professionalisering en ontwikkeling Arbeidsomstandigheden Organisatie FACILITEITEN Huisvesting Facility en milieuzorg Bibliotheken PR ICT FINANCIËN Bestuursverslag Balans en exploitatierekening Kasstroomoverzicht Bijlage I Samenstelling Raad van Toezicht Bijlage II Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten Bijlage III Specificatie kengetallen studenten Bijlage IV Specificatie kengetallen medewerkers Bijlage V Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma... 65

4 4

5 5 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR Ook in 2009 vormde de driehoek van onderwijs, onderzoek en productie het krachtige fundament van onze Hogeschool. De docenten en het onderwijsondersteunend personeel hebben hier ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid weer met veel energie op voortgebouwd. Naast de reguliere onderwijsactiviteiten werd dit verslagjaar extra aandacht gevraagd voor de voorbereiding van de visitatieronde van de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek in De Koninklijke Academie heeft bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie NVAO een aanvraag ingediend voor de nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur. Deze is medio 2010 gehonoreerd. Hogeschoolbreed was er aanleiding om extra stil te staan bij de rol en betekenis van de onderzoekscomponent binnen ons onderwijs. De aankondiging van de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek om in het vroege voorjaar van 2010 onze instelling op dit aspect te komen visiteren, leidde tot een intensieve interne evaluatie van de effecten van onderzoek tot nu toe. Er is een zelfevaluatierapport opgesteld waarin belicht is hoe wij permanent de verbinding tussen kunst en wetenschap trachten te versterken en hoe de resultaten van onderzoek van invloed zijn op het onderwijs. Ons instituut heeft in de loop der tijd een aanbod voor talentontwikkeling ontwikkeld dat letterlijk en figuurlijk een leven lang mee gaat. De oriëntatiefase voor jonge kinderen vanaf 5 jaar tijdens de zogeheten Pi-projecten (de Projecten Initieel kunstonderwijs) wordt gevolgd door talrijke vooropleidingstrajecten beeldende kunst, vormgeving, muziek en dans. Eenmaal beland in het hoger onderwijs volgen de drie cycli bachelor master - PhD in muziek, beeldende kunst of vormgeving. Lifelong learning in optima forma onder het motto: van Pi tot na PhD. Een van de hoogtepunten was de eerste promotie van een uitvoerend musicus in Nederland: Luk Vaes promoveerde binnen het docartes-programma in december 2009 aan onze Academie der Kunsten met de dissertatie Extended Piano Techniques, History and Performance Practice. Naast een openbare verdediging van het wetenschappelijk proefschrift heeft hij de resultaten van zijn onderzoek gepresenteerd tijdens drie concerten. Prof. Frans de Ruiter was zijn promotor. In 2009 zijn aanvragen ingediend voor twee nieuwe projecten in het kader van de OCW-subsidieregeling Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie (RAAK). Afgelopen voorjaar is bekend geworden dat beide zijn gehonoreerd. Het betreft AR-VIP: Augmented Reality, Visualisatie, Interactie Perceptie in het kader van RAAK-Pro en Artistic Research Catalogue in het kader van RAAK-Internationaal had echter ook een schaduwzijde. In de loop van het jaar werd duidelijk dat één van de belangrijkste randvoorwaarden om het onderwijs tot een succes te maken, de bekostiging, de komende tijd opnieuw sterk onder druk zal komen te staan. Met ingang van 2011 zal de bekostiging op nieuwe uitgangspunten worden gebaseerd. De essentie van de herziening is dat studenten die inmiddels in Nederland een bachelor- of mastergraad behaald hebben of vier jaar hoger onderwijs hebben gevolgd, niet meer worden bekostigd wanneer zij een vervolgstudie beginnen. Voor het kunstvakonderwijs heeft dit verstrekkende gevolgen. Studenten binnen het kunstvakonderwijs hebben immers vaak eerst een andere studie gevolgd alvorens voor de kunsten te kiezen. Dit geldt met name ook voor de deeltijdopleiding, waarvan meer dan de helft van de studenten een studiehistorie dan wel een graad heeft. Hoewel het negatieve effect deels zal worden gecompenseerd met een hogere diplomabekostiging wijzen de eerste berekeningen op een structurele inkomstenderving van ,-. Dit is circa 2% van de baten. Behalve rondom de financiering zijn er ook belangrijke ontwikkelingen te melden ten aanzien van de profilering en positionering van het hoger kunstonderwijs. Zo zijn in 2009 de voorbereidingen gestart voor een sectorplan kunstonderwijs dat in de loop van 2010 aan OCW aangeboden zal worden. Tegelijkertijd heeft de HBO-raad de Commissie advisering kunstvakonderwijs geïnstalleerd onder voorzitterschap van prof. dr. Robbert Dijkgraaf, die een advies voorbereidt over het kuo als input voor het sectorplan. Ook is er in het najaar binnen de HBOraad besloten een speciale Bestuurscommissie kunstonderwijs in te stellen, waarvan de Collegevoorzitter deel zal uitmaken. Een en ander uit onvrede met de kwantitatieve en kwalitatieve aandacht voor het kunstonderwijs binnen onze branchevereniging. Naast dit alles heeft de Commissie Veerman in april jl. op verzoek van de Minister van OCW een advies uitgebracht over het hoger onderwijsstelsel. Vanuit de noodzaak een krachtige impuls te geven aan de kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse hoger onderwijsstelsel pleit de Commissie voor een drievoudige differentiatie: in de structuur van het stelsel, in profielen van instellingen en in het onderwijsaanbod. Qua profiel en onderwijsaanbod beantwoorden wij als kleinschalige monosectorale kunstvakopleiding hier van nature aan. Verder herkennen wij ons zeer in de opmerkingen van de Commissie dat het kuo binnen het Nederlandse hoger onderwijs een bijzondere positie inneemt, dat de roep luider wordt om meer masters in het kuo aan te bieden om mee te kunnen blijven doen in de internationale top en dat het onderzoek in en naar de kunsten versterkt moet worden, inclusief de mogelijkheden voor promotietrajecten daar waar de randvoorwaarden aanwezig zijn. Dat dit zou leiden tot een discussie of het kuo onderdeel zou moeten zijn van het wetenschappelijk onderwijs, zoals in het buitenland vaak het geval is hetgeen ook in het adviesrapport wordt opgemerkt begroeten wij enthousiast. Wanneer bovenstaande adviezen integraal worden overgenomen, zien wij de toekomst met wat meer vertrouwen tegemoet. Het zou een bevestiging betekenen van de wijze waarop wij ons de laatste jaren landelijk en internationaal profileren en positioneren. Mei 2010, College van Bestuur

6 6

7 7 2. BESTUUR EN ORGANISATIE Profiel van de hogeschool De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans is ontstaan door het samengaan van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk Conservatorium. Zij vormt sindsdien een verticale, monosectorale instelling voor hoger onderwijs op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, muziek en dans met een sterk internationale inslag. De fusie kwam tot stand in Beide instellingen hebben een grote reputatie. De geschiedenis van de Koninklijke Academie gaat terug tot ze is de oudste kunstacademie van Nederland en één van de oudste van Europa en die van het Conservatorium tot Direct bij de start van de Hogeschool werd een gezamenlijke Interfaculteit voor Beeld en Geluid (nu ArtScience) opgericht. Daarmee werd het innovatieve karakter van de Hogeschool meteen onderstreept. De in de jaren 70 ingerichte eigen School voor Jong Talent met uitermate talentvolle leerlingen muziek en dans in de leeftijd van 10 tot 18 jaar, is kort na 2000 uitgebreid met beeldende kunst. Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren. Algemene instellingsgegevens Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Prinsessegracht AN Den Haag (telefoon) (fax) post@kabk.nl ( ) Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans Juliana van Stolberglaan CA Den Haag (telefoon) (fax) ( ) info@koncon.nl De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans bestaat uit twee faculteiten en twee interfaculteiten: - Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving - Faculteit Muziek en Dans - Interfaculteit ArtScience - Interfaculteit School voor Jong Talent Organigram Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Academie der Kunsten Universiteit Leiden Raad van Toezicht College van Bestuur P&O Financiën Bestuurssecretariaat Koninklijke Academie Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Interfaculteit ArtScience Interfaculteit School voor Jong Talent Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans

8 8 Raad van Toezicht Mr. S.E. Eisma, voorzitter Drs. W.J. Deetman E. in t Hout per 1 december 2009 Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman per 1 december 2009 R. Rietveld Drs. J.C.M. Schönfeld J.L.M. Zoet per 1 december 2009 College van Bestuur van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans Prof. Frans de Ruiter, voorzitter Jack Verduyn Lunel, vice-voorzitter Henk van der Meulen, lid Koninklijk Conservatorium Koninklijke Academie Henk van der Meulen, directeur Koninklijk Conservatorium Jack Verduyn Lunel, directeur Koninklijke Academie Staffunctionarissen: Jan Kleinbussink onderwijsontwikkeling Jelle Veenstra onderwijsondersteuning (tot mei) Catharina Boon algemene zaken (per september) Karin van der Lee personeel en financiën (per mei) Wim Broeckx directeur dansvakopleiding Tom Bosma adjunct-directeur dansvakopleiding Johan van Oord, hoofd Beeldende Kunst Corinne Noordenbos, hoofd Fotografie Ada Lopes Cardozo, hoofd Grafisch Ontwerpen Wim Ros, hoofd Interieur Architectuur Erik Verdonck, hoofd Textiel en Mode Ernst Bergmans, hoofd Deeltijdopleidingen Interfaculteit ArtScience Interfaculteit School voor Jong Talent Joost Rekveld, hoofd Jan van Bilsen, directeur Zanne Zwart, coördinator beeldende kunst Wim Broeckx, coördinator dans Anthony Zielhorst, coördinator muziek Centraal Bureau van de Hogeschool Arthur Gieles, secretaris College van Bestuur Catharina Boon, bestuursassistent Annelique Offers, bestuurssecretaresse Margot Bebseler, hoofd Personeel & Organisatie Caroline Bogaards, hoofd Financiële Zaken (tot april) Gerard Zanoni, hoofd Financiële Zaken (per augustus) Wout Zinkstok, stafmedewerker centraal bureau Jelle Veenstra, hoofd onderwijs- en studentzaken (tot mei)

9 9 Kernactiviteiten Missie De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans heeft haar missie verwoord in vier algemene doelstellingen: 1. het aan studenten bieden van een hogere beroepsopleiding en voorbereidende beroepsopleiding op een zo hoog mogelijk internationaal georiënteerd niveau ter voorbereiding op het scheppend, uitvoerend, docerend, bestuderend en/of registrerend beoefenen der kunsten; het betreft de domeinen beeldende kunsten, vormgeving, muziek en dans; 2. het doen van onderzoek; 3. het bijdragen aan de ontwikkeling van de studenten; 4. het bijdragen aan de ontwikkeling en beoefening der kunsten. Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) leiden wij studenten op tot zelfbewuste kunstenaars en ontwerpers, die door hun gedrevenheid, inhoudelijke diepgang en experimentele instelling een betekenisvolle inbreng hebben in hun discipline en de maatschappij. Vijf kernwaarden geven richting aan ons onderwijs. Wij staan voor creativiteit, inhoud, onafhankelijkheid, betrokkenheid en toekomstgerichtheid. Daarmee kiezen we voor een onderzoekende positie in de kunst van morgen vanuit een houding van geëngageerde autonomie. De komende jaren zetten wij ons ervoor in om verder uit te groeien tot een inspirerende gemeenschap waar studenten, beeldend kunstenaars en ontwerpers uit vele landen elkaar ontmoeten om in discussie te gaan en samen te werken. Om daarin te slagen, streven wij in de praktijk van alledag naar vitaliteit in de opleiding en organisatie, naar intensief onderwijs op het hoogste niveau en studierichtingen die tot de meest diepgravende en vooruitstrevende in hun vakgebied behoren. Studeren aan het Koninklijk Conservatorium (KC) te Den Haag betekent studeren aan het oudste conservatorium van Nederland, een muziekinstituut dat al decennia lang garant staat voor topkwaliteit, waaraan internationale topmusici zijn verbonden als docent en waar traditie en ambacht onlosmakelijk zijn verweven met experiment en vernieuwing. Primaire doelstelling van het Koninklijk Conservatorium is de aankomende jonge musicus en docent muziek de hoogste artistieke, ambachtelijke en pedagogische vaardigheid en veelzijdigheid bij te brengen om te kunnen functioneren in de veeleisende en voortdurend veranderende beroepsomgeving van vandaag de dag. Daarbij is het van belang om nieuwsgierigheid en creativiteit van studenten te ontwikkelen en inspirerend en uitdagend te zijn om voortdurend nieuwe wegen en paden te kunnen inslaan in het internationale cultuurlandschap en bovendien, waar gewenst, de aankomend musicus op te leiden tot een bekwaam leraar of pedagoog. Profiel De Hogeschool geeft haar missie vorm in een breed scala van educatieve en artistieke activiteiten. Ze verzorgt onderwijs, organiseert projecten, uitvoeringen en exposities, is actief in internationale samenwerking en uitwisseling, brengt interdisciplinair onderwijs van de grond en heeft onderzoek tot kernactiviteit gemaakt. Specifieke kenmerken waarmee de Hogeschool zich onderscheidt binnen het hoger onderwijs zijn: - Het streven naar een hoog technisch en artistiek niveau, gerelateerd aan internationale maatstaven, - vernieuwing vanuit traditie en - het samengaan van onderwijs, onderzoek en productie. De Hogeschool heeft gemiddeld tot ingeschreven studenten en heeft een sterk internationaal profiel. Van de Academiestudenten is ongeveer 15% uit het buitenland afkomstig, in het Conservatorium zelfs ruim 60%. Zij krijgen onderwijs van internationaal georiënteerde docenten die vooraanstaande posities vervullen in de nationale én internationale beroepspraktijk, onder wie buitenlandse gastdocenten. Hoe internationaal ook, de Hogeschool is als bron van cultuur stevig verankerd in de gemeente Den Haag en, in bredere zin, het Nederlandse culturele achterland. De studenten zijn met projecten, initiatieven en manifestaties in het culturele leven van de regio actief. Na afstuderen dragen ze werkend als zelfstandige of in dienst van muziek- en dansgezelschappen, kunstenaarscollectieven, ontwerpbureaus en studio s bij aan het creatief potentieel van Den Haag en omgeving. Docenten, studenten en afgestudeerden zijn vertegenwoordigd in de culturele netwerken in Den Haag en spelen elders in het land in concertzalen, muziektheaters, musea en galerieën, commissies en fondsen een betekenisvolle rol in het culturele leven.

10 10 Omgevingsanalyse Kunst en cultuur bewegen zich in schatkamers en kraamkamers. Vanuit een zorgvuldige en liefdevolle omgang met het verleden zoeken wij onze weg daar waar nieuwe kunst gemaakt wordt. We doen dat te allen tijde met een onderzoekende houding en zelfs door het doen van onderzoek. Dit leidt tot een op de actualiteit gerichte uitvoerings- en presentatiepraktijk. Deze activiteit is de spiegel voor de scheppende kunst die eveneens in onze huizen wordt verwekt. In dit verband kunnen ook de in sommige domeinen vervagende grenzen worden genoemd tussen kunst, cultuur en entertainment. Waar kunst met nieuwe technologie vervaardigd, bewerkt, gereproduceerd en waargenomen wordt doen zich ongekende mogelijkheden voor, waarbij echter beheersing van het ambacht, vakkennis en goede smaak absolute voorwaarden zijn om tot verantwoorde resultaten te komen. Als instelling voor kunst en cultuur beseft de Hogeschool dagelijks dat hij onderdeel is van de immateriële infrastructuur van ons land, die het hele weidse landschap omvat van alle kunstdisciplines, in hun monodisciplinaire verschijningsvormen, maar tevens multi- en interdisciplinair bezien. De wereld van kunst en cultuur is het laatste decennium drastisch veranderd. De vele honderden aanvragen in de recente kunstenplanprocedure tonen de creativiteit en fantasie van de makers. Des te schrijnender is dat zij budgettair ernstig worden beknot. Het kunstonderwijs leidt op voor de beroepsuitoefening in dit stelsel. Dat vraagt om kunstenaars die niet worden geoormerkt door beroepsprofielen en startkwalificaties. Zij zullen zich door disciplines heen moeten bewegen, op basis van een solide beheersing van het ambacht; zij zullen in ondernemende zin en dienende rollen werkzaam zijn; zij zullen hun reguliere bacheloropleiding op enig moment aanvullen met een masteropleiding en eventueel zelfs een PhD-traject, maar ook anderszins opereren in een situatie van lifelong learning. De afgestudeerde kunstenaar zal veel moeten ondernemen teneinde bij gebrek aan gestructureerde banen zijn weg te vinden in competitieve omgevingen. Hij moet dan ook geen ondernemer worden, maar een creatieve entrepreneur, die binnen de eigenheid van kunst en cultuur voortdurend verbanden legt met opdrachtgevers, binnen gesubsidieerde en zelffinancierende systemen. De schoolverlater kan een afgestudeerde zijn, maar ook een student die om een goede reden de Hogeschool zonder getuigschrift verlaat. Dit kan om familiaire, persoonlijke of financiële redenen zijn, maar vaak ook omdat betrokkene zijn weg in de beroepsuitoefening al gevonden heeft. Rendement moet in het kunstonderwijs genuanceerd worden gezien: zij die reeds na enkele jaren het systeem verlaten kunnen hun opleiding veelal goed in elke verdere studie of beroepsuitoefening inzetten. In verband met al het bovenstaande worden de curricula sterk aangepast. De individuele contacttijd zal worden heroverwogen en zal (of is al) geflexibiliseerd, team teaching en peer teaching hebben hun intrede gedaan en de zelfwerkzaamheid van de student op basis van een sterke motivatie van begin af aan geïmplementeerd. Vanzelfsprekend gaat het bij de kunsten om een internationale biotoop. Verschil maken tussen landen van herkomst is oncreatief en onterecht. De selectie van studenten aan de poort kan niet geschieden op basis van EU of niet-eu, op basis van herkomst uit rijke of arme landen of van rijke of arme ouders; zij vindt uitsluitend plaats op basis van kwaliteit. De aanwezigheid van buitenlandse studenten, die vaak al onderwijs- en onderzoekservaring meebrengen, is sterk kwaliteitsbevorderend voor de hele Hogeschoolgemeenschap. Probleem is wel dat in de officiële Erasmus-programma s vele buitenlanders in Den Haag willen studeren, terwijl de Hogeschool daar noch bekostiging, noch collegegeld voor ontvangt, en weinigen van onze studenten tijdelijk naar het buitenland wensen te gaan. De student krijgt onderwijs, maar leert ook te onderzoeken, uit te vinden en vorm te geven; ook wordt hij de aanjager van of onderdeel van productieprocessen, zowel binnenschools als ook in de professionele buitenwereld. De Hogeschool kenmerkt zich door een breed aanbod van opleidingen en uitstroomprofielen, met veel aandacht voor diverse voorbereidende trajecten en in een inmiddels unieke positie in het HBO/WO-stelsel, van december 2001 tot september 2008 als negende faculteit, de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden, en vanaf september 2008 als Academie der Kunsten, zelfstandig instituut binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen.

11 11 Samenwerkingspartners a. Prins Claus Conservatorium, school van de Hanzehogeschool Groningen b. Academie der Kunsten, Universiteit Leiden c. Conservatorium van Amsterdam d. Codarts, Hogeschool voor de Kunsten Rotterdam e. Overige samenwerkingsrelaties Prins Claus Conservatorium Sinds vele jaren werkt het Koninklijk Conservatorium nauw samen met het Prins Claus Conservatorium, één van de 19 schools van de Hanzehogeschool Groningen. Deze samenwerking is in oktober 2001 geformaliseerd door een gemeenschappelijke regeling op grond van artikel 8.1. WHW en de oprichting van een samenwerkingsinstituut, dat per 1 september 2001 operationeel is. Partijen werken samen op het terrein van het kunstonderwijs in de muziek en in het bijzonder ten aanzien van onderwijsontwikkeling, curriculumopbouw en onderwijsaanbod, lectoraat, projecten en masterclasses. Academie der Kunsten, Universiteit Leiden Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren. Dit is het enige voorbeeld in Nederland waar universiteit en hogeschool zo effectief kunst en wetenschap samenbrengen en uitwerken in onderwijs en onderzoek, en samenwerking met de andere Leidse faculteiten tot stand weten te brengen en aldus synergie bereiken en interdisciplinariteit bevorderen. Er is wederzijds onderwijs ontwikkeld en toegankelijk gemaakt, er is (promotie)-onderzoek gestart en er zijn kunstenaars als hoogleraar aangesteld. Jaarlijks volgen circa 300 studenten bij- en keuzevakken over en weer. Er is een stabiel aantal van 15 dubbelstudenten, die tegelijkertijd een volledige opleiding aan de Leidse universiteit én aan onze Hogeschool volgen en 44 studenten volgen het practicum musicae, waarvan het tweede en derde jaar onderdeel zijn van een facultair honourstraject. De samenwerking beweegt zich op het terrein van het bacheloronderwijs, het masteronderwijs én het PhDonderwijs en geldt zowel voor het Koninklijk Conservatorium (KC) als de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Het Koninklijk Conservatorium en de Academie der Kunsten werken sinds 2004 onder de naam docartes samen met het Gentse Orpheus Instituut en het Conservatorium van Amsterdam, en inmiddels ook met de Katholieke Universiteit Leuven, in de doctoraatsopleiding muziek voor promovendi. In december 2009 heeft de eerste promotie plaatsgevonden. Er is een Engelstalig joint programme ontwikkeld en ingevoerd in samenwerking met het Royal College in Londen, Royal Holloway (University of London) en Oxford University. Door onze faculteit de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten is reeds in 2007 samen met de Academie der Kunsten het initiatief genomen om een internationaal, hoogstaand en kwaliteitsvol doctoraatstraject te ontwikkelen in de beeldende kunst en design; de tweede doctoraatsopleiding waar onze Hogeschool in participeert. Dit gebeurt onder de naam PhDArts in samenwerking met het Instituut voor Onderzoek in de Kunsten (IvOK), onderdeel van de Katholieke Universiteit Leuven. De directeur van de Academie der Kunsten is op voordracht van het College van Bestuur van de Hogeschool met ingang van april 2009 door het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen benoemd en heeft samen met de decanen van de zes faculteiten een raadgevende stem binnen het College voor Promoties van de Universiteit. Conservatorium van Amsterdam Het Koninklijk Conservatorium heeft de samenwerking met het Conservatorium van Amsterdam in het verslagjaar gecontinueerd op het terrein van De Nieuwe Opera Academie. De Nieuwe Opera Academie is een tweejarige masteropleiding voor opera, een samenwerkingsverband tussen het Conservatorium van Amsterdam en het Koninklijk Conservatorium. In samenwerking met het Asko/Schönberg Ensemble is de Ligety Academy opgericht, waarin masterstudenten muziek van beide conservatoria na een positieve auditie telkens een jaar lang speciale coaching krijgen bij het uitvoeren van nieuwe en 20 e -eeuwse muziek. In 2009 zijn plannen ontwikkeld voor het opzetten van gezamenlijke directieopleidingen. Codarts, Hogeschool voor de Kunsten, Rotterdam De samenwerking tussen de dansvakopleidingen van het Koninklijk Conservatorium en de Rotterdamse Dansacademie van Codarts, Hogeschool voor de Kunsten in de begeleiding van jonge danstalenten in de leeftijd van 9 tot 18 jaar heeft in 2009 geleid tot verdere professionalisering van de talentbegeleiding. Ook heeft er uitwisseling van gastdocenten plaats gehad en werden er gezamenlijk voorstellingen georganiseerd. Met deze bijzondere samenwerking zien beide instituten nieuwe mogelijkheden om een groter potentieel aan Nederlandse danstalenten op te leiden voor een carrière in de professionele dans. Ook is in gezamenlijkheid een aanvraag ingediend in het kader van de Subsidieregeling Sirius Programma, uitgevaardigd door de Minister van OCW. Via deze regeling stelt OCW ruim 38 miljoen euro beschikbaar voor bekostigde universiteiten en hogescholen die zich inspannen om in de bachelorfase excellentie te bevorderen. Onder de titel Sterren-mix hebben wij onze gezamenlijke ambities beschreven gericht op de excellente 5%

12 12 van de bachelorstudenten van de gehele hogeschool. Een adviescommissie heeft de aanvraag echter negatief beoordeeld. Omdat wij ons niet kunnen vinden in de wijze waarop het oordeel tot stand is gekomen, ook in relatie tot de positieve oordelen binnen deze aanvraagronde, zijn wij een bezwarenprocedure gestart. Deze was ultimo 2009 nog niet afgerond. Overige samenwerkingsrelaties Internationale lidmaatschappen en contacten. De hogeschool is lid van de International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media (Cumulus), de Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen (AEC), European Association of International Education (EAIE), European League of Institutes of the Arts (ELIA), PhDArts, docartes, Documa/EMPaR en MIDAS. De jazzafdeling is medeoprichter en actief in het internationale samenwerkingsverband, de International Association of Schools of Jazz, de IASJ. Deelname aan de jaarlijkse bijeenkomst leidt veelal tot een uitwisseling van onderwijsmethodieken door deelnemende docenten en tot het begin van een internationale carrière voor de participerende studenten. Het overzicht van de Europese instellingen voor hoger onderwijs waarmee de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in het jaar 2009 nauw contact onderhielden in het kader van het Europese ERASMUS programma is als bijlage opgenomen. De KABK werkt op het gebied van docenten- en studentenmobiliteit buiten Europa samen met: Hong Kong Design Institute (China), Zokei University Tokio (Japan), Musashino Art School, Tokio (Japan) en Bezalel Academy of Art & Design, Jeruzalem (Israël). Het KC heeft samen met de vooraanstaande conservatoria in Brisbane (Australië), Montreal (Canada), Helsinki en London onder de naam Pentacon een circle of excellence opgericht. Verslag van de Raad van Toezicht Samenstelling De Raad van Toezicht van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans bestond in 2009 uit de volgende leden: - Mr. S.E. Eisma voorzitter - Drs. W.J. Deetman - E. in t Hout per 1 december Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman per 1 december R. Rietveld - Drs. J.C.M. Schönfeld - J.L.M. Zoet per 1 december 2009 In bijlage I zijn de personalia van de leden opgenomen als ook gegevens over de zittingstermijnen en hoofd- en nevenfuncties. Bezoldiging De leden van de Raad van Toezicht hebben besloten af te zien van een financiële vergoeding voor hun diensten. Profielschets Ieder lid heeft affiniteit met het internationale kunstonderwijs Ieder lid is in staat het beleid van het CvB op hoofdlijnen te beoordelen Ieder lid is gewend om in teamverband te opereren Ieder lid heeft voldoende tijd en gelegenheid om de vergaderingen van de RvT voor te bereiden en bij te wonen en is daarnaast desgewenst beschikbaar voor verder overleg met (leden) van de RvT en/of CvB De leden hebben een zodanige mix van ervaringen, kennis en deskundigheden dat de RvT ook op onderdelen het beleid van het CvB kan beoordelen en het CvB kan adviseren bij financiële, bestuurlijke, maatschappelijke, sociale, juridische en andere veel voorkomende vraagstukken en bij vraagstukken die de omgang met de overheid in haar diverse, voor de Hogeschool relevante hoedanigheden raken. Bij het aanzoeken van kandidaatleden wordt een spreiding nagestreefd over specifieke deskundigheid op de terreinen kunst & cultuur, Hoger Onderwijs, financiën, het bedrijfsleven en de wereld van het bouwen. De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, het College van Bestuur en welk deelbelang dan ook, onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. Naar het oordeel van de Raad van Toezicht is aan de geformuleerde onafhankelijkheidscriteria voldaan. Commissies De Raad van Toezicht functioneert als een geheel. Er zijn derhalve geen commissies ingesteld die verantwoordelijk zijn voor deeltaken. Wel zijn er twee aandachtsgebieden verdeeld. Zo is de bezoldiging van de leden van het College van Bestuur deel van de portefeuille van voorzitter Eisma en financiën van raadslid Schönfeld.

13 13 Branchecode Governance Ten aanzien van het governance-beleid vervult de Raad van Toezicht een tweeledige rol. Enerzijds houdt de Raad controlerend toezicht op het beleid van de Hogeschool en anderzijds staat hij het College van Bestuur met raad en daad terzijde. Een cyclische agenda en jaarplanning fungeren hierbij als leidraad. In 2009 heeft de Raad van Toezicht de organisatie getoetst aan hetgeen is opgenomen in de Branchecode Governance. Hieruit bleek dat het overgrote deel van de elementen uit de code reeds onderdeel uitmaken van de governancestructuur van de Hogeschool. Ter optimalisering van het governancebeleid werd in 2009 een accent gelegd op de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Werkzaamheden De Raad van Toezicht kwam in het verslagjaar zesmaal bijeen samen met het College van Bestuur: op 15 januari, 23 april, 28 mei, 27 augustus, 24 september en 1 december. Naast de reguliere mededelingen van het College van Bestuur, het governancebeleid en de vaststelling van de jaarstukken, vermeldde de agenda onderwerpen als de samenwerking met de Universiteit Leiden, de huisvesting in het algemeen en de nieuwbouw van het Conservatorium als onderdeel van het beoogde Internationaal Dans- en Muziekcentrum aan het Spuiplein in het bijzonder, het beleid ten aanzien van kwaliteitszorg, onderzoek, curriculumvernieuwing, personeel en internationalisering, het bekostigingssysteem en de planning en control cyclus. Buiten de vergaderingen om heeft de voorzitter van de Raad intensiever contact met de voorzitter van het College. Daarnaast hebben individuele leden contacten met de leden van het College en met andere personen in de organisatie. De voorzitter heeft overleg gevoerd met een delegatie van de Medezeggenschapsraad. Informatiebronnen De primaire bron van informatie voor de Raad van Toezicht is het College van Bestuur. In de statuten en in de reglementen is een nadere uitwerking gegeven aan de wijze waarop het College de Raad informeert, zowel schriftelijk als mondeling en zowel regulier als incidenteel. De verschafte informatie wordt in de reguliere vergaderingen van de Raad met het College besproken. Daarnaast is de externe accountant een belangrijke bron van informatie voor de Raad. Dit geldt met name voor de management letter die de accountant voorafgaande aan de bespreking van de jaarrekening aan de Raad verschaft en de toelichting die de accountant bij gelegenheid van de bespreking van de jaarrekening verschaft. Ook contacten met de Medezeggenschapsraad vormen een welkome bron van informatie voor de Raad. In een uitzonderlijke situatie is het denkbaar dat de Raad voor een specifiek facet zelfstandig informatie inwint. Mocht dit het geval zijn dan gebeurt het na overleg met de voorzitter van het College. Jaarrekening en begroting De Raad van Toezicht heeft kennisgenomen van het door het College opgestelde jaarverslag en de jaarrekening over Beide stukken zijn met het College uitvoerig besproken in een vergadering waarin ook de externe accountant aanwezig was. Na kennis genomen te hebben van de management letter van de externe accountant en haar goedkeurende verklaring bij de jaarrekening heeft de Raad de jaarrekening vastgesteld. De begroting voor het jaar 2010 is na bespreking met het College van Bestuur door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Tot slot spreekt de Raad zijn waardering uit voor de in 2009 getoonde inzet van het College van Bestuur en de medewerkers van de Hogeschool. Medezeggenschap De regelgeving rondom de medezeggenschap is vastgelegd in het Medezeggenschapsreglement en het bijbehorende Huishoudelijk Reglement Medezeggenschapsraad van oktober De Hogeschool heeft twee deelmedezeggenschapsraden, één voor de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de DMR-KABK, en één voor het Koninklijk Conservatorium, de DMR-KC. Uit beide deelraden wordt de Centrale Medezeggenschapsraad gekozen. De (deel)medezeggenschapsraden komen regelmatig bij elkaar om de lopende zaken te bespreken, zelfstandig en/of met de faculteitsdirecteur. Een greep uit de onderwerpen die gedurende het verslagjaar aan de orde zijn geweest: Gedragscode Omgangsvormen HBKMD; Aktieplan Leerkracht resp. de functie-omschrijving docent op excellentie-niveau; het jaartaakbeleid op het KC; de renovatiewerkzaamheden huisvesting KC;. opschorting van de MR-verkiezingen; actualisering van de medezeggenschapsreglementen.

14 14

15 15 3. ONDERWIJS Overzicht van de aangeboden opleidingen KONINKLIJKE ACADEMIE Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten biedt in het kader van de Bachelor-Masterstructuur onderstaande opleidingen aan (voltijd en deeltijd). Overzicht van CROHO-geregistreerde HBO-opleidingen van de KABK Domein Beeldende Kunst en Vormgeving Master opleiding Muziek (44739) geaccrediteerd t/m Master opleiding Type and Media (49106) geaccrediteerd t/m Uitstroomprofiel Studierichting Specialisaties voltijd Specialisaties deeltijd Profiel Visuele Communicatie Profiel Productontwerp Profiel Ruimtelijk ontwerp Profiel scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Beeldende Kunst ArtScience Schilderen Grafiek 3D Autonoom ArtScience 2D 3D Fotografie Wervend Wervend Grafisch Ontwerpen Interactive Media Design Textiel en Mode Opleiding (CROHOregistratie) Bachelor opleiding Autonome Beeldende Kunst (39110) geaccrediteerd t/m Bachelor opleiding Vormgeving (39111) geaccrediteerd t/m Interieurarchitectuur ArtScience Onderzoek in de Kunsten Type and Media Redactioneel -- Vanaf 3e jaar: Mode Vanaf 3e jaar: Textiel Vanaf 2e jaar: Interieurarchitectuur Vanaf 2e jaar: Meubelontwerpen -- Redactioneel Grafisch Ontwerpen Interieurarchitectuur -- De KABK verzorgt verder de Post Graduate Course Industrial Design KABK studenten kunnen ook instromen in andere vervolgopleidingen waarin de KABK actief participeert, dan wel een samenwerkingspartner is: het Mastertraject ArtScience het Mastertraject Artistic Research / Onderzoek in de Kunsten; beide trajecten zijn onderdeel van de Master Muziek van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans (Koninklijk Conservatorium) master Photographic Studies Universiteit Leiden (Faculteit der Geesteswetenschappen) master Mediatechnology Universiteit Leiden (Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen)

16 16 Daarnaast verzorgde de Koninklijke Academie voorbereidend onderwijs: Oriëntatiecursus (dertig zaterdagen) Voorbereidend jaar (voltijdsprogramma voor alle afstudeerrichtingen) School voor Jong Talent: combinatieprogramma Vmbo (Tl)- Havo- VWO / KABK Samenwerkingsprojecten met het voortgezet onderwijs in Den Haag en omstreken: - Johan de Witt College - Segbroek College - Bonaventura College - Haags Montessori Lyceum Diverse trajecten voor individuele leerlingen uit het voortgezet onderwijs KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans De Muziekvakopleiding van de Faculteit Muziek en Dans (Koninklijk Conservatorium) biedt in de bachelorfase uitsluitend voltijdopleidingen aan met een studieduur van vier jaar. Afgestudeerden van de bacheloropleiding Muziek verwerven via een specialisatie-programma tevens de kwalificatie als docent (docerend kunstenaar). De bacheloropleiding Docent Muziek betreft een ongedeelde eerstegraadsopleiding die kwalificeert voor de schoolvakken muziek en CKV2 en CKV3 in het voortgezet onderwijs, muziekdocent binnen overige vormen van regulier onderwijs en een aantal beroepen in de kunsteducatie. In de masterfase worden drie voltijdopleidingen aangeboden met een studieduur van twee jaar. Het betreft de HBO-masteropleidingen Muziek, Sonologie en Opera. Deze opleidingen zijn toegankelijk voor een beperkte groep studenten, omdat scherp wordt geselecteerd op het potentieel van de student zich verder te kunnen verdiepen en/of verbreden. De Master Opera wordt verzorgd via De Nieuwe Opera Academie, het samenwerkingsverband van het Koninklijk Conservatorium en het Conservatorium van Amsterdam. De Dansvakopleiding van de faculteit verzorgt de bacheloropleiding Dans. Deze opleiding kent in het algemeen slechts één afstudeerrichting: Academische Theaterdans. In een enkel geval is het mogelijk om af te studeren in Internationale Folkloredans. Daarnaast verzorgt het Koninklijk Conservatorium voorbereidend onderwijs: Voorbereidend jaar School voor Jong Talent: combinatieprogramma PO groep 7/8 - Vmbo (Tl)- Havo- VWO/KC Pi-projecten

17 17 Overzicht van CROHO-geregistreerde HBO-opleidingen van het Koninklijk Conservatorium Domein Muziek Dans Opleiding (CROHOregistratie) Bachelor opleiding Muziek (34739) geaccrediteerd t/m Bachelor opleiding Docent Muziek (39112) geaccrediteerd t/m Master opleiding Muziek (44739) geaccrediteerd t/m Master opleiding Sonologie (49104) geaccrediteerd t/m Master opleiding Opera (49105) geaccrediteerd t/m Bachelor opleiding Dans (34798) geaccrediteerd t/m Uitstroomprofiel Studierichting Specialisaties voltijd Musicus Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Docent Muziek Musicus Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Educatie Sonoloog Opera (via De Nieuwe Opera Academie) Uitvoerend danser Klassieke Muziek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie Theorie der Muziek Kerkmuziek Compositie Arrangeren/Componeren/Jazz Sonologie Art of Sound Docent Muziek Klassiek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie Joint master New Audiences and Innovative Practice Compositie ArtScience Arrangeren/Componeren/Jazz Onderzoek in de Kunsten Art of Sound Theorie der Muziek Muziekpedagogiek Sonologie Opera Academische theaterdans Koor Orkest Harmonie/fanfare/brassband Koor Orkest Harmonie/fanfare/brassband

18 18 Visitaties KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving In het kader van een gecoördineerde actie van acht hogescholen, die tot nu toe de bacherloropleiding Interieurarchitectuur verzorgen, heeft de KABK eind februari 2009 een aanvraag voor een nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur ter beoordeling voorgelegd aan de NVAO. Het onderzoek door de NVAO in november heeft geleid tot een aanvullende aanvraag. De behandeling hiervan nam enige maanden in beslag. Uiteindelijk is de aanvraag in mei 2010 gehonoreerd. Alles is erop gericht om de opleiding in september 2010 van start te laten gaan. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans 2009 heeft in het teken gestaan van de voorbereiding van de visitatie van de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek. Een internationaal samengestelde visitatiecommissie zal de opleidingen in 2010 tweemaal bezoeken: in februari en tijdens de examenperiode in mei/juni. Vanwege het internationale karakter is het zelfevaluatierapport in het Engels opgesteld. Het Managementreview Bachelor Programmes ging vergezeld van een separate Introduction and Summary. HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS Hogeschoolbreed zijn er in 2009 voorbereidingen getroffen voor het bezoek in het voorjaar van 2010 door de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO). Deze maakt als onafhankelijke commissie onderdeel uit van het per 1 januari 2009 ingevoerde kwaliteitszorgstelsel voor onderzoek aan hogescholen, gebaseerd op het brancheprotocol kwaliteitszorg onderzoek (BKO). De taak van de VKO is het valideren van de kwaliteitszorgsystemen van de hogescholen, voor zover de kwaliteitszorg betrekking heeft op onderzoek. Ter voorbereiding is er op centraal niveau een werkgroep ingesteld waarin onder meer de voorzitter van het CvB participeert. Deze werkgroep functioneert als denktank voor de vormgeving van het kwaliteitszorgbeleid voor onderzoek en als begeleidingscommissie van de zelfevaluatie. De werkgroep coördineert ook de organisatie van de interne en externe evaluaties. Er is een zelfevaluatierapport opgesteld, er is een schriftelijke enquête onder medewerkers gehouden en er zijn markante resultaten van onderzoek geïnventariseerd. In december heeft er een externe evaluatie plaatsgevonden door een externe commissie bestaande uit deskundigen op het terrein van de kunsten, het onderzoek voor, naar en in de kunsten, het besturen van culturele en onderwijsonderstellingen, en kwaliteitszorg in de persoon van Loek Vredevoogd, Hans Linnartz en Karel Schampers. Ontwikkelingen in de diverse curricula HOGESCHOOL VAN BEELDENDE KUNSTEN, MUZIEK EN DANS Door de vertaling van de uitgangspunten van de interne beleidsplannen, de vaststelling van de landelijke opleidingsprofielen, de gevolgen van de zelfevaluaties in het kader van de sectorale kwaliteitszorg, de visitatierapporten, de invloed van de lectoraten, de bachelor/master structuur en de samenwerking met de Universiteit Leiden is de ontwikkeling van curricula hogeschoolbreed een permanent punt van aandacht. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Een permanent proces Curriculumontwikkeling is een doorgaand proces dat niet wordt geagendeerd door begin of eind van een nieuw cursusjaar. Ontwikkelingen in het werkveld en de maatschappij in het algemeen geven stof tot herbezinning. In toenemende mate ook zijn het de ervaringen van studenten en alumni die impulsen geven voor nieuwe studieonderdelen, desnoods tijdens het lopende studiejaar. Een voorbeeld hiervan is dat carrières van jonge kunstenaars in hoge mate verlopen langs een internationaal parcours van werkperiodes en tentoonstellingen in gastateliers. In 2008 heeft dit gegeven een plek gekregen in een uitgebalanceerd programma van beroepsvoorbereiding. Om de propedeuse studenten een realistisch en compleet beeld van het werkveld te geven, zijn stages ingevoerd na de 1 ste semesterbeoordeling. Gedurende een week werken zij individueel of in kleine groepen in tal van situaties waarin de producerende en publieke aspecten van het kunstenaarschap centraal staan. Hoewel de propedeuse een aparte fase is in de opleiding, is het van belang dat de gehele studie één gebouw is, waarin de student op een organische manier van de ene naar de andere verdieping kan. Naast de reeds bestaande verbindingen tussen propedeuse en hoofdfase zal deze structuur in 2009 worden versterkt door een grotere inzet van hoofdfase-docenten in de propedeuse.

19 19 De gezamenlijke presentatie van de afdeling Fotografie en Beeldende Kunst tijdens de eindexamens kan een succes genoemd worden. Desalniettemin zijn studenten van de diverse afdelingen nog maar beperkt geneigd om elkaar op te zoeken. Om dit inspirerende veld open te leggen, is besloten een aantal keer per jaar een groep studenten te vormen, die alle afdelingen vertegenwoordigen om gezamenlijk in korte tijd het concept voor een tentoonstelling uit te werken en te realiseren in de zalen van de Koninklijke Galerie. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans Joint Master Muziek Een nieuw Master programma van start. In 2008 is met een zogenaamde pilot de Joint Music Master for New Audiences and Innovative Practice van start gegaan. Een Master programma dat in de daaraan voorafgaande drie jaar was ontwikkeld in samenwerking met het Prins Claus Conservatorium in Groningen, de Guildhall School for Music and Drama in Londen, de Academie voor Kunsten in IJsland en de Muziekafdeling van de Universiteit voor Toegepaste Wetenschappen in Jyväskylä in Finland. Het Koninklijk Conservatorium testte met zes studenten drie van de vier verplichte modules. In september 2009 ging dit nieuwe Master programma officieel van start met vier studenten in het tweede jaar en drie nieuwe studenten in het eerste studiejaar. Vier studenten uit de pilot zetten hun studie voort met uitzicht op een Masters Degree van het Koninklijk Conservatorium aan het eind van het studiejaar Wel moeten ze daarvoor het in de pilot nog ontbrekende verplichte vak Action Research met goed gevolg afsluiten. Dit relatief nieuwe vak kon met hulp van dr. Ben Boog worden opgezet op basis van modellen die aan de Guildhall School of Music and Drama waren ontwikkeld. In de Nederlandse praktijk bleek dit curriculum aanpassingen nodig te hebben, die inmiddels zijn doorgevoerd. De vier studenten die in september 2010 hopen af te studeren als Master New Audiences and Innovative Practice (NAIP) aan het Koninklijk Conservatorium laten hun afstudeerproject vergezeld gaan van een onderzoek naar de eigen (artistieke) praktijk dat is gebaseerd op de methodieken die hen in de colleges van Ben Boog zijn aangereikt. Drie nieuwe studenten die in het eerste jaar zijn toegelaten hebben als achtergrond klassieke zang (KC Den Haag), jazz zang (conservatorium van Como/Italië) en klassiek piano (conservatorium van Luik/België). Zij volgden het studieprogramma met vier verplichte vakken in het eerste semester en brengen het exchange deel van de Joint Master (studeren aan één van de partnerinstituten) in het tweede semester door aan de Guildhall School of Music and Drama in Londen. In het kader van de uitwisseling van studenten, die onderdeel is van deze Joint Master, verwelkomt het Koninklijk Conservatorium in het tweede semester een student uit IJsland (gitaar/compositie). Naast de zeven studenten die zijn toegelaten tot de Joint Music Master NAIP programma, volgen drie studenten in het Master of Music Pedagogy programma van het Koninklijk Conservatorium één of meer modules van de Joint Music Master. De in totaal elf studenten die aldus participeren in de Joint Music Master krijgen mentoring voor het ontwikkelen van het eigen studieprogramma, peer-learning in diverse workshops, peer-assessment voor wat betreft de vaardigheden in het leiden van groepen en coaching van stages bij instellingen als het Muziekgebouw aan t IJ, het leiden van een projectweek voor eerstejaars Bachelor studenten aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen, een cross-arts project onder leiding van Horst Rickels op Schiermonnikoog of een jubileumcongres van een internationale bank (FMO) in aanwezigheid van diverse hoogwaardigheidsbekleders in het Vredespaleis in Den Haag. Het meest uitdagende deel van de Joint Music Master NAIP ligt echter besloten in de PiP s oftewel Professional Integration Projects van de afstuderende deelnemers aan dit programma. De afsluiting van deze vier Joint Music Master afstudeerprojecten wordt gepresenteerd in september 2010, in het kader van het First Years Festival, ter inspiratie van de nieuwe lichting eerste jaars Bachelor studenten aan het Koninklijk Conservatorium.

20 20 Dansvakopleiding Talent-scouting De Dansvakopleiding van het KC en de Rotterdamse Dansacademie (Codarts) werken samen om jongens en meisjes vanaf 8 jaar enthousiast te maken voor de dans en hen op de best mogelijke manier voor te bereiden op een professionele loopbaan in de internationale danswereld. In dit kader zijn enkele gezamenlijke voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Relaties met het werkveld Ook in 2009 is veelvuldig contact geweest met het Nederlands Dans Theater, Het Nationale Ballet en Introdans om de relatie vakopleiding en beroepspraktijk optimaal te houden. In de reguliere vergaderingen van het landelijke Netwerk Dans zijn de huidige ontwikkelingen met betrekking tot voorzieningen voor talentvolle dansers en musici uitvoerig aan bod gekomen. Uitwisselingen In september bezochten de leerlingen van Balletgroep V de Staatliche Ballettschule Berlin waar ze deelnamen aan de dagelijkse ballet, moderne- en caractèrelessen. In juni/juli 2010 zullen de leerlingen van de Berlijnse school een tegenbezoek brengen aan onze dansvakopleiding. Gastdocenten In 2009 kregen onze HBO dansstudenten les van Monique Sand, Martin Meng, Nathalie Caris, Yannick Sempey, Stefan Zeromski, Karin Schnabel, Christine Anthony, Dylan Newcomb, Shirley Esseboom en Arlette van Boven. Beoordelingen Als gastdocent voor de jaarlijkse HBO-beoordeling werd Christine Anthony uitgenodigd. Externe examencommissieleden dit jaar waren: Ted Brandsen, Artistiek directeur Het Nationaal Ballet, Gerald Tibbs, Artistiek directeur Nederlands Dans Theater II en Kimmy Lauwens, Artistiek directeur van de Koninklijke Balletschool Antwerpen Beurzen / stages / contracten / wedstrijden - Eind januari werden de hbo-studenten Larissa Apelbaum, Vincent Hoffman, Marne van Opstal tijdens de jaarlijkse auditie van de Stichting Dansersfonds 79 geselecteerd. De prijs is een geldbedrag dat zij moeten benutten om een zomerstage te volgen. - Twee studenten liepen enkele maanden stage bij een professioneel gezelschap: Tess Sturmann bij Het Nationale Ballet en Larissa Apelbaum bij Introdans. - KC-student Marne van Opstal is verkozen tot winnaar van de Avond van de Jonge Danser 2009, een televisieprogramma van de NPS, waarin 4 geselecteerde dansers van verschillende dansacademies het tegen elkaar opnamen. - Wim Broeckx, directeur van de Dansvakopleiding, vervulde in 2009 tevens de functie van artistiek president van de internationale danscompetitie Prix de Lausanne. Onder de deelnemers aan deze gerenommeerde wedstrijd bevond zich onder meer KC-student Tess Sturmann. Afgestudeerden In 2009 studeerden zes studenten af aan de Dansvakopleiding van het KC. Allen vonden zij direct werk in de danssector waarvoor zij zijn opgeleid of een vervolgstudie. De betreffende gezelschappen die hen een contract aanboden staan hieronder vermeld. Mara Hulspas Introdans Marne van Opstal Nederlands Dans Theater Take Okuda Ballett Chemnitz Erke Roosen stagecontract bij het Nederlands Dans Theater Tess Sturmann stagecontract bij Het Nationale Ballet Youri Jongelen zet studie Caractère voort aan de Academie in Budapest, Hongarije Voorstellingen De jaarlijkse serie eindvoorstellingen van de Dansvakopleiding toonde een breed scala aan repertoire en bestond uit de volgende werken: Amuse (Monique Sand), Divertimento (George Balanchine), Indigo Rose (Jiri Kylian), Raymonda pas de dix (Marius Petipa), Falling Angels (Jiri Kylian) en Dansuri Simfonice Românesti (Tom Bosma). De bijdrage van de dansafdeling van het KC aan de serie Van Manen / Kylian voor jonge dansers! met 24 voorstellingen ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van het Nederlands Dans Theater i.s.m. de Rotterdamse Dansacademie (Codarts) en de Nationale Ballet Academie (NBA) in het kader van het Holland Dance Festival bestond uit: Indigo Rose (Jiri Kylian), Monoloog, Dialoog (Hans van Manen) i.s.m. Codarts en NBA, Kammer Ballet (Hans van Manen) i.s.m. NBA, Falling Angels (Jiri Kylian) afwisselend met NBA en Bella Figura (Jiri Kylian), deels i.s.m. Codarts en NBA. Een selectie van de overige uitvoeringen door de dansafdeling is opgenomen in Bijlage II.

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2011. Hogeschool der Kunsten Den Haag

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2011. Hogeschool der Kunsten Den Haag VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2011 Hogeschool der Kunsten Den Haag Verslag Raad van Toezicht over 2011 De Raad van Toezicht van de Hogeschool der Kunsten Den Haag bestond in 2011 uit

Nadere informatie

Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, Den Haag. Bestuurlijk Jaarverslag 2008

Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, Den Haag. Bestuurlijk Jaarverslag 2008 Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, Den Haag Bestuurlijk Jaarverslag 2008 INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR... 5 2. BESTUUR EN ORGANISATIE... 7 Profiel van de hogeschool...

Nadere informatie

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2010. Hogeschool der Kunsten Den Haag

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2010. Hogeschool der Kunsten Den Haag VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag Verslag Raad van Toezicht over 2010 Algemeen De Raad bestond op 31 december 2010 uit zeven leden. De samenstelling wijzigde

Nadere informatie

Jaarverslag 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag

Jaarverslag 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2010 Pagina 1 Hogeschool der Kunsten Den Haag INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR...3 2. BESTUURSVERSLAG...5 Profiel van de Hogeschool...

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht

Toetsingskader Raad van Toezicht Toetsingskader Raad van Toezicht Taak en werkwijze De Raad van Toezicht houdt toezicht op het College van Bestuur en op de directeuren van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk

Nadere informatie

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT. over het kalenderjaar 2013. Hogeschool der Kunsten Den Haag

VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT. over het kalenderjaar 2013. Hogeschool der Kunsten Den Haag VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT over het kalenderjaar 2013 Hogeschool der Kunsten Den Haag Verslag Raad van Toezicht over 2013 De Raad van Toezicht van de Hogeschool der Kunsten Den Haag bestond in 2013 uit

Nadere informatie

Academy of Creative and Performing Arts (ACPA)

Academy of Creative and Performing Arts (ACPA) Academy of Creative and Performing Arts (ACPA) Combineer wetenschap met kunst Bij ons leer je de wereld kennen Het ACPA-programma is fantastisch, zoiets vind je nergens anders Pieter Rohrbach volgde het

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland

Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland Profiel Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland 9 november 2016 Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences Voor meer

Nadere informatie

STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES. Hogeschool der Kunsten Den Haag

STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES. Hogeschool der Kunsten Den Haag STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES Hogeschool der Kunsten Den Haag Statuut opleidingscommissies Inhoud 1. Inleiding 2. De taken van de commissie 3. De samenstelling van de commissie 4. Inbedding van de commissie

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht

Toetsingskader Raad van Toezicht Toetsingskader Raad van Toezicht Taak en werkwijze De Raad van Toezicht houdt toezicht op het College van Bestuur en op de directeuren van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk

Nadere informatie

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world.

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) HBO-bachelor voltijd Startmoment: september 2019 Graad: Bachelor of Education Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas Je hebt een hbo- of universitaire

Nadere informatie

Overwegende dat KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: Artikel 1. Begripsbepalingen

Overwegende dat KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: Artikel 1. Begripsbepalingen Archeologie, het Bestuur van de Faculteit Campus Den Haag, het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, het Bestuur van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, het Bestuur van de Faculteit der Sociale

Nadere informatie

Profielschets leden van de raad van toezicht

Profielschets leden van de raad van toezicht Profielschets leden van de raad van toezicht Competentieprofiel voor de raad van toezicht behorend bij de statuten van Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden 23 mei 2016 Preambule In het licht van good

Nadere informatie

Aansluiting op de beroepspraktijk Koninklijk Conservatorium Professional Integration Statement Royal Conservatoire

Aansluiting op de beroepspraktijk Koninklijk Conservatorium Professional Integration Statement Royal Conservatoire Aansluiting op de beroepspraktijk Koninklijk Conservatorium Professional Integration Statement Royal Conservatoire Aan het Koninklijk Conservatorium streven we er naar musici en dansers zo goed mogelijk

Nadere informatie

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor De opleiding interior design & Styling - hbo bachelor Mensen zien hun omgeving steeds meer als een verlengstuk van hun persoonlijkheid.

Nadere informatie

VWO (R.K. Lyceum St. Dominicus College, Nijmegen, diploma behaald)

VWO (R.K. Lyceum St. Dominicus College, Nijmegen, diploma behaald) CURRICULUM VITAE IRIS VAN DE KAMP PERSONALIA Naam Roepnaam Adres I.N. van de Kamp Iris Trompstraat 14 7311 HV Apeldoorn Telefoon Email Geb. datum 06 47214907 info@irisvandekamp.nl 28111971 OPLEIDINGEN

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer HBO/AS/2002/4056

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer HBO/AS/2002/4056 OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079)

Nadere informatie

KUNST EN CULTUUR CULTUURKLAS / VOOROPLEIDING KUNSTEN

KUNST EN CULTUUR CULTUURKLAS / VOOROPLEIDING KUNSTEN KUNST EN CULTUUR CULTUURKLAS / KUNSTONDERWIJS OP T RIJKS N ACCENT OP IEDERS TALENT Vanuit onze visie op kunst- en cultuuronderwijs streven we naar een rijk aanbod. De school heeft daarom een aantal programmalijnen.

Nadere informatie

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit Reglement is opgesteld

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN Reglement Raad van Toezicht Stichting Hogeschool Leiden ALGEMEEN Artikel 1. Algemene bepalingen 1. Dit reglement is het Huishoudelijk Reglement van de Raad van Toezicht, bedoeld in artikel 15 van de Statuten

Nadere informatie

Niets uit dit profiel mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Leeuwendaal gereproduceerd worden

Niets uit dit profiel mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Leeuwendaal gereproduceerd worden Profiel Lid Raad van Toezicht met onderwijs profiel 18 december 2015 Opdrachtgever Hogeschool Van Hall Larenstein Voor meer informatie over de functie Jeannette van der Vorm, senior adviseur Leeuwendaal

Nadere informatie

Profiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen

Profiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen MEMO Aan: Van: Voorzitter Stichtingsbestuur Legal Affairs Datum: 28 maart 2014 Onderwerp: Profielschetsen SB, Concept 3 Voor de invulling van de toezichthoudende functie van het Stichtingsbestuur van TiU

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 12110 22 juni 2012 Regeling van 19 juni 2012, nr. 2012-0000333818, de Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Nadere informatie

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES November 2006 1 GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES PRINCIPES I. Naleving en handhaving van de code Het bestuur 1 en de raad van commissarissen zijn verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Wervingsprofiel. Lid Raad van Toezicht. 19 juli Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences

Wervingsprofiel. Lid Raad van Toezicht. 19 juli Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences Wervingsprofiel Lid Raad van Toezicht 19 juli 2019 Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences Voor meer informatie over de functie Marcel ten Berge, senior adviseur Leeuwendaal Telefoon

Nadere informatie

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Medical Imaging/ Radiation Oncology Verschillende studies laten zien dat de druk op de gezondheidszorg

Nadere informatie

De kunstenaar als ondernemer

De kunstenaar als ondernemer 81 Ondernemerschap De kunstenaar als ondernemer Lucie Huiskens Veel kunstenaars klagen dat het kunstvakonderwijs hen slecht voorbereidt op de beroepspraktijk. Hoe zou een goede voorbereiding eruit moeten

Nadere informatie

Profiel. Hoofd Bedrijfsvoering. 10 juli Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag

Profiel. Hoofd Bedrijfsvoering. 10 juli Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag Profiel Hoofd Bedrijfsvoering 10 juli 2018 Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag Voor meer informatie over de functie Erik Frieling, adviseur Leeuwendaal Telefoon (088) 00 868

Nadere informatie

CKV Festival 2012. CKV festival 2012

CKV Festival 2012. CKV festival 2012 C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs!

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN ALGEMEEN Artikel 1. Algemene bepalingen 1. Dit reglement is het huishoudelijk reglement van de Raad van Toezicht, bedoeld in artikel 15 van de statuten van

Nadere informatie

gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg d.d. 1 november 2018; de Regeling VU-UvA Honoursprogramma oktober 2018;

gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg d.d. 1 november 2018; de Regeling VU-UvA Honoursprogramma oktober 2018; Besluit Datum 27 november 2018 Kenmerk 2018-079129 Onderwerp VU-UvA Honoursregeling HET COLLEGE VAN BESTUUR VAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM; gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg

Nadere informatie

De hbo er aan het werk

De hbo er aan het werk De hbo er aan het werk Hogescholen leiden op voor de arbeidsmarkt. Dat doen zij met succes. Het overgrote deel van de studenten vindt binnen 3 maanden een baan op minimaal hbo-niveau. Beroepen en functies

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent

Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent 2012 Den Haag 31 maart 2013 1 Inhoudsopgave jaarverslag 2012 1. Bestuursverslag blz. 3 a. Aanleiding voor de Stichting blz. 3 b. Doelstelling

Nadere informatie

Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld

Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld Bladnummer 1 Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld Preambule 1. Het hbo-kunstvakonderwijs streeft naar een goede afstemming van de opleidingen op de beroepspraktijk

Nadere informatie

Postbus 1520 3500 BM Utrecht. Desiree.Majoor@hku.nl 06 33933746. Leo.Capel@hku.nl 06 20449127. Henny.Dorr@hku.nl 06 53545793

Postbus 1520 3500 BM Utrecht. Desiree.Majoor@hku.nl 06 33933746. Leo.Capel@hku.nl 06 20449127. Henny.Dorr@hku.nl 06 53545793 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Nieuwe opleiding Nieuwe opleiding hbo master Nieuwe opleiding Joint Degree x Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging

Nadere informatie

VOOROPLEIDINGEN Beeldende Kunst en Vormgeving Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Hogeschool der Kunsten Den Haag

VOOROPLEIDINGEN Beeldende Kunst en Vormgeving Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Hogeschool der Kunsten Den Haag VOOROPLEIDINGEN Beeldende Kunst en Vormgeving Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Hogeschool der Kunsten Den Haag Diverse Voortrajecten Kidsclub Kunstplannen/ Samenwerking met VO-scholen School

Nadere informatie

Regeling collegegeld

Regeling collegegeld Regeling collegegeld 2018-2019 Status: Behandeld ter meningsvorming / advisering in commissie Studentzaken van 15 mei 2017. Indexering op basis van actuele Regeling Financiën Hoger Onderwijs d.d. 1 juni

Nadere informatie

Speech Thom de Graaf opening symposium Kunstonderwijs en. Dank aan de Amsterdamse hogeschool voor de Kunsten die vandaag onze

Speech Thom de Graaf opening symposium Kunstonderwijs en. Dank aan de Amsterdamse hogeschool voor de Kunsten die vandaag onze Speech Thom de Graaf opening symposium Kunstonderwijs en Kunstonderzoek op 6 oktober 2016 Dames en heren, Dank aan de Amsterdamse hogeschool voor de Kunsten die vandaag onze gastheer is. De AHK leidt studenten

Nadere informatie

Jaarverslag 2011 Hogeschool der Kunsten Den Haag

Jaarverslag 2011 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2011 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2011 pagina 1 Hogeschool der Kunsten Den Haag INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR... 3 2. BESTUURSVERSLAG... 5 Profiel van de Hogeschool...

Nadere informatie

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht.

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht. 6. Raad van Toezicht 14-04-2014 Versie 6.02 Huishoudelijk reglement Raad van Toezicht Status Definitief Artikel 1: Positionering Raad van Toezicht Ingevolge de statuten bestuurt het College van Bestuur

Nadere informatie

praktijkvakken spel 6 6 beweging 2 2 stem 2 2 muziek 2 2 scenografie 2 2 Theatermaken 6 6

praktijkvakken spel 6 6 beweging 2 2 stem 2 2 muziek 2 2 scenografie 2 2 Theatermaken 6 6 Bijlage B, Onderwijs Examen Regelement, 2014-2015 EC EC jaar 1 Zwolle Arnhem spel 6 6 beweging 2 2 stem 2 2 muziek 2 2 scenografie 2 2 Theatermaken 6 6 theatergeschiedenis 3 3 theatertheorie 3 3 cultuurgeschiedenis

Nadere informatie

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA)

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Academie Mercuur en AdviCo verzorgen in samenwerking met Hogeschool SDO de opleiding HBO Bachelor Bedrijfskunde. Het programma

Nadere informatie

BESLUIT INZAKE INVULLING VAN HET VOOR DE MUZIEKSTUDIO IN DCR GERESERVEERDE BUDGET EN SUBSIDIËRING LOOS

BESLUIT INZAKE INVULLING VAN HET VOOR DE MUZIEKSTUDIO IN DCR GERESERVEERDE BUDGET EN SUBSIDIËRING LOOS Gemeente Den Haag Ons kenmerk BOW/2009.259 RIS 162930 BESLUIT INZAKE INVULLING VAN HET VOOR DE MUZIEKSTUDIO IN DCR GERESERVEERDE BUDGET EN SUBSIDIËRING LOOS HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS,

Nadere informatie

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional. Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in

Nadere informatie

Reglement raad van toezicht Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011

Reglement raad van toezicht Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 Reglement raad van toezicht Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit Reglement is opgesteld ingevolge artikel 14 en 15 van de

Nadere informatie

Regeling collegegeld

Regeling collegegeld Regeling collegegeld 2012-2013 Status: Vastgesteld door CvB met positief advies CMR d.d. 23 september 2011 over beleid ten aanzien van instellingscollegegeld. Wijzigingen als gevolg van wettelijke besluitvorming

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

HET BEDRIJF POSITIE KANDIDAAT PROFIEL. Functie profiel. Lid Raad van Toezicht

HET BEDRIJF POSITIE KANDIDAAT PROFIEL. Functie profiel. Lid Raad van Toezicht Functie profiel Lid Raad van Toezicht Maes & Lunau: Beyond the obvious Wij gaan in alles altijd net even verder; beyond the obvious. Want elke organisatie heeft behoefte aan inspirerend leiderschap met

Nadere informatie

KENNISBANK - ORGANISATIE

KENNISBANK - ORGANISATIE KENNISBANK - ORGANISATIE MODEL DIRECTIEREGLEMENT STICHTING MEER DAN VOETBAL Samenvatting Het bestuur stelt een profiel voor de directie op, waarin de omvang van de directie en de vereiste kwaliteiten van

Nadere informatie

Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld

Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld Bladnummer 1 Raamconvenant landelijk overleg aansluiting sector kunstonderwijs werkveld Bijlage 4 Preambule 1. Het hbo-kunstvakonderwijs streeft naar een goede afstemming van de opleidingen op de beroepspraktijk

Nadere informatie

Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer

Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een

Nadere informatie

Profielen voorzitter en leden van de Raad van Toezicht 5 juli 2016

Profielen voorzitter en leden van de Raad van Toezicht 5 juli 2016 Profielen voorzitter en leden van de Raad van Toezicht 5 juli 2016 Aanleiding en achtergrond Per 1 januari 2017 ontstaan er twee vacatures in de Raad van Toezicht in verband met het einde van de termijn

Nadere informatie

BEELDENDE EN ARCHITECTURALE KUNSTEN

BEELDENDE EN ARCHITECTURALE KUNSTEN tweede graad KSO BEELDENDE EN ARCHITECTURALE KUNSTEN De tweede graad KSO beeldende en architecturale kunsten is een theoretisch artistiek-creatieve studierichting. In deze studierichting krijg je een uitgebreide

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

Jaarverslag 2013 Hogeschool der Kunsten Den Haag

Jaarverslag 2013 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2013 Hogeschool der Kunsten Den Haag Jaarverslag 2013 pagina 1 Hogeschool der Kunsten Den Haag INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR...3 2. BESTUURSVERSLAG...5 Profiel van de Hogeschool...

Nadere informatie

Stadsschouwburg Utrecht

Stadsschouwburg Utrecht Stadsschouwburg Utrecht Bijeenkomst culturele instellingen 6 juli 2007 Verschil Maken Uitwerking: twee loketten 1. Artistieke beslissingen: fondsen persoongerichte subsidies (inter)nationale projecten

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL. Lid Raad van Toezicht, portefeuille Financiën, Lid Raad van Toezicht, portefeuille Onderwijs (-kwaliteit)

FUNCTIEPROFIEL. Lid Raad van Toezicht, portefeuille Financiën, Lid Raad van Toezicht, portefeuille Onderwijs (-kwaliteit) FUNCTIEPROFIEL Functies: Lid Raad van Toezicht, portefeuille Financiën, Lid Raad van Toezicht, portefeuille Onderwijs (-kwaliteit) 1. ORGANISATIEBESCHRIJVING De Meerwegen scholengroep is een christelijke

Nadere informatie

Naar transparanter hoger onderwijs. Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk

Naar transparanter hoger onderwijs. Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk Naar transparanter hoger onderwijs Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk Samenvatting van het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk hoger onderwijs Toegang vanuit [1] Eerste cyclus Tweede

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding.

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding. Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Nieuwe opleiding, d.w.z. voortzetting geaccrediteerde onbekostigde opleiding

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent

Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent Jaarverslag Stichting Cultuurfonds School voor Jong Talent 2016 Den Haag 28 april 2017 1 Inhoudsopgave jaarverslag 2016 1. Bestuursverslag blz. 3 a. Aanleiding voor de Stichting blz. 3 b. Doelstelling

Nadere informatie

Zeeuwse opleiding. Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject

Zeeuwse opleiding. Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject Deze opleiding is een initiatief van RPCZ, Scalda, HZ University of Applied Sciences, Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen, Kibeo, Kinderopvang Walcheren,

Nadere informatie

STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES

STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES Hogeschool der Kunsten Den Haag University of the Arts The Hague Koninklijk Conservatorium Royal Conservatoire Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Royal Academy of Art STATUUT OPLEIDINGSCOMMISSIES

Nadere informatie

Profiel. Opleidingsmanager HBO-Rechten. 10 mei Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht

Profiel. Opleidingsmanager HBO-Rechten. 10 mei Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Profiel Opleidingsmanager HBO-Rechten 10 mei 2017 Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Voor meer informatie over de functie Jeannette van der Vorm, adviseur Leeuwendaal

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 03. Missie en kernwaarden 07. Nieuwe perspectieven voor de toekomst 13. Beloften 23. Merkbaar en herkenbaar 37

Inhoud. Voorwoord 03. Missie en kernwaarden 07. Nieuwe perspectieven voor de toekomst 13. Beloften 23. Merkbaar en herkenbaar 37 Inhoud Voorwoord 03 Missie en kernwaarden 07 Nieuwe perspectieven voor de toekomst 13 Beloften 23 Merkbaar en herkenbaar 37 01 Voorwoord ROC Friese Poort staat midden in de samenleving, want onderwijs

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Hoofdlijn advies. Wat vind jij? Laat het ons weten op: Persoonlijke ontwikkeling. Basiskennis en -vaardigheden. Vakoverstijgend leren

Hoofdlijn advies. Wat vind jij? Laat het ons weten op: Persoonlijke ontwikkeling. Basiskennis en -vaardigheden. Vakoverstijgend leren Hoofdlijn advies Taalvaardig Rekenvaardig Digitaal vaardig Sociaal vaardig Persoonlijke ontwikkeling Basisvaardigheden Basiskennis en -vaardigheden Natuur & technologie Mens & maatschappij Taal & cultuur

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd

Nadere informatie

Werkbezoek Ministerie van OCW

Werkbezoek Ministerie van OCW Werkbezoek Ministerie van OCW HKU Muziek en Technologie Open Dag 28 November 2015 onderwijsmodel afstudeerrichtingen vakinhoud postgraduate onderwijs rendement toelating nieuwe locatie vragen onderwijsmodel

Nadere informatie

Profiel- en situatieschets

Profiel- en situatieschets Profiel- en situatieschets Werving en selectie leden raad van toezicht Samenwerkingsverband IJssel l Berkel Amsterdam, augustus 2018 Henk Hendriks Leden raad van toezicht SWV IJssel l Berkel Samenwerkingsverband

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 2-0 6 8 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen de Bachelor Examencommissie Geneeskunde, verweerder 1. Ontstaan

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Studeren in deeltijd 8 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 Ten opzichte van 2009 is de instroom stabiel: -0,3 procent

Nadere informatie

Profiel. Hoofd Studentenzaken. 26 november Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag

Profiel. Hoofd Studentenzaken. 26 november Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag Profiel 26 november 2018 Opdrachtgever Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag Voor meer informatie over de functie Erik Frieling, adviseur Leeuwendaal Telefoon (088) 00 868 00 Voor sollicitatie

Nadere informatie

Profiel. Opleidingsmanager Social Work. 15 juni Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht

Profiel. Opleidingsmanager Social Work. 15 juni Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Profiel Opleidingsmanager Social Work 15 juni 2017 Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Voor meer informatie over de functie Jeannette van der Vorm, adviseur Leeuwendaal

Nadere informatie

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Bouwkunde hva techniek HVA TECHNIEK bouwkunde 2013-2014 Bouwkunde: studeren in dé bouwplaats van Nederland Bouwkunde studeren in Amsterdam biedt veel uitdagingen. Want als er

Nadere informatie

Reglement intern toezicht

Reglement intern toezicht Reglement intern toezicht De raad van toezicht van de Stichting Scala College en Coenecoop College besluit gelet op richtlijn 23 van de Code Goed Onderwijsbestuur VO d.d. 4 juni 2015 en artikel 2 lid 1

Nadere informatie

Bachelor Muziekwetenschap. uva.nl/ba-muziekwetenschap

Bachelor Muziekwetenschap. uva.nl/ba-muziekwetenschap Bachelor 2019-2020 Muziekwetenschap uva.nl/ba-muziekwetenschap Overal ter wereld maken mensen muziek, en overal doen ze dit op een andere manier. In de bacheloropleiding Muziekwetenschap verdiep je je

Nadere informatie

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt Hbo als emancipatiemotor Onderzoek met impact Hbo in vogelvlucht #hbocijfers Februari 2018 Hbo als emancipatiemotor 453.354 Ingeschreven studenten in studiejaar

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht

Toetsingskader Raad van Toezicht Toetsingskader Raad van Toezicht Taak en werkwijze De Raad van Toezicht houdt toezicht op het College van Bestuur en op de directeuren van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk

Nadere informatie

Raad van Toezicht. Profielschetsen. Lid portefeuille onderwijs. Lid portefeuille bedrijfsvoering

Raad van Toezicht. Profielschetsen. Lid portefeuille onderwijs. Lid portefeuille bedrijfsvoering Raad van Toezicht Profielschetsen Lid portefeuille onderwijs Lid portefeuille bedrijfsvoering Vastgesteld door de Raad van Toezicht Oktober 2018 Algemeen biedt onderwijs voor studenten en professionals

Nadere informatie

Profiel. Opleidingsmanager Bestuurskunde. 21 maart Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht

Profiel. Opleidingsmanager Bestuurskunde. 21 maart Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Profiel Opleidingsmanager Bestuurskunde 21 maart 2017 Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Voor meer informatie over de functie Jeannette van der Vorm, adviseur Leeuwendaal

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-1 5 9 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellante tegen het bestuur van Faculteit der Geesteswetenschappen, verweerder

Nadere informatie

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track:

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen Kunstbeleid en

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden:

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden: Concretisering Code Goed Bestuur voor Onderwijs Primair Inleiding De leden van de PO-Raad hebben in 2010 de Code Goed Bestuur vastgesteld als leidraad voor goed bestuur in het primair onderwijs. Het bestuur

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

Archeologie in Amsterdam

Archeologie in Amsterdam Archeologie in Amsterdam Archeologie is de studie van samenlevingen, culturen en landschappen door de tijd heen. Fysieke resten van het verleden komen tevoorschijn bij opgravingen, maar worden ook bestudeerd

Nadere informatie

Onderzoek aan de Hogeschool der Kunsten Den Haag

Onderzoek aan de Hogeschool der Kunsten Den Haag Onderzoek aan de Hogeschool der Kunsten Den Haag Onderzoek is een van de belangrijke pijlers van het Hogeschool der Kunsten Den Haag. Het aspect van onderzoek richt zich binnen de onderwijsprogramma s

Nadere informatie

a.van.der.kooij@pl.hanze.nl tel 058 292 1600 Els Loeff (Stafbureau Onderwijs & Onderzoek) e.h.loeff@pl.hanze.nl 050 595 76 19

a.van.der.kooij@pl.hanze.nl tel 058 292 1600 Els Loeff (Stafbureau Onderwijs & Onderzoek) e.h.loeff@pl.hanze.nl 050 595 76 19 Aanvraagformulier macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2012 Bacheloropleiding Popular Culture, MINERVA Academie voor Popcultuur Leeuwarden, Hanzehogeschool Groningen Basisgegevens Soort aanvraag (kruis

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. ONDERWIJSVISIE OP HO OFDLIJNEN Geachte collega s, 1 Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. We

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2015-2016 Versie september 2015 2015 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 819 Tijdelijke regels betreffende experimenten in het hoger onderwijs op het gebied van vooropleidingseisen aan en selectie van aanstaande studenten

Nadere informatie