Ontwerp en evaluatie van een OSGi en MHP gebaseerde applicatie voor een thuisomgeving van de toekomst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontwerp en evaluatie van een OSGi en MHP gebaseerde applicatie voor een thuisomgeving van de toekomst"

Transcriptie

1 Faculteit toegepaste wetenschappen Vakgroep Informatie Technologie Voorzitter Prof. Dr. Ir. P. Lagasse Ontwerp en evaluatie van een OSGi en MHP gebaseerde applicatie voor een thuisomgeving van de toekomst door Jirka De Kuyper Cédric De Schryver Promotor : Prof. Dr. Ir. B. Dhoedt Thesisbegeleiders : Dr. Ir. F. De Turck, Ir. K. Vlaeminck Afstudeerwerk voor het behalen van de academische graad van licenciaat in de informatica optie informatie en communicatietechnologie Academiejaar

2 Toelating tot bruikleen De auteurs geven de toelating dit afstudeerwerk voor consultatie beschikbaar te stellen en delen van het afstudeerwerk te kopiëren voor persoonlijk gebruik. Elk ander gebruik valt onder de beperkingen van het auteursrecht, in het bijzonder met betrekking tot de verplichting de bron uitdrukkelijk te vermelden bij het aanhalen van resultaten uit dit afstudeerwerk. The authors and the promoters give the permission to use this thesis for consultation and to copy parts of it for personal use. Every other use is subject to he copyright laws, more specifically the source must be extensively specified when using results from this thesis. Jirka De Kuyper Cédric De Schryver

3 Dankwoord Aan het begin van dit afstudeerwerk zouden we enkele personen van harte willen bedanken voor hun hulp bij het realiseren ervan. Eerst en vooral willen we onze promotoren, Prof. dr. ir. Piet Demeester en Prof. dr. ir. Bart Dhoedt, bedanken voor het ter beschikking stellen van de Atlantis-infrastructuur, voor onze motivatie en voor de regelmatige opvolging van dit eindwerk. Natuurlijk danken we Filip De Turck en Koert Vlaeminck voor de steun, de opvolging, de tips en de uren werk die ze aan ons gehad hebben. Zij waren steeds bereid hulp te verschaffen wanneer we weer eens met de handen in het haar zaten. De Belgacom-medewerkers mogen we ook zeker niet vergeten, voor het aanbrengen van het onderwerp, het bezorgen van het nodige studiemateriaal, de praktische ervaring en vooral om ons dit jaartje opgenomen te hebben in hun hartelijke Belgacom-familie. Vooral Franky Bridelance die ons hielp met de XSARP integratie. In het bijzonder gaat onze dank uit naar onze ouders, die ons steeds onvoorwaardelijk gesteund hebben... En tenslotte willen we al onze lieve vrienden en vriendinnen bedanken voor het aanhoren van ons gezeur en hun trouwe steun. Jirka De Kuyper Cédric De Schryver Mei 2003

4 Ontwerp en evaluatie van een OSGi en MHP gebaseerde applicatie voor een thuisomgeving van de toekomst door Jirka De Kuyper, Cédric De Schryver Afstudeerwerk voor het behalen van de academische graad van licenciaat in de informatica optie informatie en communicatietechnologie Faculteit toegepaste wetenschappen Vakgroep Informatie Technologie Voorzitter Prof. Dr. Ir. P. Lagasse Promotoren : Prof. Dr Ir B. Dhoedt Thesisbegeleiders : Dr. Ir. F. De Turck, Ir. K. Vlaeminck Academiejaar Samenvatting: In dit afstudeerwerk worden OSGi en MHP onder de loep genomen aan de hand van een gelijkaardige applicatie in java geïmplementeerd die voldoet aan hun standaard rekening houdend met hun mogelijkheden en beperkingen. Hiertoe hebben we een client-, provider- en gateway-applicatie ontwikkeld. Er wordt een uitgebreide beschrijving gegeven van de platformen alsook van de implementatie. Tenslotte worden hun prestaties aangetoond aan de hand van testen. Trefwoorden: OSGi, Platform, Multimediarepository, middleware, RMI, interactiviteit, MHP, XSARP, framework, bundles, caroussel, locator, DVB

5 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 1 Hoofdstuk 2 OSGi I Inleiding 6 II Technology Stack Bundels Device Discovery Framework Java Virtual Machine Operating System Hardware 17 III OSGi en HAVi 19 IV Implementatie 20 V Verbeteringen 31 VI Voorbeelden 33 Hoofdstuk 3 MHP I Inleiding 35 II Technology Stack Applicaties Inleiding MHP-talen Profiles ClassLoaders Tabellen System Software Inleiding API Transport Protocols Locators Application Manager Resources Hardware MPEG - processing and Graphics I/O Devices 60 III Werking van MHP 61 IV Implementatie 4.1 Multimediarepository MHP en HAVi 67 V Voorbeelden 67 Hoofdstuk 4 XSARP 70

6 Hoofdstuk 5 Performantiemetingen I OSGi implementatie 74 II MHP implementatie 77 III XSARP implementatie 78 IV Resultaten 79 Hoofdstuk 6 Reality TV 84 Hoofdstuk 7 Besluit 90 Afkortingen 92 Referenties 95 Bijlage A Installatie 96 Bijlage B Compilatie 99 Bijlage C SHOUTcast 101 Bijlage D JAMon 102 Bijlage E Inhoud van de cd-rom 105 Bijlage F Metingen 106

7 Lijst van figuren Figuur 1: huidige situatie 1 Figuur 2: gewenste situatie 2 Figuur 3: het interactieve huis 3 Figuur 4: OSGi technology stack 8 Figuur 5: lifetime cycle 9 Figuur 6: driver detection 14 Figuur 7: hardware 18 Figuur 8: shoutcast configuratie 21 Figuur 9: shoutcast configuratie 2 22 Figuur 10: XML 26 Figuur 11: opstelling 27 Figuur 12: verbeterde opstelling 31 Figuur 13: technology stack 38 Figuur 14: opdeling applicaties 39 Figuur 15: Xlet state diagram 41 Figuur 16: applications area's and profiles 42 Figuur 17: class loaders 44 Figuur 18: tabel structuur 45 Figuur 19: events voor een service 46 Figuur 20: interaction channel protocol stack 48 Figuur 21: caroussel 49 Figuur 22: statische caroussel 50 Figuur 23: dynamische caroussel 50 Figuur 24: PID 52 Figuur 25: implementation 57 Figuur 26: hardware vereisten 58 Figuur 27: GOP 59 Figuur 28: werking transmissie MHP applicatie 61 Figuur 29: multimediarepository in MHP 65 Figuur 30: opstelling multimediarepository voor MHP 66 Figuur 31: the Quiz 68 Figuur 32: integratie in XSARP 71 Figuur 33: XSARP integration 73 Figuur 34: communicatie in OSGi implementatie 75 Figuur 35: communicatie voor MHP implementatie 78 Figuur 36: communicatie voor de XSARP implementatie 79 Figuur 37: tonen van content 80 Figuur 38: tijd tussen opvragen en effectief afspelen 81 Figuur 39: tijd tussen de aanvraag en terug gewekt worden 83

8 Hoofdstuk 1 Inleiding Het huis van de Jetsones met zijn supermoderne inrichting en tools is niet meer zover weg als sommigen wel denken. Maar hoewel de technologie rijp is, blijven de interactieve diensten meestal nog toekomstmuziek. Het knelpunt is meestal geld: de kost van de applicaties voor een specifiek apparaat liggen meestal te hoog en bedrijven zouden hun diensten niet of met verlies moeten verkopen. Een duidelijk voorbeeld vinden we bij betaaltelevisies; naast de grote kost van uitzendrechten, kampen dezen nog met het probleem dat hun applicaties geschreven zijn voor een bepaalde set-top box. Deze situatie staat geschetst in figuur 1. Elke provider heeft zijn applicaties, zijn eigen specifieke API en een specifiek platform. Wanneer deze providers een nieuwe dienst willen aanbieden aan hun klanten, zijn ze volledig overgeleverd aan de onbarmhartige handen van de programmeurs die hun machtspositie maar al te graag uitbuiten. Ze kunnen niet gemakkelijk overschakelen naar andere systemen omdat dan al hun reeds bestaande diensten geherprogrammeerd moeten worden. Het hoge prijskaartje van de applicaties wordt dan natuurlijk doorgerekend aan de consument. Figuur 1: huidige situatie - 1 -

9 Deze situatie was onhoudbaar, de te hoge kosten beperkten het succes van o.a. interactieve diensten. Daarom werd er gedacht aan een platformonafhankelijke open standaard. Bovenop de reeds bestaande apparaten wordt er een middleware geïnstalleerd die deze standaard begrijpt en het nodige kan doen zodat alle diensten effectief kunnen uitgevoerd worden. Dit zal een gunstig effect hebben voor zowel provider als consument: de provider zal zijn interactieve diensten kunnen kopen van verschillende concurrerende bedrijven, langs de andere kant zal de consument kunnen kiezen tussen een groter aantal set-top boxen (STB) die op hun beurt goedkoper zullen zijn, doordat de hardware om interactieve diensten te tonen dan in massa geproduceerd kan worden. Dit ideale beeld wordt weergegeven in figuur 2. Dezelfde service-providers als in figuur 1 zijn te zien maar nu is er maar 1 API die elke service kan accepteren en aan eender welke STB kan aanbieden. Figuur 2 : gewenste situatie Jammer genoeg loopt het definiëren van een standaard ook niet zoals gewenst; met andere woorden er bestaat nog niet zoiets als één standaard; wel meerdere. In deze thesis hebben we de grootste eruit genomen nl. OSGi en MHP. Deze twee hebben hetzelfde doel; nl. zoals hierboven reeds vermeld, een open standaard definiëren, maar ze zijn wel van een verschillend startpunt vertrokken

10 MHP levert, vanuit zijn DVB-achtergrond een standaard voor interactieve diensten op STB s voor digitale televisie terwijl OSGi netwerkgebaseerde services in het algemeen beheert en dus een standaard voor HomeGateways definieert. Figuur 3: het interactieve huis Hoewel ze van een andere invalshoek zijn vertrokken evolueren ze beiden in dezelfde richting. OSGi situeert zich meer in het domein van de domotica, terwijl MHP verder bouwt op interactieve televisie. Hoe verhouden deze twee zich dan ten opzichte van elkaar? Een MHP compatibele STB kan aan een OSGi gateway gekoppeld worden en perfect werken. Anderzijds is MHP, net als OSGi, een open standaard en zijn functionaliteit zou dus in principe kunnen uitgebreid worden tot een coördinator van het interactieve huis. Een standaard definiëren is één, een markt creëren is wat anders. Service providers hebben reeds lang hun standaard gekozen en willen compatibel blijven met honderdduizenden STB s die ze verhuren aan hun klanten. Een voorbeeld hiervan vinden we bij canal+ die een deel van zijn applicaties 2 maal - 3 -

11 uitzendt, nl. één keer compatibel met de MHP standaard en één keer met zijn specifieke MediaHighWay- protocol. Wij zullen doorheen dit afstudeerwerk de lezer eerst vertrouwd maken met OSGi en MHP. Daarna wordt een beschrijving gegeven van de opstelling die in elk van de standaarden geïmplementeerd werd om af te sluiten met een bespreking van de prestatie-resultaten. Het afstudeerwerk is als volgt opgedeeld: Hoofdstuk 1: Inleiding Hoofdstuk 1 vormt de inleiding van dit afstudeerwerk. Normaal gezien hebt u deze net gelezen. Hoofdstuk 2: OSGi Na een stukje geschiedenis over het ontstaan van OSGi, wordt de lezer vertrouwd gemaakt met de standaard, alsook met de technologiestack en de automatische detectie van services. Ook willen we de lezer aantonen waar er nog knelpunten zitten in de huidige OSGi implementatie van de huidige OSGi versie. Hoofdstuk 3: MHP In dit hoofdstuk krijgt de lezer het concept van interactieve televisie te verwerken, geïmplementeerd in MHP. Er wordt een duidelijk beeld gegeven over de werking van MHP, de aflevering van informatie, het coderen, zijn toepassingen, zijn sterktes en zwaktes. Tenslotte ook nog een woordje over de multimediarepository voor MHP. Hoofdstuk 4: XSARP Tot slot wordt de probleemstelling en implementatie van de multimediarepository uitgelegd, met zijn variant geïmplementeerd voor de plugin factory van Belgacom XSARP Hoofdstuk 5: Performantie metingen - 4 -

12 Na deze theorie komen er praktische resultaten: hoe goed zijn deze platformen wel, hoe presteren ze ten opzichte van elkaar? In dit hoofdstuk worden een aantal performantiemetingen gedaan. Hoofdstuk 6: Reality tv Natuurlijk bestaan er nog andere standaarden dan MHP en OSGi. Hoe worden ze onthaald, waar worden ze gebruikt, wat zijn de problemen? Hoe wordt MHP in de praktijk gebruikt? U snapt het al: in dit hoofdstuk willen we van de theoretische kant af en de realiteit onder ogen zien. OpenTv, DreamTV, IO, MediaHighway, indien deze namen u niets zeggen, wordt u dringend verzocht Hoofdstuk 5 van buiten te leren. Hoofdstuk 7: Besluit Rekening houdend met het gehele onderzoek, welke zijn de voor- en nadelen die de nieuwe concepten met zich meebrengen? Is de vernieuwing lof waard? Bijlagen: Hierin bevindt zich de gebruiksaanwijzing voor het ontwikkelen en uitvoeren van de applicaties. Informatie over JamonAPI, shoutcast, singleton classes,... kortom alle tools die gebruikt werden voor het realiseren van dit eindwerk en die een extra woordje uitleg vragen staan hier uitvoerig beschreven

13 Hoofdstuk 2 OSGi I. Inleiding Zoals reeds in de inleiding aangehaald, was er nood aan een gemeenschappelijk platform dat op een gestandaardiseerde manier kan worden aangesproken zodat er een mogelijkheid is om zelfde applicaties te gebruiken voor verschillende eindgebruikers. Een groep fabrikanten waaronder Ericsson, IBM en Oracle stichtten de Connected Alliance om deze standaard te definiëren. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat deze aan het Java Community Process (JCP) zou toebehoren maar in de Intellectual Property Rights (IPR) staat dat alle belangen eigendom van Sun worden wanneer een standaard een Java-standaard wordt. Dat IBM hier niet blij mee was, is dan ook geen verrassing. Daarom besloot de Connected Alliance zelf een organisatie rond hun standaard te creëren nl. OSGi; dit staat voor Open Service Gateway interface. In mei 2000 kwam de eerste versie uit. OSGi is een framework dat toelaat om dynamische code op te laden en uit te voeren en dit in een open, gemeenschappelijke IP-gebaseerde architectuur voor zowel wide-area netwerken als lokale netwerken. De code is geschreven in Java, dat door zijn platformonafhankelijkheid ideaal is voor deze taak. Het framework vereist niet veel geheugen en kan dus probleemloos op een residentiële gateway draaien. De services die kunnen draaien op het framework, worden aangeboden als aparte modules, als componenten die naast elkaar staan en elkaar kunnen gebruiken. De toegang tot de componenten gebeurt via interfaces zodat de implementatie verborgen blijft. Dit is vooral van belang omdat verschillende apparaten via bepaalde services misschien wel dezelfde functionaliteit aanbieden maar intern toch de data anders gaan verwerken

14 Het handige aan services is dat ze dynamisch kunnen worden geïnstalleerd, gestart en gestopt. Er wordt dus een geheel nieuwe categorie gecreëerd van slimme devices dankzij een flexibele gecontroleerde ontwikkeling van deze services. De services worden doorgestuurd door de OSGi service gateway in de vorm van bundels naar het framework waar ze worden geïnstalleerd en uitgevoerd in een welgedefinieerde omgeving. Om deze bundels op te vangen wordt elk huis voorzien van een unieke virtuele service gateway. Deze service gateway is een applicatie van dewelke services kunnen gedownload worden en naar dewelke er ook services kunnen geupload worden. Op deze manier kunnen verschillende services met elkaar communiceren en kunnen verschillende terminals toegang hebben tot dezelfde service zonder dat ze er elk een aparte device voor nodig hebben. II. Technology stack OSGi is ontwikkeld om een veilig gebruiksvriendelijke omgeving te creëren voor zowel gebruiker als developer. Om dit te bereiken zijn o.a. volgende doelen nagestreefd: Gestandaardiseerd: elke component kan door een ander bedrijf worden gemaakt, daarom moeten de componenten goed gedefinieerd en vervangbaar zijn. Platformonafhankelijk: OSGi produceert middelware, welke platformonafhankelijk is; OSGi software kan dus geïmplementeerd worden op verschillende types van residentiële gateways. Open en schaalbaar: de technologie mag geen absolute of specifieke vereisten hebben voor de services of protocols. Ze moet dus ook onbeperkt uitbreidbaar zijn Veilig en hoge integriteit: OSGi biedt verschillende niveaus van system security aan waaronder digitale handtekeningen en object acces control. Device acces specifications: OSGi-platformen moeten administratie vanop afstand ondersteunen

15 Figuur 4 : OSGi technology stack Om de werking van OSGi goed te begrijpen, zullen we in de volgende paragrafen de opeenvolgende delen van de technology stack bespreken zoals weergegeven in figuur 4. Tegen de traditie in, bespreken we hem van boven naar onder omdat het gemakkelijker is om uit te leggen en om het geheel te vatten. Dit heeft ook het voordeel dat u vertrekt van wat u kent en waarmee u dagelijks zal omgaan, nl. de effectieve applicaties, nadien kan u verder spitten en uitzoeken wat er achter zit. 2.1 Bundels Services bieden zich aan onder de vorm van bundels. Een bundel is een jar-file die gegevens bevat om 1 of meerdere services te implementeren alsook de nodige class-files en data. Deze bundels kunnen worden opgeladen en moeten dan geïnstalleerd worden in het framework. Eens ze geïnstalleerd en geregistreerd zijn, zijn de services beschikbaar voor andere bundels. Het installeren en registreren van een dienst is de taak van de Activator. Deze is ook degene die methodes kan aanroepen om een bundel te starten of te stoppen. De Activator krijgt bij het starten van een bundel een speciaal object mee nl. een bundlecontext. Via deze bundlecontext kan de bundel contact krijgen met het - 8 -

16 framework en andere diensten. Zo kan hij refereren naar andere services, services registreren, persistente opslagruimte bekomen, nieuwe bundels starten,... De servicespecifieke informatie zit vervat in de Manifest file. Deze informatie kan worden opgevraagd en doorgegeven. Verder bevat de jar-file nog native code, java-code, service implementatie, resources en java-packages om te exporteren naar andere bundels. Als een applicatie dan effectief gebruik wil maken van een service, dan zeggen we dat de applicatie dynamisch zal afhangen van die service. Het framework (zie paragraaf 2.2) zal deze dynamische afhankelijkheid bijhouden en zal de applicatie de mogelijkheid geven de service graceful vrij te geven, mocht deze services plots beëindigd worden. Ook Lifetime cycle management (zie figuur 5) is voorzien, zodat bundels kunnen verwijderd worden wanneer ze niet meer gebruikt worden, opnieuw wordt dit geregeld door de activator. Hij zorgt er ook voor dat bundels kunnen worden geüpdatet zonder het gehele systeem te blokkeren. Dit gebeurt als volgt: eerst wordt de nieuwe bundel gedownload. Als deze actief wordt, wordt de oude bundel gestopt en zijn data wordt bewaard. Met deze data wordt de nieuwe bundel geactiveerd. De oude bundel wordt verwijderd. De java-packages geëxporteerd door de oude jar-file blijven wel actief tot het framework herstart wordt of tot de package administration service opgewekt wordt en een refresh afdwingt. Figuur 5: lifetime cycle - 9 -

17 2.2 Device discovery framework Het OSGi framework is de kern van het OSGi service platform. Het is de middleware tussen de OSGi bundels ( applicaties ) en de service gateway. Zijn grootste voordeel is het feit dat hij ervoor zorgt dat verschillende applicaties eenzelfde Java Virtuele Machine ( JVM ) kunnen delen. Het framework heeft een gelijkaardige relatie met de JVM als het besturingssysteem met de hardware. Als er iemand aan de deur aanbelt dan willen we de deur kunnen openen. Hoe weet het framework dat hij een applicatie moet openen die de deur, indien gewenst, kan openen en niet de ramen openzet of de lichten aansteekt? We willen dat, wanneer een applicatie een dienst vraagt, ze niet zelf op zoek moet gaan naar apparaten. Hierbij is niet het merk van het apparaat of het type van belang maar wel de actie die hij kan uitvoeren en eventueel de eigenschappen die het apparaat heeft. In grote lijnen kan deze probleemstelling als volgt beschreven worden: 1. een device komt online 2. de base driver OSGi device acces detecteert dit en registreert het device 3. het framework probeert een algemene beschrijving (aan de hand van kenmerken en eigenschappen van het device) op te stellen en houdt deze bij 4. de applicatie vraagt aan het framework naar een geschikt apparaat voor zijn gewenste service 5. het framework vergelijkt vraag en aanbod en geeft de beste/meerdere match(es) terug Het eerste deel is triviaal; een device komt online, wordt gedetecteerd en geregistreerd als een beschikbaar device. OSGi bevat reeds een raamwerk voor het detecteren van devices. Maar dan komt de vraag van de client naar een service of een apparaat voor een bepaalde service. Er moet dus gekeken worden naar de noden van deze service. Het framework zal nood aan diensten en aanbod van apparaten vergelijken en een match terug geven

18 Om de juiste dienst te kunnen bezorgen moet er een beschrijving zijn van diensten die kunnen vergeleken worden met de vraag van de service. De vraag van de applicatie is eigenlijk niets anders dan een kernachtige beschrijving van wat de dienst moet kunnen. Typenummers, identificatiecodes, serienummers van apparaten,... zijn handig om een apparaat te vinden maar meestal heeft de essentie van een dienst niets te maken met de fabrikant ervan. Wat de applicatie en de gebruiker nodig hebben is een kernachtige omschrijving van wat de dienst moet kunnen. Een applicatie kan afhankelijk van zijn context op verschillende manieren beschreven worden en gebruikt. Bvb een televisie dienst om beeld weer te geven: audio, sound, video, film een teletekst te kunnen opzoeken HAVi-tuner Deze eigenschappen volgen gemakkelijk uit de aard van het apparaat; een device met luidsprekers is een mogelijke kandidaat als u muziek wilt afspelen. Voor het framework zijn dit eigenschappen die het gemakkelijk kan te weten komen. Maar er zijn ook een groot aantal praktische eigenschappen voor ons als gebruiker die het framework niet zomaar kan achterhalen, zoals de plaats waar het device zich bevindt. Hiervoor heb u een open beschrijving nodig die veel verder gaat. Intuïtief kunt u van volgende kenmerken vertrekken om een zo open mogelijke apparaatbeschrijving te bekomen: een basisconcept : waarover handelt de dienst een of meerder acties, handelingen : wat kan er met het basisconcept worden gedaan? extra eigenschappen: welke zijn de details van de dienst? Meer bepaald zouden hier de volgende zaken in kunnen worden opgenomen: plaats: waar moet de dienst worden geleverd? Dit is een speciale eigenschap die niet uit de dienst zelf kan gehaald worden. In het

19 kader van device discovery is het wel een nuttige eigenschap, want elk apparaat in verbinding met de residentiële gateway heeft wel zijn locatie. Een uitzondering hierop zouden draadloze apparaten; of beter gezegd ze hebben een locatie die willekeurig vaak verandert en de gebruiker zal er niet voor kiezen om elke keer hij zijn toestel van kamer verandert het framework te verwittigen. Maar hoe worden de locaties benoemd, kent uw homegateway het woord keuken? Meer nog; u kunt niet van het framework verwachten dat hij elke kamer sowieso kent. Bent u dan verplicht om elke kamer in te geven bij eerste gebruik? prioriteit: aan welke applicaties mag de dienst geleverd worden? En vooral aan welke gebruikers? Deze eigenschap zou kunnen verhinderen dat kinderen de temperatuur van de boiler met 5 graden verhogen. Dit beveiligingsaspect kan zeker nuttig zijn bij het manipuleren van diensten en apparaten. beschikbaarheid: wanneer kan de dienst worden geleverd? Dit zou een eigenschap kunnen zijn die een ja / neen terug geeft maar het nut van een dergelijk eigenschap is eerder beperkt want meer dan een fout generen kan dit niet. Langs de andere kant zou het een soort agenda kunnen zijn die van elke dienst noteert hoelang hij al in gebruik is, welke diensten gereserveerd zijn, welke vrij komen,... maar ook dit is vrij onrealistisch omdat we niet van de gebruiker mogen eisen dat hij elk gebruik van een dienst meedeelt aan het framework. id: een unieke sleutel voor de dienst. Dit is vooral intern interessant als u nog eens gebruik wilt maken van dezelfde dienst. naam: naar de gebruiker toe, is dit misschien wel vriendelijker maar dan zal de gebruiker elk toestel een naam moeten geven en deze aan het framework meedelen en vooral zal hij zich nog alle namen kunnen herinneren?

20 U merkt al dat dit niet zo eenvoudig ligt. Er is dan ook nog veel onderzoek naar beschrijvingen en over hoe men ze moet opstellen. 1 Nemen we het voorbeeld van een televisie terug, met de klassieke beschrijving: Basis concept: entertainment, sound, audio, video, film, movies, television, TV, teletekst, IO Acties: play, enable, disable, mute, set channel, get channel, set volume, stop Eigenschappen: colour, stereo Deze benadering van contexten en beschrijvingen is belangrijk omdat een personal video recorder op deze manier zich kan laten bedienen als een ouderwetse videorecorder. Dit is wat ook al werd aangehaald in de inleiding; beide kunnen dezelfde informatie binnenkrijgen, dezelfde services leveren maar intern de informatie anders verwerken zodat de personal video recorder een meer gesofisticeerde layout heeft dan de oude videorecorder. De volgende vraag is: waar worden al deze beschrijvingen opgeslaan, wie zal vraag en aanbod vergelijken en acties genereren zodat de gewenste instructies worden uitgevoerd en vooral hoe zorgen we ervoor dat de informatie consistent blijft? Hier kunnen we twee oplossingen suggereren: 1. een applicatie moet bij elke dienst die hij zoekt de gegevens van de dienst presenteren en zelf voor de matching zorgen. 2. de residentiële gateway houdt de beschrijvingen bij een vergelijkt zelf de gegevens. De tweede oplossing is sneller maar het probleem dat zich hier kan stellen is het veranderen van een beschrijving. Meestal zal de aard van de dienst niet veranderen, hoogstens een upgrade. Maar de eigenschappen kunnen wel veranderen bvb een videorecorder met een schrijfbeveiligde tape. 1 Voor onderzoek over eigenschappen formuleren van devices, verwijzen we naar het eindwerk en doctoraatswerk van A. Wils

21 Eens er consequente beschrijvingen opgesteld zijn, kan er aan de selectie begonnen worden. Het selecteren bestaat uit het bekijken van de eigenschappen van de applicatie, het vergelijken van dezen met deze van de devices en het teruggeven van al degene die matchen. Dit matchen gebeurt met een puntensysteem zoals getekend in figuur 6. Aan eigenschappen worden punten toegekend qua belangrijkheid. Het device dat de meest belangrijke eigenschappen heeft, zal uiteindelijk ook de hoogste score hebben en zal worden teruggeven, het is dit apparaat dat geselecteerd zal worden voor het effectief uitvoeren van de dienst, indien het beschikbaar is natuurlijk. Indien dit geen resultaten oplevert kunnen we nog een poging doen door de context van de service en het device te vergelijken: hoewel uw computer en uw gsm niet dezelfde eigenschappen hebben kunt u surfen ( wappen ) met uw gsm (zij het in beperkte mate). Als ook dit niet lukt, dan heeft het geen zin om diensten terug te geven, ze zullen toch onbruikbaar zijn voor de applicatie; uw bad zal nooit koffie kunnen zetten ook al stroomt er warm water uit het kraantje omdat uw bad niet de eigenschappen heeft van een koffieapparaat en ook hun contexten niet overeen komen. Als een apparaat wordt geselecteerd dan zal zijn status moeten veranderd worden naar onbeschikbaar zodat er geen conflicten kunnen optreden. Eens de dienst niet meer nodig is, kan het apparaat weer gekozen worden. Figuur 6: driver detection

22 Het is de bedoeling dat er op elk moment apparaten kunnen in- en uitpluggen maar het systeem moet ook kunnen omgaan met diegene die geen automatische detectie van apparaten ondersteunen. Er zijn stuurprogramma s (drivers) verantwoordelijk voor de representatie van een apparaat in het OSGi-framework. Een speciale categorie van drivers zijn diegene die de aanwezigheid van apparaten buiten het framework kunnen detecteren (bvb door verwittiging van een device-driver in eigen code). Een andere categorie die base-drivers genoemd worden, registreren dan een eerste voorstelling van een device bij het framework. Een voorstelling van een device is dus eigenlijk niets anders dan een geregistreerde dienst die een interface device implementeert. Verder zijn er ook stuurprogramma s die vertrekkend van een device een meer verfijnde voorstelling van een apparaat registreren en die interface driver genoemd worden. Daarnaast bestaan er ook nog device managers die interacties tussen devices en drivers coördineren en een reeks driver locators die nieuwe drivers kunnen downloaden. Deze apparaatstuurprogramma s moeten kunnen geladen worden zonder dat er enige kennis is van het apparaat. De interface van het apparaat is volledig gescheiden van waar en de wijze waarop het is aangesloten. Een programma is bvb niet geïnteresseerd hoe zijn internetverbinding tot stand komt; met kabel of ADSL maar een ADSL-modem wil wel PPP-specifieke gegevens krijgen. OSGi ondersteunt daarom meerdere voorstellingen van een apparaat en scheidt de interface van een device van de manier waarop het aangesloten is. Wanneer een onbekend HAVi apparaat zich aanmeldt, kennen we noch zijn API, noch zijn specifieke eigenschappen. Eens het apparaat geselecteerd is, verwacht de gebruiker er bepaalde services van. De nodige services kunnen bekomen worden door in het framework een service referentie op te zoeken. Dit opzoeken gebeurt met behulp van een ServiceTracker: deze zoekt een set services die overeenstemmen met de zoekcriteria. De referentie van de service ( opgeslagen in een set ) wordt gebruikt om de eigenlijke service te halen. Het opgehaalde service object wordt gecast naar het geschikte Java type

23 Dit gecaste service object zal de gevraagde methodes leveren die nodig zijn om de service-vraag te vervullen. Nu de service gehaald is, heeft de bundel een service listener nodig om op de hoogte te blijven van de toestand van de service ( een service kan bvb. onverkrijgbaar worden, als de bundle niet op de hoogte is van de toestand van de service zou hij een vervallen service kunnen gebruiken ). Hierboven werd er van algemene services gesproken maar men kan evengoed gebruik maken van een service factory die voor elke request bundle een verschillende ( custom made ) service terug geeft. Natuurlijk hoeft het niet bij één service te blijven, er kunnen ook een reeks van acties ondernomen worden op verschillende apparaten die elkaar opwekken. Stel dat u een ochtend programma heeft dat om 7.30 de badkamer begint op te warmen, om 8:00 moet deze applicatie op zoek gaan naar een apparaat dat muziek kan weergeven want u wilt met een zacht deuntje wakker worden en ook naar eentje dat koffie zet. Nu moet het ochtendprogramma te weten komen tot welke netwerken hij toegang heeft, welke apparaten er zich in bevinden, welke beschikbaar zijn en of hij ze kan aansturen. Hij moet zowel in staat zijn om een Philips -machine als een Krups of een Siemens aan te sturen. Nu is het apparaat geselecteerd, maar een apparaat selecteren is natuurlijk iets anders dan de effectieve actie; een koffieapparaat vinden is gemakkelijker dan koffie zetten. De actie zet koffie moet uitgevoerd worden. Het is de bedoeling om het framework de juiste actie te laten kiezen, de parameters correct te laten interpreteren, te vertalen en het juiste bevel te geven aan het correcte apparaat. Het grote knelpunt is het doorgeven van de informatie. Momenteel zijn er in OSGi slechts twee mogelijkheden: ofwel draait er een device discovery bundel die voor een dienst het beste apparaat zoekt en de informatie aan deze levert; in het andere geval wordt de informatie gegeven aan het device dat de service vroeg ongeacht of deze ze kan representeren. Vandaar het belang van het beschrijven van apparaten en services maar zoals u zelf hebt kunnen aanvoelen, is dit niet zo voor de hand liggend

Zelftest Informatica-terminologie

Zelftest Informatica-terminologie Zelftest Informatica-terminologie Document: n0947test.fm 01/07/2015 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE Deze test is een zelf-test, waarmee u

Nadere informatie

Temperatuur logger synchronisatie

Temperatuur logger synchronisatie Temperatuur logger synchronisatie Juni 10, 2010 1 / 7 Temperatuur logger synchronisatie Introductie Twee of meerdere ontvangers van het Multilogger systeem kunnen met de temperature logger synchronisatie

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1.RMI...2

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1.RMI...2 - CORBA Inhoudsopgave Hoofdstuk 1.RMI...2 1.1.Inleiding...2 1.2.De remote...4 1.3.Het remote...5 1.4.De server...6 1.5.De server opstarten...8 1.6.De client applicatie...8 1.7.De stub en skeleton en...10

Nadere informatie

Zelftest Java concepten

Zelftest Java concepten Zelftest Java concepten Document: n0838test.fm 22/03/2012 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST JAVA CONCEPTEN Om de voorkennis nodig

Nadere informatie

De beste, mooiste en meest intelligente oplossing voor de automatisering en beveiliging van uw domein.

De beste, mooiste en meest intelligente oplossing voor de automatisering en beveiliging van uw domein. De beste, mooiste en meest intelligente oplossing voor de automatisering en beveiliging van uw domein. Fibaro is een complete en krachtige oplossing voor het monitoren, beheren en intelligent automatiseren

Nadere informatie

Zelftest Java EE Architectuur

Zelftest Java EE Architectuur Zelftest Java EE Architectuur Document: n1218test.fm 22/03/2012 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST JAVA EE ARCHITECTUUR Nota:

Nadere informatie

Waarmaken van Leibniz s droom

Waarmaken van Leibniz s droom Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais

Nadere informatie

HTML. Media. Hans Roeyen V 3.0

HTML. Media. Hans Roeyen V 3.0 Media Hans Roeyen V 3.0 12 maart 2015 Inhoud 1. (Multi)Media op websites... 3 2. Flash en Websites... 4 3. Video op je website... 4 3.1. YouTube insluiten op de pagina... 4 3.2. Video zonder YouTube...

Nadere informatie

Technische Specificaties nieuwe Unix Applikaties

Technische Specificaties nieuwe Unix Applikaties Technische Specificaties nieuwe Unix Applikaties In 2010 werden 7 Unix servers geconsolideerd naar een nieuwe Unix omgeving, waar gebruik gemaakt wordt van srp s (vergelijkbaar met zone, of container).

Nadere informatie

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Software Test Plan. Yannick Verschueren Software Test Plan Yannick Verschueren November 2014 Document geschiedenis Versie Datum Auteur/co-auteur Beschrijving 1 November 2014 Yannick Verschueren Eerste versie 1 Inhoudstafel 1 Introductie 3 1.1

Nadere informatie

Handleiding voor installatie en gebruik van

Handleiding voor installatie en gebruik van Handleiding voor installatie en gebruik van Opticon OPN-2001 Data Collector Inhoud pakket: - OPN-2001 - USB Communicatie kabel - Neckstrap Voordat u kunt communiceren met de OPN-2001 dient u de volgende

Nadere informatie

Internet of Things (IoT)

Internet of Things (IoT) Internet of Things (IoT) KNX visie en strategische richting Een nieuwe kijk op KNX implementaties Martin van Ling, Hestia Domotica B.V. KNX Professionals, 22 juni 2017 KNX IoT Huidige KNX ecosysteem (KNXnet/

Nadere informatie

Rapport. i-bridge FleetBroker en LocationBroker. Versie 1.0. Datum 22 December 2010

Rapport. i-bridge FleetBroker en LocationBroker. Versie 1.0. Datum 22 December 2010 Rapport i-bridge FleetBroker en LocationBroker Versie 1.0 Datum 22 December 2010 Status Final Colofon IVENT A&A CDC Madame Curielaan 4-6 Postbus 20703 2289 CA Rijswijk Contactpersoon Patrick Brooijmans

Nadere informatie

5/5 Red Carpet. 5/5.1 Inleiding

5/5 Red Carpet. 5/5.1 Inleiding Management Services 5/5 Red Carpet 5/5.1 Inleiding Met de overname van Ximian is Novell ook eigenaar geworden van de Red Carpet-technologie. Hoewel het aannemelijk is dat het hier een tijdelijke oplossing

Nadere informatie

4 ASP.NET MVC. 4.1 Controllers

4 ASP.NET MVC. 4.1 Controllers 4 ASP.NET MVC ASP.NET is het.net raamwerk voor het bouwen van webapplicaties. De MVC variant hiervan is speciaal ontworpen voor het bouwen van dergelijke applicaties volgens het Model-View-Controller paradigma.

Nadere informatie

SERVER MONITOR SMS SERVER

SERVER MONITOR SMS SERVER TEC Server Monitor: Een flexibele oplossing om uw server zorgvuldig te monitoren en te bewaken. De TEC Server Monitor is een flexibele applicatie voor het bewaken van uw server. Indien de server offline

Nadere informatie

Software Design Document

Software Design Document Software Design Document Mathieu Reymond, Arno Moonens December 2014 Inhoudsopgave 1 Versiegeschiedenis 2 2 Definities 3 3 Introductie 4 3.1 Doel en Scope............................. 4 4 Logica 5 4.1

Nadere informatie

file:///c:/documents%20and%20settings/swa.windows-tf3kua... Driver help

file:///c:/documents%20and%20settings/swa.windows-tf3kua... Driver help 1 van 5 17/03/2006 17:25 Driver help Wat is een driver? Waarom heb ik een nieuwe driver nodig? Welke driver heb ik nodig? Hoe download ik een driver? Hoe installeer ik een driver? Drivers downloaden Wat

Nadere informatie

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous 2006-2007 Inhoudsopgave 1 2 1.1 Programmeertaal PHP5..................... 2 1.2 MySQL database......................... 3 1.3 Adobe Flash...........................

Nadere informatie

Dynamische webapplicaties in Java

Dynamische webapplicaties in Java Dynamische webapplicaties in Java October 7, 2006 In java is het mogelijk dynamische webpagina s te implementeren. De code om de dynamische gegevens te genereren staat in servlets of Java Server Pages

Nadere informatie

AFO 139 Automatische export

AFO 139 Automatische export AFO 139 Automatische export 139.1 Inleiding Vubis Smart beschikt over de mogelijkheid om volledig automatisch beschrijvingen te exporteren naar bestanden op de server. Andere bibliotheken (ongeacht of

Nadere informatie

CHECKLIST : OPENEN VAN OFFERTES

CHECKLIST : OPENEN VAN OFFERTES CHECKLIST : OPENEN VAN OFFERTES 1 Inleiding 2 Wat heb je nodig? 2.1 De minimale configuratie 2.2 De tussenoplossing (aangeraden) 2.3 De maximale configuratie 1 Inleiding Deze checklist geeft een praktisch

Nadere informatie

Handleiding installatie Hexagon Geospatial Software

Handleiding installatie Hexagon Geospatial Software Handleiding installatie Hexagon Geospatial Software Laatste update: 10-1-2014 1 Contents Stap 1: Software verkrijgen... 3 Stap 2: licentie verkrijgen... 4 Stap 3: Licentie inlezen... 6 Meer hulp nodig?...

Nadere informatie

Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem

Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem BLOOM is een klantverwijssysteem ontwikkeld op basis van de laatste technologieën en behoeftes uit de markt. Bloom is een krachtig, slim en gebruiksvriendelijk klantverwijssysteem

Nadere informatie

HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking

HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking Dit document is de handleiding voor de installatie, configuratie en werking van de DMS Plugin. Versie 1-12/09/2005 Inhoudstafel 1 Installatie...

Nadere informatie

Werking van de Office Connector, en het oplossen van fouten.

Werking van de Office Connector, en het oplossen van fouten. Werking van de Office Connector, en het oplossen van fouten. De Office Connector zorgt ervoor dat de Microsoft Officeomgeving gebruikt kan worden als ontwerp en genereeromgeving voor documenten waarbij

Nadere informatie

januari TTNWW Handleiding TST tools voor het Nederlands als Web services in een Workflow Meertens Instituut, Joan Muyskensweg 25, 1096 CJ Amsterdam

januari TTNWW Handleiding TST tools voor het Nederlands als Web services in een Workflow Meertens Instituut, Joan Muyskensweg 25, 1096 CJ Amsterdam januari 2013 TTNWW Handleiding TST tools voor het Nederlands als Web services in een Workflow Meertens Instituut, Joan Muyskensweg 25, 1096 CJ Amsterdam Table of Contents Inleiding... 3 Gebruik van de

Nadere informatie

Les 11: systeemarchitectuur virtuele machines

Les 11: systeemarchitectuur virtuele machines Les 11: systeemarchitectuur virtuele machines Geavanceerde computerarchitectuur Lieven Eeckhout Academiejaar 2008-2009 Universiteit Gent Virtuele machines Motivatie Interfaces Virtualisatie: inleiding

Nadere informatie

Planbord installatie instructies

Planbord installatie instructies Planbord installatie instructies Uit Comprise Wiki Inhoud 1 Basis installatie 1.1 Installeren 1.1.1 Microsoft Data Access Components 1.2 De eerste keer starten 2 Veelgestelde vragen 2.1 "Network resource

Nadere informatie

Rafra Information Services belgium Rijksweg 22, B-8520 KUURNE Belgium Tel +32(0)56/32.50.27 (3l) Fax +32(0)56/32.50.29

Rafra Information Services belgium Rijksweg 22, B-8520 KUURNE Belgium Tel +32(0)56/32.50.27 (3l) Fax +32(0)56/32.50.29 De RIS Belgium geïntegreerde Statistieken Server Velen hebben een teller of een statistisch programma (Nedstat e.d.) op hun site staan. De Nedstat Pro versie voor bedrijven is een goede uitbreiding voor

Nadere informatie

DE NETWERKPRINTER INSTALLEREN

DE NETWERKPRINTER INSTALLEREN DE NETWERKPRINTER INSTALLEREN MTSO-INFO-EXTRA 4 VAKGROEP MTSO 2001 Faculteit PSW Universiteit Antwerpen Contact: prof. dr. Dimitri Mortelmans (dimitri.mortelmans@ua.ac.be) Tel : +32 (03) 820.28.53 - Fax

Nadere informatie

Micro Computer Service Center. Installatie

Micro Computer Service Center. Installatie Micro Computer Service Center Installatie MCSC BDR versie 2.7 van 01/01/2013 2013 Contents I. Uit te voeren bij MCSC voor vertrek naar de klant... 3 1. Bdr opzetten... 3 2. Bdr aanmaken in McscCom... 3

Nadere informatie

App4Broker : uw nieuwe app!

App4Broker : uw nieuwe app! App4Broker : uw nieuwe app! Pagina 1 van 20 Inhoudsopgave 1. U GEBRUIKT MYBROKER AL... 3 1.1. APP4BROKER DOWNLOADEN OP UW TABLET... 3 1.2. INSTALLATIE VAN HET CERTIFICAAT... 4 2. U HEEFT NOG NOOIT MET

Nadere informatie

Intramed OnLine instellen en gebruiken. Voor Android tablet of telefoon

Intramed OnLine instellen en gebruiken. Voor Android tablet of telefoon Intramed OnLine instellen en gebruiken Voor Android tablet of telefoon Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Algemeen...1 1.1 Toegang tot inlogportalen...1 Hoofdstuk 2 Basic account...3 2.1 Microsoft Remote Desktop

Nadere informatie

Nederlandse versie. Installatie Windows XP en Vista. LW311 Sweex Wireless LAN Cardbus Adapter 300 Mbps

Nederlandse versie. Installatie Windows XP en Vista. LW311 Sweex Wireless LAN Cardbus Adapter 300 Mbps LW311 Sweex Wireless LAN Cardbus Adapter 300 Mbps Stel de Sweex Wireless LAN Cardbus Adapter 300 Mbps niet bloot aan extreme temperaturen. Plaats het apparaat niet in direct zonlicht of in de dichte nabijheid

Nadere informatie

Sparse columns in SQL server 2008

Sparse columns in SQL server 2008 Sparse columns in SQL server 2008 Object persistentie eenvoudig gemaakt Bert Dingemans, e-mail : info@dla-os.nl www : http:// 1 Content SPARSE COLUMNS IN SQL SERVER 2008... 1 OBJECT PERSISTENTIE EENVOUDIG

Nadere informatie

Bijlage I. 2. Kies : Weergave op kleine pictogrammen. 3. Kies Java en de tab General : Kamer van Koophandel Nederland

Bijlage I. 2. Kies : Weergave op kleine pictogrammen. 3. Kies Java en de tab General : Kamer van Koophandel Nederland Bijlage I Deel A: Schonen van de Java cache t.b.v. nieuwe versie KvK Handtekeningservice applet Bij de nieuwe release van de KvK handtekeningservice zal de browser op uw werkplekken moeten worden geschoond,

Nadere informatie

Zeg gewoon JA. Lees verder.

Zeg gewoon JA. Lees verder. Zeg gewoon JA PartSmart Internet Updating Service is Sneller dan Ooit We zijn verheugd bekend te kunnen maken, dat de PartSmart Internet Updating Service vanaf nu beschikbaar is. Het PartSmart-team heeft

Nadere informatie

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT PPPoA en NAT + PPPoA en routing RoutIT maakt gebruik van 2 keer PPPoA, waarbij de eerste PPPoA wordt gebruikt voor NAT en de tweede PPPoA wordt toegepast voor routing.

Nadere informatie

Technische nota AbiFire5 Rapporten maken via ODBC

Technische nota AbiFire5 Rapporten maken via ODBC Technische nota AbiFire5 Rapporten maken via ODBC Laatste revisie: 29 juli 2009 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1 Installatie ODBC driver... 2 2 Systeeminstellingen in AbiFire5... 3 2.1 Aanmaken extern profiel...

Nadere informatie

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I WOSI Ruud Jungbacker en Michael de Vries - Technisch ontwerp Website Document historie Versie(s) Versie Datum Status Omschrijving / wijzigingen 0.1 20 nov 2008 Concept

Nadere informatie

IC Mail Gateway Gebruikershandleiding

IC Mail Gateway Gebruikershandleiding IC Mail Gateway Gebruikershandleiding Versiebeheer Versie Datum Naam Wijziging 1.0 27 oktober 2008 ICA Initieel document 1.1 18 juni 2010 ICA Document geheel herzien 2.0 30 januari 2013 ICA Aanpassing

Nadere informatie

Midi PDF Bladmuziek lezer

Midi PDF Bladmuziek lezer Inleiding. Ruim 20 ordners aan bladmuziek, meeste daarvan uitgeprint van een PDF. Even snel een nummer opzoeken wil dan ook niet, terwijl ik alles wel op alfabetische volgorde heb. Dat was het niet helemaal

Nadere informatie

TECHNICAL DESIGN DOCUMENT

TECHNICAL DESIGN DOCUMENT TECHNICAL DESIGN DOCUMENT BACHELORPROJECT IN3405 John Ciocoiu 1358227 Elwin Dokter 1275909 TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT FACULTEIT EWI WOENSDAG 28 APRIL 2010 VERSIE 1 COMMISSIE: Ing. D.J. van Roest (opdrachtgever)

Nadere informatie

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Software Test Plan. Yannick Verschueren Software Test Plan Yannick Verschueren Maart 2015 Document geschiedenis Versie Datum Auteur/co-auteur Beschrijving 1 November 2014 Yannick Verschueren Eerste versie 2 December 2014 Yannick Verschueren

Nadere informatie

Acht stappen voor JSF

Acht stappen voor JSF Acht stappen voor JSF Inleiding In deze tutorial zullen we JSF (Java server faces) installeren. Wat we niet beschrijven is hoe te werken met JSF, over dit onderwerp zijn er genoeg boeken en internetsites

Nadere informatie

Software Design Document

Software Design Document Software Design Document PEN: Paper Exchange Network Software Engineering groep 1 (se1-1415) Academiejaar 2014-2015 Jens Nevens - Sander Lenaerts - Nassim Versbraegen Jo De Neve - Jasper Bevernage Versie

Nadere informatie

Nederlandse versie. Inleiding. Installatie Windows 2000 en XP. LW058 Sweex Wireless LAN USB 2.0 Adapter 54 Mbps

Nederlandse versie. Inleiding. Installatie Windows 2000 en XP. LW058 Sweex Wireless LAN USB 2.0 Adapter 54 Mbps LW058 Sweex Wireless LAN USB 2.0 Adapter 54 Mbps Inleiding Stel de Sweex Wireless LAN USB 2.0 Adapter 54 Mbps niet bloot aan extreme temperaturen. Plaats het apparaat niet in direct zonlicht of in de dichte

Nadere informatie

Kennis na het volgen van de training. Na het volgen van deze training bent u in staat:

Kennis na het volgen van de training. Na het volgen van deze training bent u in staat: Training Trainingscode Duur Gepubliceerd Taal Type Leermethode Kosten SF2015V8 4 dagen 02/02/2015 Nederlands & Engels Developer, basis Invidueel & klassikaal Op aanvraag Deze training richt zich op het

Nadere informatie

eservice Gebruikershandleiding eservice Gebruikershandleiding v1.0 Pagina 1

eservice Gebruikershandleiding eservice Gebruikershandleiding v1.0 Pagina 1 eservice Gebruikershandleiding eservice Gebruikershandleiding v1.0 Pagina 1 Inhoud Inhoud... 2 Maak een nieuwe gebruiker aan... 3 Registreer een machine... 8 Nieuwe tellerstand doorgeven... 11 Nieuwe bestelling

Nadere informatie

API...1 Identificatie...1 Opties...2 Acties...3 Webserver...6 Heartbeat...6 Buffer groottes...8

API...1 Identificatie...1 Opties...2 Acties...3 Webserver...6 Heartbeat...6 Buffer groottes...8 API API...1 Identificatie...1 Opties...2 Acties...3 Webserver...6 Heartbeat...6 Buffer groottes...8 Identificatie Alle programma's communiceren met elkaar door gebruik te maken van JSON objecten. Het normale

Nadere informatie

Firmware Upgrade. Upgrade Utility (Router Tools)

Firmware Upgrade. Upgrade Utility (Router Tools) Firmware Upgrade Upgrade Utility (Router Tools) Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Voorbereiding 3 Modem/router resetten naar fabrieksinstellingen 3 Computer configuratie in Windows 8/8.1 4 Computer configuratie

Nadere informatie

Monitoring. SolidBE B.V. Maarten Schoutenstraat SV Waddinxveen

Monitoring. SolidBE B.V. Maarten Schoutenstraat SV Waddinxveen Monitoring SolidBE B.V. Maarten Schoutenstraat 19 2741SV Waddinxveen 1 Inhoudsopgave Monitoring...3 Introductie...3 Netwerkcomponenten...4 Back-up...4 Discovery...4 Poller...5 SNMP-traps...5 Maintenance...5

Nadere informatie

KraamZorgCompleet OnLine instellen en gebruiken. Voor Android tablet of telefoon

KraamZorgCompleet OnLine instellen en gebruiken. Voor Android tablet of telefoon KraamZorgCompleet OnLine instellen en gebruiken Voor Android tablet of telefoon Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Algemeen...1 1.1 Toegang tot inlogportalen...1 Hoofdstuk 2 Basic account...3 2.1 Microsoft Remote

Nadere informatie

Installatie handleiding

Installatie handleiding Installatie handleiding Pagina 2 van 7 1 Inleiding Vanwege de zeer uitgebreide elektronica op Porsche voertuigen is het noodzakelijk dat de diagnosesoftware enorm snel evolueert. De installatie en verdere

Nadere informatie

Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem

Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem Beleef het nieuwe Klantverwijssysteem BLOOM is een klantverwijssysteem ontwikkeld op basis van de laatste technologieën en behoeftes uit de markt. Bloom is een krachtig, slim en gebruiksvriendelijk klantverwijssysteem

Nadere informatie

Welkom bij IT-Workz. Etten-Leur, 16 november 2010. Altijd en overal werken en leren. Applicatie en Desktop Delivery met Quest vworkspace

Welkom bij IT-Workz. Etten-Leur, 16 november 2010. Altijd en overal werken en leren. Applicatie en Desktop Delivery met Quest vworkspace Welkom bij IT-Workz Altijd en overal werken en leren Applicatie en Desktop Delivery met Quest vworkspace Etten-Leur, 16 november 2010 IT-Workz is de verzelfstandigde Dienst ICT van het ROC West-Brabant.

Nadere informatie

HET BESTURINGSSYSTEEM

HET BESTURINGSSYSTEEM HET BESTURINGSSYSTEEM Een besturingssysteem (ook wel: bedrijfssysteem, in het Engels operating system of afgekort OS) is een programma (meestal een geheel van samenwerkende programma's) dat na het opstarten

Nadere informatie

The OSI Reference Model

The OSI Reference Model Telematica Applicatielaag Hoofdstuk 16, 17 Applicatielaag 4Bevat alle toepassingen die van het netwerk gebruik maken n E-mail n Elektronisch nieuws n WWW n EDI (Electronic Data Interchange) n Napster,

Nadere informatie

Softphone Installatie Handleiding

Softphone Installatie Handleiding Softphone Installatie gids Softphone Installatie Handleiding Specifications subject to change without notice. This manual is based on Softphone version 02.041 and DaVo I en II software version 56.348 or

Nadere informatie

De nieuwe generatie Toegangsbeheer.

De nieuwe generatie Toegangsbeheer. De nieuwe generatie Toegangsbeheer. Toekomstgericht Toegangsbeheer. Software eigenschappen. Simpel en visueel. Simpel betekent niet basis, het betekent dat het product correct werd ontworpen. Het systeem

Nadere informatie

Maximo Tips and Tricks

Maximo Tips and Tricks Maximo Tips and Tricks Agenda Tips & Tricks 1. Scherm lay-out on demand 2. Koppelen Excel en Maximo 3. Foto s toevoegen aan records 4. Type ahead functie 5. Scripting voor calculaties en validaties 6.

Nadere informatie

Rapporten. Labels en Rapporten in Atlantis 1. Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports)

Rapporten. Labels en Rapporten in Atlantis 1. Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports) Labels en Rapporten in Atlantis 1 Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports) Rapporten Een rapport is eigenlijk altijd een tekst bestand, die vorm wordt gegeven

Nadere informatie

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Selenium IDE Webdriver. Introductie Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3

Nadere informatie

MyCareNet in uw Apotheek?

MyCareNet in uw Apotheek? MyCareNet in uw Apotheek? Met deze brochure willen we onze klanten informeren over de invoering van MyCareNet MyCareNet in uw apotheek MyCareNet is een initiatief van het NIC (Nationaal Intermutualistisch

Nadere informatie

R10 instellen via de Web Interface

R10 instellen via de Web Interface R10 instellen via de Web Interface Een beschrijving van hoe er verbinding kan worden gemaakt met de Web Interface van een R10 en een overzicht van veel voorkomende instellingen die gemaakt kunnen worden

Nadere informatie

Wijzigingen volledig onder controle en geborgd

Wijzigingen volledig onder controle en geborgd Installation Management Platform IMProve 2014 is het ultieme hulpmiddel om het beheer van uw (terminal) serverfarm continu, stap voor stap, op een hoger niveau te brengen. Gedocumenteerd, geborgd en reproduceerbaar

Nadere informatie

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox.

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox. Routed IPTV Inhoudsopgave Routed IPTV... 3 Routed IPTV WAN configuratie... 4 Routed IPTV LAN configuratie... 8 IGMP Proxy & IGMP Snooping... 11 Hardware Acceleration... 12 Load Balance / Route Policy...

Nadere informatie

Dynamic DNS Wat is DNS? Wat is Dynamic DNS? Hoe krijgt u een domeinnaam? Welke DNS providers zijn er?

Dynamic DNS Wat is DNS? Wat is Dynamic DNS? Hoe krijgt u een domeinnaam? Welke DNS providers zijn er? Dynamic DNS Dynamic DNS Wat is DNS? De afkorting DNS staat voor Domain Name System. Door middel van DNS worden domeinnamen gekoppeld aan IP-adressen. Alle systemen op internet communiceren met elkaar met

Nadere informatie

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Table of Contents 4.1. overzicht... 44 4.2. software beheren op Linux... 44 4.3. vi... 45 4.4. html... 45 4.5. apache2... 45 4.6. twee extra websites op de apache

Nadere informatie

emaxx Systeem eisen ManagementPortaal voor de ZakenMagazijn database

emaxx Systeem eisen ManagementPortaal voor de ZakenMagazijn database emaxx Systeem eisen ManagementPortaal voor de ZakenMagazijn database Datum: 25-09-2007 Auteur: ing. E.L. Floothuis Versie: 0.1 Status: Concept Kopersteden 22-4 Postbus 157 7500 AD Enschede Tel: 053 48

Nadere informatie

CLOUD COMPUTING Falco, Goan & Wouter CURSUSAVOND. Teach-IT

CLOUD COMPUTING Falco, Goan & Wouter CURSUSAVOND. Teach-IT CLOUD COMPUTING Falco, Goan & Wouter CURSUSAVOND Teach-IT 1. INHOUDSTAFEL 1. INHOUDSTAFEL 1 2. Inleiding 3 2.1. Wat is een Cloud? 3 2.2. Voordelen? 3 2.3. Nadelen? 4 2.4. Wie gebruikt voornamelijk clouds?

Nadere informatie

Ontwerpen van een niet-web beleving

Ontwerpen van een niet-web beleving Ontwerpen van een niet-web beleving jaar 2 deeltijd, kwartaal 2 Datum: december 2010 Naam: Stefan van Rees Studentnummer: 0235938 Inhoudsopgave Deelopdracht 1 analyze mobiele (web)apps... 3 ANWB app...

Nadere informatie

Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica

Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica HoGent Uitgebreid voorstel Masterproef Informatica Titel van het project: Optimalisatie & ontwikkeling van een gegevenstransfertool voor Business Intelligence-gebruikers Datum : 01/11/2012 Naam student

Nadere informatie

U kan ons Y-O-U-R home systeem met al zijn mogelijkheden natuurlijk ook verder ontdekken op onze website www.domoticsystems.be.

U kan ons Y-O-U-R home systeem met al zijn mogelijkheden natuurlijk ook verder ontdekken op onze website www.domoticsystems.be. Beste klant, Beste architect, Hartelijk dank om even de tijd te nemen om alle mogelijkheden door te nemen met ons Y-O-U-R home systeem dat we niet zomaar die naam hebben gegeven. De BASIS-gedachte bij

Nadere informatie

Net2 kaarten bedrukken

Net2 kaarten bedrukken kaarten bedrukken kaarten bedrukken - Welke methode? Er bevinden zich twee pakketen om kaarten te bedrukken in de software. Een basis vast formaat dat al aanwezig is in de software sinds 2003 (V3.16) en

Nadere informatie

Module Scoda. Handleiding oktober 2012. 1 Module Scoda - Handleiding Inform BVBA

Module Scoda. Handleiding oktober 2012. 1 Module Scoda - Handleiding Inform BVBA Module Scoda Handleiding oktober 2012 1 Module Scoda - Handleiding Inform BVBA Inhoud 1. Doel van de module Scoda... 3 2. Schematisch Overzicht... 4 3. Het verkrijgen van CODA-bestanden... 5 4. Het downloaden

Nadere informatie

PROJECT INTERACTIEVE MULTIMEDIA ASSIGNMENT 3 BESCHRIJVING

PROJECT INTERACTIEVE MULTIMEDIA ASSIGNMENT 3 BESCHRIJVING PROJECT INTERACTIEVE MULTIMEDIA ASSIGNMENT 3 Maarten Hoogendoorn mhn296 Eric Nieuwenhuijsen enn430 BESCHRIJVING Voor opdracht 2 willen wij een interactief videospel maken dat gebruik maakt van de data

Nadere informatie

Handleiding voor de update naar TouchSpeak 10 op Windows XP

Handleiding voor de update naar TouchSpeak 10 op Windows XP Handleiding voor de update naar TouchSpeak 10 op Windows XP Inhoudsopgave Fase 1: maak een backup... 3 Fase 2: Installatie TouchSpeak 10 op PC... 5 Fase 3: Updaten TouchSpeak 10 op PC... 6 Fase 4: TouchSpeak

Nadere informatie

SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur. Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is.

SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur. Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is. SD-WAN, de nieuwe IT- Infrastructuur Een functionele en technische uitleg waarom SD-WAN zo populair is. 01 Waarom SD-WAN Blz. 1 02 Uitleg SD-WAN Blz. 2 03 Functionaliteiten Blz. 3-4 04 Veilige toegang

Nadere informatie

Gebruikershandleiding

Gebruikershandleiding . Gebruikershandleiding Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Wat is Citrix?... 3 1.2 Voordelen van Citrix... 3 1.3 Wat heeft u nodig om toegang te krijgen... 3 2 Systeemeisen... 4 2.1 Ondersteunde Web browsers...

Nadere informatie

Tim Mallezie Architectuur van besturingssystemen: Vraag A2.

Tim Mallezie Architectuur van besturingssystemen: Vraag A2. Procesbeheer: kenmerken van moderne besturingssystemen. 1. Bespreek de (drie) meest typische kenmerken van moderne besturingssystemen. 2. In hoeverre beantwoorden UNIX, Linux en Windows NT hieraan? Geef

Nadere informatie

AP Mode Verbinding maken met de AP810 External Devices

AP Mode Verbinding maken met de AP810 External Devices AP Mode VigorAP 810 AP Mode Middels de functionaliteit AP Mode kunt u de DrayTek VigorAP 810 bedraad op uw bestaande netwerk aansluiten. Deze Operation Mode van de DrayTek is de meest eenvoudige manier

Nadere informatie

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP]

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP] Revisie geschiedenis [XXTER & KNX via IP] Auteur: Freddy Van Geel Verbinding maken met xxter via internet met de KNX bus, voor programmeren of visualiseren en sturen. Gemakkelijk, maar niet zo eenvoudig!

Nadere informatie

De voordelen van Drupal

De voordelen van Drupal Drupal is een open source Content Management System (CMS). Daarnaast kun je Drupal zien als een framework, dit betekent dat je modules (oftewel mini-applicaties) kunt implementeren in je installatie van

Nadere informatie

Snel op weg met de PepperPlayer.

Snel op weg met de PepperPlayer. Snel op weg met de PepperPlayer. Dit is een korte leidraad voor de installatie van de PepperPlayer. Hierin wordt zo simpel mogelijk beschreven hoe u de PepperPlayer kunt instaleren. Kijk voor uitgebreide

Nadere informatie

Handleiding Webapplicatie Robin

Handleiding Webapplicatie Robin Handleiding Webapplicatie Robin (Versie 05) Inhoudstafel 1. Registratie van uw labo... 2 2. Persoonlijke account aanmaken... 4 3. Inloggen in uw labo account... 7 4. Wijziging labogegevens... 8 5. Inschrijven

Nadere informatie

Snel op weg met e.dentifier2

Snel op weg met e.dentifier2 Snel op weg met e.dentifier2 U kunt uw e.dentifier2 gekoppeld of los gebruiken. De verschillen tussen beide methoden leggen we hier uit. Ook vindt u hier antwoord op de veelgestelde vragen. Gekoppeld gebruik

Nadere informatie

Fleet Pack Scan2FleetPack

Fleet Pack Scan2FleetPack Fleet Pack Scan2FleetPack Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 1 WAAROM SCAN2FLEETPACK?... 1 INSTALLATIE... 2 DOWNLOADEN... 2 CONFIGURATIE... 4 GEBRUIK... 5 Het programma openen... 5 Inscannen en uploaden...

Nadere informatie

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding Nieuw in deze versie : Koppeling voor web gebaseerde toepassingen (DrICTVoIPwebClient.exe) (zie hoofdstuk 8) 1. Inleiding Met de DrICTVoIP.DLL maakt u uw software

Nadere informatie

AP900 AP Mode 2,4GHz & 5GHz

AP900 AP Mode 2,4GHz & 5GHz AP900 AP Mode 2,4GHz & 5GHz AP Mode Middels de functionaliteit AP Mode kunt u de DrayTek Vigor AP900 bedraad op uw bestaande netwerk aansluiten. Deze Operation Mode van de DrayTek is de meest eenvoudige

Nadere informatie

Oracle Application Server Portal Oracle Gebruikersgroep Holland Oktober 2003

Oracle Application Server Portal Oracle Gebruikersgroep Holland Oktober 2003 Oracle Application Server Portal Oracle Gebruikersgroep Holland Oktober 2003 Page 1 1 Kees Vianen Senior Sales Consultant Technology Solutions Oracle Nederland Agenda Geschiedenis van Oracle Portal Portal

Nadere informatie

Werkomgeving. Android Studio. Android - werkomgeving 1/6

Werkomgeving. Android Studio. Android - werkomgeving 1/6 Android - werkomgeving 1/6 Werkomgeving Android Studio Installatie Ga naar de volgende URL: http://developer.android.com/sdk/index.html Klik op de knop "Download Android Studio for Windows" om het programma

Nadere informatie

Kijk eerst in Computer (Mijn Computer) van je werkplek. Welke stationsletters zie je op de PC?

Kijk eerst in Computer (Mijn Computer) van je werkplek. Welke stationsletters zie je op de PC? Korte omschrijving van dit practicum We zullen spelenderwijze ervaren wat enkele van de virtualisatietechnieken inhouden. We gaan aan de slag met een freeware applicatie voor het aanbieden van een gevirtualiseerde

Nadere informatie

NuvoPlayerVCL. Copyright 2016 by B-Logicx. All Rights Reserved.

NuvoPlayerVCL. Copyright 2016 by B-Logicx. All Rights Reserved. Copyright 2016 by B-Logicx. All Rights Reserved. Inhoudstabel Introductie... 3 Starten... 4 Systeemvereisten... 4 Software Installatie... 5 Bestandslocaties... 5 Opstarten... 5 Help... 6 Updates... 6 Bedienen...

Nadere informatie

Nederlandse versie. Inleiding. Installatie Windows 2000, XP en Vista. LW303 Sweex Wireless LAN USB 2.0 adapter 300 Mbps

Nederlandse versie. Inleiding. Installatie Windows 2000, XP en Vista. LW303 Sweex Wireless LAN USB 2.0 adapter 300 Mbps LW303 Sweex Wireless LAN USB 2.0 adapter 300 Mbps Inleiding Stel de Sweex Wireless LAN USB 2.0 adapter 300 Mbps 802.11n niet bloot aan extreme temperaturen. Plaats het apparaat niet in direct zonlicht

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1.JMS...2

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1.JMS...2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1.JMS...2 1.1.Inleiding...2 1.2.Messaging architectuur...3 1.2.1.Point to point domein...3 1.2.2.Publish/Subscribe domein...4 1.2.3.Synchrone - asynchrone verwerking...4 1.2.4.De

Nadere informatie