Protestantse gemeente Michaëlkerk Leersum. 12 januari 2014 "Doop van de Heer" ds. Pieter Goedendorp

Transcriptie

1 Protestantse gemeente Michaëlkerk Leersum 12 januari 2014 "Doop van de Heer" ds. Pieter Goedendorp welkom O M T E B E G I N N E N opmaat we zingen: Heer, raak mij aan met uw adem Lied 695 moment van inkeer, bemoediging en groet psalm van de zondag we zingen: "Ik zal zo lang ik leef..." Psalm 89: 1 gebed om ontferming loflied we zingen: "Heilige God, geprezen zij uw komst door alles heen... Lied 870: 1, 2, 3 en 8 R O N D D E B I J B E L met de kinderen we zingen: U gaf ons verhalen Zitten of Opstaan VI gebed van de zondag lezing: Jesaja 42: 1-7 we zingen: Mijn licht, mijn heil is Hij... Psalm 27: 1 lezing: Mattheus 3: we zingen: U komt de lof toe Lied 339a preek Vreemd eigenlijk. Er zijn jaren uit het leven van Jezus waar we niets van weten. En op de keper beschouwd is dat het gróótste deel! Eén enkel detail kennen we maar: Jezus als twaalfjarige in de tempel met rabbijnen in gesprek over de betekenis van de bijbel. Lucas vertelt het in zijn evangelie. Jezus is aan het lernen zou je dat tegenwoordig in Joods spraakgebruik noemen. Maar veel meer houvast geven de evangeliën niet. Ja, er zijn wat legenden, die in de loop van de tijd zijn verteld om tegemoet te komen aan al de nieuwsgierigheid. Er is een verhaal over de kinderen van Nazareth, die samen kleivogeltjes hebben zitten boetseren. De vriendjes van Jezus vinden zíjn kleivogeltje eigenlijk nergens op lijken. Maar als hij het in de lucht gooit, dan vliegt het triomfantelijk weg. t Is een oud

2 verhaal, van zo rond 400 na Christus. Een bekend verhaal, dat zelfs de Koran heeft gehaald. Het was goed bedoeld, maar het is onzin. Uit de duim gezogen. Van Jezus jonge jaren weten we niet anders dan wat de evangeliën hebben doorgegeven. Meer dan dat éne verhaal van Lucas over de twaalfjarige in de tempel weten we niet... Maar uit wat we naderhand van m horen kunnen we wèl heel wat afleiden. Bijvoorbeeld hoe Jezus van jongs af aan met de heilige boeken van Israel is vertrouwd gemaakt. De Tora, de profeten, de geschriften van Israël. Hij kende ze. Vanaf de geschiedenis van de schepping - met de Geest van God zwevend over de wateren, de adem van de Eeuwige. En over de uittocht van Israël uit het slavenhuis, hoe het door die doodenge zee héén trok en bewaard bleef. En over de intocht in het Beloofde Land, Gods toekomst tegemoet, hoe het volk door de Jordaan heen Kanaän bereikte. Z n vader en moeder hebben hun zoon ervan verteld. En later heeft de jonge Jezus van Nazareth het allemaal gelezen... Hoe God z n lieve volk tegemoet kwam om hen door leidslieden terzijde te staan en te corrigeren zo nodig en te inspireren zo mogelijk door profeten. De profeten, de van God geïnspireerde middelaars en leidsmannen die het volk steeds weer opwekten om in Gods naam dat aan éne grondwoord van de Tora vast te houden: gerechtigheid. Dat éne grondwoord van de Tora, waarmee allerlei andere woorden samenhangen: barmhartigheid en liefde, genezing en bevrijding, vergeving en verzoening. Allemaal bijbelse kernbegrippen die hij zich eigen maak en leert te hanteren. Er zijn járen uit Jezus leven die zijn voorbijgegaan, waar we niets van weten. Maar het zijn geen verloren jaren, z n peuter- en kleutertijd, z n tienerjaren. Hij was kind onder de kinderen. Maar het is tegelijk de tijd waarin Jezus de oude woorden heeft ingedronken, de beelden opgenomen. Meer en meer verstaat hij wat God voor mens en wereld op het oog heeft - en het is in hem gerijpt is als zijn roeping. Iemand heeft eens gezegd: op de levensweg van Jezus Christus wordt allengs het spoor van het mensenkind smaller en gaandeweg het spoor van de Zoon van God breder. En zo geeft hij gaandeweg vorm en inhoud aan zijn eigen verhaal... Na al die verborgen jaren tekent Mattheus dan de doop in de Jordaan. In de kring die optrekt met Johannes de Doper stapt Jezus naar voren. Misschien zou je tegenwoordig zeggen: de woorden van De Doper triggerden Jezus. Keer je om, verkondigde De Doper in de lijn van de oude profeten. Sla acht op elkaar - want God slaat acht op ieder van ons. Door het signaal van Johannes beseft hij hoe dichtbij de toekomst van God eigenlijk kan komen. Hij ziet hoe dat mensen raakt. Hoe het hun leven verandert. Het appèl van Johannes maakt indruk. Het zet een kettingreactie in gang. En hij beseft hoe Gods toekomst ook in hem en door hem kunnen doorbreken. Jezus beseft het - en stapt naar voren van tussen de menigte daar aan de oever van de Jordaan. Moet ik jou dopen? vraagt Johannes. Waarom houdt Johannes eigenlijk in? Hoe het ook zij: het is de opmaat voor Jezus allereerste eigen woorden klinken dan in het evangelie. Hoe u dat hoort, weet ik natuurlijk niet. Maar ik zelf vind het een ontroerend moment, in het evangelie. Want het is de diepe waarheid en de roeping die Jezus zelf over zijn eigen leven is gaan verstaan. De eerste woorden die Mattheüs noteert uit Jezus mond: Laat het nu maar gebeuren, want het is goed dat we op deze manier Gods gerechtigheid vervullen... Een eerste Mission Statement kun je het noemen. De visie van Jezus vóór ie z n taak op zich neemt: Gods gerechtigheid vervullen. En later leren we van Mattheus wat dat inhoudt: barmhartigheid, liefde, genezing, bevrijding, vergeving en verzoening... Allemaal invulling daarvan. Alles in het spoor waarvan Israël s profeten al spraken. Allemaal concrete stappen om een einde te maken aan misstanden en wanvertoningen. Allemaal statements, signalen dat

3 je het oprecht ànders wilt aanpakken dan het maar al te vaak toegaat tussen de mensen. Het is goed dat we op deze manier Gods gerechtigheid vervullen... zegt Jezus. Het betaamt ons... stond er in de oude vertaling. Dat is geen majesteitelijk meervoud. Nee, die houding is Jezus altijd vreemd geweest. Nee, Jezus sluit zichzelf aan bij de impuls van Johannes de Doper en zijn beweging en - ja - je zou haast kunnen zeggen: met dat meervoud geeft hij aan ook al zijn eigen volgelingen daar bij méé te tellen. Wanneer Jezus zich laat dopen, dan rekent hij zich tot de kring van al die gewone mensen rondom De Doper die hun leven willen richten op het Koninkrijk van God. Gewoon: mens onder de mensen. En gaandeweg heeft hij als geen ander helemaal die gerechtigheid volbracht, dat toegangswoord tot een leven met God. Hij is daar zelf in voorgegaan, zodat wij in zijn Naam die beweging zouden kunnen voortzetten. En dopen, die doop die hij zelf heeft ondergaan, dopen is daarmee een daad met een grote betekenis. Jezus' eerste optreden heeft plaats, waar de mensen hun zonden belijden en zich bekeren, schreef Noordmans - invloedrijk Nederlands theoloog uit de afgelopen eeuw - daarover. Daar mengt de Zoon zich in het midden. Daar zal Hij voorgaan en alle gerechtigheid vervullen. Wie zich laat dopen, zoals Jezus destijds, of wie (in het spoor van de traditie) een kind laat dopen, die geeft daarmee iets te kennen. Die laat zien niet zomaar voor lief te nemen wat er schort aan onze wereld. Die laat zien niet zomaar voor lief te nemen wat er loos is. Tevéél mensen komen niet aan hun recht, hebben onder de harteloosheid van anderen te lijden, te vaak gunnen mensen aan anderen het licht in de ogen niet. Maar het kan ook ànders. Er is hoop. Wie doopt, die hoopt. Het kan anders. In het spoor van Christus ziet de wereld er anders uit. Ook tegen het tij in bestáát gerechtigheid als een keuzemogelijkheid voor ons eigen leven. Er is altijd omkeer mogelijk. Andere wegen. Het spoor van Christus is een weg om je kinderen op vóór te gaan, voor te léven. De weg van de liefde, zelfs in een wereld waarin de kilte je vaak tegemoet komt en eigenbelang koning lijkt te kraaien. Liefde voor God boven alles en de naaste als jezelf omwille van te toekomst van de wereld... Wie doopt, die hoopt. Het is het en toch van de Jezus-beweging tegen de krachten die onze wereld lijken aan te sturen. Het is de daad die Jezus stelt wanneer hij zijn missie op zich neemt. Een missie waarin hij meer en meer belichaamt op welke manier God met ons is. Waarin hij daadwerkelijk God-met-ons is is: Immanuel. Hij nodigt ons hem te volgen in zijn spoor. En zo gaan we - we trekken een spoor - realistisch en optimistisch tegelijk - jong en oud zij aan zij. Immanuel Er zullen oorlogen komen eeuwen van geweld zullen over mij heen wentelen over mij en mijn kinderen. Mijn jongen studeert en mijn dochter wil fröbelonderwijzeres worden. Soms denk ik: waarvoor? Waarvoor moet je namen van bloemen leren en waarvoor moet je leren boetseren met klei? We gaan in de wildernis en weldra verliest alle ding zijn naam.

4 Maar ik zeg tegen mijn jongen: studeer en tegen mijn dochter: boetseer maar Je doet het niet voor niets Je doet het voor een koninkrijk dat komt voor een woestijn die bloeien zal als een roos en voor een wereld die nieuw wordt onder Zijn handen. (Geert Boogaard) Ik zeg tegen mijn jongen studeer en tegen mijn dochter: boetseer maar... Wat dat betreft: al is dat verhaal van de kleine Jezus die z n kleivogeltjes boetseerde nòg zo buitenbijbels, er schuilt een blijmoedig perspectief in! we zingen: "Omdat Hij niet ver wou zijn Lied 528: 1, 3 en 5 D O O P G E T U I G E N doopgetuigen In 2013 werden in ons midden gedoopt: op 13 januari - Emma Marie van de Geer (geboren op 13 augustus 2012), dochter van Miranda en Arjen van de Geer - Henno van Hussel (geboren op 7 oktober 2012), zoon van Jonieke en Wim van Hussel op 19 mei - Levi Marinus Willem Clarijs (geboren op 1 maart 2013), zoon van Martijn en Marian Clarijs - Fabian Dirk Jens Bakker (geboren op 7 maart 2013), zoon van Irene Hogendoorn en Martijn Bakker op7 juli - Eva Willemina Maria Jordens (geboren op 27 april 2013), dochter van Cathelijne en Eric Jordens op 1 december - Fenna Janna Maria en Lieke Aaltje Johanna van de Voort (geboren op 23 juli 2013), dochters van Annemarie en Henk van de Voort Een kind - je maakt geschiedenis maar ook ruimte ruimte voor een nieuw begin omdat je ruimte maakt jezelf verloochent maak je pas echt geschiedenis... een begin onafhankelijk van jou (Hans Bouma)

5 we zingen: Kind van God gegeven Lied 781: 1, 2 en 4 G E B E D E N E N G A V E N dank- en voorbeden, stil gebed, onze Vader' collecte W E E R O P W E G slotlied we zingen: Geest van hierboven Lied 675: 1 en 2 (Gezang 477) zending en zegen